Buitenland
Bush positief over
verzoek Sovjetunie
Muiterij Mexicaanse
gevangenis bedwongen
Parijs verstopt door staking openbaar vervoer
SPD-congres kiest
nipt voor Bonn
Junta Sudan blij met
vredesaanbod verzet
Zaterdag 1 .1991
R*dact»r 023-150225 RONALD HÖSART mc ONNO havermans hans jacofis jan pre en en vfulir^ war grift hesunga IUUTjE nle mantsvfrdrjft vani^rvrnf clara kemffji
Algemeen Nederlands Persburei
International Pres» Service (IPS)
United Press International (UPI).
DE COLOMBIAANSE re
gering en het Nationaal
Overleg van Guerrillabe
wegingen (CNG) begin
nen maandag vredesbe
sprekingen in de Venezo
laanse hoofdstad Caracas
WAARNEMERS .- -i ge
matigd optimistisch over
de kans op vrede De af
gelopen maanden hebben
al vierguenllagroepen
hun wapens neergelegd.
NIEUWSLIJN
Slimme zet Attali brengt Gorbatsjov dicht bij G-7
President Dos Santos van Angola (links) en leider Savimbi van de ver
zetsbeweging Unita (rechts) tekenden gisteravond onder toeziend oog
van premier Cavaco Silva van Portugal hun vredesakkoord in Lissabon.
foto ap
Terry Waite vijf jaar in gijzeling
Terry Waite. de gezant van de Anglicaanse kerk die op 20 januari
1987 in Libanon werd ontvoerd, is gisteren 52 jaar oud gewor
den. Het was de vijfde verjaardag die hij als gijzelaar doorbracht.
Waite verdween toen hij bezig was aan zijn vijfde missie in Liba
non. waar met fundamentalistische shi'ieten probeerde te on
derhandelen over de vrijlating van hun (Amerikaanse) gijzelaars.
Behalve Waite worden nog drie Britten, zes Amerikanen, twee
Duitsers en een Italiaan in Libanon gegijzeld.
Ier opgepakt bij arrestaties ETA-leden
Bij het oprollen van het ETA-commando 'Barcelona' heeft de
Spaanse politie afgelopen donderdag ook een Ier gevangenge
nomen. De 22-jarige Denis Mark Roman werd samen met twee
Spanjaarden opgepakt. Hun arrestatie leidde tot de opsporing
van drie leiders van het commando, waarvan er twee bij hun ar
restatie werden doodgeschoten. Ook de Franse politie verrichtte
enkele arrestaties, in verband met de aanslag op een kazerne
van de Guardia Civil in het Catalaanse plaatsje Vic, waarbij
woensdag negen doden vielen.
België wijst toenadering van Zaïre af
De Belgische regering heeft gisteren besloten niet in te gaan op
een Zaïrees verzoek de betrekkingen te normaliseren. Premier
Martens maakte na de wekelijkse ministerraad duidelijk dat de
voormalige Belgische kolonie eerst democratie moet invoeren.
Ook moeten de mensenrechten worden nageleefd en moet het
bewind in Kinshasa opheldering verschaffen over het bloedbad
in Lubumbashi van mei vorig jaar. Tientallen studenten zouden
toen door het Zaïrese leger zijn vermoord.
16 Juni wordt dag van Afrikaans kind
De Organisatie van Afrikaanse Eenheid (OAE) heeft 16 juni uit
geroepen tot de dag van het Afrikaanse kind. De datum is die
van de opstand van de kinderen van Soweto in 1976. waarbij
veel kinderen om het leven kwamen. Het Afrikaanse handvest
van de rechten en welzijn van het kind. dat in september op de
wereld-kindertop werd aangenomen, zal tijdens de eerstvolgen
de top van de ministerraad van de OAE worden ondertekend.
'Alleen stop op oliepijp raakt Saddam'
De VS kunnen de greep van president Saddam Hussein op Irak
alleen verzwakken door de haakse oliepijpleidingen dicht te
houden. Dat is de overtuiging van William Webster, de vertrek
kende directeur van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA.
Webster zei donderdag in een interview dat de VS sceptisch
staan tegenover Saddams belofte de macht in Irak te zullen de
len en andere democratische hervormingen door te voeren.
'Bosbeheer VS gebruikt agent orange'
De Amerikaanse autoriteiten voor bosbeheer gebruiken het ont-
bladeringsmiddel 'agent orange' in het traditionele leefgebied
van de Anishinaabeg, een Indiaanse stam in Minnesota. Deze
beschuldiging is donderdag in Genève geuit door woordvoerster
Holly Young Bear Tibbets van de Indianen. Tibbets was in Genè
ve ter gelegenheid van een vierdaags symposium over de gevol
gen van milieubederf voor vrouwen en kinderen.
Litouwen eist ontbinding OMON
Het parlement van Litouwen heeft gisteren de onmiddellijke
ontbinding geëist van de OMON, de speciale eenheden van het
Sovjetministerie van binnenlandse zaken, de zogenaamde zwar
te baretten. De procureur-generaal van de Sovjetunie. Troebin,
stelt intussen een justitieel onderzoek in naar de OMON.
washington/londen
mexico-stad rob sprenkels
Het heeft langer dan twaalf da
gen geduurd, maar eindelijk
hebben de Mexicaanse autori
teiten de muiterij in de gevan
genis van de noordelijke stad
Matamoros bedwongen. Olive-
rio Chavez, de 'tsaar van de co
caine" om wie het allemaal was
begonnen, is overgebracht naar
Mexico-stad. Daar wordt hij
verpleegd aan de kogelwond die
hij opliep toen er twee weken
geleden in de gevangenis een
aanslag op zijn leven werd ge
plaagd
Die aanslag was de directe
aanleiding voor de opstand van
de gevangenen. Handlangers
van Chavez namen op beest
achtige wijze wraak op leden
van een concurrerende drugs
bende binnen de gevangenis.
Daarbij werden achttien men
sen vermoord. De lokale politie
durfde vervolgens niet meer
naar binnen. En toen er een
maal genoeg versterkingen wa
ren gearriveerd, kwam vanuit
Mexico stad de opdracht geen
geweld te gebruiken.
Volgens Chavez is de vete tus
sen de twee druesbendes in
Matamoros opzettelijk geprovo
ceerd door de lokale autoritei
ten. inclusief de anti-narcotica-
politie. Zij zouden de lucratieve
cocaine-'business' in eigen han
den willen nemen. Ook bij de
Amerikaans drugsbestrijdings
dienst (DEA) bestaan er dc no
dige verdenkingen in die rich
ting. Maar hoever de verstren
gelingen precies reiken, weet
niemand
Gedurende de muiterij in Ma
tamoros verving president Car
los Salinas de Gortaii zijn pro
cureur-generaal. Volgens ver
schillende commentaren in de
Mexicaanse pers was dat meer
dan toevallig. Alles wijst erop
dat Salinas een grondige
schoonmaak wil houden bin
nen de corrupte politiemachten
in het land
De Amerikaanse president Bush .staat positiever tegen
over verzoeken van de Sovjets om hulp. Bush zei gisteren
dat hij de indruk heeft dat de Sovjetunie bezig is met 'een
radicale economische hervorming'. Hij zei dit na een
ontmoeting met een Russische delegatie onder leiding
van Jevgeny Primakov, de speciale afgezant van presi
dent Gorbatsjov.
den (G-7), die in juli in Londen
wordt gehouden.
De kans is echter groot dat
Gorbatsjov wel degelijk een uit
nodiging voor de G-7 krijgt,
dankzij een slimme zet van de
Fransman lacques Attaii, presi
dent van de Oost -F.uropa bank.
Attali nodigde Gorbatsjov giste
ren uit voor een werkbezoek
aan zijn in Londen gevestigde
bank op 16 juli. de dag waarop
de top van de G-7 begint.
Gorbatsjov probeert al weken
een uitnodiging te krijgen voor
die economische top. waar hij
wil vragen om grootscheepse fi
nanciële steun. De Franse presi-
henk dam/cees van zweeden
Bush noemde het gesprek 'bui
tengewoon nuttig'. Gesprekken
met Amerikaanse specialisten
zullen hem nu meer duidelijk
heid moeten bieden over de
vraag of grootscheepse econo
mische hulp voor de Sovjets ge
wenst is.
Bush zei ook. dat hij 'nog wat
huiswerk' moet doen, voor hij
een definitief antwoord kan ge
ven op de vraag van Gorbatsjov,
of hij aanwezig mag zijn bij de
economische top van de zeven
rijkste geïndustrialiseerde lan-
dent Mitterrand en de Duitse
bondskanselier Kohl willen hem
wel uitnodigen. Italië. Cabada
en Japan hebben geen bezwaar,
maar behalve Amerika aarzelt
ook gastheer Groot-Brittannië
nog.
gisteren dat minister Bi
i buitenlandse zaken in i
dere gesprekken met Primakov
een aantal voorwaarden heeft
gesteld voor de Amerikaanse
hulp aan Moskou. De belang
rijkste eis is dat de Sovjets hun
centraal geleide economie moe
ten ombouwen naar een econo
mie volgens het principe van de
vrije markt, naar kapitalistisch
model dus. Verder dienen ze
flexibel te zijn ten opzichte van
de Baltische staten, die onaf
hankelijkheid wensen, hun mi
litaire uitgaven verder vermin
deren. en stoppen met hun
hulp aan Cuba.
Geflankeerd door twee Chinese soldaten bereid 'running back' Ben Maier van het Pacific Lutheran College
zich in het Stadion van de Arbeiders in Peking klaar voor op de eerste demonstratiewedstnjd American foot
ball in China. foto At
'Afscheiding in strijd met wet Joegoslavië'
relgrado»
ypp
De wens van Kroatië en Slove
nië zkh van de loegoslavié af te
scheiden is in Strijd met de wet.
Dat heeft de Joegoslavische pre
mier Markovic gisteren gezegd
Hij reageerde op de aankondi
ging van Kroauë dat deze repu
bliek zich op 30 juni zelfstandig
zal verklaren, tenzij voor die tijd
een akkoord is bereikt over een
losser staatsverband
Markovic voelt zich behalve
door de wet ook gesteund door
de Europese Gemeenschap
Voorzitter Delors van de Eu
rope* Commissie, die momen
teel een bezoek brengt aan Joe
goslavië. heeft hem namelijk
vier miljard dollar steun be
loofd, op voorwaarde dal Joego-
lp goed gebruiken
liet ziet er echter niet naar uil
dat de zes republieken en twee
autonome Servische provincies
het een» worden over de toe
komst van Joegoslavië Behalve
Kroatië is ook Moven ie van plan
zich eind juni af te scheiden
Akkoord met blauwhelmen
CORRESPONDENT
Het zo harmonieus begonnen
SPD-congres in Bremen beleef
de gisteren een zeer tumultueus
slot De partij bleek zo verdeeld
over de keuze tussen Bonn en
Berlijn als regeringszetel
Duitsland, dat net bestuur
geen
Twee passagiers rijden mee op de treeplank tussen twee propvolle metrowagons in Parijs. De meeste treinen van de ondergrondse bleven gisteren
in de remise. foto afp
parus. hansgertsen
correspondent
Een. staking van het personeel
van de Parijse vervoersdienst
RATP heeft gisteren geleid tot
een enorme verkeerschaos.
Tienduizenden mensen kwa
men uren te laat of helemaal
niet op hun werk. Op de wegen
in en rond de Franse hoofdstad
stonden ongekend lange files.
Het merendeel van de bus
chauffeurs en het personeel van
de Parijse metro nam deel aan
de staking.
Door de Franse kranten was
de stakingsdag al bij voorbaat
uitgeroepen tot 'zwarte vrijdag'
vanwege de verwachte chaos.
Slechts vijf van de dertien me
trolijnen waren in bedrijf en
dan nog maar ten dele. Ook de
vier lijnen die Parijs met de
voorsteden verbinden, lagen
grotendeels stil, evenals het
busverkeer.
De vervoersbonden hadden
tot een staking opgeroepen om
hun looneisen kracht bij te zet
ten. De bonden willen niet al
leen een verhoging van de sala
rissen voor het RATP-personeel,
maar ook beter materieel, een
verbetering van de veiligheid
voor het personeel en garanties
dat de huidige pensioenregeling
gehandhaafd blijft. Busschauf-
feurs en metro-bestuurden,
kunnen al op 50-jarige leeftijd
of na een 25-jarig dienstver
band. met pensioen Een rege
ling die nauwelijks nog betaal
baar is.
De vervoersstaking was niet
de eerste in de publieke sector.
De afgelopen weken hebben
verpleegkundigen, polities
standigheden Zonder al te veel
succes, want de Franse regering
heeft op dit moment vrijwel
niets te bieden. De schatkist is
leeg en de economische proble
men stapelen zich op Het ziet
er dan ook naar uit dat de sta
kingsgolf de komende weken in
hevigheid zal toenemen Zo
kondigden de vakbonden bij dc
Franse spoorwegen al aan dat
ze de komende twee weken
prikacties zullen houden, als de
directie niet ingaat op hun ver
langens.
Met slechts èèn stem meer koos
een meerderheid van de con
gresgangers voor Bonn. De
nieuwe voor
de daama v
volk zich maar in een referen
dum over de kwestie moet uit
spreken.
Ook de mogelijke Duitse deel
name aan een militair optreden
buiten de grenzen van de Mavo,
zorgde de afgelopen week voor
beroering in Bremen Nadat het
partijbestuur donderdagavond
door uitstel van de stemming
werd gered van een nederlaag,
leek gistermorgen alles weer
koek en ei Dc adjudanten van
Engholm. I-afontaine en Brandt
hadden hun best gedaan het
congres mokte nog een beetje
na. maar ging toen met grote
meerderheid akkoord met het
bestuursvoorstel
Dat houdt in dat Duitse troe
pan alleen aan vreedzame VN-
missies (operaties van de zoge
naamde blauwhelmen) mogen
meedoen, nadat het parlement
daarvoor toestemming heefi gr
geven. Van deelname aan mill
taire operaties zoals de (>olfoor
log. willen de sociaal-democra
ten net zo weinig weten als van
een snelle interventiemacht on
der Navo-bevel.
De reactie van de regering,
die deelneming aan militaire
operaties juist wH v indt passen
bij de grotere rol die Duitsland
mort gaan spelen op hei toneel
van de wereldpolitiek. In t niet
lang op zit h wachten. De libera
Ie minister (ienscher (bullen
landsc zakrn) herhaalde zijn ei»
voor een grondwetswijziging
waardoor Duitsland kan vol
doen aan alle verplichtingen
van het lidmaatschap van de
Verenigde Naties. CDU-secreta
ris-generaal Rühc zei dat het ja
van dc SPD voor "blauwhelmen
tegelijk een keiltard 'nor bete
kent als het gaat om Duitsland»
gegroeide vrrantwoonflijklx id
I H rrp |mMi|<
een hoofdelijke stemming pro
berm de benodigde twerdi rdr
meerderheid te halen. Zr heb
ben daarvoor ongeveer veertig
stemmen van de oppositie no
dig
Leger bombardeert grensstad Etiopië
ACHTERGROND
CORRESPONDENT MADRID RUUD DE WIT
KHARTOUM I*
Kleine ET A-kern houdt Spanje in greep van de angst
lang in Spanje en ver daarbuiten heeft kun
nen rekenen, behoort al weer minstens een
decennium tot het verleden. Sinds de
Spaanse overgang van een Franco-dicta
tuur naar de democratie, kan de ETA
slechts bij weinigen nog begrip wekken
voor haar aanhoudende terreur.
Hoezeer het ETA-geweld is veranderd,
blijkt uit de kille cijfers. Tegenover de 52
dodelijke slachtoffers van ETA-aanslagcn
tijdens de laatste vijftien jaar van het l ran-
co-regime, staan meer dan zeshonderd
moorden sinds de dood van de generalissi
mo'. Daar komt bij, dat het ETA-geweld
zich aJ lang niet meer richt tegen de peilers
van het dictatoriale onderdrukkingssy steem
van weleer, maar nu slachtoffers maakt on
der gewone Guardia Civil-agenten en voor
al hun onschuldige vrouwen en kinderen.
Dat werd afdoende geïllustreerd bij dc aan
slag van woensdagavond op de Guardia Ci-
vil-kazerne in het Catalaanse plaatsje Vu
waarbij vier kinderen, drie vrouwen en
'slee hts' twee agenten op een gruwelijke
wijze aan hun einde kwamen
Het aanhoudende geweld van de ETA in
de naam van Baskenland wijst op een
vreemde paradox. Volgens een recente opi
niepeiling onder de bevolking van Rasken
land wijst bijna 90 procent geweld af als een
In het begin van de jaren zeventig, toen
dictator Franco het in Spanje nog voor
het zeggen had. kon de militante Baski-
sche afscheidingsbeweging ETA zich
verheugen in een brede sympathie Dat
bleek onder meer uit de wereldwijde re
acties op de negen doodsvonnissen, die
het gerechtshof van Burgos op 9 decem
ber 1970 uitsprak tegen zestien ETA-ac-
ttvisten Slechts na grote Internationale
druk kon Franco er toe worden gebracht
deze doodsvonnissen om te zetten in
langdurige gevangenisstraffen.
middel om politieke meningsverschillen op
te lossen. Opvallender nog is dat nmn 40
procent van de aanhang van de politieke
arm van de ETA, de partij Herri Batasuna
(HB). dit standpunt deelt. En zelfs binnen
de leiding van HB zijn steeds meer perv»
nen tr v inden, die het niet eens zijn met de
uitzichtloze geweldspiraal.
In Baskenland worden twee verklaringen
gegeven voor de nieuwe golf van FTA-ter
reur. waarmee Spanje dc afgelopen weken
is geconfronteerd Want naast de aanslag
v an woensdag in Vic werden ook oen aantal
minder bloedige aanslagen uitgevoerd in
toeristencentra langs de Costa del Sol en
ontploften drie bommen voor Spaanse ves
tigingen in de Italiaanse hoofdstad Rome
De eerste verklanng is dat de l TA zelf
zich heel grn-d realiseert dat zij met haar
terreur geïsoleerd is komen te staan en
daarom probeert de Spaanse regrnng met
r de onderhandelingstafel tr
aanslagen r
dwingen. In 1989 v
s het bijna z
delegaties van de ETA en de rcgcring-Gon
de Algerijnse hoofdstad Algiers een
- akkoord bereikten. De eis van de
zalez in de Algerijnse hoofdstad Algiers e
ETA tot een generaal pardon voor de onge
veer vijfhonderd ETA-leden in de grvangr
nis en dr minstens tweehonderd ballingen
in het buitenland, was echter toch een tc
groot struikelblok.
De andere verklaring is dat de Spaan m
politie de afgrlopen twee |aar wrl degel id
zware slagen heeft toegebracht aan de FT A
strut turen en dat de kleine kem ovrrgrtile-
ven ETA-militanten probeert te bewijzen
dat haar moreel en vermogen om Spanje in
een greep van terreur te houden, ongebro
ken is
nor de tientallen onschuldige slachtof
Iers van de ETA terreur is dit lood om oud
ijzer Voor hen grldt dat de ETA nog steeds
in staat is om heel Spanje in een angstgnvp
tc houden, die de vergelijking met ar on
derdrokkingsterrrur van het Franco-regime
goed kan doorstaan.
De militaire regering van Sudan
is verheugd over nrt aanbod
van het Sudanese Volksbevrij
dingslcger (SPLA) om tc onder
handelen over de tieëindiajng
van de reeds acht jaar woeden
de burgeroorlog. Het voorstel
werd begin deze maand gedaan
door de leider van bet SPI A kn
tone! John («arang, bij de acht
ste verjaardag van de verzetsbe
weging
I >czr week verklaarde kolonel
Mohamed al Am in khalifa, lid
van de uit dertien man bestaan
de regrrende nationale militaire
raad in de hoofdstad Khartoum,
dat dc regering het allergrootse
belang hecht aan liet bereiken
.11 drwr*.
Dr uitspraak van khalifa
wordt onderschreven door
brigadier Pio Yukwan ren an
der lid van de regrrrnde militai
re raad. Yukwan. die evenals
Garang afkomstig is tut tie zul-
delijke deelstaat van de Boven
NtjL vsil «fat rT een einde komt
aan ..de lijdensweg van het aai
den
De burgeroorlog in drie voor
namelijk t hristefljke en anirnis
tiscbr deelstaten in het zuiden
brak uit toen dc door islami
tische noordelingen beberrsh
regering in 1981 de shana het
islamitische rechtssysteem in
voerde voor liet hele land l*n
gebeurde onder het bewind vgn
Gaaf ar Nimeiri. die twee (aar
geleden hij een militaire staats
greep werd afgrzrt. Duizenden
zuiderlingen die wrigrrden zich
aan de Wamltische wet te on
derwrrpm «loten zich aan bij
het SPLA.
\olgrns de huidigr militaire
autontritm i» de aan Ir Kling
voor de opstand inmiddch
de haan. Dr militaire raad In
kharirnim decreteerde onlangs
dat de sharia niet geldt vont
burger» van de drie zindelijke
staten Bahr el .ha/al. Equaloria
en de Boven Nijl
De Sudanese
grensstad lakawi
dr.rd waar .nh zon '«0 000
vhichtriingrn ophouden to
hebben rrddingvwrTkrT» gr
zrgd lie vliichtriingrn kwamen
dr afgrioprn week terug uit
I t topic /r warm daarheen ff
And Sudan tr ontlopen, maar
voelden zkh door hiel verloop
van dr itKijitsclie maihtvurtjd
