Economie
Treuhand versus
de ondernemers
VS lopen wel degelijk
warm voor Europa '92
ABP'ers zijn psychisch uitgeput
VastNed boort Spaanse markt aan
Dinsdag 4 jm 1991
Redactie: 023-150224 JANME BOS AAA Vertahng- MARCREET
LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving MARIANNE VERSCHUREN
BALMAIN. het in moeilijkheden ver
kerende Frame modehuis, is ver
kocht Dat is gisteren vernomen in
knngen van de Franse mode-indu-
stne Over het lot van het modehuis
werd al weken gespeculeerd
EIGENAAR Pierre Balmain gaf een
verklanng uit waann slechts werd ge
zegd dat „verkoop heeft plaatsge
vonden aan de onderneming Produit.
Parfums en Cosmehques Universels"
Er werden geen bijzonderheden ge
geven
PHILIPS gaat samen met de Amen-
kaanse onderneming Seagate, be
kend van onder meer diskdrives, cas
settekoppen maken voor het nieuwe
Digital Compact Cassette-systeem
DEZE CASSETTERECORDER omt
m het tweede kwartaal van 1992 op
de markt De DCC-cassetterecorder
maakt gebruik van digitale techniek
en moet de oude analoce recorder
al in gebruik sinds 1936 vervangen
NIEUWSLIJN
Noro-aandeelhouders verenigen zich
Verontruste aandeelhouders van Noro, de beleggingsmaat
schappij voor puissant rijke Nederlanders, gaan zich verenigen
in de Stichting Belangen Nofo-Aandeelhouders. Morgen vindt in
Zeist de oprichtingsvergadering plaats. De stichting wil Noro het
rapport over het functioneren van de directie in de openbaar
heid te brengen. Tot nu toe weigert Noro dat. „Desnoods stap
pen we naar de rechter aldus initiatiefnemer van de stichting
R. Sjenitzer. Het geheime rapport bevat een aantal vernietigende
conclusies, met name over het functioneren van Noro-directeur
J. Fentener van Vlissingen. Volgens Sjenitzer doet de Noro-direc-
tie er alles aan om het rapport in de doofpot te laten verdwijnen.
Bestuurders Apple schuldig bevonden
Twee bestuurders van het computerconcem Apple zijn verant
woordelijk voor verliezen van in totaal 100 miljoen dollar die
aandeelhouders hebben geleden. Dat heeft een Amerikaanse ju
ry in San Francisco bepaald aan het einde van een proces dat
zeven jaar heeft geduurd, aldus berichtte gisteren ae Financial
Times. Volgens de rechtbank schilderen de bestuurders, groot
aandeelhouder en vice-voorzitter Mike Markula en John Ven-
nard, de aandeelhouders een te mooi beeld over het zogenoem
de disk-driveproject uit 1982. In 1983 werd het project ter zijde
geschoven, waardoor aandelen Apple 25 procent in waarde
daalden.
Rotterdam versoepelt geluidshinder
Hef Rotterdamse stadsbestuur gaat de Wet Geluidhinder versoe
pelen om meer bedrijven aan te trekken in het Waal-Eemhaven-
gebied. Voor zeehavengeluiden geldt in Rotterdam nu nog een
maximale belasting van 55 decibel. Die norm'geldt omdat ha
venactiviteiten worden gelijkgeschakeld met industrielawaai.
Rotterdam meent dat zeehavengeluid vergelijkbaar is met ver
keerslawaai. Daarvoor geldt een maximale belasting van 65 deci
bel. Wanneer de herziening een feit wordt, kunnen havenbedrij
ven die de ontwikkeling van de woningbouw in het centrum te
genhouden, een plaats vinden rond Waal- en Eemhaven, aldus
de gemeente.
'Roche betaalt Sara Lee te veel'
De Zwitserse pharmacie-reus Roche heeft een buitengewoon
hoog bedrag betaald voor de overname van de farmaceutische
activiteiten van de Amerikaans-Nederlandse onderneming Sara
Lee/Douwe Egberts. Dat is althans de meninc van enkele Am
sterdamse effectenhandelaren. Gisteren werd bekend dat Roche
anderhalf miljard gulden neertelt voor de farmaceutische afde
ling Nicholas Kiwi ltd, die sinds 1984 in handen is van Sara Lee
Corporation, het Amerikaanse moederbedrijf van Sara Lee/DE.
Nederland 'prima' ingang voor Amerikanen
De Verenigde Staten doen
ogenschijnlijk onverschillig over
de vergaande eenwording in
1992 van concurrent Europa,
maar nemen ondertussen wel
maatregelen om de gebundelde
economische krachten van 'the
old country' dadelijk het hoofd
te kunnen bieden.
Niet alleen de centrale regering
in Washington volgt de ontwik
kelingen in de Europese Ge
meenschap op de voet; ook in
dividuele Amerikaanse staten
richten zich steeds meer op de
EG.
Dertig van de 52 Amerikaanse
staten hebben al een vertegen
woordiging in Europa. De
meeste van dezè bureaus bevin
den zich in Brussel, het bestuur
lijk hart van Europa, of in Duits
land. het financiële centrum
van de EG.
Drie staten - Indiana. Delaware
en Louisiana - laten zich vanuit
Nederland in Europa vertegen
woordigen. Zes andere Ameri
kaanse staten, de zogenoemde
New England States (Maine,
Massachusetts? Connecticut,
New Hampshire, Vermont en
Rhode Island) overwegen een
gezamenlijk Europees agent
schap te vestigen in het Rotter
damse Worlde Trade Centre. De
definitieve beslissing is echter
enige maanden uitgesteld we
gens de slechte economische si
tuatie in de Verenigde Staten.
Hans Kalkman (58) in Breda is
sinds enkele maanden de verte
genwoordiger van de staat Loui
siana in de Europese Gemeen
schap. Hij is een vurig pleitbe
zorger van Nederland als Eu
ropese „ingang" voor het Ame
rikaanse bedrijfsleven. Volgens
Kalkman, voorheen directeur
van Rotterdam Distriport en
manager bij het containerover
slagbedrijf ECT, heeft Neder
land voor Amerikanen erote
voordelen. Hij wijst onder meer
op de functie die Nederland
vervult als distributieland.
Daarnaast is ons land is de op
twee na grootste investeerder in
de VS
Kalkman ziet het als zijn taak
om Nederlandse en Europese
ondernemingen te interesseren
voor investering in Louisiana.
Grote bedrijven als DSM. Shell,
Akzo. Verolme en Smit-Tak
hebben er al vestigingen. Kalk-
'Duitse saneerder wordt aan alle kanten tegengewerkt'
De Treuhandanstalt, de Duitse overheidsinstelling die
bedrijven in de voormalige DDR privatiseert, wordt aan
alle kanten tegengewerkt. In de eerste plaats gebeurt dat
door een grote groep YVestduitse ondernemers die van de
voormalige DDR één groot consumentengebied willen
maken. Daarbij zien ze echter een ding over het hoofd:
dat Oostduisters het geld dat ze uitgeven eerst moeten
verdienen.
beidsplaatsen gered.
De verkoop van de bedrijven
heeft de Treuhand 8 miljard D-
mark opgebracht. Verder is
door de kopers 60 miljard D-
mark aan investeringen toege
zegd, want ondernemers die
een Oostduits bedrijf willen
overnemen, moeten eerst bij de
Treuhand een investeringspro
gramma overleggen.
Dat was het goede nieuws. Het
slechte nieuws is dat er 333 be
drijven. met 87.000 werkne
mers, zijn opgeheven omdat ze
zo noodlijdend waren dat nie
mand ze wilde hebben. „Nie
mand had gedacht dat Oost-
duitse bedrijven er zo slecht
voor stonden zegt Meyer \fiol.
„We hebben altijd gedacht cfat
het met de centraal geleide eco
nomie in Oost-Duitsland wel
meeviel. Maar geloof me, dat is
niet zo."
Grote problemen zijn de enor
me raboqpm wrooAÉl
(„Twee derde van de werkne
mers schiet straks over") en de
milieuvervuiling. „Vrijwel overal
is de bodem vervuild. Dat is een
groot obstakel bij de privatise
ringen. Voordat ze een Oost
duits bedrijf overnemen, willen
de kopers dat Treuhand de
grond schoonmaakt. We staan
dan met de rug tegen de muur.
Doorgaans nemen we het
grootste deel van de schoonma
akkosten voor onze rekening."
Het allergrootste obstakel, aldus
Meyer Viol, is de mentaliteit van
Die tegenwerking gebeurt ech
ter in het geniep, want sinds de
moord op topman Detlev Kar
sten Rohwedder, is de openlijke
kritiek op de overheidsinstelling
verstomd, zegt mr. P.G. Meyer
Viol.
Sinds negen maanden is het
oud-lid van de Raad van Be
stuur van de KNP papierfabrie
ken in dienst van de Treuhan
danstalt in Berlijn. Het is zijn
taak 220 bedrijven in de hout
en papierindustrie te privatise
ren, te saneren of te liquideren.
Meyer Viols lijstje 'saboteurs' is
lang. Zo spreekt hij over een
groep West- en Oostduitse on
dernemers die de Treuhand zo
veel mogelijk geld probeert af te
troggelen. Wanneer deze 'rai
ders hun oog laten vallen op
een Oostduits voormalig staats
bedrijf dat Treuhand probeert
te verkopen, kleden ze het fi
nancieel eerst uit, bijvoorbeeld
door hun produkten tegen lage
prijzen af te nemen. Daardoor
daalt de koopprijs van die be
drijven, waardoor Treuhand uit
eindelijk minder vangt.
De Treuhand heeft sinds de
hereniging van beide Duitslan-
den 1.600 van de 8.000 indus
triële bedrijven in de DDR ver
kocht. Daarnaast zijn 17.000
middenstandsbedrijven in pri
vate (meestal Oostduitse) han
den overgegaan. Daardoor zijn
in totaal een half miljoen ar
Als eind deze maand een tijde
lijke overeenkomst voor het be
houd van werkgelegenheid in
de voormalige DDR afloopt, ra
ken bijna een half miljoen werk
nemers hun baan kwijt. Dat
heeft Alexander Koch, topman
van de Treuhandanstalt, de
Duitse overheidsinstelling die
voormalige staatsbedrijven in
de ex-DDR privatiseert, gisteren
gezegd in een interview met het
financiële dagblad Handels-
blatt. In de eerste drie maanden
van dit jaar stuurde de Treu
hand 360.000 werknemers de
laan uit.
het management. „Oostduitse
ondernemers zijn niet gewend
aan winstgevendheid te den
ken. Jarenlang hebben ze ge
woon gedaan wat hen door Ber
lijn werd opgedragen. Boven
dien zijn heel wat manaeers po
litiek besmet. In veel bedrijven
bestaat grote weerstand tegen
het feit dat oude bazen na de
val van het regime op hun post
terugkeren. Lr lopen zo'n 12.000
Oostduitse ondernemers rond
die niet deugen. Als we hen geld
eeven voor de sanering van nun
Bedrijven, weten we niet hoe ze
daar mee om zullen gaan
De meeste investeringen in de
voormalige DDR komen uit
West-Duitsland. Niet meer dan
tussen de 5 en 8 procent komt
uit andere landen, zoals Neder
land. Nederlandse ondernemin
gen die bedrijven in de vroegere
DDR hebben overgenomen zijn
op één hand te tellen.
„Ik doe vreselijk mijn best meer
Nederlandse ondernemers voor
Oostduitse bedrijven te interes
seren", zegt de oud-KNP-man.
Een werknemer van scheepswerf Neptun In Rostock klimt omlaag van het platform waar hij bezig is met de
afwerking van een scheepsschroef. De scheepswerven vormen een van de vele verlieslijdende sectoren in de
Oostduitse industrie waarvoor Treuhand een oplossing moet zoeken.
„In de Oostelijke deelstaten van joenen Tsjechoslowaken en Po- Ls dat niet meer ao. maar dan
Duitsland ligt een geweldige len op steenworp afstand. Bo- hoeft een slimme ondernemer
miljoen vendien zijn de lonen er de helft
markt met zestien
Oostduitsers en nog
lager dan bij ons. Over twee jaar
zijn aanloopkosten er al uit
man ziet in Louisiana echter
ook mogelijkheden voor mid
delgrote en zelfs kleine bedrij-
Kalkmans eerste doel is Louisia
na (naams)bekendheid te ge
ven. De 'man van Louisiana"
richt zich voorlopig eerst op de
Benelux-landen. Breda, waar hij
thuis kantoor houdt, is een pri
ma uitvalsbasis zegt hij: Brussel,
Antwerpen, Rotterdam en het
Duitse Rührgebied zijn immers
dichtbij.
Verder is Kalkman erop uit con
tacten te bevorderen tussen Ne
derlandse en/of Europese fir
ma's en bedrijven in Louisiana.
Het doel is de bevordering van
de handel over en weer. Vooral
in de hout- en visbranche ziet
hij legio mogelijkheden tot za
kendoen.
Van de dertig Amerikaanse sta
ten met vertegenwoordigingen
in Europa zijn Illiitois (Chicago),
Maryland en Pennsylvania het
meest actief. Worden de Amerb
kaanse ambassades en consula
ten in de landen van de Europe
se Gemeenschap eigenlijk niet
in de wielen gereden door deze
actitiviteiten van individuele
staten? Nee, zegt Mike Hegedus
van de Amerikaanse ambassade
in Den Haag beslist: „De US
State offices zijn een belangrijke
aanvulling op het werk van am
bassades. Wij werken nauw sa-
Hegedus is hoofd van de com
merciële afdeling van de Ameri
kaanse ambassade. Net als
Kalkman acht hij Nederland
een iritvafcberie voor
Atnerikaanse staten in de EG.
„Holland is een belangrijke ga-
reway to Europe", zegt hij. Een
diplomatieke glimlach ver
schijnt op Hegedus' mond op
de vraag of hij verwacht extra
opdrachten in te wacht te sle
pen wanneer Nederland deze
zomer de 1 voorzittershamer
overneemt. Het antwoord is
duidelijk: de VS liggen niet wak
ker van dat Nederlands voorzit-
blijft volgens Hegedus onveran
derd gencht op het zoeken naar
nieuwe Europese markten voor
het Amerikaanse bedrijfsleven.
Het zal ook beslist niet gebeu
ren dat alle Amerikaanse staten
hun Europese agentschappen
plotseling naar Nederland laten
verhuizen, maakt hij duidelijk.
Onderzoek Rijksuniversiteit Limburg:
Veertig procent van de werkne-
mors van de bedrijfseenheid Ar
beidsongeschiktheids Verzeke
ring (AOV) van het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds (ABP)
in Heerlen is psychisch uitge
put. Voor 2 procent van hen is
zelfs acute hulpverlening nood
zakelijk. Dat blijkt uit een on
derzoek van de Rijksuniversiteit
Limbuig (RL). Volgens ingewij
den is de situatie op andere af
delingen vergelijkbaar
De RL heeft onacT vijfhonderd
werknemers van de Bedrijfseen
heid AOV een onderzoek ge
houden naar het zogenoemde
'bum-out-effect' Daaruit bleek
dat de uitputting bij ABP'ers in
Heerlen veel groter is dan bij
mensen die op regiokantoren
werken.
Als oorzaak van dc problemen
wordt een indrukwekkende lijst
van klachten gepresenteerd.
Een greep daaruit: de onzekere
toekomst, aangezien ABP de be
drijfseenheid AOV wil decentra
liseren. Dat betekent dat men
sen moeten verhuizen naar
kantoren elders in het land.
Daarnaast is rr voor veel men
sen geen carrière perspectief
meer. ze zijn tussen dc 35 en 40
jaar en zitten aan de top van
hun salaris.
De ondervraagden verwijten dc
directie slecht management Uit
het onderzoek blijkt verder dat
beslissingen genomen worden
over dc hoofden van de werkne
mers heen Fr wordt te weinig
ondersteuning gegeven, een
motiverend beleid ontbreekt en
als er problemen zijn is er nie
mand waar men naar toe kan
De arheidsplek wordt door 65
procent van de mensen ronduit
als slecht ervaren; de 'kantoor
hém vanbsi abi* whiw
een onprettige werkomgeving
Iets dat in het vrrlrdrn al vaker
geconstateerd is l en herinrich-
tingsplan i<. inmiddels opgesteld
en wordt momenteel uitge
voerd.
Ook de Bedrijfsgezondheids
dienst van het ABP constaterrt
Inhei i m i hg ma LttOdm
er opvallend veel ABP'ers met ABP dat de situatie niet zo
Ktychiache klachten rondlopen slecht is als het wordt afgrM I
et aantal men- cJerd „In elkr organ!
sen dat psychisch miH een» iets en
ziek is en Langer
wr djn M| BHé
Kantoortuinen «-m
nieuwe organisatie
ABP werken «ructuur sim n hrb
de indruk dat het
ziek. bedraagt 11
procent van het
totale bestand.
Dat is bijna twee
keer zo veel ais
onder alle rijks
ambtenaren in
hm burg (tnclu
sief ABP' Daar Ugt het percen
tage op 0.6 procmt
In een reactie op het RL-rapport
zegt een woordvoerder van het
allesbehah-e
prettigsamengewerkt om giH
de situatie te verbetr
ren. Het onderzoek o.
juist een grtegenhesd
geweest voor de werknemer»
om ren» hun had te luchten
Onroerend-goedfonds zeker van winst
De Ramblas, een van de betere winkelstraten van
Spain.
SAHCHONA AWe
Wat doe je als Nederlander in Barcelona? In veel
gevallen luidt het antwoord: winkels kijken langs
de Rambla de Catalunya en de Ramblas. Dat heb
ben de mensen van het onroerend goedfonds
VastNed ook gedaan, zij het met een ander oog
merk.
Het fonds, dat tot voor kon uitsluitend belegde in
winkelpanden in Nederland (belegd vermogen
420 miljoen gulden) is volop bezig met VastNed
Spain. Via dit fonds kunnen institutionele beleg
gers investeren in panden in de betere winkelge-
Bieden in grote Spaanse steden.
Het gaat om een besloten fonds. In eerste instan
tie worden 200 000 aandelen uitgegeven tegen de
koers van 6.000 peseta (108.50 gulden) per aan
deel. Het is de bedoeling dat VastNed Spain een
portefeuille opbouwt van enkele honderden mil
joenen guldens door een jaarlijkse groei van het
belegd vermogen van 30 50 miljoen gulden
Het professioneel beleggen in onroerend goed in
Spanje is relatief nieuw. De investeringsvorm be
reikte pas in de tweede helft van de jaren tachtig
enige omvang, vooral door de wijziging van de
huurwetgeving in 1985.
Voor 9 mei 1985 genoot de Spaanse huurder, na
vaak levenslange verlenging van zijn eerste con
tract van een of twee jaar. vrijwel volledige huur-
bescherming. Huurverhogingen waren er nauwe-
lona en een aantrekkelijke belegging voor VastNed
fOTOAP
lijks met het gevolg dat de panden vrijwel niet
werden onderhouden. Nadien werd de Spaanse
situatie gelijk getrokken met die in veel andere
Europese landen.
Nu worden in Spanje huurcontracten gesloten
voor perioden van vijf, tien of vijftien jaar en is
hoogte van de huurverhoging gekoppeld aan die
van de Inflatie. Onderhoud en verzekering komen
ten laste van de huurder.
VastNed heeft in Spanje nog geen panden ge
kocht. maar heeft er wel een aantal op het oog.
dat in totaal een investering van zo'n 535 miljoen
peseta (9.7 miljoen gulden) vergt. Het nieuwe
fonds gaat waarschijnlijk na de zomer van start.
Hoewel het beleggen op de winkelpandenmarkt
in Spanje nog nieuw is, is VastNed redelijk zeker
van winstgevende resultaten. Het onroerend-
goedfonds derikt een netto rendement van ge
middeld 7 procent op haar Spaanse beleggingen
tc behalen Die verwachting is voor een groot deel
gebaseerd op voorspellingen over de groei v an de
Spaanse economie Die zal. zo is de algemene
verwachting, de komende jaren verder opbloeien
waardoor de koopkracht van de bevolking zal toe
nemen.
De economie van Spanje is vorig Jaar met naar
schatting 3.7 procent gegroeid. Dit jaar zal de
groei 4,1 procent bedragen, zo verwacht het mi
nisterie van financiën. De Inflatie bedraagt 6.5
procent, tegen 2,8 procent in Nederland
