Feiten
Italië wil jeugd afhouden van drugs
Vrijheid heeft een prijs
Angola kan met opbouw beginnen
Moslimwereld kijkt met argusogen
naar ontwikkelingen in Algerije
Zaterdag 6 juli 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) ONNO HAVERMANS PATRICK VAN DEN HURK HANS JACOBS AAARGOT KLOMPMAKER JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN
Vertalingen: MARGREET HESLINGA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving: RALPH KLEINHOUT
EN MENINGEN
TOM JANSSEN
'Als je drugs gebruikt, doof je jezelf uit!'
De grote Italiaanse steden hangen momenteel vol met
enorme aanplakbiljetten met daarop gezichten van jon
gens en meisjes met geheel witte, zombie-achtige ogen.
De begeleidende tekst luidt: 'Wie drugs gebruikt, dooft
zichzelf uit'. De posters zijn onderdeel van de nieuwe
campagne door de Italiaanse overheid tegen het sterk
toenemend drugsgebruik onder jongeren.
domf ffi rn vim r»fd rwncw slaafden in Italië wordt geschat
tussen de 130.000 en 170.000 en
vorig jaar stierven 1152 perso
nen aan een overdosis (tegen
242 vijf jaar geleden). Men
hoopte op verbetering door de
nieuwe aanpak, maar in de eer
ste 5 maanden van dit jaar be
droeg het aantal dat stierf aan
een overdosis al 484, dertien
procent meer vergeleken met
dezelfde periode in 1990. De
groei van het aantal drugsver
slaafden doet ook het aantal
aids-patiënten scherp stijgen.
Vorig jaar stierven 1.633 Itali-
aanse verslaafden aan deze
ziekte. Van alle aids-patienten
in Italië zijn 67,6 procent ver
slaafden.
CORRESPONDENT
Minister Jervolino (sociale za
ken) gaf een reclamebureau op
dracht nu echt eens een voor de
jeugd schokkende campagne op
touw te zetten. De campagne
van vorig jaar 'Het leven, kin
deren, verbrandt het niet met de
drugs'), waarin het accent werd
gelegd op hoe fraai het leven op
school is voor een puber van 16
jaar, werd te 'soft' gevonden.
Daarom nu ook een filmpje
voor de televisie met een meer
directe en agressievere benade
ring. Een meisje kijkt in de ca
mera, carillonmziek klinkt en
een vrouwenstem zegt: 'Er is het
geldprobleem', (het gezicht
draait een kwartslag): 'En daar
om probeer je alles te doen om
eraan te komen'het hoofd
draait nog een kwartslag): 'An
ders voel je je slecht'; 'Het is een
soort obsessie', en het gezicht
van het meisje draait zich terug
naar de camera en heeft twee
afschrikwekkende witte ogen.
Een gezaghebbende mannen
stem zegt: 'Als je drugs gebruikt,
doof je jezelf uit!'
Discussie
In Italië is een discussie ont
staan over de doeltreffendheid
van deze campagne, die 7,5 mil
joen gulden heeft gekost, maar
vooral ook over de halfslachtige
manier waarop het immense
drugsprobleem hier wordt be
streden. Dezelfde minister Jer
volino is de ontwerpster van
een uiterst strenge wet, die
voorziet in gevangenisstraf voor
zowel de handelaar als de ge
bruiker, ongeacht of het gaat
om soft of hard drugs. De wet is
een jaar geleden in werking ge
treden, maar blijkt nauwelijks
effect te hebben.
De cijfers geven een desastreus
beeld. Elk jaar raken 40.000 Ita
liaanse jongeren tussen de 15
en 19 jaar verslaafd aan verdo
vende middelen. Het aantal ver-
Finland opent voor Sovjet-onderwereld venster op het Westen
Gevangenis
De vorig jaar aangenomen wet
stelde de maximale hoeveelhe
den drugs vast die iemand bij
zich mag hebben: 0,1 gram he
roïne, 0,15 gram cocaïne en 0,5
gram hasj. Iedereen die meer bij
zich heeft, wordt beschouwd als
een handelaar en krijgt gevan
genisstraf. Het aantal arrestaties
is dan Ook toegenomen met
dertien procent. In 1990 be
stond 28 procent van de gevan
genen in Italië uit personen die
vanwege drugs waren aange
houden.
Aangezien de toegestane hoe
veelheden zeer gering zijn en
het bezit van soft drugs bijna op
één lijn wordt gesteld met dat
van hard drugs, is het geen
wonder dat op het ogenblik de
Italiaanse gevangenissen uit
puilen van de hasj-rokers. De
politie is weliswaar succesvol in
het onderscheppingen van zen
dingen drugs in 1990 900 kilo
heroine en 800 kilo cocaine;
meer dan in de hele Verenigde
Staten in beslag werd genomen
maar het werkelijke drugs
probleem blijft levensgroot.
Herziening
Opvang, sociale begeleiding en
De Italiaanse politie is weliswaar succesvol in het onderscheppingen van zendingen drugs in 1990 900 kilo
heroïne en 800 kilo cocaïne; meer dan in de hele Verenigde Staten in beslag werd genomen maar het wer
kelijke drugsprobleem blijft levensgroot. •archieffoto
medische zorg staan op een be
droevend laag peil. Veel ver
slaafden melden zich niet aan
bij klinieken uit angst voor ge
vangenisstraf. De in de nieuwe
wet voorgeschreven afkick-the-
rapieën hebben niet het beoog
de effect. Van verschillende
kanten wordt aangedrongen op
een herziening van de wet en
vooral op een verandering van
de voorgeschreven maximale
hoeveelheden drugs die iemand
bij zich mag hebben.
De minister heeft nu besloten
behalve aan de pure bestrijding
aandacht te besteden aan pre
ventie. De film op televisie en
de posters in de metro zijn daar
een voorbeeld van. Maar ze
werken vooral op het sentiment
en lijken te weinig om de jeugd
echt van drugs af te houden.
Diezelfde jeugd heeft overigens
alle witte zombie-oogkassen in
middels met viltstiften i
van ogen.
HELSINKIMATTIHUUHTANEN
AP-CORRESPONDENT
Irina en Monika kunnen ieder
per nacht tot meer dan 2000
gulden verdienen als prostituee
in Helsinki meer dan tien
keer het maandloon dat ze zou
den krijgen met een legale baan
in de Sovjetunie. Prostitutie is
onderdeel geworden van het
nachtleven van Helsinki sinds
de Sovjetunie het afgelopen jaar
haar ingezetenen iets meer in
ternationale bewegingsvrijheid
toestond en grote aantallen
Sovjet-burgers Finland aande
den.
Ook andere randverschijnselen
van de Sovjet-samenleving vin
den in Finland een goede uit
laatklep. Wapenhandelaars ma
ken melding van een toegeno
men aanbod van illegale Sovjet
wapens. Toeristen uit de Balti-
sche republieken verkopen ge
smokkelde alcohol. Stimuleren
de middelen uit Estland zijn
ruim voorradig en gemakkelijk
te krijgen in Helsinki.
,,We hebben voorheen nooit
een prostitutiemarkt van enige
schaal gehad; slechts een paar
meisjes boden hun diensten
aan in hotelbars", zo zegt Kari
Rantama, plaatsvervangend
hoofd van het nationale recher
chebureau. Nu, zegt hij, zijn de
prostituees overal: „in bars, res
taurants, zelfs vrij openlijk op
marktpleinen". .Alles is hier
ontzettend duur, maar dat zijn
wij ook", zegt de 23-jarige Mo
nika uit de Letse hoofdstad Ri-
waar krijgen dan thuis. Tijdens
een twee maanden durende
campagne tegen de smokkel
werden 250.000 anabole-steroi-
denpillen uit Estland in beslag
genomen, meer dan twee keer
het aantal dat in heel 1990 werd
ontdekt. Sportfunctionarissen
zeggen dat bezoekende teams
uit de Sovjetunie vaak sterke
drank binnensmokkelen. In een
geval probeerde een basketbal
team per trein 200 flessen over
de grens mee te brengen.
Ook is het gebeurd dat toeristen
uit de Sovjetunie op een mid
dag hun bestelwagen parkeer
den in een buitenwijk van Hel
sinki en openlijk flessen drank
verkochten aan voorbijgangers.
Voor vele Sovjet-burgers, „voor
al die uit Estland en Leningrad,
is dit het venster op het Westen,
net als Helsinki eens werd be
stempeld als venster op het
Oostblok voor westerse politi
ci", zo zegt Rantama.
„Volgens de bevindingen van
Interpol (het internationale po-
litie-opsporingsinstituut) be
staat er een as Tallinn-Helsinki-
Berlijn", aldus Rantama. Hij
vertelt over een Estlander met
contacten met de Berlijnse on
derwereld die ongeveer 60 kilo
marihuana naar Finland heeft
gesmokkeld en die het bestaan
van deze smokkelroute heeft
bevestigd.
Afgaande op het aantal arresta
ties zijn er nog maar vrij weinig
Sovjet-criminelen in Finland
onder de 41.000 arrestanten in
1990 bevonden zich 183 Sovjet
burgers. Rantama voegt hier
echter aan toe dat het aantal
misdaden gepleegd door Sovjet
burgers in de eerste drie maan
den van 1991 is verviervoudigd.
Als het reizen vanuit de Sov
jetunie blijft toenemen, kunnen
we een veel grotere toename in
de rest van het jaar verwach
ten".
Een wapenverkoper zegt dat
hem in een paar maanden tijd
meer dan tien keer illegale Sov
jet-wapens zijn aangeboden.
Runo Kurko, een voormalige
wapenadviseur bij de Finse po
litie, zegt dat de meeste van de
in Finland verhandelde wapens
Kalasjnikovs zijn, geweren
waarmee kogelvrije vesten en
bepantseringen van auto's
doorboord kunnen worden.
„Dit is een ernstige zaak en het
wordt steeds erger", aldus Kur
ko.
Niemand kan in Finland legaal
een vuurwapen kopen zonder
een door de politie afgegeven
certificaat. Toch zijn zo'n
100.000 illegale vuurwapens
toegevoegd aan het 2 miljoen
stuks tellende legale wapenarse
naal dat de 5 miljoen Finse bur
gers tezamen bezitten. Het aan
tal gewapende overvallen
neemt toe.
„De afgelopen maanden heb
ben we zeer verontrustend be
wijsmateriaal verkregen waaruit
blijkt dat de georganiseerde
misdaad-uit de Sovjetunie vaste
voet krijgt in Finland. Dat is ge
deeltelijk het gevolg van onze
banden met het Westen", zo
zegt Ramanta. „Sommige be
richten over de zogenaamde
Sovjet-mafia kunnen overdre
ven zijn, maar ze bevatten een
zekere waarheid". De vrijheid
van de Sovjets heeft z'n prijs.
„Ik ben nu 45 jaar en ik kan me
alleen een soort van vrede her
inneren in de tijd van voor
1960. Maar ook die vrede was
maar betrekkelijk want Angola
was toen nog een kolonie van
Portugal." Nog
zichtbaar ont
roerd vertelt
Afonso Inacio
hoe uitzinnig
van vreugde de
Angolese be
volking was
toen een
maand gele
den eindelijk
een definitief
staakt-het-vu-
ren inging en
er een einde
kwam aan de
verwoestende pc
burgeroorlog.
Er zijn zelfs r
schap gestorven, zegt hij.
Inacio, voorzitter van de Ango
lese Liga tegen de honger en el- naar het leven stonden zullen
blijd-
ring. Weldra mengden buiten
landse mogendheden zich in
het conflict. De MPLA werd ge
steund door Cuba en de Sov
jetunie, Unita was de marionet
van Washington en Pretoria.
Door het vredesakkoord tussen
de MPLA-regering en de Unita
kunnen de naar schatting drie
miljoen ont
heemde An-
golezen be
de terugkeer
naar hun ver
laten dorpen
en steden.
Unita-rebel-
len en het
MPLA-leger
werken sa
men met het
opruimen
van de mij
nen. Een
3 LUSA Acacio Franco commissie
van de Vere
nigde Naties ziet toe op de nale
ving van het bestand.
De twee legers die elkaar jaren
Angola. „Vier jaar geleden wa
ren op het Rode Kruis na de
meeste particuliere organisaties
nog illegaal,zegt Inacio. De
MPLA-regering voerde jaren
lang een centralistisch en auto
ritair bewind. De officiële op
richting van Licofom in 1989
was een weerspiegeling van de
zich veranderende houding van
de regering.
Luanda was toen reeds betrok
ken bij onderhandelingen over
een vredesoplossing voor zuide
lijk Afrika. De buitenlandse mo
gendheden trokken zich gelei
delijk terug en na zeven onder
handelingsrondes wisten Unita
en de MPLA het tot vrede te
brengen. De MPLA zegde de
een-partijstaat en het marxisme
vaarwel en volgend jaar zullen
er verkiezingen worden gehou
den.
.Angola is nog steeds een rijk
land, maar de bevolking is arm"
zo vat de voorzitter van de Liga
het probleem en het perspectief
samen. Was Angola voorheen
een exporteur van voedsel, nu
leven honderdduizenden Ango-
lezen van buitenlandse voedsel
hulp. Er dreigt hongersnood
voor twee miljoen Angolezen.
De landbouw is grotendeels
verwoest. Toch zou Angola een
van de rijkste landen bezuiden
de Sahara kunnen zijn. Het land
is vruchtbaar, Angola is rijk aan
mineralen, diamant, olie, over
vloedige viswateren en vrucht
bare landbouwgrond.
Maar ondertussen lopen de
meeste kinderen in de hoofd
stad Luanda blootsvoets en zijn
ze gekleed in vodden, zegt Ina
cio. Er zijn geen schoolbanken
waardoor de kinderen het
schrijfpapier op hun knieën
moeten leggen. „Ik ben wanho
pig op zoek naar hulp waardoor
de situatie van de kinderen ver
beterd kan worden". De eerlijk
heid gebiedt hem te zeggen dat
hij blij is soms op reis te kunnen
om er nieuwe motivatie uit te
putten.
lende (Licofom), bezocht Ne
derland om financiële hulp te
samengesmolten worden tot
nationale strijdmacht van
krijgen voor de opbouw van zijn 60.000 manschappen, hetgeen
land en voor de ontwikkelings
projecten van de Liga. „De ach
terstand die Angola tijdens de
de demobilisatie van 120.000
regeringssoldaten betekent.
Niet alleen voor deze soldaten
PARUS DAVID CRARV
AP-CORRESPONDENT
Het harde optreden van de Al
gerijnse regering tegen de fun
damentalistische moslimbewe
ging wordt door moslims in de
hele wereld op de voet gevolgd.
Na een maand van onrust
kwam het leger in actie tegen
het Islamitische Reddingsfront
(FIS). De belangrijkste leiders
van de partij en vele honderden
andere FIS-aanhangers werden
gearresteerd, het partijhoofd
kwartier werd door militairen
bezet en veel van hun moskeë-
en werden gesloten. De reacties
van moslims elders lopen uit
een.
Volgens sommigen maken rege
ring en leger zich schuldig aan
ontoelaatbare repressie. Ande
ren menen dat het democrati
sche experiment in Algerije
door het FIS werkelijk in gevaar
werd gebracht en dat de rege
ring weinig anders kon doen
dan de FIS-roep om een 'jihad'
(heilige oorlog) in de kiem te
koloniale overheersing heeft op- zal werk gezocht moeten
gelopen, is door de oorlog nog
eens verergerd. Nu pas kan er
begonnen worden aan de op
bouw van het land", zegt Ina
cio.
Na vijftien jaar bevrijdingsoor
log werd Angola in 1975 onaf
hankelijk, waarop meteen een
bloedige burgeroorlog uitbrak
tussen de de drie belangrijkste
verzetsgroepen, de MPLA
(Volksbeweging voor de Bevrij
den, de bureaucratie die jaren
als een spons functionarissen
had geabsorbeerd moet worden
Angola staat voo
taak om genoeg werkgelegen
heid te creëren. Inacio's Liga
nam zelf op beperkte schaal het
initiatief. De Liga kocht in drie
provincies landbouwgrond. De
kippenfarm met 60.000 kippen
i de noordelijke provincie Uige
ding van Angola) de Unita (Na- heeft echter de laatste aanvallen
tionale Unie voor de Totale On
afhankelijkheid van Angola) en
het FNLA (Nationaal Front voor
de Bevrijding van Angola). De
Unita niet overleefd. In die
zelfde provincie heeft de Liga
vijf visvijvers.
Het bestaan van particuliere c
Vijftien jaar bevrij
dingsoorlog en zes
tien jaar burgeroorlog
hebben overal in An
gola sporen achterge
laten. Angola heeft
het grootste aantal
geamputeerden in de
wereld.
foto ap'qregma-
MPLA maakte korte metten met ganisaties als Licofom is een be-
het FNLA en vormde een rege- trekkelijk r
v verschijnsel i:
Door de buurlanden Marokko
en Tunesië is zeer terughou
dend op de ontwikkelingen in
Algerije gereageerd. Iets anders
was ook niet te verwachten,
want beide landen zitten met
een zelfde probleem. Ook daar
voelen de wereldlijke regerin
gen zich steeds meer bedreigd
door het oprukkende zelfbe
wustzijn van fundamentalisti
sche moslims. In Tunesië leidde
dat onlangs al tot een soortgelij
ke arrestatiegolf waarbij 300
fundamentalisten werden aan
gehouden.
Maar in Iran, de islamitisiche
republiek die voor veel funda
mentalisten het grote voorbeeld
is, en elders waren de geluiden
zeer kritisch. Het FIS heeft de
Deze week is de leider van het Al
gerijnse Islamitische Reddings
front FIS, Abassi Madani, gearres
teerd. Het FIS krijgt uit het buiten
land zowel kritiek als bijval.
•archieffoto
onvoorwaardelijke steun van
Iran. Volgens Irans geestelijk
leider Ali Khamenei hebben de
Algerijnse moslims de uitgangs
punten van de Iraanse revolutie
van 1979 ter harte genomen en
verdienen zij daarom alle steun.
De opstelling van Iran was voor
de regering in Algiers deze week
aanleiding om de Iraanse am
bassadeur ter verantwoording
te roepen.
Ook orthodoxe moslimorgani
saties in andere landen steunen
het FIS. „We zijn bang dat de is
lamitische bewegingen hierdoor
zullen worden aangezet tot ge
weld en over de schreef gaan,"
zegt Maamoun el-Hudeibi, lei
der van de Moslim Broeder
schap in Egypte. Zijn partij is
officieel verboden, maar wordt
door de Egyptische regering
oogluikend toegestaan.
Sinds het grote succes van het
FIS bij de lokale verkiezingen
vorig jaar is er in de westerse
media en ook in de officiële
pers in de Arabische wereld
naaf zijn oordeel een hetze ge
voerd tegen het FIS. Er bestaat
bij hem geen twijfel dat de ont
wikkelingen in Algerije het ein
de betekenen van het democra
tische experiment daar. „Het le
ger is de doorslaggevende
machtsfactor en de tanks rege
ren," aldus El-Hudeibi.
In Jordanië, een van de weinige
landen waar fundamentalisti
sche partijen een volwaardige
politieke rol kunnen spelen,
overheerst ook kritiek. Volgens
Ahmed Qeaish Azaibeh, voor
lichter van de Jordaanse Moslim
Broederschap, is de Algerijnse
regering enkel en alleen tegen
het FIS in het geweer gekomen
om de snel groeiende partij van
te houden. De Jordaanse Broe
derschap sleepte bij de verkie
zingen van twee jaar geleden 22
zetels in de wacht en is daar
mee de grootste partij in het
Jordaanse parlement.
Bij de lokale verkiezingen van
juni verleden jaar in Algerije
kwam ook het FIS vanuit het
niets op een grote machtsposi
tie. Het stembusresultaat gaf de
partij de meerderheid in 900
van de 1500 gemeenteraden. Bij
de parlementsverkiezingen die
verleden week gehouden had
den moeten worden had het FIS
dat resultaat graag herhaald.
Maar zover kwam het niet. In
mei begon het FIS aan een
campagne om de kieswet te wij
zigen, omdat die de regerings
partij zou bevoordelen. De
campagne werd steeds grimmi
ger en de regering besloot met
harde hand in te grijpen. De
verkiezingen werden te midden
van de massale onrust voor on
bepaalde tijd opgeschort, waar
mee het FIS in elk geval een van
zijn eisen zag ingewilligd.