Binnenland
CDA houdt
Simons
onder druk
D'Ancona: TROS en Veronica
nemen gok met commercie
Nefarma verliest
geding over GVS
Acties dreigen bij
dagbladen over cao
Bukman: Eén qoutum
voor meer vissoorten
Kamer neemt Zeeuwse
commissaris onder vuur
Wallage waarschuwt PvdA
voor nieuwe 'schoolstrijd'
Donderdag 27 juni 1991
023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (dief) PATRICK VAN DEN HURK MARGOT KLOMPMAKER SJ AAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: JAKEUEN PAULUS
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
CPN-Beerta gaat gewoon door
De communisten in de gemeenteraad van het Groningse Beerta
blijven ook na opheffing van de landelijke CPN op 31 december
onder communistische vlag opereren. „Wij zullen als CPN'ers
doorgaan om voor de belangen van de bevolking op te komen,
zoals wij dat in ons verkiezingsprogramma hebben gesteld", al
dus CPN-fractievoorzitter Heres gisteravond in de gemeente
raad van Beerta. De traditionele communisten in de voormalige
gemeenten Beerta en Finsterwolde hebben zich altijd verzet te
gen een opgaan van hun partij in Groen Links. „Het communis
me is niet dood", aldus Hertes, „hoewel velen dat wel graag wil
len".
Mysterieuze sterfte in Veendamse wijk
In de omgeving van de Lübecker Bocht in Veendam hebben zich
het afgelopen jaar 40 procent meer sterfgevallen voorgedaan
dan normaal. Volgens de Gemeenschappelijke Gezondheids
dienst Oost-Groningen stierven er in 1990 in de buurt 42 men
sen, tegen gemiddeld rond de 30. Onder vrouwen nam het aan
tal kankergevallen vorig jaar toe met 39 procent. Het gezond
heidsonderzoek vond plaats op verzoek van de bewoners. Zij
menen dat er een verband bestaat tussen de hoge sterfte en de
uitstoot van stoffen door een radiatorenfabriek in de wijk. Uit
een eerder onderzoek van de Gezondheidsdient is geen relatie
gebleken tussen de uitstoot van de fabriek en de gezondheid van
de bewoners. De Gezondheidsdienst noemt het verhoogde aan
tal sterfgevallen voorlopig toeval.
Blijdorp gokt geslacht ijsbeertje mis
De ijsbeertjes die vorig jaar december in de Rotterdamse dier
gaarde Blijdorp zijn geboren, blijken alle drie vrouwtjes te zijn.
Een van de drie, Lars, zal daarom omgedoopt moeten worden.
Het bepalen van het geslacht van ijsberenjongen blijkt voor de
diergaarde telkens weer een hachelijke onderneming. In 1989
ontdekte een amateurfilmers-echtpaar dat het bekende ijsbe-
renjong Laska een mannetje was. Dat tot grote verrassing van de
Blijdorp-artsen die het beertje al die tijd voor een vrouwtje had
den gehouden. Treurig is de diergaarde-directie allerminst om
de 'geslachtswisseling'. Volwassen ijsberinnen gedragen zich in
gevangenschap een stuk socialer dan mannetjes. Die dulden ab
soluut geen andere beer naast zich. Ze bevechten elkaar tot een
van beide het loodje legt.
Aanhouding na moord op Arnhemmer
Een speciaal rechercheteam heeft een 37-jarige man uit Dieren
aangehouden voor de moord op een 34-jarige Arnhemmer, die
dinsdagmorgen vermoord werd gevonden in zijn snackbar aan
het Stationsplein. Het onderzoek naar de moord kwam dinsdag
moeizaam op gang, omdat geen Gelders rechercheteam gefor
meerd kon worden. In Gelderland werken momenteel namelijk
vier teams aan verschillende zaken. Dit team bestond daarom
geheel uit Arnhemse politiemensen.
Voortrekkersrol journalisten deze krant
HAARLEM ONNO HAVERMANS
JOLANDAOUKES
De komende dagen dreigen
kranten veel later of helemaal
niet te verschijnen. Journalisten
van diverse regionale en lande
lijke dagbladen hebben gisteren
de werkgevers gedreigd met ac
ties als die niet vandaag uitspre
ken de onderhandelingen over
de dagblad-cao over 1991 te
willen heropenen. De journalis
ten van deze krant willen bij
eventuele acties een voortrek
kersrol vervullen omdat werkge
vers-voorzitter J. de Vries alge
meen directeur is van de Dami-
ate Holding, die deze krant uit-
geeft.
De journalistenvakbond NVJ
wil alsnog een loonsverhoging
van 6 procent. De bond wil be
reikte aanvankelijk in mei een
akkoord met de werkgevers
over een loonsverhoging van
3,75 procent, maar de leden
hebben dat afgewezen. De
werkgevers, verenigd in de Ne
derlandse Dagblad Pers (NDP)
beraden zich nog. Door met ac
ties te dreigen, zetten de jour
nalisten de NDP onder druk
snel naar de onderhandelings
tafel terug te keren.
Naast de loonsverhoging
kwamen NDP en NVJ in mei
overeen een commissie in stel
len die onderzoek gaan doen
naar het 'salaris-gebouw'. De
journalisten vinden dat ze de af
gelopen jaren een forse achter
stand hebben opgelopen ten
opzichte van vergelijkbare be
roepsgroepen.
De NVJ-leden verwierpen het
akkoord, omdat er door de in
flatie van 3,2 procent slechts
een half procent werkelijke
loonsverbetering overblijft.
Daardoor komt van de nage
streefde inhaalmanouvre niets
terecht. Ze willen garanties dat
er in de toekomst structureel
wat aan de achterstand wordt
Visserijminister wil flexibeler beleid
rondvissoorten had Bukman
gisteren nauwelijks iets toe te
voegen aan wat hij al eerder aan
de Tweede Kamer heeft meege
deeld. De opvolger van Braks
wenst meer betrokkenheid van
de visserijsector, wat tot uiting
moet komen in het beter nale
ven van de regels en in een be
tere spreiding van de aanvoer
van vis over het hele jaar. Daar
naast wil Bukman een zee
dagenregeling invoeren, waar
door vissers een afgesproken
aantal dagen mogen vissen. Dit
systeem heeft het voordeel dat
het makkelijker controleerbaar
is. Tenslotte is Bukman voor
stander van een soepeler beleid
ten aanzien van de te vangen
hoeveelheid vis per land en per
visser. De bewindsman bepleit
daarom het vaststellen van
meerjarige quota, in plaats van
de quota voor een jaar, zoals die
nu gelden.
Visserijminister Bukman heeft
de Europese Commissie voor
gesteld voortaan één quotum
(maximaal te vangen hoeveel
heid) te hanteren voor de drie
rondvissoorten schelvis, kabel
jauw en wijting. „Een apart
quotum voor elke vissoort
houdt geen rekening met de
biologische realiteit dat deze
soorten altijd bij elkaar zitten,"
aldus Bukman gisteren tijdens
de presentatie van het voorstel
dat hij tijdens het Nederlandse
EG-voorzitterschap wil lance-
Het huidige EG-beleidspro-
gramma dateert van 1983 en
loopt in 1993 af. Vandaar dat de
Europese Gemeenschap nu de
resultaten op een rij zet en aan
de hand daarvan de uitgangs
punten voor een nieuw visserij
beleid zal formuleren.
Behalve één quotum voor de
Compromis over eigen risico
Het CDA houdt nadrukkelijk een slag om de arm bij de
verdere voortgang van de stelselwijziging van de ziekte
kostenverzekering. Hoewel het CDA akkoord gaat met
het wetsontwerp dat uiteindelijk moet leiden tot de in
voering van een basisverzekering voor iedereen, liet
CDA-woordvoerder Lansink gisteravond uitdrukkelijk de
mogelijkheid open dat zijn partij in het najaar alsnog op
de rem trapt. Volgens hem is nadere 'toetsing' nodig.
tenverzekering en ziekenfonds
DEN HAAG» GPDde Neder
lander gaat dan voor deze ver
strekkingen een premie betalen
die afhankelijk is van het inko-
Staatssecretaris Simons van
volksgezondheid kwam giste
ren, na nachtelijk politiek be
raad tussen de coalitiepartners
CDA en PvdA, met een compro
mis-voorstel. Daarin wordt de
mogelijkheid geopend dat de
meerderheid van de Tweede of
Eerste Kamer om een behande
ling van de verdere invulling
van de wet kan vragen. Aanvan
kelijk had Lansink zelfs geëist
dat eenvijfde deel van één van
de Kamers een dergelijke be
handeling zou kunnen afdwin
gen.
Simons voelde daar niets
voor, omdat hij bang was dat de
WD - tegenstander van de ba
sisverzekering tegen ziektekos
ten - op die manier elke verdere
behandeling van de wet kan te
genhouden.
De PvdA had in de nachtelijke
discussies een uitdrukkelijke
toezegging van het CDA ge
vraagd, dat het nu ook mee
werkt aan de verdere invulling
van de wet. Lansink wilde zover
echter niet gaan. „Mijn inzet is
erop gericht om zover mogelijk
te komen. Het gaat echter ook
om zorgvuldigheid. Aanvaar
ding van dit wetsontwerp is niet
het tekenen van een blanco
cheque", aldus Lansink. -
PvdA-woordvoerder Van Ot-
terloo zei er echter van uit te
gaan dat de invoering van de
eerste fase van de stelselwijzi
ging per 1 januari nu ook kan
doorgaan. Dan zullen de huis
arts en de medicijnen worden
overgeheveld van de ziektekos-
Een blik in het interieur van het Holland Casino bij het Leidseplein in Amsterdam. In de koepel v
van verschillende kleuren. Het complex wordt in november geopend.
CDA en PvdA bereikten giste
ren wel overeenstemming over
de mogelijkheid van vrijwillige
eigen risico's in de nieuwe ver
zekering. Behalve een_algemeen
eigen risico (met een lagere pre
mie) komt er op verzoek van
het CDA ook een specifiek eigen
risico. Dit houdt in dat voor be
paalde voorzieningen (bijvoor
beeld kronen, fysiotherapie of
medicijnen) ook een eigen risi
co genomen kan worden.
Het CDA wil hiermee berei
ken dat er een grotere verschei
denheid komt aan pakketten,
waarmee de concurrentie tus
sen de verzekeringsmaatschap
pijen wordt vergroot. Daarmee
wordt ook bereikt dat verzeker
den zelf enige greep op hun
voorzieningenpakket hebben.
Simons toonde zich erkente
lijk dat zowel CDA als PvdA en
kele mogelijke belemmeringen
hadden weggenomen. Hij wil in
september met de nodige uit
voeringsmaatregelen te komen
en vertrouwt erop dat de Kamer
met de inhoud daarvan zal in
stemmen. Hij constateerde dat
er nu een breed politiek draag
vlak is voor een moderne zorg
verzekering. Lansink wierp hem
tegen dat het CDA zich welis
waar 'bindt aan de stelselwijzi
ging', maar nadere afweging te
gemoet ziet voor "de concrete
stappen.
'Boertienfout in belastingaffaire'
Vrijwel de gehele
Tweede Kamer
heeft gisteren de
Zeeuwse commissa
ris van de koningin
Boertien onder vuur
genomen voor zijn
rol in het belasting
schandaal rond een
aantal (oud-)gede-
puteerden. Groen
Links vindt dat
Boertien moet op
stappen.
De Kamer praatte
gisteren met minis
ter Dales en staats
secretaris De Graaff-
Nauta van binnen
landse zaken over
de betaling uit de
provinciekas van
naheffingen voor
gedeputeerden. De
fiscus achtte de reis
kostenvergoedingen
zo riant, dat ze als
inkomen werden
aangemerkt. Het
kwam de betrokke
nen op naheffingen
van in totaal vier
ton te staan.
CDA-woordvoer
der Van der Heijden
hield zich op de
vlakte, maar de an
dere woordvoerders
uitten in niet mis te
verstane bewoor
dingen kritiek op de
Zeeuwse commissa
ris van CDA-huize.
PvdA-woordvoerder
Zijlstra meende dat
de Boertien „een rol
heeft gespeeld die
niet deugt". Frans-
sen (VVD) en Schel-
tema (D66) stelden
vast dat Boertien
„tekort is gescho
ten".
Willems (Groen
Links) vond als eni
ge dat Boertien
dient te vetrekken.
Hij moet „dezelfde
weg" gaan, zei hij,
als de betrokken ge
deputeerden die in
middels het veld
hebben geruimd.
Willems stond ook
alleen in zijn
pleidooi om het
geld uit de provin
ciekas alsnog terug
te vorderen.
De bewindslieden
van binnenlandse
zaken gaven vol
mondig toe dat het
Zeeuwse provincie
bestuur in strijd met
de wet heeft gehan
deld, al werd het
Zeeuwse besluit in
eerste instantie in
een rapport van het
ministerie tot onge
noegen van de Ka
mer niet onrecht
matig genoemd. De
Graaff-Nauta kon
digde aan dat zij
binnenkort met een
algemene regeling
voor onkostenver
goedingen van be
stuurlijke ambtsdra
gers komt.
'Geen terugkeer in bestel als EG commercieel net verbiedt'
TROS en Veronica lopen het ri
sico hun plek in de ether te ver
liezen als ze het commerciële
avontuur aangaan. Dat zei mi
nister d'Ancona van WVC giste
ren in de Tweede Kamer tijdens
het debat over de omroepen.
Een kamermeerderheid juicht
het toé dat d'Ancona onder
zoekt of de EG-regels het toela
ten dat TROS en Veronica van
Nederland 2 een commerciële
zender maken, maar vraagt zich
af of het plan wel haalbaar is.
D'Ancona verwacht dat de
TROS nu ook snel beslist of ze al
dan niet uit het publieke bestel
wil treden. „Indien Tros en Ve
ronica allebei ja zeggen, treedt
een overgangsfase in", aldus
d'Ancona. In die fase zal onder
zoek uitwijzen of het EG-recht
toelaat dat Nederland 2 wordt
gereserveerd voor TROS en Ve
ronica. „Als het antwoord nee
is, dan rest hen uitsluitend de
kabel", waarschuwde de be
windsvrouw. Kortom, er is dan
geen weg meer terug.
De kabel vinden Tros en Ve
ronica niet erg interessant. Via
de kabel is op dit moment
hooguit 80 procent van tv-kij-
kend Nederland te bereiken. Via
de ether is het bereik 100 pro
cent.
Ex-publieke omroepen ma
ken volgens d'Ancona een goe
de kans als ze op Nederland 2
commerciële programma's wil
len maken. „Maar het mag en
kan nooit uitgesloten worden
dat ook andere commerciële
gegadigden hoge ogen gooien",
aldus de bewindsvrouw. „Over
onze hoofden heen zegt u dus
D'Ancona gisteren tijdens het overleg c
drage uitsluiten.
tegen Tros en Veronica: jullie
mogen er uit, maar zonder de
garantie dat je een ethernet
krijgt. Dan dóen ze het dus
niet", concludeerde het D66-
Kamerlid Wolffensperger.
Alle grote fracties hopen dat
Tros en Veronica' uit het bestel
stappen. Maar CDA-woordvoer
der Beinema probeerde tijdens
het debat weer nieuwe obsta
kels op te werpen. Hij verwacht
„grotè organisatorische proble
men" als de achterblijvende
omroepen op twee netten (Ne
derland 1 en 3) worden gepropt.
Om extra ruimte te creëeren,
stelde hij voor een satellietka
naal te huren voor de kleine
zendgemachtigden die wel wil
len verkassen.
Bijna alle fracties steunen het
plan van d'Ancona om de om
roepen zelf te laten bijdragen
aan het financiële gat van 100
125 miljoen. De omroepen mo
gen dat uit de eigen
len, het lidmaatschap duurder
maken of het abonnementsgeld
ophogen. Om te voorkomen dat
de omroepen teveel geld kwijt
raken, pleit het CDA voor een
kleine verhoging van de kijk- en
luistergelden. Voor d'Ancona is
een verhoging „deze kabinets
periode onbespreekbaar". Dat
geldt ook voor de PvdA-fractie.
Nieuw vergoedingssysteem geneesmiddelen gaat door
Het nieuwe vergoedingssyteem
voor geneesmiddelen gaat toch
1 juli in. Nefarma, de organisa
tie van de farmaceutische indu
strie, heeft gisteren in Den Haag
het kort geding tegen de Staat
verloren waarin om opschorting
systeem werd
Het nieuwe vergoedingssys
teem (GVS) bestaat uit indeling
van geneesmiddelen in groe
pen. Voor elke groep geldt een
maximale vergoeding. Richtlijn
daarbij is de gemiddelde prijs.
Als ziekenfondsverzekerden of
particulier verzekerden duurde
re medicijnen medicijnen wil
len, moeten ze het verschil zelf
bijbetalen.
De Haagse rechtbankpresi
dent is het niet met Nefarma
eens dat het nieuwe systeem op
een onzorgvuldige manier tot
stand is gekomen. De maximale
vergoedingen en de indeling in
groepen hebben ruime aan
dacht gehad, stelde de rechter.
De criteria voor onderlinge
vervangbaarheid van genees
middelen zijn volgens de recht
bankpresident objectief en con
troleerbaar genoeg. Bij de inde
ling in groepen is uitgegaan van
middelen die onder meer de
zelfde werking hebben. Volgens
Nefarma is alleen de therapeu
tische en chemische gelijkwaar
digheid van medicijnen van be
lang.
De Vereniging van Neder
landse Ziekenfondsen is blij met
de uitspraak. Wel zal de VNZ de
prijslijsten zoals die per 1 juli
gelden kritisch bekijken. Fabri
kanten van merkloze genees
middelen hebben namelijk hun
prijzen tot het gemiddelde ver
hoogd. Er zou sprake zijn van
prijsverhogingen tot 50 procent.
'Overschrijdingsregel onderling regelen
DEN HAAG GPD
Staatssecretaris Wallage van on
derwijs heeft zijn partijgenoten
in de Tweede Kamer gisteren op
de vingers getikt. De PvdA-frac-
tie wil dat de bewindsman een
eind maakt aan de stelregel dat
gemeenten evenveel geld moe
ten spenderen aan het bijzon
der als aan het openbaar onder
wijs. Maar Wallage vindt dat
zijn partijgenoten voor hun
beurt spreken.
Om de coalitie-partner CDA
niet voor het hoofd te stoten,
hield Wallage zich gisteren tij
dens overleg over de financie
ring van het basisonderwijs na
drukkelijk op de vlakte over de
wens van zijn fractie. De finan
ciering van het openbaar en bij
zonder onderwijs is van ouds
her een strijdpunt tussen CDA
en PvdA. De PvdA wil de over
schrijdingsregeling afschaffen.
Deze regeling verplicht ge
meentebesturen alle extraatjes
die ze het openbaar onderwijs
geven ook uit te keren aan bij
zondere scholen. Dat zijn niet
alleen protestantse of katholie
ke, maar ook Montessori of an
dersoortige niet-openbare scho-
len.
De PvdA vindt deze regeling
verspillend. Voor het CDA biedt
deze regeling de garantie dat
het bijzonder onderwijs niet
achtergesteld wordt bij het
openbaar onderwijs. De gelijke
behandeling van scholen is
vastgelegd in de grondwet.
In het openbaar reageert het
CDA niet of nauwelijks op po
gingen van de PvdA-fractie om
deze 'schoolstrijd' weer op te
rakelen. Maar de onderwijsspe-
cialisten van het CDA zijn wel
degelijk hevig gepikeerd en vin
den de opstelling van de PvdA
brutaal en provocerend. Tijdens
het overleg met de Tweede Ka
mer liet staatssecretaris Wallage
doorschemeren dat hij het zeer
onverstandig van zijn partijge
noten vond om de coalitiege
noot tegen de haren in te strij
ken. „Dat zijn dingen die je met
de coalitie moet regelen", zei de
bewindsman.
In de begroting 1991 kondig
den Ritzen en Wallage zelf al
aan de overschrijdingsregeling
te beperken. Alleen extraatjes
voor het openbaar onderwijs
die niks met het schoolgebouw
te maken hebben, zouden nog
in aanmerking komen voor
doorvergoeding aan het bijzon
der onderwijs. Maar gebroken
ruiten of verbouwingen of an
dere 'gebouwgebonden' extraa
tjes niet meer.
Bovag wil verbod
bezinzekwartje
De Staat handelt onrechtmatig
bij de accijnsverhoging op ben
zine. Omdat door het kwartje
extra per 1 juli de Nederlandse
pomphouders worden bena
deeld ten opzichte van hun
Duitse en Belgische concurren
ten, is de Nederlandse Staat ver
plicht het wetsvoorstel aan de
EG voor te leggen. Dat is tot op
heden niet gebeurd.
Aldus de Bovag en twee
pomphouders gisteren tijdens
een kort geding bij de recht
bank in den Haag. Volgens de
BOVAG zullen de pomphouders
in de Duitse en Belgische grens
streek een omzetderving van
respectievelijk 385 en 185 mil
joen gulden lijden, doordat het
prijsverschil met Duitsland on
geveer 30 cent en met België
ongeveer 25 cent gaat bedragen.
Een groot aantal pomphouders
zal daardoor failliet gaan.
