Binnenland
Top rijkspolitie vreest
'Belgische toestanden'
Nieuw parkeerbeleid
A'dam blijkt succes
Joep van den Nieuwenhuyzen blij met RDM
Prins Bernhard dankt
Nederlandse bevolking
Vluchtige blik blijkt te
weinig voor veroordeling
Zaterdag 6 juli 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOS MA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK MARCOT KLOMPMAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving HENK GEIST
3
NIEUWSLIJN
Zestien jaar geëist voor overvallen
De officier van justitie in Breda mr. E. Hoekendijk heeft gister
middag voor de Bredase rechtbank 12 jaar gevangenisstraf geëist
tegen twee Zeeuwen, 27 en 36 jaar oud. Het tweetal wordt ervan
verdacht twaalf gewapende overvallen te hebben gepleegd in
kleine dorpen in Noord-Brabant. Daarnaast heeft de 36-jarige
man volgens de officier samen met een andere verdachte op vijf
plaatsen mensen in hun woning beroofd.
Polen mogen niet naar VU
Het Regionaal Bureau voor de Arbeidsvoorziening (RBA) in
Haarlem heeft een negatief advies uitgebracht over het aantrek
ken van 24 Poolse verpleegkundigen in het ziekenhuis van de
Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam. Een woordvoerder van het
RBA heeft dat gisteren bevestigd. Het RBA verschilt met het aca
demisch ziekenhuis van mening over de vraag of er in Neder
land zelf voldoende aanbod is van gediplomeerde krachten.
Minder problemen vroeggeborenen
Er is sprake van een duidelijke daling van problemen met te
vroeg geboren kinderen op iets latere leeftijd. Dit komt door een
verbeterde behandeling in de afgelopen jaren. Dit blijkt uit een
onderzoek van het neonatologisch centrum van de afdeling Kin
dergeneeskunde van het Academisch Ziekenhuis in Leiden.
Slechts zo'n 5 procent van de veel te vroeg geboren kinderen
heeft op 5-jarige leeftijd een ernstige handicap. Daarnaast ver
toont nog zo'n 14 procent lichte afwijkingen. Ofschoon deze
percentagse aanzienlijk hoger liggen dan bij op tijd geboren kin
deren, is er volgens de onderzoekers toch sprake van een verbe
tering.
Van Iersel (CDA) uit politiek
Het CDA-Tweede-Kamerlid mr. J.P. van Iersel houdt het weldra
voor gezien in politiek Den Haag. Hij treedt 1 januari 1992 aan
als voorzitter van de Kamer van Koophandel in de Hofstad. Van
Iersel maakte 28 augustus 1979 voor het eerst zijn opwachting in
de Tweede Kamer en maakt met enkele korte onderbrekingen
sindsdien deel uit van de CDA-fractie. Met name economische
onderwerpen en Europese aangelegenheden maakten deel uit
van zijn aandachtsgebied.
Groep cheque-fraudeurs gepakt
De Recherchedienst Betalingsverkeer heeft samen met politie
korpsen in Nederland en Duitsland 22 mensen aangehouden-
wegens diefstal van en fraude met cheques en paspoorten. De
genen die als-leiders worden beschouwd, twee broers, de echt
genote van een van hen en een zwfager van de vrouw, alle vier
afkomstig uit Peru, moeten zich op 7 oktober voor de Amster
damse rechtbank verantwoorden. In veel gevallen waren toeris
ten in Amsterdam of op Schiphol het doelwit.
J. Schaefer, niet W. Stevens
In onze edities van gisteren plaatsten we bij een artikel over de
krieik van de commissie-Schaefer op subsidieregelingen een
portret van commissie-voorzitter J. Schaefer. In het onderschrift
stond echter abusievelijk vermeldt dat het zou gaan om W. Ste
vens, voorzitter van de naar hem genoemde commissie die
plannen heeft gemaakt voor belastingvereenvoudiging. Onze ex
cuses voor deze fout.
Marechaussee zou soort Rijkswacht kunnen worden
„Als de Nederlandse marechaussee steeds meer politie
taken krijgt toebedeeld, moeten we oppassen voor Belgi
sche toestanden. De Rijkswacht daar treedt steeds vaker
eigenmachtig op en er ontstaat zo een anderssoortige,
nieuwe landelijke politiemacht onder leiding van de mi
nister van defensie.". Deze waarschuwing geeft inspec
teur-generaal J. de Wijs van de rijkspolitie in een vertrou
welijke brief aan minister Hirsch Ballin van justitie.
van deze voorstellen een derde
'soort' landelijke politie ont
staat, nota bene onder beheer
van de minister van defensie
(de marechaussee valt onder
Defensie, red.). De grootscheep
se politiereorganisatie in Neder
land wordt hierdoor alleen
moeilijker maakt, aldus de
De ministers Ter Beek (defen
sie) en Hirsch Ballin presenteer
den donderdag plannen over
een taakuitbreiding van de ma
rechaussee. Zo zou de mare
chaussee de rijkspolitietaken op
Schiphol moeten overnemen.
De Wijs is bang dat bij realisatie politiechef.
Er liggen plannen op tafel om
tot één Nederlandse politie
macht te komen die één en de
zelfde rechtspositie heeft. Het
verschil tussen rijks- en ge
meentepolitie moet verdwijnen,
aldus de voorstellen, waarover
de Tweede Kamer komend na
jaar over debatteert.
Bij zijn besluit om de politie
taken op de Nederlandse lucht
havens over te hevelen naar de
marechaussee, heeft Hirsch Bal
lin een negatief advies van de
rijkspolitietop genegeerd. In een
uitgebreide notitie waarschuw
de De Wijs al twee weken gele
den voor de dreiging van „Bel
gische toestanden".
Volgens De Wijs is in de plan
nen niet voldoende aangegeven
hoever de taken van de mar-
chaussee gaan waar het bijvoor
beeld de luchthaven-bewaking
betreft. „Denkbaar is dat de t
ritoriale brigades van de ma
chaussee formeel of informeel
een eigen rol kunnen gaan spe
len", zo waarschuwt hij de mi
nister.
De Wijs wordt waarschijnlijk
commandant van het korps lan
delijke diensten dat wordt op
gericht in het kader van de gro
tere doelmatigheid bij de Ne
derlandse politiediensten. On
der het korps vallen onder an
dere de rijkspolitie te water en
de algemene verkeersdienst.
Sinds gisteren heeft Amsterdam er
een antiquarische boekenmarkt
bij. Op het Spui staan voortaan el
ke vrijdag 25 handelaren uit het
hele land met bijzondere boeken,
bladen en dergelijke. Na een
proeftijd van bijna een half jaar
wordt bekeken of de markt een
definitief plaatsje op het Spui
krijgt
FOTO ANP COR MUIDER
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
Stormloop op vergunningen
Het strengere beleid tegen par-
keerovertredingen heeft in Am
sterdam geleid tot een storm
loop op tijdelijke parkeerver-
gunningen. Volgens P. Hijlke-
ma, hoofd uitvoering van de ge
meentelijke dienst Parkeerbe-
Eerste proces
over zelfmoord
in Nederland
De Amsterdamse rechtbank
buigt zich op 16 juli over een
voor de Nederlandse recht
spraak unieke zaak: het aanzet
ten tot zelfmoord. Hoofdrolspe
ler is een 32-jarige man. Hij
wordt ervan verdacht zijn
vrouw geestelijk en lichamelijk
zo te hebben mishandeld, dat
zij een einde aan haar leven
maakte.
Het is in Nederland de eerste
keer dat een dergelijk misdrijf
wordt behandeld. De verdachte
is vorig jaar al voor de rechter
verschenen, maar de zaak werd
toen terugverwezen naar de
rechter-commissaris. De recht
bank had meer informatie no
dig over de persoonlijkheid van
de man en de manier waarop
de vrouw een einde aan haar le
ven had gemaakt.
Van vele zelfmoordgevallen
hoort justitie nooit iets. In deze
zaak echter deed de familie van
het slachtoffer aangifte. Het
Openbaar Ministerie besloot
toen de man te vervolgen we
gens jarenlang vernederen,
slaan en schopen van de vrouw.
Daarvoor moest een nooit
eerder gebruikt artikel uit het
Wetboek van Strafrecht van stal
gehaald worden: artikel 294. Dit
stelt op het aanzetten tot zelf
moord maximaal drie jaar ge
vangenisstraf.
heer, is het aantal aanvragen
deze week verdrievoudigd.
Werden er voor 1 juli, de da
tum waarop het nieuwe beleid
startte, dagelijks rond de 80
dagkaarten aangeschaft, deze
week waren dat er 240. Dagver
gunningen kosten 19 gulden.
Het aantal weekkaarten (87 gul
den) steeg van 30 naar 40 per
dag. Het percentage maand-
kaarten (350 gulden) dat nor
maal 1 a 2 procent uitmaakt van
het totaal aantal verkochte ver
gunningen, steeg naar 5.
Er werden minder wielklem
men uitgedeeld, ongeveer 300
per dag in plaats van 500. Vol
gens Hijlkema heeft dat voorna
melijk te maken met de vakan-
tietijd en de publiciteit die is ge
geven aan de invoering van het
nieuwe parkeerbeleid. Het aan
tal auto's dat wordt weggesleept
naar het opslagterrein in het
Oostelijk Havengebied is niet
veel veranderd: tussen de 90 en
de 100 per dag.
Tot nu toe werd fout parkeren
in Amsterdam nauwelijks afge
straft. „Momenteel geldt voor
veel automobilisten het tarief
nul", zei verkeerswethouder R.
ten Have enkele weken geleden
nog tijdens een debat in de ge
meenteraad over de fiscalise
ring.
Het nieuwe beleid houdt in
dat een foutparkeerder voor' het
verwijderen van een wielklem
60 gulden moet betalen. Tot vo
rige week werd de klem verwij
derd tegen betaling van alleen
de achterstallige parkeerkosten,
zodat veel bezoekers de gok
men en geen geld in de meter
gooiden. Verder krijgt de fout
parkeerder nu, in plaats van di
vertrouwde bon, een zoge
naamde naheffingsaanslag van
60 gulden. De gok kan dus sinds
deze week een schadepost van
ten minste 120 gulden oplevé-
ren. Wordt de auto weggesleept,
dan komt er nog eens zeker 220
gulden bij.
Vijf inzittenden van een personen
auto zijn gisteren op de A2 bij
Utrecht gedood toen hun wagen
op de vluchtstrook werd aangere
den door een vrachtwagen en in
brand vloog. Twee n
den met zware verwondingen uit auto kwam vanuit de richting Am-
de auto worden gered. Op de foto sterdam en stond vermoedelijk
overgiet a»n brandweerman een met pech aan de kant. Hoe de
van hen met water. Het ongeluk vrachtwagen op de vluchtstrook
gebeurde om half zes gistermid- terechtkwam is onduidelijk. De
dag bij de afslag Laagraven. De chauffeur en zijn bijrijder hebben
een zware shock. Van de twee ge
wonden is er een overgebracht
naar het Brandwondencentrum
Beverwijk. De ander ligt in een
Utrecht ziekenhuis.
ACHTERGROND
ROTTERDAM GPD
Hij heeft de Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij aan zijn imperium van 125
bedrijven toegevoegd en dat stemt hem tot
tevredenheid. Toch is het niet de uitbrei
ding die Joep van den Nieuwenhuyzen het
allerbelangrijkst vindt; wel het tempo waar-
in de onderhandelingen zijn afgerond. „Een
week over de deadline heen. Niet gek, zeker
niet gek"
Opgestroopte mouwen, ontspannen on
deruit gezakt in een wit stoeltje. „Dit is het
begin, nu gaat het pas echt beginnen", zegt
hij met een onbedwingbare lust tot aanpak
ken. De RDM zal spoedig een springlevend
bedrijf zijn, dat bijdraagt aan de winstposi
tie van zijn concern, daarvan is hij over
tuigd.
Er komen geen drastische ingrepen in het
personeelsbestand. De nieuwe baas gaat
gewoon zorgen voor werk. Daar gaat het
om in een onderneming, benadrukt Van
den Nieuwenhuyzen keer op keer. De
markt afstropen en zorgen voor goed gevul
de orderportefeuilles. Tot nu toe heeft hij in
de praktijk bewezen dat het kan.
De RDM past prima in zijn concern. „Het
is een mooi bedrijf, gelegen op een goede
lokatie, voldoende equipment, gecombi
neerd gaat met de know how onder het
personeel. Met de RDM kan ik de opdracht
gevers een compleet pakket aanbieden. We
misten als Begemann Groep een aantal be-
werkinsgvormen die hier wél mogelijk zijn".
Hij ziet dus nieuwe mogelijkheden. De
offshore bijvoorbeeld. „De RDM heeft
steeds gezegd de offshore in te willen, wij
willen al geruime tijd die sector in. Nu kan
het." Hij vertelt dat een van zijn fabrieken
pijpen voor de offshore heeft. Dat hij privé
samen met de Rotterdamse belegger drs.
Cordia een belang heeft in een Amerikaan
se onderneming, die de beschikking he?ft
over dertig olieplatforms. „Ik heb mijn con
tacten. Het moet dus kunnen".
De Rotterdamse scheepswerf RDM
wordt definitief overgenomen door de
Koninklijke Begemann Groep in Breda.
Dit hebben beide bedrijven gisteren be
kend gemaakt. De onderhandelingen
over de overdracht van de aandelen
RDM door de Staat der Nederlanden zijn
afgerond. Die aandelen waren sinds de
verzelfstandiging van de werf uit het
verongelukte RSV-concem in 1983 on
dergebracht in de Stichting Marine en
Industriële Belangen in Den Haag. Het
ministerie van economische zaken had
hierover de volledige zeggenschap.
Van den Nieuwenhuyzen is een en al
openhartigheid. Maar over de onderhande
lingen met de overheid wil hij niet veel
kwijt. De wenkbrauwen fronsen zich zodra
dat onderwerp wordt aangekaart. Zegt for
meel dat de gesprekken in een constructie
ve sfeer werden gevoerd. Meestal op een
departement in Den Haag, een enkele keer
bij de Nationale Investeringsbank (waar de
aandelen van de RDM waren geparkeerd) of
op de werf zelf.
„Het is toch niet belangrijk wat er aan de
andere zijde van de onderhandelingstafel
plaatsvond". En even later met zachte stem:
„De overheid is een potentiële klant. Ver
geet dat niet". Daarmee doelt hij op het feit
dat de Staat bij de RDM duikboten bestelde
en dat in de toekomst opnieuw kan doen.
Werken in de defensiesector zal de werf na
melijk blijven doen.
Maar ook elders ziet Van den Nieuwen
huyzen kansen voor de RDM, op de milieu
markt bijvoorbeeld. Een groeimarkt noemt
hij dit segment van de internationale markt.
Rookgasreinigers, voorwaterzuivering, recy-
clingsinstallaties voor oliesludges en met
olie vervuilde grond en natuurlijk als
Brabander heeft hij ook daaraan gedacht
de mestverwerking. „Het is niet uitgesloten
dat wij dit soort dingen bij de RDM gaan
maken."
„Dit zijn de zaken waaraan wij de ko
mende maanden keihard gaan werken.
Maar allereerst zal de RDM een geïnte
greerd bedrijf moeten worden. Nu nog ge
scheiden afdelingen zullen we in elkaar
moeten schuiven. Het kan niet zo zijn dat
de ene afdeling zonder werk zit terwijl de
andere afdelingen mensen moet inhuren".
Van den Nieuwenhuyzen is een man van
aanpakken, energiek, zich steeds weer ver
plaatsend over de wereld. Gisteren Rotter
dam, volgende week Amerika en de week
daarop Rusland. „Om het eerste staatsbe
drijf in Rusland te privatiseren", meldt hij
met onverholen trots. En ook dat zal hem
lukken. Hij staat immers bekend als de
wonderdokter die alles waar hij met zijn
handen aankomt weer gezond maakt. Hij
kan weer winst maken met bedrijven die
eerst nog op het randje van faillissement
balanceerden. De RDM is volgens hem ze
ker geen ongezonde onderneming, maar de
winstmarges blijven naar zijn mening ach
ter.
Toch zal hij dat deel van het werk niet
zelf doen. „Ik laat de directies van de bedrij
ven graag de vrije hand. We stellen de bud
getten vast en dat kan naar eigen inzicht
worden besteed. Op basis van een vijfjaren
plan natuurlijk, dat elk jaar wordt bijge
steld", zo omschrijft hij de dagelijkse prak-
tijk.
Onderwijl gaat het zoeken naar nieuwe
overnames door. „Daarmee stop ik voorlo
pig niet. We gaan zelfs stevig door. Vorig
jaar hebben we een pas op de plaats ge
maakt, geconsolideerd en gereoganiseerd.
Nu staan we klaar voor nog meer groei. In
binnen- en buitenland, vooral Europa, in
clusief het Oostblok".
Belangstelling voor verjaardag 'hartverwarmend'
Prins Bernhard is „diep getrof
fen" door de belangstelling die
hij heeft ondervonden ter gele
genheid van zijn 80e verjaardag.
„Die was overweldigend groot",
zo zei de prins gisteravond na
afloop van de journaals op Ned.
1, 2 en 3. Hij bedankte het Ne
derlandse volk voor de vele
brieven, kaarten, telegrammen
en geschenken. „De genegen
heid die daaruit spreekt, is wer
kelijk hartverwarmend", aldus
prins Bernhard.
Ook de samenkomst die hij
op zaterdag 22 juni, een week
voor zijn verjaardag, had met
bijna 3.000 oud-verzetsstrijders
en oud-leden van de krijsmacht
heeft hem diep getroffen. „Veel
herinneringen werden in per
soonlijke ontmoetingen weer
opgehaald. De jaren
ger bleken gelukkig
derd
Prins Bernhard bedankte ook
de mensen die financieel heb
ben bijgedragen aan de in
standhouding van de Prins
Bernhard Leerstoel voor de In
ternationale Aspecten van de
Natuurbescherming aan de
Utrechtse universiteit. „Dit ligt
mij bijzonder na aan het hart",
aldus de prins. Hij kreeg op 28
juni daarvoor 175.000 gulden
aangeboden, een bedrag dat in
middels is opgelopen tot
200.000 gulden.
Het is onmogelijk om ieder
een persoonlijk te bedanken, zo
besloot de prins zijn dankwoord
op tv, „maar ik wil dat u weet
dat ik u van harte dank voor uw
blijken van vriendschap en
'Beter dan een onschuldige achter de tralies
DEN BOSCH JOS VAN DEN CAMP
Gerechtshof-president mr. W.
Smulders had gisteren tijdens
de uitspraak in het IRA-proces
naar aanleiding van de bubbele
moordin Roermond veel uit te
leggen. Om te beginnen richtte
hij zich tot de Britse verslagge
vers. Ze moesten vooral goed in
hun oren knopen dat het Ne
derlandse rechtsstelse anders
werkt dat het Britse. In Neder
land kan niemand veroordeeld
worden op grond van zeer
waarschijnlijke betrokkenheid
bij een misdrijf.
Smulders stelde zich gisteren
ten aanzien van de verdachte
Gerard Harte hardop de vraag:
„Kan redelijke twijfel worden
uitgesloten dat de getuigen ook
werkelijk de persoon hebben
waargenomen, die zij later heb
ben aangewezen?" De kroonge
tuigen hadden de voorbijrijden
de auto met daarin de verdach
ten destijds vanaf de eerste eta
ge gezien, de waarneming heeft
niet langer gebuurd dan 'enkele
seconden', eeii vluchtige blik.
Anderzijds, zo legde de rech
ter uit, hadden de kroongetui
gen duidelijk met een bedoeling
naar de personen in de auto ge
keken. Door knallen en het ge
schreeuw van vrouwen hadden
ze begrepen dat 'er iets ergs ge
beurd was'. „Maar het doet on
voldoende afbreuk aan de eer
der genoemde bedenkingen",
oordeelde het hof in het voor
deel van Harte
Ten aanzien van Maguire en
Hick bleek het oordeel gemak
kelijker te vellen. De verklarin
gen van de getuigen die in
Roermond en Venlo iets gezien
hebben, wijken af van de ver
klaring die een pompstation-
houder in Sittard heeft afgelegd
over het signalement van de da
ders.
Hughes was alleen mede
plichtigheid aan de moorden
ten laste gelegd. Volgens procu
reur-generaal mr. F. van Strae-
len was Hughes alleen bij de
zaak betrokken door het stelen
van een vluchtauto. Maar zelfs
het feit dat een kroongetuige
hem in de buurt van de auto
heeft gezien voordat die gesto
len werd. bewijst nog niet dat
hij die diefstal heeft gepleegd.
Ook vrijspraak dus.
Aanklager van Straelen noem
de het gisteren in een reactie
„zeer triest dat wc in zo'n ern
stige zaak kennelijk niet in staat
zijn geweest de daders te ver
oordelen". Hij wilde niet ingaan
op deze week door zijn Roer-
mondse collega mr. H. Laumen
voorgestelde wenselijkheid van
een terroristenbepaling in het
Wetboek van Strafrecht. „Het is
beter om schuldige mensen in
vrijheid te laten in plaats van
onschuldige achter de tralies",
troostte Van Straelen zichzelf.
D66 in peiling
5 zetels omlaag
DEN HAAG ANP
D66 zou goed zijn voor 25 zetels
in de Tweede Kamer als er nu
verkiezingen zouden worden
gehouden. Dat betekent een
verlies van 5 zetels ten opzichte
van een maand geleden. Dit
leert het jongste verkiezingson-
derzoek van bureau Inter/View.
De 25 gepeilde zetels zijn overi
gens nog riant vergeleken met
de 12 zetels die D66 nu in wer
kelijkheid in het parlement be
zet.
De coalitiepartijen CDA en
PvdA krabbelen op ten opzichte
van de cijfers van 6 juni. In de
jongste poll staan zij respectie
velijk op 50 en 34,5 zetels (was
44 en 32).
De WD blijft stabiel en scoort
24 zetels (huidig zetelaantal:
22); op 6 juni waren dat er tus
sen de 24 en 25 zetels.