Calcutta aan
de Hudson
j
De Newyorkers staan niet alleen
ZATERDAGS
JMBSMMH
De verloedering van New York zal de komende jaren alleen nog maar ernstiger vormen aannemen. En dus: meer geweld, r
zen, meer vuil.
ste wegdek was in januari al gesloten nadat
technici hadden vastgesteld dat vitale onder
steuningen waren gaan doorrotten
De metro maakt ook al enige tijd geen ge
bruik meer van de brug omdat de stalen bal
ken, waarop de rails liggen, doorgeroest zijn.
Alles bij elkaar heeft alleen al de Manhattan-
brug met de andere oude bruggen rond
Manhattan is het net zo erg te kampen
met enkele duizenden grote scheuren in z'n
stalen balken.
„Een klein probleem was het commentaar
van wethouder Lucuis Riccio (vervoer) op het
bericht. En, waarschuwde hij maar meteen:
„Er zullen nog wel meer gaten vallen voordat
we in de herfst de hele brug gaan sluiten om
'm grondig te repareren"
GEEN TIJD
Erg geruststellend klonk dat allemaal niet.
maar de volgende dag hadden de Newyor-
kers al geen tijd meer om zich druk te maken
over hun instortende bruggen. Want toen
hadden de kranten weer een nieuwe moord.
De hoofdpersoon heette Joginder Singh
Sehmbi. Twee maanden geleden kwam deze
uit India afkomstige 40-jarige ingenieur naar
New York met een oude droom genoeg geld
verdienen om z'n vrouw en drie kinderen
ook te kunnen laten overkomen.
Hij ging wonen bij z'n broer Sewa en sollici
teerde op alles wat los en vast zat. Maar hij
had pech. Als gelovige Sikh droeg hij een tul
band, en daarom dachten de mensen dat hij
uit Irak kwam. en wilde niemand hem heb
ben.
loginder hield evenwel stug vol en vond eind
april werk: als kassier bij een benzinepomp.
Dat werd z'n dood. want op 15 mei. s avonds
laat. drongen twee misdadigers z'n kan
toortje binnen. Ze zwaaiden met revolvers en
zeiden dat ze geld wilden.
13e doodsbange Joginder gaf hun de losse
muntjes en biljetten die hij op zak had. maar
het was niet genoeg. Ze wezen op de safe.
Maar loginder kende de combinatie niet en
dus werd hij in het hoofd geschoten, login-
ders droom eindigde zo als een nachtmerrie.
Drie Newyorkse verhalen. Drie verhalen over
het rauwe leven in Amerika's grootste stad.
New York, 7,5 miljoen mensen op een kluitje,
wat moet je er nog over vertellen? Liedjes, ge
dichten. films, leuzen, ieder heeft z'n eigen
associaties.
Twee eeuwen lang is New York een magneet
geweest voor al die durvers en wanhopigen
die opnieuw wilden beginnen. Nergens was
de competitie heviger en het leven harder.
Nergens was de beloning groter als je slaag
de.
Het liedje „New York. New York" van frank
Sinatra somt het aardig op. ..If I can make it
there. I'll make it anywhere als je in het
New York redt. kun je het overal maken. Dat
is altijd de uitdaging van de stad geweest
Niet voor niets staat New York bekend als
The big apple', de grote appel, ledereen
heeft altijd de kans gehad z'n hap te nemen.
Het kan nog steeds, want de moeder van alle
wolkenkrabbersteden, om eens eigentijdse
beeldspraak te gebruiken, is nog altijd gul
voor de slimmerds, de dapperen, de creatie-
vetingen.
WEGTREKKEN
Maar het is moeilijker geworden. Geweld,
drugs, bedelaars op elke straathoek, slecht
onderhouden wegen en bruggen en niet te
vergeten het vuil zijn bezig van New York een
Calcutta casu quo Beiroet aan de Hudson' te
maken, om de New York Times te citeren.
Wat er mis is aan New York. ia op grote
schaal mis. Jaarlijks worden er meer dan
2000 mensen vermoord Ken kleine 90 000
mensen hebben geen dak boven hun hoofd
en overnachten op straat of in Dtckens-achti-
ge opvangcentra. Een op de 280 Nrwyorkers
heeft aids. dat wil zeggen: 27.000 n
Lang werden de negatieve kanten van New
York ruimschoots gecompenseerd door de
positieve: de rijkdom aan cultuur, het uit
gaansleven. de vreugde omringd te zijn door
de van zelfvertrouwen en energie getuigende
gebouwen die 's werelds mooiste skyline vor-
Maar de balans is nu aan het doorslaan. Be
drijven die decennia lang in Manhattan resi
deerden. zijn aan het wegtrekken. Newvor
kers die hun veel te kleine flat. de eeuwige
herrie en de hoge kosten van levensonder
houd voor lief namen, geven het nu op en
verhuizen naar stille buitengebieden.
Een van hen stond een paar maanden gele
den in de Newyorkse kranten beschreven
Het ging om een vrouw die tientallen jaren in
New York had gewoond en die innig van de
stad hield, maar toch besloten had weg te
gaan Het besluit was gevallen toen op een
middag een man tegen de brievenbus in de
hal van haar flat geleund stond en ze het niet
aandurfde hem te vragen een paar centime
ter opzij te gaan Want misschien was het wel
een gek Misse hien was hij wel dronken Mis
schien had hij wel een revolver.
Er is. zeggen ook andere verstokte Newyor
kers, iets aan het veranderen. |e moet nu
constant op je h«»ede zijn s Avonds is het al
helemaal overal uitkijken De grote appel zit
nu eenmaal vol rotte plekken. En het ziet er
naar uit dat het alleen maar erger zal worden,
de komende |aren. Want niet alleen nemen
de sociale problemen, de misdaad en de ar
moe jaar na jaar toe. de grmeente New York
is bovendien armlastig aan het worden.
GENADESLAG
Daarvoor zijn drie hoofdredenen Om te be
ginnen is er nog altijd de nawerking van de
Lang werden de negatieve I
kanten van New York
ruimschoots
gecompenseerd door de
positieve: de rijkdom aan
cultuur, het uitgaansleven,
de vreugde omringd te zijn j
door zelfvertrouwen en
energie uitstralende
gebouwen die 's werelds
mooiste skyline vormen.
Maar de balans is nu aan
het doorslaan.
crach die Wal Street in 1987 trof en die de
genadeslag voor tal san financiële instHIm
gen betekende. Dat betekent voor New York
minder belastinginkomsten En dan geeft dr
federale overheid de steden ook nog steeds
minder
Daarom heeft New York een ernstig tekort
aan geld en vrijwel geen mogelijkheden om
daar aan iets te veranderen Het enigr dat
kan worden gedaan is radicaal bezuinigen
Op 8 mei hield burgemeester Da vul Dm kim
een rv-rede waarin hij uitlegde hoe ernstig de
financiële problemen van de stad /i|n Voor
het komende belastingjaar (dat in juli begint i
hebben we een begroting van 29 miljard met
daarin een gat van 3.5 miljard, /el hij 11
wacht ons een moeilijke reis", aldus Dinkins
„We zullen een paar harde klappen ie ver
werken krijgen" en daarop stride hij hezuini
gingen voor die de volgende dag door com
mentatoren apocalyptisch werden gr
noemd
Een kwart van de straatlantaarns zal uh moe
ten. zei Dinkins, en een aantal opvangcentra
voor daklozen gaat dicht Er is geen geld
meer voor de opvang van drugsverslaafden,
en de dierentuin in Central Park mort slui
ten. En hij ging door de 32 stedelijke zwem
baden gaan dicht Er gaat 44 procent minder
naar de culturele sector, en 43 procent min
der naar de parken Er zullen 20 000 ambt»
naren op straal worden gezet en de apothe
ken van de stedeli|kr ziekenhuizen gaan
dicht, zodat armlastigen daar niet langer grn
lis medicijnen kunnen halen
Bovendien, aldus Dinkins. zal er minder frr
quent vuil worden opgehaald, en zal het ste
delijke recycling programma een jaar lang
worden stilgelegd
Een smeriger, donkerder, minder leuke en
minder zorgende stad. dat was wal Dinkins
voorstelde. En hoewel de strijd tussen hem.
het gemeentebestuur, de vakbonden en tal
van actiegroepen nog lang niet gestreden iv
zal de definitieve begroting van New York re
ker veel van zijn draconische voorstellen be
vatten.
PESSIMISTISCH
Wat betekent dat voor het leven in New York»
Professor dr loc VHerittl expert op het ge
bied van stedelijk management en werkzaam
op de Robert I Wagner Universiteit m New
York. zegt ..alleen maar pessimistisch tr
kunnen zijn ..We zijn in een naar beneden
gerichte spiraal terechtgekomen Wal de/r
begroting betekent is dat dr kwaliteit van het
leven in de «ad nog verder achteruit zal
gaan Dat betekent dat nog meer bedrijven
weggaan, en nog meer inwoners dw in de
middenklasse zitten. Daarvoor in de plaats
komen .vme. slecht opgeleide en vaak wx i
aal zwakkr mensen terug
Waarvan akte. want in de jaren 00 verlieten
een half miljoen blanke en zwarte leden van
de middenklasse New York. VI tent li „Dr be
Ie demografie van de stad verandert zo fun
damentrdL Het gevolg K dat er mux iet belas
tknggrld binnenkomt, en dat er tegrlijk een
groter beroep op de sociale sector wordt gr
daan
Ku duv aldus de hoogleraar. ruArn New
Yorks financiële problemen alleen nog maar
toenemen. „In de jaren '70 hadden we ook
ren paar jaar met gridkraptr. maar toen ging
het om veel minder vinxturrle zorgen dan
nu Dr oplossing, aldus Vitrrim zal van
federale overheid moeten komen Washing
ton is voor een groot deel de schuld van nrvr
problemen Want dr centrale overheid laai
de steden in de kou staan Er gaat «eeds
minder geld naar toe
Dat is verklaart hij. een poimrkr keuze van
de presidenten Reagan en Bush „Hun kir
zers zitten op het platteland en in de buiten
wi|krn hl dr steden, niet in de binnenstad
I n daarom doen ze ook niets voor de bin
in veelgeplaagdf Newyorkers hebben één
1 troost: ze staan niet alleen. Veel grote Ameri
kaanse steden kampen met vergelijkbare so
ciale problemen, en overal is bet tekort aan
dollars nijpend Meer dan de helft van alje
Amerikaanse steden zit in het nu lopende be
lastingjaar in de rode cijfers. En dat houdt in:
minder hulp aan daklozen en aids-patiëntën.
overvolle klaslokalen, wegen vol gaten, ont
slagen van ambtenaren
Het is daarom dat Los Angeles zich vorig jaar
gedwongeq zag om tal van huunklinieken te
sluiten. Dat betekende dat de inwoners van
vooral de armoewtjken niet langer over goe
de medische zorg konden beschikken. Phila
delphia. dat het afgelopen jaar al 65 miljoen
dollar op z'n sociale programma s moest be
zuinigen. zat eind vorig jaar ineens met een
vrijwel lege kas Alleen een financieel nood
verband verhinderde dat de stad op 4 januari
al z'n 25.000 ambtenaren op straat moest
zetten.
Washington ts van plan leerkrachten te ont
slaan, zodat het onderwijs in de zwarte wij
ken nog slechter wordt dan het nu al K In
Detroit stopte de gemeente met het subsidi
ëren van een aantal gaarkeukens. Het resul
taat: geen warm eten. niet eens een kerst
maal voor honderden daklozen
Nu zouden de staten en steden het tekort aan
inkomsten hebben kunnen opvangen door
zelf hun belastingen te verhogen, maar dal
durfden re in veel gevallen niet omdat belas
tingverhoging in Amerika per definitie neer
komt op politieke zelfmoord.
Om maar één voorbeeld te geven: een grote
stad als Chicago kan zich niet veroorloven de
belasttngm tr vrrhogrn om de grstegrn kos
ten van de opvang van daklozen en axls pa
tiénten in de verpauperde binnenstad gord
te maken Want de inwonen van de gegrxxir
buitenwijken zouden dan zeggen wat heb
ben wij met die zwervers homoseksuelen en
drugsgebruikers te makrn? Bij de eentvol-
grnde verkiezingen zouden ze het gemeente
bestuur wegstemmen Zo simpel bgl dat in
ren land waar ieder gracht wordt voor zich
zelf te zorgen.
neratad Dat beeft tot ren totaal onrertijkr
situatie" geleid, zegt hij „Arme mensen, «lak
lozen dnigsvenlaafdrn. ze trekken allemaal
naar de binnensteden
Zolang dal niet wordt jrrkrnd. waarschuwi
iirntn dreig! de vrrVxdrrlng van New Yofk
de komende jaren aBcrn nog maar ernstiger
vormen aan te nemen En dus meer grwrld
meer drugs, meer daklozen, meer vuil meer
paddestoelen
Paddestoelen? Inderdaad mushrooms. Dat w
dr bijnaam die de slraat beeft grgrvm aan
kinderen die prr ongeluk, dor* verdwaalde
kogels, worden doodgrschotrn bij «chtetpar
tijen tussen Nj voorbeeld drugsbendes Wtg
jaar zomer werden In New York zo vier kin
lieren grd<»«1 —Wf M bnitm speelden, in
dr keuken van hun oma rondliepen, of in
bed lagrn Nog eens zes raakten die rotnn
rmsiig gewond ümchukfigp slachtoffertjes
van de grote stad waren het. even kwetabaar.
rv en makkelijk te knakken als paddrstoqlpt
z
BIJVOEGSEL
Mushrooms' is de bijnaam die de straat heeft gegeven aan kinderen die per ongeluk, door v
dwaalde kogels, worden doodgeschoten bij schietpartijen tussen bij voorbeeld drugsbendes
Het verval van New
York begint
onrustbarende vormen
aan te nemen
Het was op een warme avond in
mei dat in de Newyorkse wijk
Brooklyn vijf mensen werden
doodgeschoten. Alle inwoners van apparte
ment 2A in een flatgebouw aan Snyder Aven
ue werden toen kort na elkaar geëxecuteerd.
Een familielid ontdekte de moorden toen ze,
na langdurig vergeefs aanbellen, door een
sleutelgat gluurde. De politie kon alleen maar
vaststellen waar de doden lagen: drie onder
een bebloede deken in de woonkamer, een in
de keuken, een in een slaapkamer.
De slachtoffers waren twee jongens van 3 en
13, een jonge vrouw van 19 en een man van
25. Ze waren allemaal van zeer nabij in het
hoofd geschoten. Dan was er nóg een dode:
de 26-jarige Andrea Vella. Zij was hoogzwan
ger en niet alleen door haar hoofd geschoten,
maar ook door haar buik.
Nee, de moordenaars waren niemand verge
ten. Reden voor de veelvoudige moord?
„Waarschijnlijk iets met drugs", aldus politie
woordvoerder Fred Weiner.
De moorden waren gruwelijk genoeg om de
Newyorkse kranten te halen, maar een dag
later las je er al bijna niets meer over. Toen
was er een nieuw onderwerp van de dag: een
gat in de beroemde Manhattan-brug. Op
dinsdag 14 mei viel er ineens een gat van an
derhalve bij een halve meter in het bovenste
wegdek van de 81 jaar oude brug. Het onder