Sport
Druk van de ketel
na ritzege Nijdam
Chaos door val van Sörensen
Chiappucci gooit
olie op het vuur
LETOUR
Maassen nu 'boven Jan'
Donderdag 11 juli 1991
Redactie: 071-161400 HERMAN JOUSTRA AD VAN KAAM TIM BROUWER DE KONING ROB ONDERWATER GUS VAN OOSTEN WIM VAN WANROOY ROB VAN DER ZANDEN Eindredactie: ROB ONDERWATER Vormgeving: SIMON DE GRAAF
19
MET EEN IJZERSTERKE
slotkilometer zorgde Jelle
Nijdam gisteren in de vijf
de etappe voor de eerste
Nederlandse ritzege in de
78ste Tour de France
NIEUWSLIJN
Laurent Fignon ligt goed in de markt
Laurent Fignon hoeft op korte termijn geen vrees voor werk
loosheid te hebben. De Franse wielervedette, die volgende
maand 31 wordt, kan in elk geval nog bij vier ploegen terecht
als hij aan het eind van dit seizoen vertrekt bij Castoroma. Dat
blijkt uit een enquête van de Franse sportkrant l'Equipe onder
21 van de 22 ploegleiders die momenteel in de Tour de France
actief zijn. De 22ste, Cyrille Guimard van Castorama, werd
vanzelfsprekend niet geconsulteerd. De ploegleiders Roger de
Vlaeminck (Tonton Tapis), James Ochowicz (Motorola), Juan
Fernandez (Amaya) en Walter Planckaert (Panasonic) zouden
zo met Fignon in zee willen gaan.
Waterdrager beboet voor stayeren
Knechten hebben het deze dagen zwaar. Zeker de helpers van
wie de ploegleidersauto achteraan rijdt. Jan Siemons is één van
de vele waterdragers in het peloton. De strak gehanteerde ron-
deregels maken het de 27-jarige Brabander niet gemakkelijker.
„Vroeger mocht de ploegleider langszij komen, nu moeten wij
ons laten terugzakken. Dat kost veel inspanning, want ik heb
een flink stuk in te halen, omdat Priem als twintigste in het
konvooi rijdt."
Maandag stayerde hij achter de auto van Cees Priem terug
naar het peloton. Het kostte hem een boete van de jury.Als
dat niet was gebeurd, was ik nooit meer bij de hoofdmacht ge
komen."
Abdoesjaparov lief voor de vogels
Je zou het niet van hem verwachten, maar Djamolidin Ab
doesjaparov heeft een hobby die eigenlijk niet bij hem past. De
sprinter, die zijn tegenstanders zonder mededogen de drang
hekken in duwt, houdt thuis vogels. Bij zijn appartement aan
het Garda-meer heeft hij een grote volière waar hij tijdens de
spaarzame vrije dagen iedere minuut vertoeft. In zijn geboorte
plaats Tasjkent verzorgt zijn vader de vogels.
'Pensee pleegt competitievervalsing'
Gilbert Duclos Lassalle is niet te spreken over tussentijdse
transfers. Tourdirecteur Jean-Marie Leblanc evenmin. Zij doe
len op Ronan Pensee die vlak voor de Ronde van Frankrijk
door Amaya van Seur werd gehuurd. „Dit is competitieverval
sing", vindt de 37-jarige Tourveteraan. „Ik misgun Pensee de
deelneming niet, maar het gaat mij om het principe."
Leblanc zegt: „Een voetbalploeg die de finale om een Europese
beker bereikt kan toch ook niet een paar goede spelers lenen
van de concurrentie. We hebben helaas nog niets gevonden
om deze transfers tegen te houcfèn."
Claudio Chiappucci heeft zon
dagmorgen 'de eerste afspraak'
van de Tour 1991 gemist, maar
de kleine Italiaan verdient de
laatste drie dagen ongetwijfeld
de Grote Prijs van de Strijdlust.
Hij staat op tweeëneenhalve
minuut van Greg LeMond,
maar hij houdt de Amerikaan
en zijn Franse knechten dag na
dag bezig.
Ook gisteren weer gooide
Chiappucci olie op het vuur. Hij
haakte aan bij een ontsnapping
van De Wolf, Giannetti, Mon-
toya en Fondriest, kreeg drie
kwart minuut voorsprong, en de
Z-ploeg moest alle zeilen bijzet
ten om de vluchters kort voor
de streep te achterhalen.
Er is al dagen, weken, maan
den kritiek op de frank en vrije
manier van koersen van Chiap
pucci. Voorstanders van de ge
blokkeerde koers vinden hem
zot en onbezonnen; liefhebbers
van de open wedstrijd putten
zich uit in het leveren van bij
val.
„Chiappucci smijt met zijn
krachten", aldus Erik Breukink.
„Ik weet niet wat hij met die
aanvallen beoogt. Hij moet toch
beseffen dat we hem niet laten
gaan. LeMond kwam naast me
rijden en knipoogde, als teken
dat zijn ploeg zou gaan rijden.
Wij hebben ook kilometers lang
op kop gereden."
Chiappucci houdt niet van
calculeren, als zijn aanvalsdrif
ten oprispen geeft hij er ook aan
toe. „Leuk voor de mensen zul
ke renners, maar niet verstan
dig. Het is niet zo slim van
hem", meende vijfvoudig Tour
winnaar Bernard Hinault. „Dit
soort aanvallen zou in mijn tijd
niet plaatsvinden. Het peloton
mist een 'patron'."
Een ander argument is dat
Chiappucci zo niet veel vrien
den in het kamp-LeMond
maakt. Moet dat dan. is telkens
de repliek van de 'Andreotti' uit
Uboldo, nummer twee in de
Tour van vorig jaar. Er staat
toch nergens geschreven dat hij
niet mag terugslaan?
Chiappucci kreeg in de ont
snapping alleen maar steun van
Fondriest, zijn landgenoot, rij
dend in Nederlandse dienst.
„Dat is jammer. Ik begrijp niet
waarom iemand meegaat in een
vlucht, om vervolgens zijn be
nen stil te houden?"
Eerder op de dag was er trou
wens nóg een gevaarlijke man
voor het eindklassement in de
aanval gegaan. Melchor Mauri,
de winnaar van de Ronde van
Spanje, sloop mee in een vlucht
met Mare Madiot, Kiefel, Wil-
lems en Peter De Clercq. Hij
kreeg zowaar drie minuten.
Maar toen vonden de bazen in
het peloton het genoeg.
In de achtervolging op Chiap
pucci werd het werk alleen ge
daan door de ploeg-LeMond.
Van Breukinks PDM'ers geen
spoor. Het gevolg was wel. dat
zaten toen de rotondes en de
vluchtheuvels hun dagelijkse
werk begonnen in de finale.
Door de valpartijen van o.a.
Sörensen en Vermote raakte de
wilde kluwen voorin in zes
partjes verbrokkeld. Nijdam kon
erdoor wegspringen, Kelly pakte
een paar seconden terug. Le
Mond en Chiappucci waren vijf
seconden eerder binnen dan
o.a. Breukink, Delgado, Bugno.
Indurain Theunisse en Rooks.
'Snelle Jelle' zorgt voor opluchting bij ploeg van Raas
VALENCIENNES GPP
Jan Raas was blij voor de 'terug
keer' van Jelle Nijdam aan het
Tourfront, maar hij kreeg net
zo'n warm gevoel van binnen
bij het herstel van Frans Maas
sen. De Limburger had drie hele
slechte dagen achter de rug,
had dinsdag bijna op het punt
van opgeven gestaan, maar de
maagpijnen waren eindelijk be
dwongen. „Ik heb niet hoeven
lossen. Het ergste is nu achter
de rug."
Volgens ploegarts Ignace van
Meerwijk had Maassen mogelijk
iets verkeerds gegeten, waar
door hij ernstig was verzwakt.
„Ik heb eens aan wat collega's
gevraagd wat het beste was. Vi
tamine C. zeiden ze allemaal.
Dat hebben we hem toen maar
gegeven, en een paar maag-
zuurtabletten. Het heeft gehol
pen." Volgens Raas kon er ook
al iets in de weg hebben geze
ten op het Nederlands kam
pioenschap, toen Maassen een
klein gaatje op Eddy Schurer
maar niet kon dichtrijden. We
hebben zijn behouden thuis
komst dinsdagavond al gevierd
met een paar flessen champag
ne", zei Raas. „Het zat er dik in
dat hij boven Jan was. Nu een
paar dagen rustig aan. dan kan
nij na de tijdrit van zaterdag als
nog proberen een ritje te gaan
'Renners maken de grootste rotzooi'
ners de hand maar eens in ei
gen boezem moesten steken.
Veenstra: „Het is onverant
woord. al die obstakels in de
weg." Maar Eric Vanderaerden.
de man van het 'slot' achter
Nijdam: „De renners zijn zelf de
grootste gekken. Er zitten man
nen in zo'n laatste kilometer
mee op kop. die er absoluut
niets te zoeken hebben."
VALENCIENNES «GPD
Iedereen had wel een ander ver
haal over de helse finale van
Tourrit vijf. door Valenciennes.
Er waren er zelfs die zeker wis
ten dat Van Poppel was geval
len. De rotondes en de plotse
haakse bochten kregen de
schuld. Maar uiteindelijk waren
er ook die vonden dat de ren-
GPD-VERSLAGGEVER
De bank die de gele trui sponsort kreeg gis
termiddag niet de 'world wide' tv-reclame,
die eigenlijk in het miljoenencontract met
de Tour is overeen gekomen. De nieuwe ge
le truidrager werd niet gehuldigd. Want: wie
was het eigenlijk? Rolf Sorensen, Greg Le
Mond of Sean Kelly?
De Deen Sorensen lag met een van pijn
vertrokken gezicht in de ambulance, zijn
vader Jens bezorgd naast hem, bang om in
een ziekenhuis te moeten vernemen dat de
'maillot jaune' bij een val in de volle finale
inderdaad een sleutelbeen had gebroken.
Omdat er niet meer dan een minuut of
twee tussen finish en huldiging mogen zit
ten - wil de Eurovisie het beeldsignaal niet
afbreken -, kon de jury niet anders beslissen
dan: uitstel van de gele trui.
In de chaos van het 'hete noorden', ge
boortestreek van Tourdirecteur Jean-Marie
Leblanc, was het volstrekt onduidelijk waar
het klassement na de vijfde dag van de
78ste Tour aan toe was. Was Sorensen nu
wel of niet in de laatste kilometer gevallen?
Zo ja, dan mocht hem het tijdverlies niet
worden aangerekend. Was Sorensen nu in
de 'groep-Breukink' binnengekomen, of
had hij ruim een minuut moeten toegeven?
Was LeMond daardoor Sörensen in het al
gemeen klassement royaal gepasseerd? Of
moest eigenlijk niet Kelly met een seconde
voorsprong op LeMond als nieuwe drager
van het geel worden geëerbiedigd?
Vragen, vragen, vragen. Je moet wel een
duizendpoot zijn, en zéér stressbestendig,
om als voorzitter van een internationale ju
ry in de Tour de France slagvaardig te kun
nen beslissen. De snelheid waarmee een
peloton de laatste, hectische kilometers
afraast, is zelfs voor een geoefend oog am
per meer te volgen. Als je dan ook nog een
zenuwlijer bent als de Italiaan Paolo
Ramazza, dan komt er van snel en correct
handelen weinig terecht.
Fouten
Anderhalf uur na de finish, toen Sorensen
inmiddels had vernomen dat hij een kruis
kon maken over zijn verdere Tour-aspira
ties, stapte Signor Ramazza, bevend, de
grote perszaal in het Complexe Sportif van
Valenciennes binnen. Om nerveus te be
kennen, dat de jury inderdaad een paar
fouten had gemaakt, die hij wilde corrige-
Sorensen verloor officieel
vijf:
conden op LeMond. Hij had vóór de start
een voorsprong van tien seconden, pakte
onderweg vier seconden bonificatie mee.
Tien plus vier min vijf, dat was nog negen
seconden voorsprong in de rangschikking
na rit vijf. Maar goed dat de Amerikaan niet
was gehuldigd was. Van de fout in 1984,
toen Ferdi VandenHaute werd gehuldigd,
terwijl Jacques Hanegraaf de trui moest
hebben, was kennelijk toch nog wat blijven
hangen.
„Ik had Kelly ook nog wel verwacht", zei
de beste rekenaar van de perszaal tegen ju
ry en Tourdirectie. „Die had eigenlijk één
seconde voorsprong op LeMond. Reken
maar na: Kelly had vier seconden achter
stand op LeMond bij de start, aan de finish
wint hij er zeven terug, dat is dus drie se
conden voorsprong in het klassement. Hij
had dus eigenlijk moeten worden gehul
digd."
Maar omdat er gisteren voor alles een op
lossing was, was er ook hier één voorhan
den. Leblanc: „De jury heeft dinsdag een
fout gemaakt bij een tussensprint. Daar
heeft Kelly vier seconden boni gekregen, die
aan Van Poppel hadden moeten worden
toegekend." Dat betekent dus één seconde
achterstand.
Echter, in tegenstelling tot in
voorgaande jaren wilde het dit
keer niet zo vlotten. De proloog
viel tegen doordat specialist
Nijdam pas op de zesde stek
was te vinden en ook de daarop
volgende dagen werd er slechts
achter het net gevist. Totdat
'Snelle Jelle', gisteren dan ein
delijk beet had na een gerouti
neerd 'een-tweetje' uit het
boekje met zijn Belgische
ploeggenoot Eric Vanderaerden.
Begrijpelijk dat Raas in zijn
nopjes was. Al wuifde hij alle
toespelingen op spanningen
binnen zijn gelederen luchtig
weg. Raas: „Druk is er altijd, dat
hoort ook zo. Maar van paniek
was geen sprake. Alleen over die
zondagochtendrit was ik onte
vreden. Dat heb ik ze ook laten
weten. Je laat toch niet zo'n
groep met Breukink en LeMond
zo maar wegrijden? Maar voor
de rest kon ik ze niet veel ver
wijten. De ploeg was uit balans
geraakt door de ziekte van
Maassen. Die had hulp nodig
en daarvoor heb ik Twan Poels
opgeofferd. Bovendien heb ik
Rooks voor het klassement en
hij heeft ook recht op een hel
per, Gerrit de Vries. Toen Poels
zich voor Maassen had afge
draaid, moest ik Solleveld daar
voor gebruiken. Dan ben je al
vijf man kwijt voor een finale,
terwijl ik in voorgaande jaren al
mijn negen renners daarvoor
beschikbaar had. Maar ik ben
blij dat we het zo hebben ge
daan en Maassen in koers heb
ben kunnen houden."
Nijdam daarentegen maakte
wel degelijk gewag van oplo
pende spanningen in de ploeg.
Maar, zo liet de 27-jarige Bra
bander weten, daar is hij dan
ook de natuurlijke leider van
het stel voor. Om aan de top
van die pikorde te blijven staan,
moet er zo nu en dan flink aan
de bel worden getrokken.
Nijdam: „In zo'n positie voel je
je toch meer verantwoordelijk
voor het wel en wee van de
ploeg dan iemand anders. Naar
buiten toe was het zaak niet
nerveus te worden, maar in
wendig voel je je toch niet op je
gemak."
Dinsdagavond, in het hotel in
Reims, smeedde 'Snelle Jelle'
snode plannen met Vanderaer
den. Nijdam: „We hebben het
routeboek er eens op na gesla
gen en kwamen tot de conclusie
dat er voor ons kansen waren in
Valenciennes, gezien het par
cours van aankomst. Hier
moest het gebeuren. Anders zou
het wel heel moeilijk worden
nog wat te winnen, concludeer
den we. We hebben vervolgens
afgesproken dat ik op kop zou
rijden in de laatste kilometer en
Eric, als het maar even mogelijk
was, een gaatje zou laten vallen
voor mij. Lukte dat niet, dan
kon ik altijd nog de sprint aant-
trekken".
Gedienstig
De Belgisch-Limburger kweet
zich voorbeeldig van zijn taak
en blijkt bij Raas gedienstiger
dan ooit. Vorig jaar hielp hij
Nijdam ook al eens aan een
mooie zege, in de Ronde van
Nederland. Dank zij de opoffe
ringen van Vanderaerden kon
Nijdam in de slotetappe een
aanval van Erik Breukink pare
ren. Nijdam: „Hij is voor mij
goud waard. Het is een klasbak,
al komt hij de laatste tijd dan
niet meer tot zulke aanspreken
de resultaten. Maar dat Eric nog
heel veel kan, heeft hij hier in
Valenciennes toch weer bewe-
Echter, hoe goed Vanderaer
den ook bezig was, zonder de
ploeg van Greg LeMond zou
Nijdam wellicht nooit aan zijn
zegevierende jump zijn toege
komen. LeMond c.s. gingen op
een kleine twintig kilometer
voor de meet onder in de beu
gel, toen Claudio Chiappucci de
Amerikaan weer eens tartte met
een aanval. De Italiaanse aan
valler haaJcte gretig in op een
uitval van de Zwitser Gianetti
en de Belgische 'stoemper' Dirk
De Wolf. Toen ook oud-wereld
kampioen Fondriest (Panaso
nic) en de Spanjaard Montoya
aansloten, werd het menens.
Met name Fondriest sloofde
zich uit voor zijn landgenoot,
die op zijn beurt alle knechten
van LeMond aanzette tot een
furieuze jacht. Renners die het
'treintje' van Z wilden hinderen,
kregen te maken met Duclos-
Lassalle. De Tourveteraan trad
hard op tegen 'saboteurs' van
de achtervolging en liet meer
dan eens zijn handjes wappe
ren. Pas in de straten werd de
vlucht van Chiappucci c.s„ die
LE^TOUR
11991
Rolf Sorensen heeft nog één arm over om het verhaal van zijn ongeval kracht bij te zetten. De val v
schudding in de Tourkaravaan.
i de gele-truidrager zorgde v
Of de heren van de pers
wat wilden drinken? Jan
Raas, directeur-sportief
van de Buckler-ploeg, had
gisteren in de Noordfranse
stad Valenciennes wat te
vieren. Met dank aan Jelle
Nijdam, die zijn baas ge
riefde door ritnummer vijf
van de Tour de France
voor zich op te eisen.
VALENCIENNES DICK HEUVELMAN
DE TOURINCUFERS
Jelle Nijdam geniet met volle teugen van zijn etappezege in Valenciennes.
een maximale winst van veertig
seconden opleverde, geneutrali
seerd.
Nijdam zag het gezwoeg van
de Z-jongens met genoegen
aan. Hij zat op het vinkentouw
plaats en sloeg toe op een ma
nier die hem eigen is. Niet
wachten op de sprint, maar die
zien te ontlopen. Zoals de Belg
Etienne de Wilde maandag in
Dijon deed. Raas: „Dat was zijn
enige kans. Maar je moet na
tuurlijk wel even het goede mo
ment kiezen". Daarin schuilt de
klasse van de ware 'finisseur',
zoals de Fransen Nijdam plegen
te noemen en die hem met zijn
turbodijen de loop der jaren tot
een vaste klant van het erepodi
um hebben gemaakt. Sinds
1987, toen Nijdam de proloog
won in Berlijn, heeft hij elk jaar
zijn graantje meegepikt uit de
Tour. Op zo'n staat van dienst
kunnen toch maar weinigen bo
gen.
Precies op tijd, want het werd al
onrustig in het kamp van Raas.
Immers, zijn renners staan tra
ditiegetrouw voor de eerste,
vlakke Tourweek geprogram
meerd en toen er na vier dagen
nog geen succes was geboekt,
kwam de vaderlandse pers op
de proppen. Om te weten waar
het nu precies bij Buckler aan
schortte? En of Raas al een van
zijn donderspeeches had ge
houden? Kortom, druk op de
ketel. Vooral ook omdat de
sponsor net een intensieve pro
motiecampagne was begonnen
om een groter aandeel op de al
coholarme biermarkt te verkrij
gen.
7e etappe
12 juli 167 km
Le Havre
