Buitenland
De Klerk wijzigt
veiligheidswetten
I
Epidemieën bedreigen Bangladesh
Neutraliteit van VS
voorkwam coup Irak
Israël woedend over
belediging Sharon
I w
0
|0
0
A
Peru: Naast cholera
malaria-epidemie
'Syrië haalt
troepen snel
uit Bayrut'
Groot aantal
Marokkanen
naar Spanje
ta
Vrijdag
Radactie 023-150225 RONALD FRISART 'rM) ONNO HA VERMANS HANS JACOBS
Vertalingen: MARCREET HESUNCA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving: JAN KUNGE
Algemeen NedeHandt Pertbureau (ANP). Cemeentchappeii|ke Pertdlenit (CPD). Reuter (Rtr).
International Pre« Service (IPS)Asioclated Prest (AP), Deutiche Prette Agentur (DPA), Agence France Prette (AFP).
United Prett International (UPl), Agence France Prette (AFP).
DE LAATSTE VEERTIG
politieke gevangenen
worden binnenkort van
Robbeneiland overge-
bracht naar de Pollsmoor-
gevangenis in Kaapstad,
zo heeft Pretoria gezegd
COMMISSIES VAN HET
Amenkaanse Huis van Af
gevaardigden hebben een
bedrag van ruim één mil-
iard gulden beschikbaar
gesteld voor de opvang
van Iraakse vluchtelingen.
NIEUWSLIJN
Saddam laat paleis opblazen
De Iraakse president Saddam Hussein heeft gisteren opdracht
gegeven om ziin paleis in het Kurdische Sarsank op te r
is in regeringskringen in Baghdad vernomen. Het paleis ligt i:
de geallieerde veiligheidszone die westerse troepen gisteren de
finitief naar het oosten naar de stad Amadiya hebben uitgebreid.
Duivels nummer 666 geweerd
De Britse autoriteiten hebben gisteren gezegd dat zij het getal
666 niet langer zullen gebruiken op kentekenplaten, omdat het
sommigen doet denken aan de duivel. Een man met 666 op het
nummerbord zei dat een hondsdolle vos zijn auto had aangeval
len en dat vogels ziin voorruit 22 keer hebben aangevallen. Een
moordenaar meldde dat zijn auto met de kentekenplaat 666 be
zit van hem had genomen.
In 2000 veertig miljoen mensen aids
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie van de Verenigde Na
ties (WHO) zijn in het jaar 2000 veertig miljoen r
n, vrouwen en kinderen - besmet met het aids-virus. Tot nu
toe rekende de WHO op 25 30 miljoen seropositieven. Ditfetaat
in een rapport dat deze organisatie gisteren openbaar heeft ge
maakt. Volgens de WHO leeft 90 procent van de slachtoffers van
aids in de ontwikkelingslanden en zal daar de toename aanzien
lijk ziin. In sommige landen van de geïndustrialiseerde wereld
lijkt ae omvang van de infectieziekte wat af te nemen.
'Honger bedreigt miljoen Etiopiërs'
Meer dan een miljoen mensen in Etiopië hebben nog slechts
voor tien dagen eten. Indien zij niet snel van voedsel worden
voorzien, dreigt een grotere ramp dan de hongersnood van
1984. Dat heeft de Britse hulporganisatie Oxfam gisteren ge
meld. Er bestaat behoefte aan voedsel, transportmiddelen, wa
ter, medicijnen en beschutting. In het gebied van de Grotere
Ogaden worden nu bestaande voorraden gebruikt om de nood
van Somalische vluchtelingen en door droogte getroffen Etio
piërs te lenigen. Maar deze voorraden zulllen over tien tot vijf
tien dagen zijn uitgeput.
Conclusie in rapport Senaat
WASHINGTON GPO
De Amerikaanse neutraliteit in
de burgeroorlog in Irak heeft
een staatsgreep door Iraakse
militairen en de oppositie tegen
president Saddam Hussein ver
hinderd. Dat is de conclusie van
een rapport van de Amerikaan
se senaatscommissie voor bui
tenlandse zaken.
Het rapport is geschreven
door Peter Galbraith, die tijdens
de opstand enige tijd bij de Kur-
den in Irak doorbracht. Volgens
Galbraith, die zich op Kurdische
en Arabische bronnen baseert,
hebben hoge officieren uit het
Iraakse leger hun steun aan de
rebellie van de Kurden onthou
den, omdat zij meenden dat de
opstand niet de Amerikaanse
steun genoot en daarom tot
mislukken was gedoemd.
Volgens het rapport stonden
Iraakse militairen begin maart,
toen de opstand op zijn hoogte
punt was, in contact met een in
Bayrut zetelende Iraakse oppo
sitiegroep om te spreken over
de omverwerping van Saddam
Hussein. In de groep hadden
zich Kurden, shi'iten, sunnieten
en andere dissidenten verenigd
met als doel Hussein te verdrij
ven. Maar Amerika meed de op
positie, omdat het bang was
voor een opdeling van Irak in
een Kurdische staat in het noor
den en een shi'itische in het
zuiden.
Dat is de redding van Hussein
geweest, zo concludeert het
rapport. Op grond van de nega
tieve signalen uit Washington
hielden potentiële militaire
overlopers zich afzijdig. Daar
om was Hussein in staat de re
bellie de kop in te drukken.
In het rapport wordt er ten
slotte aan getwijfeld of de huidi
ge enclaves groot genoeg zijn
om de twee miljoen Kurdische
vluchtelingen op te vangen.
Zonder internationale militaire
steun valt opnieuw te vrezen
dat Saddam Hussein in de toe
komst een bloedbad onder de
Kurden aanricht. Na twee ge
miste kansen om van hem af te
komen (tijdens de Golfoorlog en
tijdens de opstand in Irak) zul
len de VS, de geallieerden en de
regio Saddam Hussein nog eni-
f;e tijd moeten verdragen, zo
uidt de conclusie.
Minister niet officieel onvangen in VS
AD BLOfMINDAAL
CORRESPONDENT
r Israëlische
ilkshuisvesting, Ariel Sharon.
H*lt zich diep beledigd door de
Amerikaanse regering. Israël
heeft een officieel protest inge
diend tegen de weigering van
de Amerikaanse minister van
huisvesting, lack Kemp. zijn
omstreden Israëlische collega
officieel te ontvangen op zijn
departement in Washington.
Kemp handelde op verzoek
VU) minister Raker van buiten
land.se zaken, die woedend is
over de bouw van nieuwe Israë
lische nederzettingen in bezet
gebied, juist nu hi] bedg is met
een vredesinitiatief. Sharon en
Kemp hebben elkaar inmiddels
in de Israëlische ambassade ge
sproken.
Premier Shamir neemt het in
cident hoog op. Gisteren stuur
de hij een boodschap aan de
Amerikaanse ambassadeur in
Tel Aviv, waarin hij het 'onge
past' noemt dnik uit te oefenen
op de Amerikaanse minister van
huisvesting om Sharon niet te
Schrappen artikel 29 gebaar naar ANC
President De IGerk haalt de scherpe kantjes van de beruchte veiligheidswetgeving in
Zuid-Afrika. De Binnenlandse Veiligheidswet uit 1982 blijft bestaan, maar ze wordt ont
daan van 'alle elementen die het democratisch proces in de weg staan'. De Klerk kon
digde dat gistermiddag in het parlement in Kaapstad aan. De wijzigingen vloeien voort
uit het akkoord dat de regering en het ANC vorig jaar augustus in Pretoria hebben ge
sloten.
1
KAAPSTAD PETER VAN NUUSENBURG
De Klerk deelde het parlement
mee dat artikel 29, een van de
beruchtste bepalingen van de
Binnenlandse Veiligheidswet,
wordt geschrapt. Dit artikel
voorziet in het gevangen hou
den van verdachten zonder
vorm van proces en het verbie
den van (politieke) organisaties.
Bovendien worden de bepalin
gen met betrekking tot de pre
ventieve hechtenis van getuigen
geschrapt en worden kranten
en tijdschriften niet langer gere-
gisteerd. Ook kunnen commu
nisten niet langer uit het parle
ment en juridische beroepen
worden geweerd.
De wijziging van de veilig
heidswetgeving werd genoemd
onder meer het ontslag van de
ministers Vlok (politie) en Ma-
lan (defensie) verstrijkt op 9
in het zogenaamde Pretoria-ak
koord dat de regering en het
ANC vorig jaar sloten. De rege
ring verplichtte zich toen tot
een voortdurende 'herwaarde
ring' van de veiligheidswetten.
Het ANC besloot destijds de 'ge
wapende strijd' op te schorten.
Het feit dat De Klerk de wijzi
ging gisteren bekendmaakte,
wordt gezien als een gebaar
naar het ANC. De stemming
tussen de regering en de groot
ste zwarte oppositiebeweging
schommelt de laatste weken
rond het vriespunt. Het ANC dat zijn vredesberaad op 24 en
heeft zelfs twee maal gedreigd
de onderhandelingen over een
nieuw politiek bestel op te
schorten. Het eerste ultimatum,
over de vrijlating van politieke
gevangenen, liep
dinsdag af. Het tweed
De president zei dat het ge
weld, het motief achter het
tweede ultimatum, wordt be
teugeld. Er worden speciale
programma's gelanceerd ter le
niging van de sociale nood en
het scheppen van werkgelegen
heid. Een permanente commis
sie zal alle voorvallen van ge
weld onderzoeken. De Klerk
Egon Krenz, kort voor 'die Wende' enkele weken partijleider in de DDR
en verantwoordelijk voor de val van De Muur, nam het gisteren als ge
tuige op voor een 'alte Kamerad', ex-vakbondsleider Hany Tisch, die in
Berlijn terecht staat wegens verduistering van vakbondsgeld. foto ap
170.000 mensen getroffen, van
wie er 1200 zijn overleden.
Terwijl de Peruaanse regering Weliswaar daalt het aantal nieu-
afcelopen
doorgaat, ook
het ANC weigert deel te nemen.
De afgelopen twee dagen zijn
volgens de politie al weer 37 do
den gevallen bij gevechten in de
zwarte woonoorden rond Jo
hannesburg.
begint toe te geven dat cholera
voorlopig onuitroeibaar zal zijn,
waarschuwen epidemologen
dat dit jaar meer dan 40.000
Peruanen malaria zullen oplo
pen.
De cholera-epidemie brak
eind januari uit in het noordelij
ke kustgebied, waarna ze zich in
hoog tempo in een groot deel
van het land verspreidde. In
middels heeft de ziekte ruim
/allen, maar nog steeds
breidt de ziekte zich uit naar
nieuwe gebieden.
Volgens Wellington Chumbe,
directeur van het programma
ter bestrijding van de malaria,
bestrijkt de malaria-epidemie
84 procent van het Peruaanse
grondgebied: vrijwel de hele
kust, het noordelijke en centrale
Amazonegebied en de dalen
van de Andes.
DHAKA GPP-AFP-DPA
Elke minuut spoelen de licha
men van honderden mensen
aan op de kusten van Bangla
desh. Er is dringend voedsel en
water nodig voor de overleven
den, die bedreigd worden door
honger en ziekten als diarree en
cholera. In de havenstad Chit-
tagong is al een diarree-epide-
mie uitgebroken.
De met de hulpverlening be
laste minister Luftar Cahman
Chan zei vanmorgen dat hon
derdduizenden overlevenden
met de hongerdood worden be
dreigd als zij niet snel voedsel
pakketten krijgen uitgereikt. De
minister riep de rijke landen op
helikopters en voedsel naar het
rampgebied te sturen. Ook pre
mier begum Khaleda Zia heeft
de internationale gemeenschap
om spoedhulp gevraagd.
Het aantal doden als gevolg
van de wervelstorm in Bangla
desh nadert de honderddui
zend, zo meldden de Bengaalse
autoriteiten vanmorgen. Dhaka
vreest dat dit dodencijfer zal
stijgen tot 250.000, zodra meer
gegevens binnenkomen uit het
getroffen kustgebied. Duizen
den burgers worden nog ver
mist.
Volgens de verschillende
hulporganisaties in het gebied
ligt het dodencijfer nu aJ veel
hoger. Reddingswerkers zeiden
vanmorgen dat mogelijk
200.000 Bengalezen zijn ver
dronken toen zij dinsdag door
een zes meter hoge vloedgolf
werden overspoeld. Alleen in
C.hittagong en Cox's Bazar zou
den al 125.000 slachtoffers zijn
gevallen.
Een verslaggever van de BBC.
die in een legerhelikopter boven
Een vader neemt huilend afscheid van zijn zoontje, dat net als duizenden andere kinderen is verdronken in de havenstad Chittagong. foto afp
gulden aan noodhulp beloofd.
Ook de Verenigde Staten en Ja
pan zenden hulp. De Bengalese
regering heeft dringend water-
zuiveringspillen, medicijnen,
dekens, tenten en kleren nodig.
het rampgebied vloog, vertelde
dat het landschap bezaaid ligt
met verminkte lijken van be
jaarden en kinderen en met ka
davers. half begraven in de
modder. Op stukjes grond die
boven het water uitsteken,
zwaaien mensen met rode vlag
gen wanhopig om hulp, vertel
de de Britse journalist.
Hun overlevingskansen zijn
gering, omdat ze vervuild water
moeten drinken en met be
smette vis in leven trachten te
blijven. Er zijn niet genoeg heli
kopters om hen te evacueren of
voedsel, medicijnen en kleren te
droppen.
De reddingsacties komen heel
langzaam op gang door gebrek
aan vliegtuigen en helikopters.
De hulp moet door de lucht,
omdat de wegen onder water
liggen en de bruggen zijn inge
stort.
De Europese Gemeenschap
heeft intussen ruim 20 miljoen
BAYRUT DPA-AP-Rtr
Syrië wil vóór 21 september zijn
in Bayrut gestationeerde troe
pen terugtrekken naar posities
ten oosten van de Libanese
hoofdstad. Dat heeft een Liba
nese regeringsfunctionaris gis
teren gezegd. De terugtrekking
van de ongeveer vijftienhon
derd Syrische militairen maakt
deel uit van een Libanees-Sy-
risch akkoord, aldus de functio
naris. Naar zijn zeggen volgt de
Syrische stap op de succesvolle
stationering van het Libanese
leger in christelijke en druzische
gebieden die vroeger in handen
waren van milities.
Het leger nam de afgelopen
maanden al de posities van de
verschillende Libanese strijd
groepen over. nadat een ak
koord onverwacht een einde
had gemaakt aan zestien jaar
burgeroorlog.
Mijnstakers
krijgen hun
zin in Albanië
Bijna vijfduizend mijnwerkers
in de chroommijnen in het hart
van Albanië maken vanavond
een einde aan hun staking. De
meeste van hun eisen zijn inge
willigd. zo heeft een hoge func
tionaris van de mijnen gisteren
gezegd.
De staking die op 20 april in
de mijnen van Krasta en Batra
uitbrak, was gericht tegen de
slechte leef- en werkomstandig
heden van de werknemers in de
grootste chroommijnen van Al
banië. „De autoriteiten hebben
reeds voldaan aan onze eisen
voor een beter vervoer naar het
werk en beter eten in de kanti
ne", aldus Haki Disha, plaats
vervangend directeur van de
mijnen.
„Ook is ons beloofd dat de wa
tervoorziening van Krasta wordt
verbeterd en dat problemen
met huisvesting van de mijn
werkers worden opgelost." De
leiding van de mijnen koos tij
dens de staking de kant van de
kompels, die eeen politieke ei
sen stelden. Chroom is een van
de belangrijkste uitvoerproduk-
ten van het arme Albanië.
MADRID DPA
Duizenden Marokkanen probe
ren deze dagen Spanje binnen
te komen voordat zij op 15 mei
in overeenstemming met af
spraken met de EG verplicht
een visum moeten aanvragen.
Spaanse kranten meldden giste
ren dat de havenstad Algeciras,
waar dagelijks vier veerboten uit
Tanger (Marokko) aankomen,
„letterlijk wordt overspoeld"
met Marokkanen.
ontmoeten.
In een radio-interview vanuit
Washington liet Sharon weten
dat Israël zich zou uitroepen tot
'bananenrepubliek' als het niet
zou protesteren. Hij zei de
schoffering te beschouwen als
een waarschuwing, onder het
motto: „Als jullie Israëliërs niet
doen wat we zeggen, dan is dit
de manier waarop we jullie be
handelen".
Zelfs de Sharon doorgaans
vijandig gezinde linkse opposi
tie is boos. De leider van de Ar
beiderspartij. Peres, noemde
het Amerikaanse optreden ..een
belediging van de Israëlische re
gering" en Knessetleden van de
linkse Burgerrechtenpartij von
den de affaire 'onnodig' en ge
nant'. Volgens hen heeft Baker
Sharon de gelegenheid gegeven
zich te presenteren als slachtof-
Israëlische gevechtshelikop
ters dropten gisteren vier boni
men op het Palestijnse vluchte
lingenkamp Rashidiyah in Zuid-
Ubanon. Het is niet bekend of
daarbij slachtoffers zijn geval
len.
ACHTERGROND
LISSABON AP
BERICHTEN
Wapenstilstand Angola geeft enige hoop
Desalniettemin betwijfelen veel Angolezen
dat het in Portugal tot stand gekomen ak-
koord betekent dat er een onmiddellijk ein
de komt aan de gevechten. Daarvoor zijn in
het verleden te vaak afspraken geschonden.
Het geweld heeft het land veranderd in een
slagveld waarop een van de bloedigste re
gionale conflicten uit de Koude Oorlog
werd uitgevochten.
De oorlog heeft aan 300.000 mensen het le
ven gekost en heeft - ondanks het feit dat
Angola een potentieel riik land is - 2 mil
joen mensen op de rand van de hongers
dood gebracht. Verder geniet Angola de
twijfelachtige reputatie het land met de
meeste amputaties ter wereld te zijn.
Angola verkreeg in 1975 de onafhankelijk
heid van Portugal na veertien jaar verzets
strijd door drie nationalistische bewegin
gen. De Unlta, de Mpla en de Fnla hadden
een akkoord gesloten over de machtsverde
ling in het land. maar aan de vooravond
van de onafhankelijkheid ging het akkoord
aan gruzelementen. waarna de Mpla en
diens leider Agostinho Neto het voor het
zeggen kregen. De marxistische regering
vestigde zich in Luanda en riep in novem
ber 1975 de onafhankelijkheid uit.
De wapenstilstand tussen de Angolese
regering en de door de Verenigde Staten
gesteunde Unita-rebellen in het zuid-
Afrikaanse land heeft de bewoners een
sprankje hoop op vrede gegeven na der
tig jaar van bijna onafgebroken oorlog.
De door Zuid-Afrika gesteunde Unita en de
door Zaïre gesteunde Fnla zetten daarop de
aanval in om de Mpla-regering af te zetten.
De gevechten escaleerden door de in
menging van Zuidafrikaanse troepen die
vanuit het zuiden het land binnenvielen en
door de komst van de Cubaanse troepen
om de Mpla te helpen in haar strijd tegen
de verzetsbewegingen.
De Verenigde Staten steunden Unita tot
1976. toen het congres het zogenoemde
Clark Amendement aannam dat een verbod
inhield op hulp aan de verzetsbeweging. In
1986 - onder Reagan - werd het amende
ment ongedaan gemaakt, wat inhield dat de
Amerikanen de hulp aan Unita hervatten.
In hetzelfde jaar trok de Fnla zich terug uit
het conflict.
Angola. Zuid-Afrika eri Cuba sloten in de
cember 1988 een overeenkomst voor de ge
leidelijke terugtrekking van de Cubaanse
troepen, een stopzetting van de Zuidafri
kaanse hulp aan Unita en dc onafhankelijk
heid van Namibië, het zuidelijke buurland
van Angola. Tijdens een ontmoeting in Zaï
re. in juni 1989, sloten de Angolese presi
dent Jose Eduardo dos Santos en Unita-lei-
der Jonas Savimbi een wapenstilstand, die
echter binnen enkele weken werd geschon
den.
De vredesbesprekingen die hebben geleid
tot het huidige akkoord begonnen in april
vorig jaar. Portugal, dat optrad als bemid
delaar. organiseerde geheime besprekingen
tussen de twee partijen. Vanaf september
1990 namen ook de Verenigde Staten en de
Sovjetunie deel aan de gesprekken. De
laatste ronde van de besprekingen begon
op 4 april in de Portugese badplaats Estoril.
Na een maand van intensieve onderhande
lingen hebben de partijen woensdag afge
sproken dat op 15 mei het staakt-het-vuren
van kracht wordt. Eind van deze maand
gaan president dos Santos en Savimbi naar
Portugal om de formele wapenstilstand te
tekenen.
BIJ EEN ONTPLOFFING in een
kunstmestfabriek in het Ameri
kaanse Sterlington in de zuide
lijke staat Louisiana zijn acht
mensen om het leven gekomen.
Alle acht doden waren perso
neelsleden van de fabriek. Het
aantal gewonden bedraagt rvim
120.
DE STAAT VAN beleg in Thai
land, die de militaire machtheb
bers na de coup eind februari
hebben ingesteld, is gisteren
opgeheven. Premier Anand Pa-
nyarachun ondertekende in
Bangkok een decreet dat de op
heffing van de militaire maatre
gel inhield. Alleen aan de grens
blijft de militaire noodtoestand
van kracht.
DF. AMERIKAANSE president
Bush heeft maandag in Was
hington een gesprek met de in
december afgetreden Sovjet
minister van buitenlandse za
ken Sjevardnadze. Twee dagen
later ontmoet Bush de leiders
van Estland. letland en Litou-
EEN 31-JARIGE Noordierse po
litieman is gisteren bezweken
aan verwondingen die hij een
dag eerder had opgelopen toen
zijn patrouillewagen in West-
Belfast met een raket en machi
negeweren onder vuur werd ge
nomen. Drie collega's en een
voorbijgangster raakten even
eens gewond. De politie acht
het Ierse Republikeinse Leger
IRA verantwoordelijk voor de
aanslag.
DE OOSTENRIJKSE oorlogs
misdadiger Walter Reder, van
wege zijn aandeel in de massa
moord op Italiaanse burgers tij
dens de Tweede Wereldoorlog
ook bekend als de „Slager van
Marzabotto", is op 75-jarige
leeftijd in een ziekennuis in We
nen overleden.
DE ZUÏDKOREAANSE student
die zichzelf woensdag in Taegu
uit protest in brand heeft gesto
ken. is overleden. Hij wilde met
zijn daad de aandacht vestigen
op het gewelddadige politieop
treden ten gevolge waarvan vo
rige week vrijdag een student
om het leven kwam.
