Buitenland
Algerijnse premier
praat met oppositie
Vredesactivist Nathan
stopt met hongerstaking
Mandela: Gevangenen
moeten actie beëindigen
NAVO: Condities aan steun Moskou tegen rol VN
Huis VS akkoord met
bemand ruimtestation
'Etiopië aanvaardt onafhankelijk Eritrea'
De boodschap is duidelijk. Deze Kurdische vrouw wil dat de Amerika
nen hun troepen in het noorden van Irak niet terugtrekken. Zonder die
bescherming voelen de Kurden zich niet veilig. De geallieerden hebben
gisteren bekend gemaakt niet te zullen ingaan op het verzoek van Kur
dische leiders om in Noord-lrak een gedemilitariseerde zone in te stel
len en de druk op Baghdad voor Kurdische autonomie te verhogen. Vol
gens de Amerikaanse kolonel Naab zouden de geallieerden daarmee
hun maandaat ver te buiten gaan. foto afpiosfph barak
Banken moeten krediet verstrekken
Saudi-Arabië heeft zijn banken verplicht leningen te verstrek
ken aan de regering. „Ons werd gevraagd te komen en te on
dertekenen. Elke bank werd verteld hoeveel zij moest bijdra
gen. Wij hadden geen keuze", heeft een bankier uit Saudi-Ara-
bië gezegd. De regering heeft op die manier 2,5 miljard dollar
losgepeuterd van de twaalf commerciële banken in het land.
Lesbische vrouw predikant
Bisschop Haines van Washington heeft de lesbische vrouw Eli
zabeth Carl (44) woensdag geïnstalleerd als predikant in de
Episcopaalse (anglicaanse) kerk. Haines negeerde een oproep
van het hoofd van de kerk, bisschop Browning, „omwille van
de kerk" te wachten, totdat de synode van de kerk komende
maand heeft beslist over de toelating van homoseksuele man
nen en vrouwen tot het ambt van predikant. Volgens Haines is
al jaren bekend, dat Carl met een andere vrouw samenwoont.
Het is eerlijker deze relatie te erkennen dan de ogen te sluiten
voor homoseksuele relaties van predikanten en diakens, zoals
zo vaak gebeurt, vindt Haines.
India weer naar de stembus
Ongeveer drie miljoen inwoners van de roerige Indiase deel
staat Assam zijn gisteren naar de stembus gegaan voor de par
lementsverkiezingen. Het waren de eerste verkiezingen in In
dia na de moord op de voormalige premier Rajiv Gandhi vorige
maand. De opkomst was 55 procent, wat laag is voor Assam,
waar normaal meer dan 70 procent van de kiesgerechtigden
zijn stem uitbrengt. Sinds 1985 waren er geen verkiezingen
meer geweest in de deelstaat.
Oproer oudste gevangenis Joegoslavië
Honderden gedetineerden hebben gisteren in de noordelijke
Joegoslavische stad Lepoglava 13 cipiers gegijzeld. Ze proteste
ren met de opstand tegen de erbarmelijke levensomstandighe
den in hun gevangenis, die een van de oudste in het land is. De
opstandelingen eisen het ontslag van de directeur van de ge
vangenis en willen een gesprek met de Kroatische minister van
justitie.
JtRUZAlIM AP
De Israëlische vredesactivist Abt
Nathan heeft gisteren na 40 da
gen zijn hongerstaking beëtn
digd. Zijn actie was bed odd als
protest tegen het verbod voor
Israëliërs om contact te hebben
met leden van de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie (PLO).
„Ik vastte niet om te sterven,
maar om te leven, voor mezelf
en voor anderen'm verklaarde
de 64-jarige vredesactivist te
genover journalisten. Nathan
viel tijdens de hongerstaking 22
kilo af
Nathan besloot te stoppen
met zijn protest na een oproep
van de Israëlische president
Chaim Herzog. Ook PLO-ldder
Yasser Arafat had Nathan ge
vraagd zijn actie te bcëindigm
Hetrog meldde dat zijn oproep
geen politieke reden had. maar
dat hij Nathan had benaderd
om ..puur humanitaire" rede
nenen en uit respect voor alles
wat Nathan doet voor de mens
heid
Nathan begon zijn hongersta
king op 27 april. Hij eistr dat de
regering de in 1966 Ingevoerde
wet zou afschaffen die verbiedt
dat Israëliërs functionarissen
van de PLO ontmoeten. Hoewel
bet parlement vongc weck een
voorstel daartoe vrrwierp.
meende de vredesactivist dat hij
qclijk heeft gekregen vanwege
de massale steun du- hij krreg
van zowel Israëliërs als Ambië
ren tijdens zijn bongrrvaking.
Plotseling realiseerde ik me
dat ik niet alleen stond Mensen
vertrldrn nu- dat tt DN flM m
de steek zouden laten m met
me mee zouden doen. Dat gaf
me veel kracht aldus Nathan
Mi) vertelde d.u dr OpMMp DM
Herzog hem over de streep had
getrokken, maar dat hij vorige
week al had overwogen om te
Moppen nadat twee jonge sol
daten een beroep op hem had
den gedaan
Nathan is hekend geworden
na een grwaagde en illegale rei*
naar Igvpt* in de jaren zestig
om te pinten voor vrede Hij is
eigenaar van het radiostation
Voice of Pracr. dat ull/rndt
vanaf een schip In de Middel
landse zee
Gorbatsjov mag pas na bijeenkomst G-7 naar Londen Shamir blijft
KOPENHAGEN GPO-AP-Rtr
De westerse steun aan de Sov
jetunie wordt gekoppeld aan de
situatie in de Baltische staten en
de snelheid waarmee Moskou
zijn economische hervormin
gen doorvoert. Dat hebben de
ministers van buitenlandse za
ken van de NAVO gisteren afge
sproken in de Deense hoofdstad
Kopenhagen, waar ze hun voor
jaarsvergadering houden.
De lidstaten eisen dat Mos
kou „echte" onderhandelingen
begint met de „democratisch
gekozen leiders van de Baltische
republieken". De eis komt en
kele dagen nadat Sovjet-troe
pen korte tijd de Litouwse
hoofdstad Vilnius bezetten.
Sovjet-president Gorbatsjov,
die gisteren een bliksembezoek
bracht aan Zweden, waar
schuwde het Westen in felle be
woordingen zich niet te men
gen in Sovjet-aangelegenheden.
Na een onderhoud met de
Zweedse premier Carisson in
Stockholm herhaalde Gor
batsjov dat Estland, Letland en
Litouwen zich alleen volgens de
regels van de grondwet van de
Sovjetunie mogen afscheiden.
De grondwet schrijft een ver
zelfstandigingsproces' van vijf
jaar voor.
Het is overigens uiterst onze
ker of Gorbatsjov de besprekin
gen mag bijwonen van de zeven
grootste industrielanden, de G-
7, die volgende maand in Lon
den worden gehouden. Volgens
de Britse premier Major is Gor
batsjov pas na de bijeenkomst
welkom.
Als gastheer heeft Groot-Brit -
tannië de andere leden gepolst
over het bezoek van Gorbatsjov.
Hoewel alle lidstaten zich posi
tief uitlieten over zijn komst,
lijkt nu definitief te zijn besloten
dat de Sovjet-president pas na
afloop van de topbijeenkomst
zijn pleidooi voor economische
hulp mag houden.
Gorbatsjov zou de zeven lid
staten om een krediet van 250
miljard dollar (ongeveer 550
miljard gulden) willen vragen
over een periode van vijf jaar
De Duitse bondskanselier Kohl
liet gisteren al weten dat daar
van geen sprake kan zijn.
Op de NAVO-bijeenkomst in
Kopenhagen hamerde de Ame
rikaanse minister van buiten
landse zaken. Baker, opnieuw
op de noodzaak van economi
sche hervormingen in de Sov
jetunie „Wij zuilen niet werk
loos blijven toekijken als men
ernst maakt met de hervorm in
gen", aldus Baker.
De Israëlische premier Shamir
heeft gisteren een voorstel i
de Amerikaanse president Bush
over het toelaten van een wa
nemer van de Verenigde Naties
bij een conferentie over vrede in
het Midden-Oosten verworpen.
In een brief aan Bush verweet
Shamir de Arabieren niet direct
met Israel te willen onderhan
delen. aldus bronnen die ano
niem wensten te blijven. Of
schoon Shamir een Israëlische
deelneming aan een conferentie
niet uitsloot, leek de brief de
kansen op een regionale vredes
conferentie bijgewoond door Is
raël en zijn Arabische buurlan
den kleiner te maken.
De brief van Shamir was een
antwoord op een oproep die
Bush vorige week deed aan de
leiders van Israël, Svrië. lorda
nic en Saudi-Arabië. Bush vroeg
deze leiders compromissen te
doen in het belang van de
desonderhandehngen
algiers afp-ap
De nieuwe Algerijnse premier
Ghozali is gisteren met verte
genwoordigers van vijf opposi
tiepartijen om de tafel gaan zit
ten voor de vorming van een
nieuw kabinet. Het oude kabi
net werd woensdag door presi
dent Chadli Benjedid naar huis
gestuurd.
Om welke vijf partijen het
gaat, werd niet meegedeeld.
Evenmin werd duidelijk of Gho
zali vertegenwoordigers van de
oppositie zal uitnodigen in het
kabinet zitting te gaan nemen of
dat zij hun mening over de sa
menstelling van een nieuwe mi
nisterraad mogen geven.
Ghozali is overigens in zijn ei
gen partij een omstreden man.
Hij wordt gerespecteerd in in
ternationale financiële kringen,
maar werd enkele jaren geleden
uit het Centraal Comité van de
regeringspartij FLN gezet we
ns verduistering van over-
idsgelden.
Het aantal doden als gevolg
van de gevechten van dinsdag
tussen aanhangers van het Isla
mitisch Reddingsfront (FIS) en
de Nationale garde en politie
ligt minstens op 26, volgens de
elektronische mededelingen-
Het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden heeft de ruimte
vaartorganisatie NASA gisteren
groen licht gegeven voor de
douw van een nieuw ruimtesta
tion. Het gaat om het eerste
permanent bemande ruimtesta
tion dat in de volgende eeuw de
hoeksteen moet worden van het
Amerikaanse ruimtevaartpro
gramma.
Met 240 stemmen voor en 173
gingen de afgevaardigden ak
koord met de 1,9 miljard dollar
(bijna 4 miljard gulden) waar de
ruimtevaartorganisatie om
heeft gevraagd om al dit jaar
met de voorbereidingen voor
het station te kunnen beginnen.
Het station moet nog voor het
jaar 2000 in een baan om de
aarde zijn.
Het Huis wilde aanvankelijk
permanent bemand ruimtesta
tion. Dat zou het einde hebben
betekend van een project dat
zeven jaar geleden al in gang is
gezet en tot nu toe bijna 12 mil
jard gulden heeft gekost. Ook
Canada, Japan en de in ESA ver
enigde Europese landen, waar
onder Nederland, betalen mee.
Zij hebben al zestien miljard
gulden toegezegd.
Het debat in het Huis duurde
zes uur, waarbij de emoties
soms hoog opliepen. Voorstan
ders zeiden dat de Amerikaanse
bemande ruimtevaart het einde
van deze eeuw niet zal halen als
het project niet doorgaat. Te
genstanders zeiden dat de mil
jarden beter aan ouderen, ar-
men en het milieu besteed kun
nen worden.
JOHANNESBURG P. VAN NUÜSWBURG
CORRESPONDENT
De vice-voorzitter van het Afri
kaans Nationaal Congres
(ANC), Mandela, heeft de poli
tieke gevangenen die al ruim
een maand in hongerstaking
zijn, opgeroepen hun acties te
beëindigen. De vrijlating van al
Ie politieke gevangenen vóór 30
den die het ANC aan de rege
ring stelde voor de hervatting
van het overleg over een nieuwe
grondwet.
Volgens de gevangenisautori
teiten weigeren nu nog dertig
gevangenen te eten uit protest
dat ze nog steeds gevangen zit
ten. In een verklaring zegt Man
dela dal de hongerstakers „hun
zaak nu voldoende duidelijk
hebben gemaakt" en dat ze no-
Partijbons DDR
Tisch krijgt
achttien jaar cel
Duitsland heeft gisteren de eer
ste voormalige Oostduitse par
tijbons veroordeeld. Harry
Tisch, lid van hn VKN| IN MN
buro en leider van de staatsvak-
bond. werd door de rechtbank
in Berlijn veroordeeld tot acht
tien maanden gevangenisstraf
wegens het stelen van staatsgel
den Vermoedelijk hoeft hij ech
ter niet terug naar de cel omdat
hij al zo lang in voorarrest heeft
gezeten.
Volgens de rechtbank heeft
Tisch onder meer 84 000 Ost
mark van de Oostduitse vak
bond gebruikt om met zijn ge
zin op vakantie te gaan
dig zijn om „mee te werken aan
een non raciale samenleving
Verder roept de ANC-leider
op tot massale demonstraties
om de gevangenen vrij te krij
gen. De regering veroordeelt hij
krachtig voor het „schenden
van de ov ereenkomst die ze zelf
is aangegaan'
De vrijlating van de politieke
gevangenen is al geruime tijd
een twistappel tussen de rege
ring en het ANC De regering
zegt dat alle gevangenen die
daarvoor in aanmerking komen,
inmiddels op vrije voeten zijn.
In de andere gevallen is er vol
gens haar slechts sprake van ge
wone misdadigers. Het ANC,
gesteund door mensenrechten
organisaties. houdt staande dat
de hongerstakers die nu nog ge
vangen zitten, politieke gevan
genen zijn.
Libië geeft geld
aan Britse politie
Libië heeft verontschuldigingen
aangeboden voor bet dood
schieten in 1984 van ren Britse
politie agente hij de Libische
ambassade in londen. Tripoli
heeft een cheque ter waarde
van acht ton aan een liefdadig
heidvfonds van de Bnt.se politie
overgemaakt. Het gebaar van
Ubië is onvoldoende om dr bi
laterale betrekkingen tussen
Londen en Tripoli te herstellen,
zo reageerde het ministerie van
buitenlandse zaken in Londen.
Daartoe HM UM HM ÉD
steun aan het internationale
terrorisme intrekken.
NIEUWSLIJN Volgens FIS zijn bij rellen 26 mensen gedood
borden van het gemeentebe
stuur van Algiers (in handen
van het FIS). Op de dae van de
ongeregeldheden zelf had het
FIS als vermoedelijk dodental
„vijf of zes" genoemd.
Militairen met hun wapens in
de aanslag en tanks bewaakten
gisteren de belangrijkste plei
nen in de Algerijnse hoofdstad
Algiers om nieuwe uitbarstin
gen van fundamentalistisch ge
weld te voorkomen.
De militairen kunnen admini
stratieve hechtenis (zonder
vorm van proces) en huisarrest
opleggen wanneer iemands ac
tiviteiten „gevaarlijk blijkt te
Een beeld van het Plein van de Eerste Mei in de Algerijnse hoofdstad Algiers, waar het ogenschijnlijk weer
rustig is. foto afp abdtlkaa itnma
zijn voor dc openbare orde, de
openbare veiligheid of het nor
male functioneren van de open
bare diensten."
Het FIS heeft zijn leden opge
roepen confrontaties met de
politie en het leger te vermijden
maar heeft de algemene staking
die men eind mei had uitgeroe
pen, niet afgeblazen. Dat was
gisteren in Algiers en andere
steden onder anderen merkbaar
omdat het huisvuil niet werd
opgehaald en omdat stadhuizen
gesloten bleven.
Een verwoeste tank van de verdreven communistische regering van Etiopië vormt een prima 'schietschijf. Blijkbaar niet erg geoefend, hebben deze
twee mannen het vijandelijke doel tot op enkele meters genaderd op de weg naar Dire Dawa, ten noordoosten van Addis Abeba. foto ap tosi
GOTTM
Als het Eritrese volk zich uit
spreekt voor onafhankelijkheid
zal Addis Abeba dat besluit res
pecteren. Dat heeft een woord
voerder van het Etiopisch Revo
lutionair Democratisch Volks
front (EPRDF) gisteren gezegd.
Het EPRDF, dat sinds de
machtsovername twee weken
geleden de scepter zwaait in
Addis Abeba, presenteerde gis
teren een overgangsregering.
Die moet Etiopië besturen tot
aan het begin van de vredesbe
sprekingen op 1 juli.
EPRDF-woord voerder Yohan-
nes verklaarde in de toekomsti
ge Nigeriaanse hoofdstad Abuja
dat het EPRDF de uitslag van
een volksraadpleging in Eritrea,
die over ongeveer twee jaar
wordt gehouden, zal aanvaar
den. Yohannes leidde de Etiopi-
sche delegatie tijdens de top
conferentie van de Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid (OAE)
die gisteren werd beëindigd.
Eritrea, een voormalige Itali
aanse kolonie, werd in 1962
door Etiopië ingelijfd. Opeen
volgende regeringen in Addis
Abeba hebben met geweld ver
hinderd dat het gebied zich af
scheidde. Meteen nadat het
EPRDF de macht veroverde in
Addis Abeba, maakten hun
bondgenoten in het Bevrii-
dingsfront van het Eritrese Volk
(EPLF) bekend dat ze een eigen
overgangsregering hadden ge
vormd in Eritrea.
Het Etiopische persbureau
ENA meldde gisteren de vor
ming van de nieuwe overgangs
regering door het EPRDF. Na
aanvang van de ronde-tafelbe
sprekingen op 1 juli, zal met de
andere voormalige rebellen
groeperingen een nieuwe over
gangsregering worden gevormd,
die vrije verkiezingen moet
gaan voorbereiden.
Vrijdag 7 juni 1991 Redactie 023-150225 RONALD FR1SART (cM) ONNO HA VERMANS
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Reuter (Rtr).
International Press Service (IPS)Associated Press (AP), Deutsche Presse Agentur (DPA). Agence Prance Presse (AFP),
United Press International (UPI).
IN POLEN HEEFT president
Lech Walesa gisteren de nieu
we kieswet afgewezen De
voor oktober geplande verkie
zingen dreigen daardoor te
worden uitgesteld
