Feiten
Geweld gaat Zuid-Korea te ver
Barcelona blijkt kwetsbaar
voor Baskisch terrorisme
Nixon op banden weer 'Mr. Hyde'
EN MENINGEN
Acties studenten krijgen geen steun uit bevolking
op de eisen van de studenten
opvallend ver. Hij ontsloeg de
verantwoordelijke minister van
binnenlandse zaken en zegde
toe de macht van het gevreesde
politiekorps te zullen inperken.
Maar voor de studenten was het
aanbod van de regering onvol
doende en de demonstraties es
caleerden op een gruwelijke
wijze. Negen studenten staken
zichzelf in brand om de belang
rijkste eis, het vertrek van Roh,
kracht bij te zetten. Zes van hen
overleefden hun actie niet.
Geen steun
Wat opvalt aan de demonstra-
ties van dit voorjaar is het bijna
totaal ontbreken van steun van
de rest van de bevolking. Dat is
in het verleden wel eens anders
geweest, toen studenten samen
met arbeiders en mensen uit de
middenklasse met vele hon
derdduizenden tegelijk de straat
opgingen om hun ongenoegen
te uiten. Dat leidde in 1987 tot
een wanhopige situatie voor de
toenmalige dictator Chun Doo
Hwan. die zich gedwongen zag
democratische verkiezingen uit
te schrijven. Die leidden uitein
delijk tot zijn opstappen, demo
cratische hervormingen en de
verkiezing van Roh als presi
dent.
Sindsdien probeert de Zuidko-
reaanse maatschappij een echte
democratie op te bouwen. De
perscensuur is afgeschaft, vak
bonden mogen zich voorzichtig
laten horen en ook op plaatse
lijk niveau begint de democratie
wortel te schieten. De macht is
in handen van de Democra-
tisch-Liberale Partij van Roh.
die in het parlement een
machtsmonopolie bezit
Voor de vaak vage kreten van de
radicale studenten bestaat bij
de massa niet veel belangstel
ling meer. De studenten zijn te
gen de regering en tegen de
Amerikaanse militaire aanwe
zigheid. Sommigen van hen zijn
voor hereniging met het ortho
dox-communistische Noord-
Korea. Maar waar ze verder
voor zijn, is velen niet duidelijk.
Toch baren de betogingen ook
dit jaar de regering zorgen, om
dat ze ongemeen fel zijn. Tot dit
voorjaar verliepen de botsingen
tussen de politie en de betogers
volgens ongeschreven regels,
waarin het geweld zijn grenzen
kende, die alleen door een on
gelukkige samenloop van de
omstandigheden werden over
treden. Dit vooijaar lijkt het stu
dentenprotest echter een nieu
we fase te zijn ingegaan. De ra
dicalen hebben door de gebeur
tenissen in Oost-Europa nun
marxistische idealen verloren.
Ze treden in hun acties buiten
de kaders van de Zuidkoreaanse
samenleving.
Bewijsmateriaal
Een absolute climax bereikten
de ongeregeldheden twee we
ken geleden, toen de politie en
de studenten in fel gevecht met
elkaar raakten om het lijk van
vakbondsleider Park Chang
Soo. Deze was dood gevonden
voor een ziekenhuis waarin hij
was opgenomen na een honger
staking tegen de onderdrukking
van de vakbondsrechten in zijn
land. Volgens de politie was
Park uit het raam van de zeven
de etage gesprongen, de beto
gers hielden het erop dat hij
was vermoord. Toen de autori
teiten het lijk voor autopsie uit
het mortuarium wilden opha
len. ontstond een ware veldslag.
De studenten vreesden dat de
overheid 'bewijsmateriaal' wil
den vernietigen.
Het verzet van de 300 studenten
was zo hardnekkig, dat de poli
tie sloophamers moest gebrui-
Met zijn rug naar de oproerpolitie demonstreert een Koreaanse man zijn woede en verdriet over de dood v
de studenbt Kang Kyong-Dae, die eind april door de politie zou zijn dood geknuppeld. foto afp»kim
ken om via een gat aan de ach
terkant van het ziekenhuis het
mortuarium binnen te kunnen
dringen. Pas na negen uur
vechten slaagde de met stokken
en traangasgranaten bewapen
de politiemacht erin het lijk te
veroveren.
Zuid-Korea kijkt nu vol vrees uit
naar 20 juni, waarvoor gemeen
te- en provinciale verkiezingen
op het programma staan.
Zaterdag 8 juni 1991 r«ja<t« 023-150225* janine bosma altan
margreet hesunga Vormgeving marianne
Na anderhalve week premierschap weet nu ook Chung
Won Sik wat het is regeringsleider in Zuid-Korea te zijn.
Na een lezing maandag aan een universiteit in Seoul
werd de premier door zo'n tweehonderd studenten op
gewacht, naar de uitgang van het universiteitsterrein ge
sleurd en vervolgens letterlijk de poort uit geschopt.
UTRECHT KEES V
correspondent
De man was toen al met eierer
bekogeld en had een zak meel
r zich uitgestrooid gekregen, actuele politieke situatie. Vorig
ditiegetrouw studenten de
straat op om te betogen. Zo ook
dit jaar. Waartegen de studen
ten precies demonstreren, is el
ke keer weer afhankelijk van de
Chung volgde op 24 mei Ro Jai
Bong op, die onder druk van
massale studentenbetogingen
door president Roh Tae Woo
was gedwongen ontslag te ne-
jaar bijvoorbeeld richtte hun
toorn zich op de fusie van de re
geringspartij van president Roh
met twee gematigde oppositie
partijen.
Elk voorjaar is het flink raak in v
Zuid-Korea. Zodra de blaadjes vertrapt
aan de bomen komen, gaan tra- Dit jaar begon de onrust nadat
op 26 april de twintigjarige stu
dent Kang Kyong-Dae dood
werd aangetroffen na een door
de speciale oproerpolitie uit
eengeslagen betoging. Volgens
de regering was het slachtoffer
door de vluchtende menigte
vertrapt. Studenten beweerden
echter dat de jonge man op de
campus door vijf onbekende
mannen in elkaar was geslagen.
De dood van de student leidde
tot massale protesten. Elke dag,
gedurende meer dan twee we
ken, trokken tienduizenden stu
denten door de straten van de
hoofdstad Seoul om het aftre
den van president Roh te eisen,
het opstappen van het kabinet
en de ontbinding van de specia
le oproerpolitie, de Paegoldan.
Ex-
generaal Roh ging in zijn reactie
Tienduizenden Zuidkoreanen verzamelden zich voor de begrafenisstoet v
hield de stoet tegen.
RUSSISCHE PRESIDENTSKANDI
DATEN pnjzen het leger in tamme
campagne, waarin Boris Jeltsin de
beste papieren heeft. Maandag op
deze pagina een reportage
BARCELONA RUUD DE WIT
CORRESPONDENT
„U bent de zoveelste die de af
gelopen dagen met die vraag
komt aankloppen". Adrian Mac
Liman, binnen het Barcelonese
organisatiecomité COOB'92
verantwoordelijk voor de con
tacten met de buitenlandse me
dia, zucht hoorbaar. Het thema
van de veiligheid bij de olympi
sche spelen, die volgend jaar in
de Catalaanse hoofdstad wor
den gehouden, heeft na de
bloedige ETA-aanslag van vori
ge week in het naburige Vic een
nieuwe dimensie gekregen.
Negen personen, onder wie vier
kinderen en twee vrouwen,
kwamen bij deze aanslag op
een Guard ia Civil-kazeme om
het leven. De methode die de
ETA-terroristen gebruikten, was
even vernuftig als laf. Een met
70 kilo springstof geladen auto
werd met een afstandsbedie
ning door een hek gereden en
vervolgens tot ontploffing ge
bracht.
Deze terreurdaad was de twee
de binnen een jaar in een Cata
laanse stad. waar volgend jaar
een onderdeel van het olym
pisch gebeuren plaatsvindt. In
december lieten dezelfde ETA-
terroristen in het plaatsje Saba-
dcll bij Barcelona een autobom
ontploffen, terwijl een politie
auto langsreed. Zes agenten, die
op weg waren naar een voetbal
wedstrijd. werden op slag ge
dood.
Eerder had de ETA vla haar
spreekbuis, het Baskische dag
blad Egin, laten weten haar ter
reur tegen de Spaanse staat in
1992 te zullen concentreren op
de olympische spelen In Bar
celona en de wereldexpo In Se-
villa.
Ook qua Sevilla hield de mili
tante Baskische afscheidingsbe
weging woord. Een bombrief,
gericht aan de comissaris-gene
raal van de EXPO. verwondde
een medewerkster, terwijl de
politie een ETA-commando kon
uitschakelen. Dit commando
bestond onder meer uit de
F ransman Henry Parot, die
werd gearresteerd, toen hij met
Reddingswerkers aan het werk na de recente bomaanslag van de Baskische terreurbeweging ETA in het Cata
laanse Vic. Barcelona Is bang dat de ETA volgend Jaar ook de olympische spelen zal verstoren, foto efe uuis
310 kilo amonal naar Sevilla on
derweg was.
De kwestie van de veiligheid
van de olympische spelen en de
mogelijkheid van tencuraansla
gen gaat terug naar september
1972. Op die zwarte dag in de
geschiedenis van de olympische
spelen probeerde een Palestijn
se terreurgroep in München Is
raelische atleten te gijzelen, met
als triest resulaat: 11 vermoorde
atleten, vijf doodgeschoten ter
roristen en een gedode politie
agent. Sindsdien heeft elk orga
nisatiecomité en het ontvan
gende land de dure verplichting
om er alles aan te doen om aan
slagen te voorkomen.
Mac liman: „In feite kunnen
wij daarover weinig zemen,
want de veiligheid van ae atle
ten. de accommodaties, de ge
nodigden en de toeschouwers is
een zaak voor de autoriteiten.
Bekend is, dat er speciaal voor
de spelen van '92 een Gommis
sie voor Olympische Veiligheid
in het leven is geroepen, waarin
de landelijke, regionale en
plaatselijke autoriteiten verte
genwoordigd zijn. Deze com
missie. onder voorzitterschap
van de staatssecretaris voor de
staatsveiligheid Rafael Vera,
heeft alle zomer- en winterspe
len die tot nu toe zijn gehou
den, uitvoerig bestudeerd en
dat heeft een 'Masterplan voor
de Veiligheid' opgeleverd
Volgens Mac Liman zullen er
tijdens de vijftien dagen dat de
spelen duren. 10.000 politie
agenten en 5000 leden van de
paramilitaire Guardia Civil In
Catalonië extra worden Ingezet.
Normaal zijn er 12.500 reguliere
agenten gestationeerd.
De kosten voor de beveiliging
van de Barcelonese spelen en
de wereldexpo worden nu nog
geschat op 36.000 miljoen pese
ta s (650 miljoen suldenj, maar
zullen u.i.hm hlJnUpc oplopen
Vdbr meer informatie verwijst
Mac Liman naar de woordvoer
der van de lokale overheid,
maar die weigert iets te zeggen
„Als we vertellen hoe we de spe
len veilig maken, geven wij ter
roristen de gelegenheid daarop
in te spelen Een van de maat
regelen die wel bekend zijn. is
de registratie van iedereen, die
via officiële kanalen een kaartje
koopt. Dat geldt zowel voor
Spanjaarden als de buitenlan
ders, die hiervoor zijn aangewe
zen op gespecialiseerde reisbu
reaus. Een andere maatregel die
is uitgelekt, is de afsluiting van
de haven van Barcelona door
een onderzeeboot van de
Spaanse marine.
Maar nog steeds hoopt men in
Barcelona dat alle voorzorgs
maatregelen niet nodig zijn.
Lange tijd is er men in Catalo
nië vanuit gegaan dat de ETA
uit een vorm van regionale soli
dariteit de olympische spelen
met rust zou laten. Nu dat niet
het geval lijkt, is het enige licht
punt dat het gevreesde Barcelo
na commando van de ETA vori
ge week met de dood van zijn
twee belangrijkste leden en de
arrestatie van zeker tien ande
ren is opgerold.
De bandopnames van de ge
sprekken van Richard Nixon op
het Witte Huis, deze week vrij
gegeven door het Nationaal Ar
chief, bevestigen opnieuw de
kwalijke kanten van een man
die wordt geminacht, maar ook
bewonderd.
Na zijn aftreden in augustus
1974 vergeleken sommige com
mentatoren ex-president Nixon
met het personage uit het boek
van Robert Louis Stevenson, de
goedaardige Dr. lekyll die ver
anderde in de boosaardige Mr.
Hyde.
Richard Nixon kreeg erkenning
als een groot staatsman op het
terrein van de buitenlandse po
litiek. Hij beëindigde de Vietna-
moorlog, knoopte betrekkingen
aan met de Volksrepubliek Chi
na en sloot de eerste verdragen
inzake wapenvermindering met
de Sovjetunie. Nixon was niet
temin ook de eerste president in
de geschiedenis van de Verenig
de Staten die gedwongen werd
op te stappen omdat hij loog te
gen het Amerikaanse volk door
een onnodige poging tot afluis
teren in de doofpot te stoppen,
het Watereate-schandaal.
De inhoud van de deze week
vrijgegeven bandopnames wa
ren voor een deel al verscheide
ne jaren bekend. Dat wat door
de Amerikaanse pers in de
openbaarheid is gebracht illu
streert evenwel opnieuw de Mr.
Hyde in de ex-president: zijn
neiging tot geheimhouding, zijn
fobieeft. zijn angst voor com
plotten en zijn verachting voor
Richard Nixon: antisemitisme.
veel van zijn ondergeschikten.
De verslagen tonen een antise
mitische Richard Nixon die zegt
dat de zeven van Chicago, een
groep hippies beschuldigd van
het organiseren van betogingen
tegen de Vietnamoorlog, alle
maal joden zijn.
Dit antisemitisme was geen no
vum. Nixon liet tijdens zijn eer
ste ambtsperiode lijsten aanleg
gen van ioden die voor de rege
ring werkten. Later moest de
campagneadviseur van George
jBush, Frederic Malek. op-
3 stappen omdat bekend
werd dat hij een dergelij
ks ke lijst had opgesteld toen
H hij in 1971 werkte op het
min'sterie van handel.
iPsl De bandopnames tonen
;li§S eveneens dat het taalge-
bruik van de president
niet bepaald kuis was.
„Wij geven altijd opslag
aan klootzakken die ons
tegen onze reet schop
pen". zei hij toen hij zich
beklaagde over het gebrek
aan discipline van zijn
medewerkers.
De opnames gemaakt in
de Oval office, de presi
denticle werkkamer in het
Witte Huis waren zowel
geheim als illegaal. Buiten
de naaste medewerkers
van Nixon was waar-
woest. Inmiddels werkt Nixon
voortdurend aan zijn imago:
een gerespecteerd staatsman in
ruste. Zo bracht hij, na te zijn
teruggekeerd van een reis naar
de Sovjetunie, verslag uit aan
president Bush. De publicatie
van de bandopnames, die een
jaar gaan duren, zullen dit beeld
van tijd tot tijd grof verstoren.
schijnlijk slechts een man ervan
op de hoogte: Edgar Hoover, de
machtige baas van de FBI.
Hoover, die toen al 71 jaar oud
was, behaalde bij de FBI roem
vanwege zijn succesvolle be
strijding van de mafia en de
contra spionage. Hij was ge
vreesd in Washington, mede
omdat van hem werd vermoed
dat hij van veel politici dossiers
bijhield.
Richard Nixon wilde zich
ontdoen van Hoover me
de omdat die zijn vriend
en procureur-generaal
lohn Mitchell ervan be
schuldigde het ministerie
van justitie te „vernieti
gen" met zijn onderzoe
ken naar „vijanden" van
de president. „Hoover
moet gaan", zei hij in een
gesprek met Mitchell.
Maar in een gesprek met
John Ehrlichman, een an
dere getrouwe, uitte hij de
vTeee dat als hij Hoover
sou dwingen te vertrek
ken. met hem „de hele
tempel zou worden mee
gesleurd, inclusief me
zelf'. Hoover heeft hij
nooit kunnen ontslaan,
die stierf een jaar later,
desondanks werd door
het Watergate-schandaal
„de tempel" welver Richard Nixon: krasse taal
