Leiden
'Aantal jongeren is
niet meer te helpen'
Zware operatie aan Koornbrug
Fakkeloptocht voor
betere straatverlichting
Het buikje nu al vol van
nieuw Leiden Culinair
LEIDSE
LAKENFEESTEN
Maredorp wil nieuw plan Vrouwenkerkplein
'Marokkaanse jeugd
eerder gaan begeleiden'
Transport vervuild zand
door justitie onderzocht
Zaterdag 13 juli 1991
K STRAATSMA GERT VISSER WIM WEGMAN
19
NIEUWSLIJN
Zes maal geluidsoverlast
De Leidse politie heeft gisteravond zes klachten van geluidsover
last gehad. Twee klachten betroffen de Lakenfeesten, eenmaal
op de Pieterskerkgracht en eenmaal op de Aalmarkt. Bij een par
ticulier feestje aan de Admiraal Banckertweg moest de politie
zelfs driemaal optreden. In alle gevallen bleef het bij een waar
schuwing.
Alle stegen in Leiden moeten
binnen twee maanden worden
verlicht. De gemeente doet veel
te weinig aan de onveilige toe
stand voor vrouwen op straat.
De Jonge Socialisten (JS) hou
den vanavond een fakkelop
tocht door de donkere straten
om deze eis kracht bij te zetten.
Het is de JS werkelijk ernst,
maakt Relker duidelijk. Wan
neer B en W niet binnen twee
maanden wat doen, volgen har
dere acties. Wat die kunnen in
houden? Relker: „We overwe
gen om in straten waar de bur
gemeester en de wethouders
wonen de lantaarnlichten zwart
te kalken. Dan ervaren ze zelf
hoe het is om in het donker
over straat te moeten gaan".
De JS wil ook dat het gemeen
tebestuur struikgewas kapt
langs donkere paden en par
keerplaatsen.
Vanmiddag voert de JS actie
tegen de hoge kamerhuren in
de stad. Aanvankelijk was het de
bedoeling dat de actievoerders
naakt (als teken van armoe) fol
ders zouden uitdelen. Dat stuit
te echter op verzet van de Leid
se politie. Nu zullen zij in on
derbroek gekleed gaan.
Beide acties moeten de Jonge
Socialisten ook nieuwe leden
brengen.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
De vernieuwde opzet van Lei
den Culinair lijkt te slagen. De
aparte, afgescheiden terrasjes
die voor de 'duurdere' restau
rants zijn aangelegd, zaten gis
teravond onafgebroken vol. Op
het eetfestijn kwam gisteravond
sowieso veel publiek af. Om
acht uur werd gemeld dat er al
duizend bonnenboekjes met
Leidse pegels waren verkocht,
wat betekent dat er ongeveer
evenveel bezoekers waren.
Op het Pieterskerkplein werd
gistermiddag nog hard gewerkt
om de tenten en oud-Hollandse
kraampjes in te richten. Er werd
kris-kras met ijskasten, dozen
vol servetjes, biervaten en eten
Amsterdam 1991
15 t/m 20 juli
Olympisch Stadion
en de RAI
jr
9c World
Gy mnaestrada
Internationaal gymnastiek
evenement met ruim 20.000
deelnemers uit meer dan
30 landen.
Kaartverkoop en informatie:
020-5466998 en bij de
landelijke WV's.
W jf
COMBi Jij* IGTOHFJ
ALS KIESJES in een melk-
gebit worden de rotte ste
nen in de poorten van de
Koornbrug door gloed
nieuwe vervangen
NEGATIEVE PUBLICI
TEIT over Marokkaanse
jongeren werkt stigmati
serend vindt de Stichting
Rijn en Lek
LEIDEN CULINAIR op
het Pieterskerkplein
maakte gisteravond een
veelbelovende start
Aanpak overheid slaat niet aan bij Marokkaanse ouders
vervolg van de voorpagina
„Wat ons vooral zorgen baart is dat een aantal Marok
kaanse kinderen al op heel jonge leeftijd met kleine cri
minaliteit beginnen," zegt Kievits. „Als ze acht of negen
zijn stelen ze snoep en mishandelen schoolkameraadjes.
Je ziet die gewelddadigheid er dan al in zitten. Dat zijn
natuurlijk potentiële kandidaatjes voor die harde kern
van criminele jongeren tussen de 13 en 20 jaar."
LEIDEN ERNA STRAATSMA
De jeugdpolitie komt vaak in
aanraking met deze kinderen.
Naam en adres van de kinderen
wordt doorgegeven aan de
RIAGG of aan de school. De
jeugdpolitie kan niet optreden
tegen kinderen onder de 12
jaar.
Kievits haalt een voorbeeld
aan: „Een 11-jarig jongetje is
hier vorig jaar elf keer op het
bureau geweest. Hij was twee
maanden in Nederland bij zijn
ouders die hier al woonden, en
toen ging het mis. Het begon
met kleine dingen maar je zag
duidelijke een stijgende lijn. Ie
moet je ook realiseren dat dat
voor die kinderen een ongeloof
lijke verandering is. Het ene
moment staan ze nog achter de
schapen in Marokko en even
daarna zijn ze in de moderne
westerse wereld."
De aanpak van ouders, politie
en hulpverlening doorkruist el
kaar vaak. Marokkaanse ouders
zijn gewend hun kind hard aan
te pakken als ze iets fout doen
en zijn dan ook teleurgesteld in
de Nederlandse overheid die de
jongeren juist in bescherming
lijkt te nemen. *,De westerse
hulpverlening slaat vaak niet
aan bij Marokkaanse ouders. Ze
vinden dat er niet goed wordt
omgesprongen met hun kinde
ren. Als kinderen van huis weg
lopen worden ze beschermd
door de overheid. Hun adres
wordt geheim gehouden. De
ouders begrijpen dat niet; hun
gesleept. Om vijf uur was echter
het meeste gereed en kon Lei
den Culinair nieuwe stijl' van
start. Meer ruimte, minder res
taurants maar met meer niveau
dan de voorgaande edities. Zo
zal de strijd om het Zilveren
Dienblad voor het beste 'hapje',
de jury nog op een volle maag
komen te staan.
Getipt voor die prijs zijn voor
lopig Mangerie de Koekop, De
Koornbrug (beide al eerder win
naars), De Vriendschap uit Zoe-
terwoude en the Dutch Mill, het
restaurant van Holiday Inn. Ook
was het weer eens aardig om
cocktails van café Fandango in
de buitenlucht te mogen drin
ken.
Het duurste gerecht (7 pegels,
omgerekend ƒ15,40) kwam op
naam van the Dutch Mill maar
daar werd wel een korstdeegje
met met zalm gevulde tongrol
letjes, groene asperges en beur-
re blancsaus voor geserveerd.
Toe maar. De populariteitsprijs,
die niet in een trofee maar sim
pel in de hoeveelheid binnenge
haalde pegels wordt uitgedrukt,
werd op de vrijdagavond een
tweegevecht tussen de saté en
de gebakken bananen van Wa
ning Tamalinde en de panne
koeken van Nieuw Minerva met
een steak van Pardouza als goe
de derde. Met name bij het
Indonesische kraampje ont
stonden Zeeman-taferelen.
Grabbelend verdrongen men
sen zich vooraan om als de buit
binnen was, haast triomfantelijk
aan de lange, groene tafels de
hapjes op te peuzelen.
Miskleunen
De afgezette terrasjes, waar je
kon zitten aan een eigen tafel,
vormen een rustpunt ten op
zichte van het afhaal- en dring-
systeem bij de kraampjes. Uit
het feit dat deze terrasjes bom
vol zaten, bleek dat het idee van
de culinair-organisatoren aan
slaat. Wel zal er over het onder
scheid tussen wat de bevoor
rechte 'dure' en wat de 'minder
dure' restaurants zijn, nog wel
even nagepraat moeten wor
den.
Een bakkerij had een dure
plaats terwijl enkele redelijke
eetzaken achter de gebruikelijke
geveltjes zaten. Echte miskleu
nen waren er echter nauwelijks
of het moest die onduidelijke
pizzeria zijn, die 'populaire'
omroeper, of het feit dat twee
kraampjes leeg bleven.
Van elk biertje dat tijdens Lei
den Culinair verkocht wordt,
gaat een kwartje naar kinderaf
delingen van ziekenhuizen in
het hele land. Dit 'goede doel' is
geregeld door twee afdelingen
van de Ronde Tafel. Een soort
rotaryclub.
Afgaande op de verkoop van
gisteravond en de
spellingen voo
morgen, zullen heel wat heitje
worden ingezameld.
(Leiden Culinair wordt van
daag voortgezet van 12 tot
22.00 uur en morgen van 12
tot 20.00 uur).
De buurtvereniging Maredorp
hoopt dat het alternatieve,
kleinschalige plan van architect
J. Barendse dat voor het Vrou
wenkerkplein is gemaakt, als
nog een kans maakt. De buurt
vereniging heeft 'met vreugde
geconstateerd' dat wethouder
T. van Rij (ruimtelijke ordening)
het veel omvangrijker bouwplan
dat nu op tafel ligt 'maar matig
vindt'.
„Er komt veel bebouwing en
er blijft maar een klein stukje
open ruimte over", zei Van Rij
in een interview. Dat stemt de
buurtvereniging tot tevreden
heid. „Wij hebben al jaren ge
zegd dat er geen grootschalig
winkelpand moet komen. Wij
zijn er erg blij mee dat we u
hebben kunnen overtuigen",
schrijft de vereniging in een
brief aan de wethouder.
De vereniging maakt van de
gelegenheid gebruik het klein
schaliger plan van architect
Barendse aan te prijzen. Het
aardige van dit plan is, aldus de
vereniging, dat het grootste deel
van het plein onbebouwd blijft,
Er zouden slechts enkele kleine
winkeltjes op komen.
Ook het feit dat het Vrouwen
kerkplein in het kader van de
Lakenfeesten veel gebruikt is,
wordt gezien als argument om
totale bebouwing van het plein
af te wijzen.
Over het laatste plan van ar-
LEIDEN KAREL BERKHOUT
De aarden wal bij de Koornbrug, de 'buffer'
die de laatste poort in de brug verspert, ver
dwijnt nog deze zomer. „Ik doe mijn best
het werk voor de 'bouwvak' klaar te heb
ben, maar anders wordt het augustus", zegt
waterbouw-ambtenaar P. Woltering van de
gemeentelijke directie civiele werken. Dan
is de restauratie van de Koornbrug, die eind
april begon, voltooid en kan de onderbouw
'er weer 50 jaar tegen'.
Vóór de peurbakkentocht zijn de dam
metjes van zand bij de andere brugpoorten
al weggehaald. Een rondvaartboot glijdt nu
blijmoedig maar onhandig langs de laatste
zandhoop, waarop bij de peurbakkentocht
een boot zo onfortuinlijk eindigde. Op de
zanddam lbop je bijna over het grachtwa
ter, of liever tussen de wateren. In de laatste
poort staat het water namelijk 50 centime
ter lager dan in de Nieuwe Rijn. zodat de
bouwvakkers ook onder de waterspiegel re
paraties kunnen uitvoeren.
In een roeibootje zijn een oudere en een
jonge man 'absoluut voortreffelijke vak
lui' vindt Woltering bezig nieuwe blok
ken te zetten in de gebogen stenen wanden
van de middelste poort. In de noordelijke
poort staan twee mannen op de buffer met
een zware kango boven hun hoofd de voe
gen tussen de bakstenen weg te drillen:
straks komen daar weer nieuwe voegen in.
Nu klagen zij over het zware, loodzware
werk.
Zoals chirurgen vaak voor een operatie met
een viltstift op de huid aangeven waar de
wondsnede moet komen, zo wijzen op de
wanden en bogen van de brug gele krijtstre
pen de nodige reparaties aan. In de
boogrand zitten gehavende blokken, die
vervangen moeten worden. In een aanleu
nende muur loopt een haarfijne, venijnig
lange scheur van boven naar beneden. Aan
getaste steentjes hebben zich verstopt in de
eindeloze rijen soortgenoten, maar zijn al
geel gemerkt en moeten verdwijnen.
Op enkele plekken ontbreken zandrtcnen
blokken en stenen, als kiesjes in een melk-
gebit, waar straks nieuwe voor in de plaats
komen. De nieuwe blokken zijn van een
soort lavasteen, niet meer van het oor
spronkelijke zandsteen waarvan de verwer
king is verboden. „Het lavasteen verkleurt
in de loop der jaren en het zandsteen wordt
schoongemaakt, zodat je op den duur geen
verschil meer ziet", zegt Woltering.
Dan is de restauratie af, of liever dan is
het geld op. De onderbouw van de brug is
nu opgeknapt voor zo'n 550.000 gulden, het
opknappen van het brugdek en de opbouw
zou nog hetzelfde bedrag kosten. De kosten
zijn vooral hoog door het schreeuwende ge
brek aan goede vaklui. „Een metselaar hier
kost zo'n 60 gulden per uur. De steenhou
wer die zijn er echt nog nauwelijks
komt hier alleen kijken voor 110 gulden per
uur", zegt Woltering.
Ook het natuursteen dat helemaal uit
Frankrijk moet komen is uiterst kostbaar.
„Dat kan onmogelijk uit mijn onderhouds
budget", zegt Woltering. Er zijn plannen
om de brug te voorzien van een soort be
tonnen geraamte, maar voor het zover is
moet er nog heel wat water door de Nieuwe
Rijn stromen.
gezag wordt daarmee ondergra-
In samenwerking met politie en
gemeente heeft het Breehuys
onlangs een Marokkaanse con
tactpersoon aangesteld. Deze
vertrouwensman moet probe
ren de jongeren te motiveren
voor werk en/of scholing. In een
'vriendelijke huiskamersfeer'
worden ze begeleid. Het gaat
met name om de groep die nu
veelvuldig in contact komt met
de politie.
Kievits denkt dat het project,
dat voor een jaar op proef
draait, goede kans van slagen
heeft. De allochtone hulpverle
ner spreekt de taal van de jon
geren en kan in veel gevallen
het contact met de ouders ver
beteren. Uit een proef in
Amersfoort is gebleken dat veel
Marokkaanse jongeren na twee
jaar 'bemiddeling' minder zijn
gaan spijbelen en zich minder
aan kleine criminaliteit schuldig
maken.
Toch vreest Kievits dat hulp
voor een deel van de criminele
groep te laat komt. „Er is er al
een aantal in de goot terecht ge
komen. Er is een groep die mis
schien niet meer te helpen is."
chitect Vollmer (winkels en wo
ningen) bestaat echter op
hoofdlijnen al overeenstem
ming tussen projectontwikke
laar DBN-groep uit Amsterdam
en de gemeente. Aan het uiter
lijk van het ontworpen gebouw
moet nog het nodige gebeuren
maar dat het plein grotendepls
wordt bebouwd, staat eigenlijk
niet meer ter discussie. De kans
dat wethouder Van Rij op dit
plan terugkomt, is daarom niet
erg groot.
„Ik weet niet of dat nou ty
pisch Marokkaans is dat jonge
kinderen een rolletje snoep in
de supermarkt stelen zegt
Ahmed Lamnadi, directeur
van de stichting Rijn en Lek
(centrum voor buitenlanders).
„Je moet niet vergeten dat er
op deze kinderen meer gelet
wordt dan op Nederlandse
kinderen."
Met de stroom aan verhalen
•ver toenemende criminaliteit
onder Marokkaanse jongeren
is Lamnadi niet blij. „De pu
bliciteit is de afgelopen weken
ongelooflijk. Het lijkt alsof alle
ellende in Nederland afkom
stig is van Marokkanen. De
wijze waarop deze problema
tiek in de kranten komt gaat
werkelijk alle grenzen te bui
ten. Ik vrees dat de groep zo
gestigmatiseerd wordt dat
Marokkanen binnenkort al
leen nog maar als criminelen
worden gezien."
Lamnadi is het wel met ad
judant Kievits eens dat hulp
voor sommige jonge Marokka
nen te laat komt. „Deels kan ik
daarmee instemmen. De over
heid is de laatste jaren te veel
met symptoombestrijding be
zig geweest. Je zult nu vooral
veel energie moeten steken in
preventieve begeleiding. In de
voorschoolse periode moet er
bijvoorbeeld meer huiswerk
begeleiding komen, waarbij de
ouders betrokken kunnen
worden. De problemen die je
op middelbare-schoolleeftijd
ziet, beginnen in die fase. Aan
de andere kant zul je de ont
spoorde jongeren ook iets
moeten blijven aanbieden."
Dat Marokkaanse ouders
niet altijd even enthousiast re
ageren op hen aangeboden
hulp via de RIAGG of het
maatschappelijk werk heeft
volgens Lamnadi voor een be
langrijk deel te maken met
schaamtegevoel. „Ik kan me
daar wat bij voorstellen. Men
wil die zaak liever binnenshuis
houden. Als je kind het crimi
nele pad opgaat is dat een
schande voor de familie."
DEN HAAG MEINDERT VAN DER KAAU
Justitie begint een onderzoek
naar het transport van het ver
vuilde zeefzand van Zuid-Holt
land naar Overijssel. Een zes
man tellend rechercheteam
richt het onderzoek in eerste in
stantie op de afnemer van het
zand. het bedrijf IBA in Zwolle,
dat onder meer eigendom is
van de Amerikaanse afvalgigant
BFI. Het is nog onduidelijk of
justitie de rol van provincie
Zuid-Holland als vergunning
verlener nader gaat bekijken.
De Zwolse milieu-officier mr.
I. Oosterhof zegt dat onderzocht
wordt of er sprake is geweest
van overtreding van de afval
stoffenwet of de wet chemische
afvalstoffen. OoFterhof die
spreekt van 'afvaltoerisme' sluit
niet uit dat ook andere bedrij
ven zoals het Delftse West Hol
land Milieu (voorheen Zeg
waard) die betrokken zijn ge
weest bij het transport van het
zand, worden onderzocht.
De provincie Zuid-Holland
heeft zich voorlopig samen met
de afvalmultinational BFI, ga
rant gesteld voor de kosten van
de opslag op de Maasvlakte en
transportkosten. Wie aanspra
kelijk is en dus moet opdraaien
voor deze rekening die zeker in
de tonnen gaan lopen, is onze
ker. Duidelijk is wel dat de pro
vincie in deze zaak een proce
durefout heeft gemaakt.
Op 2 mei dit jaar werd aan
West Holland Milieu een voor
lopige vergunning gegeven voor
het vervoer van 3100 ton bouw
en sloopafval naar een schei
dingsinstallatie van Zwolle Re
cycling. Het is gebruikelijk dat
daarover eerst een telefoontje
wordt gepleegd met de ontvan
gende provincie en dat pas later
de administratieve verwerking
van het transport volgt.
Vragen
Volgens Overijssel is dat tele
foontje er nooit geweest. Toen
ambtenaren de papieren van
Zuid-Holland over het transport
binnenkregen, zijn ze gaan con
troleren bij zandleverancier
Meijer Recycling Kampen die
het zand op dat moment in be
zit had. Na de constatering dat
het zand zwaar vervuild was
kwam officier Oosterhof erbij
om verdere activiteiten met het
zand stil te leggen.
In het geheel speelt ook de
gemeente Zwolle nog een bij
zondere rol. De gemeente, me
de-eigenaar van Zwolle Recy
cling, wist wel van de herkomst
van het zand. In tegenstelling
tot de regels werd dat echter
niet bij de provincie Overijssel
aangemeld.
Het geschrokken PvdA-sta
tenlid Peter van Heemst heeft
inmiddels over de gang van za
ken opheldering gevraagd bij
gedeputeerde staten van Zuid-
Holland. De ex-gedeputeerde
wil weten wat de contacten zijn
met de multinational BFI, een
bedrijf die op drie manieren bij
deze affaire lijkt te zijn betrok
ken
