Buitenland
Cholera bedreigt
Kurden in Irak
Angolezen
op de vlucht
voor Unita
Sovjet-parlement wijst
verzoek Armenië af
De Klerk wil wapens
van Zulu's verbieden
'Hulp bereikt mensen niet'
Midden-Oostenreis Van den Broek levert niets op
Woensdag 8 mei 1991 Redactie: 023-150225 RONALD FRISART - - ON NO KA VERMANS HANS JACOBS JAN PREENEN Vertalingen MARGREET HESUNGA LUUTJE MEMANTSVERDMET Vormgevmg- AART KOK
United Press International (UPI). Agence France Pres se (AFP).
Noodkreet van Artsen zonder Grenzen
De hulporganisatie Artsen zonder Grenzen heeft gisteren gewaarschuwd dat tien- tot
twintigduizend Kurden in het Iraaks-Turkse grensgebied om het leven dreigen te ko
men door cholera. Zegslieden van de Franse afdeling van de organisatie zeggen dat in
het vluchtelingenkamp Cukurca, een van de volste kampen langs de grens, al tientallen
gevallen van cholera zijn geregistreerd. In het kamp verblijven momenteel ongeveer
150.000 Koerden.
PARUS/BRUSSEL IPS-A
Een journalist van het Franse
televisiestation Antenne 2, die
gisteren is teruggekeerd uit het
grensgebied, heeft gezegd dat
de Turkse autoriteiten en mili
tairen iedereen de toegang tot
het kamp in Cukurca verbieden
in verband met de dreigende
cholera-epidemie. De levens
omstandigheden in het kamp
zijn dramatisch verslechterd
door het gebrek aan water. Al
lerlei ziekten hebben er vrij spel.
Er is geen sprake van aat de
Kurden op grote schaal terugke
ren naar hun woongebieden, al
dus de Fransman, omdat ze
geen garantie hebben dat ze
niet worden aangevallen door
het Iraakse leger. Volgens hem
hebben amper 7000 Koerden de
terugtocht uit het berggebied
aanvaard, op een totaal van
700.000 vluchtelingen.
De Europese Gemeenschap
en Spanje ondernemen samen
een nulpactie ten behoeve van
Iraakse vluchtelingen in het
Turks-lraakse grensgebied. Ze
gaan een kamp inrichten dat
geschikt is voor het opvangen
van 5000 mensen.
De operatie omvat het opzet
ten en volledig inrichten van
dat kamp. De Gemeenschap
stelt daarvoor ruim anderhalf
miljoen gulden beschikbaar.
Met dat geld worden 468 tenten
aangeschaft waarin 5.000 men
sen kunnen verblijven. Verder
NIEUWSLIJN
'Geen bewijs schuld Winnie Mandela'
De advocaat van Winnie Mandela, George Bizos, heeft gisteren
verklaard dat de openbare aanklager er niet in is Reslaagd het
bewijs van haar schuld te leveren. Winnie Mandela staat met
twee mede-verdachten terecht wegens de ontvoering en mis
handeling van vier jonge mannen in december 1988. „Er is geen
bewijs dat zij opdracht heeft gegeven het viertal op te halen al
dus Bizos tijdens zijn pleidooi voor het Hooggerechtshof in Jo
hannesburg. Hij ontkende niet dat de vier mannen waren mis
handeld, maar „dat was nog geen bewijs dat zij (Winnie Mande-
la, red.) bij de mishandeling aanwezig was".
'Schoonzoon Pinochet fraudeerde'
De Chileense regering onderzoekt een mogelijk geval van frau
de, gepleegd door Julio Ponce Lerou, een schoonzoon van ex-
dictator en huidige opperbevelhebber van het leger Augusto Pi
nochet. Ponce Lerou, echtgenoot van Veronica Pinochet Hiriart,
zou de staat voor drie miljoen dollar hebben benadeeld, zo
meldt de krant La Nacion.
Schutter Schauble naar kliniek
De man die in oktober vorig jaar een aanslag pleegde op de
Duitse minister van binnenlandse zaken, Wolfgang Schauble,
moet In een psychiatrische kliniek worden behandeld. Dit heeft
een rechtbank in Offenburg gisteren besloten. De rechters, drie
beroepsrechters en twee leken, achten de moordaanslag wel be
wezen maar de dader niet toerekeningsvatbaar. CDU-minister
Schauble werd door de aan vervolgingswaan lijdende Dieter
kaufman in oktober vorig jaar, na een verkiezingsbijeenkomst,
levensgevaarlijk verwond. De 48-jarige Schauble overleefde de
aanslag, maar raakte aangewezen op een rolstoel.
Amnesty wil eind doodstraf in Afrika
Amnesty International heeft vandaag Afrikaanse regeringen op
geroepen de doodstraf af te schaffen. Executies behoren in een
aantal Afrikaanse landen tot het verleden. Duizenden Afrikanen
worden echter nog altijd - vaak zonder proces - ter dood veroor
deeld, zo meldde Amnesty vanuit Londen. Vorig jaar executeer
de Nigeria ten minste 120 mensen, van wie het merendeel door
een vuurpeloton. Verscheidene landen - waaronder Sudan, Tan
zania, Tunesië en Mauritius - hebben onlangs de doodstraf weer
ingevoerd, aldus de mensenrechtenorganisatie.
BERICHTEN
DRIE MENSEN zijn om het le
ven gekomen en zeventien ge
wond geraakt bij een aardver
schuiving in Irian Jaya, het
voormalige Nederlands Nieuw-
Guinea. Veertien mensen wor
den nog vermist. De verschui-
vings is veroorzaakt door zware
regenval.
DE ZUIDKOREAANSE oproer
politie heeft gisteren 'ingebro
ken' in een mortuarium van een
ziekenhuis in Seoul om daar het
lijk van een politiek activist weg
te halen. Twee eerdere pogin
gen van de politie waren op Re-
vechten met betogers uitgelo
pen die wilden voorkomen dat
het stoffelijk overschot1
officiële autopsie zou worden George Bush bij de presidents
meegenomen. De politie
schafte zich met voorhamers via
een muur toegang tot de ruimte
waar het lijk van de 30-iarige
vakbondsactivist Park Chong-
soo zich bevond.
DE SPAANSE luchtvaartmaat
schappij Iberia heeft gisteren 89
internationale en 79 binnen
landse vluchten op moeten
schorten door een staking van
het vliegend en ondersteunend
personeel. Een woordvoerder
van Iberia zei dat er ook veel
verkiezingen van 1992 Dan
Quayle bedankt voor zijn dien
sten en een ander kiest als run
ning mate. Door de storing in
het hartritme van Bush, die in
het weekeinde optrad, werden
de Amerikanen geconfronteerd
met de wetenschap dat vice-
president Quayle slechts „een
hartslag" van het president
schap verwijderd is. Volgens
verschillende opiniepeilingen
vindt een meerderheid Quayle
niet geschikt is voor de hoogste
functie.
worden er dekens van gekocht,
generatoren om elektriciteit op
te wekken en een installatie om
water te zuiveren.
De hulpgoederen worden ver
scheept vanuit Valencia naar Is-
kenderun. De Spaanse regering
houdt toezicht op het uitvoeren
van de hulpoperatie. Zij betaalt
ook het militaire personeel dat
de operatie uitvoert.
In maart en april zijn onge
veer 335.000 Iraaikse Kurden de
grens met Turkije overgestoken
en niet 800.000 zoals eerder was
geschat. Dat hebben Turkse en
geallieerde functionarissen gis
teren gezegd. De Turkse presi
dent O zal schatte het aantal
Iraakse Kurden in het Turkse
grensgebied onlangs op
450.000.
Duizenden mensen in Angola,
onder wie zeshonderd rege
ringssoldaten, zijn gevlucht
naar het buurland Zambia om
te ontkomen aan een aanval
van Unita-rebellen. Dat is juste
ren gemeld door het Zambiaan-
se persbureau Zana.
Volgens het Rode Kruis
vluchtten de afgelopen dagen
zeker 6000 Angolezen naar
Zambia. In de provincies Zam
bezi en Chavuma meldden zich
de afgelopen 24 uur ten minste
2000 burgers en 600 regerings
soldaten.
Uit veiligheidsbronnen bij
Unita (Unie voor de Totale On
afhankelijkheid van Angola)
werd in Lusaka vernomen dat
de rebellen grensgebieden,
transportweeën en andere stra
tegische gebieden in handen
proberen te krijgen voordat op
15 mei de wapenstilstand van
kracht wordt.
Unita en de Angolese presi
dent Dos Santos tekenden vori
ge week donderdag een voorlo
pig vredesakkoord dat een ein
de moet maken aan meer dan
vijftien jaar burgeroorlog in An-
Vredesoverleg
in Colombia
DE MINISTERS VAN bui
tenlandse zaken van de
Sovjetunie en de Verenig
de Staten, Bessmertnych
en Baker, plegen in het
weekeinde in Cairo over
leg over het Midden-Oos
ten
ALS DE SOVJETUNIE
vrede in het Midden-Oos
ten wil. doet ze er goed
aan de PLO te laten val
len Dat heeft premier
Shamir van Israel gisteren
gezegd
MOSKOU Rfr-Afy-OfA
Het parlement van de Sovjetu
nie heeft gisteren een Armeens
verzoek afgewezen het Volks
congres bijeen te roepen voor
overleg over het conflict tuvsen
Armenië en Azerbajdzjan Het
Volkscongres is hei uitgebreide
parlement van de Sovjetunie
Het Sovje-tpariement nam
een resolutie aan waarin het
stelt dat de kwestie Nagomo-
Ka ra bach, een omstreden Ar
meense enclave in Azerbajd
zjan. verscheidene malen zon
der resultaat is besproken in het
Volkscongres en het Soviet par
lement. Desondanks besloot het
parlement gisteren tot het zen
den van een officiële delegatie
naar de Kaukasische republie-
ken om beide partijen in het
vs conflict te horen.
De strijd in het grensgebied
tussen Armenië en Azerbajdzjan
gaat volgens Armenië ondertus-
i sen onverminderd door Vol
gens het onafhankelijke persbu
•J re au Interfax dat zich baseer
de op informatie van het Ar
meense ministerie vin binnen
landse zaken namen troepen
van het Sovjet-ministerie van
binnenlandse zaken en para
chutisten zes dorpen in do
buurt van de Armeense stad
Gons zwaar onder vuur.
„De aanval van Sovjettroepen
op het dorp Voskepar m het
noorden van Armenië kostte 23
mensen het leven. De operatie
gaat nog steeds door", vulde de
Armeense president Levon Ter
Petrosjan gisteren in de hoofd
stad Jerevan aan
Ter-Petrosian beschuldigde
Sovjet-president Govbatsjov er
van een staatsterreur te /jjn be
gonnen te«en Armenië met als
doel het gekozen Armeense par
lement omver te werpen „Gor-
batsjov wil het Armeense volk
terroriseren en de legaal geko
zen regeringsmacht omver vser
pen." Tcr-Petrosian sprak van
een 'onverklaarde ooriog' tegen
zijn republiek.
De president en dc Armeense
econoom SUaret Bertldan zei
den dal sommige slachtoffers
van het weer opgelaaide geweld
in de twee zuidelijke Sovjet-re
publieken waren blootgesteld
aan gruwelijkheden, waaronder
scalpering
Een acht dagen oude Bengalese baby wacht met zijn zus In een opvangcentrum In Ghoramora. c
SINGAPORE/WASHINGTON GPD-AP
Volgens westerse diplomaten
heeft het leger in het orkanen
getroffen Bangladesh de organi
satie en het reddingswerk uit
handen genomen van de rege- ende kritiek, dat haar regering
makkelijk toegankelijke getrof
fen gebieden.
Premier Beffum Khaleda Zia
van Bangladesh heeft zich giste
ren in een toespraak voor de te
levisie verdedigd tegen de groei-
ring, na de toenemende kritiek
over corruptie en diefstal van
hulpgoederen. Het leger zou in
twaalf van de zestien ernstig ge
troffen gebieden de civiele au
toriteiten aan de kant hebben
gezet.
Hulporganisaties zeggen dat
er voldoende voedsel en medi
cijnen zijn in het land. Ze berei
ken echter de slachtoffers niet,
als gevolg van het ondoeltref
fende optreden van het
niet competent is om het red
dingswerk te organiseren. Ze
verklaarde al het mogelijke te
doen de hulpverlening zo goed
mogelijk te laten verlopen. Ze
zei dat het reddingswerk in de
getroffen gebieden op volle toe
ren draait.
Zij voegde er echter aan toe
dat Bangladesh wordt gecon
fronteerd door structurele ar
moede en onderontwikkeling.
Zij herinnerde er verder
heidsapparaat. De hulp is zelfs tijdens het achtjarige militaire
niet doorgedrongen tot de ge- bewind van de afgezette presi
dent Ershad, de corruptie hoog
tij vierde in het land. Dat heeft
volgens haar de economie en 's
lands instituten ten gronde ge
richt.
De Verenigde Staten hebben
gisteren een aanvullend bedrag
van vijf miljoen dollar (biina
tien miljoen gulden) ter be
schikking gesteld voor de hulp
verlening aan de slachtoffers in
Bangladesh. Tot gisteren had
den de VS 2,1 miljoen dollar bij
gedragen aan dc noodhulp.
De regering van Bangladesh
liet gisteren weten dat naar
schatting 735 miljoen dollar no
dig is om de ergste nood te leni
gen. Tot nu toe is door het bui
tenland in totaal ongeveer 200
miljoen dollar aan hulp toege
zegd.
De Zuidafnkaanse president Dc
Klerk overweegt de leden van dc
Zulu-stam het recht te ontne
men traditionele wapens te dra
gen. Dat heeft hij gisteren in
Kaapstad gezegd na spoedover
leg met Zululeider Huthdezi
over het bloedige geweld in de
zwarte woonoorden
De Klerk zei met het afkondi
gen van definitiev e maatregelen
te wachten totdat hi) een ont-
moeting heeft gehad met
Nelson Mandela, leider van de
anti -apartheidspartij ANC De
Werk wilde niet zeggen wan
neer hij Mandela spreekt.
Het ANC heeft de Zuidafri-
kaansc regering een ultimatum
IMÉI CM morgen afloopt.
Vóór morgen moet de regering
actie hebben ondernomen om
een einde te maken aan het po
litieke geweld in het land en ln
het bijzonder in de zwarte
woonoorden - anders staakt het
ANC de besprekingen over een
vreedzame overgang naar een
vertragingen waren.
JOODSE IMMIGRANTEN uit de
Sovjetunie hebben in Israël hun
eigen partij gevormd. De partrij
zal volgend jaar aan de parle
mentsverkiezingen deelnemen.
De nieuwe partij, de 'Zionisme,
Immigratie en Democratie-par
tij' zal zich vooral bezighouden
met de problemen en misstan
den die Sovjet-immigranten in
Israël ondervinden. Vooral het
vinden van hulsvesting en
werkgelegenheid is lastig voor
nieuwkomers uit de Sovjetunie.
EEN MEERDERHEID van de
Amerikanen wil dat president
Guerrillastrijders van de Revo
lutionaire Strijdkrachten van
Colombia (Fare) hebben hei
aanbod van de regering om vre
desbeprekingen te houden ge
accepteerd. Met deze bespre
kingen kan een eind worden ge
maakt aan het hevigste offensief teling in Tsjechoslowakije aan-
Akkoord over
Bata-fabriek
De Canadese schoenenmagnaat
Tomas Bata heeft een overeen
komst gesloten met het Tsjechi
sche schoenenbedrijf dat in
1894 werd opgericht door zijn
vader. Dit heen de Tsjechische
premier Rthart gisteren be
kendgemaakt. Het akkoord is
gesloten nadat Bata maanden
lang vruchteloos bij de regering
angedrongen o|
i het vroegere I
zit.
Tomas Bata emigreerde vóór
de tweede wereldoorlog met
zijn familie naar C anada. IX'
Bata-fabrieken in Zlin werden
in 1946 genaii"maÜMCfVfl CB ¥OT-
volgens onder het communisti
sche regime omgedoopt tot
Svit. Bata dacht
i de dertig jaar oude strijd i
linkse rebellen tegen de rege
ring. Er werd niet gezegd wan
neer de onderhandelingen be
ginnen.
spraak te kunnen maken op het
bedrijf, maar de regering wees
zijn claim in januari af. Vorige
maand begonnen onderhande
lingen over samenwerking.
De Spaanse premier Felipe Gonzalez Is gisteren voor een t
ontvangst door zijn Britse ambtgenoot John Major vormden de beroemde 'beremutsen' een erewacht.
De drie dagen durende reis van minister
van buitenlandse zaken Van den Broek
naar Syrië en Israël is zonder tastbaar re
sultaat gebleven. De bewindsman moest
in Damascus en Jeruzalem constateren
dat de bij het vredesproces betrokken
landen niet zijn genegen hun standpun
ten te verzachten. Ook een delegatie van
(gematigde) PaJestijnen bood weinig on-
derharuJrlmgsmimir
Toch zei Van den Broek gisteren tij
dens een afsluitende persconferentie dat
zowel bij Syrië en de PaJestijnen als bij
Israël „een echte wil tot vrede"' bestaat.
De bewindsman zei te hopen dat zijn
Amerikaanse collega Baker op kort* ter
mijn tot een afronding van zijn vredesi
nitiatieven kan komen. Van den Broek
hoopt daarbij op overeenstemming over
de manier waarop de vredesconferentie
wordt georganiseerd.
De minister sprak gisteren waarschu
wende woorden aan het adres van de Is
raëlische regering. „Ik twijfel niet aan de
oprechtheid van de bedoelingen van de
Israëlische regering, maar ik betwijfel of
bepaalde standpunten van de regering
het vredesproces vooruit helpen Van
den Broek doelde daarmee vooral op de
nederzettingenpolitiek van de Israëliërs,
die het afgelopen weekeinde ook door dc
Euro pes Gemeenschap krachtig werd af
gekeurd.
Alle partijen, ook dc Israëliërs. ..moe
ten bepaalde signalen afgeven" dat het
hen ernst is met het vredesproces, vindt
Van den Broek. Is Israël niet bereid tot
concessies, dan hoeft dat niet direct te
leiden tot economische strafmaatregelen
van de EG. Een dergelijk dreigement wil
de minister niet uiten, maar hij wee* er
wel op dat andere krachten binnen de
te worden gedreven. Bovendien dient de
EG een* met ëen mond te praten, ver
klaarde de Israëlische minister van bui
tenlandse zakm levy. Met ern FXï die tionanssrn
steeds dissidente lidstaten tot dc orde
moet roepen, wil Israël tijdens ern ver
deling van de macht. Het ANC
heeft in het recente vcricden
om een verbod op het dragen
van speren, bijlen en stokken
door Zulu's gevraagd
Buthelczi zei na ztin drie uur
durende onderhoud met De
Klerk dat hel verbieden van wa
pens de gewelddadigheden niet
zal doen stoppen. .Als ik ie
mand wil doden, kan ik dat ook
met mijn handen doen. Ik denk
dat we de achterliggende oorza
ken van het geweld moeten
aanpakken aldus Bulhekzi.
Dc Zuidafnkaansc president
De Klerk mort niet langer het
idee versterken dat rijn regering
..alleen maar is geïnteresseerd
in het uit elkaar spelen van ver
schillende bevolkingsgroepen
die een belangrijke rol spelen in
het streven naar vrede vindt
dc Nederlandse Hervormde
Kerk.
De Zuidafflkaanse regering
lijkt cr de laatste tijd vooral op
uit ..haar dominante rol voor do
toekomstveilig te stciien.
schrijft het hervormde synode-
bestuur in een brief aan IX'
Klerk. Het bestuur roept de nrr
sident op de geloofwaardigheid
van zjjn regering niet uit het
oog tc verliezen
Besprekingen
Etiopië door
VS voorgezeten
WASHWGTON AR
De Etiopische regering en de
drie guerrillabewegingen heb
ben overeenstemming bereikt
om onder Ammkaans toezicht
vredesbesprekingen te openen,
zo meldden Amerikaanse fun»
tionarissen gisteren
De vredesbesprekingen, die
over twee weken in tonden
worden gehouden, worden
voorgezeten door de Amen
kaansc onderminister van hui
tenlandse zaken Cohen Hoofd
onderwerp van gesprek is dc
beëindiging van de burgeroor
log die in sommige delen van
Etiopië al meer dan dertig jaar
duurt.
Het Revolutionaire Democra
tische Volksfront van Etiopië
heeft laten weten ook te willen
praten over de invoering van
een merrpartijensteisH. De op
standelingen uit Eritrea wensen
onafhankelijkheid en rollen ei
sen dal er een referendum komt
over afscheiding, aldus de func
EG. zoals het Europees Parlement, in de desconfrrentie niets te maken hebben.
toekomst mogelijk wel rollen pleiten
sor het opvoeren van de druk op Israël.
De bemoeienis van de EG met het v
In bet verleden ondernamen
de Verenigde Staten en Italië al
diverse vergeefse pogingen de
strijdende partijen rond de tafri
Van drn Broek sprak ook met de ne-
gen leden tellende Palestijnse delegatie te knjgen Nu staat de regering
de (gematigde) Fataal Husavni groep san de Etiopèscbe president
desproces was gisteren het belangrijkste over ern mogelijke rol voor de EG voor
onderwerp tijdens een gesprek met de
Israëlische premier Shamir Votgrns Van
den Broek staat Shamir niet absoluut af
wijzend tegenover een rol voor dc EG
Duidelijk is dat Israël weinig moet heb
ben van de EG of de Verenigde Naties,
omdat dc joodse staat vttcsI door de In
temationale gemeenschap In een hoek
afgaand aan rn tijdens de vredesonder
handelingen. De leider van de Palestijn
se dHrgatie, Abu Ayyash. zei dat de Nc
deriandse minuter erin had toegestemd
cr bij Israël stevig op aan tr dringen een
it, r<»l tr accepteren Horwel Van df n
Broek ern volwaardige ml voor de EG
ziet. wil hij van pressie niet weten.
Mengistu onder toenemende
militaire druk van dc rrbeUen.
die tot op honderd kilometrr
van de hoofdstad Aiküs Ababa
zijn genaderd Ook door de af
tocht van tie Sovjetunie uit de
landen in de Hoorn van Afrika
ziet Mengistu rich gedwongen
toegeeflijker te rijn.