Leiden
Slaaghwijk weigert
hervatting overleg
Halfjaar cel geëist voor
methadon-vergiftiging kind
Belastingman naar
tropisch paradijs
Gevel Korevaarstraat gespaard
Raad van State: LDM
moet naar Den Haag
Parkeercontroleurs
worden stadswachten
Grote kans op vestiging
Nalco bij Leeuwenhoek
Woensdag 3 juli 1991
Redactie: 071-161400 Eindredactie: RAYMOND PEIL Vormgeving: HENK BUIS
15
Voor drie jaar uitgezonden naar St. Maarten
HISTORISCH PAND
in Korevaarstraat kan ge
deeltelijk behouden blij-
LEIDEN LOAAAN LEEFMANS
Wat hem betreft mag het in Ne
derland zelfs gaan sneeuwen
deze zomer. De Leidse invorde-
raar Fer de Koning (31) gaat in
augustus voor drie jaar naar St.
Maarten om daar een nieuwe
afdeling van de plaatselijke be
lastingen op te zetten. Uit meer
dan zeventig interne sollicitan
ten uit het hele land werd hij de
gelukkige. Een tropische veras
sing in een Hollandse belasting
dienst.
Vol trots laat hij folders zien
van het paradijselijke en onge
veer 50.000 inwoners tellende
eiland (half Frans, half Neder
lands). Zijn nieuwe adres is er
gens aan de Simpson Bay
Lagoon. Alleen qua naam al een
schril contrast met het flatje in
de Leidse Bartokstraat waar De
Koning de laatste jaren woonde.
In de twee weken dat hij weet
dat hij een van de uitverkoren
ambtenaren is, heeft hij gepro
beerd zo veel mogelijk van St.
Maarten te weten te komen.
Vrijwel alles wat hij tot nu toe
heeft gelezen bevalt hem wel.
De temperatuur daalt zelden
onder de 22 graden en gewerkt
wordt er vanwege de felle zon
alleen in de ochtenduren.
Waarom nu juist hij is uitge
kozen en de belastingbazen hun
oog precies op hem lieten val
len, daar laat De Koning zich
slechts bescheiden over uit. Dat
hij vrijgezel is en dus niet een
heel gezin hoeft mee te slepen
heeft niet extra in zijn voordeel
gespeeld, want met hem gaan
ook enkele gezinnen van andere
uitgezonden belastingambtena
ren mee. De Koning kan alleen
de criteria opnoemen die de be
lastingen hebben gesteld, waar
bij hij in het midden laat in
hoeverre hij daaraan voldoet:
,,Je moet flexibel zijn, makkelijk
in de omgang, je Engels beheer
sen, minimaal zes jaar ervaring
hebben, kunnen boekhouden
en bereid zijn bij te leren. Zo zal
ik bijvoorbeeld Spaans en Pa
piamento onder de knie moe
ten krijgen," aldus de Koning.
Ondanks de schitterende
post-reports en promotieboek
jes over St. Maarten begrijpt De
Koning terdege dat het echt niet
alleen bruin bakken met een
cocktail in de hand wordt. De
lokale belastingen van het ei
land hebben de ondersteuning
vanuit Nederland nodig en de
nieuwe afdeling invordering,
die door onder anderen De Ko
ning moet worden opgezet,
vergt het nodige werk. Zo moet
de Leidenaar een nieuwe struc
tuur en automatisering voor die
te formeren afdeling gaan op
zetten. „Zin in? Zit maar niet in
de war," maakt de aanstaande
'eilandontvanger' duidelijk.
Het enige wat hij denkt te
gaan missen is 'het voetbal' en
zijn cluppie ASC. Het Caraïbi-
sche eilandje is nogal Ameri
kaans ingesteld dus gevoetbald
wordt er nauwelijks. Maar over
dit relatief futiele ergernisje zet
De Koning zich makkelijk heen:
"Er is wel een golfbaan en ik
denk dat ik daar maar member
wordt."
Wethouder H. Koek (sociale vernieuwing) heeft gisteren
volgens de Slaaghwijk-bewoners onbevredigend gerea
geerd op hun actielijst met elf wensen. De bewoners zijn
'teleurgesteld' over de antwoorden en voorlopig niet van
plan weer met de gemeente te praten over de sociale ver
nieuwing.
Daarmee kunnen ze snel aan
goedkopere huisvesting komen.
Volgens het college komen ruim
vijftig mensen in de Slaaghwijk
hiervoor in aanmerking.
Andere eisen van de bewo
ners werden niet ingewilligd,
overigens vaak ook omdat de
gemeente er geen zeggenschap
over heeft. Vooral de gewenste
bevriezing van de huurprijzen is
een aangelegenheid van het mi
nisterie van volkshuisvesting.
Een delegatie van de bewo
ners liet na afloop van de verga
dering weten onvoldoende aan
leiding te zien om het overleg
over de sociale vernieuwing
weer te starten. Besloten werd
de kwestie volgende week te be
spreken met de overige buurt
genoten. „Maar ik neem aan dat
zij onze zienswijze delen", al
dus woordvoerder H. Schreu-
LEIDEN ROY KLOPPER
Koek kreeg twee weken geleden
een wensenlijst van de bewo
ners in de wijkgroep sociale ver
nieuwing. De Slaagh wij kers zijn
zeer ontevreden over de wijze
waarop de gemeente met hen
omspringt. De bewoners wilden
pas weer praten op het moment
dat er een redelijk antwoord
zou komen op de voorstellen.
Gisteren werd in allerijl een ver
gadering belegd. Koek kwam sa
men met enige ambtenaren en
wethouder H. de la Mar opdra
ven om de antwoorden te ver
strekken.
Ze kwamen niet met lege
handen. De gemeente deed
twee harde toezeggingen. Ten
eerste staat nu vast dat de be
loofde speeltuintjes in de wijk er
staan voor 1 juli van het volgen
de jaar. Ten tweede krijgen
mensen met zowel huursubsi
die als een huurbijdrage van de
sociale dienst 100 urgentiepun-
ten extra voor woonruimte.
der.
De voornaamste grief van de
bewoners is dat er onvoldoende
zicht is op de toekomstige
huurprijzen. Doordat Woning
bouwvereniging Leiden (WBL)
het groot onderhoud niet wil
starten voordat een andere
woonruimteverdeling is afge
sproken, loopt ze subsidies mis.
Per 1992 verstrekt het rijk geen
bijdragen meer voor groot on
derhoud als in de Slaaghwijk.
Huismeesters
De bewoners vrezen dat de kos
ten op hen worden verhaald en
willen hierover duidelijkheid.
Door een misverstand kon Koek
dit actiepunt gisteren niet af
doende beantwoorden. Ze be
loofde er op terug te komen.
Ook de servicekosten zitten
de huurders dwars. Wethouder
De la Mar liet weten dat er over
leg komt met de woningbouw
verenigingen over de huismees
ters. De gemeente denkt erover
de kosten van de huismeesters
voor eigen rekening te nemen,
en er werkervaringsplaatsen van
te maken. De bewoners betwij
felen echter of de verhuurders
akkoord gaan met dit voorstel,
omdat de sociaal huismeesters
in de wijk net een vast arbeids
contract hebben gekregen. „En
je kunt ze niet zo maar ont
slaan, dus blijven ze drukken op
de begroting."
Fer de Koning: „Ik moet Spaans en Papiamento onder de knie krijgen."
FOTO HIELCO KUIPERS
LEIDEN. GERT VISSER
LEIDEN. GERT VISSER
J De Raad van State heeft vastge-
steld dat de Leidse Duinwater
Maatschappij (LDM) moet fuse
ren met het Haagse drinkwater
bedrijf, de N.V. Duinwatermaat
schappij Zuid-Holland. Twee
jaar geleden fuseerde de LDM
met het Energiebedrijf Rijnland
(EBR) tot het regionale energie
bedrijf EWR maar die twee zou
den volgens de Raad van State
nu weer ontkoppeld mofeten
worden.
Het provinciaal bestuur stelde
al eerder vast dat het beter was
één groot drinkwaterbedrijf te
maken voor het noordelijk deel
van Zuid-Holland. Daartegen
ging een groot aantal gemeen
ten, waaronder Leiden, in be
roep bij de Raad van State. In
afwachting van een uitspraak
werd de Energie- en Watervoor
ziening Rijnland (EWR) tot
stand gebracht.
De gemeenten wilden niet al
leen alle nutsbedrijven in een
regionaal bedrijf onderbrengen
maar vreesden ook prijsstijgin
gen van het water wanneer de
LDM met het Haagse bedrijf
zou fuseren. Tenslotte wilden
de gemeenten hun invloed op
het bedrijf behouden. De ge
meenten zijn nu in het ongelijk
gesteld.
LEIDEN. CERBERUS
Wegens schuld aan de dood van
zijn twee jaar oude zoontje is
tegen een 31-jarige Leidenaar
gisteren zes maanden gevange
nisstraf geëist. De officier van
justitie hield er rekening mee
dat de man zelf ernstig getrof
fen is door het verlies van zijn
zoon.
De peuter stierf aan een ver
giftiging nadat hij een flesje me
thadon, dat door de vader in de
koelkast was gezet, had leegge
dronken. De Leidenaar, die ver
slaafd is aan hard drugs, had de
methadon als afkickmiddel ge
kregen van het consultatiebu
reau voor alcohol en drugs.
„Het eierrekje van de koelkast is
geen plaats om deze methadon
te bewaren," zei officier Van Ek.
„Het gaat mij te ver dat meneer,
die behoorlijk verslaafd is, de
uitwerking van het gif op kinde
ren niet kent", zei van Ek. „De
sufferd nam een slok methadon
en plaatste het flesje als een
kruik jenever in de koelkast."
Van Ek nam het de vader bo
vendien ernstig kwalijk dat hij,
nadat de moeder het kind ziek
gevonden had, haar afgeraden
had een dokter te waarschu-
Volgens zijn advocaat was de
Leidenaar nooit gewezen op het
gevaarlijke karakter van me
thadon voor kinderen. Het flesje
zou ook geen sluiter of etiket
met een waarschuwing bevat
ten. De advocaat drong aan op
vrijspraak.
Hoewel de verdachte zei geen
dmgs meer te gebruiken, acht
de reclassering de kans dat hij
weer in zijn verslaving vervalt
erg groot. De reclassering wil
een straf in de vorm van dienst
verlening niet uitsluiten.
Uitspraak over twee weken.
De sloop van het pand van de
Coörperatieve Vereniging Voor
uit aan de Korevaarstraat is op
geschort. Wethouder T. van Rij
(ruimtelijke ordening) heeft
ruimte gegeven voor het maken
van een plan waarbij de gevel
van het historische pand blijft
bewaard.
Aanvankelijk zou de raads
commissie morgen beslissen
over sloop van het pand en de
DE POLITIE HEEFT vannacht
twee Engelsen (19 en 26) aange
houden op het station. Het duo
beroofde een 56-jarige Amster
dammer die hen van een cam
ping in Wassenaar een lift had
gegeven. Bij het station aange
komen namen ze hem 300 gul
den en een cd-speler af. De
man ging de twee achterna,
waarna hij klappen en schop
pen kreeg. De daders zijn in Lei
den gearresteerd.
nieuwbouw die daarvoor in de
plaats moet komen. Het nieuwe
gebouw zou 17 woningen en
twee winkels gaan bevatten. Dit
sloop- en bouwplan stuitte ech
ter op verzet van bewoners en
omwonenden. Van Rij is met
hen overeen gekomen dat zij
een alternatief mogen uitwer
ken. Hij gaat er daarbij wel van
uit dat het behoud van de gevel
de nieuwbouw niet te duur
maakt.
Mogelijk is dat de nieuwbouw
ook kantoren gaat bevatten. Die
leveren meer geld op waarmee
het behoud van de gevel kan
worden gefinancierd. Het be
wuste pand werd gebouwd in
1901 Tientallen jaren was er
een coöperatieve broodbakkerij
gevestigd. Het wordt bovendien
beschouwd als het geboortehuis
van de Leidse afdeling van de
SDAP. Een plaquette herinnert
daar nog aan.
LEIDEN GERT VISSER
Wat hebben het
Parmentiercomplex
(Lammermarkt), het
voormalig militair tehuis
(Hoge Rijndijk), het Cerex-
complex (Korevaarstraat),
de Meelfabriek (Zijlsingel)
en het Pesthuis met elkaar
gemeen?
In al deze gevallen
wil de gemeente
toestemming geven
om de gebouwen
geheel of gedeeltelijk te slopen.
Nieuwbouw komt er voor in de
plaats. De grote drijfveer achter
de meestal omstreden sloop-
plannen is woningbouw of in
het laatste geval een museum.
Leiden krijgt het maar niet voor
elkaar, ondanks Stevenshoffen,
Coebellen en bouwen op groen
stroken, om enige verbetering
in het woningtekort aan te
brengen. En om dat toch te blij
ven proberen moeten soms hele
aardige en vaak zelfs monu
mentale en beschermenswaar-
dige panden wijken.
Afgezien van het feit dat het van
enkele van deze gebouwen
ronduit zonde is dat ze moeten
verdwijnen mooie architec
tuur, rijke geschiedenis is wat
er voor in de plaats moet ko
men zélden een verbetering. De
positie van de moderne archi
tect lijkt veel op die van de he
dendaagse voetballer. Beiden
worden met zoveel specifieke
opdrachten, vaste patronen en
verplichte aanwijzingen het
veld in gestuurd, dat dit wel ten
koste moét gaan van de creati
viteit, van het speelgenot, van
de eigen kwaliteit en identiteit.
De opdracht (niet ver
liezen) volbrengen is
belangrijker dan mooie
(spel) vormen.
En als er ergens een
ronduit lelijk huis,
wanstaltige flat of ge
brekkig complex wordt
neergezet, wie wordt er
dan op aangekeken?
De architect. Soms, bij
voorbeeld in het geval
van het pand naast het
Gravesteen, is hij daar
zelf schuldig aan. Maar
meestal gaat de verge
lijking met de voetbal
lers op.
Hoeder (2)
Neem nu het gebouw dat moet
komen op de plaats waar nu
nog aan de Lammermarkt het
Parmentiercomplex staat weg te
rotten. Terecht is hier sprake
van de negatieve uitdrukking;
de 'verlangegrachting' van de
binnenstad. Maar als de verant
woordelijk architect Sikkes uit
Den Haag een folder laat zien
met daarin een overzicht van
zijn werk van de laatste jaren,
dan blijkt dat de man heel be
hoorlijke, ja zelfs mooie en ver
nieuwende plannen kan beden
ken.
Zo zou volgens Barendse het nieuwe museum naast het Pesthuis eruit moeten zien.
De fout zit derhalve bij de op
drachtgever die gewoon zo veel
mogelijk appartementen wil op
een zo klein mogelijke ruimte
en dat betekent in vrijwel alle
gevallen 'de lucht in'.
Ook van de Leidse architect
Vollmer is men beter gewend
dan de voorgestelde 'simpel-
bouw' aan de Korevaarstraat,
Maar de eerlijkheid gebiedt te
melden dat het hier nog om een
voorlopig plan gaat waar Voll
mer nog aan wil gaan schaven.
Het gerenommeerde bureau
Verheien/Heuer/De Haan heeft
het grote complex 'aan' het
Pesthuis van het Nationaal Na
tuurhistorisch Museum ontwor
pen. Het interieur moet zo iets
fantastisch worden dat het de
verwachtte 150.000 bezoekers
per jaar de adem beneemt. Voor
het uiterlijk van het complex is
wel voor veel glas en openheid
gekozen, maar de vorm blijft
'blokkig'. En dat terwijl Verhei
en een veel vrijere opdracht had
dan Sikkes en Vollmer bij hun
veel bescheidener plannetjes.
Omwonenden van de als voor
beeld gestelde bouwplaatsen
zijn zelden tevreden over de
nieuwbouwplannen. De archi
tecten verdedigden moedig hun
produkt op talloze info-avon-
TEKENING KOOS BARENDSE
den en elk alternatief dat ze zelf
moeten aandragen, beschouw
den ze (terecht) als een motie
van wantrouwen.
Hoeder (3)
En toen was daar de archirect-
in-ruste Koos Barendse. Een
speelse oude man die voor elk
buurtcomité, wijkclubje of be
wonersvereniging aan de slag
gaat als zij met een ongewenst
bouwwerk in de omgeving drei
gen te worden geconfronteerd.
Niet dat hij zonodig zijn eigen
ideeën als dé andere keuze wil
presenteren, hij wil alleen maar
laten zien dat het ook anders
kan. De ruimte anders verdelen,
andere materialen, andere
hoogte en een andere indeling.
Vaak komt hij tot aardige plaat
jes, die nooit echt te verwezen
lijken zijn, maar die de diverse
gemeentelijke afdelingen (huis
vesting, stedebouw, stadsbe
heer), omwonenden en ontwik
kelaars wel laten zien van 'zo
zou het ook kunnen'.
Helaas voor Barendse gaat hij
ook wel eens te ver en dat is
jammer, want dat komt zijn ge
loofwaardigheid als 'alternatief
architect' niet ten goede. On
langs maakte hij namelijk in op
dracht van de bewoners van de
pittoreske huisjes rond het Pest
huis een tekening die moest
dienen als alternatief voor het
plan van Verheien.
Het resultaat is bedroevend,
mist elke realiteitszin en lijkt op
een buitenaards wezen dat zo is
weggelopen uit de de oude, po
pulaire TV-serie Dr. Who. Koos,
waar zat je met je gedachten?
Hoe goed de intentie, hoe heer
lijk de geestdrift, hoe vermake
lijk de presentatie, als je je wilt
opwerpen als de hoeder van het
architectonisch erfgoed, de
angst van iedere projectontwik
kelaar, dan moet je ook wel iets
serieus hebben om de gevestig
de orde mee om de oren te
slaan. Gevreesd wordt dat je je
ongebruikelijke maar onmisba
re maatschappelijke functie
voor Leiden weer opnieuw waar
zult moeten maken. Succes.
bij vandalisme en baldadigheid.
Volgens Goekoop zijn de con
troleurs blij met deze nieuwe
bevoegdheid. Zij maakten al
eerder duidelijk in te willen grij
pen bij ongeregeldheden die zij
op hun weg tegenkomen. Om
dat zij deel uitmaken van het
politiekorps kunnen zij in voor
komende gevallen rekenen 'op
prompte hulp van echte agen
ten'
Formeel moet het Openbaar
Ministerie nog goedkeuring ge
ven aan het voorstel van B en
W. Goekoop verwacht dat de
controleurs (met een korte bij
scholing) na de zomer aan de
slag kunnen met hun nieuwe
taak.
De gemeente was al langer op
zoek naar een mogelijkheid om
het fenomeen stadswachten
(zoals Amsterdam die kent) in
Leiden te introduceren. Een po
ging om een Stichting Particu
liere Beveiliging op te richten in
de Haarlemmerstraat strandde
echter op gebrek aan medewer
king van de winkeliers.
De 35 parkeercontroleurs die in
Leiden werkzaam zijn, krijgen
meer bevoegdheden waardoor
zij kunnen gaan functioneren
als stadswachten. Dat heeft het
college van B en W gisteren be
sloten. De controleurs hoeven
zich voortaan niet meer te be
perken tot het uitschrijven van
parkeerbonnen maar mogen
ook optreden bij kleine crimi
naliteit.
De uitbreiding van hun werk
zaamheden gaat niet niet ten
koste van het aantal parkeer
bonnen dat wordt uitgeschre
ven, verwacht burgemeester C.
Goekoop. Hij denkt dat de nieu
we taken tussen het huidige
werk door kunnen worden ver
richt.
In eerste instantie krijgen de
controleurs de bevoegdheid om
op te treden tegen (brom)fiet
sen in wandelgebieden, hinder
lijk parkeren of parkeren in
groenstroken. Daarbij mogen zij
mensen staande houden. Later
kunnen zij ook in actie komen
REDACTIE ROY KLOPPER EN LOMAN LEEFMANS Tel 071-161444.
bouw wordt neergezet.
In de nieuwbouw in Leiden-
/Oegstgeest moeten vooral la
boratoria komen. Er komen bij
aanvang van de activiteiten on
geveer 100 mensen te werken.
Dat aantal kan na uitbreiding
groeien. Nalco is een wereld
wijd verspreid concern dat zich
bezig houdt met waterzuive
ring.
Volgens wethouder Walen
kamp verloopt het overleg tus
sen de universiteit (eigenaar
van de grond) en de gemeente
Oegstgeest (om wier grondge
bied het gaat) constructief. De
universiteit zou vooral gebaat
zijn met een kwalitatief hoog
waardig bedrijf waar veel we
tenschappers van de universi
teit aan de slag kunnen.
De nieuwbouw van Nalco (in
het gedeelte van de Leeuwen
hoek aan de westelijke kant van
rijksweg A44) kan begin 1994
gereed zijn.
De kans dat het Amerikaanse
bedrijf Nalco nabij de Leidse
Leeuwenhoek het Europese
hoofdkantoor vestigt, is groot.
Volgens wethouder J. Walen
kamp (economische zaken)
neemt het bedrijf nog slechts
twee vestigingsplaatsen serieus:
Leiden en'Brussel. Begin augus
tus komt de president van het
concern de locatie in Leiden in
ogenschouw nemen. Kort daar
op moet de beslissing vallen.
Andere mogelijke vestigings
plaatsen als Bonn en en Parijs
zouden ai zijn afgevallen. Vol
gens Walenkamp gaat het nu
louter om de praktische moge
lijkheden. Het bedrijf dacht
aanvankelijk 9 hectare nodig te
hebben om geheel gelijkvloers
te bouwen. Die ruimte is er niet
in Leiden, maar volgens Walen
kamp hoeft dat geen enkel pro
bleem te zijn wanneer hoog-