Cultuur
'Zingen wij niet
goed, dan koopt
publiek 'n plaat'
Vrienden Schouwburg
'strikken' Jenny Arean
Orgeldag in Leiden Expositie van vijf kunstenaressen
Concert van Barokensemble
Oudheden in teken
van de Prehistorie
Donderdag 23 mei 1991
Rcdacbe 071-161400 CHS VAN HOORE ANNEMIEK RUYGROK JAN RIJ SO AM SASMA STOEUNGA Eind»*d*cöe PAUL OC TOMBE Vorming RON VAN HAASTREGT
9
NIEUWSLUN
Klassieke dans bij Volkenkunde
LEIDEN Dejavaanse dansgroep Kuwung-Kuwung en de In
diase dansschool Abhinava zullen zondag 26 mei in de aula van
het Rijksmuseum voor Volkenkunde klassieke dansen uitv oeren.
De Javaanse en Indiase danstradities hebben elk een eigen ka
rakter, maar toch ook raakpunten. Om het publiek vertrouwd te
maken met overeenkomsten en contrasten zal aan het begin van
elk programma-onderdeel een toelichting worden gegeven.
De voorstelling wordt geopend met een traditioneel offer, een
puja, aan de god van de dans. Verder staat de Bharata Natyam
centraal. Deze tempeldans werd in Zuid-India uitgevoerd door
danseressen die werden gezien als de dienaressen van god. De
voorstelling begint om drie uur.
Suzy Boguss in Alphen
ALPHEN Country-wonder Suzy Boguss treedt met haar eigen
formatie woensdag 29 mei op in De Bron. Troubadourweg 2. AJ-
phen aan de Rijn. In het voorprogramma staat The Peter Hill
Band.
Suzy Boguss wordt gezien als de 'opvolgster' van Emmylou Har-
ris. Zij begon haar carrière als werkstudente in koffieshops en
nachtclubs in de Amerikaanse staat Illinois. Later trad zij op in
Nashville en debuteerde met de lp/cd 'Somewhere between'.
Later volgt het album 'Moment of truth', waarop haar vocale
kwaliteiten nog beter uit de verf komen. De KRO zal van dit een
malige optreden opnamen maken.
'IN AFRIKA' van Adnaan
van Dis, 'De Nis der
schande' van Ismail Kadre
en nog meer boeken wor
den besproken op de boe
kenpagina.
Toonkunstkoor viert 40-jarig jubileum
'Hmm, hmm, hmm', het
koor doet stemoefeningen.
Onder leiding van zangpe
dagoge Ellen Looyestein
worden stembanden losge
maakt, de fortes getest. Het
Toonkunstkoor Leiden e.o.
dat dit jaar 40 jaar bestaat
en op 31 mei een jubile
umconcert uitvoert in de
Pieterskerk, heeft een van
zijn laatste repetities.
INTERVIEW ANNEMIEK RUYGROK
Dirigent Hans van den Toom.
nu 12,5 jaar leider van het koor,
neemt de koorpartijen van Dido
and Aenaes van Purcell door.
"Die T moet hard aangezet.
Want dat komt net na de pauze.
Je hebt koffie gedronken met je
familie en kennissen en dan
moet dit erin knallen: Tritons
and Nereids come pay your de
votion", scandeert hij. En daar
gaat het weer uit volle borst.
Keer op keer.
We schrijven 1951 als dirigent
Iskar Aribo via een oproep in de
dagbladen melding maakt van
de heroprichting van het Toon
kunstkoor. Al in 1875 beschikte
Leiden over Toonkunstkoren,
maar die raakten kennelijk in de
versukkeling. Aribo liet het
toenmalige Leidse A Capefla
koor, 60 leden groot, opgaan in
dit nieuwe Toonkunstkoor en
plaatste een advertentie om er
nieuwe leden bij te krijgen.
Een van de koorleden van het
eerste uur is mevrouw Th. J.
Carrière-van Schaïk: "Eerst was
Toonkunst louter een a capella-
koor. Later kregen we ook or
kestbegeleiding. Zelfs het Con
certgebouworkest heeft ons een
keer begeleid. Dat was een rib
uit het lijf: 7.000 gulden kostte
dat. Moet je nu eens komen".
Een van de hoogtepunten
vormde de uitvoering van
Bach's Hohe Messe tijdens het
Holland Festival. Onder leiding
van de toenmalige dirigent en
Bach-kenner Gerard Akkerhuis.
Het koor stond twintig jaar
onder leiding van Aribo, moest
vervolgens in zeven jaar tijd drie
maal van dirigent wisselen en
heeft sinds 1978 in Hans van
den Toom opnieuw een prima
leider getroffen. "Het koor was
in die periode van zeven jaar
wat in de versukkeling geraakt",
aldus voorzitter Mleke van
Driel. "Maar onder Van den
Toom zijn we vernieuwd en
verjongd. We tellen nu 80 leden.
Precies de goede omvang voor
een koor. Met meer leden wordt
het te massaal. Al kunnen we er
altijd baritons en tenoren bij ge
bruiken".
Vlak na de oprichting kwam
ook Suzanne Winsemius-Harms
n het eerste uur Mevrouw Th. Carrière-van SchaTk (links) en Suzanne Winsemius-Harms "Alles moet wijken voor de repetitie-avond
Twee leden v
op dinsdag".
het koor versterken. "Ik was uit
Amsterdam naar Leiden ver
huisd, waar enkele kennissen
van me lid van het Toonkunst-
koor waren. Waarom kom jij er
ook niet bij? Ach. ik zocht een
hobby als afwisseling van de
zorg voor kinderen en huishou
den en dit kon ik plooien. Ik
ben er nooit meer weggegaan.
Elke dinsdagavond repetitie.
Verjaardagen worden ervoor
uitgesteld. Want de dinsdag
avond is heilig
Dat geldt ook voor mevrouw
Carrière, die overigens op 31
mei voor het laatst aan een con
cert meewerkt. "Het was voor
mij van levensbelang. Mijn man
was negen maanden per jaar
van huis, omdat hij zeevarend
was. Dan zoek je toch afleiding.
Maar ik vind dat ik er nu mee
moet ophouden Want ik ga In
ver in de vut dan in de wao",
zegt de dame die de pensioen
gerechtigde leeftijd al een paar
jaar geleden bereikte. "Je moet
niet doorgaan tot het niet meer
kan. En ik merk dat ik de laatste
tijd meer plu/icr fa de repetun
dan in het concert zelf heb. Die
uitvoering vraagt een enorme
inspanning".
Stemtest
Hoewel amateurs het koor 'be
volken' is de werkwijze beslist
niet amateunstisth te noemen.
Tenminste om de vijf jaar moet
een verplichte stemtest worden
afgelegd. Toonladders worden
door /angpedagoge Looyestein
en dirigent Van den Toom kn
tisch beluisterd, evenals een ei
gen keuze stuk en een 'solfège'
I zangoefening op de namen van
de toontrappen) Suzanne
Winsemius: "Toen ik bij Toon
kunst begon zong ik sopraan,
nu ben ik bij de alten ingedeeld.
Overigens op eigen verzoek".
Wie de koorgelederen wil be
treden moet een vrij strenge au
ditie doen. waarbij eisen wor
den gesteld aan scholing, into
natie en ervaring. "Want als wij
niet goed zjngen, dan zegt hel
publiek:' Wat een rot-koor'. En
dan koopt hel liever een mooie
plaat".
Het jubileumconcert van het
Toonkunstkoor is op vn|dag tl
md in de PtotenÉeik Uiige
voerd worden het Dl
van Mozart, de "Vcspcrac solen
nes de Conicvsore'. eveneens
van Mozart en dc 'Dido and
Anaeas' van Purcell.
Aan het concert werken ah
solisten mee liscttc I mmink
(sopraan), litskc Stccndam (so
praan), Fiekojan H ooiboom
(mezzo). Nicolas Mansfqjd (U-
nor) en Math Duks (bas ban
ton). De begeleiding is in ban
den van het Randstedelijk Begr
Icidingsorkest met op pijporgel
/clavecimbcl Tmus I send oom
de vaste begeleidster van hei
Toonkunslkoor.
CABARET ANDRE LAMMERSE
Ter gelegenheid van het tweejarig jubileum van
de vereniging Vrienden van de Leidse Schouw
burg, zet Jenny Arean haar soloprogramma Het
Huishoudschoolsyndroom nog één keer op de
planken. In eerste instantie was de voorstelling
bedoeld voor de Leidse Schouwburgvrienden al
léén, maar omdat er nog 200 kaarten over bleven,
krijgen nu ook andere geïnteresseerden een
laatste kans de voorstelling op woensdag 29 mei
bij te wonen.
"Het heeft nog moeite gekost om Arean hier
voor te strikken", zegt C. Vermaas, voorzitter van
de vriendenclub. "Alle spullen en attributen voor
zo'n voorstelling moesten weer uit de kast wor
den gehaald. Dat was een heel gedoe. Arean zelf
bleek gelukkig bereid hier naartoe te komen, hoe
wel ze eigenlijk met de voorstelling al was ge
stopt".
De voorzitter verbaast zich er over dat de Leid
se Schouwburg niet is uitverkocht, terwijl de
voorstelling nog hordes publiek in Amsterdam
trok. De ruim 400 leden van zijn vereniging te
kenden zich mondjesmaat in tijdens de voorver
koop die alleen voor hen was bedoeld.
Het Huishoudschoolsyndroom van lenny
Arean haalt op cabareteske wijze jeugdsentiment
en nostalgie naar boven. De verhalen over jeugd,
de huishoudschool, haar vriendinnen, het vrouw
zijn worden afgewisseld met liedjes van Robert
Long en Willem Wilmink. Als het om seks en lief
de gaat, noemt Arean de dingen bij hun naam
zonder daarbij banaal te worden. Al met al be
staat het programma van Arean uit veel zangta
lent en verassende conferences.
Na de slechte publiciteit rond de Leidse
Schouwburg, twee jaar geleden, werd de vrien
denvereniging opgericht. Dat er grote sommen
geld spoorloos verdwenen en de schouwburg zich
in de rode cijfers had gewerkt, deed veel bezoe
kers pijn, zegt Vermaas. Door een vereniging op
te richten, kan enige invloed op het theaterpro
gramma worden uitgeoefend. Ideeën en sugges
ties vanuit de vereniging worden aan de directie
voorgelegd, waardoor de 'vrienden' in zekere zin
een stem in het kapittel hebben.
Vermaas benadrukt het unieke karakter van de
Leidse Schouwburg. "Met zijn bijna 300 jaar is dit
de oudste schouwburg in Nederland. En de mooi
ste, vind ik. Een juweeltje. Dat wordt wel eens
vergeten hier in Leiden. Dat de schouwburg een
grote culturele functie voor Leiden en omstreken
vervult. Tenslotte hebben we zo'n tien premières
per jaar. Daar mag je best wel eens even bij stil
staan".
Het nieuwe seizoen, waarvan het programma
op 14 juni wordt bekendgemaakt, biedt ook weer
een kleurrijk programmering, weet Vermaas. Hij
verklapt alleen dat musicals ruimschoots aan bod
zullen komen.
Jenny Arean treedt woensdag 29 mei op voor de Vrienden van de Leid
se Schouwburg. Andere belangstellenden zijn echter ook welkom
De Stichting orgelstad Leiden
organiseert komende zaterdag
alweer de zevende orgeldag. In
tal van kerken zijn orgelconcer
ten te beluisteren. Wie het hele
programma wil volgen kan 's
ochtends om tien uur beginnen
in de Waalse kerk. Daar be
speelt tot half elf Eric van Brug
gen het orgel. In de Pieterskerk
speelt vanaf kwart voor elf Hen
drik Kooiker, terwijl Anton
Doornhein vanaf half twaalf in
de Lokhorstkerk een orgelcon
cert geeft.
Na de lunch neemt Henk Jas-
perse om half twee achter het
orgel van de Evangelisch-Lu-
therse kerk plaats. Organist
Joop Brons en de Cantorij van
de Hooglandse kerk o.l.v. Hans
Brons verzorgen om kwart over
twee een concert in de Hoog
landse kerk. Om kwart over drie
neemt Ben Feij zijn positie in de
Marekerk in. Om vier uur is de
slotmanifestatie in de Harte-
brugkerk. Folkert Grondsma
speelt eigen werken m.m.v. van
het Hartebrugkoor onder lei
ding van René Verhoeff. Dat
koor zal samen met organist
Anton de Boer en het Noord-
Hollands Koperkwartet o.l.v
Gerrit van Slooten 'Christus vin
dt' spelen van de Belgische
componist Floor Peters, de can
tate van Helmut Walcha en de
len uit de 'Missa festiva' van de
Nederlandse componist Marius
Monnikendam.
Het is de bedoeling dat het
Noord-Hollands Koperkwartet -
bij mooi weer - elke keer voor
aanvang van het orgelconcert
tien minuten buiten voor de
kerk speelt.
De laatste orgeldag werd twee
jaar geleden in Leiden gehou
den. Toen zwol het aantal be
zoekers van 30 's ochtends aan
tot 400 's middags bij de slot
manifestatie. De organisatoren
hopen minstens evenveel be
langstellenden te trekken.
Katwijk
De Hoomse organist Peter
Zwart verzorgt morgen in de
Vredeskerk in Katwijk een orgel
concert. Dit concert, vrij toe
gankelijk voor het publiek (aan
vang 20.15 uur), heeft een af
wisselend karakter. Zo zal 'Eine
kleine musikalische Nachtwan-
derung' van Mozart worden ge
volgd door variaties op 'Aan de
oever van de snelle Vliet'.
NOORPWUK
Vijf hedendaagse kunstenaressen zullen van 25
mei tot 9 juni exposeren in de Nederlands Her
vormde Kapel in Noordwijk. Dc gemeente
Noordwijk organiseert deze expositie die als 'her
halingsoefening' geldt, omdat het \ijftal vorig jaar
ook gezamenlijk heeft geëxposeerd.
Mary Bezembinder concentreert zich op objec
ten van hout en op acryl-verf schilderijen. Haar
voorkeur gaat uit naar de persoonlijkheid van het
lichaam. Olieverf is de belangrijkste discipline
van Mariska Mallee. Daarnaast maakt zij etsen,
VOORSCHOTEN
Het Barokensemble Voorscho
ten bestaat tien jaar. Ter gele
genheid hiervan wordt op zater
dag 25 mei een concert in de
NH Kerk (Dorpskerk) gegeven.
In de loop van de tien jaar
heeft de vaste dirigent. Malcolm
Davies, het Barokensemble we
ten te kneden tot een hechte
eenheid. Het ensemble heeft in
die tijd veel concerten, ook bui
ten Voorschoten, gegeven. Be
kend zijn de koffieconcerten in
het Ambachts- en Baljuwhuis.
Tot de hoogtepunten in de
geschiedenis van het ensemble
behoren de uitvoering van Han
dels 'Messiah' met net British
Choir, een toernee naar Enge
land en Wales bij gelegenheid
van het eerste lustnim. en re
rentelijk de uitvoering van Lul-
ly's toneelmuziek bi) de voor
yelling van Molières 'Monsieur
de Pourceaugnac' door de To
neelgroep Voorschoten In dit
liistrumjaar zal in oktober een
korte toernee worden gemaakt
door België met concerten in
Brussel, Antwerpen en Schoten.
CONCERTEN
Het Rijksmuseum van Oudhe
den staat het komende week
einde (zaterdag 25 en zondag 26
mei) in het teken van de Prehis
torie. Voor kinderen en volwas
senen is er een programma met
demonstraties, rondleidingen,
films en lezingen.
In de centrale hal, aan de voet
van de Taffeh tempel, geeft de
stichting Prehistorisch Huis de
monstraties. In authentieke kle
dij wordt hier de prehistorische
technieken van houtbewerken,
manden vlechten, spinnen en
weven getoond. In een ander
deel van het museum kan door
middel van een microscoop en
een daarop aangesloten video
systeem aan de nand van kras-
jes en glans op vuurstenen wor
den bepaald waarvoor dat stuk
gereedschap is gebruikt.
In de tentoonstelling 'Oer
mensen in Nederland' worden
demonstraties gegeven van het
verwerken van ruwe vuursteen
tot bruikbare werktuigen. Rui
ten op een van de binnenplaat
sen van het museum laten stu
denten de techniek van het op
graven zien. Bezoekers kunnen
zelf met troffel en kwast in de
'opgravingen' aan het werk.
Voor kinderen wordt in één
van de filmzalen geregeld cm
film van de Flinstones vertoond
Voor een wat ouder publiek is,
behalve een aantal eigen pro
dukties over dc prehistorie, dc
film Quest for Fire' te zien
Op beide dagen zal de con
servator van de afdeling prehis
torie. drs. Iro Verban, een le
zing over de "lagers en verzame
laars in het jong Paleolithicum
en Mesolithiocum geven, ter
wijl de egyptoloog Paul Haanen
in zijn lezingen dc overgang van
de Egyptische prehistorie naar
de histone centraal zal stellen
1 LEIDEN
HOOGLANOSC KERK
'Ven Humana mei Zomer «von
ken", een gecomb neeKJ concefl
erge'en hoor. 20 15 uur
stadsgehoorzaal
Kun Delnow. ?0 (X
voorschoten
nh kerk
Barohenve^o* voo
trumconcart. 20 15
PODIUMBLIK
aquarellen en zeefdrukken Niet de figuratie,
maar de sfeer is in haar werken het belangrijkste
bestanddeel.
Planten, dieren en mensen, weergegeven als in
een droom, vormen de onderwerpen voor Sonja
van der Brug. terwijl C^alire Delperdange als
beeldhouwster haar inspiratie in de scheppings
verhalen vindt.
Etsen, opgebouwd in verschillende technieken,
zijn de specialiteit van Heieen Warnaar
De expositie is geopend op maandag tot en met
vrijdag van 14 tot 17 en van 19 tot 21 uur, zater
dag en zondag van 13 tot 16 uur.
lijk uitslui-
werd ge-
«tnirr zich
tot de pe-
Hoewel aanvan
tend Rarokmuzn
speeld. heeft het t
geleidelijk verbrei
node van de VToog klassieken,
de romantiek en zelfs tot de ei
gentijdse muziek. Ook voert het
orkest van tijd tot tijd werken
uit waarbij aankomende musici
de gelegenheid krijgen ervaring
op te doen als solist
Tijdens het lustrumconcert
zullen onder meer werken van
Bach. Mozart. I Igar, Pepusch en
Boyce ten gehore worden ge
bracht. Aam ang; 20.15 uur.
Grootje* PlMWHiMl i en Erna
bêMWd 00 öe ocwa .»n\ev>
Deze F»
a *e~gt
t*t«r^
rww«r»fi«h»<a te
Ooodr*** rauw I
*e*r*t van «i
BRUIENMAN
De licht ironische benadering waarmee Anton Tsjechov omgaat met de
tragische Ivanov is terug te vinden in de interpretatie van Het Nationale
Toneel Overigens is de uitvoering behoorlijk omstreden Mensen lopen
soms weg uit de voorstelling vanwege de soms 'harde' en racistische
grappen .iQTOm
VUVLCtLY.