Rtv show
'Een onheilstijding
voor veel kijkers'
'We wilden gewoon lol maken'
'Ik kookte maaltijden van cactus en bonen'
Dinsdag 7 mei 1991
023-150191/023-150192 JOLANDA OUKES GERARD VAN PUTTEN REI NA VAN POPPEIEN Vormgeving: AN DRIES DETMAR
10
Eurosport in grafstemming
Daags nadat Euro
sport de uitzendin
gen definitief heeft
moeten staken, hangt bij de
Nederlandse vestiging In Am
sterdam nog altijd een graf-
stemming. In de nacht van
zondag op maandag schoof
een titelkaart voor de bewe
gende sportbeelden. In drie ta
len werd de kijkers de volgen
de tekst voorgehouden: „Door
omstandigheden van buitenaf
zijn wij niet langer in staat om
u het programma Eurosport
aan te bieden."
Een en ander is de conse
quentie van het oordeel dat de
Europese Commissie op 19 fe
bruari velde over de samenwer-
kingsconstructie die Sky Televi
sion en Eurosport eerder waren
aangegaan. Deze werd onwettig
bevonden. De Europese Com
missie stoorde zich aan de mo
nopoliepositie die Eurosport bij
het verwerven van tv-rechten
zou krijgen.
Tot vrijdagavond laat heeft
Eurosport - actief sinds februari
1989 - gepoogd de band met
Rupert Murdoch's Sky Interna
tional News te verbreken. On
derhandelingen met potentiële
partners (het Franse TF1 en
een Duits consortium) liepen
op niets uit, nadat de Europese
Commissie had geweigerd de
wettigheid van deze
king te bekrachtigen.
Onheilstijding
„Vrijdag gingen we er nog van
uit dat Eurosport in de lucht
zou kunnen blijven", is het re
laas van Walter Hellebrand, de
woordvoerder van het station.
„Maar vrijdagavond laat hoor
den we dat het toch nee was.
Een onheilstijding. Niet alleen
voor ons, maar in principe voor
25 miljoen mensen in Europa."
Net als alle andere Eurosport-
medewerkers zac Hellebrand
zondagnacht de laatste bewe
gende beelden geëmotioneerd
aan zich voorbij trekken, „je
weet dat het gaat gebeuren,
maar toch dringt zoiets pas
door tot je door als het werkelijk
gebeurt. Het deed en doet nog
steeds heel onwezenlijk aan dat
het grootste Paneuropese sta
tion het zwijgen is opgelegd.
Vergelijk het maar met iets dat
gelukkig nooit is gebeurd: de
Dit is voor
lopig het
enige dat
Eurosport
uitzendt fo
TO*UNtTED
PHOTO/RON
PICHEL
13-jarige johan Cruijff verbie
den op straat te voetballen en
hem opleggen nooit meer uit
huis te komen."
Bewust bedient Hellebrand
zich zich van deze beeldspraak
om aan te geven dat Eurosport
nog lang niet alle potentiële kij
kers in Europa had bereikt. „En
we hadden al een behoorlijke
kijkdichtheid", benadrukt Hel
lebrand. „Na de drie Nederlan
den, RTL 4, de BRT en de ARD
kwamen wij. De ene sport trok
natuurlijk meer bekijks dan de
andere, maar we waren alleen al
in Nederland verzekerd van mi
nimaal 100.000 kijkers. Euro
sport bracht steeds meer live
uitzendingen. Er is nu een einde
gemaakt aan een levenskrachtig
produkt. Iets dat een geweldige
potentie heeft wordt in de knop
gebroken. Het is alsof een atleet
die goed in de race lag, is gedis
kwalificeerd omdat een ander
hem het verkeerde schoeisel
DUE TO CIRCUMSTANCES BEYOND OUR
CONTROL, WE ARE NO LONGER ABLE
TO SUPPLY THE "EUROSPORT
PROGRAMME SERVICE.
AUS GRÜNDEN DIE NICHT IN UNSEREM
EINFLUSSBEREICH STEHEN, SIND WIR
NICHT LANGER IN DER LAGE, DAS
PROGRAMM "EUROSPORT ANZUBIETEN.
DOOR OMSTANDIGHEDEN VAN BUITENAF,
ZIJN WIJ NIET LANGER IN STAAT OM U
HET PROGRAMME "EUROSPORT AAN TE
BIEDEN.
Alarma Mexico Drie
moeders van tv-sterren
brengen een bezoek aan
de sloppen van Mexico-
Stad Uitzending, Neder
land 1,20.49 uur
Documentaire Swing tegen de nazi's
heeft aangemeten. Het trieste
zowel voor ons als voor onze
kijkers is dat nu een produkt uit
de markt is genomen, dat werd
gewaardeerd."
Verontrust
De medewerkers van Eurosport
komen intussen handen tekort
om alle telefoontjes van veront
ruste kijkers te beantwoorden.
„De telefoon staat hier rood
gloeiend. Tennisliefhebbers vra
gen ons bij welke zender ze nu
terecht kunnen om het Franse
Open op Roland Garros te kun
nen zien. We merken nu hoe
populair we waren bij de boks-
liefhebbere. Om de veertien da
gen zonden op zaterdagavond
een gevecht uit. Live. Lee To
wers en jules Decider behoor
den tot de vaste kijkers. En dan
worden we ook veelvuldig ge
beld door kijkers die in hun ge
meenten campagne hebben ge
voerd om ons op de kabel te
krijgen."
Eurosport bereidt de afwikke
ling van de lopende contracten
met de Nederlandse kabelex
ploitanten voor. Hellebrand:
„Iemand is al bezig de contrac
ten op hun juridische merites te
bekijken. Overigens geloven we
niet dat hieruit financiële con
sequenties zullen voortvloeien.
Het is immers niet onze schuld
dat we de contracten niet kun
nen nakomen. Iets anders is dat
Eurosport ook nog een stuk of
20 vaste medewerkers in dienst
heeft. Over hun positie zal mor
gen vandaag worden gesproken.
Heel wrang, zeker als je bedenkt
dat de Europese Commissie
met haar uitspraak de plurifor
miteit in de ether heeft willen
beschermen. Maar hoe zit het
eigenlijk met die pluriformiteit
als daar een tv-zender voor
moet wijken?"
CORRESPONDENT GPO
Een bezorgde brief aan
nazi-leider Heinrich
Himmlen enkele
honderden jongeren, de zoge
heten Swing-jugend, in Ham
burg vertonen 'anglofiel' ge
drag. Ze tasten de Duitse volks
kracht aan. Daarom is het de
hoogste tijd deze jongeren in
een werkkamp te stoppen. Het
is januari 1942. Duitse jongeren
hoorden stram in het gelid in
uniform op marsmuziek te mar
cheren en mee te doen in nazi
kampen om daar het lichaam te
stalen.
Maar de Swing-jugend was
énders, zo blijkt uit de NOS-do-
cumentaire Swing tegen de na
zi's. Hun uiterlijk was opval
lend. Ze droegen lange colberts
met gestippelde stropdassen en
hun haar was langer dan het
opgeschoren nazi-model. Ze
hadden broeken met wijde pij
pen en schoenen met dikke crè-
pe-zolen. De bofkonten onder
hen waren zelfs in het bezit van
felbegeerde artikelen als een pa
raplu en een bolhoed. Engels-
Amerikaanse jazz-muziek was
de spil waaromheen het leven
van deze Duitse jongeren in de
periode 1938-1945 draaide. Hun
idolen waren Benny Goodman,
Duke Ellingon, Fats Waller, Ar-
VANDAAG
Swing tegen de nazi's, Swing-
jugend was niet per definitie te
gen Hitler of het nationaal-soci-
alisme. Uitzending vanavond,
Nederland 3,21.04 uur)
Eén van de geïnterviewden is
de kunstenaar Kurt Sonderborg,
die
de
thur Shaw en Louis Armstrong.
De Swing-jugend zette de
trend voor een geheel nieuwe
levensstijl: chique en afwijken
de kleding, extatisch dansen en
vooral veel plezier en persoon
lijke vrijheid. Zij keerden zich
niet per definitie tegen het na
tionaal socialisme, maar het na
tionaal socialisme keerden zich
tegen hén.
Snor
De documentaire toont afwisse
lend beelden van blij swingende
- en ernstig marcherende jonge
ren. Daarnaast is veel ruimte in
geruimd voor interviews met
jongeren uit die tijd, die inmid
dels (jong) bejaard zijn. Ze ver
tellen het ongelooflijke verhaal
dat zij vanwege hun muziek-
voorkeur in Gestapo-cellen wer
den opgesloten. Het 'kwaad'
moest immers worden uitge
roeid, vond het toenmalige
Duitse regime. Vele tientallen
van hen verdwenen zelfs naar
concentratiekampen.
maanden gevangen heeft geze
ten. Hij vormt in zoverre een
uitzondering op de andere gas
ten in de documentaire, dat hij
zich fel afzet tegen Hitier en zijn
handlangers. „Hitier? Een lach
wekkende figuur met z'n te gro
te postbode-pet en zijn van
Chaplin gejatte snor. Wat heeft
de massa toch een slechte
smaak!" Voor de anderen gold
het swingen niet als een daad
van verzet: „We wilden gewoon
lol maken, we hadden genoeg
van al die saaiheid."
Kees Wouters, die de docu
mentaire regisseerde en samen
met Arnold Vogel voor het sce
nario tekende, studeerde in
1987 aan de Universiteit van
Amsterdam als historicus af op
het onderwerp Jeugdbewegin
gen 1919-1946. In navolging van
de meerderheid van de geïnter
viewden benadrukt hij dat de
Swing-jugend zich niet tegen de
nazi's als zodanig keerde. „Een
aantal van hen was wel redelijk
provocerend, maar veel verder
dan dat ging het niet. Ze wilden
gewoon zichzelf zijn." De titel
van de documentaire, Swing te
gen de nazi's, is dus eigenlijk
niet zo gelukkig gekozen? Hij
geeft dat ruiterlijk toe. „We had
den de film eigenlijk Nazi's te
gen de swing moeten r
CLOSE UP
De hoeksteen van de
maatschappij ont
beert op de televisie
vastigheid. Goed, de Bill Cosby-
show ademt bij de NCRV de in-
keurige sfeer van het ware ge
zinsleven uit. Maar in andere
series raakt het huiselijke ver
keer soms danig in de knoop.
Ook als er sprake is van een ge
zin in de voor velen ideale sa
menstelling ontbreekt de huisje,
boompje, beestje-cultuur die in
menige Hollandse rijtjeshuis of
doorzonwoning huis houdt.
Dallas is al jaren een geval
apart. Een moeder, die zich laat
aanspreken met miss Elly,
heeft zo graag haar zoons - met
aanhang - om zich heen. Het
gevolg: noewel als ranch zeer
ruim bemeten loopt op South-
fork iedereen eikaar hinderlijk
voor de voeten. Gezamenlijk
wordt de maaltijd genuttigd,
maar eigenlijk kan geen Ewing
een hap door de keel krijgen
omdat die andere Ewing ook
aan tafel zit. Bij herhaling wordt
in Dallas naar de fles gegrepen.
En dan niet omdat er in Dallas
zoveel gezelligheidsdrinkers
rondlopen.
Er zijn meer van die normale
tv-gezinnen - man, vrouw,
dochter en zoon - waar naar ve
ler maatstaven vooral abnor
maal wordt gedaan. Bij Rosean-
ne is er vrijwel altijd een huis
In 'Oppassen' vertoont een familie in de traditionele betekenis van het woord trekjes van het onvolledige ge
zin. De verwikkelingen bieden onderhoudend tv-amusement foto»anp
met herrie. Roseanne, een kerel een huishouden van Jan Steen,
van een wijf, krijgt van de NCRV Maar neem ook Married with
al enkele tv-scizoenen de gele- Children', een door Veronica
genheid om de baas te spelen uitgezonden serie die zo inten-
over de Amerikaanse versie van sief bekeken wordt dat een on
der kilo's stof bedolven song
van Frank Sinatra plots hitpo
tentie kan krijgen. Onmiddellijk
na de herkenningsmelodie 'Lo
ve and Marriage' komt een vrij
gevochten familie in beeld die
zich aan weinig regels gelegen
laat liggen.
Dat laatste geldt niet eens voor
de heer des huizes, een schle
miel van het zuiverste water die
er alleen maar goed voor is om
het karige loon thuis te brengen
dat hij als verkoper van schoe
nen verdient. De haaibaai met
wie hij ooit in een vlaag van ver
standsverbijstering is getrouwd,
is er dan al lang en breed in ge
slaagd het geld uit te geven. Zel
den iemand met zo n gat in
haar hand gezien.
Om nog even terug te komen
op de Bill Cosby-show: hoe ge
woon de familie Huxtable ook
moge zijn, de serie is wel dege
lijk bijzonder. Emanciperend.
Niet eens zo lang geleden wer
den zwarte acteurs en zwarte
actrices 'geknecht'. Van Holly
wood en van de Amerikaanse
tv-maatschappijen mochten ze
hooguit de butler of huishoud
ster uithangen, en daarvoor
moesten ze tegen de producent
of regisseur dan ook nog „thank
you" zeggen.
In films en tv-series zijn het
nogal eens de onvolledige ge
zinnen, die in de belangstelling
staan. In de 'Baas in huis'
(VARA) laat een geslaagde za
kenvrouw (met zoon) zich met
zichtbaar genoegen de avances
van de mannelijke hulp in de
huishouding (met dochter) aan
leunen. Echt iets moois zal uit
dit alles vermoedelijk niet groei
en; het begin van een relatie
zou het onherroepelijke einde
van deze serie betekenen.
In Empty Nest (Veronica) mag
een kinderarts figureren naast
zijn twee dochters. En in Full
House (RLT 4) gaan respectie
velijk een vader, diens neef en
een vriend over drie jonge
spruiten, al lijkt eerder het om
gekeerde het geval.
Bij de VARA, de omroep die zich
op bevel van Marcel van Dam
tegenwoordig bescheiden affi
cheert als „goed bekeken, de
beste", is elke zaterdagavond
'Oppassen' te zien. Het betreft
een door Chiem van Hou-
weningen en Alexander Pola be
werkte serie, ontleend aan een
idee van Marina de Vos, echtge
note van Van Houweningen. In
'Oppassen' vertoont een familie
in de traditionele betekenis van
het woord trekjes van het on
volledige gezin.
Hoe zulks? Welnu, er is een va
der en er is ook een moeder van
een puberdochter en een opge
schoten zoon. Maar die twee
hebben niet de tijd om hun kin
deren op te voeden volgens de
methode die de goedkeuring
kan wegdragen van 'Ouders van
Nu'. Moeder is aan het toneel
en houdt weinig tijd over om
ook nog eens zichzelf te zijn.
Vader, ene Victor Bol, doet wei
nig anders dan in- en uit vlieg
tuigen stappen. En als dit lid
van het Europarlement dan ein
delijk eens thuis is, beweert hij
in de regel doodvermoeid te
zijn. Totdat hij de echtelijke
sponde ontwaart, dan moet de
ze 45-jarige zijn vrouw zo nodig
zijn viriliteit tonen. Even wat
avondgymnastiek doen om
daarna zijn bedgenote de rug
toe te keren en in slaap te val
len. Zó n type.
De kindemood wordt
door twee opa's,
(Ben Hulsman) en meneer Buys
(Coen Flink), die met overgave
vadertje en moedertje spelen.
Het schrijverscollectief Pola en
Van Houweningen, ook bekend
van 'Zeg 'ns AAA', is erin ge
slaagd twee oudere mannen
van volstrekt uiteenlopend
milieu tot een voorbeeldige
huishoudelijke eenheid te sme
den.
Opa Willem Bol, geboren en ge
togen Schiedammer en zijn hele
werkzame leven actief geweest
in een jeneverstokerij, verzorgt
de planten en doet de was.
Buys, een bekakt pratende ex-
burgemeester, kokkerelt. Daar
naast proberen ze de twee kin
deren zo veel mogelijk in het
gareel te houden. Dat valt lang
niet altijd mee. Want: de doch
ter leert de liefde kennen en het
zoontje is een verwend, hebbe
rig, uitgerekend, te bijdehand
rotjochie. Zo een die frambo-
zenjam op de ontbijttafel wil
nals
hem pindakaas, chocolade
strooisel, aardbeien-, sinaasap
pel- en kersenjam in huis heeft
gehaald.
De verwikkelingen in 'Oppas
sen' leveren onderhoudend tv-
vermaak op. En tegelijk de con
clusie dat voor families Door
snee vandaag de dag kennelijk
geen plaats meer is in Hilver
sum. Volledig vermalen door de
tand des tijds heeft deze amuse-
mentsvorm ingeblikt en wel een
welverdiende rustplaats gevon
den op een der planken van het
omroeparchief. De herinnering
eraan roept warme gevoelens
op. Maar wie pelt er nu nog pin
da's, met de krant uitgespreid
op de huiskamervloer?
GERARD VAN PUTTEN
STRIPS
BOLLEBOOM
Moeders van sterren in Mexicaanse sloppenwijken
CORRESPONDENT. GPD
Diep onder de indruk van hun
ervaringen tijdens een tien da
gen durend verblijf in de slop
penwijken van Mexico-Stad,
keerden de moeders van Peter
jan Rens, Danny de Munk en
Bart Peeters dit weekeinde op
Schiphol terug. Hun belevenis
sen zijn vanavond op het
scherm te zien.
„Ik kookte in een krot maaltij
den van cactus en bonen", ver
telt de moeder van Peter jan
Rens. „Op de vuilnisbelt van
Mexico-Stad had ik de tolk niet
nodig en de cameraman was ik
totaal vergeten. We begrepen
elkaar als moeders", voegt de
moeder van Bart Peetere eraan
m'n handen. Met moeders uit
een krottenwijk heb ik een riool
gegraven", zegt de moeder van
zanger Danny de Munk.
Toen de VARA en de interna
tionale hulporganisatie NOVIB
hen uitnoaigden, hadden de
drie moeders alleen maar denk
tijd nodig om te kijken of ze wel
zo'n tijd nuis, werk en gezin in
de steek konden laten: „Het
M
/e/ev^irj.
- ticvd'
Cal*
De drie moeders terug op Schiphol met het souveniertje (spandoek) van de moeders van Mexico-Stad. foto-
•GPD
den komen, was van onderge- drie. Suus Peetere-Van Boeckel:
schikt belang", menen ze alle „Dat laatste is zo onbelangrijk
als je ziet wat daar aan de hand
is."
Alle drie de moeders en de
presentatoren van het program
ma, Astrid Joosten en verslagge
ver Pieter jan Hagens, hebben
ook kennis gemaakt met de le-
vensvemietigende luchtveront
reiniging in de miljoenenstad
Mexico-Stad: „De hele
hangt er een dikke waas or
heen en boven je", zegt
moeder van Bart.
„Een moeder uit zo'n krotten
wijk moet van één gulden per
persoon per dag zien rond te
komen. Dat betekent de hele
week geen vlees op het bord en
kinderen, die moeten gaan be
delen", heeft Corrie Rens-Bode-
gem ervaren. „De cactus zorgt
voor de vitaminen en de bonen
moeten de rest aanvullen. Dan
is die gulden op."
„Ik was bij de moeders, die
aan de rand van de vuilnisbel
ten met hun gezinnen in krotjes
met muren van doorzichtig
plastic wonen. En toen we bin
nenkwamen. werd er nog even
gauw een kam door de haren
van de kinderen gehaald. On
vergetelijke contacten", rappor
teert Suus van Boeckel, de moe
der van Bart Peetere.
