Binnenland
Aids-test voor verkrachter
Lof voor Van den Broek
Op nippertje toch geen
SER-akkoord over wao
Poolse verpleegkundigen
moeten terug naar huis
Duivensport is vorm van dierenmishandeling
Bonn keurt contract
met Van der Valk af
Vrijdag 12 juli 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK MAF
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
Rechter: Belangen slachtoffer wegen zwaarder
FRANS VISSER Vormgeving: MITZIE MEUERHOF
De 19-jarige Amsterdammer die heeft bekend minstens
I vijftig vrouwen te hebben verkracht of aangerand moet
binnen één week een aidstest ondergaan en mag zich
niet meer vertonen in een groot gedeelte van Amsterdam
zodat zijn slachtoffers niet meer oog in oog met hem
kunnen komen te staan.
zou vragen. Eén slachtoffer on
derging drie maanden nadat zij
door de man meerdere malen
was verkracht een test, maar
kan pas na een tweede aidstest -
na zes maanden - zekerheid
krijgen.
De Amsterdamse rechtbankpre-
I sident Asscher heeft dat beslo
ten in het kort geding van drie
van de slachtoffers tegen de
'Rembrandtparkverkrachter'.
I Asscher liet al gelijk na de be
handeling van de zaak, ruim
twee weken geleden, weten een
aidstest te zullen toewijzen als
een van de slachtoffers daarom
Die spanning kan het slachtof
fer echter niet meer aan, waar
op ze besloot de Amsterdam
mer via de rechter tot een test te
NIEUWSLIJN
Sadiste van 16 voor rechter
Tegen een 16-jarige Apeldoomse is gisteren een half jaar tucht
school en plaatsing in een inrichting geëist wegens de sadis
tische mishandeling, samen met twee mannen, van een jonge
vrouw. Het slachtoffer werd geschopt en geslagen, en moest
brandende peuken in haar mond doven en met haar blote voe
ten uittrappen. Ook werd zij gedwongen zware shag en een fris
drankfles in haar vagina te stoppen. Toen de drie het slachtoffer
vrijlieten, kreeg zij te horen dat aangifte haar en haar familie het
leven zou kosten. De drie wilden hun slachtoffer een lesje leren
omdat zij lasterpraatjes over hen rondstrooide. De officier sprak
over 'martelpraktijken' en 'puur sadisme'. De twee Gravenare-
nen werden eerder veroordeeld tot anderhalf jaar cel waarvan
zes maanden voorwaardelijk.
Zware straf voor dodelijke beroving
Het Amsterdamse gerechtshof heeft gisteren drie mannen ver
oordeeld tot celstraffen van 4 tot 12 jaar wegens een beroving
met dodelijke afloop. De drie mishahdelden op 23 augustus vo
rig jaar in Houten een man dusdanig dat hij stierf. Bij het stelen
van 500 gulden, cheques, een pasje en muntgeld speelden zich
volgens de procureur-generaal beestachtige taferelen af. De man
werd ernstig toegetakeld met messen en vastgebonden met
stropdassen. Hij overleed uiteindelijk doordat hij werd gewurgd
met een stropdas terwijl er een zakdoek in zijn mond was ge
propt. De verdachten van 28,27 en 35 jaar verklaarden de man
niet te hebben willen doden. Ze wilden hem slechts beroven
omdat ze geld nodig hadden voor hun alcoholverslaving.
Moord avondwinkelier opgelost
Een 22-jarige Fransman heeft bekend betrokken te zijn geweest
bij de moord op een Amsterdamse avondwinkelier. De Amster
damse politie zegt met deze laatste bekentenis het onderzoek te
hebben afgerond. Eerder werden al twee andere bekentenissen
afgelegd. Het 45-jarige slachtoffer kreeg op 5 januari 's avonds
laat twee klanten in zijn winkel. Op dat moment was hij samen
met een personeelslid juist bezig met het opruimen van zijn
zaak. De twee bleken uit op het kassageld. Toen de avond winke
lier zich daartegen verzette, ontstond een worsteling, gevolgd
door een schietpartij. De man overleed aan zijn verwondingen
na aankomst in het ziekenhuis. De brute moord veroorzaakte
grote beroering onder de Amsterdamse middenstand. Het leidde
kort daarop tot de vorming van een speciaal team van 180 re
chercheurs.
Huizenkoper krijgt bedenktijd
De koper van een huis krijgt in de toekomst drie dagen bedenk
tijd. In de tussentijd kan hij zich op de transactie beraden en de
ze desgewenst ongedaan maken, zo heeft het kabinet gisteren
besloten om de aspirant-koper te beschermen tegen overhaaste
beslissingen. De ministerraad is verder akkoord gegaan met een
verscherping van de vakbekwaamheidseisen voor makelaars in
onroerend goed. Ook komt er een verbod op bemiddeling voor
de makelaar die voor hetzelfde object tegelijkertijd als handelaar
optreedt. Dit kwam in het verleden vaker votfr, toen makelaars
optraden namens koper en verkoper. Met het verbod wil het ka
binet belangenverstrengeling voorkomen.
VU-ziekenhuis 'ontzet en verbijsterd'
AMSTERDAM GPD
De 24 Poolse verpleegkundigen
die door het Amsterdamse VU-
ziekenhuis naar Nederland wa
ren gehaald, moeten terug naar
huis. Het Centraal Bestuur voor
de Arbeidsvoorziening in Rijs
wijk (CBA) heeft de aanvraag
voor hun werkvergunningen
gisteren afgewezen. Het CBA
vindt dat het ziekenhuis eerst
opnieuw in Nederland en daar
na binnen de landen van de Eu
ropese Gemeenschap aan per
soneel moet zien te komen.
De ziekenhuis-directie heeft
'ontzet en verbijsterd' op de uit
spraak gereageerd. „Het is een
overwinning van het systeem
op het individu", aldus een
emotionele directeur beheer
Halmag. Het ziekenhuis moet
door het uitvallen van de Polen
het komende jaar ongeveer vijf
honderd gevallen naar andere
ziekenhuizen doorverwijzen.
De directie blijkt een misreke
ning te hebben gemaakt bij de
administratieve voorbereiding
van de komst vap de Polen.
dwingen. Die weigert omdat hij
niet wil weten of hij aids heeft.
In het definitieve vonnis stelt
Asscher dat dit ook niet persé
noodzakelijk is. De man kan
volgens de rechter de onderzoe
kend arts machtigen alleen aan
het slachtoffer het resultaat
door te geven. Vast staat, zo
stelt de rechter, dat er „sprake is
van een botsing" tussen grond
rechten van zowel de verdachte
als het slachtoffer: het recht op
eerbiediging van de persoonlij
ke levenssfeer en onaantast
baarheid van het lichaam (de
verdachte) én het recht op eer
biediging van het privéleven
(het slachtoffer).
In dit geval laat Asscher de
belangen van het slachtoffer
prevaleren. „Voor haar betekent
de test een onoverkomelijke
emotionele barrière. Hoewel zij
bij gebleken seropositiviteit van
de verdachte alsnog een onder
zoek zal moeten ondergaan is
het haar belang dat een derge
lijke test voor zover mogelijk
bespaard blijft".
Voorzitter Wiewei van de
Coomhert Liga, de vereniging
voor strafrechthervorming,
noemt het vonnis van Asscher
gevaarlijk. „Ik heb twijfels bij de
belangenafweging. Een aidstest
is alleen zinvol als hij na zes
maanden (de incubatietijd van
het HIV-virus) wordt afgeno
men. Dan pas is zekerheid te
krijgen of de man seropositief
is. Een test nu echter levert geen
zekerheid. Dat betekent dat bij
de botsing van grondrechten,
het recht op lichamelijke integ
riteit op een lichtvaardige ma
nier opzij is gezet".
Hij vreest dat Asscher zich op
een hellend vlak heeft begeven.
„Met een dergelijk vonnis zou
het steeds verder kunnen gaan.
Veel vaker en in een veel eerder
stadium zou de rechter kunnen
besluiten een gedaagde in een
dergelijk geval een aidstest te la
ten afnemen. Bovendien zou
die beslissing een rol kunnen
gaan spelen in het strafproces.
Dati
Kamer blij met bemiddeling in Joegoslavië
DEN HAAG «GPD
De Tweede Kamer heeft zich
gisteren tijdens een spoedde-
batje over de Joegoslavische cri
sis uitgeput in complimenten
aan het adres van minister Van
den Broek van buitenlandse za
ken. De bemiddelende rol die
hij via de 'EG-trojka' speelt in
het Joegoslavische conflict,
oogstte unaniem bewondering
en instemming.
Van den Broek vervult in het
conflict namens de EG een be
langrijke rol. Met zijn collega's
uit Portugal en Luxemburg
heeft hij Joegoslavië de afgelo
pen weken drie keer bezocht.
Op het eilandje Brioni werd on
der EG-auspiciën afgelopen
weekend een voorlopig akkoord
gesloten tussen de federale
overheid van Joegoslavië en de
naar afscheiding strevende re
publieken Kroatië en Slovenië.
De Kamer bleek wel verdeeld
over de vraag welke opstelling
de EG moet kiezen als het broze
compromis in Joegoslavië als
nog breekt. WD en Groen Links
vinden dat desnoods militairen
moeten worden gestuurd om de
strijdende partijen uit elkaar te
houden, maar daar zien de re
geringspartijen CDA en PvdA
weinig in.
Het parlement bleek tevreden
met het zenden van EG-waar-
nemers naar Slovenië en Kroa
tië, een uitvloeisel van het ak
koord. Gisteren besloot het ka
binet dat ook enkele Nederlan
ders toezicht gaan houden op
naleving van het bestand. Vol
gens de WD moeten die waar
nemers ook naar andere onrus
tige delen van Joegoslavië kun
nen afreizen, maar Buitenland
se Zaken meent dat het akkoord
van Brioni dat niet toestaat.
CDA, PvdA en D66 toonden
zich tijdens het debatje zeer kri
tisch over recente uitlatingen
van Duitsland. Dat land vindt
dat de onafhankelijk van Slove
nië en Kroatië desnoods eenzij
dig moet worden erkend door
de EG. Volgens Van den Broek
kan „zowel dreigen met erken
ning als pleiten voor de een
heidsgedachte heel grote conse
quenties hebben" voor de on
derhandelingen.
'Personeel Pan
Am geheel naar
Delta Airlines'
Het Rotterdamse GEB heeft geen moment geaarzeld
toen veehouder Wageveld uit het Zuidhollandse
Rockanje kenbaar maakte dat hij het in onbruik ge
raakte elektriciteitsnet met de bijbehorende masten
boven zijn weilanden graag over wilde nemen. Voor
het symbolische bedrag van één gulden wisselden de
drie masten en 150 meter laagspanningsnet van ei
genaar.
De laagspanningsdraden aan de Meelzakseweg
doen al sinds jaar en dag dienst als dagelijks verza
melpunt voor boeren- en huiszwaluwen en spreeu
wen. In het najaar gebruiken duizenden vogels uit de
polderomgeving ze als vertrekpunt voor de trek. Het
trefpunt dreigde echter te verdwijnen doordat het
energiebedrijf het bovengrondse elektriciteitsnet ge
leidelijk aan vervangt door een ondergronds laag
spanningsnet.
Volgens het GEB staat de boer bekend om zijn
spontane acties voor de plaatselijke vogelstand. Zo
heeft hij huisjes voor torenvalken laten aanbrengen
en speciale gaten in zijn schuren voor uilen. Ook de
ze vogelsoorten dreigden het slachtoffer te worden
van de verstedelijking op het voorheen zo serene ei
land. •foto anp» john de pater
Bij een aanlegsteiger in de Rijn bij Renkum heeft de politie gisteren een
op gruwelijk manier omgebrachte herdershond gevonden. Het dieren
was met elektriciteitsdraad aan een ijzeren kruis van ongeveer vijftien
kilo gebonden en vervolgens in het water gegooid. Aan de hand van
merktekens en een nummer in de oren hoopt de politie de eigenaar te
kunnen achterhalen. •foto an
Het dertig man sterke personeel
van Pan Am in Nederland zal
vermoedelijk in zijn geheel
overgaan naar Delta Airlines.
Dat is de verwachting van direc
teur Moulijn van Pan Am Ne
derland.
Delta neemt alle Europese rou
tes van Pan Am over, inclusief
de belangrijke verbinding tus
sen Boston, New York en Was
hington. Moulijn verwacht dat
Delta tussen 1 september en 1
november het werk van Pan Am
in Nederland zal overnemen.
Op Schiphol werken twintig
mensen. Op het reseverings-
kantoor in Amsterdam heeft de
maatschappij nog eens tien me
dewerkers.
Een compromis over de wao
tussen werkgevers, Kroonleden
en de vakcentrales CNV en
MHP is vanochtend op het nip
pertje toch nog afgeketst in de
Sociaal-Economische Raad
(SER). Voorzitter Rinnooy Kan
van de werkgeversorganisatie
VNO maakte dat vanmiddag
bekend tijdens een plenaire
SER-vergadering over het advies
aan het kabinet over de wao en
de Ziektewet.
Rinnooy Kan liet weten dat de
onafhankelijke Kroonleden en
de MHP zich, tot verbijstering
van de werkgevers, op het
laatste moment hadden terug
getrokken zonder daarvoor re
denen te geven. Al eerder had 's
lands grootste vakcentrale, de
FNV, zich teruggetrokken. Ge
zien de nu ontstane situatie ziet
het CNV geen mogelijkheden
zich met een compromis bij de
werkgevers aan te sluiten. Daar
mee zou de christelijke vakcen
trale zich namelijk isoleren.
Vanochtend werd nog alge
meen aangenomen dat de
werkgevers en de onafhankelij
ke Kroonleden in de SER van
daag met een meerderheidsad
vies zouden komen over Ziekte
wet en wao. Het kabinet, dat de
SER-adviezen vandaag in ont
vangst neemt, heeft duidelijk
gemaakt dat een meerderheids
standpunt van grote invloed
kan zijn op de besluitvorming,
die vermoedelijk pas na de zo
mer plaatsvindt.
De kans op een verbond tus
sen werkgevers en Kroonleden
werd vanochtend in SER-krin-
gen nog „aanzienlijk" ge
noemd. De SER publiceerde gis
teren een nieuw concept-advies
dat de afzonderlijke standpun
ten bevat van de betrokken par
tijen. Zowel Kroonleden als
werkgevers spraken zich tot dat
moment uit voor ingrepen in de
hoogte en de duur van de uitke
ringen. De FNV-bonden torpe
deerden eerder deze week een
compromis waarover vakcen
trales, werkgevers en Kroonle
den het eens waren geworden.
De maatregelen bij wao en
ziekteverzuim moeten 5.3 mil
jard gulden opleveren. Toen het
kabinet de SER na de tussenba
lans om advies vroeg, ging het
nog om bezuiniging van 3,8
miljard gulden.
ACHTERGROND
DEN HAAG MARCELLA VAN DER WEG
Vooraf werd maandenlang in
tensief overlegd met het Ar
beidsbureau, dat zeer enthou
siast was. Helaas bleek het Ar
beidsbureau niet over werkver
gunningen te kunnen beslissen.
De Poolse mannen en vrou
wen zouden aanvankelijk al op
1 juni met hun werk beginnen
en kregen daaraan voorafgaand
Nederlandse les en een gewen-
ningscursus. Ze zouden vooral
het eenvoudige verpleegkundi
ge werk gaan verrichten. Het
ziekenhuis ieder jaar een tekort
van 75 verpleegkundigen. De
Polen werden aangenomen na
dat intensieve wervingscam
pagnes in Nederland volgens de
directie onvoldoende resultaat
hadden opgeleverd.
Veel van de Polen hebben
hun baan in Polen opgezegd
om aan de VU te kunnen wer
ken. Van het VU-ziekenhui?
mogen ze volgende maand nog
in hun woningen in de Amster
damse Bijlmermeer blijven.
Ix>on krijgen ze echter niet
De Dierenbescherming wil dat wed-
strijdvluchten met postduiven worden
verboden, of alleen worden uitgevoerd
als aan strikte voorwaarden is voldaan.
Volgens woordvoerder Vingerling ster
ven nu jaarlijks honderdduizenden post
duiven bij wedstrijden. Tijdens de eerste
wedstrijdvluchten voor jonge postduiven
dit seizoen hebben vermoedelijk tiendui
zenden jonge postduiven het afgelopen
weekeinde het loodje gelegd. Alleen al
bij de afdeling Groningen-Drenthe keer
den ruim vijfduizend van de twintigdui
zend vogels niet terug.
„Er is leed. veel leed in de duivensport",
zegt adjunct-directeur Koedijk van de lan
delijke inspectiedienst van de Dierenbe
scherming. Afgelopen zaterdag werden de
eerste wedstrijdvluchten van dit seizoen ge
houden met jonge postduiven die het 'vak'
nog moeten leren een slachting. Volgens
beleidsmedewerker Vingerling van de Die
renbescherming gaat het jaarlijks om hon
derdduizenden postduiven en wil de orga
nisatie dan ook een verbod op de duiven
sport als er geen strengere regels komen.
Bij de Nederlandse Postduiven Organisa
tie zijn 50.000 duivensport-liefhebbers aan
gesloten, verspreid over 30 afdelingen. Van
af eind maart tot en met september worden
vanuit Frankrijk en België ongeveer 1400
vluchten gehouden waaraan gemiddeld
20.000 duiven meedoen. De oudere duiven
openen het seizoen en in de zomer komen
daar de jonge duiven bij. Dat betekent dat
per jaar miljoenen postduiven in de lucht
zijn, waarvan vijf tot tien procent nooit
meer huiswaarts keert. De postduivenhou-
ders calculeren dit verlies volgens de Die
renbescherming in.
Ondanks het grote aantal vogels dat het
afgelopen weekeinde niet meer naar de
thuisbasis terugkeerde, gaan de wedstrijd
vluchten komende zaterdag gewoon door.
Een medewerker van de NPO meent dat de
wedstrijden niet kunnen worden afgelast al
leen omdat het weer niet meezit. „Het pro
gramma wordt al een half jaar tot een jaar
van te voren vastgesteld. We kunnen het
programma ook niet uitvoeren in een koe
ler seizoen, want dan zijn de jonge duiven
té oud. Die worden in de lente geboren dus
moeten in de zomer worden gelost voor
hun eerste vlucht". Een verontwaardigde
Vingerling: „Moeten ze dat dan op zijn graf
steen zetten: Gestorven omdat ik anders te
oud zou zijn?".
Ook Koedijk heeft moeite met de wijze
waarop duivenliefhebbers met hun vogels
omspringen. „Kennelijk zijn de opgelegde
vluchten te zwaar als jaarlijks zo n groot
aantal dieren niet naar de hokken terugke
ren. Bij die vlucht van afgelopen zaterdag is
duidelijk een fout gemaakt. Het was te
warm. Ze hadden de vogels niet moeten
lossen".
Directeur Ouderdorp van de NPO is er
niet van overtuigd dat het warme weer oor
zaak is van het grote aantal vogels dat niet
terugkeert. „Vroeger waren de verliezen
veel kleiner, het kan iets met de smog te
maken hebben. Als we van te voren hadden
geweten dat het zaterdag zo'n ramp zou
worden, hadden we de vlucht afgelast".
Toch heeft een afdeling van de NPO wegens
de hitte niet aan de wedstrijd meegedaan.
Ouderdorp heeft zelf ook zijn duiven thuis
gelaten.
De Dierenbescherming staat op het
standpunt dat de duif als dier voor veel be
oefenaars van de duivensport geen enkele
waarde heeft. De dieren worden alleen ge
handhaafd indien ze snel en foktechnisch
goed zijn. Voldoen ze daar niet aan dan
worden ze afgedankt en afgevoerd als
slachtdieren, aldus de organisatie.
Koedijk: „Het financieel gewin is heel be
langrijk. Veel eigenaren halen hun duiven
niet op als ze terechtkomen in een van de
centrale hokken (hier worden verdwaalde
duiven heengebracht en wordt de eigenaar
opgespoord, red.). Blijkbaar denken ze dan:
Wat moet ik ermee, het is toch geen goede
duif'. Volgens Koedijk zijn er bovendien
aanwijzingen dat er stimulerende middelen
in de duivensport worden gebruikt.
Dit najaar treedt de nieuwe welzijnswet
voor dieren in werking en de Dierenbe
scherming wil druk uitoefenen op het mi
nisterie van landbouw om daarin regels
voor de duivensport vast te leggen. Koedijk:
Als dit niet op afdoende wijze wordt gere
geld, dan sturen we af op een verbod".
Hoewel Ouderdorp niets voelt voor een ver
bod op de duivensport, wil hij, als vaststaat
wat de oorzaken van het grote vogelverlies
zijn, zich hard maken voor stringentere re
gels. „Wij willen dat zo min mogelijk duiven
verloren gaan. Duivenliefhebbers zijn veel
te zuinig op die beestjes".
BONN/EINDHOVEN
Bondsdag: Overeenkomst rechtsongeldig
daarbij betrokken is geweest.
Van der Valk heeft deze aantij
gingen ook tegengesproken. Er
zou alleen bij Krause zijn geïn
formeerd of de vijf dagen voor
de eenwording verleende con
cessie ook daarna geldig zou
zijn. Van der Valk gaat gewoon
verder met de pogingen de con
cessies in contracten om te zet
ten. De Duitse Algemene Re
kenkamer moet zich overigens
ook nog ove
gen.
De overeenkomst tussen de
voormalige DDR-overheid en
het Van der Valk-concern over
de bouw van wegrestaurants in
het voormalige Oost-Duitsland
wordt geannuleerd, zo heeft de
verkeerscommissie van de Duit
se Bondsdag gisteren besloten.
Het is de enige van in totaal 41
concessies voor de bouw van
wegrestaurants langs de snel
wegen die de verkeerscommis
sie annuleert.
Volgens de Bondsdagleden
ontbreekt een wettelijk ver
plichte clausule in het contract.
Die clausule is volgens het Van
der Valk-concern echter wel de
gelijk in. het contract opgeno
men. „Dat de commissie die
clausule niet onder ogen heeft
gekregen, duidt erop dat het nu
een politiek spelletje is gewor
den", aldus een woordvoerder.
De Van der Valk-concessie werd
vijf dagen voor de Duitse een
wording verleend door de toen
malige Oostduitse verkeersmi
nister Gibtner. Onlangs ver
schenen in de Duitse media
verhalen over smeergelden bij
het verier
i de
De Duitse minister Krause van
verkeerszaken, die onder de
laatste DDR-regering staatse
cretaris van binnenlandse zaken
was, heeft altijd ontkend dat hij
Weer vrijspraak
IRA-verdachten
Paul Hughes. Gerard Harte,
Sean Hick en Donna Maguire
zijn vanochtend door de recht
bank in Roermond vrijgespro
ken van hun betrokkenheid bij
de IRA. Volgens de rechtbank is
onvoldoende gebleken dat het
viertal heeft deelgenomen aan
de IRA toegeschreven doelstel
lingen. Daarom restte de recht
bank niets anders dan vrij
spraak. Het Openbaar Ministe
rie, dat vijf jaar had geïst, weet
nog niet of het hoger beroep
aantekent. Hughes en Hick wor
den vóór 31 juli uitgeleverd aan
Duitsland.