Leven en wonen
Mode krijgt extra
accent met brede
kleurige bretels
c
Gras is vaak een zorgenkind
Slaapproblemen
Keuken voor heel lange mensen
Relatiegeschenken geen prullaria
Maandag 6 mo 1991 BedacOe 02315020 •HENWETTS VAN D«HOCVW»Vonnjotng: JAN lajNGt 25
MODEVeel verrassende »r>odes in LEVEN Het leven bestaat voor ben KLEDINCVrouwen dragen niet de
Weding zijn ontstaan doordat een procent uit wat je er van maakt en kieren die ze mooi vinden zijn vinden
aanzienlijk man of vrouw een of an- voor negentig procent uit hoe je het de kleren mooi omdat zij ze dragen
der gebrek had te verbergen allemaal opneemt CHRISTIAN DIOR
JEAN COCTEAU IRVING BERLIN
WETEN WAARD
J Mekken op metalen voorwerpen verwij
der je met een papje aan van sigarenas en
petroleum. Flink wrijven en enige keren
met lauw water naspoelen en met een
zachte doek nawhjven.
J Verse wijnvlekken rijn met citroensap
weg te krijgen als men ze eerst met zout be
strooit.
Cachard is de naam van een vogel in de
Camargue (zuid-Frankrijk). In 1964 koos
lean Bousquet. deze naam voor rijn mode
huis.
Over giasvelden in kleine tuinen
i je een klachtenboek vol kun-
i schrijven. Er is altijd wel iets:
onkruid, mos, kale plekken, te
lang, te kort, ga maar door.
Veel kwalen ontstaan doordat er
met name in een kleine gerinstuin
te veel over het gras wordt gelo
pen. Met lopen wordt de grond
vastgedrukt en graswortels hou
den, zoals alle wortels, van vol
doende zuurstof in de grond. Is de
ze er niet dan groeit het gras min
der goed met als met direct gevolg
vorming van mos en onkruid, er
ger kale plekken.
Voorzien we veelbelopen plekken
en paden van 'stepstones' in de
Ti van tegels, bakstenen of na
tuurstenen platen, dan is een groot
deel van het leed verholpen.
Zitten we nog met een paar kale
plekken te kijken dan kunnen we die nu
goed en snel verhelpen. Gewoon de grond
tussen het groen van het gras goed losma
ken met een klein schepje of harkje, flink
wat zaad erop strooien en daaroverheen
een laagje goede compost of potaarde.
Aandrukken met de achterkant van de
schop en nathouden.
Een prima hulpmiddel vormen oude lap
pen en dweilen. Niet mooi, wel praktisch en
na een dag of tien als het gras kiemt
kunnen ze weer weg. Op die lappen kunnen
e zorgeloos gieten zonder bang te zijn
ior wegspoelen van de^rond en de vogels
kunnen niet bij het zaad.
Maar wel snel verwijderen zodra het gras
kiemt.
Rond deze tijd kunnen we ons gras ook nog
n 'verluchten' dat wil zeggen voorzien
van gaatjes die zorgen voor luchttoevoer in
de grond. Er zijn speciale vertikuleerharken
voor dit doel in de handel, maar in een klei-
e tuin voldoet een tuinvork ook prima.
Even inprikken. wrikken en twintig centi
meter verder opnieuw beginnen. Het is zo
gebeurd en succes is verzekerd, zeker als we
rnze prikbeurt ook nog wat mest geven.
Neen. geen kunstmest want die vermoordt
het bodemleven en het teveel komt in het
grondwater terecht Kies voor organisch, in
de vorm van Viano (mengsel van hoorn-,
bloed- en beendermeel) of gedroogde koe
mest. Dun uitstrooien, inharken en als het
niet regent goed natmaken. Bliift de klacht
over mos en onkruid: mos verdwijnt zodra
het gras voldoende lucht, voeding en zon
heeft.
Onkruid blijft, tenzij we het verwijderen.
Nooit en te nimmer met onkruidbestrijder.
Ook dat is een doder van alle nuttige bo
demleven dat zorgt voor de doorlatendheid
van onze grond. Herstel het oude handwerk
voor een keertje weer in ere. Gewoon over
het gras kruipen met een scherp mes en
een mandje voor het onkruid. Bij mooi
weer een leuk werkje waaraan ook kinderen
mee kunnen doen. al moet ik toegeven dat
ik met het verwijderen van Idaver nooit vol
ledig SU.mheb Dan troost ik me maar dat
deze vlinderbloemige stikstof aan de grond
levert
GREET BUCHNER
Al jarenlang zet Greet Buchner, die haar oplei
ding kreeg aan de tuinbouwschool Huis Te
Lande, zich in voor milieuvriendelijk tuinieren.
Over dit onderwerp schreef zij UI van boeken.
Wekelijks geeft zij op deze pagina bps voor de
beginnende tuinman/vrouw.
Een modebeeld mag er in z'n algemeenheid misschien tijdenlang
vrijwel hetzelfde blijven, toch vallen er altijd nieuwe ontwikkelin
gen te bespeuren. Soms gaat het maar om kleine verschuivingen,
zoals de verbreding van de reverskraag. Soms ook worden nuttige
accessoires ineens opgewaardeerd tot actueel mode-item.
Kitty van Getven
Neem nu bijvoorbeeld de bretels. Hoe kort
is het nog maar geleden dat we die saaie
witte of grijze broekophouders associeer
den met corpulente heren-op-leeftijd. En
wat zien we nu? Bretels staan plotseling bo
ven aan de lijst van modieuze accessoires.
Bretels passen plotseling helemaal in de
wereld van de actieve jonge man, die er niet
voor terugschrikt om op te vallen.
En dat kan hij met de hedendaagse bretels
moeiteloos, want dank zij hun statusveran-
dering hebben de bretels een ingrijpende
gedaantewisseling ondergaan. Witte, zwarte
en grijze standaardbretels van 24 mm ko
men in het mode-plaatje dan ook niet echt
voor. Die blijven bij voorkeur verborgen on
der het colbertjasje. Wie met de 'bretel-
look' meedoet, kiest voor exemplaren van
minimaal 36 mm breed, bedrukt met grote
ruiten in keiharde kleuren, met bloemetjes
in warme tinten, met abstracte grafische
prints of statige Paisley-dessins.
Cosmopoliet
Bretels met de afbeelding van de Stars and
Stripes of de Engelse vlag zijn bij uitstek ge
schikt om de spijkerbroek van de cosmopo-
Jan Pezie toont de nieuwste bretels, zowel
breed als smal en in alle mogelijke kleuren en
motieven. foto gpd
liet op te houden. 'Ouderwetse' politie- of
brandweerbretels met authentieke leren
'patten' (lussen, waarmee de bretels aan de
broek worden bevestigd) getuigen van een
zeker gevoel voor stijl en traditie, terwijl de
barokke exemplaren van jaquardgeweven
satijn juist bedoeld lijken om wat humor te
brengen in het vormelijke uitgaanstenue.
Het lijkt misschien alsof deze plotselinge
opwaardering van een simpel gebruiks
voorwerp als bretels tot mode-topper uit
sluitend is ingegeven door de betrekkelijke
stabiliteit van het hedendaagse modebeeld,
dat bij tijd en wijle om zo'n smaakmaker
vraagt. Toch zijn er meer redenen aan te
voeren voor het succes ervan.
Steeds meer mensen hebben volgens me
vrouw Pezie van Eltex in Almelo, fabrikant
van onder meer bretels, riemen en sokop
houders, eenvoudig behoefte aan bretels.
„Het past in de hedendaagse levensstijl om
te vermageren en dan zijn bretels gewoon
nodig om de broek op te houden. Maar ze
worden ook veel gedragen door mensen
met maag- of darmklachten, die een strakke
broekband niet kunnen verdragen".
Smal en breed
Een belangrijk gegeven is ook dat het mo
debeeld zelf alle ruimte biedt voor de op
mars van de bretels. De non-fit-spijkerbroe-
ken bijvoorbeeld lijken haast te zijn ontwor
pen om met elastieken op hun plaats te
worden gehouden.
„De smalle, niet zo bont gedessineerde mo
dellen worden doorgaans in de herenmode
zaken verkocht, maar die brede, opvallende
bretels gaan meestal naar zaken met jonge-
renmode zegt mevrouw Pezie, die er na
drukkelijk op wijst dat bretels de laatste tijd
ook een steeds grotere plaats veroveren in
de garderobe van de modieuze vrouw, ter
wijl de kinderen inmiddels al helemaal ver
trouwd zijn met de elastieken met afbeel
dingen van stripfiguren in fluorescerende
kleuren.
Zelfs baby's kunnen tegenwoordig hun met
een luier gevulde mini-jeans versieren met
bretels, compleet met echte clips en rug
stukje. Het beste bewijs, dat bretels in de
hedendaagse mode meer zijn dan een sim
pel hulpmiddeltje om het afzakken van de
broek te voorkomen.
TUIN
Bretels hebben zich ook een plaats veroverd in de garderobe van de modieuze vrouw.
SPREEKUUR
laap is een vreemd verschijnsel,
k maar nog vreemder zijn sommige
verschijnselen die tijdens de slaap
kunnen optreden. Meestal is de oorzaak er
van niet bekend.
De bekendste stoornis is het slaapwandelen
(somnambulisme). Tien tot vijftien procent
i de kinderen slaapwandelt wel eens. Bij
volwassenen is slaapwandelen zeer ze ld
m. Slaapwandelen is erfelijk. Het begint
meestal vóór het tiende jaar en gaat rond
het vijftiende weer over.
Slaapwandelen treedt altijd op tijdens de
diepe slaap, en is een gevolg van gedeelte
lijk wakker worden. Het kind gaat rechtop
zitten en maakt bewegingen en geluiden
Soms staat het op en gaat rondlopen, de
ogen kunnen daarbij open zijn. Na tien mi
nuten gaat het vanzelf weer naar bed en
valt in slaap. De volgende ochtend weet het
zich niets te herinneren.
Gevaarlijk
Bij slaapwandelen kan het kind makkelijk
i de trap vallen. De aanpak is dan ook
gericht op het voorkomen van ongelukken.
Hekjes voor de trap of het kind beneden la
ten slapen, deuren en ramen dicht. Het
slaapwandelende kind kan voorzichtig naar
bed worden teruggeleid, maar wakker ma
ken is niet verstandig: het kind wordt ver
ward wakker en kan in paniek raken. In
noodgevallen kan met slaapmiddelen het
slaapwandelen worden onderdrukt maar
zodra daarmee wordt gestopt komt het
wandelen weer terug.
Heel zelden komt slaapwandelen bij vol
wassenen voor. In het algemeen gebeurt
dat na een periode van stress of bij gebruik
van bepaalde medicijnen. Ook hier is het ri
sico van ongelukken groot, daarom wordt
wel aangeraden een alarmsysteem aan te
leggen dat een huisgenoot waarschuwt zo
dra de 'patiënt' uit bed stapt.
Eveneens erfelijk is de nachtelijke angst
('pavor noctumus'). Ook dit treedt op tij:
dens de diepe slaap, doordat het kind ge
deeltelijk wakker wordt. Na enkele uren
slaap begint het kind opeens te schreeu
wen. het zit rechtop, slaat om zich heen.
transpireert, ademt snel. Na een paar minu
ten is dit over maar het kind blijft verward
en is niet aanspreekbaar, na een minuut of
tien valt hel vanzelf weer in slaap He! her
innert zich de volgende ochtend niets
Ook bi| deze stoornis is het beter het kind
niet wakker te maken, alleen te zorgen dat
het zich niet kan verwonden. Deze 'wekre-
actie' kan met slaapmiddelen worden on
derdrukt. Pavor noctumus kan gepaard
gaan met slaapwandelen. Beide verschijn
selen kun optreden bij geheel normale Kin
deren; het rijn geen tekenen van een psy
chische stoornis.
Nachtmerrie
Nachtmerries rijn weer heel iets anders dan
pavor noctumus. Nachtmemes rijn angsti
ge dromen, die optreden tijdens de RF.M-
fase, en die ook maar dan tijdens de slaap
- gepaard kunnen gaan mei snel ademha
len en transpireren Het kind wordt na een
nachtmeme helemaal wakker, is hang maar
niet in paniek, en kan zkh de droom goed
herinneren Ook volwassenen kunnen
nachtmerries hebben, zeker als ze onder
spanning staan. 7e kunnen ook worden
veroorzaakt door medicijnen, en ze kunnen
ontstaan na het stoppen met slaapmidde
len of met overmatig alcoholgebruik.
Spievtrekkingen
Fen andere vrij veel voorkomende ver
schijnsel bi| volwassenen zjjn de 'rusteloze
henen De oorzaak van dit restless legs
syndrome is niet bekend Het treedt vaker
op met het ouder worden In ernstige geval
len kan het volledige slapeloosheid veroor
zaken Ook deze kwaal bii|kt weer erfelijk te
rijn Verwant hiermee is hei syndroom van
nachtelijke spiert rekkingen f mvocionietn
Dat rijn bewegingen van de henen die tij
dens de slaap optreden Met tussenpozen
van twintig tot veertig seconden trrlct de
slaper de tenen en de voeten oo en buigt de
knirèn, gedurende een paar tellen. De pa
tiënt is zich hiervan niet bewust, maar om
dat de slaap tijdens de trekkingen Ik hier is.
heeft hij of rij overdag een onuitgesiapen
gevoel Ook deze kwaal is familie gebon
den Bij beide kwalen die zeer vaak samen
Wijken te gaan kunnen medicijnen uit
komst bieden.
Tot slot het hoofd bonzen bij kinderen het
bij het inslapen ntmrsch mrt het hoofd te
gen bij voorbeeld de rand van bel bed bon
ken. soms tot Woedens toe Het kind lijkt
daarbij In een trance te verkeren en de pijn
nin voHrn Hrt begint meestal al m liet
eerste levensjaar. Hrt treedt op bij slaperig
heid. maar soms juist bij gmtr opwinding
Het komt voor bij grzonde kinderen, maar
vaker bi| dove of blinde kindeTrn of kiode
ren met een grestHijke handicap Ook deze
grwoonte gaat in de loop van de jaren van
zelf over. Hier te de enige zinvolle maatregel
hei bekleden van hrt brd opdat het kind
ZKh mrt kan verwonden, tegrnhooden
heeft geen zin
Vlijtig Liesje doet
het goed als hangplant
Bloemenkweker F. Bentem uit Zwaanshoek
introduceert een \merika.ms idee voor
hangplanten aan schuttingen en muren,
zowel voor in de tuin als op het balkon. Het
gaat om een plastic zak met gaatjes aan de
onderkant, waarin de wortelkJuit rit ver
pakt. Voorlopig is dit BB Hangsystcem al
leen te koop met Impatiens. het Mijtig Lies-
je. Deze uitbundige bloeier bedekt de zak
volledig, zodat het lijkt of er reusachtige dot
bloemen aan de muur hangt.
De wortelkJuit blijft door het plastic op ge
lijke temperatuur en de plant zuigt bij be
gieten het water volledig op. Daardoor is er
minder water nodig. Bij luiste verzorging,
instructies worden bijgeleverd, kan het Mij
tig Liesje een half jaar bloeien. Een plek in
de volle zon is overigens niet aan te bevr
len Dit Mijtig Liesje in acht kleuren meet
55 bij 23 cm en kost in de tuincentra 25 tot
30 gulden.
Niet alleen vrouwen rijn heel bewust met hun lichaam bezig - in modetermen heet dat
bodyconscious - ook mannen denk maar eens aan alle sportscholen werken aan hun lijf.
En aan dat lijf willen ze dan wel eens iets anders dragen witte hemdjes en slips. Er is dus te
genwoordig volop kleur in de mannemode. Maar de modieuze man eist meer. Hij wil ook
nieuwe vormen. De opmars van de boxershort en de wielrenbroek zijn daarvan het beste be
wijs. Het nieuwste op het gebied van mannenondergoed is de body, een hemd en slip ineen
- noemde je dat vroeger geen hansop? - Dit model in twee kleuren (100% katoen) komt uit
de collectie van HOM.
Kunst is zinnig en zeker bruikbaar als ge
schenk voor goede relaties. Pennen met op
druk. tonic-stampers met stadswapen,
zwaar vergulde asbakken, houten pepermo-
lens. de overbekende stropdas en ga zo
maar door. In Streekmuseum Het Rondeel
in Rhenen rijn door de stichting Cultuur
fonds van Nederlandsehe Bank de mooi
ste en lelijkste relatiegeschenken van alle
Nederlandse gemeenten samengebracht op
een expositie.
De meeste cadeautjes zijn beslist geen prul
laria. want ze rijn gemaakt door professio
nele kunstenaars. Onder de geschenken be-
ftndw 11 ii onbombmEfü Imnkk
sieraden en bewerkte penningen.
Behalve die tentoonstelling heeft het cul
tuurfonds ook een deskundige jury naar de
cadeautjes laten kijken De rrlatiegescben
ken van Tilburg en loeiden rijn daarbij in de
priizen gevallen De Brabantse gemeente
pakt daarbij het duurst uit. met een aantal
zeefdrukken die als kalenderblad dienst
doen. lelden daarentegen is juist door de
eenvoud van hrt relatiegeschenk, een map
je met 24 ansichtkaarten, in de pnjzen gr
vallen
De Hogeschool voor de Kunsten In Utrecht
heeft een videofilm van vier minuten gr
maakt over het persoonlijke, waardevolle en
eigentijdse van het rrlatiegrschenk. De rv
positie te tot en met 8 juni te zien in het
museum aan de Kerkstraat in Rhenen Ope
ningstijden: di. t/m vrij. 10.00 17.00 uur.
za van 14 00 17.00 uur
UNITED PHOTOS BOER
Er rijn lange men
sen en hééél lange
mensen. De eerste
groep kan tegen
woordig goed slagen
als het gaat om de
aankoop van een
bed. een bank. een
stoel of een bureau.
Maar ais je meer
dan twee meter
meet. moet je bij el
ke deur diep door
de knieën, passen je
benen onder geen
enkele (schnjfjtafd
en kun je in de keu
ken nooit rechtop
blijven staan als je
op het aanrecht
te staat te snij-
keukenfabrikant Al-
manova brengt nu
een type voor de
reuzen onder ons:
de Almat Ultimo
De werkhoogte is
variabel van 110 tot
120 cm en daaraan
kunnen mensen
MMB mm 228
cm rechtop hun
keuken kJusjes kla
ren. Onderkasten
rijn meer dan een
meter hoog. Een bij
komend voordeel is
dat ze ook extra
bergruimte bieden.
Meer informatie Al
manova. Oteterwijk.
04242 19120.
