Binnenland
Bezuiniging
in 1992
3,6 miljard
Bevrijding in teken
van de grondrechten
Nierpatiënten: 'Verplichte' orgaandonatie
Nog geen zicht op
oplossing grootmetaal
Nog geen besluit over
tekort asielzoekers
Maandag 6 mei 1991
i J AMINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART ;cPC PATRICK VAN D€N HURK MAR GOT KLOMPMAKER SI AAK
Vormgeving RUUD BLOKHUIZEN
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Oud-D66-kamerlid Mik overleden
Het voormalige D66-kamerlid en
jeugdpsychiater Mik is vrijdag in
Groningen op 68-jarige leeftijd
overleden. Als jeugdpsychiater
zette hij eind jaren zestig in Gro
ningen een open spreekuur op
voor probleemjongeren. Dat was
de voorloper van het Jongeren
Advies Centrum (JAC), waarvan
hij in Groningen de oprichter
Van 1970 tot 1981 was hij lid van
Provinciale Staten en gedepu
teerde in Groningen. Vervolgens
was hij vijf jaar kamerlid voor
D66. Daar diende hij samen met
het toenmalige PvdA-kamerlid
Worrell een wetsvoorstel in om
meer lijn te brengen in de jeugd- Gerrft Mik
hulpverlening. Als ambteloos
burger verdedigde hij achter de regeringstafel in de Tweede Ka
mer het wetsvoorstel.
In 1987 kwam Mik terug in de publiciteit toen hij kinderen in
Oude Pekela onderzocht die op grote schaal seksueel zouden
zijn misbruikt. Na gesprekken met ongeveer vijftig kinderen
kwam hij tot de conclusie dat er sprake was van massale on
tucht. Veel mensen beschuldigden Mik van het opwekken van
massahysterie, maar hij hield voet bij stuk; „Ik heb er nooit een
moment aan getwijfeld. Voor mij staat vast dat een groot aantal
kinderen in Oudé Pekela seksueel is misbruikt", zei hij in een in
terview. De daders zijn overigens nooit gevonden.
Onderzoek boek Rasoel uitgebreid
Het Openbaar Ministerie heeft de rechter-commissaris in Am
sterdam gevraagd een gerechtelijk vooronderzoek in te stellen
naar het boek 'De ondergang van Nederland, land der naïeve
dwazen' van Mohammed Rasoel. Vorig jaar november bracht
het OM het onderzoek al op gang naar aanleiding van een klacht
van de Anne Frank Stichting. Die vindt het boek onnodig grie
vend en beledigend voor de islam en personen die deze gods
dienst aanhangen. Bovendien vindt de Anne Frank Stichting dat
het boek aanzet tot haat en discriminatie. Vorig jaar bleek dat
Mohammed Rasoel, de man die zich uitgaf als schrijver van het
boek, in werkelijkheid een Pakistaanse varieté-artiest uit Edam
Kritische ANWB'ers boos op bestuur
De verontruste ANWB-leden zijn boos op het bestuur vanwege
het verzet tegen het extra kwartje benzineaccijns per 1 juli. De
ANWB werpt zich met haar deelname aan de brief-actie samen
met Bovag en RAI wederom op als de beschermer van de beurs
van de automobilist, vinden de verontruste ANWB-leden. Ze
noemen met 'misleiding' om het kwartje voor te stellen als een
botte bezuinigingsmaatregel. Een belangrijk deel van het geld
wordt gebruikt voor verbetering van het openbaar vervoer. „In
de prijs van het autorijden wordt dus tot op heden nauwelijks
rekening gehouden met de aanslag van de auto op het milieu.
De geplande accijnsverhoging dient dezelfde doelen als die de
ANWB zegt na te streven; verbetering van de algehele mobiliteit
met inachtneming van de zorg om het milieu", aldus de kriti
sche leden.
Amerika in Amsterdam. Andreas
Sperrowk blaast 'cool' een grote
kauwgomballon als hij zaterdag
een tochtje maakt door de Am
sterdamse grachten. Op uitnodi
ging van het Nederlandse leger
waren 150 Amerikaanse kinderen
wier vaders In Duitsland zijn gele
gerd en nu in het Golfgebied zit
ten, twee dagen in Nedeland. De
vader van Andreas verblijft al
sinds januari in het Golfgebied.
FOTO ANP COR MULDER
UTRECHT ANP
De stakingen in de grootmetaal
zijn vandaag hun vierde dag in
gegaan zonder uitzicht op her
vatting van het cao-overleg. Bij
38 bedrijven is het werk van
daag neergelegd. Als de werkge
vers. verenigd in de FME, niet
tegemoet komen aan de eisen
van de bonden, zal tot woens
dagavond bij in totaal 140 be
drijven worden gestaakt.
Sinds het mislukte overleg
donderdagochtend tussen de
FNV. het CNV en de FME heb
ben er geen nieuwe onderhan
delingen plaatsgevonden.
Grootste conflictpunten zijn de
wao en de vut. Zo willen de
bonden mensen die al veertig
jaar bij een bedrijf werken de
Koninklijk paar bij dodenherdenking
AMSTERPAM-WAGENINGEN ANP
Koningin Beatrix en prins Claus
hebben gisteren de viering van
bevrijdingsdag bijgewoond in
de RAI in Amsterdam. Ze keken
daar naar het feestelijke pro
gramma 'Wat heet vrijheid', dat
in het teken stond van de 23
grondrechten die in onze
Grondwet zijn vastgelegd.
De grondrechten zijn door
het Nationaal Comité 4 en 5
mei tot centraal thema gekozen
voor de komende vijf jaar. Dit
jaar staat de vrijheid van gods
dienst en levensovertuiging
centraal. Volgend jaar is dat de
vrijheid van meningsuiting.
Prins Bemhard legde gister
middag in Wageningen een
krans bij het bevrijdingsmonu
ment. Na deze plechtigheid
nam de prins een défilé af van
militaire veteranen en oud-ver
zetsstrijders. Op 5 mei 1945
werd in Wageningen de capitu
latie-overeenkomst getekend.
Voorafgaand aan de kransleg-
ging was de prins aanwezig bij
een herdenkingsdienst in de rk-
kerk van Wageningen.
Prins Bemhard verscheen in
het uniform van een vier-ster-
rengeneraal bij de landmacht.
Dit tot grote vreugde van de ve
teranen, die in het verleden de
regering herhaaldelijk hebben
verzocht de prins weer een uni
form te laten dragen. Die wens
werd onlangs door het kabinet
gehonoreerd.
In acht plaatsen in het hele
land werd bevrijdingsdag giste
ren gevierd met popfestivals.
Ondanks het slechte weer kwa
men daar zo'n kwart miljoen
mensen naar toe.
Zaterdagavond woonde het
koninklijk paar in het kader van
de Nationale Herdenking een
bijeenkomst in de Nieuwe Kerk
in Amsterdam bij. Daarna ging
het gezelschap naar de Dam.
Koningin en prins legden een
krans voor het Nationaal Monu
ment Om acht uur werden
twee minuten stilte in acht ge
nomen ter nagedachtenis van
ben die zijn gevallen tijdens de
oorlog.
Daarna hield de Amsterdam
se burgemeester Van Thijn een
korte toespraak waarin hij stil
stond bij de gruweldaden in de
oorlog. Tot slot werden kransen
gelegd door leden van de minis
terraad van het koninkrijk, het
comité van chefs van staven, de
burgemeesteren loco-burge
meester van Amsterdam en tal
van organisaties en personen.
Kabinet houdt vast aan systeem van 'nee, tenzij'
Nog tekort van 1,5 miljard in 1994
Het kabinet heeft besloten om volgend jaar nog eens 3.6
miljard gulden te bezuinigen. Op die manier kan het fi
nancieringstekort op de gewenste 4,25 procent uitko
men. Van de bezuinigingsmaatregelen is een deel een
malig. Voor de jaren na 1992 zijn aanvullende maatrege
len nodig om het financieringstekort in 1994 op 3,25 pro
cent uit te doen komen. Minister Kok van financiën komt
daarvoor nog 1.5 miljard gulden te kort.
voerd. Dat levert 731 miljoen
den haag grp
Een opmerkelijk onderdeel van
het pakket is een verhoging van
alle boetes per 1 november dit
jaar. Dat leven 200 miljoen op.
Een ander voorstel van Kok. om
de departementen geen com
pensatie meer te geven voor
stijgende prijzen in 1992 en vol
gende jaren, sneuvelde zaterdag hadden
in het kabinet. De 865 milioen
die dat komend jaar zou neb
ben opgeleverd, wordt nu opge
bracht door het snijden in sub
sidieregelingen. De studiefinan
cienng is daarbij een belangrijk
180 miljoen gulden) doelwit.
Alle ovenge voorstellen van
Kok zijn zaterdag door het kabi
net wel overgenomen Zo zullen
maatregelen uit de tussen ba
lans sneller worden doorge
Vandaag stakingen bij 38 bedrijven
mogelijkheid bieden vervroegd
uit te treden. Hoewel FME-
voorzitter Blankert herhaaldelijk
heeft gezegd dat hij nog 'niet
het achterste van zijn tong heeft
laten zien', is de FME tot nu toe
slechts bereid geweest het loon-
bod met een half percentage te
verhogen tot 7 procent.
Nieuwe bedrijven aan het sta
kingsfront zijn Nedstaal in Al
blasserdam en Kawecki Billiton
in Delfzijl. Op Hemelvaartsdag
en vrijdag zijn geen acties voor
zien. Deze adempauze zou de
FME de gelegenheid kunnen,
geven om de bonden uit te no
digen voor cao-overleg. FME-
voorzitter Blankert heeft im
mers gezegd dat hij niet meer
wil praten zolang er wordt ge
staakt.
pen haag gpp
De Nierpatiëntenvereniging is
teleurgesteld en geërgerd over
het wetsvoorstel orgaandona
ties. waarover het kabinet het
vrijdag eens is geworden. De
Nierpatiëntenvereniging ver
wacht door dit wetsvoorstel ver
traging in het beschikbaar ko
men van organen, met name
van nieren.
Het kabinet besloot het 'nee,
tenzij'-systeem te handhaven.
Nederlanders die hun organen
na overlijden willen afstaan
voor transplantatie, zullen daar
voor ook in de toekomst na
drukkelijk toestemming moeten
blijven geven.
Het kabinet nam daarmee af
stand van de roep om een soort
verplichte orgaandonatie. In dat
systeem - onder meer in België
gehanteerd - zijn alle mensen in
principe donor, tenzij ze na
drukkelijk hebben laten vastleg
gen geen donor te willen zijn.
Op die manier komen er veel
meer organen (harten en nieren
bijvoorbeeld) beschikbaar. Om
het grote te kort aan organen
wat te beperken, besloten de
ministers wel iedere Nederlan
der boven de achttien jaar te la
ten benaderen door de gemeen
te met de vraag of zij bij overlij
den organen willen afstaan voor
transplantatie. Degenen die po
sitief reageren, zullen centraal
worden geregistreerd. Naast de
ze regeling blijft ook de nu al
geldende, met de hand geschre
ven en ondertekende verklaring
(codicil) geldig. De nierpatiën
tenvereniging beschouwt het
wetsontwerp als een politiek
compromis „Daarin wordt niet
alleen voorbij gegaan aan een
goed onderbouwd advies van
de Nationale Raad voor de
Volksgezondheid, maar ook ge
tornd aan het in de wet veran
kerde recht op gezondheidszorg
BERICHTEN
HET LEESNIVEAU van kinderen in groep
vier van de basisschool is een goede voor
speller voor de rest van hun schoolcarrière.
Dat blijkt uit een onderzoek van drs. Th.
Boland. die dinsdag aan de Katholieke Uni
versiteit in Nijmegen promoveert op een
onderzoek naar de leesvaardigheid in het
basisonderwijs en de invloed daarvan op de
schoolloopbaan in het voortgezet onder
wijs.
TWEE CURAQAOSE delegaties zijn zater
dag naar Cuba vertrokken. De delegatie die
de Curaqaose Dok Maatschappij vertegen
woordigt. zal proberen met Cuba overeen
stemming te bereiken over lange termijn
contracten. De andere delegatie, van de in
dustriële overheidsstichting Korpodeko, is
uitgenodigd de jaarvergadering bij te wo
nen van ALIDE, de latijns Amerikaanse or
ganisatie die ontwikkelingsprojecten finan-
HET KUURCENTRUM in Nieuweschans
(Groningen) verkeert in ernstige financiële
problemen. Tegenvallende bezoekersaan
tallen en de hoge rente hebben het kuur
centrum. dat zich deels richt op behande
ling van huidziekten en deels op recreatief
bMdk in de rode ri|t. rs grhr.n hl Hl i
hronnenbad ziet geen kans op eigen
kracht uit de malaise te komen en voert
onderhandelingen voor een overname
door het kuurcentrum Therma 2000 in het
Limburgse Valkenburg.
GEVANGENISSEN, jeugdinrichtingen en
tbs-klinieken moeten volgens het ministe
rie van justitie worden ondergebracht in
een zelfstandige rijksdienst. Dat zou in
1994 20 miljoen gulden besparen f en on
derzoek naar de haalbaarheid van dit plan
is positief uitgevallen. Het plan maakt on
derdeel uit van de zogeheten .rote Efficien
cy-operatie. Definitieve besluiten over deze
operatie worden dit najaar door het kabinet
genomen.
ALDRIN EN DIELDRIN (bestnjdingsmidde
len) zijn niet kankerverwekkend Dat stelt
drs. G. de long, die maandag aan de Katho
lieke Universiteit in Nijmegen promoveert
op een onderzoek naar de middelen. De fa
brieken van Shell Chemie in Rotterdam,
waar aldrin en dieldnn werden gemaakt,
werden gesloten toen de middelen een aan
ui ).irrn grlcdrn in flpyÉ kwamen. De
long beert mensen onderzocht die tussen
1954 en 1990
grond
concludeert hij dat de bestrijdingsmiddelen
niet kankerverwekkend zijn
gulden op. Tevens zullen bezui
nigingen die dit jaar al gelden,
worden doorgetrokken naar
1992. Zo komt nog eens 1300
miljoen gulden beschikbaar
Daarnaast zullen gemeenten
en provincies extra geld moeten
inleveren Naast de 154 miljoen
gulden die zjj eigenlijk dit jaar al
moeten ophoesten
rvan de betaling naar
1992 is geschoven, gaat liet om
215 miljoen gulden
in het totale beeld zit nog een
gat van circa 200 nul|<* n gul
den. Daarover nam het kabinet
geen besluiten aangezien er tal
loze voorstellen op tafel lagen
voor een totaalbedrag van 400
miljoen gulden Alle ministers
mogen daaruit zdf maatregelen
bezen.
Opvang kost in 1994 600 miljoen extra
PEN HAAG GZO
Het kabinet heeft bij de voorbe
reiding van de begroting 1992
geen besluit genomen over het
opvangen van een tegenvaller
bij de kosten voor asielzoekrrs.
Die beloopt dit jaar 218 miljoen
gulden en stijgt tot 600 miljoen
gulden in 1994. Volgens premier
Lubbers moet eerst nader be
leid worden ontwikkeld. „Het
probleem is blijven liggenzo
gaf hij dit weekeinde na afloop
van het kabinetsberaad toe
De extra kosten ontstaan
doordat er steeds meer asiel
zoekers komen. In de ramingen
werd tot nu toe uitgegaan van
14.000 asielzoekers per jaar Dat
is nu opgetrokken naar 20 000
per jaar. Van diverse kanten zijn
overigens vraagtekens bij die ra
ming gezet, aangezien het aan
tal asielzoekers vong jaar al bo
ven de 20 000 lag en er nieuwe
golven uit Oost-Europa worden
verwacht.
Volgens Lubbers werkt het
kabinet aan drie maatregelen.
Ten eerste moeten asielverzoe
ken veel sneller worden af gr
voor iedere burger", aldus een
woordvoerder.
Het wachten van honderen
patiënten die met de dood wor
den bedreigd, wordt ook niet
verkort door het wetsvoorstel
om gemeenten iedere inwoner
van 18 jaar en ouder te laten be-
naderen met de vraag of zij bij
overlijden organen willen af
staan voor transplantatie. Ge
vreesd moet worden, aldus de
Nierpatiëntenvereniging. dat
deze inventarisatie en registra
tie. als zij goed worden gedaan,
jaren zal duren.
bij Shell hebben gewerkt Op
het doodsoorzakenonderzoek
CDA eist weer
geld Pronk voor
hulp Oostblok
PfH HAAG*GPP
Het CDA heeft opnieuw grëist
dat minister Pronk van ontwik
kHingssam en werking meebe
taalt aan economische hulp aan
Oost Europa en meet betaalt
aan de opvang van asielzoekers.
CDA kamerlid De Hoop Scbef
fer zei vanmorgen voor de radio
dat zijn fractie „bet niet onjuist"
vindt als Pronk meebetaalt aan
de opvang van asielzoekers en
aan hulp voor Oost Europa.
Volgrns De Hoop SchcffeT gaat
het in het laatste geval ook om
armoedebestrijding Pronk voelt
daar niets voor ..Het budget
kan de westerse problemen niet
aan. Dat zou lelden tot veel
minder geld voor landen die
li'ilp w<-rkr|i|k nodig hrhhm
aldus Pronk.
De bewindsman vreest toch al
financiële problemen, omdat
het budget voor noodhulp snel
Ier opraakt dan was voorzien. Ex
is nu al tweederde van de be
grotmg gebruikt om de Kurden.
de hongerenden in Noord Afn
ka (1 tiopië) en de slachtoffers
van de natuurramp in Rangja
desh te helpen.
handeid. Ten tweede moet wor
den vastgesteld op welk mo
ment er van een asielzoeker ook
iets gevraagd kan worden: scho
ling volgen of werk zoeken Ten
derde moet worden bepaald
wat er moet ee beu ren met
genoemde gedoogden asielzoe
kers die niet worden erkend
maar worden gedoogd uit hu
manitair oogpunt.
Bij alle besluiten wil het kahi
net adviezen van de commis
sies-Mulder (procedure afdoe
ning asielverzoeken) en 7x«eval
king (identificatieplicht) betrek
ken. Tevens worat het recente
zeer negatieve advies van de
Raad van State over het Schen
gen-vrrdrag (vrij personen ver
keer) bij het geheel betrokken.
Het totaal moet in een nieuwe
vrre.ndelingrnwrt worden ge
goten
Pas als de inhoud van het
nieuwe beleid vaststaat, wil het
kabinet de rekening opmaken
en verdelen Dat moet nog voor
.1,- zomer gr1 urr n ir
huidige regels zou WVC ongr-
veer de helft van alle extra kos
ten moeten betalen.
Vader ontvoert
zoontje na
ruzie over doop
g|) Wl tl ANKOO
Na een knallende ruzie over wat
bet jon|U| <).- dooppht 'i
tigheid aan moest, heeft een 23-
jange man uit Spijkenisse giste
ren zijn eenjarigr zoontje een
aantal urm ontvoerd De man
verdween in zwaar ovrnpan-
nen toestand met het kind na
dat hij volgrns de politie had
gedreigd ..mensen te gaan ver-
mooroen".
Het kind zou die middag gr
drxipt worden en de vader vnnd
dat zijn zoon er tr onverzorgd
uitzag Hij kreeg daarmrT hoog
lopende ruzie met de familie
van de moeder, waarmee hij
niet was getrouwd en ook niet
samenwoonde, en nam het bod
mee De politie vreesde voor
ernstige gevolgen en zette on
middellijk alle beschikbare
menskracht in Dat leverdr ech
trr niets op Rond vijf uur meld
de de Spiknusser zich weer bij
de woning van de vrouw, echter
zonder kind Tijdens verhoor
door de politie vettridr
zoontje hij kennisaen in Den
Haag tr hebben ondergebracht
Daar werd het later op de avond
opgrhaaid. De vader ts weer op
vrije voeten grsieid. omdat grrn
aangifte u grslaan.
Koningin Beatrix, kroonprins Willem-Alexander en prins Claus staan In de
tionele krans bij het monument op de Dam in Amsterdam.
stromende regen naast elkaar in afwachting van het leggen van de tradl-
FOTO ANP KOEN SUYK
In Den Haag werd zaterdag het 'monument van de menselijke vergis
sing onthuld'. Het herinnert aan het bombardement van 3 maart 1945
op net Bezuiden hout een fout van de geallieerden die ruim vijfhonderd
mensen het leven kostte. hdtoanparthur bastinaanm
