Kunst
Kijkje in de keuken van de bouwmeester
Van Abbe-museum drie keer zo groot
Academies bouwkunst Tilburg
en Groningen moeten dicht
Galerie Stelling veegt
politiek de mantel uit
Nederlands toneel op Holland Festival
noort
Kunstenaar
in de betere
kringen
Vrijdag 28 juni 1991
t flTMCMOO CBS VAN HOORE ANNEMIEK RUYGROK JAN RUSDAM SASKIA STOEUNGA Eindredactie: RAYMOND PEIL Vonngeving: RUTGER J HOOGERDUK
9
DE DEUREN VAN DE
meeste architectenbu
reaus in Leiden en omge
ving gaan maandag open
in verband met de dag
van de architectuur
LEIDSE CALERIEEN
krijgen een veeg uit de
pan van galerie Stelling
Boos is Stelling, omdat de
gemeente de subsidie in
trekt.
NIEUWSLIJN
Jazzprijs: Max van Praag Award
AMSTERDAM De jury van de Wessel Ilckenprijs zal van
avond voor de eerste keer een nieuwe jazzprijs uitreiken: de
Max van Praag Award. De Wessel Ilckenprijs wordt dit jaar voor
de negende maal uitgereikt en is een solistenprijs waarnaar
jonge musici in concoursvorm kunnen meedingen.
De jury vond het een zinvolle gedachte om de naam van de
onlangs overleden zanger Max van Praag blijvend aan het jazz-
concours in Loosdrecht te verbinden. De naar de zanger ge
noemde prijs is bestemd voor de meest waardevolle begeleider
van één van de kandidaten die meedingt naar de Wessel Ilc
kenprijs. Van Praag organiseerde als eerste een jazzconcours in
Loosdrecht. De stichting Conamus heeft een bedrag van 1000
gulden beschikbaar gesteld voor de award. Het concours is de
opening van het Loosdrecht Festival 1991.
Inspectieboot voor monumenten
AMSTERDAM De Stichting Monumentenwacht Noord-Hol
land neemt vandaag in Amsterdam de eerste inspectieboot
voor monumenten in gebruik. Met de boot is het makkelijker
monumentale Amsterdamse panden te inspecteren dan met
autobusjes.
De Stichting Monumentenwacht inspecteert regelmatig monu
menten en geeft zo nodig adviezen over het onderhoud, om te
voorkomen dat eigenaren voor dure restauraties komen te
staan.
In Amsterdam inspecteert de Monumentenwacht jaarlijks 650
panden, waarvan ongeveer 400 aan of bij een gracht liggen.
De academies voor bouwkunst
in Groningen en Tilburg moe
ten hun deuren sluiten. Minis
ter Ritzen van onderwijs wil de
opleidingen voor bouwkunst
concentreren aan de hogescho
len in Amsterdam en Rotter
dam, met nevenvestigingen in
Arnhem en Maastricht.
De operatie is volgens Ritzen
nodig om de kwaliteit van de
opleidingen tot architect en ste-
debouwkundige te verhogen.
Hij baseert zich daarbij op een
rapport van de adviescommis
sie Rijnboutt, dat vorig jaar no
vember uitkwam.
Zijn keuze wijkt overigens ten
dele af van dat advies. De com
missie Rijnboutt adviseerde al
leen de opleidingen in Amster
dam, Rotterdam en Tilburg te
handhaven. De architecten-
bond en de HBO-Raad maakten
zich ook sterk voor een oplei
ding in het noordoosten van het
land, bijvoorbeeld Zwolle. Vol
gens Ritzen is met zijn keuze
echter voldoende regionale
spreiding gewaarborgd. Hij
heeft mede gekeken naar de be
reikbaarheid van de academies,
die volgens Ritzen van belang is
voor de studenten, omdat ze
hun opleiding vaak naast hun
baan moeten volgen.
Aderlating
Het verdwijnen van de acade
mie voor bouwkunst betekent
een forse aderlating voor Gro
ningen. Architecten in opleiding
uit het noorden wordt het on
mogelijk gemaakt om naast hun
werk een academie voor bouw
kunst te bezoeken, zegt woord
voerder S. Hiddema van de aca
demie over het voornemen van
minister Ritzen.
Aan de Groningse academie
voor bouwkunst, een deeltijd
opleiding die is ondergebracht
bij de Rijkshogeschool Gronin
gen, studeren momenteel onge
veer 70 studenten. De gemeente
Groningen vecht het voorne
men van minister Ritzen
om de academie te sluiten. Via
de fracties in de Tweede Kamer
zal de stad een stokje proberen
te steken voor het opdoeken
van deze HBO-opleiding in
Groningen.
Burgemeester G. Brokx van
Tilburg meent dat minister Rit
zen zich moet schamen.
Het behoud van de academie
voor bouwkunst in Tilburg is
volgens Brokx belangrijk voor
de hele provincie Noord-Bra
bant. „Je kunt merken dat de
minister in Kerkrade geboren is.
Tilburg ligt net zo dicht bij Bel
gië als Maastricht. En Arnhem
ligt vlakbij Duitsland. Als we zo
het land gaan besturen, ken ik
er nog wel een paar," aldus
Brokx.
LEIDEN
De Stichting Stelling heeft in
een brief op poten het college
van B en W en de gemeenteraad
meegedeeld dat de gelijknamige
galerie onmogelijk kan blijven
voortbestaan als het gemeente
bestuur zijn voornemen ten uit
voer brengt om de huursubsidie
voor de stichting af te bouwen.
Het stichtingsbestuur verwijt de
olitiek weinig af te weten van
et functioneren van Stelling en
dat het te veel afgaat op gerucht
en.
De stichting geeft in haar
brief hoog op van de activiteiten
i het afgelopen jaar. „Stelling
heeft kunnen concurreren met
bekende nationale galeries en
instellingen, waarmee het be
staansrecht van het Leidse ini
tiatief is aangetoond." De kri
tiek dat Stelling niet inkomens-
bevorderend zou zijn voor Leid
se kunstenaars wordt door het
bestuur van de hand gewezen.
Volgens de stichting is het
zeer onverstandig om alleen
Leidse kunst te presenteren.
Stelling volgt het beleid beken
de kunstenaars in Leiden te la
ten exposeren en een aantaj
kunstenaars uit Leiden en de re
gio in andere steden te presen
teren. Het staat, volgens de
stichting, buiten kijf dat dit be
vorderlijk is voor het beeldende
kunstbeleid in Leideh. De op
vatting dat Stelling niet inko-
mensbevorderend werkt wordt
als „zeer onjuist" gekenschetst.
„Meer belangstelling voor Stel
ling en minder aandacht voor
geruchten en onwaarheden zou
beter op zijn plaats zijn", aldus
de brief aan de politiek.
Ook de kwalificatie dat Stel
ling „een gewone commerciële
galerie" is wordt door de stich
ting terzijde geschoven. De ex
ploitatielasten zouden alleen te
dragen zijn dank zij de vrijwilli
ge inzet en een financiële bij
drage van drie Leidse kunste
naars die full-time met de orga
nisatie van Stelling bezig zijn.
"Dit bewijst eens te meer hoe
weinig de politiek af weet van
het functioneren van Stelling en
te veekaf gaat op geruchten."
Lastenverzwaring door het
wegvallen van de huursubsidie
betekent de nekslag voor Stel
ling, meent het bestuur van de
stichting. "Een verhoging van
de subsidie tot 30.000 gulden
zou in verhouding tot de kos
ten, inzet en het belang van
Stelling voor het Leidse kunst
klimaat eerder op zijn plaats
zijn." De andere Leidse galeries
krijgen in de brief aan het ge
meentebestuur ook een veeg uit
de pan. Het bestuur van Stelling
geeft toe dat er natuurlijk spra
ke is van een ongelijke situatie
met betrekking tot andere gale
ries (die geen gemeentelijke
subsidie ontvangen), maar dat
dat zeker geldt „gezien de kwa
liteit van de programmering van
Stelling en de contacten met het
Op 1 juli wordt voor de zevende
maal de Internationale Dag van
de Architectuur gevierd. Archi
tectenbureaus in Leiden en om
streken openen één dag de deu
ren, die verder het hele jaar ge
sloten zijn, om het publiek een
kijkje te gunnen in de keuken
van de bouwkunst.
De meeste architectenbu
reaus in het district Leiden van
de Bond van Nederlandse Ar
chitecten (BNA) doen mee aan
Poetry Award
naar Egypte
de 'Dag van de Architectuur'.
Bureaus die hun deuren openen
voor het publiek zullen herken
baar zijn aan de BNA-vlag. Het
gaat om architectenbureaus in
de plaatsen Leiden, Oegstgeest,
Warmond, Leiderdorp, Zoeter-
woude, Katwijk, Noordwijk,
Roelofarendsveen, Hoogmade,
Voorhout, Sassenheim, Rijns-
burg en Alphen aan de Rijn.
De bedoeling van de Dag van
de Architectuur is de aandacht
van het grote publiek voor de
gebouwde omgeving te stimule
ren. Verspreid over het hele
land is een programma opgezet
met tentoonstellingen, forum
discussies, wandelroutes, rond
leidingen door steden en ge
bouwen om mensen meer be
wust te maken van de culturele
en maatschappelijke betekenis
van architectuur.
Nederland is binnen Europa
het eerste land geweest dat in
1985 op bescheiden schaal aan
dacht heeft besteed aan de dag
van de architectuur. Inmiddels
is dit initiatief uitgegroeid tot
een jaarlijks terugkerend evene
ment.
In Leeuwarden wordt van 28
op 29 juni de 'Nacht van de ar
chitectuur' gehouden. De avond
wordt ingeleid door enkele
sprekers die ach buigen over
het onderwerp 'bouwen en
milieu'. Verder worden de resul
taten tentoongesteld, en de
winnaars bekend gemaakt van
een publieksprijsvraag (thema:
'bouwen en recreatie') en een
zelfde prijsvraag uitgeschreven
voor architecten. Ook is er een
maquettetentoonstelling met
als thema 'fantasierijk bouwen'.
In Amsterdam en Rotterdam
is een aantal boot- en bustoch
ten uitgezet. Rotterdam heeft
sedert 1890 tot en met de ool-
ogsjaren een arsenaal aan waar
devolle jonge monumenten met
internationale faam waarvan
een 40-tal, tussen 10.00 en 17.00
uur, voor het publiek wordt
opengesteld (onder meer de
glazen fabriek van Van Nelle).
In Den Haag (hotel Des Indes)
debatteren de architecten Rob
Krier, Carel Weeber en Rem
Koolhaas over het thema 'Het
einde van de stad' (hotel Des
Indes, 20.30 uur).
Het stichtingsbestuur wijst
aan het slot van haar brief, be
moeienis van de gemeente met
Stelling resoluut van de hand.
„Dit kan niet door het geven
van zo'n minimale subsidie ge
ëist worden," aldus Stelling.
De jury van de Poetry Inter
national Award heeft het Ere
geld 1991 toegekend aan de
Egyptische dichter Muham
mad Afifi Matar. Deze onder
scheiding, waaraan een be
drag van 10.000 gulden is
verbonden, wordt jaarlijks
toegekend aan een dichter
die om zijn poëzie wordt ver
volgd of gevangen zit. Afifi
Matar (1935) wordt als een
van Egyptes belangrijkste
dichters beschouwd. Hij stu
deerde filosofie en debuteer
de in 1968 met de bundel
„Uit het notitieboek van de
Stilte". In maart 1991 werd
Matar gearresteerd omdat hij
banden zou hebben met de
Baath-partij.
'Een buitenkant die nieuwsgierig moet maken' vindt architect Abel Cahen v
AMSTERDAM GPD
de wereldpremière van „Dienstag aus Licht" van
Karlheinz Stockhausen in het Muziektheater. De
Holland Festival-directeur Jan van Vlijmen heeft Scala in Milaan verkeert in financiële problemen
zich voor het festival vaii volgend jaar verzekerd zodat Stockhausen een ander onderkomen moest
van bijdragen van de Toneelgroep Amsterdam en vinden.
Het Nationaal Toneel. De Toneelgroep Amster
dam brengt „Amphytrion" van Heinrich von Verder is nu bekend dat er werk van de compo-
Kleist in de regie van Jürgen Gosch, het Nationaal nisten Nono, Milhaud en Isang Yun wordt uitge-
Toneel „Iphigenie" van Goethe in de regie van voerd en dat het Russische programma van een
Ger Thijs. Verder begint in 1992 een meerjarige paar jaar geleden een vervolg krijgt met de pre-
theatercyclus waarin Oost-Europa centraal staat, sentatie van muziek uit Litouwen. Het danspro-
Als eerste komt Tsjechoslowakije aan de beurt. gramma staat in het teken van het 35-jarig jubile-
Het festival van 1992 staat voor het eerst sinds urn van Hans van Manen als choreograaf, van wie
een aantal jaren niet meer in het teken van een tussen de 18 en 20 stukken worden gepresen-
bepaald land. Een verrassing voor volgend jaar is teerd.
i zijn ontwerp voor de uitbreiding van het Eindhovense Van Abbemu-
FOTO GPD
EINDHOVEN «ROB
onderkomen
werd deze week gepresenteerd.
Het museum wordt bijna drie
keer zo groot, kost bijna 24 mil-
van Kropholler goeddeels in
stand gehouden. De karakteris
tieke toren volgens Cahen de
enige zwakke plek van het be-
GPD-MEDEWERKER
'Een buitenkant die nieuwsgie-
rig moet maken', met dat idee joen gulden en kan eind 1995 staande gebouw moet plaats
heeft architect Abel Cahen de worden geopend,
uitbreiding van het Van Abbe-
museum in Eindhoven vormge
geven. Het voorlopig ontwerp
museum tijdens de bouwwerk
zaamheden, die op twee jaar
worden geschat, worden geslo-
Noodzaak
Museum-directeur Jan Debbaut
UW INTERIEUR
0PBERGIDEEEN
hoort mmatimo
maken voor een nieuwe, grote
entree. Daarboven komen vier
In het plan van Cahen wordt verdiepingen met tentoonstel-
het bekende museumgebouw lingsruimten. De noodvoorzie-
ning achter het museum wordt
gesloopt. Rondom de bestaande bittere noodzaak dat
bouw en aansluitend op de den. We zijn op alle
nieuwbouw zijn glazen ruimten
als bibliotheek, leeszaal en res
taurant gesitueerd.
VAN EXCLUSIV
De kastenwanden van Exclusiv zijn een prima basis voor
een stijlvol interieur. Schitterende kastenwanden met
schuifdeuren op maat gemaakt en bijzonder geschikt voor
slaapkamers e.d. Bij Noort Interieur vindt u het komplete
programma van Exclusiv. Nuttige opbergsuggesties met vei
rassende accessoires. Een verrijking voor elk interieur.
Kom bij Noort eens kijken naar deze oogstrelende kasten
wanden en laat u vrijblijvend adviseren over de juiste toon
zetting van uw Interieur.
Rijnstraat 74, Katwijk, telefoon 01718-29576. Donderdag koopovond, moandag gesloten.
Abel Cahen heeft geprobeerd
een 'aantrekkelijk, nieuwsgierig
en afleesbaar' gebouw te ont
werpen. „Ik hoop met dit ge
bouw een bijdrage te leveren
aan de klank van de beeldende
kunst. Je moet niet weglopen
voor die kunst, je moet er juist
een antwoord op durven geven.
Een museum ontwerpen vraagt
om terughoudendheid èn tref
zekerheid."
De architect gaf desgevraagd
toe dat het geen bescheiden ge
bouw is, „maar dat was ook niet
de opzet. Het is wel een com
pact gebouw, helemaal op maat
voor een uitstekend functione
rend. vermaard museum." Door
de wijziging van de entree ver
wacht Cahen dat er meer men
sen het museum zullen bezoe
ken: „Het wordt nu een meer
open. uitnodigend gebouw."
Hoogstwaarschijnlijk zal het
meent dat het plan een goede
kans van slagen heeft. „Het is
uitbrei-
ebieden
jasje gegroeid. We heb
ben ruim tweeduizend stukken
in onze vaste verzameling, die
kunnen we nu zelden of nooit
laten zien! Er is een prima bi
bliotheek met die van het
Stedelijk in Amsterdam een van
de beste in Nederland maar
je kunt er nu nauwelijks iets
doen. Bovendien zijn de proble
men qua bedrijfsvoering nu
werkelijk heel groot." aldus
Debbaut.
De ideeën rond een uitbrei
ding van het stedelijk Van Ab-
bemuseum zijn niet nieuw. Al
in 1956 gaf de eerste directeur
van het museum. Edy de Wilde,
aan dat het museum meer
ruimte nodig had. „Dat is een
geschiedenis met vallen en op
staan geworden. Ook de volgen
de directeuren Jean Leering en
Rudi Fuchs hebben aan uitbrei
ding gedacht. De uitbreiding in
1978 was een noodoplossing. Ik
hoop dat we nu werkelijk een
goede oplossing voor een groot
aantal jaren hebben gepresen
teerd."
Je hebt zo van die tentoonstel
lingen waarbij de nadruk meer
op de kunstenaar zelf ligt dan
op zijn of haar werk. Waar veel
informatie gegeven wordt over
'de mens achter de kunstenaar'
en de vrienden/klantenkring
waar de kunstenaar deel van
uitmaakt. De tentoonstelling
van Anneke Boot is er zo één.
Tussen haar schilderijen lig
gen en staan ingelijste collages
met herinneringen aan openin
gen en recepties van vorige ten
toonstellingen. Op alle foto's is
de Leidse kunstenares het stra
lende middelpunt: naast een
jonge Ruud Lubbers, bij Hans
Wiegel, met burgemeester Von-
hoff, vrolijk babbelend aan de
zijde van Til Gardeniers of
Neelie Smit-Kroes, met Pim Ja
cobs. Jules Croiset, etc. etc. Het
is duidelijk dat mevrouw Boot
in de betere kringen vertoeft en
dat de tentoonstellingen en de
verkoop in het buitenland pri
ma verlopen.
Daarnaast leert de geschreven
informatie ons dat Boot een
groot bewonderaar van Monet
is, haar succes als portretschil
deres nieuw is en dat kunstcriti
ci haar werk neo-impressionis-
tisch noemen (iets wat totale
onzin is, want Signac en andere
pointilisten werden rond 1886
neo-impressionisten genoemd).
Anneke Boot schildert in een
stijl die doet denken aan die van
de impressionisten. Haar on
derwerpen vindt ze veelal in
Frankrijk, waar het impressio
nisme naar wortels heeft, langs
rivieren, aan stranden of op het
platteland. Boot schildert alle
daagse en hedendaagse onder
werpen met een blik van ie
mand van een eeuw geleden.
Behalve het nabootsen van de
stijl, leent zij ook de onderwerp
keuze van de impressionistische
schilders. De impressionisten
wilden door middel van een
nieuwe schilderstijl die minder
gebonden was aan strikte re
gels, een impressie van hun
omgeving geven zoals zij die za
gen. Boot schildert in Frankrijk
ook haar omgeving, maar deze
lijkt niet veel te verschillen van
die van honderd jaar geleden.
Haar schilderijen lijken niet van
deze tijd. 'Jonge vrouw in Frans
café' is hier een duidelijk voor
beeld van: het meisje in het
schilderij lijkt zo uit een tafereel
van Renoir gelopen.
Waarom gebruikt Boot haar
talent want schilderen kan ze
niet voor meer eigentijdse ta
ferelen, wat op deze tentoon
stelling beperlrt lijkt te blijven
tot de portretopdrachten? Enke
le jaren geleden maakte ze nog
schilderijen van spoorwegem
placementen en scheepswer
ven, maar deze hebben plaats
gemaakt voor de meer romanti
sche. zoete en soms ronduit
kitsch-schilderijen ('Jongetje
met kip'). Wellicht is dit terug te
voeren op de grote populariteit
van dit soort hedendaags werk.