De TGV komt er aan
Flitstrein houdt
dorpen uitslaap
Niet kunnen slapen van een trein die er nog niet eens is. Wie had
dat ooit kunnen denken. In Leiderdorp, Rijpwetering en andere
dorpen in deze regio weten ze er alles van. De Train d Grande Vi
tesse (TGV) komt er aan. Wanneer de lijn tenminste het grootse
obstakel in Nederland, Leiderdorp, weet te passeren. Daar bestaat
de kans dat een hele wijk met bijna 700 woningen tegen de grond
moet. Maar niet alleen in Leiderdorp houdt de hoge snelheids
trein-lijn van Parijs naar Amsterdam de gemoederen bezig. Rijp
wetering wordt doorsneden, terwijl Zoeterwoude, Hoogmade en
een flink aantal andere dorpen komen in de lawaai-zone te lig
gen.
H| et protest is inmiddels goed op
gang gekomen en tot in Den
Haag hoorbaar. In Leiderdorp
heeft de reeds bestaande belangenvereniging
A4 zich ook op de snelheidstrein gestort en in
Rijpwetering zijn ze de afgelopen weken ook
'wakker geworden'. Ook daar is de boosheid,
en daardoor de actiebereidheid, groot. Achter
vele ramen prijkt het protestaffiche, en ook
de handtekeningenactie in het dorp verloopt
voorspoedig.
Het valt echter op dat
veel betrokkenen niet
goed op de hoogte zijn
van gevaren en gevol
gen van de aanleg van
"de treinbaan. Dat is niet
zo verwonderlijk: de
rapporten over de trein
zijn wel te koop, maar
daarvoor moet 180 gul
den worden neergelegd
In een uurtje op het ge
meentehuis lees je het
niet door, dus blijven de
meeste mensen versto
ken van voldoende informatie. De voorlich
tingsavonden zoals onlangs gehouden in
sportcentrum De Does, bieden ook niet di
rect soelaas: met 700 man in een zaal kom je
niet aan het rustig stellen van vragen toe.
SLACHTOFFER
De projectleider van de hogesnelheidstrein in
Nederland, K. van Hout, maakt één ding wel
duidelijk Leiderdorp dreigt het grootste
slachtoffer van en daarmee het grootste ob
stakel voor de komst van een hoge-snelheids-
trein te worden. Nergens in Nederland moe
ten zo veel huizen worden gesloopt en wor
den zo veel bewoners geconfronteerd met
geluidoverlast..
De TGV hangt als een Zwaard van Damo
cles boven Leiderdorp. Toch is het niet zeker
dat de trein het dorp ook daadwerkelijk gaat
doorsnijden. De financierders staan nog niet
te dringen en de aanleg van rails, viaducten
en bruggen alleen al vergt zo n slordige 3000
miljoen gulden. Daarvan moet de helft door
de overheid worden opgebracht.
Daarnaast mag Leiderdorp hopen dat het ka
binet straks voor een andere route kiest voor
de TGV. Er moet nog een besluit worden ge
nomen over de loop van het tracé ten noor
den van Rotterdam. Er kan worden gekozen
uit twee routes, eentje langs Hazerswoude en
dwars door het Groene Hart (tracé A) en een
tje door Leiderdorp (tracé B).
Van Hout: "Het cruciale verschil tussen de
twee tracés is dat bij A de natuur gigantisch
wordt aangetast en bij B het woonmilieu van
velen een gevoelige deuk krijgt".
KLAKKELOOS
De loop van de beide tracés is grof uitge
werkt. Beide lijnen leveren bekeken vanaf
Amsterdam bij Nieuwe Wetering het eer
ste probleem op. Het dorp is al door de snel
weg van het dichtsbijzijnde grote dorp,
Roelofsarendsveen, gescheiden. "De TGV zou
aan de andere kant van Nieuwe Wetering ko
men. Dat betekent dat de kern van twee zij
den geluidoverlast te verduren heeft en bo
vendien echt helemaal geïsoleerd van de bui
tenwereld komt te liggen", aldus een ambte
naar van de gemeente.
Direct onder Nieuwe Wetering splitst de
lijn zich in twee tracés. Tracé A doorsnijdt de
lintbebouwing van Rijpwetering vlakbij de
Aderweg. Vervolgens gaat de trein oostelijk
langs de dorpskern van Hoogmade, steekt
daar de Kromme Does over en loopt via de
Vlietpolder en de Hondsdijks polder naar de
Oude Rijn. Daar wordt een relatief klein stuk
je van de lintbebouwing doorsneden en moe
ten enkele huizen wijken.
Opnieuw dwars door het polderlandschap
heen bereikt de lijn dan Westeinde dat iets
ten westen van Hazerswoude-dorp ligt. De
dorpskern Benthuizen krijgt de trein niet
door zich heen: de rails liggen een eindje ten
oosten ervan. Vanaf Benthuizen loopt de lijn
oostelijk van Zoetermeer verder naar het zui
den.
GROTE GEVOLGEN
Bij tracé B zijn de consequenties voor de be
woners van deze regio aanmerkelijk groter
De problemen beginnen al bij Rijpwetering.
Het dorp wordt iets ten noorden van de snel
weg doorsneden door de rails. De lintbebou
wing ter plaatse is vrij dicht zodat er in dit ge
val heel wat meer woningen tegen de vlakte
zullen moeten en heel wat meer bewoners
met lawaai worden geconfronteerd dan bij de
andere route. Als de trein er komt, moeten er
circa tien huizen en boerderijen tegen de
grond.
Ten zuiden van Rijpwetering wordt de baan
van de hoge-snelheidstrein parallel gelegd
aan de reeds aanwezige snelweg Amsterdam
sen Haag. Het dorp Hoogmade wordt wes
telijk gepasseerd. Dan komt het grote pro
bleem: Leiderdorp.
Daar dreigen de bewoners van de Oranje-
wijk de dupe te worden van de aanleg van de
spoorbaan. Hoeveel huizen er tegen de grond
moeten, kan de projectleider niet zeggen,
maar dat het er honderden zijn kan iedereen
op zijn vingers natellen. De kans dat wordt
besloten om een tunnel onder Leiderdorp
aan te leggen is klein.
De NS rekenen grofweg
dat een kilometer onder
de grond 100 miljoen
gulden kost. "Bij Lei
derdorp moet je toch al
snel aan een tunnel van
een kilometer of vijf
denken. Reken zelf
maar uit wat zoiets
kost", zegt een NS-
woordvoerder.
Vanaf Leiderdorp loopt
de rails vlak langs Zoe
terwoude-Rijndijk en
veroorzaakt daar dus
opnieuw de nodige geluidoverlast. Zoeter-
woude-dorp wordt wel aangetast door de [iMmuUm
rails: in het deel van het dorp dat aan de
rijksweg grenst, gaat de lijn door een stukje
lintbebouwing heen. Er moeten daar enkele
woningen worden gesloopt, een groot aantal
mensen krijgt te maken met geluidsoverlast.
Bij Stompwijk ten slotte loopt de lijn verder,
een tuinbouwgebied in en gaat dan verder
om ten westen van Zoetermeer de snelweg
Den Haag Utrecht te doorsnijden.
Juist gezien de gigantische gevolgen voor Lei
derdorp, maar ook voor Jacobswoude (de
De TGV dwars door de Margrietstraat in Leiderdorp: het halve dorp ligt er wakker van.» FOTO Wim Dijkman
Woubrugge, Leimuiden
de), Alkemade, Leiden en Zoeterwoude,
wordt er voor dit gebied nog een milieurap
port, een zogenaamde Lokale Effecten Rap
portage (LER) gemaakt
De lokale effect rapportage bekijkt niet alleen
de effecten van de TGV maar koppelt daar de
verbreding van de A4 aan vast. Van 28 moge
lijke combinaties, variërend van niets doen
tot verbreden van de A4 zonder trein en met
trein, worden de effecten op het woonmilieu,
samervoeging de natuur, het landschap bestudeerd en de Breedeveld toont zich uitermate verontrust
Rijnsaterwou- sociaal maatschappelijke gevolgen bekeken. en daardoor geïrriteeerd: "Ze doen er In Den
De LER laat nog enkele maanden op zich Haag wel verdraaid gemakkelijk over. Het is
wachten, maar de hogesnelheidstrein ligt in nogal niet wat, een wijk of zelfs maar een
elk geval goed bij de regering; onder meer huis tegen de vlakte gooien De vooriich-
omdat de milieuvervuiling van dit middel van tingsavond van rijkswaterstaat is volgens
vervoer klein is in vergelijking met vliegtuig haar velen in het verkeerde keelgat gescho-
en auto. Bovendien is, zo beweren voorstan- ten: "In het filmpje dat ze vertoonden, maak-
ders, de TGV noodzakelijk om als handeisna- te de trein bijna geen lawaai. Dat is niet zo
te blijven tellea
Tegenover de voordelen
op macro-niveau staat
het klein, maar daar
door niet minder diep
menselijk leed op lokale
schaal.
Immers, wat heb je
aan de constatering dat
Nederland economisch
meetelt en de lucht iets
minder vies wordt als
elk uur een trein door je
achtertuin dendert. De
TGV maakt, daar kun
nen zelfs de pertinente
voorstanders niet om heen. veel lawaai. Een
op volle snelheid voorbijrijdende trein produ
ceert op 25 meter afstand een hoeveelheid la-
waal die vergelijkbaar is met een fabriekshal Oranjewijk is de afgelopen weken Ud grwor
IN EEN MUM
Een heel ander stemge
luid laat mevrouw ju.
eveneens uit de Frede-
rik Hendriklaan horen.
"Mij kan het niks sche
len als de halve wijk te
gen de grond moet. We
krijgen echt wei weer
een ander huis. Ik denk
eigenlijk ook niet dat
die trein er komt Ex is
al zo vaak over de ver
breding van de snelweg gepraat en daar komt
ook maar steeds niks van
Een groot deel van de bewoners van de
i autoclaxon op vijf meter afstand. In de den van de Belangenvereniging A4. In eerste
tuin blijft, zelfs als deze gunstig is gelegen ten instantie richtte deze vereniging zich met na-
opzichte van de rails, een fikse hoeveelheid me op (of beter gezegd tegen) de verbreding
lawaai over. van de snelweg en waren de meeste leden
woonachtig in de Kerkwijk. Juist deze wijk
wordt getroffen door de verbreding. Vanuit
hun positie als overlegpartner met de ge
meente Leiderdorp, is de belangenvereniging
ook tegen de TGV actie gaan voeren.
Voorzitter Mac GUlavry van de belangen
ten wakend doorgebracht Ovrrigrns is niet
iedereen zich even bewust van de dreiging
So wie »o zijn de bewoners pas enkele we
ken geleden gealarmeerd. Mevrouw S. Rotte
veel 40 jaar en al 19 jaar wonend aan dc*
Zuidweg zag enkele weken geleden in een
huis-aan huis blad een kaartje staan me! de
geplande loop van de trein "Ik schrok me rot.
Zo n lijn gaat zomaar door je huis heen. Dat
maakt je razend Onbegrijpelijk, zeker ais je
ziet dat er hier juist op dit moment nieuwe
huizen worden gebouwd
Na het nodige gepieker en een flink aantal
doorwaakte nachten, is ze begonnen met he<
op touw zetten van een actie in het dorp. Net1
als in Leiderdorp zijn affiches opgehangen en
worden handtekeningen tegen de trein Ingr-
zamcid. Hoewel ze niet direct verwacht dat
protestacties zullen worden geboord In Den
Haag. is Rotteveel vastbesloten door te vech
ten. 'Het zou echt ongehoord zijn aIs de lljri
hier komt Om voor 20 minuten tijdwinst de
natuur op zo n grove manier te vernielen ia
echt belachelijk".
Haar mede actievoerster G Hogrboom
van bet gelijknamigr autotransportbrdnjf
aan de overzijde van de weg is zo mogelijk
nog feller in haar uitlaUngen. Die trein ver
oorzaakt een hoop ellende Zr brhanddeO
ons in Den Haag alsof we ern hoop KTOÉl
zijn. Ze zijn onze belastingcenten aan tüfc
LUID PROTEST
De protestacties in Leiderdorp zijn dan ook al
lang op gang gekomen. De belangenvereni
ging A4 die zich in eerste instantie alleen te
gen de verbreding van de snelweg Den Haag-
Amsterdam richtte, heeft nu ook de aanleg vereniging vertelt dat de komende dagen in
van de TGV-Ujn in haar programma opgeno
men. Ook in Rijpwetering zijn ze wakker ge
schud en nemen dc protestgeluiden en -ui
tingen in hevigheid toe.
Het feit dat Leiderdorp als geen andere ge
meente wordt bedreigd door de trein, is goed
'getroffen' wijken huis-aan-huts
handtekeningen onder protestbrieven zullen
worden opgehaald. Ook in de andere dorpen
waar de trein doorbeen zal razen, worden
protestbrieven verzameld. Hij verwacht toch
500 lot JIHKI exemplaren naar I >en
merkbaar als een rondje langs de deuren Haag te kunnen sturen. Mac Gillavry is heel
wordt gemaakt. Zeker in de Oranjewijk hangt resoluut in het opsommen van bezwaren te-
achter vrijwel alle i
het protestaffiche gen de trein. "Schade aan het woonmilieu e
'Dit nooit'. Even aan de bel trekken bij de be- de natuur, honderden huizen en bedrijven
woners levert één hele lange protestlied tegen moeten tegen de vlakte, het Groene Hart gaat
dt komst van de TGV. er misschim aan en
Kwaadheid, onbegrip waarvoor helemaal:
gigantische
strijdvaardigheid voe
ren de boventoon.
Meneer Oosthoek
van de Bemardstraat 16
heeft er nauwelijks
woorden voor. "Het is
toch volstrekt duidelijk
dat die trein er niet
moet komen. De NS
hebben zelf toegegeven
er niet eens behoefte
aan te hebben. Hen is
De twee tracé s van de TGV waaruit een keuze moet worden gemaakt Tracé A heeft de grootste
gevolgen voor de natuur, als de lijn B wordt gevolgd wordt onder meer de Oranjewijk in Leider
dorp ernstig verminkt
twintig minuten
tijdwinst Het is verspil
ling van miljarden gul
dens"
Uit de ervaringen van
secretaris Manshande
van de vereniging wordt
duidelijk dat de schat
ting van het aantal
handtekeningen dat zaJ
worden opgehaald, niet
uit de lucht is gegrepen.
Manshande heeft een
die TGV ook opgedrongen. Dit b echt weer drogist in de Oranjewijk en had in zijn zaak
een sterk staaltje van de arrogantie van de alvast een handtekmingrnli|st neergelegd
macht AU burger tel je helemaal niet mee "ln een mum van tijd had ik 300 handteke-
De verbreding van de rijksweg gaat Oosthoek ningeri
overigens ook al veel te ver "Die moet ge
woon onder de grond" ONRUST
A Kramer uit de Fredenk Hendriklaan Inmiddels is ook bij veruit hel grootste ded
noemt de trein een belachelijk prestige ob van de bewoners van de Zuidweg in Rijpwe
ject. "Juist tegen die zogenaamde mooie tering de onrust over de aanleg van de TGV
plannen is hei moeilijk strijden, maar we gned torgeslagrn fx woeden, afgaand op de
vechten toch dapper door". Ook mevrouw uitlatingen van de bewonen, bed wal nach-
verknoeien. Ik ben er knap van onderstebo
venHet autobednjf dt pal naast de snel
weg "Die weg bezorgt ons al overlast ge
noeg"
ZONDE
Mevrouw Rotteveel op Zuidweg 16, familie
van de actlevoerster, vindt de TGV schrikba
rend Ze voelt zich machteloos. "Ons levens
werk gaat eraan. Dit melkveebedrijf is van va4
der op zoon grgaan. Fx is generaties lang aan
gebouwd. Zoiets verniel je toch niet zomaar
of de boerderij van de familie Rndrvrrl
daadwerkelijk mort wijken, blijkt over enkele
maanden. De regrring neemt dan de beslis
sing welke route de TGV exact gaat votgrn.
Daarna buigt de Kamrr zkh over de kwestie.
Geen enkele overheidsinstelling durft zich uit
te laten over de kam op A of op B. Tracé A
lijkt onwaarschijnlijk omdat daarmee het
Groene hart beien! van de overheid wordt
doorkxubd. B b logisch maar beeft giganti
sche gevolgen voor bijvoorbeeld leiderdorp.
Voor alle dut/enden betrokkenen zijn dr ko
mende maanden zeker met grmakkr!i|k_
Voor de bewoners van leiderdorp, Rijpwete
ring, lacobswoude en tientallen andere dor
pen lijkt de tijd van protestactie» nog lang
niet voorbij Ext van siapetow nachten van
een trein, die ar oog ntat b.
ZATERDAGS
z
BIJVOEGSEL
