Kunst
Tweede Jazz
Festival in
Noordwijk
Expositie Double Dutchgeslaagd in opzet
De wereld
een dansfeest
Poparchief Nederland wil
centrum voor documentatie
StertenorJosé Carre ras wekt supergevoelens
KIJKDAGEN
r
Zaterdag 22 juni 1991
Redactie: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYCROK JAN RUSDAM SASKIA STOELINGA Eindredactie: HANS SONDERS Vormgeving: RUTGER J HOOGERDUK
13
NIEUWSLIJN
NOORDWUK WILFRED SIMONS
Vorig jaar werd voor het eerst in
het Oranje- en Boulevardhotel
in Noordwijk het Internationale
Jazz Festival gehouden. Nie
mand en niet in de laatste
plaats de organisator, de Leida-
to Beursorganisatie, wist of een
festival met vele groepen uit
binnen- en buitenland op zeven
podia in de bloemenbadplaats
zou aanslaan, maar het bleek
een groot succes te zijn.
Daarom besloot de organisa
tie om opnieuw een Internatio
naal Jazz Festival in Noordwijk
te houden. Op zaterdag 17 au
gustus zullen zeker zesentwintig
groepen acte de présence geven
in het Oranjehotel. Volgens me
de-organisator A. de Jong is be
sloten om vertegenwoordigers
van alle stijlen die de jazz mo
menteel kent, aan bod te laten
komen, „alleen de geïmprovi
seerde muziek niet. Daar komt
toch een zeer eigen publiek op
af, terwijl wij iets willen bieden
voor veel mensen."
De begin- en eindtijden
vormden vorig jaar een pro
bleem bij het Festival. Volgens
veel bezoekers zou het te vroeg
zijn afgelopen. Daarom heeft de
organisatie besloten de optre
dens dit jaar al om 20.30 uur te
laten beginnen en door te laten
lopen tot 3.00 uur 's nachts. Ook
zullen er vrijdagavond en zater
dagmiddag in het dorp al diver
se jazzbands te horen en te zien
zijn.
Een belangrijke band die de
organisatie naar Noordwijk
heeft weten te halen, is de mo
numentale Dutch Swing College
Band. Een andere degelijke
groep is de U.S. Black Dogs,
waarvan de leden bij prominen
ten als Count Basie hebben ge
speeld. Maar verrassingen zijn
niet uitgesloten: zo is Oost-Eu
ropa vertegenwoordigd met de
Poolse groep Prowizorska en uit
Siberië komt de Novosibirsk
Jazzband. Ook het eigen land is
vertegenwoordigd met onder
anderen Jaap Dekker, het Rob
Agerbeek Trio en het Mariska
Veres Shocking Jazz Kwintet,
die een degelijke mainstream
levert. Maar ook hier een ver
rassing: de Zoetermeerse Wil-
lick Square Jazz Band.
Eén van de objecten op de tentoonstelling 'Double Dutch'.
RECENSIE ROB SCHOONEN
Expositie: "Double Dutch", werk van 9
kunstenaarsduo's.
Te zien: Hoogvensestraat 128, Tilburg; tot
5 augustus, dinsdag t/m zondag. 11.00-
17.00 uur-
De Stichting Kunst Mondiaal
bracht negen westerse kunste
naars in contact met evenveel
niet-westerse collega's. Doel: de
grenzen van verschillende cul
turen onderzoeken en samen
brengen in een gezamenlijk te
maken object of meerdere ob
jecten. De tentoonstelling 'Dou
ble Dutch' laat zien hoe de ne
gen kunstenaarsduo's het er
hebben afgebracht.
Wellicht krijgt 'Double Dutch'
over korte of langere tijd nog
een staartje. Het valt althans te
hopen dat de kunstenaars, al
dan niet als duo, over enige tijd
nog eens samen aan een project
werken. Het huidige project is
zeer geslaagd te noemen omdat
uit de tentoongestelde werken,
maar ook uit de reakties van de
kunstenaars blijkt dat er inder
daad sprake is geweest van een
intensieve samenwerking. Dat
ging zo nu en dan bepaald niet
van een leien dakje.
Marius Boender bijvoorbeeld
heeft heel wat uren gesproken
met zijn tijdelijke compaan Kri-
kor Momdjian voor ze het bei
den eens waren over het con
cept voor een presentatie. Op
zich begrijpeljk. Daar waar
Boender zich in zijn werk stee
vast laat leiden door de cultuur,
neemt Momdjian consequent
de natuur als uitgangspunt voor
zijn objecten. Zij vonden elkaar
in 'Le diner sans couvert', waar
in een tafel twaalf borden
draagt waarop diverse voorwer
pen zijn geplaatst. Om en om
maakten de twee kunstenaars
een 'landschap' op de borden.
In die zin beantwoorden zij dus
letterlijk aan het idee van het
project. Zij bleven hun ziens- en
werkwijze trouw, maar kwa
men, door die discussies, nader
tot elkaar, leerden van elkaar en
wisten zelfs een beeld samen te
stellen.
Opmerkelijk is ook het werk
van Joseph Semah en Waldo
Bien. Met zijn bronzen, Afri
kaanse lepels ('African saints')
en een afgietsel van en olifants
oor roemt Bien de vrije manier
waarop in dat werelddeel met
'de vorm' wordt omgesprongen.
Semah plaatste twee grote cilin
ders op eveneens bronzen vor
mpjes die doen denken aan de
hoorns van een geit of ram: De
restanten van het offerlam dra
gen de spannende, geheimzini-
ge wereld van de joodse duituur.
Heel helder en bijna pragma
tisch was het beginpunt van de
samenwerking bij Hugo Kaag
man en Nour Edinne Jarram.
Net als een aantal van hun col
lega's lieten zich zij inspireren
door de toen losgebarsten Golf
oorlog. Een klaslokaal, in een
voormalige school, werd door
hen vrijwel geheel beschilderd.
Jarram: „Ik ging uit van het Ara
bische schrift, van rechts naar
links. Hugo werkte van links
naar rechts. In het midden kwa
men we elkaar tegen en zouden
we wel zien wat er verder ge
beurde."
Daar waar Kaagman driftig
gebruik maakt van beelden, is
de Islamiet Jarram er heel zui
nig mee, gebruikt hij uiteraard
veelal abstracte tekens. Hoogte
punt van die schilderingen is
het deel waar Kaagman een
compilatie maakte van een 'ge
zellig' Nederland dat wordt be
stookt door vliegtuigen en
tanks. Daarboven zweeft een
door JarTam geschilderde, bid
dende figuur, opgebouwd uit
Arabische tekens.
Geleerd
Voor de negen kunstenaars
duo's moet 'Double Dutch' een
goed project zijn geweest. De
laboratorium-functie is vooral
goed uitgebuit. Bij het tentoon
gestelde kun je zo nu en dan
vraagtekens plaatsen, maar juist
dat voor-traject is een interes
sant gebied waar veel uit valt te
leren. Zeker op wat langere ter
mijn kan dat resulteren in een
gewijzigde beeldtaal. Aan de an
dere kant is er de wetenschap
dat de kunstenaar zich te allen
tijde spiegelt aan de maat
schappij die hem omringt. In
die zin heeft dit project dat
slechts versterkt.
Leids Ballet Center
DANS
RECENSIE*INGRlD VAN FRANKENHUYZEN
Dance Special 91 van Leids Ballet Center
Marjolein Bnèr
Gezien 21 /06 de Leidse schouwburg.
Te zien vanavond de Leidse Schouw
burg
Eigenlijk zijn dansvoorstellin
gen als die van gisteravond de
leukste van het seizoen: je ziet
de dans geboren worden bij de
plaatselijke balletscholen. Leids
Ballet Center Marjolein Briër
bood bovendien kwaliteit van
de bovenste plank, dus naast de
vertederende kleintjes die stee
vast de tel kwijt raken en
giechelen, lieten de 'volwasse
nen' zien wat een echte choreo
grafie was. In een bijna drie uur
durend programma waarin
maar liefst 18 balletten de revue
passeerden, bood Marjolein een
afwisselend pakket boordevol
talent.
Haar dansschool is duidelijk
gericht op het modernere reper
toire met een stevige klassieke
ondergrond. Variaties op het
Zwanenmeer waren er niet bij
en ook de wat esoterische sfe
ren van twee jaar geleden, had
den plaats gemaakt voor stevige
en aardse choreografieën. Een
absolute winst zoals ook de
dansen zelf veel beter in elkaar
zaten. Briër zoekt de dans nog
steeds in het lichaam zelf maar
dit keer had ze duidelijk aan
ruimtelijke structuren gewon-
Synchroner
Opvallend was ook het niveau
van de dansers. Die bewogen
synchroner dan menig danser
in een professioneel gezelschap
en bovendien bleven de per
soonlijkheden niet achter.
Hoe jong ze ook waren, ieder
een stond met volle overtuiging
te dansen en zeker in een beg
instadium is dat meer dan een
verdienste. Voeg daaraan toe
dat de choreografieën afwisse
lend en creatief waren en het
Leids Ballet Center steekt met
kop en schouder uit boven een
plaatselijke gebeurtenis. Hier
wordt niet alleen dans, maar
ook de toekomst voor dans ge
boren.
AMSTERDAM «ANP
Het Poparchief Nederland (PN),
wil in de beleidsperiode 1993-
1996 een popdocumentatiecen
trum realiseren, dat als 'aan
spreekpunt van het publiek'
moet gaan fungeren. Dat blijkt
uit het beleidsplan van het PN.
Het Poparchief is een onder
deel van de Stichting Popmu
ziek Nederland (SPN) dat zich
sinds 1987 actief bezighoudt
met het verstrekken van infor
matie over de Nederlandse pop
muziek vanaf 1956. De archive
ring van informatie over pop
muziek gebeurt volgens het PN
tot nu toe sterk verbrokkeld en
zonder enige samenhang, waar
door de informatie voor de po
tentiële gebruiker moeilijk be
reikbaar is. Het Poparchief wil
daarin verandering brengen
LEZERS SCHRIJVEN
Boek Mozart
Het is onvermijdelijk dat in een
Mozartjaar veel boeken ver
schijnen over deze componist.
Het door Wilfred Simons be
sproken boekje van Alexander
Witeschnik met verhalen en
anecdotes uit Mozart's leven
behoort niet tot de slechtste, al
heeft bij de schrijver de wens
een aardig en vooral leesbaar
verhaal te maken duidelijk het
meeste gewicht in de schaal ge
legd.
De bij deze recensie geplaats
te foto zal wel ontleend zijn aan
de omslag van dit boekje. Het
onderschrift is echter onjuist:
dit schilderij van Thaddeus Hel-
bling uit 1766/67 beeldt niet de
jonge Mozart af, maar een leef
tijdgenoot die Mozart op zijn
reizen naar Italië ontmoet heeft:
de zoon van Graf Karl Josef Fir-
mian, die in Milaan woonde en
vader en zoon Mozart prote
geerde.
In de oorspronkelijke Duitse
uitgave (Paul NefT Verlag 1987)
schrijft de uitgever dat hij juist
door de oprichting van het pop
documentatiecentrum, dat uit
een digitale databank, een per
manente tentoonstelling, een
bibliotheek en diverse kijk- en
luistercabines zou moeten be
staan.
Het centrum wordt mogelijk
gehuisvest in het voormalige
rioleringsgemaal aan de Am
sterdamse Stadhouderskade-
/Ruysdaelkade. Eind dit jaar, zo
blijkt uit het gepresenteerde be
leidsplan. organiseert het PN in
de Amsterdamse Melkweg een
tentoonstelling over Nederland
se platenhoezen. In het najaar
van 1992 volgt een grote over-
zichtstentoonstellling over de
popcultuur in De Beurs van
Berlage in Amsterdam, die ook
wellicht in andere Europese ste
den te zien zal zijn.
dit portret voor de omslag van
het boek heeft gekozen, omdat
het behoort tot de vele (onjuis
te) legenden rond Mozart. Ern
stiger bezwaren zijn aan te voe
ren tegen de kop boven de re
censie: hoe groter geest, hoe
groter beest, een dooddoener
waarmee de amusante, vaak
aanstootgevend gevonden brie
ven van Mozart weg-verklaard
wordt. In veel uitgaven van Mo
zart's brieven werden zij ver
donkeremaand, omdat zij niet
leken te stroken met Mozart's
muzikale genialiteit.
Wie een goed inzicht wil krij
gen in de juiste betekenis van
deze brieven, kan veel plezier
hebben van het uitstekende
boekje 'Mozarts Basle Briefe'
door Eibl en Senn, pocketuitga -
ve Barenreiter 1978, 3e druk
1991, waarin de volledige tekst
van deze brieven voorzien
wordt van een historisch ver
antwoord en toch uitermate
boeiend leesbaar commentaar.
Mies Albarda
Donsvlinder 2
Leiden
AMSTERDAM Deze zomer periode uit de geschiedenis van
staat in het Amsterdams Histo- de hoofdstad aan sporen heeft
risch Museum 'De Gouden Eeuw' nagelaten in de stad wordt van 1
centraal. In deze eeuw (de zeven- juli tot en met 8 september ge-
tiende eeuw) beleefde Amster- toond in de tentoonstelling 'De
dam een glorietijd. Wat deze rijke Gouden Eeuw rondom de Dam'.
In de expositie staan vooral twee
gebouwen centraal die een be
langrijke rol hebben gespeeld in
de geschiedenis van Amsterdam:
de Nieuwe Kerk en het paleis op
De Dam. Op de foto De Dam ge
zien naar het noorden op een
olieverfschilderij van Gerrit Adri-
aansz Berckheijde (1638-1698).
RECENSIE ROB VAN DER HILST
Concert José Carreras, tenor en Lorenzo
Bavaj, piano.
Gehoord 20 juni 1991, muziekcentrum
Vredenburs
burg.
Utrecht
Wie bereid is om 135 gulden
voor een enkel toegangskaartje
neer te tellen, gaat natuurlijk
met extra hoge verwachten naar
zo'n evenement als het optre
den van Carreras. Zo'n concert
met een wereldwijd geprocla
meerde superster mag bij voor
baat al niet mislukken, en kèn
ook niet mislukken. Carreras
zong de sterren van de hemel in
een programma
lijk opera-aria's (Puccini, Tosti,
Verdi, Donizetti en Bellini e.a.)
dat duidelijk op de leest van zijn
volle stemgeluid was geënt. On-
acht de grote warmte en dra
gende intensiteit van Carreras'
stem, kon ik niet aan de indruk
ontsnappen dat hier een kun
stenaar actief was, die ooit bete
re tijden heeft gekend. Carreras'
stem is karakteristiek, zeker.
Maar hij heeft in wezen maar
een basisldeur (meer?) tot zijn
beschikking, die hij afhankelijk
van het type aria wel enigszins
kan aanpassen. Maar van een
groot spectrum aan klankkleu-
i zijn collega's Pa-
varotti en Domingo getuigen, is
helaas eeen sprake (meer?).
Toch raakte ik diep onder de in
druk van de ingekeerde en zui
ver lyrische vertolking van Vor-
rei morire' van Francesco Paolo
Tosti. Maar ja. wie 'laat mij ster
ven' zingt, in de wetenschap dat
hij nog maar enkele jaren tevo
ren voor de poorten van de
dood is weggehaald, maakt zo'n
aria tot een persoonlijke getui
genis. Indrukwekkend is dan
wel de minste kwalificatie. Jon-
geren waren er gisteravond in
Vredenburg nauwelijks te be
kennen: daarvoor was de multi
functionele muziekzaal, die ook
podium is voor popconcerten.
het
door de buitengewone financië
le drempel tijdelijk onbereik
baar geworden. Maar te beluis
teren aan het enorme gejoel,
gefluit en gestamp
laatste programmaonderdeel,
'Menti
waande ik mij toch even bij een
popconcert. Dit enthousiasme
nad effect: Carreras gaf wel drie
toegiften, waaronder de ever
green 'Granadas'. Collectieve
geestdrift groeide tijdens dit
concert, met welgeteld zeven
ovaties tussendoor en drie tij
dens en na de toegiften. Super
gevoelens tijdens een supercon
cert.
VENDUEHUIS 2513 BC 's-Gravcnhagc
Der Notarissen te 's-Gravenhage, Telefoon oto-365 88 57»
maandag 24 juni 13- 21 uur
dinsdag 25 juni 10-14 uur
ALGEMENE VEILING
Veilingdagen 26, 27 en 28 juni
TAXATIEDAG
maandag 24 juni van 13.00 tot 20.00 uur
waar u uw objecten gratis en vrijblijvend door onze
experts kunt laten taxeren.
Bcni u op deze dag verhinderd? Neemt u dan contact op
met mevr. Y. Meyer voor het maken van een afspraak.
Grote Prijs van Nederland
ROTTERDAM De Grote Prijs van Nederland, 's lands be
langrijkste muziekconcours voor popgroepen, begint op 20
september aan zijn achtste editie. De opzet is voor wat de deel
name betreft ongewijzigd: uit ongeveer 150 kandidaten rollen
via twintig voorronden en vier halve finales zes finalisten, die
op zaterdag 14 december in Paradiso strijden om de hoogste
eer en diverse andere beloningen.
De jurering is wel veranderd. In elke voorronde wordt thans
een 'winnaar van de avond' gekozen, na afloop van alle voor
ronden wijst de jury nog twaalf zogeheten 'runners up' aan. In
totaal maken dus 32 acts een kans op de halve eindstrijd.
KRO, NCRV en AVRO zullen driemaal per week op Radio 3, op
een vast tijdstip 'Grote Prijs Journaals' uitzenden.
Beeld van jongste kunstenaar
DEN HAAG - In de Haagse Schilderswijk is gisteren een kunst
werk onthuld van Nederlands jongste kunstenaar, Ibrahim
Giyim. Ibrahim (15) is de winnaar van een ontwerpwedstrijd
die drie jaar geleden onder een aantal middelbare scholen
werd uitgeschreven door de stichting Volksbuurtmuseum.
„Als je de tijd wilt weten kijk je naar de lucht, naar de stand van
zon en maan", legt Ibrahim zijn kunstwerk met het thema
'Tijd' uit. Drie jaar geleden kwam hij tijdens een handvaardig-
heidsles al boetserend tot het windende ontwerp, twee staande
palen met in de top een wolk, zon en maan.
De inzending van Ibrahim kwam als beste uit de bus vanwege
de uitvoerbaarheid, de inpasbaarheid in de omgeving en de re
latie met het thema 'Tijd'
Jean Arthur overleden
CARMEL - De actrice Jean Ar
thur is deze week, in haar
woonplaats Carmel, op 90-ja-
rige leeftijd aan een hartstil
stand overleden. Jean Arthur
speelde tijdens haar loopbaan
samen met vele grote sterren,
onder wie James Stewart,
Gary Cooper en Gary Grant.
Zij was de vaste keuze van re
gisseur Frank Capra met wie
zij onder meer de films 'Mr.
Deeds goes to town', 'Mr.
Smith goes to Washington' en
"You can't take it with you'
maakte. Een van haar beste
rollen vervulde zij in de film
'Foreign Affair' van Billy Wil
der.
Ibrahim Giyim bij zijn kunstwerk Tijd'.
