Regio
Werklozen
niet aan het
werk in bollen
'Autisme heeft niets met opvoeding te maken
'Sanering Coupépolder
wellicht noodzakelijk'
Door strengere eisen toekomst
van kleinere VVV's onzeker
Vrijdag 21 juni 1991
Redactie: 071-161400 WIM SPIERDIJK WIM SCHRUVER MEIDERT VAN DER KAAU CAROLINE VAN OVERBEEKE JAN WESTERLAKEN MONICA WESSEUNG Eindredactie: HENK HOUTMAN Vormgeving: RON VAN HAASTREGT
19
NIEUWSLIJN
Nieuw kantoor GPD-Wegvervoer
ALPHEN AAN DEN RIJN De Stichting Gemeenschappelijke
Personeelsdienst Wegvervoer opent maandag een nieuwe ves
tiging in Alphen aan den Rijn. De stichting verzorgt in samen
werking met de arbeidsbureaus scholing en werk voor chauf
feurs in het beroepsgoederen-vervoer.
GPD-Wegvervoer kan chauffeurs als uitzendkracht 'uitlenen'.
Ook kan de stichting een arbeidspool van chauffeurs samen
stellen die vanuit een vast dienstverband worden uitgezonden
naar transportbedrijven. GPD-Wegvervoer geeft praktijkgerich
te opleidingen aan chauffeurs die geen praktijkervaring heb
ben. Tenslotte zijn er leer/werkprojecten waarbij werklozen
worden opgeleid tot chauffeur. Hierbij wordt nauw samenge
werkt met de arbeidsbureaus en de Stichting Vakopleiding
Wegvervoer. Het kantoor is gevestigd aan de Thorbeckestraat
14 in Alphen, tel. 01720-24266, en is maandag tot en met don
derdag geopend van 8.30-17.30 uur, vrijdag tot 18.00 uur.
Vrouw boven 30 minder vruchtbaar
LEIDEN Vrouwen boven de dertig jaar zijn minder snel
vruchtbaar, zo heeft een Nederlands onderzoek aangetoond.
De resultaten ervan zijn gepubliceerd in het British Medical
Journal De bevinding kan van groot belang zijn voor het plan
nen van kinderen en voor de behandeling van ongewenste kin
derloosheid. In Rotterdam en Utrecht werd onder leiding van
de Leidse epidemiologe Boukje van Noord-Zaadstra onderzoek
gedaan naar de invloed van leeftijd op de vruchtbaarheid. Met
behulp van donorinseminatie werden 751 vrouwen behandeld.
De kans om zwanger te worden bleek tot het dertigste jaar re
delijk constant. Daarna nam de vruchtbaarheid duidelijk af. De
onderzoekers vermoeden dat de kwaliteit van de eicel hiermee
te maken heeft.
Het project van de arbeidsvoorziening in de Rijnstreek
om werklozen uit de regio aan tijdelijk werk te helpen in
de bollensector, is van de baan. Het aantal vacatures -
300 - dat de bloembollenhandelaren hebben gemeld bij
de arbeidsbureaus, is niet genoeg om naast werklozen uit
Amsterdam ook nog mensen uit deze regio aan de slag te
helpen. In september wordt besloten wat er met het geld
- vijf ton - gebeurt dat voor het project was gereserveerd.
Kamerleden vragen zich af of de
voormalige vuilstort in de Al-
phense Coupépolder niet beter
kan worden gesaneerd. Zij wil
len deze kwestie aan milieumi
nister Alders voorleggen. De
provincie heeft gekozen voor
een beheerssysteem waarbij
peilbuizen moeten aangeven of
grondwater zo vervuild is dat
het opgepompt moet worden.
Maar een kamerlid als Esse-
link (CDA) betwijfelt of dat vol
doende is. Hij houdt er serieus
rekening mee dat een gehele of
gedeeltelijke sanering noodza
kelijk is. Niet alleen met het oog
op de groeiende lijst van gifstof
fen die in Alphen aangetroffen
of gemeld zijn, maar ook gezien
de keer op keer bevestigde ver
halen over het falen van overhe
den bij het verlenen van ver
gunningen en de verwerking
van het vuil. Het mag in geen
geval zo zijn dat diezelfde over
heden een bodemsanering te
genhouden om hun dubieuze
verleden te verdoezelen, vinden
verschillende parlementsleden.
Om de situatie in Alphen
goed te kunnen beoordelen,
willen de leden van de kamer
commissie voor milieuzaken
binnen twee maanden meer in
formatie van Alders dan het
pakket dat zij deze week heb
ben gekregen. Ze hebben hem
daar gisteren per brandbrief om
gevraagd en besloten tevens
een vergadering in te lassen
over milieuwetgeving en de ge
brekkige handhaving ervan.
„Met een beetje geluk zijn
dan ook de provincie en de
commissie Engwirtfa klaar met
hun onderzoeken en kunnen
we goed bepalen of het wel zo
wijs is het bij beheersen te laten
in Alphen", zegt Esselink. D66-
collega Schimmel ondersteunt
zo'n open discussie van harte
en WD'er Te Veldhuis wil 'ein
delijk eens zaken doen'.
Hij is huiverig voor het passeren
van de voor saneringen verant
woordelijke provincies, maar
wil voorkomen dat er door een
te trage besluitvorming alsnog
gevaar voor de volksgezondheid
ontstaat: „Bovendien zou het
een verkeerde indruk wekken
als ook politiek Den Haag de
zaak laat versloffen".
Alders' partijgenoten Van Rijn-
Vellekoop en Van der Vaart zijn
het voorzichtigst. De PvdA-Ka-
merleden hebben geen aanwij
zingen dat een sanering nood
zakelijk zou zijn en verwijzen
naar de verantwooordelijkheid
van de provincie. In de Cou
pépolder wordt alleen gerecre-
ëerd en de gevaren voor de
volksgezondheid worden 'ver
waarloosbaar klein' genoemd.
Die laatste stelling is gebaseerd
op bodemonderzoeken en kan
nog worden bijgesteld na het
bestuderen van lucht en water
in de bewuste polder. Als het
aan D66-Kamerlid Schimmel
ligt, komt er extra grondonder
zoek op plaatsen die door
buurtbewoners en chauffeurs
van vuiltransporten zijn aange
wezen. Het liefst wil ze de pro
vincie daar buiten houden, in
de hoop het vertrouwen van
terug te winnen.
Veel informatie over stort en
opgravingen op de belt is te vin
den in een zogeheten logboek.
Sommige Kamerleden hadden
gehoopt dat het eergisteren bij
het informatiepakket zou zitten,
maar hebben er begrip voor dat
het wordt 'bijgewerkt'. Het zou
bij zulke gevoelige zaken nu
eenmaal gebruikelijk zijn om
namen en persoonsaanduidin
gen te verwijderen.
ALPHEN AAN DEN RUN/USSE
CAROLINE VAN OVERBEEKE
Aan het project deden de ar
beidsbureaus in Leiden, Lisse,
Alphen aan den Rijn en Gouda
mee. Zij vallen onder het Regio
naal Bestuur voor de Arbeids
voorziening Rijnstreek (RBA).
„Teleurstellend", noemt direc
teur D. Visser van het RBA het
aantal van 300 aangemelde va
catures. „Het is dus niet nodig
om mensen uit de bestanden
van de arbeidsbureaus voor het
werk in de bollen te zoeken. De
werkgevers schijnen erin te sla
gen om in de eigen personeels
voorziening te voorzien. In ben
daar zeer verbaasd over."
De bollentelers kunnen voor
de driehonderd aangemelde va
catures werklozen uit Amster
dam inzetten, een project van
het arbeidsbureau en de sociale
dienst in de hoofdstad. Dat pro
ject waarbij enige honderden
Amsterdamse langdurig werklo
zen werkervaring kunnen op
doen in de bollenstreek, wordt
dit jaar voor de tweede keer ge
houden. Amsterdam heeft een
streepje voor omdat deze stad
kampt met een hoge werkloos
heid.
Volgens Visser hebben de bol-
lenbedrijven twee verklaringen
gegeven voor het kleine aantal
vacatures. „De schoolvakantie
zou dit jaar gunstig vallen zodat
er veel vakantiewerkers en
schoolverlaters kunnen worden
ingezet. Ook zou het te maken
kunnen hebben met het feit dat
de werkgevers zich realiseren
dat ze het volgend jaar helemaal
zelf moeten doen: dit jaar is het
voor het laatst dat ze van de ar
beidsvoorziening een financiële
bijdrage krijgen. Vooruitlopend
daarop hebben ze maatregelen
genomen om in de eigen perso
neelsbehoefte te voorzien. Maar
eerlijk gezegd klinkt dat te mooi
De bollentelers in deze regio hebben geen behoefte aan de hulp van werklozen uit de Rijnstreek.
FOTO WIM DIJKMAN
om waar te zijn. Ik kreeg er bij
na tranen van in mijn ogen.
Maar daarna dacht ik: jonge,
jonge, hoe is het mogelijk."
Polen
Visser vermoedt dat de bollen
telers deze zomer toch weer
zullen proberen personeel van
buiten de EG Polen bijvoor
beeld - aan te trekken. Dat is
goedkoper. „Maar daartegen
blijf ik keihard nee zeggen. Als
werkgevers aan mij een tewerk
stellingsvergunning komen vra
gen voor mensen buiten de EG,
zal ik dat weigeren. Maar dan
bestaat wel de kans dat bedrij
ven vervolgens illegalen in
dienst zullen nemen."
Het Centraal Bestuur Arbeids-
vooziening (CBA) geeft dit jaar
alleen bij hoge uitzondering
werkvergunningen af voor Po
len of andere mensen van bui
ten de EG als blijkt dat er onvol- weken, maar daarvoor wil de ar-
doende personeel kan worden beidsovorziening niet bemidde-
aangetrokken. len."
Volgens de voorzitter van de
Werkgeverscommissie Bloem
bollen, M. Nieuwenhuis, ligt de
oorzaak van het kleine aantal
vacaturemeldingen bij het feit
dat werkgevers tegen de mini
mumperiode van acht weken
aanhikken. „Er is wél werk voor
een kortere periode van 6 7
Nieuwenhuis acht het daar
om 'niet onmogelijk' dat de bol
lentelers mensen van buiten de
EG met name Polen zullen
aannemen. „Het werk zal toch
moeten worden gedaan. Hope
lijk zijn er voldoende jongeren,
Engelsen en Ieren, maar zeker is
dat niet."
LEIDEN «JAN WESTERLAKEN
Haar bewondering steekt ze
niet onder stoelen of banken.
Ouders met een autistisch kind
hebben het zwaar. Enorm
zwaar. Ruim 75 procent van die
kinderen leeft op het niveau van
een zwakzinnige. „Als je ziet
hoe ouders daarmee omgaan,
dan heb ik daar groot respect
Met die opmerking rekent
prof.dr. I.A. van Berckelaer-On-
nes af met een gedachte dat au
tisme (staat voor in zichzelf ge
keerd) iets met de opvoeding te
maken zou hebben. Een achter
haalde gedachte, zegt de on
langs benoemde hoogleraar in
de orthopedagogische hulpver
lening aan kinderen met ernsti
ge ontwikkelingsstoornissen
aan de Leidse universiteit. Ne
derland heeft die gedachte ge
accepteerd, maar in Frankrijk
en Italië wordt er te pas en te
onpas beschuldigend naar de
ouders gewezen.
Nog altijd is niet bekend
waardoor autisme wordt ver
oorzaakt. Eén ding is duidelijk:
de hersenen verwerken de prik
kels van buitenaf niet goed. Het
gedrag en de communicatie zijn
gestoord. Een autistisch kind
functioneert op een laag niveau.
Zijn belangstelling gaat vooral
uit naar alles wat draait. Bij een
wasmachine zijn ze niet weg te
slaan.
Vier op de tienduizend Ne
derlanders is autistisch. De
kwaal komt aanmerkelijk meer
voor bij jongens, dan bij meis
jes. Hoe dat komt is niet be
kend. Naast de échte autist is er
een groep die aanverwant aan
autisme is. De schatting is dat
tien tot vijftien op de tiendui
zend Nederlanders hiertoe kun
nen worden gerekend,
deren, zegt i
kelaer, vallen tussen i
het schip. „Ze worden
ene naar de andere dokter ge
sleept. Het dossier is vaak dik
ker dan het kind zelf'.
Zelfstandig
Slechts vijf procent van de au
tisten kan zelfstandig functione
ren. Indien de autist intelligent
is kan hem wat worden geleerd.
Mevrouw Van Berckelaer heeft
het in 25 jaar één keer meerge-
maakt, dat een autistisch kind
een middelbare school afrond
de en vervolgens ging studeren.
Het kind was zwaar autistisch
toen zij het voor de eerste keer
zag. De ouders kregen op het
derde levensjaar van het kind
het advies dit in een inrichting
te plaatsen. Ze weigerden hier
aan toe te geven. „Maar dit is
een uniek geval
De hoogleraar Van Berckelaer-Onnes: „Het dossier is vaak dikker dan het kind zelf".
FOTO JAN HOLVAST
ACHTERGROND
MEINDERT VAN DER KAAU REDACTEUR
CDA en Groen Links vormen in Zuid-Holland monsterverbond
maar weinig bekend zijn". niet. Er wordt wel onderzoek tijd, dat de 'bedrading' niet he-
Van Berckelaer spreekt van gedaan naar antwoord op de lemaal in orde is. De moeilijk
een 'intrigerende stoornis', vraag waar de oorzaak van de heid om er achter te komen is,
waaraan op dit moment nog kwaal ligt. „Het vermoeden leeft dat er verschillende oorzaken
niet veel kan worden gedaan. In dat het in het doorgeefsysteem zijn. Die kennen we dus niet. En
genezing van autisme gelooft ze van de hersenen zit. Ik zeg al- dan moet je ouders overtuigen
Het is wel even wennen met dat CDA en
Groen Links. In de vorige statenperiode is
dat wel eens anders geweest. Wanneer er
ruzie werd gemaakt, al gebeurde dat in de
bedaarde staten maar zelden, dan waren
dat bijna altijd de partijen die in de zaal het
verst van elkaar verwijderd zaten.
Maar nu zij beide tot de oppositie veroor
deeld zijn, is dat volstrekt veranderd. Aan
de andere kant is het ook niet helemaal on
logisch. De wijze waarop het CDA na de
verkiezingen van maart dit jaar uit het col
lege van gedeputeerde staten is gehouden,
heeft de christen-democraten veel pijn ge
daan. De wonden zijn nog vers, zo bleek
gisteren overduidelijk.
Geheel tegen de CDA-cultuur in die van
compromissen sluiten en het zoeken naar
overeenkomsten in plaats van verschillen
is gekozen voor forse oppositie. Het ve
nijn ten aanzien van PvdA en D66 druipt er
in de bijdragen vanaf. Voortdurend naar de
interruptiemicrofoon grijpend lijkt het CDA
op de PvdA in haar beste jaren.
Neem nu het punt van het voorzitterschap
van de statencommissies. In veel provincies
zijn statenleden aangewezen om de com
missievergadering te leiden. In Zuid-Hol
land was tot nu toe echter de gewoonte om
dat over te laten aan de gedeputeerden.
Een prachtig monsterverbond. De bijna
natuurlijke vijanden CDA en Groen Links
hebben elkaar in de provinciale staten
van Zuid-Holland helemaal gevonden.
Tijdens de statenvergadering van
gisteren waren het deze partijen die
eikaars voorstellen voortdurend
steunden. Het is ronduit aandoenlijk om
te zien hoe zij elkaar in de armen zijn
gevallen.
Groen Links wilde dat veranderen en dien
de twee maanden geleden daartoe een mo
tie in. En gedeputeerde staten kwamen gis
teren met een voorstel om een proef te ne
men met 3 van de 9 commissies die de pro
vincie kent.
„Een klucht in drie bedrijven", noemde
Groen Links dat voorstel. Zij vinden dat een
halfslachtige houding. Een proef is in haar
ogen helemaal niet nodig want in andere
provincies werkt deze rolverdeling uitste
kend. Grote tegenstander van 'statenleden
als voorzitters' zijn de WD-gedeputeerden
die alles in eigen hand willen houden. PvdA
en D66 zijn het eigenlijk met Groen Links
eens, maar geven WD zijn zin om de lieve
vrede binnen het college te bewaren.
Grote vraag is nu aan welke kant het CDA
had gestaan wanneer hij nog in het college
had gezeten. Het zit er dik in dat de partij
de zijde van de WD had gekozen. Maar nu
niet. „Het wiel is toch al uitgevonden", beet
CDA-fractievoorzitter Huub van der Meer
het college toe. „Een proef is helemaal niet
meer nodig. Als dit een voorbeeld is van de
frisse aanpak van het college, nou dan dan
kunnen we nog heel wat beleven", zo speel
de Van der Meer zijn nieuwe rol als cynicus.
Nu werd na bekend worden van de verras
sende nieuwe samenstelling van het dage
lijks bestuur al voorspeld dat de discussies
in de staten er op vooruit zouden gaan. De
enkeling die tijdens de vorige periode het
lef had een vergadering bij te wonen, had
niet zelden grote moeite zijn ogen open te
houden. Slechts zelden ontkwamen die bij
eenkomsten aan de betiteling slaapverwek
kend.
Maar dat lijkt de komende jaren anders te
gaan worden. PvdA-fractieleider Peters
vraagt zich hardop af hoe lang het CDA het
volhoudt om samen met Groen Links ten
strijde te trekken tegen gedeputeerde sta
ten. Voor het debat is te hopen dat CDA
over een lange adem blijkt te beschikken,
want het is er zeker leuker op geworden.
regio.
De VWs moeten in de toe
komst aan hogere eisen vol
doen. Ze moeten ten minste zes
dagen in de week open zijn en
toeristische informatie over het
hele land kunnen geven. De in
deling met lokale en regionale
kantoren, waar alleen plaatselij
ke informatie is te krijgen, gaat
verdwijnen.
Wat de gevolgen zijn voor de
kleinere kantoren in deze regio
zoals in Noordwijkerhout, War
mond en Oude Wetering, valt
nog niet te zeggen. De leden
van de ANW, de Algemene Ne
derlandse Vereniging van VWs,
hebben gisteren de principe-be
sluiten over kwaliteitsverbete
ring goedgekeurd tijdens een al
gemene ledenvergadering in
Wageningen. De besluiten moe
ten nog praktisch worden uitge
werkt.
Naast eisen inzake openings
tijden en informatie, wordt ver
plicht dat er gekwalificeerde
medewerkers in dienst zijn. Vol
gens het bestuur van de ANW
zijn er nu te grote verschillen
tussen de 440 VW-kantoren in
ons land. Bij de een kan men
informatie uit het hele land krij
gen, de ander heeft alleen gege
vens over plaatselijke toeristi
sche trekpleisters en hotels.
Nogal wat kleine VW-kanto
ren op het platteland zijn bang
dat ze binnenkort het VW-logo
van hun voorgevel moeten ha
len. Ten onrechte, aldus ANW-
voorzitter P.H. van Zeil. die
denkt dat slechts een handjevol
kantoren buiten de boot valt.
„Kantoren die nu niet aan de
nieuwe criteria voldoen, kun
nen samenwerking zoeken met
grotere kantoren in de buurt.
Die zijn verplicht om kleinere
kantoren die dat willen onder
hun hoede te nemen".
Uit een onderzoek van het
Haagse bureau De Greve en
Partners blijkt dat de VWs
steeds meer concurrentie krij
gen van bijvoorbeeld de ANWB.
postkantoren en de grenswissel
kantoren. Het komend halfjaar
worden de plannen verder uit
gewerkt. Er wordt onder meer
een automatiseringsplan ge
maakt. Op alle kantoren komt
een terminal te staan waarmee
de gegevens van alle VWs in
Nederland op te roepen zijn.
De uitbreiding van het dien
stenpakket leidt er voorlopig
niet toe dat de VW-hulp duur
der wordt. Mondelinge infor
matie blijft gratis, voor folders
wordt net als nu zoveel mogelijk
de kostprijs gerekend. Directeur
A. Eijkemans sluit echter niet
uit dat dat in de toekomst ver
andert.
De ANW gaat ervanuit dat de
professionelere aanpak van de
VWs in de toekomst extra ba
nen optowt Bij de VWs wer
ken nu zo'n duizend beroeps
krachten en ongeveer tweedui
zend vrijwilligers. De jaarlijkse
omzet is landelijk bezien circa
negentig miljoen gulden. Glo
baal genomen komt eenderde
deel daarvan van de overheid,
eenderde deel van de leden
(vooral bedrijven) en eenderde
uit inkomsten van eigen activi
teiten, zoals de bemiddeling bij
het vinden van logies.
dat zij er niks aan kunnen doen.
Als ouders een mongooltje krij
gen, kun je zeggen waar aat aan
ligt. bij autisme kunnen we dal
niet Gaat het om iemand uit de
aanverwante groep, dan is het
nog moeilijker
Deskundigheid
Het doel dat Van Berckelaer
zich heeft gesteld is het bevor
deren van de deskundigheid. Er
is kennis over autisme, maar
het kan beter. De student krijgt
tweede taak is een^betere me
thode om de diagnose vast te
stellen. Van groot belang,
noemt mevrouw Van Berckelaer
dat. Als daarover zekerheid be
staat, kan er gericht hulp wor
den geboden.
De therapie wordt beter en er
wordt hard gewerkt aan 'home
training'. Eén van de dingen die
daarbij een rol spelen is net on
derwijs. Mevrouw Van Berc
kelaer: „Je ziet dat steeds meer
autistische kinderen in het on
derwijs komen. Dus moet het
lesmateriaal daaraan worden
aangepast. Oudere autisten
moeten jobtraining krijgen. Na
school moet er voor hen werk
zijn. Is dat er niet, dan vallen ze
in een gat. En dat is een ramp.
Ze vallen in de kortste tijd weer
helemaal terug".
Politie gaat
'babbeltrucs'
onderzoeken
De Haagse politie wil met de
korpsen in Amsterdam, Utrecht
en Rotterdam een landelijk on
derzoek starten om de zoge
noemde 'babbeltrucberovingen'
een halt toe te roepen. In de
grote steden is een groot aantal
mensen, vaak bejaarden, het
slachtoffer geworden van de
gladde babbelaars. Met allerlei
smoesjes proberen dieven de
woning binnen te dringen om
geld, sieraden en andere spullen
weg te halen. Bij de politie in
Den Haag zijn in het afgelopen
half jaar ruim honderd meldin
gen van 'babbeltrucberovingen'
binnen gekomen.
We zullen san
vesteren in mensen en midde
len. Wellicht dat op die wijze
deze vervelende vorm van cri
minaliteit een halt kan worden
toegeroepen", aldus de inspec
teur. De korpsen in RotterJam.
Utrecht en Amsterdam hebben
positief gereageerd op het voor
stel van de Haagse politie.
