Binnenland
IRA-verdachte Harte
in Dublin opgepakt
Betogingen Kurden
lopen uit de hand
Meeste vrouwen tegen sekseselectie baby
Saatchi gaat
Rabobank
'verkopen'
'Pijn is een deel van mezelf geworden'
Dollarkoers zakt vier cent
Eigen bijdrage voor
rechtsbijstand omhoog
Vrijdag 12 juli 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOS AAA ALTAN EROOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK
KLOMPMAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: RALPH KLEINHOUT
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
PvdA weer op fors verlies
Als er nu verkiezingen voor de Tweede kamer zouden worden
gehouden, zou de PvdA iets meer dan 20 procent van de stem
men halen ofwel 31 zetels. Nu zit de PvdA met 49 mensen in de
Kamer, daarmee komt een eind aan de periode waarin de PvdA
weer iets uit het dal kwam. Dat blijkt uit een onderzoek van bu
reau Interview. D66 zou op 23 zetels komen, waarmee de groei
van die partij stokt. De WD zou 26 zetels halen, een vooruitgang
van vier ten opzichte van het huidige aantal.
Ziekenhuis gaat in partyservice
Hapjes verstrekken bij grote evenementen, de totale catering
verzorgen van een grote onderwijsinstelling en het bezorgen van
maaltijden bij alleenwonende bejaarden. Met dit soort activitei
ten wil het Bredase Sint-Ignatiusziekenhuis dreigende tekorten
voorkomen. Tweede-Kamerlid Broos van Erp (WD) heeft giste
ren vragen gesteld aan de staatssecretarissen Van Rooij (econo
mische zaken) en Simons (volksgezondheid) over de plannen
van het ziekenhuis, die concurrentievervalsend zouden kunnen
zijn.
Mestbeleid mogelijk op de helling
Het kabinet heeft zijn houding ten aanzien van het mestbeleid
gewijzigd. Daardoor is het niet uitgesloten dat Nederlandse boe
ren op korte termijn worden geconfronteerd met een aanscher
ping van het mestbeleid. Dat blijkt uit de boodschap die land
bouwminister Bukman gisteren heeft overgebracht aan het
Landbouwschap. Volgens Bukman bestaan er binnen het kabi
net twijfels over de haalbaarheid van het huidige beleid, dat be
oogt het mestoverschot terug te dringen.
Mes in huursubsidie alleenstaande
Staatssecretaris Heerma van volkshuisvesting wil bezuinigen op
de huursubsidie voor alleenstaanden met een inkomen boven
het minimum. Een speciale toeslag die zij ontvangen wordt in
vier jaar stapsgewijs afgeschaft. Deze maatregel geldt niet voor
alleenstaanden die ouder zijn dan 65 jaar. Door een wijziging
van de huursubsidietabel, die voor alle alleenstaanden boven
het minimum geldt, gaan ook de ouderen er echter iets op ach
teruit.
Café De Bulldog gesloten
De Amsterdamse politie heeft gisteren café De Bulldog aan het
Leidseplein voor onbepaalde tijd gesloten. De sluiting op last
van de burgemeester is in het belang van de openbare orde, al
dus de politie. Aanleiding tot de sluiting is een vechtpartij van
maandag, waarbij een 21-jarige Duitse toerist door personeelsle
den van De Bulldog ernstig werd mishandeld. De vechtpartij
ontstond omdat de bezoeker weigerde te betalen voor het toilet-
bezoek. Het slachtoffer liep daarbij dermate ernstig letsel op dat
hij voor de rest van zijn leven verlamd zal blijven.
Opvolger cassettespeler komt in lente
De opvolger van de cassettespeler staat volgend jaar april of mei
in Nederland in de winkel. Philips introduceert dan de DCC, de
Digitale Compact Cassette-speler. Hiermee kan niet alleen digi
taal worden opgenomen, ook de oude analoge muziekcassettes
kunnen er nog op worden afgespeeld. Een Philips-woordvoerder
wilde gisteren niet zeggen wat de DCC gaat kosten, maar beves
tigde dat de prijs aanvankelijk niet onder de duizend gulden zal
Arrestaties in Deventer en Londen
Een spontane demonstratie van
vijftig a zestig Kurden bij het
Turkse consulaat-generaal in
Deventer is gisteren flink uit de
hand gelopen. Toen de demon
stranten ruiten begonnen in te
gooien en met stokken op de
acht aanwezige politiemensen
insloegen, trokken de agenten
wapenstokken en dienstpistolen
om zich te verdedigen.
Nadat assistentie van omlig
gende korpsen was ingeroepen
kreeg de politie, toen veertig
man sterk, de situatie onder
controle. Volgens de politie vie
len aan beide zijden enkele
lichtgewonden. De slachtoffers
liepen builen en schrammen
op.
Twee hoofdverdachten van
het geweld werden al meteen
aangehouden. Later arresterde
de politie nog vier Kurden. Het
is niet uitgesloten dat nog meer
aanhoudingen volgen.
De Kurden demonstreerden
tegen het geweld van de Turkse
veiligheidspolitie woensdag en
donderdag in Diyarbakir, waar
bij elf Kurden én een politieman
om het leven kwamen. De ge
welddadigheden begonnen na
de begrafenis van een vermoor
de Kurdische politicus. Volgens
Rechtbank Roermond spreekt viertal vrij van verboden activiteiten
De vier IRA-verdachten Maguire, Hughes, Hick en Harte
zijn gisteren door de Roermondse rechtbank vrijgespro
ken van de deelname aan verboden activiteiten van het
verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA). Drie kwartier
na de uitspraak verscheen Gerard Harte (27) als vrij man
op straat, bijna onder de voet gelopen onder een horde
voornamelijk Britse journalisten. Bij aankomst in de Ierse
hoofdstad Dublin is hij echter meteen opgepakt. De poli
tie zegt hem te willen verhoren wegens overtreding van
de vuurwapenwet, twee jaar geleden
ROERMOND JOS V
Harte moest onmiddellijk na
zijn vrijlating in Roermond het
nabijgelegen kantoorpand van
de Raad van Beroep in Roer
mond binnenvluchten om aan
de pers te ontkomen. Van daar
uit vertrok hij in een gereed
staande auto naar een onbe-
Ex-gedeputeerden
Zeeland vrijuit
kend adres om vervolgens rcih-
ting Ierland af te reizen.
De verdachten Hughes en
Hick zullen, nu ook zij niet ver
oordeeld zijn, voor 31 juli wor
den uitgeleverd aan de Duitse
justitie. Daar moeten ze zich
nog verantwoorden voor ver
meende betrokkenheid bij on
der andere een aanslag in 1989,
even over de grens bij Roer
mond. Daarbij werden een Brit
se korporaal en diens zes maan
den oude dochtertje gedood.
Donna Maguire, de vierde en
enige vrouwelijke vrijgesproken
verdachte, moet nog afwachten
of de Hoge Raad binnenkort
ook haar uitlevering aan Duits
land toelaatbaar acht.
Het vonnis van de Roer
mondse rechtbank was weinig
gemotiveerd. Letterlijk zei
rechtbankvoorzitter mr. E. Ba
kermans dat onvoldoende ge
bleken was dat de verdachten
feitelijk hadden deelgenomen
aan verboden activiteiten van
een verboden organisatie (arti
kel 140 van het Wetboek van
Strafrecht). Daarom besloot de
rechtbank tot vrijspraak.
Alle vier de verdachten verlie
ten in eerste instantie blij maar
weinig opgewonden de rechts
zaal. Voor de laatste keer op
weg naar zijn cel slaakte Harte
een kreet van opluchting. „Hij
heeft dertien maanden in isola
tie gezeten", zei advocate mr.
M.J. Hegeman. „Hi| heeft nu
tijd nodig om weei bij te ko
men. Emotioneel is hij niet in
staat nu zelf op zijn vrijspraak te
reageren", zei ze even voordat
Harte zich moest losrukken van
de Britse cameraploegen en
verslaggevers van de schandaal
pers, die weinig waardering
konden opbrengen voor de ma
nier waarop in Nederland recht
wordt gesproken.
Mr. W. Van Bennekom, raads
man van een van de verdach
ten, kon dat wel. Hij sprak lo
vend over de „nuchtere" en
„feitelijke" benadering waarop
de rechtbank tegen het „neteli-
Gerard Harte verlaat de Roermondse
maanden als vrij
ge" artikel 140 van het Wetboek
van Strafrecht had aangekeken.
Een week geleden sprak het
gerechtshof in Den Bosch de
vier Ieren wegens gebrek aan
bewijs vrij van de vorig jaar mei
in Roermond gepleegde aanslag
Provinciale Staten van Zeeland
nemen geen juridische stappen
om de belasting die de provin
cie voor tien oud-gedeputeer
den heeft betaald terug te vor
deren. De statenleden besloten
dat gisteren, omdat de kans van
slagen van juridische stappen
zeer gering is.
De fracties van RPF/GPV,
Delta Anders en Groen Links
bleven bij hun eis de betaalde
belasting van de betreffende ge
deputeerden terug te vorderen.
Een amendement van dezelfde
partijen om op de bestuurders
een moreel beroep tot terugbe
taling te doen, haalde
geen meerderheid.
Treinen nog
lang gehinderd
door noodweer
AMSTERDAM RIEN POLDERMAN
de Kurden zou de politie heb
ben geschoten toen een aantal
van de 25.000 bezoekers aan de
begrafenis een politiebureau
met stenen bekogelde. Maar
volgens de Turkse autoriteiten
hebben onbekenden het vuur
op de politie geopend. Tot zover
de berichtgeving van het ANP.
Onze correspondent in
Groot-Brittannië, Cees van
Zweeden, voegt daar aan toe
dat de Britse politie gisteren
dertig Kurden heeft gearres
teerd nadat zij de Turkse am
bassade in Londen hadden be
stormd. De betogers waren het
ambassadegebouw binnenge
drongen en hadden het meubi
lair vernield.
Ook daar begon het incident
met een betoging. Toen de be
togers het gebouw hadden be
stormd, wist de ambassadestaf
te ontkomen. Binnen minuten
waren tientallen politiemensen
ter plaatse, die zich met getrok
ken pistolen voor het pand op
stelden, dekking zoekend achter
auto's.
Achteraf was dit machtsver
toon enigszins lachwekkend,
want de Kurden waren ongewa
pend. Ze hadden zelfs de ach
tergebleven leden van de am
bassadestaf niet bedreigd.
Het zware onweer in de nacht
van donderdag op vrijdag heeft
nog tot gisterenavond nage
werkt in de treinenloop. Door
dat op tal van plaatsen de blik
sem was ingeslagen in de bo
venleiding was op diverse tra
jecten geen treinverkeer moge
lijk. Daardoor verdween in grote
delen van de Randstad de regel
maat uit de dienstregeling.
De naweeën van het nood
weer waren gisterenmiddag
volop te merken. Vertragingen
liepen soms op tot meer dan
een kwartier. Vooral de situatie
op Amsterdam CS was chao
tisch, wat onder meer door
werkte in de treinenloop tot
diep in Noord-Holland.
Doordat ook de nachtpost
treinen hinder ondervonden,
heeft de postbezorging vertra
ging opgelopen. Voorzover de
vertraagde post was bestemd
voor postbussen is die gisteren
bezorgd. De rest valt vandaag
op de deurmat.
Een 30 meter hoge steiger stortte gisteren in bij het in aanbouw zijnde academisch ziekenhuis in Maastricht. Op het moment van het ongeval
werkten zes arbeiders op de stellage. Vier van hen zijn met zware ven/vondingen in een ziekenhuis opgenomen. Over de oorzaak van het ongeluk is
nog niets bekend. foto anp
Onderzoek in Groningen wijst uit:
op twee Australische toeristen.
Het openbaar ministerie zal pas
woensdag beslissen of het appèl
instelt tegen het vonnis van gis
teren. Die kans wordt echter
zeer klein geacht.
AMSTERDAM GPD
Het reclamebureau Saatchi
Saatchi in Amsterdam gaat de
volledige communicatie (ad
vertentiecampagnes en derge
lijke) verzorgen voor de Rabo
bank. Het gaat om een budget
van ongeveer 25 miljoen gul
den per jaar. Het is de grootste
zakelijke transactie die in Ne
derland ooit is afgesloten tus
sen een reclamebureau en een
opdrachtgever.
De bank heeft Saatchi
Saatchi verkozen boven het
concurrerende bureau Prad
Publicis. Eerder al waren FHV
en ARA afgevallen. Prad Publi
cis deed tot nu toe de zakelijke
markt voor de Rabo; Saatchi
verzorgde al de particuliere
markt
Dat Saatchi de strijd heeft
gewonnen, komt vooral voor
rekening van creatief directeur
Wim Ubachs, bekend van cam
pagnes als 'Even Apeldoorn
bellen' en de prijswinnende
Dommelsch-televisiespoL
Ubachs werd vorig jaar door
Saatchi in dienst genomen om
het toen in creatieve zin nood
lijdende bureau uit het slop te
halen.
Sjorders zetten
hun actie voort
UTRECHT ANP
Moderne technieken maken het aanstaan
de ouders mogelijk te kiezen voor een jon
getje of een meisje. Maar uit een onderzoek
in het Academisch Ziekenhuis Groningen
blijkt dat meer dan 80 procent van de vrou
wen een dergelijke 'sekseselectie' afwijst.
Het ziekenhuis heeft vrouwen die daar
enkele maanden eerder hun eerste kind
hadden gekregen schriftelijk naar hun me
ning gevraagd. Iets meer dan 70 procent
(127 vrouwen) stuurde het enquêteformu
lier terug. De resultaten staan deze week in
het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskun
de.
Negen procent van de vrouwen vond dat
bij reageerbuisbevruchting wel op geslacht
zou mogen worden geselecteerd bij het te
rugplaatsen van een pre-embryo in de
baarmoeder.
Slechts vier procent zei ja op de vraag of
selectie geoorloofd is als een vrouw al drie
kinderen heeft. Ze kregenhet voorbeeld
voorgelegd van een echtpaar met drie zo
nen dat in het begin van de zwangerschap
een vlokkentest wil laten doen om de zwan
gerschap te kunnen beëindigen als blijkt
dat het weer een jongetje is. Van de onder
vraagde vrouwen gaf maar twee procent
aan het er „gedeeltelijk mee eens" te zijn de
vlokkentest met dit doel al bij het eerste
kind toe te passen.
De Groningse gynaecoloog J.R. Beekhuis
concludeert dat de veel gehoorde uitspraak
„of het een jongen of een meisje wordt
maakt me niet uit, als het kind maar gezond
is", nog onverminderd van kracht blijkt.
Kaderleden van de Vei
bond FNV blijven erbij dat het
principe-akkoord over een
nieuwe sjor-cao in de Rotter
damse haven geen basis is om
verder te praten. Dit hebben ze
gisteravond besloten. De sjor
ders blijven dus staken. Het be
sluit viel ondanks een positief
advies van onderhandelaar Hei
lig. Hij wil verder praten op ba
sis van de voorstellen van be
middelaar Rosenmöller.
Stichting probeert mensen te leren leven met pijn
AMSTERDAM ANP
De dollarkoers is gisteren met meer dan vier cent gedaald als ge
volg van herhaalde interventies door een reeks Europese centrale
banken. Op de wisselmarkt in Amsterdam lag de koers bij het
slot van de handel op 2,0215 gulden tegen een slotkoers van
2,0635 gulden aan het eind van de handel op donderdag.
De koersstijging van donderdag na het uitblijven van een
verhoging van de Duitse rente ging gisteren aanvankelijk
door. In de loop van de och'end gn-iden de centrale banken ech
ter in twee golven grote hoeveelheden dollars op de markt De
koers daalde daardoor met ongeveer twee cent. 's Middags ver
kochten de centrale banken opnieuw dollars
Pijnhebbers, zo noemen ze
zich. De reumapatiënten, de
mensen met aangezichtspijn, zij
die constant hoofdpijn hebben.
Hoe verschillend de oorzaak
van hun chronische pijn ook is,
ze hebben vrijwel allemaal eens
van hun arts te horen gekregen
dat ze 'ermee moeten leren le
ven'.
Aan de gedachte dat de pijn
misschien wel tot aan haar
dood bij haar zal blijven, wil
Ada Kool niet denken. „Ik heb
altijd de hoop dat het over zal
gaan. Die vechtersmentaliteit
moet je hebben. Die houdt je
op de been."
Cock Rongen, al tientallen ja
ren pijnhebber, heeft de hoop
opgegeven. Ze staat, zoals ze
het zelf uitdrukt, ingedeeld bij
de 'hopeloze gevallen' in de
computer van het academisch
ziekenhuis Dijkzigt in Rotter
dam. De regiocoördinator van
de Stichting Pijn-Hoop zit niet
meer met haar pijn. „Het is een
deel van mezelf geworden.". Ze
heeft al pijn sinds haar veertien
de, toen ze tijdens het turnen
uit de ringen viel, uit de nok van
de gymzaal bovenop een brug
met ongelijke leggers. Haar wer
velkolom raakte ernstig bescha
digd, waardoor ruggevocht naar
buiten kon stromen.
In haar tienerjaren ging ze
toch dansen, ondanks de pijn.
„Ie wist vooraf: dat wordt van
nacht weer janken in bed. Maar
dat zag tenminste niemand, dus
ging ik".
Twee operaties haalden niets
uit en in 1979 belandde Cock in
de wao. Na een derde operatie
ontstond een knots van een
ontsteking die zich, nog steeds,
uitstrekt van onder de schou
derbladen tot aan de bovenbe
nen. „Ik heb 24 uur per dag
pijn, zeven dagen in de week.
Vaak kan ik niet slapen. Als je
stil in een hoekje zit of op bed
ligt, heb je pijn. Als je iets leuks
wilt doen, heb je meer pijn.
Maar vaak is dat toch de moeite
waard".
Ada Kool lijdt sinds vier jaar
aan aangezichtspijn. Dat zijn
zenuwpijnen in het gezicht. „Bij
'een pijnaanval voelt het aan als
of er tweeduizend volt door je
huid gaat", legt ze uit. „Verder
is er de constante pijn aan tan
den, kiezen, oren en achter de
ogen". In het dagelijks leven be
tekent die chronische pijn voor
Ada concentratieverlies. Ze
moest daardoor haar baan op
geven en zit nu net als Cock in
de wao. Ze kan moeilijk eten.
Soms is ze aangewezen op
vloeibaar voedsel. Nootjes
knabbelen of vlees kauwen,
waar Ada soms enorme zin in
heeft, kan niet.
„Wat me nog het meest hin
dert, is dat andere mensen niet
aan je kunnen zien dat je iets
mankeert. Als je uitlegt wat er
aan de hand is, zie je ze kijken:
is dat wel zo? Ik heb moeten le
ren daarmee om te gaan".
In samenwerking met vor
mingscentrum De Hunne
schans in het Gelderse Uddel
verzorgt de stichting cursussen
om beter te leren omgaan met
pijn. Verder probeert Pijn-Hoop
patiënten weerbaar te maken.
„Dat is nodig", zegt Cock,
„want pijnbestrijding bevindt
zich in Nederland nog in een
schemergebied. Er zijn diverse
'pijnpoli's', maar naar mijn ge
voel wordt de kennis daar nog
onvoldoende verspreid".
Beter honorarium sociale advocatuur
DEN HAAG GPD
De eigen bijdrage die mensen
uit lagere inkomensgroepen
moeten betalen voor rechtsbij
stand, gaat fors omhoog. Dat
heeft het kabinet gisteren beslo
ten. De eigen bijdrage kan in de
toekomst oplopen tot 950 gul
den. Nu betalen de lagere inko
mensgroepen nog 50 gulden,
oplopend tot 550 gulden, afhan
kelijk van het inkomen.
Het kabinet ging gisteren ak
koord met een wetsontwerp van
minister Hirsch Ballin en staats
secretaris Kosto van justitie om
de regelingen voor rechtsbij
stand volledig te herzien. Boven
een inkomen van 54.000 gulden
bruto per jaar, heeft men hele
maal geen recht meer op gesub
sidieerde rechtsbijstand. Onder
die inkomensgrens moet de
cliënt afhankelijk van het ge
zinsinkomen een eigen bijdrage
betalen die varieert van 60 gul
den voor de allerlaagste inko
mens tot 950 gulden voor de
hogere inkomens.
De inkomens van de advoca
ten die de gesubsidieerde
rechtsbijstand verlenen, gaan
met 25 procent omhoog. De af
gelopen paar jaar heeft de soci
ale advocatuur herhaalde malen
aangedrongen op een forse ver
betering van de honoraria. Ver
der worden er raden voor
rechtsbijstand ingesteld. Die
moeten toezicht houden op de
stichtingen voor rechtshulp, die
voor de sociale advocatuur ver
antwoordelijk worden.
