Kunst
Waagstuk '91
niet schokkend
Werfpop geen festival
met landelijke allure
SPECTACULAIRE
TIJGERSHOW
Prijzen voor
Rembrandt
wedstrijd
Twee opera's
van Mozart
in Leiden
Catalogus Rembrandthuis
■faulm
Vrijdag 5 juli 1991
Redactie 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYGROK JAN RUSDAM SASKIA STOELINGA Eindredactie: PAUL DE TOMBE Vormgeving: RUTGER J HOOGERDIJK
7
NIEUWSLIJN
Kunstbus voor ouderen
DEN HAAG Ouderen in Zuid-Holland kunnen vanaf septem
ber gebruik gaan maken van een speciale 'kunstbus'. De bus
brengt mensen van 55 jaar en ouder naar musea, muziekvoor
stellingen, theater of een ander cultureel evenement. Dat kun
nen ze dan vooreen gereduceerd tarief bezoeken. In de bus
heeft zowel een voor- als een nabespreking plaats. Ook worden
de ouderen op de hoogte gebracht van andere evenementen en
mogelijkheden om bij voorbeeld culturele cursussen te volgen.
Het gaat om een experiment van tien culturele uitjes. Het initia
tief is van de Culturele Raad Zuid-Holland, die er bijna 80.000
gulden aan besteedt. Het is vooral de bedoeling ouderen uit klei
nere gemeenten van de kunstbus te laten profiteren.
Fans eren Jim Morrison
PARIJS Duizend jeugdige fans hebben woensdag bij de Parij-
se begraafplaats Pere Lachaise de twintigste verjaardag van het
verscheiden van The Doors-zanger Jim Morrison herdacht. De
bier drinkende, bloemen dragende menigte hield zich de hele
dag op buiten de begraafplaats. De politie verhinderde hun de
toegang. Drie personen werden gearresteerd, maar verder deden
zich geen ongeregeldheden voor. Morrison stierf in 1971 op 27-
jarige leeftijd aan een overdosis drugs. Zijn eenvoudige graf tus
sen pompeuze praalgraven is een bedevaartplaats geworden
voor fans.
Boeren, bergen en boeddha's
LEIDEN Het Rijksmuseum voor Volkenkunde exposeert t/m
24 oktober foto's van mensen uit Nepal in hun dagelijks leven,
waaronder hun religeuze beleving. De fotografen Henny Allis en
Hilde Veenstra reisden drie maanden door de Nepalese Hima
laya en de Kathmandu vallei. De bevolking bestaat uit enkele
tientallen etnische groepen die elk hun eigen taal, religieuze en
culturele tradities hebben.
grafiek van verschillende kunstenaars.
Te zien. t/m 14 juli, woe. t/m vrij. van
12 00 tot 17 00 uur, za. en zon. van 11 00
tot 17 00 uur, in de Waag,
Leiden
De tentoonstelling Waagstuk
'91 geeft een beeld van wat er
zoal in de Leidse galeries is te
zien. Erg opzienbarend is dat al
lemaal niet. Technisch gezien
zullen Paul Paas' heliogravures,
een kunstvorm waarbij etspers
en fotografie een huwelijk zijn
aangegaan, ongetwijfeld inte
ressant zijn. De vier gravures la
ten een rijk generfd blad zien en
enkele planten. Haarscherp, tot
in de details zichtbaar, dat moet
worden toegegeven, maar wei
nig schokkend allemaal.
Het werk van Mariken Olthe-
ten is intrigerender. Een van die
werken heet 'Première mouve
ment'. Tegen een fletsgroene
achtergrond is een soort trap
zichtbaar die wordt bestegen
door een lampekapachtig geval
met een banaan op het hoofd.
Ja, ja, zoiets geeft stof tot na
denken. Het geheel oogt prettig
en is in ieder geval geen beledi
ging voor het oog. Het werk van
fotograaf en tekenaar Jo Bru-
nenberg kennen we. Naakten
van mannen, mooi wat anato
mie betreft, en daaroverheen
een aan de wérkschetsen van
Da Vinei herinnerende teke
ning. Harmonie, maar tegelij
kertijd ook verrassing. Het nieu
we, onbedorvene, krijgt het pa
tina van eeuwen mee. Jammer
alleen dat het allemaal zo klein
van afmeting is en je er bij wijze
van spreken een loupe bij moet
gebruiken om details te zien.
De schilder Dodog Soeseno
komt uit Indonesië. Dat is goed
te zien aan het exotische karak
ter van zijn werk. Van hem zijn
twee zeefdrukken te zien: 'Whi
te Angel' en 'Angel on Board'.
Het zijn werken die uit drie seg
menten bestaan: een bovenkant
(de hemel), een middenstuk
(het leven) en een onderkant
(de dood). In het middenstuk
ligt een witte figuur, die dan
waarschijnlijk de engel moet
verbeelden. Soeseno's werk
doet denken aan het jongste
werk van Cobra en aan de af
beelding die je tegenkomt op
sarcofagen. Bij hem ook die pri
mitieve beeldtaal, diezelfde felle
kleuren. Zijn werk heeft een al
legorisch karakter en bij nadere
beschouwing ontdek je er tel
kens weer nieuwe elementen in.
Knap is het hoe hij de slang op
het werk 'White Angel' heeft
gedrapeerd' tot een soort ade
laar, dezelfde adelaar die in het
wapen van Indonesië voorkomt.
Het werk van de Russische
kunstenaars Rappoport, Oesjak-
ov, Rizjo en Sascha heeft onte
genzeggelijk iets humoristisch,
maar wat is het petieterig. Niet
overweldigend. De opzet ervan
is leuk, maar het is alsof men te
kampen heeft gehad met mate
riaalgebrek. Nog het leukst zijn
WAAGSTUK 1991: tegen een flets
groene achtergrond is een soort trap
zichtbaar die wordt bestegen door een
lampekapachtig geval met een banaan
op het hoofd. Het geheel oogt prettig.
OPERALIEFHEBBERS kunnen tijdens
de Leidse Lakenfeesten genieten van
twee bijzondere opera-uitvoeringen
Leidse Razende Roeland en Katwijkse Les Zazous
de foto's van Gerard Zuyder-
houdt, een uit vier afbeeldingen
bestaande serie die luistert naar
de titel 'Op straat'. Zuyderhoudt
heeft twee legopoppetjes bij een
putje neergezet waarop met
grote letters 'Brandkraan' staat.
Op de volgende foto's zijn de
poppetjes in de w^er met stuk
ken elektriciteitsdraad. Door de
hoek waaronder de foto's zijn
genomen krijgt het geheel iets
surrealistisch. Alsof kinderpop
petjes zich ineens geplaatst zien
voor het leven in de grote stad.
Zuyderhoudt is een fotograaf
die het trottoir van een kleine
stad tot een wijde vlakte weet te
maken waarop ik weet niet wat
aan de hand is. Hij bedient zich
van het hurkperspektief, laat de
straat zien zoals kinderen die
waarnemen. Fotograaf Mare de
Haan toont een tweetal foto's
die hij maakte in Indonesië,
Ook op deze foto's komt De
Haan's belangstelling voor de
werkende mens en zijn omge
ving naar voren. We zien een
lasser met een lasbril op en een
stofdoek voor zijn mond. Met
twee mandjes vol cement be
stijgt een bouwvakker een stei
ger. Haarscherpe, mooie foto
grafie. In het zweet des aan-
schijns moeten wij ons brood
verdienen, maar De Haan weet
het in zijn fotografie zo te plooi
en dat dat allemaal niet meer zo
vreselijk is. Hij veredelt de ar
beid. Zijn foto's zijn een hom
mage aan de werkende mens.
Jammer alleen dat de foto's
hangen op een plek waar vroe
ger een deur heeft gezeten. De
deurstijlen, die nog niet verwij
derd zijn, leiden je aandacht af
van de foto's. En dan zijn er na
tuurlijk nog de, in drie standen
gefotografeerde, blote dame van
Wim Laniboo. Ze deden me een
beetje denken aan die bekende
posters van dat naakte meisje
voor het wasbekken. Maar Lam-
boo heeft zijn model een meer
gekunstelde houding laten aan
nemen. Het is een prachtige da
me, dat moet gezegd. Beetje pi
kant ook wel. Op twee foto's
ontdoet ze zich van haar slipje.
Op de middelste foto heeft ze
één zwarte netkous aan en de
andere over het hoofd getrok
ken. Wat wil Lamboo ermee
zeggen? Dat je je bij de be
schouwing van een lichaam
vaak op een mooi lichaamsdeel
concentreert en dat daarmee
het hoofd van een vrouw ook
een beetje haar been kan wor
den? Ik weet het niet. Wel appe
tijtelijk allemaal. Deze tentoon
stelling lijkt al met al aardig ge
slaagd. Duidelijk is te zien dat
er, ondanks het wisselende aan
bod. is gestreefd naar een zeke
re harmonie. Jammer is alleen
dat galerie Bleijenberg niet is
vertegenwoordigd op deze ten
toonstelling. In het verleden
hebben daar tal van interessan
te kunstenaars geëxposeerd. Ik
noem Maja van Hall en Willem
van Scheyndel. Zij hadden deze
tentoonstelling misschien nog
aantrekkelijker kunnen maken.
Poplobby, het samenwer
kingsverband tussen Leid
se instellingen die zich met
popmuziek bezighouden,
heeft zich opgeworpen als
de drijvende kracht achter
het tiende Werfpopfestival,
op 6 juli in het Van der
Werfpark.
Het heeft de organisatoren niet
meegezeten. ,,De krantjes met
het programma waren net ge
drukt of we kregen te horen dat
de afsluitende act The Genuïnes
op het vliegtuig naar Zuid-Afri-
ka was gestapt", vertelt Johan
Andrée. „Toen zijn we in allerijl
op zoek gegaan naar een ver
vanger. Gelukkig zijn we er in
geslaagd de metalfunk-band
Beat Cream te contracteren.
Een van de weinige bands in
het spoor van The Red Hot Chili
Peppers die origineel klinkt".
Op het programma staan ver
der Leidens hardcoretrots Ra
zende Roeland, die hun eerste
mini lp Hebben gebracht en
Werfpop openen, het aanstor
mende hip-hoptalent D.O.P.E.
Posse, Trio Heil en Les Zazous
uit Katwijk. „Al met al een heel
gevarieerd programma, zeker
als je kijkt naar de financiële
ruimte. Voor 5000 gulden een
popconcert organiseren is een
enorme klus als je bedenkt dat
de gemiddelde Nederlandse
subtopper al meer kost. Toch
denken we dat deze tiende edi
tie van Werfpop heel boeiend
kan worden. Maar, het is na
tuurlijk geen festival met lande
lijke allure."
Vergulde Gids
Poplobby, een initiatief van vier
Leidse instellingen die zich op
niet-commerciële basis bezig
houden met popmuziek, zal tij
dens Werfpop ook 'De Vergulde
Gids' presenteren, een soort
'Gouden Gids' voor (beginnen
de) popmuzikanten waarin na
men, adressen en telefoonnum
mers zijn verzameld van alle in
stellingen, bedrijven en perso
nen die in Leiden actief zijn op
het gebied van de popmuziek.
„Het idee is ontstaan", vertel
len Johan Andrée (LVC) en Vic
van Tienhoven (Leidse Vereni
ging voor Popmuzikanten), „om
met name naar de gemeente
één vuist te maken. Popmuziek
wordt nog steeds niet gezien als
een volwassen cultuuruiting",
ervaren beide popminnaars.
„Dat komt bijvoorbeeld tot uit
drukking in het feit dat de LVP
nog steeds niet erg ruim in de
oefenruimten zit. Ook de finan
ciële middelen zijn uiterst krap
en leken recentelijk zelfs het
voortbestaan van het LVP in ge
vaar te brengen. Dat was ook
een reden om samenwerking te
zoeken met verwante instellin
gen als de Streekmuziekschool
en het boekingsbureau Hotel
Suburbia."
Hoe het samenwerkingsver
band concreet vorm zal krijgen
is nog niet precies duidelijk.
Maar het eerste resultaat ligt er:
De Vergulde Gids. Van Tienho
ven: „Op ons kantoor lag al ja
ren een aantal A4-velletje met
allerlei informatie over bedrij
ven en instellingen die wij en de
popmuzikanten regelmatig no
dig hebben. Daaruit ontstond
het idee om een soort 'Gouden
Gids' voor popmusici te maken.
Het is een inventarisatie van
antwoorden op vragen waar be
oefenaars van popmuziek on
herroepelijk mee te maken krij
gen. Podia en pianostemmers,
muziekwinkels, boekingsbu-
reau's en cassettecopieerbedrij-
ven, je kunt het zo gek niet be
denken of het staat er in."
Cursussen
Poplobby wil proberen om ook
het aanbod van cursussen en
muziekonderwijs beter op el
kaar te laten aansluiten. Johan
Andrée: „De praktijk leert dat
jongeren die in popmuziek ge
ïnteresseerd zijn toch een be
hoorlijke schroom hebben om
naar een 'klassiek' instituut als
de streekmuziekschool te stap
pen. We hopen dat de samen
werking tussen de verschillende
instellingen drempelverlagend
zal werken. Bijvoorbeeld door
kennismakingscursussen van
het LVC en de meer uit muziek
onderwijs bestaande cursussen
op de muziekschool op elkaar af
te stemmen."
„We zijn verder bezig initia
tieven te ontwikkelen om het
muzikaal onderwijs op scholen
te bevorderen. Poplobby wil
ook bereiken dat het aantal op-
treedmogelijkheden voor Leidse
bandjes wordt vergroot. Het is
veel moeilijker dan vroeger om
aan de bak te komen", weet
Van Tienhoven. „Daar is na
tuurlijk moeilijk iets aan te
doen. Maar er zijn wel mogelijk
heden. In de eerste plaats willen
we proberen horecabedrijven
warm te maken om meer live
muziek te brengen. We denken
ook aan een 'package-deal' met
Leidse horeca-ondernemingen
waarbij het boekingsbureau bij
voorbeeld elke maand een band
neer zet, tegen een bepaalde
prijs. Daar hoeft de horeca zelf
dan verder niets aan te doen."
Popklimaat
„De Leidse Poplobby wil in de
nabije toekomst ook onderzoek
doen naar het Leidse pople
ven", blikt Johan Andrée voor
uit. „Doel is de popscene, in al
z'n facetten, in kaart te brengen:
variërend van Leidse poppodia
tot amateurbandjes die thuis in
de garage oefenen. Ik denk dat
Beat Cream, een van de weinige bands in het spoor van The Red Hot
Chili Peppers die origineel klinkt. foto p
daar behoefte aan is omdat mo
menteel nauwelijks zicht be
staat op hoeveel mensen eigen
lijk bezig zijn met popmuziek.
De Leidse popscene is nu de
sluitpost van het gemeentelijk
cultuurbeleid. Eenmaal in kaart
gebracht moet duidelijk worden
dat het een belangrijk deel is
van het culturele leven in Lei
den."
Vic van Tienhoven: „Wat
Poplobby uiteindelijk voor ogen
staat is een intermediar te wor
den tussen popmuzikanten en
de gemeente, tussen musici en
podia, bruikbare informatie te
geven en noodzakelijke voorzie
ningen te treffen. Kortgezegd
een bijdrage leveren aan de ver
betering van het popklimaat in
Leiden. Niet omdat het zo
slecht is. Maar het kan stukken
beter."
I
DELFT In het Delftse Stedelijk Museum Het Prin
senhof zijn van 13 juli t/m 8 september zo'n tachtig
prenten en twintig tekeningen te zien van de etser,
graveur en tekenaar Kuno Brinks (1908). In 1936
won Brinks de Prix de Rome voor de graveerkunst
van de Rijksakademie van Beeldende Kunsten te
Amsterdam. Zijn gravures zijn met een verbluffend
vakmanschap gemaakt en zouden de Nederlandse
kopergravure diepgaand beïnvloeden. Minder be
kend is dat hij ook etsen maakte. In Nederland te
kende, etste en graveerde Brinks vooral stadsge
zichten, schepen en havengezichten, landschappen,
portretten en naaktstudies. De werkelijkheid wordt
natuurgetrouw weergegeven, maar zonder dat dit
leidt tot een steriele fotografische reproduktie van
de realiteit. Op de foto 'Liggend naakt', een gravure
van Kuno Brinks.
foto pr
LEIDEN
Mevrouw M.J. Veerman-Jansen
uit Leiden heeft met haar olie
verf '3 October" de eerste prijs
gewonnen in de Rembrandt-
schilderwedstrijd 1991. Voor
deze wedstrijd, die jaarlijks in
het kader van de Leidse Laken
feesten wordt gehouden, had
den 79 amateurschilders werk
ingezonden. De resultaten van
hun werk zijn tot en met 14 juli
in de Hooglandse Kerk te zien
in een tentoonstelling onder het
motto 'Kijk op Leiden'. De ex
positie is dagelijks open van 11
tot 16 uur en op de beide zon
dagen van 14 tot 16 uur.
Operaliefhebbers kunnen tij
dens de Leidse Lakenfeesten ge
nieten van twee bijzondere ope
ra-uitvoeringen.
Vanavond voert de Stichting
Kamer Opera Nederland
(SKON) een aangepaste versie
van Mozarts 'Die Zauberflöte'
op. De duur van de oorspronke
lijk bijna vier uur lange opera
werd door SKON teruggebracht
aal
Zo t
Johan Andrée (I) en Vic van Tienhoven: „Voor 5000 gulden een popconcert organiseren is een enorme klus
als je bedenkt dat de gemiddelde Nederlandse subtopper al meerkost". foto jan holvast
stond een familievoorstelling
die om half acht in de Hortus
aan het Rapenburg begint.
Op het zogenaamde 'noten-
veld' tussen Japanse tuin en vij
ver wordt het eerste deel van de
opera uitgevoerd. Vervolgens is
het de bedoeling na de pauze
naar 'de overkant' te gaan waar
in de TafTeh-zaal van liet Rijks
van Oudheden deel
'Die Zauberflöte' te
Maandag, dinsdag en woens
dag is op het Pieterskerkplein
'Le Figaro' door I>a Compagnie
du Hasard te zien. Dit Frans-
/Afrikaanse operagezelschap
brengt deze opera van Mozart
als straattheater met veel Afri
kaanse elementen. Zo is de hu
welijksceremonie een Afrikaans
huwelijksritueel en de musici
uit Burkina Fasso geven een bij
zondere kleur aan de muziek
van Mozart door traditionele
Afrikaanse instrumenten te ge-
bniiken.
Wat ontstaat is een parodie
op de oorspronkelijke opera,
een soort comedia dell'arte. een
mengeling van westerse en Afri
kaanse elementen, die puur
kijk- en luistergenot biedt. Aan
vang elke avond om half tien.
Rel met staartje
De organisatie van het Filmfes
tival van Cannes heeft bepaald
dat in de toekomst een film niet
meer bekroond mag worden
met meer dan éen hoofdprijs.
De rel over de drievoudige be
kroning van Barton Fink tijdens
het filmfestival in mei. heeft
daarmee een opmerkelijk
staartje gekregen Zowel de
Gouden Palm. de Regie-Prijs als
de onderscheiding voor de bes
te acteur gingen naar de Ameri
kaanse film van de gebroeders
CONCERTEN
LEIDSE
LAKENFEESTEN
De prijs werd vanmiddag uit
gereikt. De jury. bestaande" uit
de kunstenaars Lucia Steinbach
en Fer Hakkaart en Bert Kienjet
van de Kunstuitleen, kende de
tweede prijs toe aan Annie's
Verjaardag', een aquarel van J.
Pieters. De derde en vierde prijs
gingen naar A.C. Labordus, voor
een olieverf 'Avondstemming
Zijlpoort, Leiden' en 'Witte Sin
gel', een olieverf van D. Bonnet.
Hertel. Quantz, Bach en Kauf
aanvang 20.15 uur
MUSEUM BOERHAAVE
HOOGLANDSE KERK
6 juli
Orgelconcert door Aarnoud de Gro
organist Juiianakerk Den Haag. aa
vang 13.30 uur.
Optreden van Copy Cat Trap in net
/oldercafe. aanvang 23.30 uur
KATWIJK
VREDESKERK
EXPOSITIES
LEIDEN
ANTIQUARIAAT VAN PADDENBURG
Dietsteeg 14. litho's van Jeroen
Hermkens, tot 28/7-, di t/m vr 13-18
uur. do 19-21 uur, za 12-17 uur.
GALERIE LIGA NIEUW BEELDEN
Pres. Steijnstraat 14, werk van Russi
sche kunstenaars, vr t/m zo van
11.00 tot 18.00 uur.
BLEIJENBERG LIJSTEN
Breestraat 113. olieverven en mate-
rieschilderijen van Wil Uitgeest, tot
20/7 en van 7/8 tot 29/8: di t/m za 9
18 uur. do 9-21 uur. eerste zondag
van de maand 12-17 uur.
GALERIE TIME IS ART
Nieuwstraat 10. Cormne Fihppi, foto
grafie. van 7/7 tot 31/7; wo t/m zo
14-18 uur.
GALERIE AMBER
Hooglandse Kerkgra
'Raff.n
in Oertekens': keramiek van
Lubomir Silar en kaligraf«sche tekens
uit Japan en China; tot 30/7; wo t/m
ZO 11-17 uur.
ART ACRYLAAT
Nieuwstraat 53 a. Plexiglas objecten
van Nel Haringa en Fred Olijve. tot
14/7.
FOTOGALERIE DE KLEINE KLUP
Nieuwe Rijn 1, fotoportretten van
Wim Lamboo, tot 2/8, ma t/m za
10.00-22.00 uur en zo 12 00-22.00
ALPHEN
STAA GALERIE
Prinses Irenelaan 88. Joop Plasmei;-
er en Gorki Boilar exposeren olieverf
schilderijen (naïeve kunst); tot 16/8.
GEBOUW RIJNSTAETE
Prins Bernardlaan 10,8
sen exposeren schilderijen;
HAZERSWOUDE-DORP
HUIZE 'DRIEHOF'
Dorpsstraat 27. Beelden var
Otte. tot 15/7; dag. van 10.
17.00 uur
KATWIJK
DE WITTE DUIF
Koninginneweg 12a. 'Kunst
die m Katwijk hebben gewei
14/7; alleen op za 11-13 ui
AMSTERDAM
17 u
Het Rembrandthuis in Amsterdam is de enige plaats
ter wereld waar vrijwel het gehele grafisch oeuvre van Rembrandt
permanent tentoongesteld wordt. De directeur van het museum,
drs. E. de Heer/ presenteerde gisteren een catalogus van die verza
meling. Het eerste exemplaar overhandigde hij aan de burgemees
ter van Amsterdam, drs. E. van Thijn en mr. J. Voute, oud-voorzitter
van de Stichting Museum Het Rembrandthuis.
Na tachtig jaar betrekkelijke rust, zo zei De Heer. gaat het muse
urn zich actiever opstellen en zich op een breder terrein manifeste
ren. Zo wil het gaan uitbreiden door het belendende Saskiahuis aan
te kopen en bij het museum te trekken. Burgemeester Van Thijn
wilde geen toezeggingen doen over de uitbreidingsplannen maar
zei dat wat hem betreft de weg naar het Saskiahuis vrij is omdat de
Vreemdelingendienst op korte termijn het pand verlaat.
Volgens Van Thijn is het Rembrandthuis het meest sympathieke
en aantrekkelijke museum van de stad. dat bijzondere bezoekers
trekt die het naadje van de kous willen weten. Het feit dat het mu
seum in 1990 qua bezoekersaantal de zesde plaats onder de Am
sterdamse musea innam, noemde hij niet alleen een verdienste van
het museum, maar vooral van Rembrandt. De gepresenteerde cata
logus, die is geschreven door Eva Ornstein-Van Slooten. voormalig
conservator, en Marijke Holtrop. staflid van het museum, biedt de
bezoeker vooral de mogelijkheid thuis nog eens terug te zien wat
hij of zij in het museum heeft aangetroffen.
Zeereep 1
Noordwijk aan Zee
Tel. 01719-48 943
,S-
1
14.00 uur
op het buitenterras
8 Bengaalse tijgers in kooi van circus B0LTINI
Muzikale omlijsting: KLM Swing Sing Society
GRATIS TOEGANG
Iedere zaterdagavond en zondagmiddag
gezellig swingen op livemuziek