Leiden
Kritiek wijkcomité
op bouwplan LD
Stakingen in schildersbedrijven
Stroom Oostduitsers
'verovert' Katwijk
Duo gewond
Vechtpartij
Stationsweg
Politieauto
beschadigd
Dinsdag 21 mei 1991
Redactie: 071-161400 Eindredactie: HENK HOUTMAN Vormgeving: SIMON DE GRAAF
11
LHDEN/REGIO JAN WESTERLAKEN
Opmerkelijk veel - voormalige -
Oostduitsers hebben de Pink
steren aangegrepen om een be
zoek te brengen aan de Neder
landse kust. Vooral Katwijk was
in trek. Met bussen vol werden
ze aangevoerd. Een VVV-woord
voerster vertelde dat het nog
niet eerder was voorgekomen
dat zoveel voormalige Oostduit
sers de badplaats aandeden.
Niet alleen de Oosterburen wa
ren in groten getale richting Ne
derland gekomen. Hoewel ze
veruit in de meerderheid waren,
waren er ook behoorlijk wat Ne
derlanders die een weekeinde
aan de kust doorbrachten.
Noordwijk heeft een weekeinde
achter de rug dat qua drukte
vergelijkbaar was met het Paas
weekeinde. Toen was het weer
aanmerkelijk beter. "We zijn
dus dik tevreden", aldus VW-
directeur M. van der Jagt.
De bloemententoonstelling De
Keukenhof in Lisse beleefde een
prima weekeinde. Ruim 35.000
bezoekers namen de laatste
kans waar om de Nederlandse
bloementuin te bezichtigen. De
Keukenhof sloot gisteren zijn
deuren om pas weer volgend
voorjaar weer open te gaan.
Het wat druilerige weer van de
afgelopen dagen noemt een
woordvoerder van de Lissese at
tractie 'prima Keukenhofweer'.
Een vergelijking met het bezoe
kersaantal van het pinkster-
weekeinde verleden jaar is niet
te maken, omdat Pinksteren
toen na de sluitingsdatum van
de Keukenhof viel.
Van de bezoekers had, zo meldt
de woordvoerder, een opvallend
groot aantal de Franse nationa
liteit. "Het aantal Fransen
neemt nog steeds toe. De Duit
sers zijn, met een aandeel van
bijna 40 procent, nog steeds de
belangrijkste groep buitenland
se bezoekers", aldus de Keu
kenhof-man.
De Leidse musea zeggen niet te
klagen over de drukte tijdens
Pinksteren. Oudheden stelt dat
het 'niet bijster druk' was, om
dat er geen speciale activiteiten
waren. Komend weekeinde zijn
die er wel. Dan wordt er een
pre-historisch weekeinde ge
houden waarin bezoekers zelf
mogen meedoen aan een op
graving. Boerhaave was met
ruim 1000 bezoekers 'tevreden'
en spreekt van een redelijke
drukte. Tevredenheid ook bij
Volkenkunde, dat zo n 1400 be
zoekers binnen kreeg. Meer, al
dus een woordvoerder, dan met
een normaal weekeinde.
'WINNIE MANDELA'
kan best worden omge
doopt in buurthuis 'Zan
geres Zonder Naam. vindt
een bnefschnjver
DE NIEUWBOUW van
het leidsch Dagblad
wordt te hoog. vindt het
wijkcomité Vreewijk
Het plan voor de nieuwbouw van het Leidsch Dagblad
aan de Witte Singel/Maliebaan is niet op alle onderdelen
bij de buurtbewoners in goede aarde gevallen. Nadat het
wijkcomité Vreewijk eerder liet weten het bouwplan op
hoofdlijnen toe te juichen, blijkt de buurt toch bezwaren
te hebben tegen de hoogte en de omvang van de nieuw
bouw.
It'll, "f Ir wrvangen dour een
schuin dak. of tc vervangen
dour penthouses die vanaf de
begane grond minder zichtbaar
Niet iedereen zocht het afgelopen pinksterweekeinde de kust of de attractieparken op. Dit gezin sloeg zijn
tent op tussen de universiteitsgebouwen aan de Wassenaarseweg. foto loek zuyderduin
LEIDEN GERT VISSER
Het bouwplan van het Leidsch
Dagblad voorziet in handhaving
van het 'oude' gebouw van ar
chitect Dudok aan de kop van
de Witte Singel en sloop van de
bijgebouwen en de inmiddels
verkrotte woningen. Aangeslo
ten op het puntgebouw is een
kantoorgebouw gedacht terwijl
het gat tussen LD en de univer
siteit wordt gevuld met een ap
partementencomplex van vier
tot vijf woonlagen hoog. De toe
gangsweg tot de Maliebaan
komt tussen beide nieuwe ge
bouwen.
De bezwaren van de bewoners
hebben vooral betrekking op de
hoogte van het appartementen
complex. "Een massief bouw
blok van vier of vijf woonlagen
past slecht m de omgeving",
schrijven zij. Gepleit wordt om
de bovenste laag te laten verval-
zijn.
De buurtvereniging prole^
teert bovendien legen het feit
dat het nieuwe kantoorgebouw
breder is dan het huidige. De af
stand tussen de woningen aan
de Rijn- en Schiekade en het
kantoor van het Leidsch Dag
blad wordt daardoor kleiner en
dat wordt als 'zeer bezwaarlijk'
Parkeren
De aanleg van een parkeergara
ge onder hel appartementen
complex wordt door het wijkco
mité toegejuicht omdat de par
keervoorzieningen in de wijk nu
al overbelast zijn. Als werkne
mers van het leidsch Dagblad
hun auto op de openbare weg
moeten parieren. zal de par
keerdruk in de wijk onaan
vaardbaar doen toenemen, zo
wordt gevreesd Daarom moet
er in het plan een eigen par
keervoorziening voor het
Leidsch Dagblad worden opge
nomen. aldus het comité
Om tegen te gaan dat bewo
ners en w erknemers in de buui
parieerplaatsen beslag gaan ut
men. dienen rond IJl en urn
erstU'H uitsluitend kun pu
keerplaatsen te komen
De architectuur van de
nieuwbouw, door het wijkcomi
té als 'eigenzinnig' aangeduid
spreekt aan Toch wil hel comi
té met een definitief oordeel
wachten tot het schetsplan zijn
definitieve vormgeving heeft ge
kregen.
De buurt stelt voor een begr
leidingsgrocp in het leven tc
roepen waarin naast vertegen
woordigers van LD en gemeen
te ook buurtbewoners zijn ver
tegenwoordtgd De directie van
het Leidsch Dagblad kondigdt
eender aan eind van dit jaar ol
volgend jaar met definitieve
plannen voor de nieuwbouw u
willen komen Gezocht wordt
naar een architect die het eerste
plu \<-rricr uitwnkt
LEZERS SCHRUVEN
LEIDEN/UTRECHT
Stakende schilders hebben zich vanmor
gen in groten getale aangemeld op onge
veer 40 punten verspreid over het hele
land. Bij het meldpunt in Leiden, Hans
Menken Bowling aan de Boshuizerlaan,
hadden zich rond 9.30 uur ruim honderd
werknemers laten inschrijven. Daaron
der waren 52 werknemers van de Al-
phense firma Spruijt die in optocht naar
Leiden waren getrokken om zich te laten
registreren.
Actiecoördinator D.F. Mollema is te
vreden met dat aantal. "De spontaniteit
is groot. In deze bedrijfstak kun je niet
een groot object ineens in staking roe
pen. Het is ook een hele stap voor men
sen die in 20 jaar geen actie hebben ge
voerd. In Leiden en de Bollenstreek zijn
er ongeveer 300 schilders die we niet al
lemaal konden bereiken. We moeten het
vanochtend hebben van spontane aan
meldingen".
Met stakingen voor onbepaalde tijd
willen de bouwbonden van FNV en CNV
de werkgevers in het schildersbedrijf
dwingen om met betere cao-voorstellen
te komen. Vorige week vrijdag stelden de
vakbonden de werkgevers een ultima
tum. De werkgevers verklaarden op de
valreep dat ze bereid waren het overleg
te heropenen, maar volgens de vakbon
den hadden ze zoveel 'mitsen en maren'
dat de bonden meenden dat er onvol
doende basis was om het overleg te her
openen.
Volgens de bouwbonden willen de
werkgevers bijvoorbeeld nog steeds tor
nen aan de prijscompensatie. De werk
gevers verklaarden vrijdag dat ze de ac
ties van de bonden onnodig vinden. Ze
sluiten een gang naar de rechter niet uit.
Een woordvoerder van het actiecen
trum van de bouwbonden in Woerden
zei vanmorgen dat volgens de eerste in
drukken de actiebereidheid 'redelijk
groot' is. De bonden rekenen op een be
hoorlijke animo onder de schilders om
actie te voeren. De organisatiegraad is
hoog: 70 procent van de schilders is aan
gesloten bij de bouwbonden van FNV of
CNV. Om de stakers op te peppen hou
den de vakbonden in de loop van deze
week regionale bijeenkomsten. Vrijdag
staat er een landelijke protestmanifesta
tie op het programma in Utrecht.
Rond half tien hadden de bouwbon
den in totaal al 1500 stakers geregi
streerd. Een woordvoerder van het actie
centrum verwachtte dat daar in de loon
van de ochtend nog veel stakers bij zul
len komen. De bonden mikken voors
hands op 2000 stakers.
Mandela
Naar aanleiding van uw rubriek
Steeds in de krant van donder
dag 16 mei wil ik hierbij reage
ren op het artikel over het
buurthuis 'Winnie Mandela'.
Waarom kan hei buurthuis mn
de naam dragen van de Zange
res Zonder Naam? Waarom
moet dat zonodig worden beti
teld als ongeschikt? Als echte
Leidse vrouw vind ik haar juist
zeer geschikt. Woont Winnie
Mandela soms wel in Leiden?
Woont Nelson Mandela in Lei
den (als een man al in aanmer
king had gekomen)? Hebben ze
ooit in Leiden gewoond? Ze we
ten waarschijnlijk niet eens
waar Leiden ligt.
Bij de Zangeres Zonder Naam
hoef je daar niet over na te den
ken. Zij is in Leiden geboren en
heeft er jaren gewoond. Zou het
niet mooi lün om |ubl bon
naam te verbinden aan een
buurthuis in een wijk waar alle
maal vrouwen zijn vernoemd
die voor andere mensen klaar
stonden. Zo ook de Zangeres,
die voor alle rangen en standen
klaar staat, wat zij ook duidelijk
heeft gemaakt op al haar platen.
Een 25-jarige motorrijder en
zijn 22-jarige passagier uit Lei
den zijn gisteravond op de Lan
ge Mare gewond geraakt. De
bestuurder moest remmen voor
een hond en ging onderuit. De
passagier bleek zijn bekken te
nebben gebroken. De man is
opgenomen in het AZL. De be
stuurder, die teveel had gedron
ken, werd aan verwondingen
behandeld.
De Leidse politie heeft zondag
ochtend vroeg een 20-jarige
man uit Voorschoten aange
houden die klappen en stomp
en had uitgedeeld aan een 21-
jarige Leidenaar. De man haal
de uit toen de Leidenaar een
opmerking maakte die hem niet
beviel.
De vechtpartij ontstond voor
Club '70 aan de Stationsweg.
Toen de politie arriveerde,
stond een groot aantal mensen
rond het tweetal. Om te voorko
men dat ook anderen zich met
de ruzie zouden gaan bemoei
en, hield de politie zich in eerste
instantie even afzijdig.
Een 27-jarige Leidenaar heeft
vannacht een politieauto be-
worden aangehouden in zijn
woning aan de Floresstraat. Op
het politiebureau bleek dat de
man veel te veel had gedronken.
De politieauto stond aan de
kant van de weg. Agenten wa
ren uitgestapt en bezig een be
keuring uit te schrijven omdat
een andere wagen verkeerd
stond geparkeerd. Rond kwart
voor een reed de leidenaar
langs en schampte het voertuig
van de politie.
DE TUD VAN TOEN
De zangeres zou de ideale per
soon zijn die de het buurthuis
zou kunnen heropenen en de
naam van het buurthuis ope-
nieuw een klinkende naam zxiu
geven Voor mij mag haar naam
net als haar gouden platen in
gouden letters op het buurthuis
worden gezet
Dus niks Umburgse Voor nii|
en ik weet zeker tx>k voor vele
anderen, blijft ze een echte
Leidse.
W. Flamai
Mary Zeldenrustweg 7.
Leédcf
BURGERLUKE STAND
II 7EVA i
Wie op donder
dagavond of za
terdag door het
winkelcentrum van Leiden
loopt, zal zich niet realiseren
dat deze manier van inkopen
doen, die we winkelen noemen,
pas een goede eeuw oud is. In
de middeleeuwen kocht men
dagelijkse levensbehoeften als
groenten en fruit op de markt.
Koopwaren werden net als nu
op de weekmarkt in kramen of
op de grond aangeboden. Voor
luxe en exotische goederen,
zoals zijden stoffen, was men
aangewezen op de internatio
nale jaarmarkten in de grotere
steden. Andere goederen wer
den verkocht op een speciale,
plaats zoals een visbank, een
korenbeurs, een vleeshal enzo
voort. De vleeshal was vaak in
het raadhuis ondergebracht.
Daarnaast hadden ambachtslie
den hun werkplaats aan huis.
De ruimte aan de straatzijde op
de begane grond werd gebruikt
om produkten te vervaardigen
èn te verkopen. De ondergevel
was destijds van hout. Voor de
grote ramen waren luiken be
vestigd waarvan een deel als lui
fel naar boven werd geklapt.
Het andere deel klapte men
naar beneden uit en diende als
toonbank. De bovenlichten wa
ren gevuld met glas in lood. Op
schilderijen uit de zeventiende
eeuw zijn dergelijke winkels
nogal eens te zien. Op die af
beeldingen zien we ook dat de
gevels waren voorzien van uit
hangborden met daarop het be
roep van de eigenaar. Over de
prijs werd onderhandeld want
vaste prijzen kende men niet.
Eerste warenhuis
Halverwege de vorige eeuw
werd in Parijs het allereerste
warenhuis geopend. Alle goede
ren waren er geprijsd en over de
prijs viel niet te onderhandelen.
De klant kon alles bekijken zon
der zich verplicht te voelen iets
al te nemen Als hel nUkel niet
goed was, kon het worden ge
ruild of kreeg men zijn geld te
rug. Ook nieuw was het ver
schijnsel van de uitverkoop.
Rijn 4. compleet met uiige
bouwde vitrine. Het café De
Twee Spiegels aan Nieuwstraat
11 heeft twee grappige baluster -
zuilen die zijn geïnspireerd op
f l t rrrn^nn wmm *1 w
De pui van de lunchroom van Snijers aan de Botermarkt 15 is een goed voorbeeld v
i eclecticistische pui uit de vorige c
Dit verkoopsysteem werd al
snel populair en in de grote ste
den van Europa schoten waren
huizen en passages als padde
stoelen uit de grond. Het uit
stallen van artikelen had grote
consequenties voor het uiterlijk
van winkels. Grotere etalagerui
ten om de koopwaar goed te
kunnen aanprijzen werden zeer
gewild.
Onder de Franse bezetting wer
den straatnamen en huisnum
mers ingevoerd en werden de
karakteristieke uithangborden
overbodig. Bij sommige winkels
Winkelpuien door de
eeuwen heen sfeerbepalend
hei
bleven ze gehandhaafd of wer
den ze vervangen door andere
herkenningstekens zoals de ga
per bij een drogist en de rood
witte stok bii de kapper. (Een
barbier verrichtte tevens aderla
tingen: het rood stond voor het
bloed, het wit voor het ver
band.) Ook in Leiden is een
aantal van deze herkenningste
kens bewaard gebleven tegen
over de Vleeschouwerij in de
Pieterskerkchoorsteeg bij de
voormalige spekslagerij zijn var
kenskoppen afgebeeld en In de
Bonte Koe. het café in de Hoog
landsekerkchoorsteeg, is wxir
zien van koeickoppen. (hide
winkelpuien weerspiegelen de
destijds heersende architec
tuuropvattingen
In de negentiende
vooral de
eclectic isme populair Fen fraai
voorbeeld hiers an is de lAin
chroom van Snijers aan de Bo
termarkt 15 Het gaat hier om
een eclecticistische pui voor
zien van pilasters. een zoge
naamde Kroonlijst aan de bo
venzijde en bewerkte consoles
Ook het interieur is zeer de
moeite waard Een eenvoudiger
pui in deze stijl bezit Nieuwe
Jugendstil
Rond de eeuwwisseling kwam
de lugendstil op Kenmerkend
zijn de plantaardige vormen en
tegeltableaus, leiden kent nog
veel voorbeelden uit deze perio
de. Een minder bekend maar
erg mooi exemplaar is de four-
niturenwinkel van Fa. Flonjn
aan Hooigracht 26. Toen de po
pulariteit van de lugendstil af
nam koos men voor Art Deen
puien die werden uitgevoerd in
nout en zwarte materialen. Glas
in lood vulde de bovenlichten.
Aan de Breestraat 23 staat een
vrijwel intact voorbeeld, maar
zelfs aan de Haarlemmerstraat,
waar bijna alles ten prooi is ge
vallen aan de gevelterreur van
moderne ondernemers, staat bij
de winkel van Van Kampenhout
op nr 125 nog een praentige An
Deco pui.
Bovenstaand overzicht is nood
gedwongen incompleet, maar
wie goed oplet zal in leiden nog
meer mooie puien vinden Win
keipuien bepalen in hoge mate
de sfeer in ae binnenstad, maar
helaas is dat de laatste jaren te
weinig onderkend Veel winke
liers Idezcn voor een minimale
barrière tussen binnen en bui
ten. Borstweringen en penanten
werden gesloopt om plaats te
maken voor gapende gaten die
met een glaswand werden
dlchtgezet. Al snel werd men
geconfronteerd met de inbraak
gevoeligheid van dit soort puien
en zag men zich genoodzaakt
rolluiken aan te brengen Dit
maakt de winkelstraten na slui-
tingstijd tot de ongezelligste en
onherbergzaamste plekken van
de stad die vcH kleine rnmina
litelt en vandalisme uitlokken
De gemeente znu nieuwe
botiwaanvragrn kritischer moe
ten broordeirn Ook moderne
puien kunnen wel degeh|k mooi
zijn. maar dan mort et wel aan
dacht aan worden besteed'
LEIDEN
Geboren
LtmaenJMH Smit KARlM ATTlA
SOUMAN ATTIA. zv ASA AbOe'ba»
en R A l MrtmneMM I
LEAN NE. <Jv F LJ Kronenburg p-n A
van R r MATT HI j[ ANNA MAR A
Th H M On en hof en M W be Jon|»
RENEE MARIA ANNA. <Jv P L A Oos*
(3am en D M Z-mmermann K IBSTE N
«Jw H Trouwer en J A Moo TA
MARA BiANCA 9» C «T Ow«f" en B V
N MriMt p!Jl H 0BIN n A m
Wijh en M öen Hertog LOUBNA
M SebegmM f Mmu» «0CNII
SILVANA. <}v JPJ lengevpiil en S C
Suurmond ROY. re AO (Jen Haan er
R MM MI R N
en A C J A Beroets FRANC'SCUS
JACOBUS, zv J J J M Hoog»wener
M r» N RWé NR KIM
<1, 1 l V'«"'.'frgr r-
RENT RAIDCN zv JPM HuotenM
I L C v»n Brc m ROB'N Zr V
Jong* MONlEK dv J C Vasmen er T
••nDu-fn* STEVEN HAiK zv P R R*
car en A M A G»e*es VINCENT r.
DNF KieWenCM J vender Me<|*
DORUS DOORTjf M Kongen*a-H
en A Ge^Oes LARA HELENA. dv JM
r
Vonk en Y P Botman BAS Zv H j A
van Z ut phen en A M E Du< .r- vnc* vn
ROBIN «RIM S monvna r- 0 S
~,r- f. r V
UE.zv
zv JJ Hoes en M LxkJhout* ROGER
zv V R w o» en I e v »«E
OWKJGERTRUDE (Jv W W r-
F (Je B«t* ELISABETH UABiA T. I
E'abevenGP Roest*MiKf z« f
Oaaff en M A E C G<jv*»n SA
VANTHA Tv E (Je en MM
G'ivnan FELICE PATRICIA dn M
f' I A f 1
Dl NA ND NICHOLAS zv R R l*
mCHE V .r- Mf ND®
iVUHllMiNA Tv P OJe^ '/t
I V r lw '.AVAVA
Br* f f NA A
Qa -k en f Qakk jOOSjE (J* D
A -I u
