Ik leef al
350 dagen
als een pater
Straatnamen
ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
Tenerife is het decor i>an de generale repetitie van
de eerste Nederlandse sportman die een jaar in de
ban werd gedaan, omdat hij ervan wordt verdacht
het doping-reglement drievoudig te hebben
overtreden. Op 12 juni, in de proloog van de Ronde
van Luxemburg mag Gert-Jan Theunisse de eerste
kilometer maken van zijn come-back
PETER OUWERKERK
Hij is terug van zijn dagelijkse
training. Dit keer met Rooks,
Maassen, De Vries en Skibby.
Gele ijsmuts op het hoofd, ondanks de dik
twintig graden, want een zonnesteek heb je
zo te pakken. Later die dqg is er nog een ses
sie op de hometrainer. Alleen op snelheid,
achter de demy, kan hier niet worden ge
traind.
„Weet je dat ik het liefst met die rollen ook
eens helemaal naar boven ging? Een uurtje
trainen op 4000 meter. Lijkt me een geweldi
ge kick. Maar het is er te druk. Ik ga er niet
voor gek zitten."
Voor hem geen Circus Theunisse. Het afgelo
pen jaar was al moeilijk genoeg. Zijn auto
een grote beurt laten geven deed hij het liefst
anoniem, en bij de bakker dorst hij niet meer
naar binnen.
„Een normaal gesprek over een normaal on
derwerp is al een jaar lang niet mogelijk. Doe
mij maar een zak over m'n kop." Vandaar
zijn 'vlucht' naar de zwijgende vulkaan. Waar
hij zich totaal kon wijden aan trainen, rusten,
eten en slapen.
Hij ging er wel altijd heen met een ploegmak-
ker, met Jos van der Pas. Door wie hij zich,
met nog vijf, zes andere mensen, nooit in de
steek gelaten heeft gevoeld. Kon hij tenmin
ste tegen ouwehoeren als hij er behoefte aan
had. En een veilig idee, want voor je het weet
lig je ergens tussen de lava
Nu zijn er een paar collega's. „Toen het
sneeuwde in de Alpen, zei Rooks: ik kom ook.
En dat die anderen er achteraan kwamen -
och, het is wel fijn om te kunnen zien waar je
staat. Die mannen hebben toch allemaal
etappewedstrijden gereden, ik alleen maar
getraind. Het is minder saai ook."
Maar als er 's avonds in het restaurant van de
Parador wordt gegeten, heeft Theunisse zich
afgezonderd op zijn kamer. Maakt zijn vrouw
Lieske daar de müsli, de babyvoeding en de
kruidenthee en gaat hij om zeven, uiterlijk
acht uur naar bed.
KUBUSJE
„Ik ben een fietsmaniak, misschien ook een
beetje mensenschuw. Ik leef al 350 dagen als
een pater. Ik heb schijt aan wat anderen daar
van vinden. Ik heb een kubusje om me heen
gebouwd. Maar ik wil straks in de Tour niet
tot de conclusie komen dat ik er te weinig
aan heb gedaan."
Wie denkt aan Theunisse ooit een bekentenis
te kunnen ontlokken inzake zijn dopingverle-
den. kan zich evengoed de moeite van een
gesprek besparen. Hij heeft zich gemeld bij
'de knapste hormoondeskundige' van Euro
pa, prof. Thijssen, en die houdt hem nog al
tijd voor dat wat er bij hem is aangetroffen li-
chaamsvreemd, prestatie-verhogend, noch
verdacht is. Ieder mens is uniek. Bij drie per
cent van de mensheid wijkt de hormoonspie-
gel aanwijsbaar af van de toelaatbare IOC/U-
Cl-verhouding van 1:6, Theunisse is zo'n ie
mand.
Als je iets maar vaak en overtuigend genoeg
vertelt en als ook anderen je niets dan dat
willen doen geloven, neem je op het laatst
aan dat het de enige juiste versie is.
Maar wat moeten we dan met het Andriol -
verhaal, gesuggereerd door zijn toenmalige
PDM- en Panasonic-ploegarts dr. Peter Jan
sen? Beknopt: „We zouden Theunisses afwij
kende hormoonspiegels kunnen verklaren uit
het feit dat er Andriol is gebruikt." Andriol is
een hormoonpreparaat dat tekorten in het li
chaam aanzuivert en een vrijwel direct effect
sorteert.
Theunisse is er heel rechtlijnig in. „Jansen
heeft niet geschreven dat ik het heb gebruikt,
het zou alleen een verklaring kunnen zijn. Ik
ben. toen het in de publiciteit kwam. er
meteen op getest. De spiegel sloeg uit naar
100! In alle dopinggevaJIen was mijn epi-
testosteron lager geweest dan zou moeten,
nu bleef het gelijk. Maar het testosteron
sprong explosief omhoog. Kon dus ook de
verklaring niet zijn."
Maar als het nu eens zo is geweest dat. zon-
ONZETAAL
Gert-Jan Theunisse
keert over anderhalve
week terug in het wie-
Ierpeloton
der dat de renner het wist, een dokter hem
een middel heeft gegeven, waardoor zijn hor
moonhuishouding op peil zou worden ge
bracht? En dat, anders dan bij anderen.
Theunisses gestel daar heel uitzonderlijk op
reageerde?
SNEL HERSTELD
Theunisse: „Ik weet niet wat je allemaal krijgt
toegediend. Daarvoor heb je een arts. Maar ik
heb nooit het gevoel gehad, dat ik iets extra's
nodig had om te presteren, om tekorten aan
te zuiveren. Binnen een half uur na de zwaar
ste wedstrijd ben ik alweer hersteld."
„Ik wilde van het begin af uitgaan van de
waarheid. Alle feiten op tafel. Ik had niets te
verbergen. Ook als het wèl Andriol was ge
weest had ik het naar buiten gebracht. Maar
professor Thijssen zei dat het eigenlijk uitge
sloten was. Ik heb wel eens gedacht: ik geef
gewoon toe, dan ben ik van het hele gesode
mieter af, maar ik kon het niet opbrengen,
want het was niet de waarheid."
Gert-Jan Theunisse moet dus zijn hele verde
re leven medisch gehandicapt door het wie
lerleven? „Er gaat binnenkort een verkorte
versie van het eindrapport naar de UCI,
waarin nogmaals op mijn situatie wordt ge
wezen. Ik schijn nu eenmaal onder stress
heel verschillend en afwijkend te kunnen rea
geren. Of men daar in de toekomst alsjeblieft
rekening mee wil houden."
Dus toch een etiket: dispensatierenner.
Theunisse: „Ik weet ook niet hoe het anders
zou moeten. Ik heb havo gedaan, heb in een
lederfabriek gewerkt, in de verhuizingen ge
sjouwd, maat vanaf mijn zestiende zit ik op
de fiets. En dat is mijn leven. Niets is zo mooi
als de fiets."
Hij heeft een volstrekt onwezenlijk jaar ach
ter de rug, de 'blonde
engel' uit Bergem. Toen
hij gebroken had met
Panasonic, zijn nog
twee jaar doorlopend
contract met 225.000
gulden was afgekocht
en Eddy Beugels zich
over hem ging ontfer
men, kwam zijn ver
weer pas goed op gang.
Weken, maanden ach
tereen werd hij binnen
ste buiten gekeerd.
„Ik heb meer dan eens
gedacht: had ik het geld
maar in m'n zak gehou
den. Straks gaan ze de
norm misschien wel
verruimen, op basis van
mijn onderzoeken, dan EB
heeft het mij echt ton-
nen gekost, en dan zeg
gen zij dankjewel. Maar
inmiddels ben ik een
jaar kwijt. Terwijl ik met
mijn lichaam eigenlijk
tien minuten voor- Op Tenerife bereidde Gert-Jan Theunisse zich in alk rust voor op zijn terugkeer In het peloton.
sprong zou moeten krij-
„Mijn hartslag zal wel e
r de eerste keer n
moet"
n tikkie hoger zijn als
i de dopingcontrole
Foto Cot Mulder anp
gen, want mijn epi-
testosteron is te laag volgens de norm van
Donike!"
Gert-Jan Theunisse was na een half jaar
'strontziek' van de hele zaak, wist dat hij toch
niet eerder dan half juni terug in competitie
mocht komen en nam een besluit.
AUTO VERKOCHT
„Ik heb mijn sportauto verkocht en heb het
geld in trainingskampen gestopt. Wat heeft
het voor zin een auto voor de deur te hebben
waar je nog geen drieduizend kilometer per
jaar mee rijdt? Trouwens, van materiële din
gen werd ik de voorbije maanden helemaal
ziek."
Hij vroeg zich, als hij in de ziekenhui/en
kwam, wel eens af. waar hij zich eigenlijk
druk om maakte. „Je ziet mensen in rolstoe
len met een rietje in hun mond zich verplaat
sen. En jij loopt te jammeren dat je hor-
moonspiegel een beetje afwijkt. Maar aan de
andere kant dacht ik ook wel eens, als ie
mand tegen me zei dat hij een week niet had
kunnen trainen: houd je kop man. zeur niet.
ik train me te pletter, maar het enige wat ik er
mee kan doen is m'n eigen recordtijd tegen
Alpe d'Huez op verbeteren Niettemin was
trainen de enige remedie. Als een slaaf van
zichzelf: gemiddeld zes uur per dag. een uur
achter de demy van oud-renner Mari van
Venrooy, een uur op de rollen en om de veer-
tieri dagen op trainingskamp met Jos van der
Pas.
Beugels, de andere advocaat Clerx. Llebregts,
Priem. Van Venrooy en Van der Pas waren zo
ongeveer de enigen met wie Theunisse com
municeerde. „Als ik in de kamer zat en ik zag
mensen het pad op komen, dan rende ik
naar boven. Ik liet Lieske zeggen dat ik er niet
was. of dat ik al sliep. Ik heb een jaar alleen
geleefd met mijn trainingspak of mijn race-
kleding aan. Verjaardagen of feestjes ik
moest er niet aan denken
Theunisse: .Als ik niet fiets doe ik niefs liever
dan liggen. En ik ben niet de enige ronderen-
ner die zo denkt en doet. Ik weet dat ze me
bij PDM wel eens vreemd vonden, maar ach
terin de bus was een bed en daar dook ik na
de etappes meteen op. Kon ik soms wel twee,
drie uur meer uitrusten
Maar dat niet gezamenlijk eten dan? .Als ik
niet ontbijt scheelt me dat drie kwartier per
dag. Op eenentwintig dagen is dat zestien,
zesentien uur. En 's avonds? In tien minuten
heb ik die bak eten op Moet ik dan anderhalf
uur aan tafel gaan zitten ouwehoeren? Ik eet
vegetarisch, er gaat alleen naar binnen wat ik
zelf mee neem. Ik kan ook niet buiten m'n
Ext ran. want ik verbruik met trainen hier
8500 calorieën per dag Eet dat eens binnen
met gewoon voer! Ik heb hier al eens vergifti
ge vis gegeten. Ben je dan klaar?"
ZIELSGELUKKIG
Nog anderhalve week en Gert Jan Theunisse
is terug in het peloton. Conditioneel staat hij
op scherp, voor het mooie zou er zelfs twee
kilo lichaamsgewicht bij de 64 van nu moe
ten en kan zijn vetperrentagr van 4 mag ook
best nog een halfje omhoog Afgetraind,
zielsgelukkig dat hij weldra weer mag koer-
Cees Priem: „Het b net een jong veulen. Met
zal nog moeite genoeg kosten hem in te to
men Hij m<*-t oppassen dat hi| zxch niet
meteen over de kop ri|dt Rustig aan begin
nen. De Tour is het belangrijkst."
De gretigheid en bet optimisme van Theunb-
se kennen nauwelijks grenzen: „De Tour.
daar heb ik het hele jaar voor getraind Het b
het mooiste wat er is Het mag voor mi| elke
maand Tour zijn. Het zou me zwaar tegen
vallen als ik niet voor het klassement zou
kunnen rijden Ais ik straks In de tijdrit weer
minuten verlies hen ik de laatste die in pa-
UI. i /.li r.ilrn I >.it li.nl ik m H't nok n i.k n
werd ik ook vierde. Zo zit Ik als renner nu
eenmaal in mekaar."
„Het b alleen de vraag hoe het b weer in het
peloton te rijden. Trainen is domweg hard
rijden. Maar met koenen heb je met reflexen
te maken, met stilvallen, met weer aanzetten,
met opletten wie er goed is en wie niet.
Kortom in de koers heb je constant rekening
te houden met het peloton En dat heb ik
nergens kunnen nabootsen
In de koen kan hij ook iedere d^ weer te
maken krijgen met de dopingcontrole Mijn
hartslag zaJ wel een tikkie hoger zijn ab ik
voor de eerste keer moet. Omdat ik weet dat
het Iedere keer opnieuw kan gebeuren Dat
het opnieuw mis kan gaan
Heeft hij er nooit over gedacht er op aan te
dringen zich iedere dag tr laten controleren?
Theunisse „Dat wordt eel te duur. Hoeveel
kost een controle niet? Vierhonderd gulden
en dat 150 keer per jaar dat is zestig mille.
i d i n,:: la ban
niet of ik er extra zekerheid uit kan krijgen.
Want ik reagf r nu 1 elk<
had ik al vaker gepakt moeten zijn."
„Tenzij ze met regelmaat flesjes weggooien.
En eigenlijk ben ik daar gewoon van over
tuigd. (»een organisator zit toch te wachten
op een dopingaflaire? Ab ik zou organiseren
zou ik de flesjes ook dumpen Waarom is er
de laatste twee jaar in de grote ronden nie
mand meer positief? la. eentje in Spanje nu.
maar daar zwi|gt iedereen om
Theunisse mag weer rijden, de schorsing zit
er (bijna) op. ..Ik zie wrl wat er met mi| gr
beun Ik denk dat de UCI slimmer zaJ zijn in
een eventuele nieuwe zaak. Zr zullen het
misschien niet eens laten uitlekken Ie merkt
nu al dat ze toch wri iets van mijn onderzoe
ken willen meenemen Maar nu kan het
makkelijker Nu mijn schorsing er op zit kun
nen ze vrijer uit handeten. Zij waren hang
voor de consequenties, maar die heb ik voor
ze gedragen
Juridisch gaan Reugris en Ckrx door Of er
ooit een schadeclaim zal volgen weet ik niet.
Het is het minste wat me interesseert. Ab er
een briefje zou komen met de naam van
Theunisse b gr/unerd. dan smedH vrri
meerwaard
Albert Cuyp leefde van 1620 tot
1691. Volgens mijn
j encyclopedie u us deze schilder
'vermaard doorzijn
landschapscomposities (met
name riviergezichten), met
zonovergoten atmosfeer, met
morgen-en avondstemmingen.
Verder portretten, jacht- en
familiestukken'.
1x Itn» r.FKN HDCN om DtT Tr betwijfe
len. ook al zullen de meeste mensen
bij Alben Cuyp aan iets hed anders
denken Niet zijn schilderijen maar de straat
in Amsterdam die naar nrm genoemd b.
maakt hem zo hekend In fQ
vooral door de markt die daar is
Wat dat betreft zit Alben Cuyp in hetrrlfde
schuitje als Bilderdijk. Vondel. PC Hooft.
Constantijn Huygrns. Gerard Dou en Piet er
de la Court. Allemaal verdienstebjkr lieden,
beroemdheden ieder op nm pfcted
genwoordig voor de meeste mensen alleen
nog bekend doordat er een «raat naar hen
genoemd b
Als er eenmaal een straat naar je genoemd b.
blijft je naam nog heel lang bekend Dat is
goed geregeld; zo een het vaderland zi|n grt>
te zonen en dochters Weliswaar zijn de
dochters nog erg in de minderheid maar daar
wordt stellig aan gewerkt. Ik verwacht een
wet die bepaalt dat bij overigens gelijke ver
diensten de voorkeur gegeven moet worden
aan een vrouw bij straat naamgeving.
maar ooi nr mtN wordfn oNcrtijx behan
deid Neem nou Alben Cuyp. Geen enkele
Amsterdammer zal spreken van de A Cuyp
straat laat staan van knrrweg de Cuypstraat
Wie zo spreekt venaadt zich ab vreemde
ling. En nog erger in de verbast enng tot
Kwtjpstraat Cuyp moet zijn voornaam erbij
hebben. Net ab Constantijn Huygens De
Huygcnsstraat of da C Huygensstraat b er
onbekend
Waarom kregen Cuyp en Huygens een straat
met een voornaam, terwtil van V ondel alleen
de achternaam vernoemd b? Vondel straat en
Vondelpark worden nooit gehoord ais I van
den Vondelstraat of loost
park. Komt dat door dat lastige inn drrP
Nee. want de Biiderdijkstraat had best Wil
Ir in Bilderdijkstraat kunnen heten, of W Bil
derdijkstraat. Maar zelfs het post codeboek
geeft Vondel en Bilderdijk geen voorletters
Het lonas Daniël Mrljerpleln. een mondvol
toch, wordt eigenlijk nooit tot Metjerpiein
verkon Maar ik zou geen enkele Vlvnldlstraat
in Nederland kennen (en er zijn er hed wat)
die Antonio VJvaidlstraat genoemd wordt
am s Ti ju) am is arm ut mm t mo t. •nx n an
dere steden zien we overal diezelfde oneer
lijkheid Sommige beroemdheden worden
enkel hl) de achternaam vernoemd en andere
krijgen er tevens de voornaam bij. Ik weet
niet waarom dat zo b.
Er bestaal trouwens een derde mogelijkheid
achternaam plus Initialen Het bekendste
voorbeeld Ujki me de P C Hooftstxaai Voor
zover mij bekend wordt drze «raat nimmer
Piet er Comeilsz. Hooftvtraat genoemd en
evenmin kortweg de Hooft straat Idem dito
hel PC Hooflhuis in Amsterdam Waarom
spreekt men altijd van het PC Hooft huis en
bij voorbeeld nooit van het I Catshub?
Deze derde mogelijkheid, dus met voorlet
ters. komt overigens minder vaak voor dan
de eerste twee alleen achtrmaam of voor
naam plus achternaam ik weet een P J Blok
straat in Loden en een Bk>emlaan In
iegstgerst. Het b dus mogelijk dat die voor
letters alleen gebruikt worden ab de kak
achtrmaam ook iets anders kan betekenen.
Bloem laan. Bk Aai raat. Hoofdstraat l>an zou
dr PCHooftstraat misarhien verklaard zijn
Maar het raadsel van Alben Cuyp en lonas
Daniël Meijer rn Comtantlin Huygens trgm
over simpel Bilderdijk en Ruyvlaal en Rem
brandt O kan ik nog niet oplossen
En dan hebben we het nog niet eens grhad
over de Admiraal de Ruytrrwrg. de («roermal
Spoor laan. de Burgrmeestrr Rendorpstraat
en de Wethouder Erankewrg. Lx is vrH ongr
tijkheid in dr wereld
