Binnenland
Vrijen... en jij
'Alleen leger kan Marokkaanse
jongeren nog echt aanpakken'
'Pil-campagne' valt goed bij Aids-bestrijding
Dromen over 's lands
allersaaiste radiostation
'Politiek speelt geen rol bij
benoemingen Hoge Raad'
Zaterdag 22 juni 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER MARGOT KLOMPMAKER Vormgeving: CLARA KEMPER
Algemeen Nederlands
(ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NCB noemt uitspraken Amsterdamse ambtenaar 'discriminerend'
Er is maar één instantie in Nederland die Marokkaanse
criminele jongeren weer op het rechte pad kan krijgen:
het leger. De krijgsmacht heeft alle middelen en de erva
ring om deze jongeren uit het criminele circuit te halen
en ze weer op het rechte pad te krijgen. „Een klap voor
hun kanis als ze het fout doen en een aai over de bol als
het goed gaat. Dat blijkt het enige te zijn dat helpt."
AMSTERDAM ALTAN ERDOGAN
Deze op z'n minst opmerkelijke
uitspraken zijn afkomstig van
Jan Beerenhout. Hij is ambte
naar bij de gemeente Amster
dam en heeft daar onder meer
het minderhedenbeleid onder
zijn hoede. Daarnaast maakt
Beerenhout deel uit van de pro
jectgroep Sociale Vernieuwing
onder leiding van oud-Tweede
Kamerlid Jan Schaefer. Die ad
viseert het kabinet onder meer
over de sociale aspecten van het
toekomstige minderhedenbe
leid.
Volgens Beerenhout moeten
Marokkaanse jongeren die een
misstap begaan na hun arresta
tie de keus krijgen tussen de ge
vangenis een 'opleiding' door
het leger. Niet alleen heeft het
leger de ruimte kazernes
voor het onderbrengen van de
ze jongeren, het heeft ook erva
ring in het aanleren van disci
pline, de pedagogische kwalitei
ten en het lesmateriaal om hen
een beroepsopleiding te geven,
vindt de ambtenaar.
Het idee komt naar zijn zeg
gen voort uit een bezoek dat
een delegatie van de Amster
damse politie onlangs bracht
aan de Projectgroep Sociale
Vernieuwing in Den Haag.
- Het leger als enige oplossing
voor criminaliteit bij Marokka
nen. Dat is nogal een boude uit
spraak. Is het uw bedoeling de
knuppel in het hoenderhok
gooien of is het u menens?
Beerenhout: „Boude uit
spraak? Nee hoor. Om te voor
komen dat ik meteen van enge
rechtse ideëen wordt beticht:
het gaat niet om het leger zélf,
maar om de opleidingscapaci
teit van het leger. Ik heb zelf in
mijn diensttijd ondervonden
dat de krijgsmacht dé plek bij
uitstek is om in een zeer korte
tijd een goed vak te leren."
- Denkt u desondanks niet dat u
op deze manier de woede van in
elk geval de minderhedenorga
nisaties op de hals haalt?
„Geen sprake van. Uit uit
spraken van bijvoorbeeld de
Amsterdamse hoofdcommissa
ris Nordholt heb ik begrepen
dat het in de grote steden echt
mis dreigt te gaan met de crimi
naliteit onder minderheden.
Daarnaast blijkt uit een rapport
van het ministerie van justitie
dat werkloosheid, financiële
problemen of cultuurverschillen
daar weinig mee te maken heb
ben. De hoofdoorzaak, vooral
bij Marokkanen, is een gebrek
aan ouderlijk toezicht."
Beerenhout doelt op een rap
port dat in april is verschenen.
Onderzoeker Junger van het
Wetenschappelijk Onderzoeks-
en Documentatiecentrum
(WODC) van het ministerie van
Justitie onderzocht drie groepen
migrantenjongeren en kwam
tot de conclusie dat migranten
jongeren vooral door de situatie
thuis en op school op het crimi
nele pad raken.
„Door mijn ervaring in het
werken met minderheden
Beerenhout was jarenlang mi
grantenwerker in de Amster
damse Indische buurt, AE
weet ik dat dat klopt", zegt Bee
renhout.
„Marokkaanse jongeren zijn
dolblij als je ze uit het criminele
circuit haalt. Het gaat om jon
geren die in hun hart zeer bur
gerlijke toekomstverwachtingen
hebben. Trouwen, een huis en
een baan: Huisje, boompje,
beestje, dat is wat ze willen. Als
ze echter in het hulpverleners-
scircuit terecht komen, krijgen
ze bij wijze van spreken meteen
een sigaretje en een kopje thee
aangeboden. Dan gaat het mis.
Ze verwachten een hardere aan
pak: een klap voor hun kop als
ze het fout doen en een aai over
de bol als het goed gaat."
Begin dit jaar opperde het
Amsterdamse stadsbestuur de
mogelijkheid om deze Marok
kaanse jongeren in internaten
op te vangen. Zo zou er ook een
vorm van controle op hun vrije-
tijdbesteding zijn. Van deze
doelstellingen is tot nu toe wei
nig terecht gekomen.
„Ik borduur alleen maar voort
op dat idee. De groep jongeren
waar het in Amsterdam om
gaat, is te groot om op te van
gen in een of ander pensionne
tje. Tel daar de uitspraken van
onder meer Nordholt en en
Junger maar bij op. De reken
som wordt compleet als je de
discussie over de herstructure-
ring van de krijgsmacht en de
vermindering van het aantal le-
gertaken erbij betrekt. De capa
citeit is beschikbaar, de feiten
liggen er. Het leger heeft de
mensen, de opvangmogelijkhe
den en de pedagogische kwali
teiten."
Beerenthout heeft zijn 'optel
sommetje' overigens al aange
kaart bij de landmacht, de poli
tie en het ministerie van defen
sie. Defensie staat in eerste in
stantie niet afwijzend tegenover
het idee, alhoewel er volgens
een woordvoerder „nog veel ha
ken en ogen" aan de uitvoering
zitten. Ook de Amsterdamse
politie kan Beerenhout maar
ten dele volgen, een woordvoer
der benadrukt dat een opleiding
door het leger gevangenisstraf
Strakke discipline
zoals in het leger. Dat
is het enige waarmee
criminele Marok
kaanse jongeren nog
te redden zijn, vindt
de Amsterdamse
ambtenaar J. Beeren
hout. UNITED PHOTOS
bij ernstige vergrijpen nooit kan
vervangen.
Het Nederlands Centrum
voor Buitenlanders (NCB) in
Utrecht heeft ernstige twijfels
over de uitspraken van de Am
sterdamse ambtenaar. Woor-
voerder Ilhan Akel: „Je kunt
geen uitzondering maken voor
Marokkanen. Dat is discrimina
tie. Volgens ons zitten er in het
huidige strafrechtelijke systeem
genoeg mogelijkheden om
mensen op een alternatieve
manier aan te pakken, of het
nou Turken, Marokkanen of
Nederlanders zijn."
Akel zegt dat zijn organisatie
zich stoort aan uitspraken als
die van de Amsterdamse poli
tiecommissaris Nordholt en
Beerenhout. „Het woord ras-
senrellen keert steeds terug de
laatste tijd. Het is echter zeer
voorbarig om te denken dat rel
len in België of Parijs ook zo
maar in de Nederlandse context
zouden kunnen ontstaan.
„Het zijn uitspraken die on
nodig polariserend werken. Na
tuurlijk zijn er problemen. Dat
men ze signaleert is al hoopge
vend. Ik hoop dat bewindslie
den en andere verantwoordelij
ken nu eens met de migranten-
organisaties over échte oplos
singen gaan praten. Het opzet
ten van goede scholingsmoge
lijkheden en het creëren van
werk bijvoorbeeld. Dat is beter
dan om de hete brij heendraai-
'Informatie over anti-conceptie en Aids-preventie gaat goed samen
's Lands grootste fabrikant van
de anti-conceptiepil die voor
lichting geeft over 'veilig vrijen'.
Het lijkt op zijn minst een
beetje verdacht. Waar heel Aids-
bestrijdend Nederland campag
ne na campagne hamert op het
condoom als enige afdoende
bescherming tegen de dodelijke
ziekte, begint Organon uit Óss
een groots opgezette campagne
om 'de pil' onder de aandacht
van de jeugd te brengen.
In de campagrie 'Vrijen en
jij' bestaande uit een video
film met tienersterretje Nada
van Nie, folders en schriftelijk
lesmateriaal voor scholieren
wordt de kreet 'veilig vrijen' ei
genlijk vooral in verband ge
bracht met het voorkomen van
zwangerschap. Het risico van
Aids en andere seksueel over
draagbare aandoeningen (SOA)
komt wel ter sprake, maar
slechts zijdelings.
Volgens Cees van Eijk, secre
taris van de sectie voorlichting
en preventie van de Nationale
Commissie Aids-bestrijding
(NCAB), zijn de instellingen
voor Aids-bestrijding dan ook
niet betrokken geweest bij de
totstandkoming van 'Vrijen
en jij'. „Toen ik de video don
derdag bij de presehtatie zag,
hoorde ik eigenlijk voor het
eerst van de campagne", aldus
Van Eijk.
Toch is de NCAB niet onge
lukkig met het initiatief van Or
ganon. „In de video wordt wel
degelijk aandacht besteed aan
de relatie tussen condooms en
Aids-bestrijding. Dat is naar
mijn eerste indruk niet slecht
gedaan. De invalshoek van het
bedrijf is natuurlijk de anti-con
ceptie, maar dat accepteren
we", zegt Van Eijk.
Informatie over het voorko
men van zwangerschap is bo
vendien lang niet de slechtste
manier om jongeren te wijzen
op de risico's van Aids en ande
re geslachtsziekten, meent Van
Eijk: „We zijn er inmiddels wel
achter dat Aids-voorlichting
voor jongeren het best kan wor
den ingekaderd in de complete
seksuele vorming. Het moet een
en-en verhaal worden: én de pil
voor de anti-conceptie, én het geren dan de preventie van Aids
condoom voor seksueel over- en andere geslachtsziekten. De
draagbare aandoeningen." kennis over Aids is bij jongeren
„Het risico van een zwanger- weliswaar groot, maar ze zien
schap staat toch dichter bij jon- de ziekte niet als een reëel risico
Karl Hammer: Wij laten ons niet opzij drukken.
FOTO CPD CEES ZORN
AALSMEERDERBRUG PIET ARP
Radio RPM (Rotaties Per Mi
nuut) moet de saaiste zender
van Nederland worden, maar
ook de drukst beluisterde. RPM
wil uitsluitend informatie geven
over weersomstandigheden,
verkeersopstoppingen, weg
werkzaamheden, alternatieve
routes, stremmingen bij het
openbaar vervoer en parkeer-
mogelijkheden bij grote mani
festaties.
De Mediawet verbiedt zo'n
zender, maar daardoor laat ini
tiatiefnemer Karl Hammer zich
niet uit het veld slaan. Des
noods werft RPM leden om in
de ether te kunnen komen, zegt
hij. Hammer is er van overtuigd
dat voor zijn saaie geesteskind
voldoende belangstelling be
staat.
Elk jaar verdwijnt in Neder
land zeker een miljard gulden in
een bodemloze put. Die enor
me schadepost wordt veroor
zaakt door de files en het tijd
verlies dat daarvan het gevolg is.
Radio RPM kan een flink deel
van dat probleem helpen oplos
sen, denkt Hammer. „De winst
is voor ons allemaal: minder
kosten en minder milieuscha
de."
Al twee jaar loopt Hammer de
deuren in Den Haag en Hilver
sum plat. Hij wil elk kwartier de
laatste nieuwtjes uitzenden die
van belang zijn voor het weg
verkeer, voor de scheepvaart en
zelfs voor de luchtvaart. „Plus
tips hoe je files kunt ontlopen.
Nu rijd je door onwetendheid in
de fuik en daar kom je niet
meer uit." Om effect te sorte
ren, moet de zender dag en
nacht in de lucht zijn.
Het Commissariaat voor de
Media geeft het initiatief echter
geen schijn van kans. RPM
wordt niet door brede lagen van
de bevolking gedragen, want de
stichting kent geen leden. Bo
vendien, geen enkele zender is
continu in de lucht, dus ziet het
commissariaat geen reden
waarom RPM dat wel zou moe
ten zijn.
Iets anders had Hammer ei
genlijk niet verwacht van het
commissariaat. „Dat houdt zich
aan de letter van de wet, terwijl
RPM veel meer in de geest daar
van denkt. Deze zender is niet
te stoppen. Desnoods werven
we leden en gaan we ook televi
sie maken, alleen omdat we
voor onze verkeersinformatie-
zender aan de Mediawet moe
ten voldoen. Dan koop je ge
woon je tv-programma's."
Het Commissariaat voor de
Media mag dan dwars liggen,
echt gebrek aan steun heeft
Hammer naar eigen zeggen
niet. „De ministeries van ver
keer en waterstaat, economi
sche zaken en VROM steunen
het initatief. De stichting is ge
vormd door onder meer belan
genorganisaties van het wegver
voer, de spoorwegen en recent
ook de Luchthaven Schiphol."
Hij heeft dan ook alle vertrou
wen in het uiteindelijke succes.
„We laten ons niet opzij druk
ken. Op welke legale manier
ook, we komen in de lucht."
Wat Hammer ideaal lijkt, is
een systeem waarbij weggebrui
kers via de autotelefoon tips
over beginnende filevorming
naar RPM doorbellen. „Drie
verschillende telefoontjes over
een obstakel en we kunnen het
al voorzichtig in de uitzending
melden. De rijkspolitie of ande
re motorrijders hebben de
stremming in een paar minuten
onderzocht. Daarna kan een
echte waarschuwing worden
uitgezonden, inclusief adviezen
over alternatieve routes."
Als informatiebronnen wil
Hammer gebruik maken van de
Verkeerscentrale van de rijkspo
litie in Driebergen, het KNMI,
de ANWB en de nodige belan
genorganisaties. Schiphol bij
voorbeeld is voor mensen die er
weinig komen een doolhof ge
worden. Simpele tips over welke
parkeervakken ruimte bieden
en hoe je daar belandt, zijn een
voudig door te geven. „Radio
RPM is een droom van mij. Het
is zo simpel, dat het vreemd is
dat er niet eerder aan is ge
werkt."
President Roy er kraakt CD A-plan
voor zichzelf. Zwangerschap
daarentegen wel", aldus Van
Eijk.
De NCAB is wel een beetje
verontrust over de begripsver
warring die zou kunnen ont
staan rond de kreet 'veilig vrij
en'. Van Eijk: „Bedoel je dan
Aids-preventie of het voorko
men van een zwangerschap?
Om die verwarring te voorko
men, willen we de activiteiten
van de SOA-stichting (onder
meer Aids-bestrijding, red.) en
de Rutgersstichting (anti-con
ceptie) zoveel mogelijk op el
kaar afstemmen."
De NCAB heeft Organon ove
rigens aangeboden wel infor
matie over de preventie van
Aids te leveren voor het schrifte
lijke lesmateriaal. „Dat is nog
niet klaar en het is de bedoeling
dat daarin meer aandacht aan
seksueel overdraagbare aandoe
ningen wordt besteed. We ho
pen dat Organon ons aanbod
oppakt", zegt Van Eijk. „Zeker
dan zijn we niet ongelukkig met
'Vrijen en jij'. Het accent ligt
wat anders, maar de campagne
zit goed in elkaar."
Het CDA vindt dat er teveel
rechters uit D66-kring zijn.
Daarom willen de christen-de
mocraten dat de Tweede Kamer
meer gegevens krijgt over de
maatschappelijke achtergrond
en politieke overtuiging van
kandidaat-raadsleden van de
Hoge Raad.
De president van de Hoge
Raad, mr. S. Royer, brengt het
met de nodige tact. Maar zijn
kritiek op dit CDA-voorstel is er
niet minder om: „Ik denk dat
het CDA niet helemaal het juis
te inzicht heeft in de wijze
waarop leden van de Hoge Raad
functioneren. Het lijkt alsof hij
zich daar onvoldoende in heeft
verdiept".
Royer had deze week met stij
gende verbazing het dagblad
Trouw gelezen. Daarin sprak
het Tweede-Kamerlid Van der
Burg (CDA) zijn vrees uit dat
D66 een te grote invloed krijgt
in de Hoge Raad, het hoogste
rechtscollege van ons land.
Bij de selectie van nieuwe le
den voor de Hoge Raad wil Van
der Burg in het vervolg duide
lijkheid over de politieke over
tuigingen van de kandidaten,
zodat voorkomen wordt dat be
paalde politieke stromingen dit
belangrijke rechtsorgaan over
heersen. In feite gaat het hier
om een gemaskeerde aanval
van Van der Burg op de integri
teit van de leden van de Hoge
Raad. Het CDA-kamerlid be
doelt dat de rechters zich niet
los kunnen maken van hun ei
gen politieke en religieuze voor
keuren bij het rechtspreken.
Royer, zelf overigens D66-
aanhanger, bestrijdt dit. „Als je
kijkt naar de jurisprudentie van
de Raad, dan kun je constateren
dat het college al jarenlang goed
functioneert. Er is in ieder geval
geen aanleiding om te stellen
dat een bepaalde partij een gro
te invloed daarop heeft."
President Royer wijst er
voorts op dat Hoge Raad zelf
zes kandidaten aandraagt als er
een plaats openvalt. Daarbij is
de staat van dienst het criteri
um. „We willen de allerbeste
mensen hebben. Ik denk dat die
in staat zijn in hun werk vol
doende afstand te nemen van
hun persoonlijke politieke op
vattingen".
Politiek, zegt zowel Royer als
griffier jhr. mr. W. van Nispen
tot Sevenaer, is eigenlijk nooit
een item in onze kringen. Van
Nispen: „Ik hoor hooguit bij
toeval iets over de politieke ge
zindte van collega's. Politiek
speelt helemaal geen rol. Als
rechtsorgaan heeft de Hoge
Raad niet eens een officieel
standpunt over het onderwerp
dat Van der Burg nu aanroert.
Maar iedere rechter zal beamen
dat politieke voorkeur niet be
paalt of iemand een goede jurist
Royer gaat nog een stapje ver
der: „In landen waar de rechter- I
lijke macht via politieke criteria
wordt benoemd, zoals in België,
worden niet de beste mensen
gekozen. Ik ben zeer tegen die
soort benoemingen. Van der
Burg stoort zich daar blijkbaar
niet aan en wil eigenlijk terug
naar de tijd van de verzuiling,
waarbij altijd duidelijkheid be
stond over de maatschappelijke
achtergrond van een jurist."
Van Nispen: „Van der Burg
zet de tijd terug. Ik vind het juist
goed dat de samenleving ont-
zuild is. Men vraagt tegenwoor
dig toch ook niet meer naar ie
mands politieke denkbeelden
bij een sollicitatie".
Royer piekert er niet over de
politieke en religieuze bindin
gen van kandidaten op te ne-
men in het curriculum vitae,
dat naar de Tweede Kamer
wordt gestuurd bij de procedure
die leidt tot de benoeming van
een nieuw lid van de Hoge -
Raad. „Als de Tweede Kamer dit
wel vraagt, dan wil ik hier eerst
wel eens een woordje over wis-
selen met de vaste Kamercom
missie voor Justitie".
U ZOCHT...
De Dienstenbond FNV
vindt...
dat parttime uitzendkrachten bruto gelijkwaardig beloond
moeten worden Een navordering?
Meldt dat bij Dienstenbond FNV
Antwoordnummer 111, 3440 VB Woerden
EN WORDT LID!
