Leiden
Waterbedrijf op de
bres voor natuur
Half miljoen voor onderhoud molens
Hindernissen langs
onbereikbare rivier
Dinsdag 16 juli 1991
Redactie: 071-161418 KAREL BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANGMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER WIM WEGMAN Eindredactie: GERT VISSER Vormgeving: PIET KOOREMAN
11
GENTIAAN, Parnassia en orchideeën
moeten in het jaar 2000 weer volop in
de Zuidhollandse duinen groeien
EEN GRAPJE maakte de politie zeker
niet toen bij de streekderby Quick Boys
- Katwijk bonnen werd uitgedeeld aan
foutparkeerders
TIJGERTJE, Sneeuwwitte en Lelie blok
keren voor de wandelaar het uitzicht op
het Leidse grachtenwater
Politieman
in de sloot
NOORDWUKERHOUT
Een 27-jarige politieman van
de groep Noordwijkerhout is
gisteravond om elf uur met
zijn dienstauto in het water
van de Leidsevaart beland.
De man reed over de 's Gra-
vendamseweg in de richting
Sassenheim en raakte ter
hoogte van de spoorweg
overgang bij Piet Gijs van de
weg. De man bleef onge
deerd.
Volgens de politie van
Noordwijkerhout is het nog
niet duidelijk hoe de politie
man in de Leidsevaart heeft
kunnen belanden. Of de man
met hoge snelheid reed, bij
voorbeeld omdat hij op weg
was naar een melding of een
andere auto achtervolgde, is
niet bekend. „We hebben
werkelijk geen idee. De ver-
keersgroep van het district is
er bij geweest en zal de toe
dracht onderzoeken", aldus
een woordvoerder vanmor
gen.
Omzet veiling
Hobaho in
Lisse stijgt
De omzet van de bloembollen
veiling Hobaho in Lisse is in de
eerste helft van dit jaar met 24
procent gegroeid ten opzichte
van dezelfde periode vorig jaar.
Volgens Hobaho-directeur J.W.
Plug is deze groei niet alleen te
danken aan de betere prijzen
voor de bloembollen, maar ook
aan een vergroting van het
marktaandeel van het bedrijf
met 4,5 procent.
De directeur kijkt met opti
misme naar de ontwikkelingen
in het tweede halfjaar. „Voor die
periode is al een omzetgroei,
van 32 procent geboekt ten op
zichte van dezelfde periode in
1990, zodat het totaalresultaat
voor 1991 wordt geschat op een
omzetstijging van rond de 30
procent. Eén en ander stemt tot
voorzichtige tevredenheid,
vooral nu blijkt dat de bollen-
prijzen zich herstellen. Het is
verder een goede zaak dat ons
aandeel in de bemiddelingsakti-
viteiten toeneemt over alle pro-
duktgroepen."
De Hobaho-directeur stelt
vast dat het proces dat een aan
tal jaren geleden werd ingezet
om een verjonging van het ver
tegenwoordigerskorps te reali
seren, momenteel vruchten af
werpt.
DUINCURSUS - Het IVN orga
niseert dit najaar een cursus
over de duinen. De cursus be
slaat vijf avonden en vijf excur
sies naar de duinen. Op 4 sep
tember is er een introduktie-
avond met een film van Ian van
den Ende over duinbehoud. In
het voorjaar van 1992 is er een
vervolgcursus. Inlichtingen via
tel. 318854.
LEIDEN
De provincie wil jaarlijks een
half miljoen gulden beschikbaar
stellen om Zuidhollandse mo
lens die in slechte staat verke
ren, op te knappen. Gedepu
teerde Pool maakte dit gisteren
in Schiedam bekend tijdens een
bijeenkomst van molenorgani
saties. Het besluit moet overi
gens nog worden goedgekeurd
door het dagelijks bestuur van
de provincie.
Veel molens hebben te kam
pen met achterstallig onder
houd. Pool zei gisteren dat
windmolens niet uit het land
schap mogen verdwijnen. "Dan
verliest Zuid-Holland een van
zijn meest typerende kenmer
ken", aldus de gedeputeerde.
Het geld dat de provincie be
schikbaar wil stellen wordt ge
bruikt om met gemeentes de
onderhoudssubsidies te verho
gen. Ook wil hij enkele grote
stichtingen die molens beheren,
helpen bij het saneren van hun
financiële problemen.
De Rijnlandse molenstich
ting, wellicht een van de gega
digden, maakte enkele maan
den geleden bekend in grote fi
nanciële nood te verkeren. De
stichting beheert 42 molens en
is vrijwel failliet. Slechts een
derde van de molens verkeert in
goede staat. Overigens lijkt het
bedrag dat de provincie nu
heeft toegezegd, volstrekt on
toereikend. Alleen al deze Rijn
landse stichting heeft bijna acht
miljoen gulden nodig om het
molenbezit op te knappen.
Ruim zes ton is onmiddellijk
nodig om jaarlijks onderhoud te
verrichten.
Gemeenten en waterschappen
dragen steeds vaker molens
over aan particuliere organisa
ties. Daarmee bevrijden zij zich
zelf van de kosten voor onder
houd en restauratie. Volgens
Pool zouden dergelijke over
drachten in de toekomst ge
paard moeten gaan met een
'bruidsschat'. Pool zei verder
dat overheden en eigenaars de
problemen gezamelijk moeten
oplossen. Een mogelijkheid om
de problemen gebundeld aan te
pakken is het overdragen van de
provinciale middelen voor het
molenonderhoud aan een nieu
we stichting. Pool wil zijn voor
stellen in het najaar aan het
provinciebestuur voorleggen.
Winputten in duinen gaan dicht
Natuurbehoud is net zo
belangrijk als het winnen
van water. Dat meent het
bestuur van de NV Duin
waterbedrijf Zuid-Holland,
het bedrijf dat onder meer
in Meijendel water wint. In
bepaalde delen van het
waterwingebied worden de
putten gesloten om de na
tuur de kans te geven zich
te herstellen. In het jaar
2000 moeten bijzondere
plantesoorten als de genti
aan, parnassia en orchi
deeën weer 'gemeengoed'
zijn in de Zuidhollandse
duinen.
WASSENAAR MONICA WESSEUNG
Hoewel drinkwaterwinning al
decennia lang een normaal ver
schijnsel is in de duinen, is het
zeker niet natuurlijk. Het ont
trekken van water leidt tot ver
droging en dus tot verdwijnen
van plante- en diersoorten. Het
Duin waterbedrijf, sinds 1874
actief in de duinen, onderkende
dit probleem en begon in 1955
met het invoeren van water in
de duinen. Water uit de Maas
(vroeger de Rijn) wordt in de
duinen gepompt en er zes tot
acht weken later weer uit ge
haald.
Hoewel het water tevoren
goed wordt gezuiverd, betekent
deze infiltratie toch een verrij
king van het duin. Met het wa
ter worden er voedingsstoffen
zoals fosfaten en nitraten in het
duin gebracht. Voor de karakte
ristieke duinbeplanting bete
kent dit veelal de doodslag om
dat deze plantesoorten alleen
maar groeien op heel voedselar-
me grond.
Theo Bakker hoofd van de af
deling Natuur- en Landschaps
beheer van het Duinwaterbe
drijf zet uiteen dat de methode
dus niet helemaal het gewenste
effect heeft. Waar het water in
de duinen wordt gepompt ont
staan natte gedeelten die sterk
lijken op de natuurlijke duin
meertjes. "Voor broedvogels
zijn goede verblijfplaatsen te
zijn. Er is rust en ze profiteren
van de rijkdom aan voedsel.
Soorten als dodaars, roerdomp
en de geoorde fuut komen te
rug. De planten die karakteris
tiek zijn voor natte duingedeel
ten zie je niet. Daarvoor is de
grond te rijk".
Natuur terug
Tussen de zeereep en de meer
landinwaarts gelegen inlaat-
plaatsen voor water ontwikke
len zich de laatste jaren wel
weer 'natuurlijke' begroeiingen
als de gentiaan en de ratelaar.
Bakker: "Het natuurlijk even
wicht lijkt zich in die stroken
Theo Bakker van het Duinwaterbedrijf denkt dat
weer gentiaan en parnassia staan in de duinen.
duin wel weer te herstellen. Dat
geldt overigens alleen voor de
stukken land die echt met rust
worden gelaten". In de duinge
deelten tussen zeereep en in-
Iaatplaatsen ligt nog steeds een
aantal putten. Rondom die wa-
terwinplaatsen is de natuur niet
in oude glorie hersteld. Daar
hebben de planten weer te veel
last van, wat wordt genoemd,
verdroging.
Vanuit de 'ontdekking' is het
duinwaterbedrijf verder gaan
denken en heeft een plannetje
gemaakt om de waterwinning
in de tussengebieden te stop
pen. De provincie heeft een
subsidieverzoek ingediend voor
dit 'vemattingsproject' waarbij
niet alleen Meijendel maar ook
de waterwinning in Berkheide
betrokken is.
Vergunningen
De provincie verstrekt vergun
ningen voor waterwinning en is
dus nauw betrokken bij die acti
viteit. Vanuit de positie als ver
gunningverstrekker en met het
oog op herstel van de duinbe
groeiingen, heeft de provincie
bepaald dat in het jaar 2000 de
waterwinning in het gebied
moet zijn teruggebracht van 70
miljoen kubieke meter naar 60.
Het verlies aan wincapaciteit
wordt gecompenseerd door
diepte-infiltratie. Maaswater
wordt op veertig meter diepte in
het duin gebracht en even diep,
maar enige tijd later ook weer
opgepompt. Door de activitei
ten diep te houden, wordt het
natuurduin niet verstoord. Ove
rigens moet die diepte-infiltra
tie ook de stijging van de drink
waterbehoefte met 25 miljoen
kubieke meter opvangen. De
putten gaan tegen 1996 dicht,
verwacht Bakker. "Een paar jaar
later moeten we weer gentiaan
en parnassia hebben, lijkt me".
De plannen voor sluiting van
de putten zijn tekenend voor de
mentaliteitsverandering die
zich bij de NV Duinwaterbedrijf,
en andere waterwinbedrijven,
aan het voltrekken is. De direc
tie van het Duinwaterbedrijf
Zuid-Holland wil zelfs de statu
ten van de NV wijzigen. Op dit
moment is de doelstelling van
het bedrijf nog geformuleerd als
.waterwinning met inachtne
ming van de natuur'. De direc
tie wil dit wijzigen in .waterwin
ning en natuurbehoud.' De raad
van commissarissen en de aan
deelhouders moeten de statu
tenwijziging nog goedkeuren.
LEIPEN WIM KOEVOET
Op Leiden na laten alle ge
meenten die aan de Oude Rijn
liggen dat in hun naam door-
schemeren. De Sleutelstad zou
de achternaam aan den Rijn of
[gjjndijk ook niet eens kunnen
waarmaken. Enorme stukken
van de oevers zijn namelijk ver
worden tot privé-enclaves. Het
Jpch overwegend linkse ge
meentebestuur van deze stad
heeft verzuimd om de boorden
van de Rijn te behouden als
openbaar gebied, ontdekte ik
tijdens m'n wandeling van de
brug met de stier in Leiderdorp
tot aan het zebrapad voor V D
in Leiden.
Woonboten met welluidende
namen als Tijgertje, Sneeuwwit
je en Lelie blokkeren het uit-,
zicht op het water vanaf het
Utrechtse Jaagpad. De bijbeho
rende loopplanken reiken in
een enkel geval tot op de rij
baan. Als er al een voetpad is,
ligt dit in negen van de tien ge
vallen aan de verkeerde kant
van de kade. Zodoende draait
een wandeling langs de Oude
Rijn uit op een tocht vol hinder-
Tal van de oeverbewoners
Jhebben de meest vindingrijke
Juitbouwtjes aan hun stulpjes
fvastgemaakt om maar zo dicht
{mogelijk bij de Oude Rijn te
«kunnen zijn. Dat daarmee
(buurman van de overkant een
{stuk dichterbij is gekomen,
Avordt voor lief genomen.
Op tal van plaatsen is de ri-
Vier, want dat is de Oude Rijn
rvan origine, dan ook dichtge
groeid. Alleen een kano met de
rpeddels binnenboord kan er
'nóg door.
Hoge woonboten blokkeren het uitzicht op de rivier. foto wim dijkman
Parkeerstrook
Hoe zijn ze in hemelsnaam aan
een bouwvergunning gekomen?
Als ik nog eens aan de overkant
kom, zal ik diezelfde vraag ook
eens aan meneer Du Prie stel
len. De grauwe en hoekige
loods van zijn aannemersbedrijf
op het industrieterrein De
Waard is bedrijfs-economisch
gezien ongetwijfeld perfect ge
legen. Maar wat een contrast
met de lieflijke, prachtig ge
kleurde huisjes aan het Utrecht
se Jaagpad 1 tot en met 121.
Op het vasteland hebben we
last van overhangend groen, bo
ven Leidse wateren moet eens
flink de slopersbal in overhan
gend steen en hout. De fraaiste,
meest sfeervolle stukjes van
mijn geboorte- en woonplaats
worden me als een worst voor
gehouden, maar er echt bijko
men kan ik niet.
Aan de oevers in de binnen
stad doet zich hetzelfde pro
bleem voor. Hier zijn het gepar
keerde auto's die mij bij het wa
ter vandaan houden. Waarom
maken ze van de parkeerstrook
geen voetpad? Ik ben bereid
daarvoor het voetpad, dat nu
langs de winkels aan de Oude
De vrije loop, 42 redacteuren van deze krant maken
gedurende zeven weken zeven rondwandelingen door
de regio en laten hun gedachten de vrije loop. Deze
week een wandeling langs de Rijn, vanaf Koudekerk,
door Leiden naar Valkenburg. Dagelijks leggen
verslaggevers gedeeltes van dit traject af en schrijven
over hun belevenissen. Vandaag begint de wandeling
bij de Stierebrug in Leiderdorp en eindigt bij het
stadhuis in Leiden.
Rijn ligt, op te offeren. De mid- wandelen, vissen, steentjes
denstanders roepen toch al ja- gooien, pootje baden, vrijen,
ren dat de klant zijn auto voor wegmijmeren, urineren, roken
hun deuren kwijt moet kunnen, of een kop koffie drinken. Dat
nou, geef ze dat blik dan ook! laatste kon ik pas na drie kwar-
En geef de Oude Rijn terug tier lopen voor het eerst, op het
aan de mensen die er willen bootterras van Odessa.
door Loman Leefmans
'Er staat een boom op de parkeerplaats
Kaarten voor golftoernooi
NAGERECHT
Het hebben van een
parkeervergunning
betekent niet dat de
houders automatisch geen par
keerbonnen meer kunnen krij
gen. Binnen het parkeer-restric-
I tiegebied in de binnenstad ge
beurt het nog regelmatig dat
i vergunninghouders toch op de
bon worden geslingerd. In veel
i gevallen zijn de binnenstadbe-
woners het slachtoffer van foü-
ten die bij de gemeente worden
gemaakt. Gisterochtend ver
scheen een aantal van deze
slachtoffers voor het kantonge
recht.
Zo was daar een ongeveer 35-
1 jarige man die in maart van het
vorig jaar zijn auto half op het
trottoir van de Middelstegracht
had gezet. „Ik heb de bon wel
ontvangen maar moest voor
mijn bedrijf daarna naar Zwit
serland. Toen ik terug kwam
I was de termijn voor het betalen
al verstreken. Daarom sta ik nu
voor u", gaf de man als reden
voor zijn aanwezigheid. Hij had
wel een parkeervergunning:
„Maar ja, er zijn op mijn stuk
van de straat vijf plaatsen voor
twintig vergunninghouders. De
parkeerpolitie deelt wel bonnen
uit aan foutparkeerders maar ze
slepen de auto's niet weg waar
door de plaatsen voor de ver-
gunnighouders wel erg beperkt
zijn. Dus heb ik m'n wagen toen
maar naast die vijf plaatsen ge
zet. Echt op het trottoir heb ik
trouwens niet gestaan, waar ik
hem neerzette is het eigenlijk
ook een parkeerplaats. Er staat
alleen een boom op", was het
relaas van de Leidenaar.
Officier van justitie Van Lies
hout wilde wel rekening houden
met het feit dat de man een ver
gunning had en dat het ge
meentebeleid gebreken ver
toont. Hij hield het op de 35
gulden die de bekeuring ook
kostte. Ook rechter Morshuis
gaf toe dat het parkeerbeleid in
Leiden niet overal even goed
deugt en dat er in het geval van
de Middelstegracht strenger op
getreden had moeten worden
tegen niet-vergunninghouders.
Hij hield het op het gevraagde
bedrag.
Weer fout
Een boomlange student had
zijn auto wel keurig op een
plaats bij zijn woning aan de
Oude Rijn geparkeerd. Maar
door een fout bij de gemeente,
had hij zijn vergunning niet op
tijd thuisgestuurd gekregen en
de parkeerwachters bleef niets
anders over dan het bekende
gele briefje onder de ruitewisser
te klemmen. De student liet zijn
vergunningkaart aan Morshuis
en Van Lieshout zien. Hij was al
eens eerder voor het kantonge
recht verschenen voor hetzelfde
feit. Net als toen besloot Mors
huis de man schuldig te verkla
ren maar zonder oplegging van
een boete.
Vrijwel dezelfde 'overtreding'
beging een voormalig restau
ranteigenaar aan de Heren
gracht. De man ging er al vanuit
dat hij bestraft zou worden en
-kwam met een lading smoesjes
aanzetten. „Ik ben heel ergens
anders geboren dan op de dag
vaarding staat vermeld en ook
mijn tweede naam staat ver
keerd gespeld, kortom de per
soon hier beschreven ben ik
niet." Morshuis kon de flauwi
teiten van de man niet waarde
ren: „Zo'n foutje is niet vol
doende om een boete te ontlo
pen". bezwoer hij. Er werd
overgegaan tot de feiten. De
man had zijn auto geparkeerd
op de Herengracht zonder een
zichtbare vergunning onder de
voorruit. Hij had er wel een,
maar omdat hij tijdelijk over
een leenwagen beschikte en de
vergunning nog niet was over
geheveld, kreeg de man een
bon. Van Lieshout eiste zelfs
zestig gulden. Morshuis wilde
daarvan niet weten: „Ja goed.
het is een ovetreding, maar de
te onbelangrijk voor een boete.
Schuldig zonder straf', besloot
de rechter.
Hondentoilet
Niet alleen Leiden kent z'n par
keerperikelen. Als de plaatselij
ke trots van Katwijk, voetbalver
eniging Ouick Boys, thuis
speelt, is er in de verre omge
ving van sportpark Nieuw Zuid
geen plekkie meer te vinden.
Een trouwe supporter, jaartje of
45. kalend en met ruiten broek
waarvan het motiefje terug
kwam in zijn manchetten, zette
zijn auto op een zaterdag op
een grasperk naast de weg. „Dat
gebeurt elke zaterdag als Ouick
Boys speelt en zeker op die za
terdag want toen speelden ze de
plaatselijke derby tegen Kat
wijk", aldus de man die een fo
tootje had meegebracht waaruit
duidelijk bleek dat er rijen au
to's op het veldje stonden.
„Veldje? Het was toch maar een
hondentoilet", bagatelliseerde
de man zijn foutparkeren. „Dus
u ontneemt honden de moge
lijkheid om hun behoefte te
doen", ging Morshuis mee in
deze bijzaak. De Katwijker vond
het hoe dan ook niet eerlijk dat
juist hij een bon had gehad: „Ik
dacht dat de politie een grapje
maakte. Maar ze schrijven daar
toch eens in de zoveel tijd bon
nen uit terwijl er wel elke week
driftig wordt geparkeerd." Van
Lieshout zag het anders: .Als je
honderd maal ergens fout par
keert, kan het evenvaak goed
gaan. Maar toch is het niet de
bedoeling en het wil al helemaal
niet zeggen dat het is toege
staan." Morshuis vond toch dat
er door de situatie bepaalde
verwachtingen bij de Katwijker
waren gewekt en hij hield het
bij 35 gulden boete.
Bij de Noordwijkse VW zijn
vanaf vandaag kaarten te koop
voor het golftoemooi Heineken
Open. Aan de wedstrijden, die
van 24 tot en met 28 juli worden
AGENDA
DINSDAG 16 JULI
Katwijk
Toeristenmarkt m het centrum, van
14.00 tot 21.00 uur.
Badgasten-sneischaaktoernooi in
Strandpaviljoen 't Centrum t/o de
Voorstraat, aanvang 19.45 uur.
Orgelconcert door Herman van Vliet
op het Bat2:orgel van de Vredeskerk.
aanvang 20.15 uur.
Noordwijk
Historische rondwandeling, start van
af het Raadhuis in de Voorstraat om
19.30 uur.
WOENSDAG 17 JULI
Katwijk
Schatgraven bij 'Wil en Loes' aanvang
14 00 uur.
Wijksport ÖIJ de Helmbergweg, aan
vang 19 00 uur
Avondrang mmv soliste Truus Riet-
Voorstraat.
Leiden
Curiosamarkt op het Stadhuisplein
van 9 00 tot 16.30 uur.
Spreekuur verkeersveiligheid m het
Stadsbouwhuis. Langegracht 72. van
10.30 tot 12.00 uur
Excursie door polderpark Cronesteijn.
start bij de waterspeelplaats om
gehouden, doen veel internatio
nale topspelers mee.
Een toegangsbewijs voor alle
dagen kost 142,50 gulden. Een
parkeerkaart van 30 gulden is
eveneens bij de VW te koop.
19.30 uur
Leiderdorp
Kennismaken met de bowlssport bij
Parabowls. Sportcentrum de Does.
van 12.30 tot 15.30 uur
Noordwijk
Poppentheater bij 't Gat van Palace.
Paiaceplem. aanvang 14.30 uur.
Viswedstrijd door HSV de Sportvisser
bij de Leidsevaart. nabij de Fagelen-
brug. van 18.45 tot 21 15 uur. in
schrijven ter plaatse vanaf 18.00 uur
Fietsexcursie vanaf Kees' Fietsshop.
Van Speykstraat 8. start 19.15 uur
Drama/mimespel bij "t Gat van Pala
ce, Paiaceplem. aanvang 20.30 uur
Optreden van de Egeriander Blaaska
pel 'De Zeedorper Muzikanten' m De
Redschuur'. Kon Wilheimma Boule
vard, van 20.00 tot 22.00 uur
Woensdagawxidzang mmv 'De Lof
stem'van de W vd Berghsttchtmg
m de Hervormde Kerk. Hoofdstraat
96. aanvang 20.30 uur
Oegstgeest
Zomerbridge voor met-rokers m 'Ho
tel het Witte Huis aanvang 19 45
Voorschoten
Zomer bridge drive door BCV m 'Het
Vhetiand College'. Beethoveniaan 10,
Voorschoten, aanvang 19 30 uur. u<
terhjk aanwezig om 19.15 uur
