Regio
'Milieuvervuiler kan niet ontsnappen'
PTT in actie om misbruik
06-11-nummer in te dammen
'Geen geval bekend
van hulp bij suïcide'
Provincie schrikt van
ambitieuze plannen
voor 'New Holland'
'Gevolgen TGV voor
wegverkeer miniem'
'Gewest Den Haag
moet TGV krijgen'
Dinsdag 25 juni 1991
Redactie: 071-161400 WIM SPIERDUK WIM SCHRIJVER MEIDERT VAN DER KAAL) CAROLINE VAN OVERBEEKE JAN WESTERLAKEN MONICA WESSEUNC Eindredactie: HENK HOUTMAN Vormgeving: RUTCER J HOOGERDUK
19
„WE KRIJGEN meerval-
se meldingen, dan mel
dingen die op waarheid
berusten," aldus mr. La
gerwaard van het alarm
nummer.
Inspecteur geestelijke volksgezondheid:
Inspecteur Kraus van de gees
telijke volksgezondheid in
Zuid-Holland en Zeeland ge
looft niet dat psychiatrische
ziekenhuizen bewust de deur
open zetten en tegen patiën
ten zeggen die zelfmoord wil
len plegen: Ga je gang maar.
Hem zijn geen gevallen be
kend waarbij een vorm van
hulp is verleend. Misschien,
relativeert de inspecteur, zijn
hem die opzettelijk niet be
kend gemaakt.
Aldus, reageert Kraus - die
kantoor houdt in Leiden - op
opmerkingen van de Haagse
psychiater W. Nolen, die in
KRO's Brandpunt heeft ge
zegd, dat psychiatrische zie
kenhuizen soms opzettelijk de
deur open zetten om zwaar
depressieve patiënten de gele
genheid te geven een eind aan
hun leven te maken. Relatief
gezien zou het vrij vaak voor
komen. Bovendien verlenen
artsen vijf tot tien keer per jaar
actieve hulp bij zelfmoord van
psychiatrische patiënten. No
len stelde verder dat het dage
lijkse praktijk is, dat instellin
gen bewust het risico nemen
om patiënten niet optimaal te
bewaken.
Begin dit jaar is er een brief
wisseling geweest tussen de
inspectie en de psychiatrische
ziekenhuizen over de zorgvul
digheid die in acht moet wor
den genomen als patiënten
hulp vragen bij zelfmoord. Die
hulp mag de psychiater onder
geen beding geven, gaf de in
spectie als haar standpunt.
Soms, vertelt Kraus, ziet een
instelling af van een al te
strenge bewaking, waarbij de
patiënt overigens niet geheel
uit het oog wordt verloren.
„Toch," zegt de inspecteur,
„ziet hij kans om zelfmoord te
plegen. Niemand wil dat, maar
het gebeurt. De zelfmoord
komt niet onverwacht, wel het
tijdstip. In een onbewaakt mo
ment heeft dat plaats. Dan
kun je niet spreken van een
menselijke fout. Alleen, hoe
streng moet je bewaken?"
De inspecteur weet niet hoe
Nolen aan de cijfers komt die
hij naar buiten heeft gebracht.
Mogelijk zijn die afkomstig
van een enquête of heeft hij
die van collega's. Hij kan ze
niet uit een officieel onderzoek
hebben want dat heeft niet
plaatsgehad. Een onderzoek,
dat Kraus graag uitgevoerd
zou willen zien.
Een psychiatrisch zieken
huis dat zijn patiënten met de
neiging tot zelfdoding niet op
timaal bewaakt, is dat geen ac
tieve medewerking aan suïci
de? Kraus vindt van niet. Vol
gens hem zijn er patiënten die
al jaren de hand aan zichzelf
willen slaan. Ze gaan in het
weekeinde naar huis en ple
gen geen zelfmoord. Dus, zegt
hij, kan enige vrijheid de lust
om zichzelf te doden vermin
deren. Zolang een patiënt op
genomen wil zijn, geeft hij aan
te willen leven, aldus Kraus'.
Villa's, eerste klas terreinen voor
bedrijven en een wereldhan
delscentrum voor de tuinbouw
in de kustlokatie. Dat zijn wat
plannetjes die de Grontmij en
Heidemij aan de provinciale
staten van Zuid-Holland pre
senteerden onder de titel 'Bou
wen in New Holland'. De poli-,
tieke partijen waren er gister
middag echter niet van onder
de indruk. Wat is er over van de
oorspronkelijke doelstellingen?'
zo vroegen zij zich af.
De Grontmij en Heidemij wa
ren door de provincie aange
zocht om de interesse van in
vesteerders voor de kustlokatie
te peilen. De kustlokatie, een
oud plan van WD'er Water
man, betreft de drooglegging
van een stuk zee vanaf Den
Haag tot Hoek van Holland.
Hierdoor ontstaat nieuw land te
grootte van 3000 hectare. Dat
was aanvankelijk bedoeld als
oplossing voor het enorme
ruimtegebrek rondom. Den
Haag. Het was ideaal voor de
bouw van woningen, kassen en
de aanleg van recreatieterrei-
„Van dat
niet veel meer terug," zo zei de
teleurgestelde CDA'er Kruijk,
ondanks alles een voorstander
van de komst van de kustloka
tie. Net als andere statenleden
vond hij de toekomstvisie van
de adviesbureaus aan de opti
mistische kant. Statenlid De
Jong (Groen Links) ziet nog niet
gebeuren dat de kustlokatie
straks kan concurreren met in-
s echter wel het uit-
)unt van 'bouwen in New
l'. Uit berekeningen is
gebleken dat wanneer de
grondprijzen wordt aangehou
den zoals die nu rond Den Haag
gelden, het tekort geschat wordt
op 1,2 miljard gulden. Een te
kort dat realisering van het plan
zeer onwaarschijnlijk maakt.
Maar volgens Grontmij/Hei-
demij kan dat tekort worden te
ruggebracht tot pakweg 600
miljoen wanneer er wordt uit
gegaan van Amsterdamse prij
zen en zelfs tot 300 miljoen gul
den wanneer de lokatie kan
concurreren met Brussel. Voor
waarde om tegen die gebieden
op te kunnen, is volgens de ad
viesbureaus dat er dan ook iets
bijzonders kan worden gebo
den. Dan moet er worden afge
stapt van de 'regionale optiek',
waarbij de Kustlokatie slechts
dient als opvang van tekort aan
woningen en glastuinbouwge
bieden.
De aanpak die Grontmij/Hei-
demij voorstaat de nationale
optiek betekent bij voorbeeld
dat een woning alleen al aan
grondkosten zo'n 40.000 tot
60.000 gulden kost. De huizen
die in deze categorie vallen,
gaan minstens 5 ton kosten. Be-
drijfstereinen op gunstige plaat
sen kosten zo'n 750 gulden per
vierkante meter.
Gedeputeerde staten nemen
in september het besluit tot het
doen van verdere stappen naar
de aanleg de kustlokatie.
LEZERS SCHRUVEN
Los/vastrecht?
Naar aanleiding van uw bericht
in de krant van 19 juni over rei
nigingsrechten die in de provin
cie Zuid-Holland explosief zijn
gestegen, wil ik het volgende
opmerken. Ik ben het niet eens
met de stijging van allerlei hef
fingen die door de gemeente
wordt opgelegd. Om maar een
paar voorbeelden van dergelijke
stijgingen te noemen: het elek
trisch vastrecht is van 58,24
naar 82 gulden gestegen, het
vastrecht voor gas is
van 48,58 naar 104 gul
reinigingrechten van 44,50
133,44 gulden.
Nu begrijp ik iets niet. Het
vast in het woordje vastrecht
betekent toch vast? Waarom
verandert dat dan om de haver
klap? Het woordje recht slaat
ook nergens op omdat het niet
een recht is om te betalen, maar
een plicht.
Dit jaar betalen wij 12 keer
het voorschotbedrag van die
vastrechten. Maar als dit niet
meer vast is, mogen wij het vol
gend jaar dit dan 11 of 10 keer
betalen? Het zijn immers onvas
te plichten!
Mevr. Lindenberg,
Meermanshof 19,
Leiden
Het zijn vooral kinderen die voor de 'lol' het alarmnummer draaien. Zeker sinds het in de telefooncel gratis kan worden gedraaid, lijkt 06-11 vogel
vrij. FOTO WIM DIJKMAN
Kinderen misbruiken massaal het alarmnummer 06-11.
Te pas en te onpas wordt het gedraaid. Maar er komt een
actie om het misbruik tegen de gaan. Binnenlandse za
ken heeft de PTT gevraagd de telefoonnummers vast te
leggen van abonnees die opvallend veel contact zoeken
met de 06-11-centrale. Is er sprake van misbruik, dan
spreekt de PTT de klant daarop aan. Blijft de beller actief,
dan kan middels een kort geding een dwangsom worden
geëist
Mr. Lagerwaard zegt dat het
06-11-nummer vogelvrij lijkt te
zijn. Zeker sinds er het in de te
lefooncel gratis kan worden ge
draaid. Hij heeft echter niet de
indruk dat er uitsluitend vanuit
de cel wordt gebeld. Hoewel het
jeugdjournaal uitgebreid aan
dacht aan het belang van het
alarmnummer besteedde, leek
dit een averechtse uitwerking te
hebben. Sinds die tijd wordt 06-
11-centrale vaak ten onrechte
gealarmeerd.
Mr. G.E. Lagerwaard, de baas
van het alarmnummer, vertelt
dat misbruik in andere landen
bij lange na niet zo groot is als
in Nederland. Hij noemt het be
schamend, dat de Nederlanders
met een voorziening als 06-11,
niet kunnen omgaan.
Omstreeks Pasen begon de el
lende. Hoofdzakelijk kinderen
belden. Ze vloekten, tierden,
schreeuwden schunnige taal of
giechelden alleen maar wat. Er
waren ook meldingen dat
moeder van de trap was gi
len en een vader stomdronken
was. Het misbruik nam in de
maanden ema zulke schrikba
rende vormen aan, dat de grote
steden, gesteund door Leeuwar
den, Maastricht en Groningen
besloten de minister te vragen
om maatregelen te nemen.
geval" Ve™olSen
De misbruiker strafrechterlijk
vervolgen kan (nog) niet, omdat
misbruik van het darmnummer
niet strafbaar is. Lagerwaard is
van mening, dat dit eigenlijk
wel het geval zou moeten zijn.
De enige sanctie die hij nu te
gen een misbruiker kan aan
wenden is een kort geding. Elke
keer dat er voor 'niets' wordt
gebeld zou er bij voorbeeld een
dwangsom van honderd gulden
kunnen worden geëist.
„Komt het bellen frequent
voor, dan kan de hoogte van het
bedrag snel oplopen. Twintig
belletjes zijn zo gepleegd. Al we
ten ouders niet dat hun kinde
ren dit doen, toch blijven zij
verantwoordelijk. Overigens is
het nog niet voorgekomen dat
we via de rechter een dwang
som hebben moeten eisen."
De baas van het alarmnum
mer denkt dat de maatregel die
nu wordt genomen voldoende
is om het misbruik in te dam
men. Bewust is voor eind juni
gekozen, omdat de vakantie
voor de deur staat. Kinderen
vervelen zich dan vaak, hebben
niks te doen en gaan bellen. Op
de alarmcentrales zijn woens
dagmiddag, zaterdag en zondag
pieken van 'vals alarm'.
Zo nu en dan maken volwas
senen zich er schuldig aan. Om
te controleren of de centrale in
derdaad 24 uur lang is bezet, la
ten ze de wekker 's nachts om
drie uur aflopen en bellen ver
volgens 06-11. Of als iemand te
diep in het glaasje heeft geke
ken komt het voor dat het
alarmnummer wordt gedraaid.
Lagerwaard noemt het spijtig,
dat het in Nederland niet is ge
lukt om een 'schoon' alarm
nummer te hebben. De situatie
is alarmerend, zegt hij. „De
alarmcentrales staan met de rug
tegen de muur. Dan moet je wat
doen. Daarom pakken we het
op deze manier aan. Ik hoop
dat de jeugd begrijpt dat het zo
niet langer kan. Zo dom is ze
toch niet?"
Veertig
De centrale voor de Leidse re
gio, gevestigd bij de Haagse po
litie, vertelt dat het geen uitzon
dering is als er in het weekeinde
binnen een half uur zo'n veertig
valse meldingen binnenkomen.
Soms gaat dat een hele middag
door. Woordvoerder Van Dijk
zegt dat het in de Leidse en
Haagse regio heel erg is. Zeker
90 procent van de meldingen
op vrije dagen is voor de centra
list ellende.
„Maar als er één serieuze bij
zit, dan moet je die er wel uit
vissen. We geven een melding
dan ook door als maar enigszins
blijkt dat er een kern van waar
heid in zit. Eén ding is zeker we
krijgen meer valse meldingen,
dan meldingen die op waarheid
berusten."
Zuidhollandse Milieufederatie:
De aanleg van een hogesnel
heidslijn van Parijs naar Am
sterdam brengt het autoverkeer
slechts met enkele procenten
omlaag en heeft nog minder in
vloed op het vliegverkeer. Dit
blijkt volgens de Zuidhollandse
Milieufederatie uit de TGV-no-
ta, een rapport van Rijkswater
staat over de gevolgen van de
TGV op het auto- en vliegver
keer.
Als de HSL wordt doorgetrok
ken van Parijs naar Amsterdam,
dan neemt het aantal reizigers
per auto volgens de Milieufede
ratie slechts met 737 per dag af.
Op het aantal mensen dat per
vliegtuig gaat, zou de aanleg
zelfs geen enkele invloed heb
ben.
Deze invloed is zo gering dat
de Milieufederatie zich gister
avond vierkant tegen de hoge
snelheidslijn heeft opgesteld.
„Wat de metro in Rotterdam op
één dag aan mensen vervoert,
daar doet die hogesnelheids
trein jaren over," merkte be
leidsmedewerker Menko Wier-
sema op.
Milieugroeperingen uit Zuid-
Holland en Brabant waren eis-
teravond naar Rotterdam geko
men om een eensgezind stand
punt te ontwikkelen over het
tracé van de hogesnelheidslijn.
Tot 1 juli kunnen belangheb
benden reageren op de TGV-
nota van Rijkswaterstaat. Be
langrijk daarbij is om als milieu
organisaties met een eensge
zind standpunt naar buiten te
treden, benadrukte Wiersema.
Tot eensgezindheid kwam het
gisteravond echter niet. Niet al
le milieu-organisaties zijn tegen
de aanleg van de hogesnel
heidslijn. En voor zover ze voor
zijn, wordt er nog ruzie gemaakt
over de mogelijke tracés. Geen
enkele organisatie wil de super
snelle trein door haar gebied.
Wiersema riep op niet te ruziën
over de tracés, maar zich eens
gezind te verzetten tegen de
aanleg van de hogesnelheids
lijn.
Niet iedereen was het daar
mee eens. „We waren técen
Schiphol en tégen Zestienho
ven, maar dat we nu ook al té
gen openbaar vervoer zijn, kan
er bij mij niet in," merkte een
van de teleurgestelde aanwezi
gen op. Daarnaast bleven enke
le aanwezigen er bij de Milieu
federatie op aan dringen om
toch een voorkeur uit te spre
ken voor een bestaand of een
nieuw treintracé. En dan het
liefst voor het bestaande, klas
sieke spoornet
Het is ontoelaatbaar dat Den
Haag als regeringsstad en feite
lijk beslissingscentrum van Ne
derland niet zou worden aange
sloten op het TGV-net. Dat een
regering van welk land dan ook
zich op zo'n manier zou laten
uitsluiten is onvoorstelbaar. De
TGV moet in elk geval in Den
Haag stoppen. Dat is mogelijk
door gebruik te maken van het
bestaande tracé.
Dat schrijft het gewest Den
Haag, een samenwerkingsver
band van de gemeenten Den
Haag, Wassenaar, Leidschen-
dam, Nootdorp, Rijswijk, Voor
burg en Zoetermeer als in
spraakreactie op de plannen
voor de aanleg van een tracé
voor de train a grande vitesse,
de hoge-snelheidstrein.
Als de trein over een nieuw
tracé wordt geleid, ten oosten of
ten westen van Zoetermeer, dan
wordt Den Haag in elk geval
niet aangedaan. De kracht van
de TGV is echter volgens het ge
west juist dat er een hart-op-
hartverbinding wordt gemaakt
tussen steden onderling. „Met
het vliegtuig concurreren kan
alleen als de TGV de tijdrovende
transfers van en naar de lucht
haven voorkomt. Dat betekent
dus juist dat we de trein in het
hart van de steden moeten laten
stoppen. Pas dan is de trein een
goed alternatief voor korte in
ternationale vluchten", aldus
het gewest in zijn reactie.
Gebruik maken van het be
staande tracé heeft volgens het
gewest geen onoverkomelijke
nadelige gevolgen voor de reis
tijden. Het verschil tussen oud
en nieuw tracé zou volgens het
gewest hoogstens twintig minu
ten bedragen.
Politie werkt samen met gemeenten en hoogheemraadschap
LEIDERDORP MONICA WESSEUNC
Je ziet ze steeds vaker: de vlieg
tuigjes van de rijkspolitie die
een gebied afspeuren op zoek
naar milieuvervuilers. Ontdek
ken dat iemand stiekem olie
loost, puin stort of gier in de
sloot laat lopen is echter maar
één ding. De overtreder beboe
ten en vooral ervoor zorgen dat
de vervuiling wordt opgeruimd
en herhaling voorkomen, een
heel ander.
Milieuvervuilers lopen door
steeds intensievere controles
vaker tegen de lamp. „En je kan
er van verzekerd zijn dat het
niet blijft bij een proces-ver-
baaltje. De vervuiler draait ook
op voor het opruimen. We hou
den hem vervolgens goed in de
gaten om de kans op herhaling
zo klein mogelijk te maken."
Dat zegt R. Bastiaansen, milieu
coördinator regio Zuid-Hol-
land-midden van de politie.
Bastiaansen houdt zich dezer
dagen vooral bezig met het op
zetten van de samenwerking
tussen gemeenten, provincies,
hoogheemraadschappen en po
litie. .Alleen dan kunnen we in
derdaad de opsporing van
milieudelicten onverbiddelijk
laten doorlopen in bestraffing,
opruimen en controle ach
teraf'.
De politie heeft elk jaar 52
milieuvluchten boven deze re
gio. Daarbij komen de 18 vluch
ten die worden bekostigd door
de provincie maar waarbij ook
een politieagent mee mag. In
totaal zit de politie dus zeventig
keer per jaar in de lucht en
maakt keer op keer melding van
het aantal opgespoorde overtre
dingen tegen de afvalstoffen
wet, of een van de vele andere
milieuwetten. Uit het verhaal
van Bastiaansen blijkt echter
dat eenmaal terug op de grond
het echte werk pas begint.
Puinstort
Overigens moet voor wat betreft
de ondernomen acties onder
scheid worden gemaakt tussen
overtredingen die, als de politie
ze ziet, nog gaande zijn (een
pijp waaruit olie de sloot in
loopt) en eerdere vervuilingen
zoals illegale puinstort. In net
eerste geval wordt het vliegtuig
je of de helikopter direct aan de
grond gezet en wordt meteen
ingegrepen. Meestal echter is
een dergelijke noodgreep niet
nodig, omdat de vervuiling he
laas al is geschied en het bewijs
materiaal blijvend is.
Bastiaansen legt aan de hand
van een voorbeeld uit hoe het
gaat. „Stel we zien vanuit de
lucht dat de een of ander achter
zijn huis of bedrijf een fiks gat
heeft gegraven en dit heeft vol
gestort met puin. Dat is ernstig,
maar maakt subiet landen en
ingrijpen niet nodig. Het puin is
niet direct milieubedreigend en
bovendien is het bewijsmateri-
Milieucoördinator Bastiaansen tussen het vuil: „De vervuiler komt er niet vanaf met een simpele boete."
FOTO ELLEN MARTENS
aal niet een, twee, drie te ver- en aantekeningen gemaakt van ven is gevlogen, een vertegen
doezelen. Zelfs al haal je het de geconstateerde puinstort, woordiger van de provincie en
puin weg, dan nog is heus wel net als van alle andere overtre- het hoogheemraadschap en zo-
te bewijzen wat wij op foto's dingen. Zodra de foto's zijn ont- nodig de Algemene Inspectie
hebben vastgelegd". wikkeid, komt het eigenlijke dienst worden door de politie
Er worden in de lucht foto's werk. Alle gemeenten waarbo- bijeengeroepen om een 'plan de
campagne' te maken. Per geval
wordt bekeken wat voor over
treding het is.
Puinstort valt vaak onder de
afvalstoffenwet en dat is 'des
provincies', een overtreding van
de hinderwetbepalingen is het
pakkie an van ae gemeente en
vervuiling van het oppervlakte
water is net zorggebied van het
hoogheemraadschap. Per soort
overtreding wordt een gelegen
heidsteam gevormd. Dat twee-
of driemansschap moet ervoor
zorgen dat de vervuiler er niet
vanaf komt met het betalen van
een boete. De politie kan pro
cessen-verbaal uitschrijven of
de zaak naar de rechter sturen.
De provincie, gemeente of het
hoogheemraadschap kan echter
het bedrijf gebieden de zaak
snel op te lossen onder dreiging
met, in het uiterste geval, be-
drimdulting.
Zo heeft elke milieuovertre
ding dus een fikse nasleep. Dat
is niet alleen belangrijk voor de
overtreding zelf. Bastiaansen:
„Milieu is nu in de mode. We
moeten voorkomen dat over
een paar jaar, als iets anders
lekker populair is, het milieu
weer ondersneeuwt. Wij als po
litie blijven wel opsporen, maar
moeten ons verzekeren van me
dewerking van de andere over
heden. Dat kan alleen door nu
glasharde afspraken te maken
over de samenwerking en de
manier waarop we overtredin
gen afwikkelen.".