Regio
Afscheid van jachtwerf
'De gekste dingen
moest je hier doen'
'Op de werf zijn klanten
geboren en gestorven'
Schillenboer krijgt steeds meer klanten
Zaterdag 18 mei 1991
Rcdacbe 071-161400 MlEf DC GRAAFT UE58ETH BUfTMK WIM KOEVOET DORJTH UGTVOET WC JAN WFTTRlNCS EtndrtdacSr RAYMOND PUI P#T KOORiMAN
LEIDEN
NIEUWSLIJN
Tijdmachine thema vakantieweek
WARMOND Het thema van de kindervakantieweek in War-
mond is dit jaar 'de tijdmachine'. Kinderen maken tijdens de
laatste week van de zomervakantie, dit jaar van 12 tot en met 16
augustus, een reis door de tijd. Achtereenvolgens staan het ste
nen tijdperk, de romeinse tijd, de middeleeuwen, de gouden en
de twintigste eeuw een dag centraal in de spelletjes en activitei
ten. De kindervakantieweek wordt gehouden op het recreatie-ei
land Koudenhoom. De 10- tot en met 13-jarigen mogen weder
om een nachtje overnachten op het eiland.
Kunstveiling Wassenaar
WASSENAAR Beeldende kunstenaars in Wassenaar die zich
hebben verenigd in de Wasnargroep houden woensdag om
20.30 uur een kunstveiling in Cultureel Centrum Warenar aan de
Prinses Marijkelaan. De kunstenaars veilen eieen werk dat be
langeloos ter beschikking wordt gesteld. Van de opbrengst be
taalt de groep een educatief kunstproject dat volgend jaar wordt
georganiseerd. De kijkdagen voor de veiling zijn op 26,27,28 en
29 mei. De kunstenaars verzorgen elk jaar een kunstproject. Dit
jaar is het onderwerp het vijf-jarig bestaan van het Cultureel
Centrum Warenar. Wethouder M.LA van Rij (CDA) zal het pro
ject op zondag 26 mei om 1430 uur openen op het buitenterrein
van Warenar.
Zomermarkt in Warmond
WARMOND De vereniging Het Oude Raadhuis in Warmond
organiseert in juni, juli en augustus weer creatieve zomermark-
ten. De markt wordt elke zaterdag van 11.00 tot 16.00 uur ge
houden op het dorpsplein bij De Pomp. Naast de verkoop van
creatieve produkten kunnen de deelnemers verschillende tech
nieken en vaardigheden demonstreren. Tijdens de markt wordt
ook een terras ingericht op het plein. Geïnteresseerden kunnen
zich elke dinsdagavond van 19.00 tot 21.00 uur aanmelden via
telefoonnummer 01711 -11109.
Strandpost Duindamseslag weer open
NOORDWIJK Na een afwezigheid van twee jaar heeft de
Duindamseslag in Noordwijk weer een strandpost. De post, die
wordt bemand door vrijwilligers van de Noordwijkse Reddings
brigade. waakt over de veiligheid van de strandbezoekers die
vooral uit Noordwijkerhout komen. De nieuwe post heeft 45.000
gulden gekost. Dit bedrag komt volledig voor rekening van de
gemeente Noordwijk.
Tien jaar sport voor gehandicapten
moeten geestelijk of lichamelijk
gehandicapten uit hun isole
ment halen en het contact met
elkaar en met valide mensen
verbeteren. Iedere zaterdagoch
tend worden er in het Zijlkwar
tier allerlei sporten beoefend,
zoals judo, tafeltennis, basket
bal, biljarten of kegelen. De
sporters worden begeleid door
vrijwilligers, jespa hoopt in de
toekomst ook specialisaties aan
te bieden.
LEIDERDORP»
De Leiderdorpse stichting
Jeugdsportactie (Jespa) voor ge
handicaptensport bestaat tien
jaar. Jespa organiseert sportacti
viteiten voor geestelijk of licha
melijk gehandicapten. Het
tweede lustrum wordt volgende
week zaterdag gevierd met on
der meer een sportinstuif in
wijkcentrum Zijlkwartier aan de
Van der Marckstraat.
De sportactiviteiten van Jespa
Rectificatie
- vn
•POTO lANHf H va'.T
Teun en Wlm Houweling in de haven die binnenkort verdwijnt "De vette jaren zijn voorbij".
Familie Houweling drukte stempel op Warmondse Teylingerkade
De Milk House Disco komt aanstaande vrijdag op het plein bij win
kelcentrum Winkelhof in Leiderdorp in plaats van gisteren, zoals
wij ten ten onrechte op deze pagina hebben gemeld. Met bekende
dj's van de Tros Popformule drive-in show demonstreren de Milk
House Disco en het 'Melk-De witte motor-dansteam' modeme
dansstijlen. Speciaal voor melk is de dans White Emotion ontwik
keld. Het publiek kan meedansen en daarmee prijzen verdienen.
De disco duurt van 17.30 tot 21.30 uur.
Scheepswerf Houweling oftewel de Kaager Plezier Meer-
plaats (KPM) aan de Teylingerkade verdwijnt. Daarmee
verdwijnt een stukje Warmond, een stukje nostalgie. Een
jachtwerf waar grote plezierjachten afmeerden en wor
den opgeknapt, ontbreekt dan in het dorp. Vijf oktober
zou het zestig jaar geleden zijn dat de familie Houweling
neerstreek aan de monding van de Kagerplassen. Tegen
die tijd is de haven en het woonhuis met de loods en de
boothuizen van dit Warmondse familiebedrijf echter te
gen de vlakte.
dochter had. In dienst bij de
Koninklijke Pakketvaart Maat
schappij (ook KPM) voer hij als
stuurman zeven jaren op Indië.
Hij werd geveld door de toen
nog dodelijke ziekte tbc. Hij
overleefde het. maar was na een
lang ziekbed wel gedwongen
een baan aan wal te zoeken. De
KPM heeft hem elke maand nog
vierhonderd gulden salaris uit
gekeerd. totdat hij in 1935 zijn
eigen bedrijf had opgebouwd.
Hij kocht een stukje grond
aan het water en begon met het
exploiterén van ligplaatsen. Het
haventje werd nog met de
schep en de kruiwagen uitge
graven. Uit waardering en mis
schien ook een beetje uit wee
moed heeft Willem Houweling
de letters van de maatschappij
waar hij al die tijd voor had ge
varen overgenomen. Evenals de
vlag. alleen zonder kroon in het
midden
Na zijn overlijden erfden zijn
broers Piet en Teun Houweling
de werf, die toen de naam Ge
broeders Houweling kreeg. Zij
kochten met behulp van een
geldschieter de grond naast het
haventje, waarop zes hoog
ovens stonden. De grote pijpen
die jarenlang het aangezicht
van Warmond hadden bepaald
werden met een kening en een
handlier omver getrokken. Al
gauw maakte de kale vlakte
plaats voor een hav^n met
boothuizen. Piet Houweling
trouwde en betrok het woon
huis op het erf. Teun bouwde
later achter het kleine haventje
De Teylingerkade ligt er vredig
bij. Niets wijst er op dat hier op
de plaats waar nu het water nog
zachtjes tegen de boeg van een
enkel zeiljacht klotst, straks een
aantal modem gebouwde
bungalows zullen staan. Pal aan
de kade met uitzicht op het wa
ter ligt, omringd door boten, het
woonhuis van de familie Hou
weling. De witte gevel schittert
in de zon. In het benauwde
kantoor aan de achterzijde van
de woning rinkelt de telefoon
en heerst bedrijvigheid. Het be
drijfje bereid zich voor op de
grote sprong voorwaarts.
Vanaf het moment dat Wil
lem Houweling (37) het bedrijf
in 1978 van zijn vader. Teun.
overnam hinkte hij op twee ge
dachten. Hij richtte een tweede
bedrijf op naast het bestaande
familiebedrijf Houweling KPM.
Met het ontwikkelen van ener
giesystemen voor schepen ont
dekte Willem Houweling het gat
in de scheepsmarkt. Maar hij
kon het niet over zijn hart ver
krijgen de KPM aan de kant te
zenen. Zo sukkelde hij een de
cennia lang door. Met zijn fami
liebedrijf KPM als een blok aan
zijn eigen opgezene bedrijf.
Stuurman
Oprichter van de familiewerf
was Willem Houweling de oud
ste zoon van de familie Houwe
ling, die nog twee zonen en een
een riante woning.
Luxe jachten
De familie Houweling hield zich
niet bezig met het bouwen van
schepen maar specialiseerde
zich in het repareren en onder
houden van jachten. Daarvoor
werd begin jaren dertig een
loods gebouwd. Jachtwerf Hou
weling bood ruimte en service.
Luxe jachten meerden af aan de
steigers aan de Teylingerkade. 's
Winters werden de boten door
het personeel op het droge ge
trokken en kregen een grondige
onderhoudsbeurt.
Piet Houweling beheerde de
technische kant en zwaaide de
scepter over het personeel.
Teun deed samen met zijn zus
ter de boekhouding en hield de
financiën in de gaten. Het wa
tertoerisme bereikte in de jaren
zestig tot begin zeventig een
hoogtepunt. De welvarende
klasse koos, met de aanschaf
van een luxe jacht, massaal het
ruime sop. Jachtwerf Houweling
voer er wel bij. Er was geen
plekje in de havens onbezet.
Genoeg te repareren en te on
derhouden en aan de benzine
pomp werd in het weekeinde
soms 14.000 liter brandstof
'overgeslagen'. De werf bood in
die tijd aan elf man werk.
Toen Piet Houweling overleed,
ging met hem een stukje van
het familiebedrijf heen. Hij was
de drijvende kracht. De klant
was bij hem koning en hij zag er
streng op toe dat die regel door
zijn personeel werd nageleefd.
Een opvolger had Piet niet De
enige die daarvoor in aanmer
king kwam was de zoon van
Teun. Willem. Wat niemand
had verwacht, ook Teun zelf
niet, gebeurde. Willem, die
nooit bijzonder veel interesse
voor het familiebedrijf had ge
toond. nam de zaak over.
Maar de vette jaren waren
voorbij en financiële problemen
dreigden de overhand te k
e kn)gen
op scheepswerf Houweling. Er
werd voor het eerst belasting in
gevoerd voor de ligplaatsen,
juist toen Willem Houweling de
prijzen had verhoogd. Als klap
per op de vuurpijl kwam ook
nog de oliecrisis in '73. Klanten
gingen op zoek naar goedkope
ligplaatsen en de verkoop van
benzine liep drastisch terug.
Tot overmaat van ramp voer
de de overheid een algemeen
beleid in ten aanzien van lig
plaatsen. Steeds meer boeren
ramden een paar palen in het
water en lieten daar schepen
voor een habbekrats aan afme
ren. De spoeling voor het ex
ploiteren van ligplaatsen werd
dunner.
Willem beweert dat alles bij
elkaar ertoe leidde dat hij het fi
nancieel niet meer kon bolwer
ken. Maar het is algemeen be
kend dat hij nooit echt geïnte
resseerd was in de werf. Het be
drijf verpauperde. Een flinke in
vestering had verdere leegloop
van klanten misschien kunnen
voorkomen. Maar het geld
daarvoor ontbrak.
Koper
Willem heeft besloten het fami
liebedrijf vaarwel te zeggen. Zijn
toekomst ligt in de techniek.
Iets wat vader Teun allang voor
zien had. Voor het plck|e aan
het water was het niet moeilijk
een koper te vinden. Willem
verhuist met zijn eigen bedrijfje
naar elders.
Met de verdwijning van jacht
werf Houweling kunnen eige
naars van grote plezierjachten
niet meer terecht in Warmond.
De havens van jachtwerf Hou
weling worden gedumpt. Zij
moeten uitwijken naar Alphen
aan de Rijn. Bouwbrugge en
Aalsmeer. Recreatiegemeente
Warmond verliest met de werf
een bijzonder toeristisch plekje.
Vooral omdat het vaarwater
voor deze jachten nog steeds de
Kagerplassen is.
WARMOND MUUWCKE HORSTMAN
tegenover de werf. zodat Qc
thuis naar de wc kon IV wc op
Dons Los (61) en Ge ml van de werf was zo vies, daar ging
Maastricht (70) waren schilder iedereen op
en timmerman op scheepswerf IV boothuizen, steigers en de
Houweling. "Maar je was niet betonschoeiingen werden ei-
alleen timmerman vertelt Van genhandig aangelegd. Schilder
Maastricht. Ie was knecht in Van Maastricht heeft nog eens
algemene dienst. Dat betekende een in brand gevlogen jat ht uit
dat je werkelijk de gekste din- een van de boothuizen gehaald,
gen moest "Een zoontje van
taJmrrt.r," 'Ik woonde gelukkig
gen werd elke tegenover de werf, R»*1 bij de motor
De klanten v
en Van Maastricht veeleisend.
"Dat was logisch want
taalden er voor en verlangden
gehangen en dat
zodat ik thuis vloog in de fik
Binnen de kortste
keren stond de
hele boot in lich
telaaie. Met een klein klein mo
torbootje heb ik het brandende
schip toen uit het boothuis ge
trokken en aan de overkant van
i volgens Los het water aan wal laten lopen.
boot, die je uit
het water lierdc
naar den kon".
woordig gebeurt
dat met de hogedrukspuit, maar
toen moesten vooral de houten
jachten stuk voor stuk ge
schrobd worden
Daar is het volledig uitge
brand". vertelt Van Maastricht
Met zijn actie redde hij de i
dat het goed was. Maar we neb- dere bonthuizen en schepen,
ben nooit klachten gehad" IV De februaristormen vorig jaar
vaklieden konden aan de be
schadiging van de boot zien of
iemand
maakten alsnog een einde i
het bestaan van tien boothui
een schipper was of zen In een klap werd het Ivele
ri|tje door de wind weggevaagd.
Het werk werd de laat Mc ja
ren steeds minder, vertelt Los.
"Op het laaLst werkten we nog
maar met z n dnecn Toch vin
den de beide oud werknemers
het jammer dat de werf ver
dwijnt. "Het hoorde gewoon bij
Warmond
niet
Het personeel zat niet samen
met de familie Houweling aan
tafel, maar at in de loods de
lunch op. "Dat gebeurde op de
plek waar je ook zaagde en
schuurde. Later hebben we een
lunchhokje gekregen", aldus
Los. Zo ging het ook met het
toilet. Los: "Tk woonde gelukkig
Zijn. Overleden aan ren hart
aanval. Ook kwam er eens een
boot slingerend dc haven bin-
nenvaren. De man bleek op het
water een ernstige hersenbloe
ding te hebben grhad Zijn
vrouw, die nog nooit zelf had
gevaren, stond aan het roer.
Maar varen was hem alles en hij
is nog jarenlang met rolstoel en
al aan boord van zijn jacht ge-
hezen".
I Un (Ir oorlog heeft de fa
mille Houweling geen honger
hoeven lijden. Na de oorlog
bleek een bekende klant, zon
der dat Piet Houweling er Iets
van wist. koper te hebben ver
stopt op de jachtwerf Toen
Warmond bevrijd was biechtte
de man zijn geheim op. Piet
bedrijf een keer met een me
taaldetector hadden onder
zocht De man had het koper In
een loze ruimte tussen twee
muren verstopt. Als dank kreeg
Het Houwding ern koperen
vaas van zijn klant cadeau.
Eenmaal verzeild geraakt op
jachtwerf Houweling bleven zo
wel personeel als klanten vaak
hun leven lang plakken. Bij de
klanten volgden de generaties
elkaar op en bij het personeel
was een dertig jarig dienstver
band geen uitzondering. Een
priveleven had de familie Hou
weling dan ook nauwelijks.
Klanten kwamen er regelmatig
over de vloer, ook 's winters.
Dan kwamen ze kijken hoe hun
bootje erbij lag en wipten even
binnen bij moeder Houweling
voor een kopje thee Willem:
"Zelfs op eerste kerstdag (.ezel-
lig. maar dat was toch wel een
beetje te gek
De Houwelings waren nauw
betrokken bij het familieleven
van hun klanten Ern vaste
kJant werd bijna letterlijk op de
werf geboren Maar er waren
ook sterfgevallen. Teun: "Ben
van de klanten zat een keer ge
hurkt tegen de muur In dc
werkplaats. Hij bleek dood te
'Nu ook mevrouw Houdijk nog
Even zag het er naar uit dat de
enige schillenboer die Zoeter-
woude rijk is met zijn werk zou
moeten stoppen. Binnenkort
gaat de gemeente afval geschei
den inzamelen. Zoeterwoude-
naars krijgen een bak voor vuil
nis en een bak voor groente-
fruit- en tuinafval (GFT-afval).
Toch kan schillenboer F. Slin
gerland doorgaan met zijn
werk: "De gemeente wil het me
niet moeilijk maken".
Slingerland constateert zelfs
dat het aantal 'klanten' de
laatste twee weken is toegeno
men. Volgens hem geven veel
mensen schillen in de hoop
geen bak te krijgen. Niet ieder
een is echter negatief over het
toekomstige systeem. "We heb
ben nog geen brief van de ge
meente gehad, maar ik ben he
lemaal voor het gescheiden in
zamelen van afval. Dat had de
gemeente veel eerder moeten
invoerenvindt een Zoeter-
woudse uit de Reiger, in de wijk
Vogelweide.
Sommige Zoeterwoudenaren
hebben Slingerland al verzekerd
dat ze hun schillen en etensres
ten voor hem apart blijven hou
den. ondanks de GFT-bak. Op
maandag, dinsdag, donderdag
koffiepot al aan"
en zaterdag kan de locale bevol
king een mand of emmer met
schillen en etensresten buiten
zetten en dan haalt de schillen
boer de resten op.
De 70-jarige Zoeterwoude-
naar en zijn paard Sita zijn be
kende ver
schijningen in
het dorp. Kin
deren roepen
'Dag, schillen
boer' en krij
gen een aai
over hun bol.
Anderen ko
men het paard
een appel of
suikerklontje
brengen. Rond
tien uur krijgt
Slingerland in de Zwaluw, ook
in de wijk Vogelweide, van een
Zoeterwoudse altijd een kop
koffie aangeboden. "Als ik de
hoefjes van het paard hoor. zet
ik de koffiepot aan. Als ik langs
de weg zou rijden, zou ik het
ook fijn vinden als ik ergens een
kop koffie kreeg", vertelt ze.
Voorbeeld
Als iemand zijn emmer vergeet
buiten te zetten is dat jammer,
want Slingerland peinst er niet
over om even aan te bellen. "Als
ik bij iedereen aan zou moeten
bellen, doe ik een uur langer
over mijn rit". In de praktijk
blijkt zijn houding niet zo on
buigzaam. Geregeld mompelt
hij: "Hier moet ik even aanbel
len. Ze zetten altijd wat buiten
Sommige mensen laten hun
schuurdeur open
staan. Eén vrouw
komt de schillen
boer zelfs halverwe-
"Als ik de hoefjes
van het paard hoor, «mort ik heb
deze week niet zo
zet ik de
veel verontschul
digt zij zich. "Dat
geeft niets. hoor. Er
wordt zo veel weg
gegooid. Soms vind
ik hele broden bij
de etensresten" is Slingeriands
reactie.
De schillenboer denkt dat on
geveer de helft van de Zoeter
woudse huishoudens schillen
en etensresten voor hem apart
houdt. Verontwaardigd vertelt
hij dat de vrouw van de burge
meester daar nog steeds niet
aan mee doet. 'Tk ben ooit eens
langsgeweest om te vragen of ze
het afval apart wilde houden.
Maar dat wilde ze niet. Ik ben er
geen tweede keer geweest, dat
doe ik niet. Want als iemand
een mandje buitenzet, neem ik
het mee. Toch lijkt het me dat
ze het voorbeeld moet geven
Het afval gaat naar boer Van
Rijn in de Geerpolder. Zijn koei
en eten de schillen en etensres
ten. Daarom moet Slingerland
kieskeurig zijn: "Verrot spul
hoef ik niet". Het oude brood
dat hij ophaalt, is voor zijn twee
paarden, die bij Van Rijn in de
stal staan. Slingerland is blij met
zijn werk: "Ik moet er niet aan
denken dat ik de hele dag thuis
zou zitten terwijl ik gezond ben.
Ik vind het leuk om te doen en
Van Rijn is er blij mee".
Varken
Slingerland haalt alweer zo n
vijftien jaar schillen op. Het be
gon als een bijbaantje. "Vroeger
werkte ik in de bouw en haalde
ik hier en daar 's avonds wat
schillen op. Die voerde ik dan
aan mijn varkens. In die tijd was
Van der Hoeven schillenboer.
Toen hij er mee stopte, vond hij
het goed dat ik zijn taak over
nam". Helemaal vreemd was
het beroep niet voor Slinger
land. "Mijn vader ging al met de
fiets naar Den Haag om oud
brood en schillen op te halen
voor zijn varkens".
Vaste klant van de schillen -
man is groenteboer I. Hulsbos.
"Ik ben erg blij met de schillen
boer. Stel je voor dat ik mijn af
val straks in zo'n bak moet
gooien die ze een keer in de
week komen legen. Dat gaat
stinken". Hulsbos vindt de
schillen hoer een beter ahema dat die anders naar de vuilvrr inergrnonw n Want h*-T ko
tief. "Soms neem ik van de branding gaan En dal vind ik men ic lenminatr bij de dieren
markt speciaal overschotten zonde laatst heb ik nog 3 do terecht"
voor hem mee. omdat ik weet zen grapefruits van de markt
Schillenboer F Slingerland
ro ro tutu MAftfM