Buitenland
f
Spanning Algerije
stijgt na arrestatie
leiders oppositie
Sjevardnadze op het matje
Conferentie over
toekomst Etiopië
Lubbers somber over akkoord EG-landen
Oppositieleider Irak
vraagt om val Saddam
EG denkt aan opzetten 'Europol'
Maandag 1 juli 1991
Redactie: 023-150225 RONALD FRISART (chef) ONNO HAVERMANS HANS JACOBS JAN PREENEN Vertalingen: MARGREET HESLINGA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving: RALPH KLEINHOUT
4
DE HONDURESE politie heeft zaterdag
meegedeeld dat de voormalige Nicar-
guaarise contra-leider Francisco Ruiz is
vermoord
DE NIEUWE SURINAAMSE regering
zal overeenkomsten die zijn gesloten na
de legercoup in december vorig jaar
niet nakomen Dat hebben leiders van
het Nieuwe Front aangekondigd
lands Persbureau (ANP). Ger
NIEUWSLIJN
Roze zondag in San Francisco. Twee leden van de moterclub Dykes
on Bikes (Potten op moterfietsen) nemen het er even van, kort
voor de start van de traditionele parade van lesbiennes en flik
kers op 30 juni in Frisco. foto afp rod lamkey
Doden door mijnongeluk in Oekraïne
Door een brand in een steenkolenmijn bij de stad Donetsk in de
Oekraïne zijn 32 mijnwerkers gedood. De mijnwerkers kwamen
om het leven door het inademen van giftige gassen die bij de
brand vrijkwamen. De brand brak zaterdagmiddag uit tijdens
het aflossen van de werkploegen. Twee mijnwerkers wisten zich
te redden door zuurstofmaskers te gebruiken.
Drugssmokkelaars opgehangen in Iran
Tien personen die ter dood waren veroordeeld vanwege heroï
nesmokkel, onder wie een Afghaan, zijn gisteren in Mashhad in
hel noordoosten van Iran opgehangen. Iran voert al geruime tijd
een scherpe campagne tegen drugshandel en heeft sinds de
cember 1989 meer dan 2000 vermeende drugssmokkelaars op
gehangen. Meer dan 100.000 officieel als drugsverslaafden te
boek staande Iraniërs zijn naar werkkampen verbannen.
Meer leningen aan Oost-Europa
De Wereldbank heeft in het gisteren afgesloten boekjaar voor
bijna 3 miljard dollar (6 miljard gulden) aan leningen toegezegd
aan Oosteuropese landen. Dat is zestig procent meer dan de 1,8
miljard dollar in het voorgaande jaar. De totale kredietverlening
aan ontwikkelingslanden groeide met ongeveer 17 procent van
20,7 miljard dollar tot een recordbedrag van 24,2 miljard dollar
(49 miljard gulden).
Veel vermisten na scheepsramp
Reddingswerkers zochten zaterdag de Straat van Malakka af
naar meer dan 120 Indonesiërs van wie wordt gevreesd dat ze
zijn verdronken na een aanvaring tussen twee schepen. De
meeste van de vermisten waren illegale immigranten die uit Ma
laysia werden gedeporteerd. Dertien overlevenden die zich had
den vastgeklampt aan wrakstukken werden gevonden. De bot
sing tussen een Indonesische treiler en een niet geïdentificeerd
schip had woensdagavond plaats. De autoriteiten waren kenne
lijk pas vrijdag op de hoogte van het ongeluk.
Recordaantal Sovjet-joden in Israël
In Israël is sinds donderdag een record-aantal van meer dan
10.000 Sovjet-immigranten aangekomen. Dat houdt verband
met het feit dat in de Sovjetunie vandaag een nieuwe, soepeler
emigratiewet van kracht wordt. Als gevolg daarvan ontstaan
waarschijnlijk langere wachttijden. In de maand juni kwamen in
totaal meer dan 20.000 joden uit de Sovjetunie naar Israël.
DAMASCUS-WASHINGTON AP-GPD
De Iraakse oppositieleider
Baian Jabar heeft de internatio
nale gemeenschap opgeroepen
de Iraakse president Saddam
Hussein omver te werpen en
hem te berechten wegens oor
logsmisdaden. jahar deed zijn
oproep gisteren in Damascus
op de tweede dag van het over
leg van het Iraakse Oppositieco
mité, een bundeling van twintig
organisaties die Saddam en zijn
regerende Baath-partij willen
afzetten.
Jabar riep de wereld op tot de
„politieke en economische om
singeling" van het Iraakse regi
me. Hij doelt daarmee op de
voortzetting van de boycot te
gen Irak, die na de inval in Ku-
wayt in augustus vorig jaar werd
ingesteld. Washington wil het
embargo in stand houden tot
dat Saddam uit de macht is ge-
Abdel Jabbar Faraman, afge
vaardigde van het Front van
Kurdistan, zei in de Syrische
hoofdstad dat zijn groepering
de samenwerking met het Op
positiecomité heeft hervat om
dat er geen schot zit in de on
derhandelingen tussen Kurdi-
sche vertegenwoordigers en de
Iraakse regering. Faraman zei
dat het Front uit het overleg
met Saddam de conclusie heeft
getrokken dat de Iraakse leider
de Kurden nooit democratie en
autonomie zal geven.
Kurdische leiders begonnen
onderhandelingen met Saddam
nadat hun opstand in maart
werd neergeslagen. De leiders
zeggen een voorlopig akkoord
met Baghdad te hebben ver
worpen omdat de regering
daarin te veel voorwaarden zou
stellen.
Zaterdag waren de Kurden
door Ahmed Jaafari van de door
Iran gesteunde shi'itische
Daawa-partij opgeroepen on
voorwaardelijk terug te keren
tot de Iraakse oppositie. Jaafari
zei dat de dialoog met Saddam
niets zal opleveren en het uit
eindelijke doel van de oppositie,
de omverwerping van de dicta
tor, zal ondermijnen. Volgens
Jaafari houdt Saddam de Kur
den aan het lijntje om zich te
kunnen concentreren op zijn
shi'itische tegenstanders in het
zuiden. Zodra die onschadelijk
gemaakt zijn, kunnen de Kur
den weer de volle laag verwach
ten, aldus Jaafari.
De Amerikaanse president Bush
heeft het afgelopen weekeinde
gezegd dat hij eerst langs diplo
matieke weg wil proberen Irak
over te halen al het materiaal in
te leveren waarmee het kern
bommen kan maken. De presi
dent sloot militair optreden niet
uit als Irak zou blijven weigeren
het materiaal af te staan. „Dat is
nu nog voorbarig", zei hij even
wel. „We zullen eerst consulta
ties op het diplomatieke front
houden, net zoals we bij de
Operatie Desert Storm deden".
Gisteren kwamen een delega
tie VN-functionarissen en het
hoofd van het Internationale
Atoom Energie Agentschap in
Baghdad aan om met de Iraakse
regering over de incidenten van
de afgelopen week te praten.
De spanning in Algerije is het afgelopen weekeinde ver
der opgelopen nadat de politie de twee belangrijkste lei
ders van de oppositiepartij FIS, het Islamitisch Reddings
front, arresteerde. De tot nu toe onbekende islamitische
'Verzetsorganisatie tegen tirannen in Algerije' dreigde
gisteren met moordaanslagen en vliegtuigkapingen als
niet binnen twintig dagen verkiezingen worden gehou
den.
ALGIERS GPD-AP-Rtr-i
De arrestanten zijn de voorzit
ter en vice-voorzitter van het
FIS, de imams Abassi Madani
en Ali Belhadj. De twee hadden
vrijdag tijdens een gebedsdienst
in een moskee opgeroepen tot
een „jihad", een heilige oorlog,
als de regering de eerder deze
maand afgekondigde noodtoe
stand niet snel zou intrekken.
De twee leiders werden kort
daama gesommeerd zich bij de
politie te melden, maar gaven
aan die oproep geen gehoor.
Gisteren werden ze alsnog op
gepakt. De geestelijken zullen
zich in een proces voor samen
zwering tegen de staatsveilig
heid moeten verantwoorden.
De arrestaties kunnen, zo me
nen westerse diplomaten, op
den duur een kalmerend effect
hebben. Want de leiding van
het FIS is intern verdeeld en er
bestaat binnen de fundamenta
listen ook flinke oppositie tegen
de nu vastgehouden Madani en
Belhadj. Hen wordt met name
„eigenzinnig optreden" verwe
ten.
De aanhoudingen volgden op
een nacht van bloedige gevech
ten. Twee jongeren werden ge
dood en drie raakten gewond in
een uren durende confrontatie
in de wijk Belcourt, waar het FIS
veel aanhangers heeft. De ge
vechten vannacht begonnen na
het ingaan van het uitgaansver
bod, dat de regering vorige
maand instelde om een einde te
maken aan de gewelddadige
demonstraties van FIS-aanhan-
gers. Volgens diplomaten is het
afgelopen weekeinde het do
dental voor de maand juni op
gelopen tot 70.
De hoofdstad Algiers werd
vannacht ook weer opgeschrikt
door zwaar geweervuur. Vol
gens ooggetuigen zijn in de
hoofdstad tanks ter versterking
van de troepen aangekomen.
Soldaten die de hoofdwegen en
kruispunten bewaakten, werden
door fundamentalisten, die zich
in de nauwe zijstraten bevon
den, bekogeld met stenen en
brandbommen en uitgemaakt
voor „heidenen" en „joden".
MOSKOU PETER PRINGLE
THE INDEPENDENT
Eduard Sjevardnadze moet vandaag verschijnen
voor de commissie van toezicht van de commu
nistische partij. De ex-minister van buitenlandse
zaken van de Sovjetunie, die uit de gelederen van
de communistische partij een nieuwe politieke
groepering wil vormen, moet zijn acties nader
verklaren. Algemeen wordt verwacht dat het ge
sprek zal uitmonden in een ernstige breuk tussen
Sjevardnadze en de partij later deze maand.
De controlecommissie van de partij ziet zich
geconfronteerd met onvermijdelijke hervormin
gen en heeft dissidentéri die geloven'dat dë beStë
overlevingskansen voor de partij zijn gelegen in
een openlijke breuk met de oude garde, gesom
meerd tekst en uitleg te komen geven. En nu
heeft deze haast traditionele heksenjacht einde
lijk de meest bekende critici binnen de eigen ge
lederen van de partij bereikt, waaronder Sjevard
nadze en Alexander Yakovlev, een naaste advi
seur van president Gorbatsjov. Beiden waren ooit
lid van het politbureau.
De groep rond Sjevardnadze weet nog niet wat
ze wjl doen, maar in een interview afgelopen
weekeinde zei Sjevardnadze: „We moeten deze
crisis in ons land het hoofd bieden, de democra
tie redden en alle pogingen van het totalitaire re
gime om weer in de oude orde te vervallen ih de
kiem Sftïörërll" Hij zei dat dit niet direct hoefde te
leiden tot de vorming van een nieuwe partij,
maar „eerder een beweging of een alliantie".
Onbekommerd spe
len twee inwonertjes
van Hongkong in zee,
pal onder een bord
dat waarschuwt voor
de aanwezigheid van
haaien. De 41 stran
den van de Britse
kroonkolonie zijn nog
maar half zo vol als
normaal, sinds vorige
maand twee zwem
mers werden gedood
door bijtgrage haaien.
foto afp dominiquc
facet
LUXEMBURG IPS
De Europese Gemeenschap
denkt aan het opzetten van een
speciale anti-narcotica brigade
„Europol", die tevens ingezet
zal worden tegen de verwachte
stroom van illegale immigran
ten. Binnen de EG wordt ge
vreesd voor een toename van
de drugshandel en de komst
van illegale immigranten als de
grenzen tussen de EG-landen in
1993 verdwijnen.
Het voorstel voor een „Euro
pol", dat is geinspireerd op het
Amerikaanse federale inlichtin
genbureau (FBI), is afkomstig
van de Duitse bondskanselier
Kohl. Hij bracht het idee het af
gelopen weekeinde naar voren
tijdens de EG-top in Luxem
burg. De komende maanden zal
het voorstel, dat de steun van
de Britten heeft, worden uitge
werkt.
Volgens diplomaten zal tij
dens de EG-top in Maastricht
later dit jaar, onder EG-voorzit-
terschap van Nederland,""èen
beslissing worden genomen
over het eventueel opzpttdn van
Europol.
Rennen voor je leven. Inwoners van het Fili-
pijnse dorpje Porac ontvluchten de brug over
de gelijknamige rivier. Door een stroom van
modder en stenen van de vulkaan Pinatubo
steeg de waterstand gisteren in korte tijd met
één meter. Tientallen Filipijnen keken hulpe
loos toe hoe hun huizen werden weggevaagd.
De 1462 meter hoge Pinatubo is sinds vier we
ken actief en heeft enorme hoeveelheden as en
stoom uitgestoot. Door de uitbarstingen zijn in
totaal 338 mensen gedood. Meer dan 200.000
i sloegen op de vlucht. foto afp
addis abeba frans van den houdt
CORRESPONDENT
Alle bevrijdingslegers van Etio
pië zijn vandaag in Addis Abeba
begonnen aan een nationale
conferentie, die de politieke
toekomst van het land moet be
palen. In de stad zijn uiterst
strenge veiligheidsmaatregelen
van kracht.
Internationale waarnemers,
onder wie de Amerikaanse on
derminister voor Afrikaanse za
ken Herman Cohen, arriveer
den gisteren in de Etiopische
hoofdstad. Aan de vooravond
van de conferentie hebben de
nieuwe machthebbers in Etio
pië duizenden krijgsgevange
nen in het noorden van het land
vrij gelaten.
Het stadsdeel waar zich het
conferentiecentrum, het Hilton
Hotel en het presidentiële paleis
bevinden, is sinds gisteren ge
sloten voor alle gemotoriseerd
verkeer. Ook de weg van het in
ternationale vliegveld naar de
stad wordt streng bewaakt door
met machinegeweren bewa
pende leden van het Etiopische
LUXEMBURG PETER DE VRIES
CORRESPONDENT
De twaalf landen van de Europese Ge
meenschap hebben het afgelopen week
einde weinig vooruitgang geboekt in hun
streven naar verdere politieke, economi
sche en monetaire samenwerking. De
resultaten van de vrijdag en zaterdag ge
houden halfjaarlijkse EG-topconferentie
in Luxemburg waren zó mager dat pre
mier Lubbers openlijk betwijfelde of de
Twaalf er nog wel in zullen slagen hun
onderhandelingen over een politieke en
monetaire unie vóór de jaarwisseling af
te ronden.
Andere regeringsleiders toonden zich
aanmerkelijk positiever over de uitkom
sten van het EG-topberaad. Het is nooit
de bedoeling geweest dat in Luxemburg
veel knopen zouden worden doorgehakt,
klonk het. Dat moet onder Nederlands
voorzitterschap in december in Maas
tricht gebeuren. Maar volgens Lubbers
zijn „de lidstaten er mentaal nog niet
aan toe. Het wordt heel zwaar". Lubbers
dekt zich daarmee op voorhand al in te
gen een mislukking van het vandaag be
gonnen Nederlandse voorzitterschap.
De Britse premier Major, de Franse
president Mitterrand en de scheidende
Luxemburgse voorzitter Santer lieten
zich beduidend optimistischer uit over
de kansen op een akkoord in Maastricht.
„Het is ieders doel het in Maastricht
eens te worden", aldus Major en Mitter
rand, die stelden dat er vooruitgang in
de discussies zit. Alleen voorzitter Delors
van de Europese Commissie, het dage
lijks bestuur van de EG, waarschuwde
dat „alle lidstaten de komende tijd kwa
litatieve sprongen zullen moeten ma
ken"
Het pe:
i Lubbers zaterdag
bij de afsluiting van de top in Luxem
burg was des te opmerkelijker, omdat de
premier zich vrijdagavond nog vrij hoop
vol had uitgelaten. De EG had juist bij
zonder alert gereageerd op de crisis in
Joegoslavië, door een eigen missie naar
Belgrado te zenden. Maar de zitting van
zaterdag, waar de interne problemen
van de EG aan de orde kwamen, stond
daarmee „in scherp contrast", aldus
Lubbers.
Vooral de Britse bezwaren tegen een
politieke unie, de introductie van één
Europese munt en één centrale bank,
bleken onwrikbaar. Premier John Major
liet zijn verzet tegen de monetaire een
wording zelfs nog eens nadrukkelijk
vastleggen in een voetnoot in het slot
communiqué. De Britten kwamen op
4iet laatste moment met die voetnoot
aanzetten en lieten zich daar tijdens een
twee uur durende harde discussie met
de andere landen niet meer vanaf bren
gen. „Het is niet onoplosbaar, maar poli-
tiek-psychologisch klinkt dit toch wel
anders", aldus een teleurgestelde Lub
bers na afloop. Major wuifde dat weg
met de mededeling: „Geen nieuws".
Op een persconferentie bezwoer de
Britse premier dat het Verenigd Konink
rijk geen verdrag over de pplitieke unie
zal tekenen wanneer daar het woord 'fe
deraal' in voor komt. De Britten vinden
die term verwarrend, maar bovenal te
centralistisch klinken en zijn bang te veel
van hun soevereiniteit te moeten afstaan
aan een centraal Europees gezag in
Brussel. Hetzelfde geldt voor het oprich
ten van een centrale bank, die de geld
politiek en het economisch beleid van de
lidstaten moet coördineren.
Revolutionaire Democratische
Volksfront (Eprdf), dat sinds en
kele weken aan de macht is in
Etiopië.
„Dit is de eerste keer in de ge
schiedenis van Etiopië dat een
dynamische en vreedzame po
ging wordt ondernomen om
met alle oppositiebewegingen
samen een overgangsregering te
vormen", aldus Dawit Yohan-
nes, woordvoerder van het mi
nisterie van informatie.
Volgens een lokale journalist
zijn de veiligheidsmaatregelen
heel begrijpelijk omdat alleen al
in de hoofdstad grote aantallen
vuurwapens, munitie en hand
granaten in omloop zijn en een
aanslag uiterst desastreuze ge
volgen kan hebben voor de toe
komst van Etiopië.
De conferentie vloeit voort uit
de vredesconferentie die enkele
weken geleden in Londen werd
gehouden. De Verenigde Staten
gaven het Eprdf toen het groene
licht Addis Abeba binnen te
trekken om orde en gezag te
herstellen. Nu, ruim een maand
later, lijkt het daar aardig in ge
slaagd.
Samenwerking
rivalen Liberia
YAMOUSSOUKRO AP
Rebellenleider Charles Taylor
en interim-president Amos
Sawyer van Liberia, die elkaar
het presidentschap van hun
land betwisten, hebben gisteren
beloofd met elkaar te gaan sa
menwerken om een einde te
maken aan achttien maanden
burgeroorlog.
De minister van communica
tie van Ivoorkust, Augustin Mi-
remont, zei dat de vijf Westafri-
kaanse leiders hebben afgespro
ken een commissie in het leven
te roepen die verkiezingen moet
voorbereiden in Liberia. Taylor
heeft zich daarmee akkoord
verklaard en gezegd zich aan de
aanbevelingen van de commis
sie te zullen houden.
