Leiden
Einde aan onzekere
toekomst van Fokker
'Deze functie wordt uitgehold'
SP is verbaasd over
studiereis ambtenaar
Hoera, Fokker komt naar Leiden'
Oostvlietpolder geschikt
•j'fut/m
voor storten van
er
Leidse benzineprijzen
hoger dan in regio
Zaterdag 20 juli 1991
17
,VEEL BEDRIJVEN profl- .ARBEIDSBUREAU krijgt
teren van komst van vaak Zwarte Piet toege-
vliegtuigfabrikant' schoven'
NIEUWSLIJN
Nieuw hoofd directie automatisering
M. Hartzuiker is benoemd tot hoofd van de directie informatie
beleid en automatisering van de gemeente Leiden, het zogehe
ten Rekencentrum. Hartzuiker is nu nog hoofd van de directie
burgerzaken. Zij volgt per 1 augustus interim-manager B. Ja-
mieson op. Zijn contract met de gemeente loopt op die datum
af. Wie leiding gaat geven aan de directie burgerzaken is nog
niet bekend.
Eerste bijstandskrant uitgekomen
De eerste 'Klantenkrant' van de sociale dienst in Leiden is giste
ren uitgekomen. In het blad staan onder meer artikelen over de
bijzondere bijstand, het jeugdwerkgarantieplan en een column
van VARA-omroepster Elles Berger. Het informatie-bulletin, dat
3 of 4 keer per jaar zal verschijnen, is bedoeld voor mensen die
een uitkering krijgen van de sociale dienst.
De Klantenkrant moet cliënten van de sociale dienst op de
hoogte houden van de gevolgen van de werkloosheidsbestrij
ding, de sociale vernieuwing en gemeentelijke regels voor hun
uitkering. In de praktijk blijkt dat het sociale verzekeringsstelsel
zo ingewikkeld is, dat de meeste uitkeringsgerechtigden geen
idee hebben van hun rechten en plichten. Om die reden werd al
eens een Vragenboek samengesteld.
De Socialistiese Partij heeft
schriftelijke vragen gesteld over
een studiereis die de huidige
gemeente-secretaris H. Lodder
binnenkort gaat maken. In een
brief aan het college van B en W
betwijfelt de SP het nut van
deze reis, zo kort voordat Lod
der in de vut gaat.
Lodder, die met ingang van 1
november ophoudt met wer
ken, doet van 20 september tot
en met 5 oktober mee aan een
studiereis van een manage-
mentsbureau naar de Verenigde
Staten.
„Er van uit gaande dat een
studiereis door ambtenaren
duidelijk in het belang van de
gemeentelijke organisatie moet
zijn, verbaast het mij dat een
topambtenaar vlak voor zijn
vertrek uit de gemeentelijke or
ganisatie naar Amerika gaat",
schrijft SP-raadslid C. Vergeer.
Volgens Vergeer had het meer
voor de hand gelegen om de
nieuwe gemeente-secretaris K.
de Vries een dergelijke reis te la
ten maken. De Vries begint op
12 augustus met zijn baan bij de
gemeente Leiden.
Een 31-jarige motorrijdster uit Rijnsburg heeft gistermiddag haar
been gebroken bij een ongeval in Noordwijk. Op de kruising Duin
weg/Nieuwe Zeeweg moest ze uitwijken voor een 21-jarige fietser
uit Noordwijk. Hij reed zonder om zich heen te kijken de weg op.
De Rijnsburgse reed ten tijde van het ongeval onder toezicht van
een lesmotor.
De argeloze bezoeker waant
zich bij een bank, een admini
stratiekantoor of een computer
firma. Niets wijst erop dat hij
zich bevindt in het grootste
ruimtevaartbedrijf van Neder
land. Of het moest een enkel
klein nagebouwd raketje of sa
tellietje zijn.
LEIDEN» JANET VAN PUK
Bij Fokker Space Systems, nu
nog ondergebracht in een kan
torencomplex in Amsterdam
Zuid-Oost, maar vanaf 1993 ge
vestigd in Leiden, zitten de
meeste mensen achter een
computer. Ze ontwerpen syste
men en onderdelen van raket
ten, satellieten, zonnepanelen.
Moderne apparatuur heeft de
tekentafels vervangen. Een man
kijkt naar een ingewikkelde te
kening op zijn scherm. Talloze
lijntjes lopen dwars door elkaar.
Het is een onderdeel van een
zonnepaneel, vertelt hij. Het.
probleem is dat de lijntjes, in
het echt zijn het kabels, hier en
daar 'knikken'. De man is bezig
om alternatieven te bedenken
waardoor geen kinken in de ka
bel komen.
De meeste projecten waaraan
Fokker Space Systems mee
doet, nemen een aantal jaren in
beslag. Het is dan ook feest als
het resultaat van jaren intensie
ve arbeid zichtbaar is. Zoals
deze week, toen de milieusatel
liet ERS de lucht inging. Fokker
ontwierp een belangrijk onder
deel, en dus was er gisteren ger
bak voor de ruim 300 perso
neelsleden.
Die tractatie had ook om een
andere reden de kamers kun
nen worden binnengebracht.
Gisteren was namelijk de dag
dat de onderhandelingen over
de verhuizing naar Leiden wer
den afgerond. De Raad van Be
stuur ging akkoord met de
nieuwbouw van een pand in de
Leeuwenhoek.
Twee jaar geleden besloot Fok
ker de ruimtevaartdivisie samen
te voegen in Leiden. De twee af
delingen van het bedrijf in Am
sterdam en op Schiphol zouden
bij elkaar worden gevestigd. Het
besluit werd vorig jaar plotse
ling 'opgeschort'. De stichtings-
kosten bleken te hoog en Fok
ker was als internationaal be
drijf getroffen door de val van
de Amerikaanse dollar.
Bouw
Bijna een jaar lang werd onder
handeld met Financierders en
een bouwer. Uiteindelijk is af
gesproken dat Fokker Space
Systems het 25 miljoen gulden
kostende gebouw in Leiden gaat
huren. De bouw begint begin
volgend jaar en in het voorjaar
van 1993 wordt het pand in ge
bruik genomen.
De bedrijfshal, waar ongeveer
65 technici werken, blijft voor
lopig op Schiphol. Nieuwbouw
in Leiden zou nog eens 15 mil
joen extra kosten. Fokker wil
volgens directeur J. Groen van
de ruimtevaartdivisie dat geld
op dit moment niet investeren
in een nieuwe bedrijfshal. Dat
in de toekomst ook de techni
sche afdeling naar Leiden ver
huist sluit hij echter zeker niet
uit.
Volgens een woordvoerder
van de ondernemingsraad van
het bedrijf is het 'vanzelfspre
kend' dat het personeel blij is
dat een einde aan de onzeker
heid is gekomen. Verder wil hij
niets kwijt over de verplaatsing.
,,Ik denk dat er een kleine
club medewerkers niet tevreden
is met de verplaatsing. Veel
mensen hebben er al op gere
kend. Maar er zijn ook werkne
mers die in een moeilijke situa
tie komen. Als je in het noorden
woont en je vrouw heeft een
baan, dan is het een probleem
om naar Leiden te verhuizen",
zegt directeur Groen.
Hij schat dat Space Systems
Directeur arbeidsbureau Tibbe vertrekt na 'tropenjaren
LEIDEN CAROLINE VAN OVERBEEKE
Carel Tibbe (59), negen jaar
lang directeur van het Leidse ar
beidsbureau, vertrekt. Zijn
functie is uitgehold door de
komst van het nieuwe bestuur
van het arbeidsbureau, het RBA
(regionaal bestuur voor de ar
beidsvoorziening). „Wat over
blijft is routine." Maar hij is al
lesbehalve rancuneus. Zelfs niet
teleurgesteld. „Ik heb deze ont
wikkelingen altijd gewild, het
komt het arbeidsbureau ten
goede. Maar laat mijn opvolger
het stokje maar overnemen."
Over de toekomst: „Straks rijdt
het arbeidsbureau eindelijk in
de vijfde versnelling, zoals het
hoort."
Tibbes vertrek hangt ook met
zijn leeftijd samen. Hij zegt
dóarover: „Ik wil afbouwen om
dat ik volgend jaar met vut ga,
maar op deze Leidse stoel kun
je geen halve dagen zitten. Mijn
functie wordt uitgehold, maar
daar wordt het arbeidsbureau
niet slechter van: de directeur
kan zich nu helemaal op de ei
gen vestiging concentreren."
Het arbeidsbureau werd vóór
1 januari bestuurd door het mi
nisterie van sociale zaken. „We
kregen een constante regen van
richtlijnen over ons heen. De
ene volgde de andere op, terwijl
we nog met die ene bezig wa
ren. Dat vond ik erg vervelend.
Het nieuwe bestuur van werk
gevers, werknemers èn overheid
in het RBA werkt veel beter."
Toch lukte het Tibbe een aan
tal vernieuwingen door te voe
ren in Leiden. Campagnes,
(computer-) cursussen, vacatu
rekrant, sollicit'atieclub, bemid
deling voor academici en het
jobcentre, de renovatie van het
gebouw en de complete auto
matisering, kwamen tot stand
onder zijn leiding.
Stadskanaal
het
Tibbe is op,zijn hoede
vraaggesprek. Geen wonder na
alle negatieve publiciteit over
het arbeidsbureau en zijn uitla
tingen in de pers die niet altijd
even gelukkig waren. Daarover
lag hij wel eens in de clinch met
de gemeenteraad en de wet
houders. Hij verweet de ge
meente een te zachte aanpak
van sommige werklozen die
misbruik maken van voorzie
ningen.
Zo zei hij vorig jaar over de
'affaire Stadskanaal', waarbij
werklozen werden verplicht ki
lometers verderop in de bollen
te gaan werken: 'Het is legitiem
en verantwoord'. Uit zijn ver
band gerukt, verklaart hij nu.
„Ik vind juist dat je 'passende
arbeid' per individu moet bekij
ken. Stadskanaal was op de
grens, maar het andere uiterste
is dat je als werkloze niets als
passend werk beschouwt. Onze
sociale voorzieningen zijn een
kostbaar goed, waarmee je
zorgvuldig moet omgaan. Dat
rechtvaardigt het optreden te
gen oneigenlijk gebruik ervan.
Je moet dan als arbeidsbureau
of sociale dienst niet meteen
het mes trekken, maar wel har
de woorden spreken als dat echt
nodig is."
Hij zwijgt over zijn aanvarin
gen met de sociale dienst, maar
herinnert aan de economische
terugval nèt toen hij directeur
werd in Leiden: begin jaren
tachtig. „We konden toen
16.000 werklozen inschrijven,
terwijl dat er nu nog maar 8000
zijn. Het was dweilen met de
kraan open. En het rotte was
ook nog dat het arbeidsbureau
weer de schuld kreeg, en niet de
economie!"
Daarover is Tibbe duidelijk
wèl erg teleurgesteld. Waarom
moet de pers altijd zo negatief
schrijven over ons, vraagt hij
zich af. Zelf formuleert hij het
antwoord al: „Dat komt omdat
wij zo weinig aan ónze public
relations doen. Daardoor heb
ben mensen een verkeerde op
vatting over het doel van ar
beidsbureaus. Als er een tekort
is aan ongeschoolde jongeren
bijvoorbeeld, kan niemand iets
aan de vraag doen. En dat werkt
tegen ons. Wij kunnen niet al
les, terwijl we wel vaak de Zwar
te Piet krijgen toegeschoven."
Over de positieve resultaten
van het arbeidsbureau, wordt
volgens Tibbe veel te weinig ge
schreven. „We steken in samen
werking met de sociale dienst
veel energie in zwakkeren op de
arbeidsmarkt, zoals langdurig
werklozen, vrouwen, minderhe
den. Onze scholingsprojecten
zijn vaak erg succesvol. We ver
kopen al bij de voordeur en niet
meer bij de achterdeur. Dat wil
zeggen: we zijn al bij de in
schrijving alert op de bemidde
ling van de werkloze."
gedurende een periode van 3
jaar te maken krijgt met een ex
tra verloop van 5 tot 10 procent.
De directeur verwacht dat rond
de 75 mensen zullen verhuizen
naar Leiden en omgeving.
De grote meerderheid van de
werknemers heeft een opleiding,
op academisch of hbo-niveau.
Fokker heeft met-de gemeente
Leiden een overeenkomst ge
sloten om het 'doelgroepenbe
leid' te steunen. „Waar we kun
nen zullen we langdurig werklo
zen, allochtonen en gehandi
capten aannemen", aldus
Groen.
Rustiger
In Leiden gaan in eerste instan
tie 400 mensen werken. Het
kantoorpand is berekend op
450 personeelsleden, maar de
eerstkomende jaren zit uitbrei
ding er waarschijnlijk niet in.
Fokker Space Systems ver
wachtte tot voor kort nog een
groei van ongeveer 10 procent
per jaar. Daar is echter de klad
ingekomen omdat een aantal
Europese landen heeft besloten
ruimtevaartprogramma's min
der snel uit te voeren dan eerst
de bedoeling was. Vooral Duits
land wil wat rustiger aan doen,
omdat er financiële tegenvallers
zijn door de hereniging van
Oost- en West-Duitsland. Groen
verwacht echter dat over een
paar jaar de Leidse vestiging
kan worden uitgebreid.
Hij vindt niet dat de ruimte
vaart een onzekere bedrijfstak
is. „Het gaat niet vanzelf. Er zijn
bedreigingen en kansen. En die
bedreigingen zitten vooral in de
overheidshoek. We zijn nogal
afhankelijk van de politieke wil
om geld te stoppen in ruimte
vaartprojecten. Daarom willen
we ons ook steeds meer richten
op de commerciële markt. Een
voordeel is overigens wel dat
het meestal gaat om lange-ter-
mijnprojecten."
In 1993 is Fokker Space Systems gevestigd in de Leidse Leeuwenhoek. »foto
'Hoera', is de eerste reactie van
H. Amptmeijer, hoofd van de
gemeentelijke directie econo
mische zaken op het besluit van
Fokker om de ruimtevaartdivi
sie naar de Leidse Leeuwenhoek
te verplaatsen. Amptmeijer
noemt de komst van Fokker
Space Systems een verster
king van de lokale economie.
in eerste instantie zullen niet
erg veel mensen uit Leiden en
omgeving bij het bedrijf aan de
slag kunnen, maar dat is altijd
zo bij 'grote vestigers', weet
Amptmeijer. „Ze nemen na
tuurlijk hun eigen personeel
mee. Maar er is toch altijd ver
loop en we hopen ook dat het
bedrijf zal groeien."
De ambtenaar wijst er boven
dien op dat andere Leidse be
drijven van de komst van Fok
ker kunnen profiteren. „Taxi's,
een beveiligingsdienst, een
schoonmaakbedrijf, hotels",
noemt hij een paar voorbeel
den. „In Den Haag leeft een
banketbakker gewoon van de
verjaardagen van het personeel
van het hoofdkantoor van Shell.
Nu is Fokker wel niet zo groot,
maar de effecten moet je niet
onderschatten. Personeelsleden
zullen ook boodschappen doen
in.de binnenstad, daar zitten ze
tenslotte vlakbij."
Amptmeijer zegt dat de ge
meente 'alleen in het begin'
somber is geweest over de on
derhandelingen met Space
Systems. „Het was een pittig
onderhandelingsproces, dat zijn
tijd heeft gekost. Maar beide
partijen hadden de intentie om
er uit te komen."
i Noordwijk aan Zee
Tel. 01719-48 943
(\t\C\. b
Voorgerecht/soep
Tong of biefstuk,
groenten,
gebakken aardappelen
of frites, salade
Ijscoupe
ZA TERDAG EN ZONDAG
DINER DANSANT MET LIVE-MUZIEK
LEIDEN MONICA
Direrfeur Tibbe van het arbeidsbureau: „Ons nieuwe symbool - het lopende mannetje - staat voor vitaliteit
die we in de dienstverlening moeten leggen." foto holvast
Concrete cijfers? „We schrij
ven hier 18.000 mensen in,
maar hoeveel we er helpen weet
ik niet: niet alles wordt geregi
streerd. Velen vinden ook uit
zichzelf een baan. We krijgen
6000 vacatures per jaar aange
meld waarvan we de helft ver
vullen. In totaal ontstaan er wel
15.000 vacatures, maar die wor
den niet bij ons aangemeld."
Dat het goed gaat met de
werkgelegenheid in de regio
Leiden is bekend. Deze streek
heeft lage werkloosheidscijfers
en veel vacatures, vergeleken
met de rest van de provincie.
Tibbe relativeert het optimisme:
„Ik ben niet ontevreden, maar
zolang er nog één persoon bij
ons staat ingeschreven, is dat er
een te veel en ben je nog zo
druk als een klein baasje."
Tibbe keert na de Leidse tro
penjaren terug naar zijn Twent
se geboortegrond, waar hij tij
delijk adviseur wordt van het
RBA in die streek. "Met ge
mengde gevoelens: deze nieuwe
ontwikkelingen voor de arbeids
bureaus heb ik altijd zelf graag
willen meemaken, maar ik ben
ook blij dat ik nu een stapje te
rug kan doen. Het waren écht
tropenjaren."
per plaats en pompstation,
maar liggen altijd lager dan in
Leiden, gemiddeld twee cent
per liter. De laagste geconsta
teerde prijzen zijn 2,06 voor
super, 1,93 voor super-plus,
1,91 voor euro-loodvrij en 1,16
voor diesel.
Bij pompstation Van Delft
aan de Lammenschansweg
wordt de Leidse situatie uitge
legd: „Natuurlijk letten we wel
op elkaar uit concurrentieove*-
weging, maar er worden echt
geen afspraken gemaakt. Niet
alleen is er verschil tussen Lei
den en omliggende plaatsen
maar door het hele land ver
schilt het prijsniveau. Laatst
was ik op de Veluwe en daar
was de prijs ook veel lager dan
hier. En in sommige plaatsen in
het oosten van het land ver
schilt het zelfs zes cent, maar
ook in Leiden zijn er kleine ver
schillen. Als regel hanteren we
de adviesprijzen van onze olie
maatschappij en daar wijken we
zelden meer dan een cent van
af', aldus Van Delft.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
De prijzen van de verschillende
benzinesoorten en diesel ligt bij
de Leidse pomphouders hoger
dan in de regiogemeenten. Over
de hele linie wordt twee cent
per liter meer gevraagd. Van on
derlinge afspraken is echter
geen sprake. De pomphouders
volgen de prijs van marktleider
SheU.
Volgens de economische con
troledienst in Den Haag komt
het vaker voor dat prijzen per
regio vrschillen. Daarbij zijn
Shell en de zogenaamde 'witte
pompen' meestal bepalend
voor de tarieven. In het najaar
komt er een wet die eventuele
onderlinge afspraken tussen
pomphouders over de hoogte
van de literprijzen verbiedt.
Alle pompen in Leiden hante
ren op dit moment vrijwel de
zelfde prijzen. Die zijn 2,09
voor super, 1,97 voor super-
plus, 1,95 voor euro-loodvrij
en 1,19 voor diesel. De prijzen
in de kust- en randgemeenten
en in de Bollenstreek verschillen
De provincie heeft geen be
zwaar tegen het storten van
baggerspecie in de Oostvlietpol
der. Dat blijkt uit een voorlopige
milieu-effectrapportage waarbij
dertien mogelijke locaties voor
de stort van vervuilde bagger
worden onderzocht.
Ook de Alphense Gnephoek,
de bestaande diepe put in het
Braassemermeer en die in Het
Joppe in Warmond zijn in prin
cipe goedgekeurd voor de stort
van bagger.
In de Oostvlietpolder kan zo
wel op land als in een nieuwe
put bagger worden gestort. Vol
gens het rapport heeft de polder
een 'bufferfunctie'. De gras
landvegetatie is niet al te bij
zonder, de slootvegetaties zijn
wel ontwikkeld. Voor weidevo
gelsoorten als de grutto, ture
luur en zomertalling is de pol
der een belangrijk gebied waar
vogels voedsel zoeken.
Op land storten is relatief
goedkoop. Er zijn in de provin
cie acht locaties waar dat zou
kunnen gebeuren. De Oostvliet
polder scoort in vergelijking
met de andere slecht voor wat
betreft de milieu-effecten.
Het is ook mogelijk in de
Leidse polder een nieuwe put te
maken. De hoeveelheid zand
die daarbij naar boven wordt
gehaald (maximaal 4,4 miljoen
kubiekemeter) zou tijdelijk
kunnen worden opgeslagen in
t zuideïïjkgelegen plas
van de Vlietlanden. De ontslui
ting via het Rijn-Schiekanaal
van de 28 hectares grote polder
noemt het mer goed, die over
de weg is ook niet slecht. Dat er
nu nog een brandstofieiding
door het gebied loopt is geen
probleem: deze wordt immers
binnen een jaar buiten gebruik
gesteld.
Oude put
Wat het milieu, de kosten en de
transportmogelijkheden betreft
scoren het Braassemermeer en
Het Joppe beide goed als locatie
voor stort in bestaande diepe
putten. Beide worden nader on
derzocht.
De baggerspecie kan ook
worden gestort in een nieuwe
put die in de polder Gnephoek
kan worden gegraven. Het vrij
komende zand zou in dat geval
tijdelijk in de Zegerplas opgesla
gen kunnen worden. De ont
sluiting over de weg via de Hei
manswetering is goed. De pol
der heeft volgens het rapport
weinig waardevolle graslanden.
In de directe omgeving echter
zijn wel waardevolle sloot- en
oevervegetaties aangetroffen.
De resthoek Alphen/Boskoop is,
zo kan uit het rapport worden
geconcludeerd, minder ge
schikt. Er zou baggerspecie op
het land kunnen worden ge
stort, maar de nadelige milieu
effecten hiervan zijn groot.
Medewerkers Radio Freedom
brengen bezoek aan Leiden
In Doorn wordt daarom van
-10 tot 17 augustus een seminar
gehouden over de toekomst van
radio en tv, die ook na de apart
heid een sleutelrol blijven ver
vullen in een land waar bijna
niemand een krant leest. De ge
meente Leiden heeft de verblijf
kosten van een van de 40 Zuid-
afrikaanse deelnemers betaald
uit de pot Internationale Solida-
Twee medewerkers van het
Zuidafrikaanse radiostation Ra
dio Freedom brengen op 14 au
gustus een bezoek aan Leiden,
waar zij onder meer een ont
moeting hebben met dc wet
houders J. Walenkamp (media
beleid) en A. van Bochove (wel
zijn). Dit als dank voor de subsi
die van 4500 gulden die dc ge
meente Leiden heeft verstrekt
voor een bijeenkomst van de
Stichting Omroep Radio Free
dom. Radio Freedom is de
spreekbuis van het African Na
tional Congres (ANC), dat in
Zuid-Afrika de apartheid be
strijdt.
In Leiden brengen de twee
Zuidafrikanen een bezoek aan
het stadhuis, waar zij een ont
moeting hebben met het gc-
meentebesttur. De twee gaan
ook langs bij dc lokale media
Omroep Rijnland, Radio West
en het Leidsch Dagblad.
