Binnenland
Chaos rond autokosten
Kamer zet veilplicht
voorlopig in de ijskast
'Werkgeversverzet tegen
ATV lokt loongolf uit'
Top-industriëlen eisen
meer actie van kabinet
AMC'ers moeten stoppen
met stiptheidsacties
Volvo Car schrapt
1200 arbeidsplaatsen
Vrijdag 14 juni 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALT AN ERDOGAN RONALD FRISART U'J*f RATWCK VAN DEN HURK MARGOT KLOMPMAKER
FRANS VTSSER Vorrr^ryv^ RALPH KLflNMOUT
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappeli|ke Persdienst (GPO). Inter Press Service (IPS).
■btv
NIEUWSLIJN
Vrouw vrij na bommelding op A2
De politie heeft gisteren de 21-jarige Haarlemse vrouw die in de
nacht van woensdag en donderdag met een nepbom voor veel
i consternatie zorgde op de snelweg Amsterdam-Utrecht, overge-
j dragen aan de hulpverlening. In zwaar overspannen toestand
meldde ze een passerende wegenwachter dat ze in haar auto
een bom had die ze van onbekende mannen bij een casino
moest deponeren. Het bleek te gaan om een beidriegelijk echt
ogende nepbom. Volgens de politie heeft de vrouw de laatste
dagen meer loze bommeldingen gedaan, onder meer bij de ra
dionieuwsdienst van het ANP. De auto waarin de vrouw reed is
aan haar familie teruggegeven.
Uitkeringen 1 juli 1,7 procent hoger
Het minimumloon en de sociale uitkeringen gaan per 1 juli met
1.7 procent verhoogd. Op 1 januari was er al een verhoging van
1,27 procent, zodat de totale verhoging dit jaar op 1 juli bijna 3
procent beloopt. Voor een werknemer van 23 jaar of ouder
wordt het bruto minimumloon per 1 juli 1991 2102,10 gulden
per maand. De bruto minimum-jeugdlonen lopen op van 630,60
gulden per maand voor een 15-jarige tot 1786,80 gulden per
maand voor een 22-jarige.
Kok wil Rijksmunt privatiseren
Minister Kok en staatssecretaris Van Amelsvoort van financiën
willen van 's Rijks Munt een naamloze vennootschap maken
waarin de overheid voor 100 procent deelneemt. Reden is dat
het in de jaren tachtig ondanks onderzoek en reorganisatie niet
1 is gelukt om het management voldoende te verbeteren. Over vijf
jaar zullen de mogelijkheden van verdere privatisering worden
bekeken. Een aantrekkelijk aanbod voor overname of fusie zal
dan op zijn merites worden beoordeeld. Overigens is het niet de
bedoeling dat de staat zijn munten bij een buitenlands bedrijf
zal laten slaan.
Herplaatsing bij Philips verloopt traag
Het vinden van ander werk voor 1100 oudere werknemers van
Philips verloopt te traag, vindt de Industriebond FNV. Die wil
daarom nieuwe afspraken maken en belengt samen met andere
bonden 21 juni in Eindhoven een protestbijeenkomst. Als on
derdeel van de reorganisatie 'Centurion' helpt Philips enkele
I duizenden werknemers bij het vinden van ander werk, binnen of
I buiten het concern. „Vooral bij het herplaatsen van werknemers
I tussen de 45 en 54 jaar gebeurt dat heel langzaam. Er komt niet
veel terecht van de afspraken die daarover zijn gemaakt. We ma
ken ons daarover een beetje zorgen", aldus de zegsman van de
Industriebond FNV. Philips zegt op dit moment nog geen be-
I hoefte te hebben aan nieuwe afspraken.
FNV-bestuurder Krul waarschuwt bedrijven
N IJ NS PE FT ANP 06 b°nd heeft Het af8e,°Pen
cao-seizoen geen kans gezien
de ATV-discussie vlot te trek
ken. Krul: „De werkgevers spe
len met vuur. Wij proberen met
maatwerk aan te sluiten bij wat
mensen willen en wat in een ar
beidsorganisatie en op de regio
nale arbeidsmarkt mogelijk is.
Willen de werkgevers dat we
dan maar weer een simpele en
oudere korter werken-eis for
muleren omdat verstandig
maatwerk niet mag?
De looneis van de Industrie
bond FNV voor de in 1992 af te
sluiten cao's zal waarschijnlijk
niet onder de 4 procent liggen
omdat onder meer in de me
taalindustrie voor volgend jaar
al een loonsverhoging van 4
procent is afgesproken. „Ie
moet wel een verdomd goed
verhaal hebben om bij voor
beeld in de kleinmetaal te zeg
gen dat we daar minder gaan
eisen dan er in de grootmetaal
uitgekomen is", aldus Krul.
De industriebond, de grootste
vakbond in het bedrijfsleven,
bepaalt in september de inzet
voor de cao-onderhandelingen
in onder meer het schoonmaak
bedrijf en de metaalnijverheid
en bij Philips en Akzo.
Wijzigingsvoorstellen CDA en PvdA wekken woede Kamer
De Tweede Kamer heeft na een dag vergaderen geen be
sluit genomen over een verhoging van de autokosten.
Voorstellen die CDA en PvdA samen op het laatste mo
ment indienden, leidden tot zulke grote verwarring dat
een stemming tot dinsdag werd uitgesteld.
rmenl "«Wen de partijen voor
DtNHAAG.ceoom de L PG-toeslag niet met 395
CDA en PvdA stelden gisteren gulden te laten stijgen, maar
voor de accijns op ongelode met 245 gulden. De dieseltoe-
benzine per 1 juli niet met
kwartje te verhogen, maar met
22 cent. Gelode benzine, die
veel slechter is voor het milieu,
wordt dan in plaats van een
kwartje 31 cent per liter duur
der. Met datzelfde milieu-argu-
slag daarentegen moet
omhoog: 425 in plaats van de
door het kabinet voorgestelde
300 gulden per jaar. Verder wil
len de beide partijen de accijn
zen pas verhogen als de Duit
sers dat ook doen. Daar zijn op
dit moment bij de oosterburen
politieke problemen over.
WD-kameriid Koning noem
de de opstelling van de twee re
geringspartijen ..gekkenwerk"
Volgens hem hadden CDA en
PvdA eerst alle procedures met
voeten getreden om het wets
voorstel nog voor 1 juli te be
handelen. Tijdens het debat
bleek dat men het eigen huis
werk zo slecht had gedaan dat
wijzigingsvoorstellen pas op het
allerlaatste moment, acht uur 's
avonds, werden ingediend. „Dit
is schandalig", aldus Koning.
De liberaal werd bijgevallen
door Ybema (D66), Brouwer
(Groen Links) en Schutte (GPV).
Koning eiste daarop een hoof
delijke stemming om te beslis
sen of de voorstellen van CDA
en PvdA gisteravond nog wd in
stemming moesten komen.
CDA woordvoerder Paulis bond
hierop in en stelde voor het ge
heel uit te stellen tot dinsdag
Staatssecretaris Van Amels
voort van financiën zei te willen
wachten met de accijnsverho
ging op Duitsland, maar keurde
de overige wijzigingen af Vol
gens hem leiden de voorstellen
over de benzines en de toesla
gen tot een financieel gat van 50
miljoen gulden dit jaar
Staatssecretaris Van Amelsvoort ging er maar eens uitgebreid voor rit
ten. Dat was wei nodig ook. want de discussie over de hogere autokos
ten ontaardde in een chaos. *oto aiw. mthu* iastiaahu
De verwamng werd helemaal
compleet toen het kamerlid
Schutte de staatssecretaris
vroeg dat gat van 50 miljoen
gulden in een brief uit te lengen.
Van Amelsvoort moest hierop
erkennen dat hij. Bezien het feit
dat hij de voorstellen pas net in
handen had gekregen, met in
staat was tot een afgewogen
oordeel te komen.
Door het geharrewar staat in
middels wel vast dat de hogere
autokosten niet meer op 1 juli
kunnen ingaan, ook al /nu
hiitsland daar wrl toe beslui
ten. De Eerste Kamer is niet
meer in staat het betrokken
wetsvoorstel voor die datum af
te handelen Hierdoor ontstaat
een financieel gat van 150 mil
joen gulden per maand.
Het gecoördineerde verzet van
werkgevers tegen korter werken
kan de vakbeweging dwingen
om in het cao-overleg voor geld
te kiezen. Volgens cao-coördi
nator Krul van de Industriebond
FNV spelen de werkgevers met
vuur.
„Ik sluit helemaal niet uit dat
bonden al gauw voor geld kie
zen als een deel van de loon
ruimte niet in korter werken is
om te zetten. Dan krijgen we
echt een loongolf over ons
heen", aldus Krul in een voor
uitblik op de cao-onderhande
lingen in 1992.
Korter werken moet „indrin
gender op de cao-agenda" ko
men, zo heeft de bondsraad (le
denvertegenwoordiging) giste
ren in Nunspeet uitgesproken.
Het is niet de bedoeling om kor
ter werken „rigide en collectief
voor het hele land te regelen".
De Industriebond wil in eerste
instantie inspelen op de behoef
ten van herintredende vrouwen
en jongeren. Korter Werken zou
voor deze groepen de vorm
kunnen krijgen van respectieve
lijk deeltijdbanen met volwaar
dige arbeidsvoorwaarden en va
riabele arbeidspatronen.
CDA en PvdA laten eigen plan varen
Vissers kunnen weer even wat
rustiger ademhalen. De dreiging
een veilplicht is voorlopig
van de baan. Eensgezind beslo
ten PvdA en CDA gisteren de
eerder door henzelf voorgedra
gen veilplicht voorlopig in de
koelkast te plaatsen. Ze blijven
wel voorstander van een veilp
licht. maar vestigen voorlopig
hun op andere maatregelen.
Welke maatregelen dat zijn,
bleef gisteren tijdens een over
leg met minister Bukman van
landbouw en visserij onduide
lijk. Die beloofde meerdere rap
porten. die alle binnen korte tijd
meer inzicht moeten geven in
de ingewikkelde problematiek
van het visserijbeleid Ook zeg
de hij toe vanaf 1 juli in zijn
hoedanigheid van voorzitter
van de EG-visserijraad initiatie
ven te nemen om tot een uni
form Europees visserijbeleid te
komen. Maar voor het ovengr
verandert er de komende tijd
weinig en blijft driekwart van al
le vissers, zoals de laatste cijfers
aanwijzen, illegaal vangsten aan
land brengen en meer vangen
dan ze mogen.
Min of meer ten einde raad
introduceerden CDA en PvdA
vorig jaar per motie de veilp
licht om de controle waterdicnt
te maken. Inmiddels zijn ze.
vermoedelijk mede door een
nota van Bukman, van die op
vatting teruggekomen. Ook de
veilplicht bevat veel onzekerhe
den en geeft geen garanties dat
het illegaal vissen voorbij is.
Voor liberaal Te Veldhuis een
De Parijs® dochards kunnen de
komende dagen genieten van een
stukje Goudse kaas uit het vuistje.
Het Nederlands Zuivelbureau
bood de Franse hoofdstad giste
ren een partij van 5000 kilo Goud
se aan bij de opening van het Hol
lands dorp aan de voet van de Eif-
feltoren. Parijs heeft het cadeau
bestemd voor liefdadige instellin
gen, zoals de 'restaurants du
coeuri die dochards en andere
hulpbehoevenden van voedsel
voorzien. Het Hollandse dorp is
tot en met zondag het middelpunt
van een grootscheepse promotie
campagne. •foto anp kofn suyk
'Investeringen blijven te verachter'
PEN HAAG »GRP
Het Nederlandse bedrijfsleven is zwaar teleurgesteld In het ka bi
net-Lubber* 3. Door een slap regeringsbeleid blijven de invrat e-
ringen In de industrie achter bij or andere landen in Europa.
Dat staat in een brandbrief die top industriëlen, verenigd in de
stuurgroep Nederland Industrieland, gisteren aan minister An-
drievsen van economische zaken hebben gestuurd De stuurgrrjep
staat onder leiding van prof. A van der Zwan en bestaat onder
meer uit de voorzitters van de Algemene Werkgevers Vereniging
(AWV) en de FME (metaalindustrie)
Om te kunnen concurreren met het buitenland is het nood/akr
lijk dat de overheid haar investeringen opschroeft, zo stellen de be
zorgde ondernemers Gebeurt dat niet. dan zal Nederland achterop
raken in Europa. Daarnaast pleiten de top industriëlen voor betere
scholing en een actiever beleid om werklozen aan de slag tc hel
pen.
Tenslotte moet de regering krachtiger optreden in EG verband.
.Juist omdat we zo n klein land zi)n moeten we actie ondernemen
Er is ook niets op tegen om met grotere landen samen te werken",
aldus Van der Zwan.
reden vast te houden aan zijn
standpunt dat alleen het uit de
vaan nemen van schepen een
remedie vormt tegen illegale
vangsten. Ook Bukman neigt
steeds meer naar dat standpunt,
maar to wd bereid de mogrlijk
held van de zogenoemde indivi
duele zeedagenregeling tr on
derzoeken. Afhankelijk van het
scheep*vermogen en verworven
visrechten krijgen sissers daar
bi) een vast aantal dagen per
jaar toegewezen waarop ze mo
gen uitvaren en vangen wat ze
willen. Maar ook dit systeem
kent voor en nadelen Daarom
wil de Tweede Kamer daarover
nog een keertje met de be
windtman praten, alvorens tot
besluiten te komen. Het volgen
de sesprek heeft plaats in srp
tember
Van Rooy ziet
niets in verbod
tabaksreclame
P*HAAG»ANR
Staatssecretaris Van Rooy van
economische zaken is tegen ern
verbod op tabaksreclame, zoal*
EG commissaris Papandrrou
heeft voorgestrld. Ze \Teest tr
nigiopendr advertentie-inkom
sten voor de uitgevers en Inko
mrnsveriirs voor de fabrikan
ten. zo heeft ze gisteren in de
Kamer «ezegd
Wal Nrdrtiand betreft is er
volgens haar geen aanleiding de
sinas januari vorig jaar aangr
scherpte reclamecode tabak
overhoord te zetten. Hork
stenen daarvan zijn ontmoedi
ging van de consument aan de
ene kant en zelfregulering van
de sector aan tie andere Vol
gens Rooy to verder nooit bewe
zen dat een reclameverbod tot
minder rokers zal leiden.
Rechter sluit andere acties niet uit
AMSTERDAM ANP
De gespecialiseerde verpleeg
kundigen van het Academisch
Medisch Centrum (AMC) in
Amsterdam moeten hun stipt
heidsacties beëindigen. De Am
sterdamse rechtbank oordeelde
gisteren dat hun eis voor een
eenmalige gratificatie van 5900
gulden terecht is, maar acht het
actiemiddel te zwaar.
De specialistisch verpleeg
kundigen willen de bonus om
dat zij medische handelingen
verrichten die eigenlijk door art
sen moeten worden gedaan.
Binnenkort vindt een herwaar
dering van functies plaats. Ver
wacht wordt dat de gespeciali
seerd verpleegkundigen van af
delingen als hartbewaking en
intensive care dan in een hoge
re salarisgroep komen. De 5900
gulden moet dienen als com
pensatie van de onderbetaling
over het afgelopen half jaar.
Bij zijn uitspraak in het kort
geding dat het AMC-bestuur
had aangespannen stelde recht
bankpresident Asscher dat de
eisen van het personeel niet on
redelijk zijn. De acties leiden
echter tot opnamestops en uit
stel van operaties. Hiermee, al
dus Asschier. worden belangen
geschonden die „uitstijgen bo
ven elk belang dat met de acties
zou kunnen worden gediend.
Door de opnamestops en het
uitstellen van operaties bestaat
de kans op ernstige schade voor
de patiënten". Hij sluit nadruk
kelijk niet uit dat het personeel
andere acties voert.
In een eerste reactie verklaar
de de bond AbvaKabo geen ho
ger beroep te zullen aanteke
nen. „Het is al heel wat dat As
scher zegt dat het doel akkoord
is. Het is te betreuren dat de
rechter de acties te zwaar
vindt." De bond heeft zich altijd
op het standpunt gesteld dat
patiënten in noodsituaties „al
tijd geholpen zouden worden".
FNV verzet zich tegen gedwongen ontslag
nri.,, nen zullen verdwijnen door na
tuurlijk verloop en vervroegde
pensionering. Verder zal Volvo
geen gebruik meer maken van
uitzendkrachten. Voor 380
werknemers zal het concern an
der werk zoeken buiten het be
drijf. In de Volvo Car-vestiging
in Helmond verliezen 230 men
sen daardoor hun baan, in Bom
gaat het om 150 mensen.
Volvo zal gedwongen ontslag
zoveel mogelijk proberen te
voorkomen, maar zal daartoe
overgaan wanneer de betrokken
werknemers voor 1 april vol
gend jaar nog Been ander werk
hebben. De Industriehond FNV
heeft al aangekondigd zich
daartegen te verzetten. Over de
door de vakbonden eeëistc sa
nering in de top van het bedrijf
is nog niet veel duidelijk Voor
lopig lijken 40 van de 210 top
managers het veld te moeten
ACHTERGROND
DEN HAAG MARGREET VERMEULEN
Loven en bieden over basisonderwijs begint
Volvo Car gaat voor eind 1992
ruim 1200 banen schrappen, zo
hebben bestuurders van de
Unie BLHP en de Industnebond
FNV gisteren gezegd na overleg
met de Raad van Bestuur. Het
afgelopen jaar heeft het concern
al 1000 tot 1200 banen ge
schrapt. De ingrijpende reorga
nisatie moet eind 1993 een be
sparing opleveren van ruim 300
miljoen gulden.
Volvo wil zich verder gaan con
centreren op zijn kernactiviteit:
het maken van auto's. Nu
maakt Volvo ook auto-onderde
len voor andere fabrikanten.
Een aantal grote dochteronder
nemingen zal worden verzelf
standigd. waardoor nog eens
1240 medewerkers bij Volvo van
de loonlijst zullen verdwijnen.
Momenteel werken in het
hoofdkantoor in Helmond nog
1200 mensen en in het produk
tiebedrijf in Bom 5600
De directie lichtte de bonden
gisteren in over Transformatie
laren '90'. een reorganisatieplan
dat is gemaakt op basis van ad
viezen van het organisatiebu
reau McKinsey. De meeste ba-
Volgens een zegsman van
Volvo (ar staat de reorganisatie
los van de samenwerking met
Mitsubishi in Bom. Vong jaar
leed Volvo Car een verlies van
76 miljoen gulden. Er werden
toen 121.000 auto's gemaakt.
Het proces van loven en bieden is begon
nen in het debat over de basisvorming.
Wallage heeft zich achter de schennen be
reid verklaard tot een fikse knieval. Maar in
mil voor een mildere opheffingsnorm voor
lbo- en mavo scholen zal de belangnjkste
tegenstrever van Wallage, het CDA kamer
lid en oud staatssecretaris van onderwijs
Hermes. diep door het stof moeten gaan
Tot twee keer toe heeft Hermes zijn eis
dat scholen de basisvorming over vier jaar
mogen uitsmeren afgezwakt. Tot twee keer
toe heeft Wallage zijn coalitiepartner op kil
Ie toon getrotseerd. De 'bom' van Hermes is
door de bommenlegger zelf inmiddels bijna
gedemonteerd. Hermes heeft de vierjarige
basisvorming ingeslikt. Nu vraagt hij nog of
de 'vrije ruimte' in de eerste twee leerjaren
niet uitgebreid kan worden: van circa 6 naar
circa 8 uur per week.
Meedogenloos schopte Wallage ook dat
compromis dat Hennes op zichzelf had be
vochten in de hoek. ..Nog altijd een bnig te
ver. Dat moet wel op geharnaste tegenstand
van deze staatssecretaris stuiten". Hij ver
volgde: ..Ik kan niet achter elkaar doorgaan
met de minimalisering van de basisvor
mine". Hermes liep paars aan. zijn onderlip
puilde naar buiten.
Met de zinsnede: ..Ik hoef geen gelijk te
hebbenprobeerde Hennes een nieuwe
opening te creëren. Maar Wallage haalde
zijn schouders op. Onvervulde wensen zijn
inherent aan het leven, mompelde de be
windsman nog. En daar kon Hermes het
mee doen Maar Hermes is gewend zo hoog
mogelijk in te zetten en (zonodig) diep tr
„Opgelet, hier zijn de klontjes voor het
paard sarde WD-kameriid Franssen
toen staatssecretaris Wallage van onder
wijs deze week het hoofd leek te bulgen
voor het CDA Zelfs Wallage schoot
even in de toch. want het was waar De
bewindsman staat op bef punt te zwich
ten voor het gedrein van het CDA om
scholen voor voortgezet onderwijs pas
op te beffen als ze onder de 180 leerlin
gen zakken. De "heilige' opheffingsnorm
uit bet regeerakkoord van 240 leerlingen
wankelt.
vallen. Het is zijn ferbruikrtijke tak tick
De onverzettelijke houding van Wallagr is
trouwens niet zo verwonderlijk Oorspmn
keiijk wilde Wallage dat de leerlingen in de
eerste twee leerjaren 90 procent van hun
tijd aan de 14 vakken basisvorming zouden
spenderen Dat is mi aandrang sin dr Ka
mer teruggeschroefd naar 80 procent Her
mea Wil daar nu weer wit van afknabbelen
door er 75 procent van te maken.
Dat gaat Wallage tc ver 1 ijntje* riep hij
tijdens het debat nog een» in hennnenng
dat hij op uitdrukkelijk verzoek sin het
CDA vong jaar besloot de duur van dr ha
sisvorming terug te brengrn van (minimaal)
drie naar (minimaal) rwre >aar „Die twee
jaar moeten dan ook échte basisvorming
zijn", vindt Wallagr
Wat wil het CDA nu écht. vraagt Wallagr
zich tijden* het debat voortdurend hardop
af Het CDA zegt op zoek te zijn naar meer
vrije ruimte, omdat het programma te over
laden is Wallage twijfelt of dal werkelijk de
drijfveer tv „Ah je het programma owria
den vindt dan mort je óf ern aantal vakken
schrapprn of WÊBÓm risen aan tie Irerlin
t Kamerlid Van
de Camp ovpt de vrrwirpriinK v.m deop
heffingsnorm In het regeerakkoord staat
zwart op wit dat scholen in het voorlgrzrt
on«lrrwi|s mei minder dan 240 lerrlingrn
niet ah zelfstandige school mogen vonribe
•Mn. Voorrbaaiaan todban mofi h i
dependant r van een «cholengrmernM hap
De CDA er Van de Camp proberri zich on
der die afspraak uit te wurmen leder "klein
i die zo weinig In trek
zijn dat ze mei uitstrrven t* .!n .s
(lbo ten mavo si wil het CDA een mini
mtimnorm van 180 lerrltngrn in plaats van
240 In plaats vin ern fusie ziet het CDA lie
ver dat scholen 'aanhaken
Wallagr heeft tot nu toe één klontje aan
het paard gegeven Voor Ibo-tchoirn gaat
de milde norm van 180 ierrtingrn grideti
Achter de schennen heeft hi| het CDA toe-
grzegd dat htj die milde norm ook best voor
mavo scholen wil invoeren In ruil daarvtr*
zal Hermes door het stof mortrn rn rrrioos
bakzeil halen met zijn vrije ruimtr Maar
dat is voor Hermes geen probleem. Niet ah
hij daarmee tientallen katholieke rn pnrfrs
tantae too en mavo scholen van de orxlrr
gang kan redden
