'The best of
Holland' in
sneltreinvaart
De zomer van '91 is er tot nu toe niet een om in te lijsten. Wat valt
z er dit seizoen te beleven in onze badplaatsen Verslaggever Peter
Heerkens toert deze weken tussen Callantsoog en Katwijk.
Ditmaal boekte hij voor een tochtje Zaanse Schans-Volendam-
Marken in sneltreinvaart.
staanbaar overigens. Hij praat vanuit de buik,
op welke lange weg naar mij het geluid sterk
aan kracht verliest. Wanneer zijn vrouw -
pianiste, zo weer ik al voor we in Volendam
zijn - zich verheft voor de Zaanse Schans,
wordt mij duidelijk dat die twee het samen
breed hebben.
Daar is Corinne, onze reisleidster. Even oud -
naar mijn vermoeden - als ik, maar jonger.
Eigenlijk - zo weet ik voor we met de boot
van Volendam in Marken aanspoelen - heet
ze Corry, wat zij internationaal geen naam
vindt. Vandaar. „Maar eerlijk gezegd zou ik
niet precies weten hoe je het schrijft. Of het
nou met één of met twee erren is... Met één.
En vanuit het Grieks betekent het De Onge
repte.
Corinne telt ons. Wat een geruststelling. Ze
kan me kwijtraken en toch missen.
Michael Hatzipanozius peutert in zijn neus.
Kilometers lang. En als-ie niet peutert, dan
geeuwt-ie. Zo vol overgave, dat ik zijn bril zie
beslaan. Dikke glazen. Zo dik dat ik denk: wie
daar doorheen kan kijken moet goede ogen
hebben.
Binnenkort hang ik in een huiskamer ergens
te Djakarta tegen de muur. Met onder de foto
Zaanse Schans (Indonesisch voor namaak).
Achter mij een weiland met zestien koeien en
drie molens, naast mij vier dames van ergens
in de zestig. Ze logeren bij een vriendin te
Hoofddorp en weigeren ons land te verlaten
zonder met mij op de foto te zijn geweest.
Hun verrukking over Nederland is groot.
Hier, op de vierkante meters in de Zaan, ko
men de schoolboeken tot leven. Ik woon -
naar ik verneem -in een werkelijk prachtig
land.
We hebben van Corinne drie kwartier om
langs de folklore te razen. Brugje op, brugje
af. In de bermen is het dringen voor
de foto. Een Japanner roept iets on
verstaanbaars waaruit duidelijk
wordt dat ze hem in de weg staan.
Hij draagt een ruiten pet, van een
soort dat mij doet veronderstellen
dat hij bij Wuustwezel ons land is
binnengekomen.
Er gaat veel tijd zitten in de kaasmakerij.
Bonjour, je suis André. De kaasmaker heeft
zich verheven tot folklore middels een werk
pak waarin geen kaasmaker kaas maakt.
Naast mij ruikt een Australiër aan rookkaas.
Michael Hatzipanozius sleept zich langs alle
proefbordjes, om zich ten slotte te verslikken
in de komijne.
Het moet nog kwart over elf worden en de
hele bus heeft Nederland al gezien.
Bij Purmerend verklapt Corinne door de mi
crofoon dat wij vijf miljoen koeien hebben.
On the right side, the black and white. Einde
lijk iets zonder klompen.
In Volendam is het meteen raak. Er steekt ie-
rpand over, per fiets en in klederdracht. Wat
wil de toerist nog meer? Fotocamera's klik
ken als een repeteergeweer, video's snorren
de lucht open.
Het wordt weer rennen. Hollen achter het
reisschema dat voorziet in 50 minuten pa
lingdorp; om tien over half een vertrekt de
boot naar Marken.
Corinne brengt ons naar de film Holland and
water en daarmee tegelijk naar een souvenir
winkel. Eigenlijk brengt ze ons naar een sou
venirwinkel. Het inpandige bioscoopje mag
met vijf stoelen geen naam hebben. Enfin,
het regent en wij zijn binnen; de eigenaar
ook, zo te zien.
In het spoor van mijn medereizigers word ik
voorlopig van Volendam niet veel wijzer. Dat
zal zo blijven.
Michael Hatzipanozios, zijn vrouw Soso en
ik, passeren in de souvenirwinkel alles wat
een souvenirwinkel tot souvenirwinkel
maakt. Aan Michael is geen uitstalling be
steed. Zelfs de lepeltjes sjokt hij voorbij. Tot
zijn oog een vitrine met chocolade in alle
soorten ontdekt. Hij wikt en weegt daarna
200 gram meer.
We verlaten het pand aan de achterkant, die
voorkant is voor wie vanaf De Dijk binnen
gaat. Op De Dijk toont Volendam zich als één
grote winkel. Met voor de Hatzipanoziossen
als grootste attractie Restaurant Volendam,
waar ze aan straat hun spullen uitermate ver
leidelijk ten toon stellen,
Van de kostbare 50 minuten gaan er vijf ver
loren aan het doen van een keuze. Maar ze
maken het hier de toerist ook niet makkelijk
met plateaus appelgebak, kersengebak.
Deense krakeling, kwarkpunten, Berliner bol
len, fruitwafels, stokbrood Hawaii en pizza
kruier.
Het wordt I appelgebak en 1 kersen, op een
bordje van karton en een vorkje van plastic.
We passeren uithangborden met namen die
ik ken van de voetbal-opstellingen: Jonk
Schilder, Zwarthoed.
Ter hoogte van Hotel Van Diepen neemt Mi
chael Hatzipanozius het poedeltje over var
zijn vrouw, laat De Dijk voor wat die is en
neemt de afslag naar de Marken Expres.
Volendam? Schön, vindt-ie. Soso heeft eeri
meer genuanceerde mening: sehr, sehr
schön.
Ik ben het daarmee oneens. The best of HoH
land heeft me niet eens Pé Mühren laterj
zien. Om maar te zwijgen omtrent mijn ven
driet aangaande het gemis van Annie Schil-}
der.
Tussen alle grijze wolken ziet Corinne eer
volgende bui hangen. „Ik ben bang dat we
niet op tijd terug zijn in Amsterdam. Ze moe
om half drie over op de bus naar Delft, Der
Haag, Madurodam, Scheveningen.
„Inderdaad, dit is een zwaar beroep.
Voor het huis van Sijtje Boes krijgen we vijl
minuten. Te kort om te zien, lang genoeg om
te fotograferen.
Nu gaat het in galop door Marken. Buurt 1
genomen, bij Hotel De Jong door een smalle
steeg naar Buurt II ineens weer in Buurt I,
linksaf de woning van Cees en Agnes Boes
gepasseerd, en daar zijn we bij de klompen
maker met voor de deur een klomp als een
roeiboot, zodat er weer volop te fotograferen
en te videoën valt.
Wat is Marken toch betoverend groen. Groe
ne huizen, groene palen, groen hekwerk, een
groene tractor gezien, sloten vol kroosgroen-
Zelfs het gras doet mee.
In de klompenbak bij de voordeur graai ik
naar een wooden shoe met een ingebrande
boodschap die mij past. Tevergeefs. I was iri
Marken. Wat een onzin; I was also in Volen
dam. Ik lees op de volgende mijn rechter
hand passerende klomp: Toilet. Denk niet bi
het laatste vel, wie na mij komt die redt he
wel Poepgoeie tekst. Nou komt-ie: Vrij nie
in de tuin. De liefde is blind, maar de buur
man niet In mijn verte jankt een geleide
hond.
Corry - Corinne pour le touriste - spreekt bil
het opdraaien van het Damrak de hoop uifl
dat we genoten hebben.
Het applaus klinkt in alle talen.
ood moming, zegt mij de
jongeman. Welk een
opgewektheid in de
stem. Terwijl het pas 9.12'uur is. Het
Damrak te Amsterdam begint wakker te
worden. Op de terrassen breken de eerste
uitsmijters door. Good moming. Zingend
bijna golft het welkom in mijn oren. Het
is nu nog slechts wachten op het dansen
der reisfolders die tussen ons in op de
balie liggen.
Good moming. Ik zeg: Ook goede mor
gen. Het kan origineler, maar het is mij te
vroeg voor creativiteit.
Ook goede morgen. Daar is niet op gere
kend, ik zie het aan zijn gezicht.
Spaans, Italiaans, Frans, Duits, Engels, op
alles is-ie door zijn baas voorbereid,
maar Nederlands-
Dat hebben ze bijna allemaal op het
Damrak, die handelsreizigers, in dagtrips.
Alleen de NZH is landgenoot-vriendelijk.
In geen enkele andere brochure kom ik,
op een spaarzame zin na, Nederlands te
gen. En zo zal het ook tijdens de reis zijn,
onthullen ze me bij de bureaus waar ik
mij vervoeg om na te gaan hoe ik mij het
best kan laten inschepen voor Volendam.
De gidsen - zo waarschuwen de verko
pers van de dagreizen mij - spreken al
leen vreemde talen. Je zou toch maar uit
Cadier en Keer komen, naar Volendam
willen, en behalve het Jean Nelissens niks
machtig zijn.
Ook goede morgen, zegt mij de jonge
man. Hij is in dienst van starting point 34
Damrak, waar het reisbureau The best of Hol
land woont. Ze hebben daar de meest saaie
folder van alles wat ik ter oriëntatie vergaar
de.
Geen molen, geen tulpenveld, zelfs geen
grachtenpand ter werving op de voorpagina.
Hoe duf vergeleken met de NZH-brochure,
die van Holland International (de mooiste)
en die van Lindbergh Excursions, het stieke
me vriendinnetje van The best of Holland.
Waarom dan toch gekozen voor The best of
Holland?
IOmdat ik hou van duidelijkheid en omdat de
jaren mij hebben geleerd dat je heel verkeerd
kunt uitkomen wanneer je afgaat op uiterlijk.
Dat is een.
Bovendien: als ik toch naar Volendam wil,
daarbij Marken op de koop toe nemend, dan
absoluut via de Zaanse Schans. Met die wens
vallen NZH en Holland International auto
Op De Dijk toont Volendam zich als één grote winkel.
Flitsend bezoekje aan de Zaanse Schans: te kort om te zien, lang genoeg om te fotograferen.
gaande dat ik in die drie kwartier tot mij zou
nemen: 2 koppen koffie, 1 appelpunt en 1
broodje haring moet ik bij die 39 gulden nog
eens 10,50 optellen, wat het totaal op
49,50 brengt.
The best of Holland steekt daar juichend bij
af. Vanwege de navolgende rekensom: kosten
ticket 32,-. Daar gaat af: geen stop in Edam
waar ik tot mij genomen zou hebben: 1 cho
comel, 1 broodje paling, 1 roomsoes, tesa-
men ƒ9,75. Vervolgens kan ik mijn autokos
ten in mindering brengen. Een rit Zaanse
Schans, Volendam, Marken is van mijn huis
uit 128 kilometer tegen een ANWB-prijs van
66 cent. Derhalve 84,48. Het totaal aan be
sparing bedraagt dus 94,23. Na betaling van
mijn buskaartje steek ik zodoende bij The
best of Holland 62,23 in mijn zak. Ofwel: 16
pakjes sigaretten, om mij te wapenen tegen
de ziekte van Alzheimer.
Te dubbeldekker aangekomen, beland ik
naast een Japanner. Hideo Akisada. We heb
ben weinig last van elkaar. Zijn Engels eindigt
bij hello, mijn Japans bij Mitsubishi. Zo hou
den we het samen vier uur en twintig minu-
Aan mijn linkerzijde wordt het gangpad ver
nauwd door de rechterbil van wat later een
Griek blijkt. Ik schat herii op 136 kilo. Mi-
chaej Hatzipanozios, componist en dirigent -
zo weet ik al voor we de Coentunnel inrijden
- woonachtig in Athene. Hij spreekt perfect
Duits, overgehouden aan zijn conservatori
um-opleiding in München. Moeilijk ver-
matisch af. Dat is twee.
Dé NZH blijkt zonder Zaanse Schans zelfs
twee kwartjes duurder dan The best of Hol
land. Rijdt bovendien langs Broek in Water
land, de meest vreselijke plaatsnaam die ik
ken. Maar het schijnt er mooi te zijn. En dat
zal wel.
Holland International heeft - met betrekking
tot mijn reisdoel - in de folder slechts één
voordeel: de informatie dat Volendam katho
liek is en Marken protestant. Daar gaan de
andere drie aan voorbij, terwijl je als dagtrip
per toch precies wilt weten welk geloof je in
zo'n toeristenoord aan het oprecht dragen
van die klederdrachten moet toekennen.
Wat Holland International voor mij doet af
vallen, is een hoeveelheid aan nadelig aan
bod. Om te, beginnen: zeven gulden duurder
dan de andere 39,-). Voorts: geen Zaanse
Schans, ook geen klompenmakerij, en drie
kwartier minder bezienswaardigheid dan mij
bij de andere te wachten staat. Ervan uit
