ZATERDAGS BIJVOEGSEL
V
INN MN Dt* NAT ORVc;INTN(,.HA\s BOOT MAAOO KNOCS
Bijna twintig jaar na zijn dood is de mythevorming rond Jim
Morrison weer springlevend. De deze week uitgebrachte film
'The Doors' toont opnieuw de onbesuisde dichter-zanger die de
drang naar nieuw bewustzijn van een generatie bloemenkinde
ren vertegenwoordigde. Maar ook een rebel die staat voor de
zwarte, eenzame kant van de jaren zestig. Met een haast demo
nisch genoegen koketteerde Morrison met zijn imago van de
sexy, geniale, provocerende, destructieve, aan drank en drugs
verslaafde rock-ster. Hij verdronk in zijn eigen heldendom. Op
27-jarige leeftijd.
zouden worden gereinigd, dan zou alles zich
in zijn ware vorm aan de mens manifesteren,
oneindig', wat Huxley weer inspireerde tot de
titel van een boek
met hallucinerende
Perception.
The Doors speelden op bruiloften, verjaar
dagen en andere partijen. Manzarek zong de
meeste liedjes, terwijl Jim Monison met zijn
rug naar het publiek meemompelde. Te ver
legen om te kijken. Maar hoe vaker The
Doors optraden, des te meer zelfvertrouwen
kreeg hij, en uiteindelijk groeide hij in de rol
van visitekaartje. Jim ontdekte dat hij zowel
sexy als intellectueel kon zijn.
Hij had de poëzie en zijn filmplannen opzij
geschoven en legde zich helemaal toe op The
Doors. Hij bleek op het podium een charis
matische persoonlijkheid te zijn en langzaam
creëerde hij zijn zogenoemde Lizard King-
act. Monison kleedde zich geheel in leer en
de meiden gilden hun keel stuk.
Eind 1966 kregen ze een contract aangebo
den van de kleine platenmaatschappij Elek
tra. Begin 1967 kwam de eerste elpee uit, en
het door Robby Krieger geschreven nummer
Light My Fire werd een geweldige hit The
Doors stonden aan het begin van een grote
carrière. Ze groeiden uit tot de The Rolling
Stones van de Verenigde Staten. Morrison
werd een superster.
In die tijd experimenteerde hij met alcohol
en alle hallucinerende middelen die bij de
hand waren. Tijdens de plaatopnamen voor
de eerste lp bleef hij wel eens weg of kwam te
dronken binnenzwaaien om te kunnen zin-
Een druilerige middag in 1975. Op
de Parijse begraafplaats Père La-
chaise staren twee Amerikanen
naar het bekliederde, kleine graf van James
Douglas Morrison, Amerikaan van Schotse
afkomst, zanger van de Californische groep
The Doors en held van de jaren zestig.
De twee, de handen gebald in de jaszakken,
nemen het nietige, vieze graf in zich op.
Overvallen door herinneringen, boosheid,
schuldgevoelens en verdriet John Densmore
en Robbie Krieger, drummer en gitarist van
de band. hebben vier jaar gewacht met een
bezoek aan het graf van de man met wie ze
zes jaar lang intens samenwerkten, die ze be
schouwen als een vriend, een leider en ook
de grootste klootzak die ze ooit ontmoetten,
's Avonds, zittend in zijn hotel, begint John
Densmore aan een brief: 'Dear Jim...Het is
de aanzet tot een lijvige autobiografie onder
de titel 'Mijn leven met Jim Morrison en The
Doors'.
Nu, twintig Jaar na zijn dood, is de legende
van Jim Morrison groter dan ooit In The
Doors-film van Oliver Stone is zijn leven op
geblazen tot de karikatuur die Morrison zelf
creëerde: de in leer gestoken destructieve
prins van de nacht, de chaos. Te pas en te
onpas citerend uit zijn eigen teksten. De film
is een tragisch sprookje in warme kleuren
over de wilde jaren zestig. Niets meer. Mor
rison stond meer voor ogen, maar het ont
glipte hem.
ADMIRAAL
James Douglas Morrison werd geboren op 7
december 1943 in Melbourne, Florida. Zijn
vader was een hoge marineofficier die het la
ter tot admiraal bracht. Jim was de oudste
van het uit drie kinderen bestaande gezin. De
Morrisons verhuisden talloze malen van ma
rinebasis naar marinebasis. Zijn vader zat
meestal op zee en de kleine Jim werd opge
voed door zijn moeder.
De puber Jim bleek een zeer intelligent ventje
met grote belangstelling voor literatuur. On
the Road van Jack Kerouac maakte diepe in
druk op de toen veertienjarige jongen, even
als andere beatnik-dichters als Lawrence Fer-
linghetti en Allen Ginsberg. Jim verslond al
les. Van de Duitse filosoof Friedrich Nietz
sche tot Sartre.
Ook de legende rond de Franse dichter Ar
thur Rimbaud fascineerde hem. Rimbaud
schreef zijn oeuvre vóór zijn negentiende,
verliet daarna Frankrijk om als 'man van de
daad' in Afrika het avontuur te zoeken. Rim
baud handelde in koffie en wapens en keerde
na twintig jaar doodziek terug om in Marseil
le te sterven.
Ronduit intrigerend voor de in de benauwde
jaren vijftig opgroeiende zoon van een mari
neman was de theorie die Rimbaud samen
met Paul Veriaine bedacht. Om een ziener,
een visionair dichter te worden moet een
langdurige, mateloze, maar beredeneerde
ontregeling van de zinnen plaatsvinden. De
dichter moet een ziener worden wiens geest
in het oneindige kan doordringen. De dichter
is slechts het instrument van de eeuwigheid.
Hij kan niet weten waarom hij is uitverkoren.
De dichter heeft daarover geen zeggenschap
en het gebeurt buiten zijn wil om. De dichter
moet zich verlagen, zichzelf te gronde rich
ten. Alles moet hij ervaren. Liefde, pijn,
waanzin, de essentie moet overblijven. De
ziel moet monsterlijk worden. Slechts dan
heeft hij zicht op de andere wereld, heeft hij
visie, kan er een nieuwe taal ontstaan. En als
dichter van een nieuwe taal reserveer je voor
jezelf een plaatsje in de eeuwigheid.
Jim Morrison schreef en herschreef elke dag.
The Doors, van links naar rechts, Robert Krieger. Ray Manzarek. Morrison koketterend met zijn
imago van de sexy, provocerende, destructieve, aan drank en drugs verslaafde rock-ster en John
Densmore. Ze groeiden uit tot de The Rolling Stones van de Verenigde Staten. Morrison werd
een superster.
Op schoolfeestjes begon hij te drinken. Hij
dronk om dronken te worden en stond dan
meestal in een hoek van de feestzaal een
boom uit te beelden. Jim Monison was verle
gen en compenseerde dat door zich aan te
stellen of agressief te worden.
In het midden van de jaren zestig trok het ar
tistieke volk naar Los Angeles, de stad van het
licht Muzikanten, kunstenaars, acteurs, film
makers, ontwerpers, motorrijders en hippy's
bevolkten de neonverüchte straten van IA
Onder hen de 21-jarige Monison. In het
voorjaar van 1964 had hij zich laten inschrij
ven bij de UCLA-filmacademie. Twaalf
maanden hield hij het daar uit Zijn film. een
serie abstracte en surrealistische beelden,
kreeg negatieve kritieken.
Gefrustreerd door zo veel onbegrip stapte hij
op. Om zich onder te dompelen in de LSD-
zomer van 1965. LSD was toen nog legaal
verkrijgbaar en de gesjeesde filmstudent slik
te het hallucinerende middel als snoepjes.
Gedurende deze periode schreef hij de mees
te songs die op de eerste twee Doors-lp's
zouden verschijnen.
In augustus '65 ontmoette hij op het strand
Ray Manzarek. een vier jaar oudere filmstu
dent en een klassiek geschoold pianist. Man
zarek was de leider van een bluesband ge
naamd Rick and the Ravens. Morrison had al
een keer met de band opgetreden. Rick and
the Ravens waren gecontracteerd als begelei
dingsband voor Sonny en Cher, maar net
voor het optreden stapte de zesde man uit de
band. Contractueel moesten ze verschijnen
met zes man. en Manzarek vroeg Morrison
om in te vallen. Jim verscheen op het podium
met zijn rug naar het publiek en een niet
aangesloten gitaar om zijn schouder.
DEUREN
Ze besloten een band te vormen. John Dens
more, een drummer, werd gerecruteerd. En
de twee broers van Ray Manzarek deden
mee. Later verlieten zij de groep en Robby
Krieger. een verlegen zachte jongen, werd ge
vraagd de band te versterken. Jim Morrison
was helemaal weg van zijn gitaarspel en wil
de dat Robby óp alle nummers bottleneck
speelde. Morrison noemde de band The
Doors, als hommage aan de schrijvers Willi
am Blake en Aldous Huxley. Blake had ge
schreven 'Als de deuren van de waarneming
gen. Zijn gedrag werd onberekenbaar en ui
termate onprofessioneeL Zijn reputatie
aliesslikker groeide.
Rond Morrison begonnen zich taferelen af te
spelen waar de andere Doors met afgrijzen
naar keken. Jim verzamelde een groep m
sen om zich heen die zich koesterde in de
gloed van zijn sterstatus. Onder hen bevon
den zich de uit Andy Warhols fabriek afkom
stige acteur Tom Baker, de toen nog onbe
kende Alice Cooper en een lid van Coopers
band. Glen Buxton. Jim was serieus aan
drinken geslagen en er zijn weinig men
uit die tijd die hem zonder fles of glas hebben
gezien
De technicus van de platenstudio herinnert
zich de chaos bij de opnamen van de derde
lp. Vooral de nacht dat een dik meisje flauw
viel in het hokje waar Jim zong. Haar jurk
was over haar middel geschoven en ze droeg
geen ondergoed, ledereen die lust had, n
haar. Of de keer dat het John Densmore te
veel werd. Schreeuwend dat hij ontslag 2
nemen, rende hij de studio uit. De andere
twee Doors zeiden niets en keken naar
Morrison die in elkaar gezakt op de vloer lag
te midden van zijn eigen urine. De volgende
dag zaten ze alle vier weer in de studio alsof
er niets gebeurd was.
De drinkverhalen van Morrison zijn legio.
Evenals zijn ruzies met Janis Joplin. Op een
feestje greep Morrison joplin bij haar haar en
drukte haar gezicht in zijn kruis. Nadat zij
zich vrij had geworsteld bewerkte ze hem
met een fles Southern Comfort In een club
in New York. waar Monison binnenzeilde,
tilde hij het tafeltje op waarachter Janis zat
en liet de volle glazen in haar schoot glijden,
rende vervolgens naar het podium, viel op
zijn knieën en omhelsde de benen van Jimi
Hendrix die daar speelde.
ONHANDELBAAR
Jim Morrison was onhandelbaar geworden.
Hij werd op het podium gearresteerd er
Miami kreeg hij een proces aan zijn broek
vanwege exhibitionisme op de Bühne. De
chaos was compleet. Een reeks concerten
van The Doofs werd afgezegd. De band werd
in de ban gedaan.
Morrison was verworden tot een volkomen
onverantwoordelijke dronkelap. Van een
redeneerde ontregeling van de zinnen bleek
De mythe rond
Jim Morrison
hoe een held in z'n
eigen heldendom
verdronk
geen sprake. Binnen de groep communiceer-
de Morrison alleen nog met Ray Manzarek
Densmore en Krieger hadden hun buik vol
van hem.
In zijn autobiografie legt John Densmórr uit
waarom hij toch in de band bleef en bleef
deel uitmaken van de chaos. 'Het ging mi|
om de magische uren op het podium en in
de studio, als we met z'n vieren onze songs
■••prrkirn hm wi-t dtf I BM DiM WO bStRlfl
was van wat hij deed, maar hij wist ook dat ik
de juiste drummer was om zijn woorden
kracht bij te zenen. Zijn respect voelde goed.
Ik mis dat geweldig
Morrison wilde van zijn Lizard King imago af
en liet zijn baard groeien Hij was geweldig in
gewicht toegenomen en zijn bierhuik kon hij
niet meer verbergen onder de loshangende
T-shirts die hij droeg. De sexy in zwart leer
gestoken charismatische zanger verpopte
zich tot een vette, behaarde drinkebroer.
De andere Doors zagen met lede ogen aan
hoe hun frontman zichzelf te gronde richtte
Ze hielden hun mond De drie waren net zo
bang voor hem als ze hem bewonderden
Densmore schrijft vele jaren later in een brief
aan de dode Morrison: 'lim. niemand durfde
Je te confronteren. Ie was zo intimiderend
Maar had je hulp nodigt Natuurlijk, niemand
vroeg Je tot.'
De drummer heeft jaren nodig grhad om
met zijn schuldgevoelens te kunnen leven
GEKRAAKT
Aan het eind van de jaren zestig pakte Mor
rison zijn poëzie weer op. In een beperkte
oplage gaf hij in eigrn beheer twee grdich
ten bundels uit. De Heren en De Nieuur
Schepsels Een jaar later werden ze samen gr
voegd en uitgegrven door de grote uitgrvrrii
Simon Schuster. Het debuut van Morrison
werd door de recensenten gekraakt Het
maakte hem er niet vrolijker op Hij zag zich
zelf in de eerste plaats ais dichter die af en
toe even een uitstapje maakte in de wereld
In 1970 begon hij afscheid te nemen. Hij
schreef zijn zelfinterview, en op de laatste In
die The Doors contractuerl nog moesten af
leveren zegde hij Lot Angeles vaarwel in het
nummer IA Homan-
In maart 1971 vertrok hij naar Parijs om. ver
lost van zijn publieke imago, in alle rust te
gaan schrijven en te ovrrpnnzm wat hij vet
der moest gaan doen Maar heiaas zijn de
kroegen in Parijs veel talrijker dan in los An
gries en [lm Werf zuipen Tot de noodlotttgr
zaterdagavond van 3 Juli waarop hij wat hr
rolne snoof en in zijn badkuip stierf. Zeven
entwintig Jaar oud
ben jaar eerder, tijdens een etentje met de
schrijver Michael McQure en zijn vriendin,
bekende Morrison hoe oud hij zich werkelijk
voelde. De vriendin van McQure kirde dal ze
het gevoel had altijd zestien te Wijven Mr
dure meende nooit ouder te worden dan
twaalf Jim Morrison daarentegen bromde
boven zijn glas dat hij die dag zevenenveertig
Morrison propte zeventig Jaar in zesentwin
tig jaar Niet bewust Het kwam zo utt In rrn
interview ret hij Als ik bet mocht ovrrdoen?
Dan zou ik misschien kiezen voor het leven
van de artiest met ren hu» en rrn achter
tuin'
Spijt? Morrison heeft zes laar lang carnaval
grvirrd. Zijn mythe is een forst van volstrekte
onbesuisdheid Morrison zelf pitted U all
away'.
