Binnenland
Donor-kind kan naam
van vader achterhalen
Uw auto
kan f 3.000,-
meer waard
zijn.
'Brunswijk kreeg geld
van minister Pronk'
Overtollige ambtenaar
krijgt aanbod ander werk
D'Ancona wil grotere
centra voor jeugdhulp
Eerste Kamer heeft niet altijd het laatste woord
aaaa
Donderdag 4 juli 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOS AAA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK MARGOT KLOMPMAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: JAKEUEN PAULUS
NIEUWSLIJN
'Zwerfkinderen niet dood door film'
Er is geen duidelijk verband tussen de dood van een zevental
Braziliaanse zwerfkinderen en hun aandeel in een door Neder
land mede-gefinancierde film over onder meer de intimidatie en
zelfs het vermoorden van zwerfkinderen door de politie. Minis
ter Van den Broek van buitenlandse zaken zegt dat in antwoord
op vragen uit de Tweede Kamer. Hij schrijft wel 'verontrustende
signalen' te krijgen over het lot van zwerfkinderen in de grote
Braziliaanse steden. Hij wijst verder op enkele maatregelen die
inmiddels zijn genomen: de aanstelling van een minister van het
kind, de instelling van een parlementaire onderzoekscommissie
en de opstelling van een plan tegen geweldpleging jegens kinde-
Teleac-hoofdpijncurus helpt
De Teleac-cursus 'Hoofdpijn te lijf is een succes gebleken. Bijna
driehonderd mensen werden voor, tijdens en na de cursus on
dervraagd. Bijna negen op de tien hadden al elf jaar of langer
last van hoofdpijn. Veel mensen hadden al vele behandelingen
geprobeerd en 90 procent gebruikte medicijnen. Na de cursus
gaf ruim de helft aan minder dagen in de week hoofdpijn te heb
ben. Het gemiddelde aantal uren pijn daalde met 9,4 per week,
terwijl 63 procent aangaf minder ernstige hoofdpijn te hebben.
Bijna de helft gebruikte minder medicijnen. Een grote meerder
heid vindt zijn hoofdpijn een minder groot probleem en heeft
meer het idee er zelf iets tegen te kunnen doen. Ontspannings
oefeningen maken deel uit van de cursus.
TROS, Veronica
en d'Ancona
gaan overleggen
TROS en Veronica gaan maan
dag met minister d'Ancona van
WVC praten over het oprichten
van een commerciële omroep.
Beide omroeporganisaties wil
len van de minister weten hoe
groot hun kansen zijn op toe
wijzing van een ethernet en de
voorwaarden waarop ze het pu
blieke bestel verlaten.
Volgens TROS-directeur Wol
zak werken de twee omroepen
aan een bedrijfsplan, dat in au
gustus gereed moet zijn. Begin
september nemen ze een beslis
sing, maar volgens Wolzak is
het 99 procent zeker dat de
TROS het commerciële avon
tuur begint. Hij verwacht dat
een commercieel net volgend
jaar oktober van start kan gaan.
Veroncia denkt aan 1 januari.
Politie Utrecht schaft atb's aan
In navolging van het Amsterdamse korps gaat de Utrechtse poli
tie vanaf vandaag surveilleren op all terrain bikes (atb-fietsen).
De politie hoopt dat de agenten op de veertien lease-fietsen
makkelijker aanspreekbaar zijn voor het publiek. De fietsende
dienders hoeven geen pet op. .Anders zitten ze wel heel erg te
gen de klep te kijken", aldus een politiewoordvoerder. Zij krijgen
een vest met reflecterende schouderstukken en het woord 'poli
tie' erop.
Afval inleveren moet makkelijk zijn
Bij het bevorderen van het gescheiden inzamelen van huishou
delijk afval kan statiegeld slechts een beperkte rol spelen. Be
langrijker voor de consument is dat hij er niet teveel moeite voor
hoeft te doen, zo concludeert het Economisch Instituut voor het
Midden- en Kleinbedrijf (EIM) in een onderzoek naar de effec
ten van statiegeld en zogeheten drempelverlagende maatregelen
(zoals de glasbak) op het inleveren van afval. Het onderzoek was
toegespitst op batterijen, aluminium drankblikjes en spaarlam
pen. Statiegeld werkt lang niet altijd. Als het te hoog is, kopen
consumenten vergelijkbare produkten zonder statiegeld. Bij
voorbeeld bij de spaarlamp (statiegeld van 2,50 tot 3,50 gulden)
koopt de klant bij teveel aan statiegeld, weer gewone gloeilam
pen. Bij batterijen ligt die grens tussen 25 en 35 cent. Of de con
sument kiest voor de milieuvriendelijke variant hangt ook sa
men met de moeite die hij moet doen om later van het spul af te
komen. Hoe minder moeite, des te meer statiegeld wordt geac
cepteerd.
Heyne den Bak overleden
Gerard Heyne den Bak
(49), lid van het Commis
sariaat voor de Media, is
dinsdag tijdens zijn va
kantie onverwacht over
leden. Heyne den Bak
maakte sinds 1988 deel
uit van het Commissari
aat en was speciaal belast
met zaken op het gebied
van zendtijd en toezicht.
Heyne den Bak was vele
jaren in tal van functies
actief binnen de Partij
van de Arbeid. Hij begon
zijn carrière bij de Wiardi
Beckmann Stichting, het
wetenschappelijk bureau
van de PvdA. Heyne den
Bak vervulde van sep
tember 1973 tot april
1979 de functie van par- H den Bak
tijsecretaris, daarna was
hij nog tot 1983 lid van het partijbestuur. Zowel het PvdA-be-
stuur als het Commissariaat zeggen geschokt te zijn en roemen
zijn grote inzet en betrokkenheid.
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
CORRESPONDENT
Voor de bevolking van Oost-Su-
riname bestemde voedselhulp
is voor een groot deel terechtge
komen bij het Junglecomman
do van Ronnie Brunswijk. Uit
een in juni verschenen rapport
van het onderzoeksbureau De
velopment Perspectives uit Am-
hem blijkt dat ruim 700.000 gul
den aan geld en goederen is
verstrekt via het Zeister Zen-
dings Genootschap (ZZG),
waarvan „een deel ging naar de
keuken van de Junglecomman
do-kazerne op Stoelmanseiland
en een ander deel naar de Jung
lecommando-leiding".
De arts Schaapveld en de so
ciaal-geograaf Zevenbergen,
beiden gerenommeerde Surina-
me-kenners, schreven hun rap
port na een reis van vijf weken
door Oost-Suriname in op
dracht van het ministerie van
ontwikkelingssamenwerking.
Naar aanleiding van hun bevin
dingen werd vorige maand het
voedselhulpprogramma abrupt
stopgezet. In een sobere pers
verklaring liet minister Pronk
weten, dat er bij nader inzien
„onvoldoende gronden" waren
voor het voedselprogramma.
Uit het rapport blijkt dat het
Junglecommando kon beschik
ken over chèques die naar eigen
inzicht werden verzilverd Het
bureau Development Perspecti
ves is er ook niet van overtuigd
dat op bonnen altijd en uitslui
tend voedingsmiddelen werden
geleverd.
Schaapveld en Zevenbergen
vinden het vreemd dat de voed
selhulp in januari van dit jaar is
hervat. Tijdens een eerdere mis
sie naar Oost-Suriname was het
tweetal, samen met het Zeister
Zendings Genootschap (ZZG).
tot de conclusie gekomen dat in
het gebied geen ondervoeding
te bespeuren was.
In juni vorig jaar verdreef het
Nationaal Leger het Junglecom
mando uit het bauxietstadje
Moengo. Tegelijkertijd bracht
Brunswijk een bliksembezoek
aan Nederland, waar hij pleitte
voor hervatting van de voedsel
hulp. Schaapveld en Zevenber
gen hebben van Brunswijk be
grepen dat aan hem toezeggin
gen waren gedaan „indien wer
kelijk nodig
Op het ministerie van ontwik
kelingssamenwerking werd dit
vervolgens ontkend. Het voed
selprogramma werd echter op
ruime schaal hervat. Het onder
zoeksbureau neemt aan dat het
ministerie bang was voor
„desintegratie van het Jungle
commando", dat uit stelen zou
gaan „ten koste van andere on
derdelen van het het noodhulp-
programma", zoals medische
hulp en onderwijs.
voor overtollige ambtenaren.
Minister Dales van binnen
landse zaken zegt dat in de nota
'Herplaatsingsbeleid'. Ze wil zo
de reorganisatie zo pijnloos mo
gelijk laten laten verlopen en
voorkomen dat te veel ambte
naren straks wachtgeld krijgen.
Dales heeft al overeenstemming
bereikt met alle ambtenaren -
centrales, behalve de christelij
ke centrale CCOOP die de ter
mijn van een jaar te kort vindt.
Het rijk zal ambtenaren die bij
de inkrimping van de overheid
hun baan verliezen, binnen een
jaar ten minste één andere
functie aan te bieden. Afdelin
gen van ministeries waar func
ties worden opgeheven moeten
zelf de werkloosheidsuitkerin
gen voor ambtenaren de
wachtgelden gaan betalen
om ze te dwingen actief mee te
zoeken naar een andere baan
Hirsch Ballin en Simons willen einde aan anonimiteit spermadonor
Kinderen die zijn verwekt met donorzaad moeten het
recht krijgen om te weten wie hun vader is. Er zijn sterke
argumenten voor een dergelijke regeling, zo schrijven
minister Hirsch Ballin van justitie en staatssecretaris Si
mons van volksgezondheid in een brief aan de Kamer.
Eind dit jaar willen ze het probleem geregeld hebben.
degenen die het wél weten via
onderzoek te bereiken zijn, is
twijfelachtig. Zodoende staat
DEN HAAG GPD-ANP
De bewindslieden zien geen nut
verder onderzoek naar de
mogelijke problemen van kin
deren, die nu geen toegang
hebben tot gegevens over hun
afstamming. De meeste met do
norzaad verwekte kinderen zijn
daarvan niet op de hoogte. Of
niet vast of er voldoende repre
sentatieve gegevens uit een on
derzoek naar voren komen. Ze
ker is wel dat het onderzoek
lang zal gaan duren.
Hirsch Ballin en Simons wil
len nu enkele deskundigen de
vraag voorleggen welke punten
principieel en politiek van be
lang zijn bij beslissingen over
wetgeving op dit gebied. Ze zul
len ook informatie inwinnen
over de regelingen in andere
Europese landen. Zelf zien ze
sterke argumenten voor het
wettelijk erkennen van het recht
op afstammingsgevens.
Zo n regeling zou kunnen lei
den tot het doorbreken van de
geheimhouding van gegevens
over in het bijzonder de donor.
Om die reden zijn de sperma-
banken fel tegen het voorstel.
Ze vrezen dat veel donoren het
dan voor gezien houden, terwijl
het volgens hen maar uiterst
weinig voorkomt dat kinderen
die via kunstmatige inseminatie
zijn verwerkt, willen weten wie
hun vader is. De baten wegen
volgens hen niet tegen de kos
ten op.
De bewindslieden verwach
ten dat aan het eind van dit jaar
al definitieve besluiten kunnen
worden genomen over de toe
gankelijkheid van afstammings
gegevens. In de tussentijd zul
len ze zich ook beraden over va
rianten van mogelijke wetge
ving.
Topdrukte op
wegen vooral
in buitenland
Een Nederlandse militair bekijkt in de haven van Rotterdam geheel in
plastic verpakte Amerikaanse helikopters die na de Golfoorlog terug
gaan naar Duitsland. 'Desert Farewell' heeft het thuistransport van de
toestellen die hebben meegedaan aan 'Desert Storm', •foto anp» Ray
mond rutting
DRIEBERGEN ANP
Het begin van de schoolvakan
ties in Zuid-Holland, Gelder
land en Utrecht zorgt dit week
einde voor grote drukte op de
Nederlandse wegen. De ANWB
en de rijkspolitie in Driebergen
verwachten vooralsnog in eigen
land geen grote problemen.
In Duitsland en Frankrijk
wordt daarentegen topdrukte
verwacht. In België begint de
bouwvakvakantie en in zes
Duitse deelstaten de schoolva
kanties. In Frankrijk gaan vanaf
vrijdag zes miljoen vakantie
gangers op weg en begint de
Tour de France. De politie raadt
daarom aan op zondag in plaats
van op vrijdag of zaterdag te
vertrekken.
Fusiegolf moet miljoenen opleveren
DEN HAAG GPD
Minister d'Ancona
van WVC gaat dras
tisch snoeien in het
aantal instellingen
voor jeugdhulpver
lening. De bewinds
vrouw wil nog deze
kabinetsperiode het
aantal van 450 re
gionale, veelal klei
ne, organisaties te
rug te brengen tot
85 grote. Het gaat
daarbij onder ande
re om projecten
voor begeleid ka
merwonen, crisis
centra en jongeren
adviescentra (JAC's).
Het aantal landelij
ke kindertehuizen
moet terug van 11
naar 6.
In het kader van
de Tussenbalans
moet d'Ancona van
af volgend jaar ieder
jaar 55 miljoen be
zuinigen op de
jeugdhulpverlening.
Dat wil ze vooral be
reiken door grotere
instellingen te cre
ëren, die doelmati
ger en goedkoper
kunnen werken.
Verder denlct ze aan
een verhoging van
de ouderbijdrage
met 10 procent plus
een jaarlijkse aan
passing van de ou
derbijdrage aan de
inflatie. De inning
van ouderbijdragen
wordt verscherpt.
Ook moeten aJle
(landelijke en regio
nale) jeugdhulpin-
stellingen in 1992 en
1993 1,5 procent in
leveren. De-landelij
ke hulpinstellingen
(op de kindertehui
zen na) krijgen
daarboven op nog
eens een blijvende
korting opgelegd
van 6,5 procent. Sa
men met een aantal
technische ingrepen
leidt dit pakket tot
een bezuiniging van
41 miljoen in 1992.
Pas vanaf 1993 haalt
d'Ancona het bezui
nigingsbedrag van
55 miljoen. Er hoeft
volgens het departe
ment niet één op
vangplaats voor jon
geren te worden ge
schrapt.
Over de fusiegolf
wil d'Ancona helde
re afspraken maken
met de provincies,
de grote steden en
het particulier ini
tiatief. Er zal per
provincie worden
vastgelegd hoeveel
organisaties er vanaf
1994 maximaal wor
den gefinancierd.
Vorige week maakte
het departement
van WVC een pak
ket bezuinigingen
bekend van 34 mil
joen gulden op de
landelijke welzijns-
instellingen. Ook
daar wordt het leeu-
wedeel van het be
drag gehaald door
instellingen te laten
fuseren. In totaal
moet WVC vanwege
de Tussenbalans
220 miljoen inleve
ren.
ACHTERGROND
DEN HAAG HENRI KRUITHOF
Het middernachtelijk uur was al enige tijd
verstreken, toen dinsdag uiteindelijk het
verlossende woord kwam. CDA-fractievoor-
zitter Kaland legde het hoofd in de schoot
nadat premier Lubbers had gedreigd met
een kabinetscrisis. Het door het CDA en de
WD (samen een meerderheid) volstrekt ge
kraakte wetsontwerp werd aangenomen.
Wat was er gebeurd? Het kabinet kwam
enkele maanden geleden voor de tweede
maal met een voorstel om het huurwaarde
forfait (een belasting voor huiseigenaren)
fors te verhogen. De eerste keer had de Eer
ste Kamer al nee gezegd, maar nu kabinet
en Tweede Kamer opnieuw akkoord waren
gegaan met het idee, moest de Senaat zich
er opnieuw over buigen.
Daarmee kwamen de 'amateur-politici
aan de overzijde van het Binnenhof, zoals
Eerste Kamerleden soms half-gekscherend
door de Tweede Kamerleden worden ge
noemd, in een lastig parket. Aan de ene
kant meende de meerderheid nog steeds
dat het een slecht wetsvoorstel was. Maar
aan de andere kant riskeerde de Senaat een
keiharde botsing met het kabinet èn met de
Tweede Kamer. Natuurlijk, als de Eerste Ka
mer een wetsontwerp onrechtvaardig vindt
voor een deel van de burgers heeft zij de
plicht tegen te stemmen. De Senaat is be
doeld om te voorkomen dat slechte wetge
ving het Staatsblad haalt. Maar zoals zo
vaak speelde een mengeling van partijpoli-
Piet Steenkamp zei het jaren geleden:
„De Eerste Kamer heeft het laatste
woord. Als wij niet willen dat een wets
voorstel tot wet wordt verheven, gebeurt
het niet". Aan die stelling is deze week
enig afbreuk gedaan. De Senaat wilde de
verhoging van het huurwaardeforfait
niet en toch komt het ervan.
tieke en wetstechnische argumenten een
rol. De PvdA was voor de verhoging, zeker
nu de huren ook jaarlijks met ruim vijf pro
cent zullen stijgen. De WD was. ook al
voorspelbaar, tegen en dus draaide alles om
het CDA.
De christendemocratische woordvoerder
Boorsma zette dan ook hard aan. In zijn
eerste bijdrage aan de discussie (er zouden
er nog vijf van CDA-zijde volgen) dreunde
hij pagina na pagina kritiek op het wets
voorstel, met als conclusie dat het ondeug
delijke wetgeving betrof. Maar hij bood een
uitweg. Als staatssecretaris Van Amelsvoort
van financiën een aantal toezeggingen zou
doen over de uitvoering van de wet. was er
met de CDA-ffactie wel te praten. En Van
Amelsvoort deed dat, waarna Boorsma een
veel milder toon aansloeg. Het compromis
leek geboren.
Tot ieders volstrekte verrassing kwam na
lang beraad binnen de CDA-fractie Boors-
ma's baas Kaland op het toneel. Hij sprak
van 'slechte wetgeving' en 'geëtaleerd zelf
bedrog'. „Als de Eerste Kamer zulke ernsti
ge kritiek heeft, mag zij het wetsontwerp
niet laten passeren", zo besloot hij zijn bij
drage.
Intussen was premier Lubbers uit Italië
teruggekeerd. Hij nam achter de regerings
tafel het roer van Van Amelsvoort over.
Maar het baatte niet. Kaland lag op ram
koers. Lubbers probeerde het nog zonder
het machtswoord te redden, maar daar
nam Kaland geen genoegen meer mee en
dus kwam het hoge woord eruit. Een kabi
netscrisis zou het gevolg zijn van verwer
ping van het wetsontwerp, zo liet hij weten.
Onmiddellijk ging Kaland door de knieën.
Als het waar is wat hij beweerde, namelijk
dat de kwaliteit van de wetgeving en de on
rechtvaardigheid voor de huizenbezitters
daarin voor hem doorslaggevend waren,
had Kaland nooit mogen zwichten. Als ech
ter strikt politieke argumenten een rol spe
len, had Kaland het niet zo hoog mogen
spelen. Ook de Eerste Kamer vindt immers
dat de politieke beslissing in de Tweede Ka
mer thuis hoort.
Wat nu blijft hangen is, dat een slecht
stuk wetgeving (althans naar het oordeel
van de meerderheid van de Eerste Kamer)
toch het Staatsblad haalt. De commissie-
Deetman heeft voorstellen gedaan om het
vertrouwen in de politiek te herwinnen,
maar vertoningen zoals deze week dragen
daar bepaald niet toe bij.
De journalistenvakbond NVJ heeft
gisteren de voorgenomen acties
vandaag bij vijf landelijke dagbla
den opgeschort. Gisteren lieten de
dagbladwerkgevers (NDP) laten
weten de onderhandelingen over
een nieuwe cao te willen herope
nen, waarbij gepraat kan worden
meer loonsverhoging, de aanpas
sing van de salarisstructuur en de
bestrijding van structureel over
werk. Vanmorgen hebben beide
partijen verder gepraat.
In mei kwamen de NVJ en de
NDP een loonsverhoging van 3,75
procent overeen na een eis van 6
procent. De NVJ-leden wezen het
akkoord echter af. Ze willen meer
loon en een betere regelingen
voor het structurele overwerk.
Vorige week beten journalisten
bij Damiate, dat onder meer deze
krant uitgeeft, het spits af bij een
actiegolf waaraan tal van regiona
le kranten hebben meegedaan. De
directie van het Dagblad voor
Noord-Limburg heeft gisteren be
sloten de journalisten die de ver
schijning van het blad gisteren
verhinderden, niet over die dag te
betalen.
Ruil nu uw huidige auto in voor 'n nieuwe
Fiat Uno of Tipo en ontvang een fantas
tische inruilprijs die wel f .1.000,— hoger
kan zijn dan de ANWB/lfOVAG richtprijs.