Rtv show
ï®st
'Als ze morgen zeggen dat het
over is leg ik me d'r bij neer'
M
'Weinig talent, veel opgeklopte lucht'
UTRECHT
Pin TEEIING
Hi) b de laatste van
de 'oudjes' In om
roepland. Jaap Bax,
al een kwart eeuw radiover
slaggever. Tijdgenoot van wij
len Wlm Hoogendoorn (VARA)
en Theo Koomen (KRO/NOS)
maar ook van Dick van Rijn
(AVRO) en Leo Pagano (KRO).
Morgen verslaat hij voor de
NCRV radio voor de 23ste keer
op Wembley In Londen de Cup
Final.
„Zo'n Cup Final onderga je.
Daar ga je niet naar toe, die
komt over je heen. Dat is met
niets te vergelijken. Neem al
leen die massale samenzang, de
sfeer. Het doet je iets. Vergelijk
dat maar eens met een inter
land-wedstrijd bii ons. Met het
spelen van de voIÉsliederen...".
jaap Bax houdt van traditie.
Kan zich mateloos opwinden
over verloedering op de velden,
die juist bij het spelen van de
nationale hymncs voorafgaand
aan de interlandwedstrijden tot
uiting komt. „Zodra bij ons het
volkslied van de tegenstander
klinkt, wordt er massaal geflo
ten. Dat zul je in Engeland nooit
mee maken."
De inmiddels 65-jarige Bax
kan er over oordelen. In 1970
reisde hij voor de eerste keer
naar Wembley om daar verslag
te doen van de Cup-Final. In
middels heeft hij 22 keer in de
commentaar-box van de BBC
gezeten, is de enige Nederland
se radio verslaggever die zonder
toegangsbewijs de Engelse be
kerfinale kon verslaan. Moeite
loos dreunt hij de wedstrijden
op, die hij heeft gezien. Zoals
dat duel tussen Arsenal en
Manchester United. „Vlak voor
tijd leidde Arsenal met 2-0,
waarop ik vanuit Hilversum al
te horen kreeg: dat duel is gelo
pen. Twintig seconden later
werd het 2-1, nog geen minuut
later kwam Manchester United
langszij. En alsof dat niet ge
noeg was kwam de winnende
treffer van Arsenal. Alles binnen
drie minuten. Ik zie die speler
van Manchester nog verslagen
zitten in de middencirkel. Ver
volgens kwam er een speler van
Arsenal naar hem toe, sloeg de
arm op hem heen. Als je dat ziet
komen bij een verslaggever ook
de emoties."
Radio-werk hobby
Hoewel Bax in 1964 debuteerde
bij de VARA-radio met een na
beschouwing van de wedstrijd
Holland Sport - Alkmaar '54, is
hij nooit een vast dienstverband
met een omroep aangegaan. Hij
beschouwde zijn radio-werk als
hobby, als een uitlaatklep voor
zijn dagelijkse werk in de amb
telijke top van het ministerie
van sociale zaken in Den Haag.
Kansen heeft hij wel gekregen.
„Ik had een gesprek gehad met
Tom Pauka, destijds de opvol
ger van Bob Spaak, omdat ik
graag voetbalverslaggever wilde
worden. Dat kon, maar daartoe
zou er eerst een proef-opname
worden gemaakt. Of ik me maar
even wilde melden in het Feye-
noordstadion. Het enige dat ik
me nog herinner is dat het zo
Rotterdams klonk, dat ik er zelf
van schrok. Want niet alleen in
de reportage-wagen waren mijn
flitsen opgenomen, maar ook
op mijn eigen recorder. Eén dag
later kreeg ik een aanbieding
om bij de VARA in dienst te ko-
Ere-titel
Mr. Zaterdagvoethal
Bax is één van de weinige ver
slaggevers, die nog altijd zijn ei
gen bijdragen terugluistert.
„Dat heeft niets met ijdeiheid te
maken, maar ik vind het een
absolute must om te luisteren
naar wat je gezegd hebt. Onbe
wust maak je fouten bij het vol
gen van het spel. Door steeds
kritisch terug te horen wat je
precies geroepen hebt in de uit
zending, leer je van je eigen
fouten. Ik vrees dat ik de enige
ben. Maar collega's zouden dat
ook moeten doen."
Bax is ook de enige die gewa
pend met een verrekijker de tri
bunes beklimt. In omroepkrin-
gen werd daar vooral door jon
gere verslaggevers vaak om ge
lachen. Het heeft de in Rotter
dam geboren Bax nooit aanlei
ding gegeven zijn kijker thuis te
laten. „Die kijker is niet bedoeld
om de wedstrijd er mee te vol
gen, maar wel om bij situaties
waar je ver vanaf zit, te kijken
wat er precies gebeurt. Bij bles
sure behandelingen bij voor
beeld. Ik zit daar om melding te
maken wat er aan de hand is
Dan wil ik dat ook weten. Door
zo'n verrekijker haal je toch een
hoop dingen dichterbij", aldus
Bax.
Hoewel hij inmiddels 26 jaar
radio-verslaggever is en al die
jaren ook het betaalde voetbal
op de voet heeft gevolgd, heeft
Bax toch vooral bekendheid ge
kregen via het zaterdagvoetbal.
Het leverde hem de ere-titel
'Mr. Zaterdagvoetbal' op. „Ik
heb me nooit te groot gevoeld
om een wedstrijd in de top van
het zaterdagvoctbal te verslaan.
Ik ken anderen, die hun neus
d'r voor ophalen. Ik niet. Bo
vendien biedt het zaterdagvoet
bal meer dan het betaalde voet
bal op zondag. Ik kan genieten
wanneer Quick Boys in een
dorp als Katwijk voor vijfdui
zend man kampioen wordt.
Misschien heeft dat ook wel
met de beleving te maken. Als ik
soms spelers in het betaalde
voetbal zie lopen, vraag ik me
wel eens af. waar ze mee bezig
zijn. In het amateurvoetbal
proef ik een zeker plezier, maar
misschien komt dat ook wel
omdat ik twaalf jaar als scheids
rechter in de top van het ama
teurvoetbal heb rondgelopen."
Rechtvaardig
Als arbiter heette Bax 'kort voor
de wagen' te zijn. „Ik was streng
doch rechtvaardig, maar vooral
ook consequent. Een speler kon
bij mij twee keer over de schreef
gaan, dan was het over. De der
de keer leverde onherroepelijk
een waarschuwing op, de vierde
keer was het tijd om te dou
chen. Spelers wisten dat. Heb
ben daar ook nooit problemen
mee gehad.
Nu zit hij aan de andere kant.
Oordeelt hij over spelers en
scheidsrechters. Hij is de gent
leman onder de verslaggevers,
jaap Bax zal nooit een man in
het zwarte pak de grond in bo
ren, niet bij de amateurs; niet in
het profvoetbal. „Het is-'not do
ne' zoals de Engelsen dat zo
mooi zeggen. Het hoort niet",
klinkt het zelfverzekerd. „Bo
vendien zie ik het nut er niet
van in. Natuurlijk, iemand kan
een off-day hebben. Dat kun je
rustig signaleren, maar dat is
heel wat anders dan iemand
met de grond gelijk maken."
Morgen kruipt Jaap Bax weer
in de commentaar-box van de
BBC op Wembley. Om voor de
NCRV-verslag te doen van het
treffen tussen Tottenham
Hotspur en Nottingham Forest.
Het wordt zijn 23ste Engelse be
kerfinale. Of hij de vijfentwintig
haalt? „Ik heb een afspraak ge
maakt. Als men - en dan bedoel
NCRV-verslaggever Jaap Bax voor 23ste keer naar FA Cup Final
Jaap Bax zoals
voetbaltoeschou
wers hem regel
matig zien zitten
bij wedstrijden in
het betaalde en
amateurvoetbal.
„Ik ga door tot ze
me niet meer no
dig hebben." »fo
to john sm£ets
ik natuurlijk de omroepcollega's
die het voor het zeggen hebben
- vindt dat ik het niet meer kan,
omdat dingen mij ontgaan, dan
moeten ze vooral niet schro
men om me dat te zeggen. Als
het morgen afgelopen is. dan zit
ik daar niet mee. Leg ik me er
moeiteloos bij neer. Het radio
werk is altijd een hobby ge
weest; een uitlaatklep. Al hoop
ik de vijfentwintig FA-Cup-fi-
nals wel vol te kunnen maken."
Vrijdag 17 mei 1991 Redact* Q23-1501B1/Q2J-150192 JOLANOA OWES GERARD VAN RUTTEN REINA VAN POfPELEN Vormgeving RUUD BLOKHUIZEN
Engelse bekerfinale Tot
tenham Hotspur-Notting-
ham Forest- Morgenmid
dag Radio 3, NCRV-Za-
terdagsport, 16.00 uur
Commentaar Jaap Bax.
CLOSE UP
Misdaad loont op
I tv. Niet alleen
lossen thrillers en
Krimi's elkaar af, de kabel biedt
ook een rijk assortiment mis
daadmagazines. In Duitsland is
Aktenzeichen XY Ungelöst sinds
jaar en dag een gezaghebbend
programma en in Groot-Brit-
tannië bevredigt Crime Watch
de nieuwsgierigheid van velen.
Hier zijn AVRO's Will Simon en
- in mindere mate - Jan Schol-
tens al een jaar of tien de beste
kameraden van de politie. Sinds
kort weten de boevcnvangers
van 'Opsporing Verzocht' zich
in het gezelschap van Crime Ti
me. een creatie van de TROS-
makers met Jaap Jongbloed
zonder loosten als toehoorder
van de commissaris die vertelt.
Een politieman wel eens een
proces-verbaal zien opmaken?
Zoals rechercheurs op de toet
sen van schrijfmachines hame
ren, zo praten ze in Opsporing
Verzocht en in Crime Time. In
staccato. De toedracht van een
delict wordt ongeveer als volgt
verteld: „Er zijn sterke aanwij
zingen dat het misdrijf op of
rond kwart over negen werd ge
pleegd, ongeveer tegelijkertijd
met de aftrap van de tweede
helft van Nederland-Finland in
de Rotterdamse Kuip, waar het
scorebord een 0-0 stand aangaf.
Op dat moment begaf het
slachtoffer zich in gezelschap
van drie personen, hierna aan
te duiden als de mogelijke ver
dachten. in de richting van de
kruising Spoorlaan/ Dorpsstraat
Om 9.23 uur is het slachtoffer,
1.85 meter, grijzend haar. rood
zwart geblokte sjaal en kraak-
schoenen voor het laatst ge-
Zo vertelt de commissaris nog
een tijdje verder. En Will staat
altijd trouw paraat om de zaak
krijgt de kijker een reconstructie
te zien van een bankoverval, ge
pleegd door een vadsige motor
muis. Althans: zo ongeveer luid
de het signalement van de da
der.
Normale stervelingen zullen
hem door zijn helm absoluut
niet herkennen, maar het bank
personeel weet zeker dat vad
sige motormuis al eerder aan de
balie is verschenen. Afgaande
op diens taalgebruik weet de
opsporingsbeambte te vertellen
dat vadsige motormuis een Ne
derlander is. die geregeld kijkt
naar 'Miami Vice'. Wat dat be
treft zeggen de getuigenverkla
ringen hem genoeg: „Verdachte
sprak het bankpersoneel als
volgt toe: Money, you flicker.
Money, move on."
Het is natuurlijk niet vreemd
dat AVRO's eigen verlengstuk
van de sterke arm op gezette tij
den („voor wat hoort wat") een
primeurtje wordt gegund. Wat
heet! Simon mocht de AVRO-
vlag planten op de persconfe
rentie van de zaak-Heijn.
Een dergelijke voorkeursbehan
deling zal TROS-collega Jaap
Jongbloed vermoedelijk niet
snel te beurt vallen. Jongbloed
zal bij de politie nog heel wat
goodwill moeten kweken. Maar
het moet gezegd, Jongbloed
doet ook zonder loosten zijn
best. Weinig crimineels ont
snapt in Crime Time aan zijn
aandacht. Nèderland achter
volgde onlangs Nederland en de
man die daarachter zat was
Jaap Jongbloed met Peter R. de
Vries als zijn duo-passagier. De
laatste geniet enige faam als de
gene die eerder dan de ontvoer
ders zelf in de gaten had dat
Freddy Heineken en diens
chauffeur Doderer waren ont
voerd.
Wie zich gesteund weet door
medewerkers van het kaliber-
De Vries móét wel met onthul
lingen komen. Peter R. de Vries
heeft nu eenmaal de gave crimi
neel gedrag op afstand te rui
ken. En deze speurneus verfoeit
klassejustitie, dus zijn ook be
windslieden bij hem niet veilig.
Lubbers en Relus ter Beek wer
den op heterdaad betrapt als
snelheidsmaniakken. De chauf
feur van onze geachte excellen
tie van defensie vloog laag over
het traject Amersfoort-Coevor-
den. Topsnelheid van deze
plankgas-onderneming: 165 ki
lometer per uur.
Onverantwoordelijk handelen
van iemand die geacht wordt
het voorbeeld te geven, schre
ven de pennetjes van belerende
dagbladcommentatoren. Tja,
daar valt natuurlijk het een en
ander voor te zeggen. Niet om
Ter Beek van blaam te zuiveren,
maar de vraag is wel hoe die
zelfde commentatoren zouden
reageren als ze zelf door de een
of andere maniak kilometers
lang werden gevolgd.
En wie draafde laatst ook op bij
Jongbloed? Inderdaad, Will Si
mon. Naar aanleiding van zijn
debuut als schrijver van mis-
daadboeken kwam het gezicht
van Opsporing Verzocht 'buur
ten' bij Crime Time. Zijn boek
'Moord in Eldorado' gaat over
een tv-joumalist die in een
seksclub wordt omgebracht.
„Marie meid, wanneer gaan we
nou eens lekker samen op stap.
Ik wil ook wel eens wakker wor
den tussen die twee pompoenen
van je."
Geloof het of geloof het niet, de
ze zinnen vloeiden uit de pen
van Will Simon. Had u dat na
tien jaar Opsporing Verzocht
achter dat rijzige en muisgrijze
monument van onkreukbaar
heid gezocht? Nee. toch zeker!
Jongbloed en Peter R. de Vries
komt de eer toe fatsoensrakker
Simon te hebben ontmaskerd
als Will de Losbol.
over te nemen, mocht de com
missaris in een balorige bui
eens gaan denken „ik hou nu
even m'n mond, Simon kan me
nog meer vertellen".
Simon in regenjas is een intege
re politieman zonder bevoegd
heden. De ernst in persoon als
hulpofficier, die om een bood
schap kan worden gestuurd en
daarom in politiekringen hoog
lijk gewaardeerd. En Will van de
AVRO is onvermoeibaar als hij
vermoedt een misdadiger op de
hielen te zitten. Zie hem met
verbeten trek rond de lippen in
de richting van de almaar ach
teruitlopende cameraman lo
pen, zich in de rug gedekt we
tend door het decor van de
plaats des onheils. Tatort als
Wills eigen achtergrond. Kan
het mooier?
Ja, het kan inderdaad mooier.
Met Wills beschaafdere dan be
schaafde ABN-dictie krijgt het
luguberste voorval nog iets
waardigs: „Omwonenden roken
een penetrante lucht. Het
slachtoffer werd door de
póóóliesie levenlóós aangetrof
fen in haar woning."
Een recidivist moet hoog nodig
opgepakt, vindt Simon. Dus
Fatsoensrakker Simon, door Crime Time-speumeuzen Jaap Jongbloed
en Peter R. de Vries ontmaskerd als Losbol Will. foto dijkstra
STARDOM
Bart Bosch van RTL4's Scrab
ble kwam op z'n zeventiende
bij AVRO's Minjon terecht en
deed werk achter de schermen
i Wedden dat.... Ooit werd hij
eerste in Sandra Reemers Show-
masters. Maar Bart wil meer.
Dit jaar nog verschijnt zijn eer
ste single.
De Australische tv-serie Neigh
bours raakt zijn acteurs en ac
trices kwijt. Eerst bouwden Ky-
lle Minogue en Jason Donovan
een zangcarrière op en vervol
gens Greg McLachan. Nu heb
ben de tweelingzusjes Gail en
Gillian Blakeney de stoute
schoenen aangetrokken. Ze
noemen zich nu The Twins en
wisten Stock. Aitken en Water
man te strikken op dd debuut-
single te produceren.
Michael Jackson heeft het hoog
in z'n bol. Hij heeft regisseur Ri
chard Attenborough (Gandhi
en A Bridge Too Far) benaderd
voor de regie van de videoclip
van zijn nieuwe single. Het is
nog niet bekend of sir Richard
op de aanbieding ingaat. Mi
chael heeft zo'n veertig miljoen
gulden voor de clip uitgetrok-
Toeristen bezoeken graag film-
lokaties. Zo wordt het Londense
EastEnd overspoeld door toeris
ten. sinds de BBC de soap Eas-
tF.nders uitzendt. Het Brits Bu
reau voor Toerisme heeft daar
om de MovieMap uitgegeven.
Het is een kaart waarop alle be
roemde lokaties vermeld staan
die een belangrijke rol speelden
in speelfilms en tv-series.
STRIPS
BOLLEBOOM
hocrai
dit is voor oe créche,
"7 dit is voor ps w£rksts.r, \s
dit voor oe ovsrpu-'jf van r
\0£ jofRseNs, enoitvaor j
ob BEISkOSTen».
ov£r voor £sn
BOES
Niet iedereen loopt meer warm voor Madonna
JOLANDA OUKES
Is mega ster Madonna te
ver gegaan? Heeft tie ero
tisch geladen Blond Ambi
tion Tour en de suggestieve clip
Justify My Love haar de das om
gedaan? Aan haar platenver-
koop te oordelen niet. Maar
toch is lang niet iedereen meer
onder de indruk van dit feno-
en. Het blad USA Today ging
in Kansas City op onderzoek uit.
IX* twaalfjarige Katherine
Pittman trekt een lelijk gezicht
als ze de naam Madonna hoort.
„Vroeger kleedde iedereen zich
als Madonna. Nu niet meer. Ie
me toch niet naar school
gaan met die nep-puntborsten?
IX* één jaar oudere (ienna
Bedrand heeft zich ooit tijdens
Halloween (een soort St. Maar
maar dan verkleed red.) ge
huld in Madonna-look en
tchijnt zich daar nu voor te
x hamen. „Ze verkoopt zichzelf
•n daar hou ik niet van", zegt ze
resoluut.
Schoenenverkoper Eric
Baumgadel (26 jaar) wordt bij
kans lyrisch als hij het over Ma
donna heeft. „Ze heeft een
prachtfiguur en heeft de hele
maatschappij beïnvloed. De
meeste scnoencn die ik verkoop uitgedragen modebeeld."
zijn gebaseerd op het door haar IX* al wat oudere Beatrice
moet letten omdat veel kinde
ren haar adoreren. Verder vindt
ze dat de ster gewoon zichzelf
moet zijn en niet om de haver
klap van haarkleur moet veran
deren.
Op de vraag wat zij vindt van
Madonna antwoordt de 27-jari
ge Diane Kartheiser volmondig
„een sloerie." Ze probeert haar
antwoord enigszins te nuance
ren door te zeggen dat ze wel
een goede stem heeft maar dat
Madonna's succes slechts voor
dertig procent te maken heeft
met talent en zeventig procent
met opgeklopte lucht. De twee
jaar jongere Asian Abdollahi
daarentegen vindt dat Madon
na overloopt van talent en bo
vendien erg sexy is. „En daar
hou ik van want dat ben ik
ook", zegt de van oorsprong uit
Iraanse vrouw zelfbewust.
Volgens de 37-jarige Michelle
Fritch ten slotte, vergooit Ma
donna haar talenten. „Vroeger
kocht ik nog wel eens video's
van haar, maar tegenwoordig
niet meer. Ik wil mijn kinderen
daar niet meer aan blootstel
len.''
Vooralsnog trekt Madonna
zich niets aan van de publieke
opinie. En waarom ook?. Haar
platen lopen als een trein en ze
verschijnt dagelijks in de toon
aangevende bladen. Goede of
slechte kritieken? Als ze m I
Schmidt vindt d.u Madonna ovrr mr bHjven schrijven, /al
ren beetje op haar woorden M,u|onna denken
HEINZ
