Buitenland
Walesa vraagt
om volmachten
Jeltsin blijft favoriet
Kuwayt deporteert buitenlanders
Bush geeft Moskou
landbouwkredieten
Albanese communisten
houden sleutelposities
Slovenië zet plannen
voor losmaking door
Woensdag 12 juni 1991
Redactie 023-150229 RONALD FRtSART - ONNO HAVER WANS
>4 PtfWW Vutafciyn
PANAMA HEEFT gisteren officieel
twee protocollen van de Amenkaanse
Conventie Over de Mensenrechten
geratificeerd, waardoor zowel de
doodstraf als martelpraktijken zijn af
geschaft
LULTTK MSMANTSVOtOWCT Vmwyli^ MMUUMt VBtSOTURfN
DE SOVJETUNIE heeft
toegezegd ruim 10 000
stuks militair materieel,
die uit Europa zijn wegge
haald. te zullen vernieti
gen
d Press International (UPI).
NIEUWSLIJN
Occasions in delen ingevoerd
Vindingrijke Poolse autoliefhebbers hebben een truc gevonden
om de verhoogde invoerrechten op tweedehands auto's uit
West-Europa te omzeilen. De kopers brengen de gekochte auto's
in onderdelen over de grens. De Poolse autoriteiten kwamen
daar achter omdat verhoging van de invoerrechten op meer dan
vier jaar oude occasions niet leidde tot vermindering van
stokoude westerse wagens op de weg. Volgens de Poolse wet
mogen auto's ouder dan tien jaar niet worden ingevoerd.
Koning Hussein in ziekenhuis
Koning Hussein van Jordanië, die met hartritmestoomissen is
opgenomen in een ziekenhuis, heeft vanaf zijn ziekbed de
Jordaanse bevolking verzekerd dat hij spoedig weer aan het werk
zal gaan. Paleisfunctionarissen zeiden dat hij wellicht al vandaag
het ziekenhuis mag verlaten. Het koninklijk paleis bevestigde
gisteren dat de conditie van de 55-jarige monarch, die al zeker
een decennium hartklachten heeft, uitstekend is.
'Vier feest met kwijtschelding schuld'
Het vijfde eeuwfeest van de 'ontdekking' van Amerika, die het
begin betekende van het moderne kolonialisme, moet volgend
jaar worden gevierd met de kwijtschelding van de totale buiten
landse schuld van de Derde Wereld. Dat is een voorstel dat de
Braziliaanse bevrijdingstheoloog Leonardo BofT gisteren deed in
een interview met het Italiaanse dagblad l'Unita. Het is een
schuld die „vaak wordt betaald met het geld, de honger en de
wanhoop van grote bevolkingsgroepen. En op deze manier zou
den we het begin kunnen vieren van een daadwerkelijke nieuwe
internationale economische orde", aldus BofT.
Overschot op handelsbalans VS
In de eerste drie maanden van dit jaar heeft de Amerikaanse
handelsbalans, voor het eerst in negen jaar, een overschot te
zien gegeven. Maar het overschot, 10,2 miljard dollar, is een uit
schieter die het gevolg is van unieke omstandigheden. Want in
het bedrag is inbegrepen 22,7 miljard dollar aan bijdragen voor
de Golfoorlog van landen als Japan en Saudi-Arabië. Niettemin,
aldus het Amerikaanse ministerie van handel, gaat het ook afge
zien van die bijdragen met de handelsbalans de goede kant op.
Want de export van Amerikaanse goederen bereikte in het eerste
kwartaal van „dit jaar een record-hoogte, terwijl de importen, als
gevolg van de recessie, inzakten.
SPD blokkeert belastingpakket
De Duitse sociaal-democraten willen met hun pas v
meerderheid in de Bondsraad een soort Eerste Kamer het
hele belastingpakket van de regering-Kohl blokkeren. Struikel
blokken zijn voor de SPD de door het parlement al aangenomen
vermindering van de vermogensbelasting en de fiscale solidari
teitsbijdrage van de werknemers voor de Duitse eenwording. Als
er niet snel een compromis wordt bereikt kan het pakket niet op
1 juli van kracht worden.
Weer familielid Bush in opspraak
Voor de tweede keer sinds George Bush president van de Vere
nigde Staten werd, is een van zijn familieleden, zijn broer Pres-
cott, in opspraak geraakt. Volgens de Washington Post heeft Pre-
scott drie jaar geleden garant gestaan voor een investering van
vijf miljoen dollar van het Japanse bedrijf West Tsusho in een
Amerikaanse onderneming. West Tsusho maakt deel uit van een
onderneming die wordt gecontroleerd door Susumu Ishii. En Is-
hii was tot oktober vorig jaar de leider van een van de drie groot
ste misdadigers-benden in Japan.
CORRESPONDENT
De Amerikaanse president Bush
heeft gisteren besloten de Sov
jetunie voor 1,5 miljard dollar
aan kredieten te geven. Daar
mee kan het land Amerikaans
graan kopen. Bush stelde Sov
jet-president Gorbatsjov giste
ren persoonlijk op de hoogte
van zijn besluit, aldus de
woordvoerder van het Witte
Huis. De Sovjets krijgen het kre
diet in drie fasen: 600 miljoen
dollar deze maand, 500 miljoen
in oktober en 400 miljoen in fe
bruari volgend iaar.
Gorbatsjov had Bush per
soonlijk om de kredieten ge
vraagd. Al enige tijd lieten func
tionarissen van het Witte Huis
doorschemeren dat een positief
besluit van Bush waarschijnlijk
was. Maar er waren twee rede
nen waarom een besluit hier
over enige tijd op zich liet
wachten.
De Amerikaanse regering wil
de weten of de Sovjetunie, met
haar zieke economie, nog wel
kredietwaardig genoeg was. Er
bestond bovendien zorg over de
verdeling van het aan te kopen
graan, met name over de vraag
of de Balösche staten een even
redig deel ervan zouden krijgen.
Die zorgen werden vorige week
weggenomen in een gesprek
tussen Bush en Gorbatsjovs
speciale afgezant levgeni Pri
makov, aldus de woordvoerder
van het Witte Huis gisteren.
Een reden waarom de land
bouwkredieten werden gege
ven, is ook dat de regering-Bush
positieve gebaren wil maken
met de bedoeling de Sovjets te
stimuleren hun economie om te
vormen tot een marktecono
mie. Om dezelfde reden over
weegt Bush de Sovjetunie de
status van 'meest begunstigde
natie' te verlenen.
In tegenstelling tot wat de mi
nister van financiën vorige week
beweerde zal de deelrepubliek
Slovenië zich op 26 juni toch
losmaken van Joegoslavië. Dat
heeft de Sloveense regeringslei
der Peterle gisteren in de hoofd
stad Ljubljana gezegd. De be
wering van minister Sesok dat
ook na 26 juni alles bij het oude
zal blijven, is volgens Peterle
„zonder machtiging van de re
gering gedaan
Na de onafhankelijkheidsver
klaring zal Slovenië „binnen en
kele dagen"' de controles aan de
grenzen met Oostenrijk en Italië
Poolse regering moet economie snel kunnen aanpakken
President Lech Walesa vindt dat de Poolse regering een
jaar lang met speciale volmachten moet regeren zodat de
economische problemen sneller en doelmatiger kunnen
worden aangepakt. Walesa deed zijn voorstel gisteren in
een brief aan premier Bielecki. Tegelijkertijd deed Walesa
een beroep op parlementsvoorzitter Kozakiewicz om „de
spoedige verwerkelijking van het regeringsinitiatief te
vergemakkelijken".
dent „zeker steunt". Hij zei dat
de economische problemen
dermate ernstig zijn dat zij geen
uitstel meer verdragen. „Om ge
heel natuurlijke redenen vergt
het normale wetgevende proces
in de Sejm (het lagerhuis van
het Poolse parlement, red.) de
nodige tijd. Sommige zaken
dienen echter sneller te worden
aangepaktvoegde Si wek er
Het voorstel volgde op een im
passe in het politiek zeer ver
deelde Poolse parlement bij de
behandeling van een pakket
door de regering voorgestelde
economische hervormings
maatregelen. Onder de voor
stellen die nog moeten worden
aangenomen, zijn onder andere
wetsvoorstellen inzake grote
buitenlandse investeringen en
voorstellen voor bank- en belas
tingwetten die de gewenste
markteconomie moeten onder
bouwen.
Minister Siwek, plaatsvervan
gend hoofd van de presidentiële
kanselarij, zei dat premier Bie
lecki het initiatief van de presi-
Het hoofd van het juridische
departement van Walesa's kan
selarij. Gliniecki, zei dat voor
het regeren per decreet in plaats
van met door het parlement
aangenomen wetten een grond
wetswijziging nodig is.
Walesa heeft in het verleden
enkele malen de invoering van
economische decreten voorge
steld. maar heeft nooit veel
werk van deze voorstellen ge
maakt.
Zo zei hij op 30 april dat hij
vóór het regeren per decreet
was. „De regering moet zoveel
problemen oplossen en het par
lement kan het gewoon niet
aan. Er is daar zo n lang besluit
vormingsproces dat als dit par
lement werkt als het tot nog toe
heeft gedaan, het de hangende
problemen niet binnen tien jaar
oplost", aldus Walesa destijds.
I-Iet parlement bestaat in
meerderheid uit voormalige
communisten en hun bondge
noten en een minderheid van
Solidariteit-aanhangers. Sinds
zijn verkiezing in 1989 is het
parlement uiteengevallen in ve
le kleine facties, zonder dat
sprake is van een duidelijke
meerderheidscoalitie. Daardoor
is de slagvaardigheid ernstig be
perkt. Sinds het aantreden van
de regering Bielecki in januari is
nog geen van de 27 aangeboden
wetten aangenomen.
Op de trappen van het monument voor Joen Dolgoruki. de stichter van Moskou, voeren leden van de Russi
sche Democratische Parij campagne voor hun kandidaat Bods Jeftsin. a/.- a
MOSKOU» HANS Elf UNSE
CORRESPONDENT
Honderdvijf miljoen kiezers in de Russische Fede
ratie kunnen vandaag voor het eerst in de ge
schiedenis hun president kiezen. Grote favoriet is
Boris Jeltsin. ondanks een felle lastercampagne in
de communistische partijbladen. Gisteren werd
hij beschuldigd van medeplichtingheid aan een
miljardenfraude.
In zijn functie als parlementsvoorzitter kon Jelt
sin zich al president noemen. De afgelopen
maanden heeft het Russische parlement echter
grote bevoegdheden toegekend aan het presi
dentschap van de grootste republiek van de Sov
jetunie.
leltsins voornaamste rivalen in de opiniepeilin
gen zijn oud-premier Nikolai Ryzjkov en oud mi
nister van binnenlandse zaken Vadim Bakatin
Betden worden geacht de steun van de verdeel
de) communistische partij te hebben Oe overige
dne kandidaten staan te boek als kansloos
De opiniepeilingen van verschillende instituten
geven slechts verschillende prognoses over de
vTaag of Jeltsin zich na v andaag meteen de geko
zen president van Rusland mag noemen In dat
geval moet hi| meer dan vijftig procent
halen. Gebeurt dat niet. dan ts een
tweede v erkiezingsronde, over twee weken, nood
zakelijk. De eerste uitslagen worden in de loop
van vanavond reeds verwacht
In Moskou en Leningrad worden vandaag te
vens verkiezingen voor het burgemeesterschap
gehouden De opiniepeilers voorspellen winst
voor de huidige burgemeesters. Gavnl Popov en
Anatoly Sobtsjak In leningrad kunnen de kiezers
zich tevens uitspreken of nun stad weer de oude
naam. St. Petersburg. terug moet krijgen
Meer dan 5000 Franse politie
agenten trokken gisteren door de
Parijse voorstad Mantes-U-Jolie
om hun collega te eren die daar
zondag door jongeren in een ge
stolen auto is doodgereden. De
32-jarige agente Marie-Christine
Balllet had samen met collega's
geprobeerd een groep joyriders
aan te houden die in vijf auto's
met vliegende vaart door de Parij
se voorstad reden.
De jongeren reden bewust in op
de politiewagen waarin Baillet zat
en waaruit zij niet op tijd had kun
nen ontsnappen. Ze overleed en
kele uren later. De politie hield
gisteren drie verdachten aan. Een
van de drie gearresteerde jonge
ren heeft inmiddels bekend de be
wuste auto te hebben bestuurd.
In een reactie op de gebeurtenis
sen zei president Mltterand giste
ren dat er meer banen moeten ko
men voor jongeren. Daarmee
hoopt hij een bijdrage te leveren
aan het voorkomen van de onlus
ten zoals die zich de laatste tijd
afspelen in migrantenwijken aan
de rand van de grote steden. -
a/P. Mmor HBtnoc
Premier Bufi presenteert nieuw kabinet
Albanië heeft een nieuwe rege
ring. Het gisteravond benoem
de kabinet, dat uit 25 ministers
en staatssecretarissen bestaat, is
de eerste met geheel uit aim
munisirn bestaande regenng
sinds dc Tweede Wereldoorlog
Alle vijf politieke partijen in Al
banië zijn in de nieuwe regering
vertegenwoordigd. De continu -
nisten bezetten echter nog wel
de sleutclposten in het kabinet.
Premier is Ylli Bufi. de commu
nistische ex-minister van voed
selvoorziening.
De totstandkoming van de
coalitieregering viel samen met
pootaüieepse zuiveringen bin
nen de communistische Partij
van de Arbeid. In totaal negen
vroegere leden van het Polit
buro. onder wie ex-premier
Carcani. en acht leden van het
Centraal Comité werden op het
partijcongres in Tirana uit de
communistische partij gestoten
Hen werd politieke onbe-
kw.tamheid
I en scherpe aanval van
schrijver Agolli op het „ijze
dkMOBchap'talÉH
lige, en in 1985 overleden Alba
nese partijleider Enver Hoxha.
leidde tot woedende en chaoti
sche reacties van dc afgevaar
digden. Honderden van de 1400
aanwezigen stonden op*
schreeuwden beledigingen en
SAFWAN-NEW YORK UPI-AP
overnemen van de Joegoslavi
sche autoriteiten", aldus Peter
le. Bovendien treden alle Slove-
nen terug uit de Joegoslavische
bestuursorganen, zoals het
staatspresidium en het parle
ment. Onderhandelingen wor
den begonnen met het leger
over de periode waarbinnen het
zich uit Slovenië zal terugtrek
ken. Tegen het einde van het
jaar wordt de al eerder aange
kondigde Sloveense munt inge
voerd.
De Joegoslavische regerings
leider Ante Markovic doet van
daag in Ljubljana nog een
laatste poging de uittreding van
Slovenië te voorkomen.
Ingezetenen van landen die tijdens de
Golfoorlog Irak steunden, worden door
Kuwayt over de grens met Irak gezet. Dat
is in strijd met mensenrechtenverdragen
die het emiraat na de bevrijding onder
schreef. Waarnemers van de Verenigde
Naties en het Rode Kruis zagen gister
avond hoe vier busladingen vol buiten
landers in de gedemilitariseerde zone in
Irak langs de Iraaks-Kuwaytse grens wer
den gedumpt.
Dc 115 mannen, vrouwen en kinderen
Palestijnen. Sudanezen. Yemenieten,
Irakezen en Kurden - werden 300 meter
voorbij de laatste Kuwaytse grenspost
midden in de nacht afgezet in een stoffig
niemandsland dat is bezaaid met land
mijnen. Ze kregen geen voedsel, water,
dekens of lampen, ook al was het aarde
donker.
Generaal-majoor Gunther Griendl.
commandant van de Iraaks-Kuwaytse
waarnemersmissie, reed langs de plek
waar de buitenlanders werden gedumpt
op weg naar besprekingen in Baghdad.
Gevraagd of hij iets tegen dc uitzettingen
zou ondernemen, antwoordde hij: „On
ze taak is alleen maar om waar te nemen
wat er in de gedemilitariseerde zone ge
beuri. en daarover verslag uit te brengen
aan de Veiligheidsraad
inds d$,bi
februari zijn I
den buitenlanders lastiggevallen, ge mar
teld of verkracht door gewapende Ku
waytse burgerwachten en gciiniformecr
de lieden, zo klagen mensenrechtenor
ganisaties. Zeker 100 Palestijnen zijn
omgebracht door Kuwayli's, die de lijken
in graven van de al Rigga begraafplaats
smeten, aldus de New Nurks»- Human
Rights Watch Nog eens 800 Palestijnen
zitten in de gevangenis.
Kuwayt martelt niet alleen gevange
nen maar geeft ook degenen die worden
beschuldigd van collaboratie mei Irak
geen eerlijk proces, zo heeft de mensen
rechtenorganisatie Amnesty Internatio
nal gisteren gezegd. Afgelopen weekein
de werd de eerste vermeende collabora
teur mei de voormalige Iraakse bezetter
ter dood veroordeeld Wc verzoeken dc
Kuwaytse autoriteiten de processen stop
te zetten totdat alle aangeklaagden een
eerlijke berechting wordt gegarandeerd
aldus Amnesty.
gingen over lot ntmisch hand
geklap onder het roepen van
Hoxha. Hoxha toen Agolli het
bewind van de voormalige Al
banesc leider in een toespraak
onderuithaalde
..De humane traditie van het
land is vernietigd zrt Agolti
over de periode van 41 jaar dat
Hoxha aan de macht was „De
mensen werden bang voor el
kaar. zagen in iedereen een
spion en werden zelfs hang voor
hun familieleden Die angst lic
stond zelfs tussen echtelieden"
aldus Agolli
•Vgnlh hekelde onder meer de
luxe waarin de hoge partijfunc
tionarissen in de Jaren zeventig
konden leven, terwijl de rest van
de bevolking in at moede onder
gedompeld Weef. ..Zij zagen er
goed uit. omdat zr eten kregen
dat op speciale boerderijen was
verbouwd", zei hij over de par
tijtop
Meer dan 500 Albanezen zi|n
de afgelopen 24 uur geland m
het Zuiditaliaanse Puglia. de
zelfde regio waar in maart
24.000 van hun gevluchte land
genoten binnenkwamen Af ge
lopen nacht is een schip in de
haven van Otrento aangekomen
met 30 personen aan l»oord
Onder hen twee doden en \ier
gewonden. Het schip zou door
de Albanese marine zijn he
schoten in een poging de vlucht
te verhinderen
Kuwayt hervat
produktie olie
KORT NIEUWS
DE PALESTIJNEN hebben het
recht zelf te bepalen wie ze af
vaardigen naar vredesbespre
kingen met Israël. Dat hoeft het
Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken gisteren
verklaard. Het ministerie kwam
met die verklaring in reactie op
uitlatingen die de Israëlische
premier Shamir zondag deed
tegenover Israëlische journalis
ten. dat een Palestijnse delega
tie de goedkeuring van de Israë
lische regering nodig zou heb
ben.
DE ONDERHANDELINGEN
over de vorming van een rege
ringscoalitie van het regerende
Front van Nationale Redding en
een alliantie van vijf oppositie
partijen in Roemenië zijn mis
lukt. zo is gisteren vernomen
van deze partijen. „De onder
handelingen mislukten echter
omdat de oppositie het Front
uit het zadel wilde wippen", zei
vice president Ion Solcan.
Maar. zo werd gezegd, het over
leg over versnelde totstandko
ming van een nieuwe grondwet
en een nieuwe wet op lokale inmiddels op vrije voeten had politieke gevangenen hebben
verkiezingen gaat door den moeten worden gesteld. v astge/eten
DE HUMAN RIGHTS GOMMIS
SION. een vooraanstaande or
ganisatie voor de men sen ree h
ten, heeft gisteren de Zuidafri-
kaanse regering gekritiseerd we
gens het langzame tempo waar
in politieke gev angenen worden
vrijgelaten Volgens de commis
sie worden in Zuid Afrika mo
menteel bijna 1000 personen
vastgehouden die gezien eerde
re toezeggingen van de regering
DE ELF IJIKEN die in ChiH zijn
gevonden in een massagraf in
dc buurt van een voormalig
strafkamp voor politieke ervan
genen, zijn volgens de Chileen
se regering de tijken van slacht
offers van een cholera-epidemie
wn tow dm
leden Het graf bevindt zich op
acht kilometer afstand van hn
strafkamp Pisagua. waar onder
hei voormalige militaire regime
DF. TWEE AANSIAGEN die 0s
termorgrn In alle vroegte zi|n
gepleegd op een kantoor van dc
Spaanse luc hrvaartmaatschap
Pij Ibcna in Milaan en het C ol
lege van Spanje in Rologna zijn
opgeëist door de Raskische at
m beidingsbrwpging FTA. In Mi
laan raakten vier politieagrntrn
licht gewond.
In Kuwayt wordt voor het eerst
sinds het einde van de (rolfoor
log weer obe geproduceerd
Dat was grnnme tijd onmogr
lijk doordat hn Iraakse brzrt
tingslegrr de oliebronnen In
brand had grstoken en de in
stallaties vernield
De produktie bedraagt op brt
ogenblik 25 000 vaten van 159
liter) per dag. zo heeft een ftine
tionans van de staatsmaat
schappij Kuwravt Petroleum
Corporation gisteren mergr
drrkl Dat is rrn fractie van de
vooroorlogse export van ongr
veer 1.5 miljoen vaten
De olie wordt voorlopig opgp
sJagrn Volgens de woordvoer
der zal de produktie begin au
gustus zijn toegrnomen lot
120 000 vaten per dag
I >e grootste en minst hesrha
digde raffinaderij in het land.
Mina al Ahmad i zal dan kun
nen beginnen met het verwa r
ken van olie
IV jimduktie daarvan zal voile
dig worden grbmikt voor het
dekken van de binnenlandse
vTaag, die rond dr 120 000 vaten
ligt
