Zaken
L.A.GEAR
'Praktischer als de klant 't zelf uitzoekt'
Hapklare brokken voor wetenschappers
'Ruimte bieden aan
mondige werknemer'
Woensdag 1 mei 1991
19
"ALS JE NIET
veel zelf hoeft na te denken bq je
wede en niks hoeft te regelen heb ie
saai werk Als ie wel mogek|kheden
hebt tot zelf denken en regelen, heb
je uitdagend werk"
Studiedag over ziekteverzuim
dsonge-
CAROLINE v
Werkenden moeren meer opko
men voor hun eigen gezond
heid en veiligheid Het bedrijf
moei zorgen dat daar ruimte
voor is en zich positief opstellen
ten opzichte van mondige me
dewerkers. Dat zei arbeidsin
specteur C.B. Goudriaan tijdens
een studiemiddag over ziekte
verzuimbeleid in Leiden.
Het ziekteverzuim houdt de
gemoederen de laatste tijd flink
bezig. Het aantal arbeidsoi
schikten ruim 880.000
neemt nog steeds toe. Wat kun
nen bedrijven,
werknemers en
vakbonden doen
om het ziektever
zuim en de snelle
groei van het le
ger wao'ers tegen
te gaan? Daarover
werd gesproken
tijdens een stu
diemiddag van de
Sector Opleidin
gen Sociale Ar
beid (SOSA) in
Leiden De SOSA
verzorgt deeltijd
beroepsopleidin
gen voor volwas
senen. waaronder
de opleiding personeelsbeleid.
De FNVer N. Stam was het
meest duidelijk: het verzuim
wordt veroorzaakt door de
slechte arbeidsomstandigheden
in het bedrijfsleven 'Mensen
die beweren dat arbeidsonge
schikten aanstellers zijn. weten
niet waarover ze praten. Finan
ciële sancties zijn nodig voor
werkgevers met een hoog aantal
arbeidsongeschikten. Bedrijven
moeten ook worden gedwon
gen meer wao'ers in dienst ne-
personeelsfiinctionaris
de zaal. "Ie krijgt dan een wel
les nietes spelletje van partijen
die elkaar de schuld geven.
Werknemers geven werkgevers
de schuld en omgekeerd, wat
'Mensen die
beweren dal
wao 'ers
aanstellers
zijn, weten
niet waarover
ze praten
heb yt daar nu Mn?' FNVer
wist zich geen raad met die kri
tiek. Gelukkig was het tijd voor
de volgende spreker inspecteur
van de Arbeidsinspectie. CB.
Goudriaan
Doel van de Arbeidsinspectie
is volgens C'ioudnaan mens
waardige arbeid "Veiligheid,
gezondheid en welzijn van de
werker staan daarbij centraal.
Behalve risico's voor de gezond
beid zoals lawaai en gevaarlijke
stoffen, zijn er ook welzijnsrisi
co's: bijvoorbeeld door ontbre
ken van leer en ontwikkelings
mogelijkheden en de kans op
stress door te moeilijk werk
Goudnaan vertel
de dat de 'regel
mogelijkheden
van de werker een
rol spelen bij zijn
welzijn '.Als je
niet veel zelf hooft
na te denken bij je
werk en niks hoeft
te regelen, heb je
saai werk Als je
wel mogcUjkhe
den hebt tot zelf
denken en rege
len. heb je uitda
gend weii
Werk moet bij
dragen aan je vak-
bekwaamheid, je
moet op je werkplek contact
met collega's kunnen hebben
en je moet zicht hebben op het
dod en het resultaat van »e
werk. Een cassière bijvoorbeeld
ziet wel veel klanten maar dat
contact blijft oppervlakkig Met
haar collega's kan ze nauwelijks
praten Het is bovendien mono
toon werk".
Volgens de arbeidsinspecteur
zijn oe werkgevers en werknc
mers samen verantwoordelijk
voor goede arbeidsomstandig-
heden Hty bnadrate dtf wi i
kenden mondiger moeten wor
den en onmiddellijk aan de bel
moeten trekken als er iets niet
naar hun zin iv "Daar heb je als
werknemer recht op. Als je niks
zegt. verandert er ook niks"
STAND VAN
f—J
DE EERBIEDWAARDIGE UITGEVER
van boeken in talen waarvan weinig
stervelingen het bestaan vermoeden,
moet een echt bedrijf worden
"DE HAARLEMMERSTRAAT is zo n
dure straat geworden dat alleen nog
zaken met hoge winstmarges het
daar kunnen uithouden En dan knjg
ie dus vreettenten, kledingzaken en
schoenwinkels"
Denunenie: supermarkt in kantoorspullen gat in de markt
mpeaoo»
ERIC JAN WTTtRINCS
"We zoeken nog een goede
naam, want 'supermarkt
voor kantoorartikelen'
klinkt te goedkoop. Daar
zijn we een te gerenom
meerde firma voor". De
broers L en P.F. Demme-
nie vormen samen de di
rectie van het gelijknamige
bedrijf. Hun nering werd
deze maand een detailhan
del in Leiden armer, maar
daar staat de komst van
een supermarkt in kan
toorartikelen aan de Lei-
derdorpse Rietschans te
genover. Beide broers zien
de toekomst optimistisch
tegemoet. "Wij zitten in
een prachtig werkgebied,
winstkansen genoeg".
Per 1 mei draagt Demmenie
B.V. haar kantoorvakhandel in
de Leidse Haarlemmerstraat
over aan de plaatselijke boek
handel De Kier. In de afgelopen
jaren is Demmenie zich steeds
meer gaan toeleggen op de le
vering van kantoorartikelen aan
het bedrijfsleven. De verkoop
aan particulieren, die vooral be
staat uit schrijfwaren, was daar
mee niet meer te combineren.
"Het zijn twee totaal verschil
lende markten", legt P.F. Dem
menie uit. "Dat geldt zowel
voor het assortiment, de prij
zen. als het verkoopapparaat".
Daarom verwacht hij ook geen
concurrentie van de 'nieuwe"
Leidse detailhandel. "Hier in
onze Leiderdorpse vestiging
hebben we naast een drukkerij
de afdeling kantoorinrichting.
Daar verkopen we kantoor
machines zoals computers,
kantoormeubelen en de zoge
naamde 'kleine kantoorartike
len'. In die laatste categorie gaat
een klein deel van het assorti
ment ook naar de particuliere
markt, dus de concurrentie zal
geving maar weinig bedrijven
zijn die net zon breed assorti
ment als de Leiderdorpse firma
aanbieden Tot het werkgebied
rekent de directie globaal Wes
telijk Nederland binnen de drie
hoek Haarlem-Delft-Bodegra
ven. "Landelijke concurrentie
hebben we alleen van ASPA en
Ahrend". weet P.F. Demmenie.
"Firma's in de regio beconcur
reren ons alleen op onderdelen.
De een leven geen complete
kantoorinrichting, een ander
heeft weer geen drukkerij, een
derde is misschien minder sterk
met zijn service".
Cijfers over de kosten van de in
vestering wil de directie niet ge
ven. "Het valt voor zo n project
reuze mee. omdat we gewoon
in ons acht jaar oude bedrijfs
pand blijven zitten", is alles wat
de heren kwiit willen. Plannen
om elders ook supermarkten te
openen koesteren ze niet. "Wij
zijn een regionaal bedrijf in een
prachtig werkgebied. Hier lig
gen voor ons nog genoeg groei-
De gebroeders L. en P.F. Demmenie: plannen om elders ook supermarkten te openen koesteren ze niet "Wij zijn een regionaal bedrijf in e
prachtig werkgebied. Hier liggen voor ons nog genoeg groeikansen"
Kleine dingen
De supermarkt is bedoeld voor
klanten die 'kleine dingen' als
ladenkastjes, pc-meubels of an
dere draagbare kantoorartikelen
Demmenie nog willen meenemen, vertelt L.
personeel in Demmenie. "We hebben hier
een afhaalbalie waar mensen
hun telefonische order kunnen
afhalen. Sommige klanten ko
men met een waslijst
wel meevallen".
De acht personeelsleden var
de winkel in de Haarlemmer
straat komen in dienst
Kier. waam;
ongeveer 60
Leiderdorp overhoudt. Door de
winkel te verkopen verliest
Demmenie 'minder dan tien
procent' van haar totale jaarlijk
omzet van ongeveer twintig stellingen en daar zijn we hier
ting gaat dat laatste cijfer de ko
mende jaren flink groeien, zeker
als de 'supermarkt voor kan
toorartikelen' over enkele
maanden is geopend.
"r "'o
drijfsmatige
de Haarlem
klanten niet
lemmerstraat sturen,
veel te omslachtig. Dan is
het praktischer om ze zelf hun
bestelling te laten uitzoeken.
Dan hebben ze precies de arti
kelen en merken in de hoeveel
heden die ze willen hebben".
Het idee voor de kantoor-su
permarkt komt uit de Verenigde
Stéten, waar het verschijnsel de
laatste iaren een groot succes is
geworden. Vorig jaar openden
de eerste vestigingen in Duits
land hun poorten en in Neder
land is groothandel Macro met
een proefproject in de buurt
van Diemen begonnen. Die
proef is inmiddels zo n succes
dat Macro binnenkort een
tweede vestiging in de buurt
van Arnhem opent.
/Groeikansen
fOTO ELLIN MARTINS
In Zuid-Holland zijn de gebroe
ders Demmenie de eersten die
in het gat in de markt duiken.
"En een gat in de markt is het
absoluut'verzekert de directie
eenstemmig. "We hebben in de
regio een onderzoek gedaan on
der onze klanten en daaruit
bleek duidelijk de behoefte.
Groeikansen zijn er volop, want
de markt voor kantoorartikelen
zit behoorlijk in de lift Alleen de
particuliere markt blijft min of
meer stabiel, maar die hebben
we dus net voor een groot deel
afgestoten".
Demmenie vreest de concur
rentie niet, omdat in haar om
Afscheid
Ondanks de goede vooruitzich
ten van Demmenie heeft de lei
ding van het bedrijf toch met
enige weemoed afscheid genoe-
men van de winkel in de Leidse
Haarlemmerstraat "Daar ligt
toch de bakermat van het be
drijf. daar is opa in 1911 de win
kel begonnen. Vroeger woonde
de familie er ook altijd bowl
herinnert L Demmenie zich.
De panden zijn niet verkocht.
De Kier huurt alleen de winkel
ruimte. "En met deze huurder
zijn we ook wel weer gelukkig",
vult P.F. Demmenie aan. "De
Haarlemmerstraat is zo n dure
lokatie geworden dat alleen nog
zaken met hoge winstmarges
het daar kunnen uithouden. En
dan krijg je dus vreettenten, kle
dingzaken en schoenwinkels.
Dank zij De Her verschraalt het
winkelaanbod in de binnenstad
niet nog verder".
Boekhandel en Drukkerij voorheen E.J. Brill heet voort-
aan E.J. Brill en die naamsverandering is meer dan alleen
een kosmetische ingreep. De oude en eerbiedwaardige
uitgeverij van wetenschappelijke boeken moet een winst
gevend boekenbedrijf worden, waar de klant centraal
staat. De winst is nog veel te laag, vindt directeur F. Pruyt
aan de vooravond van het verschijnen van het jaarverslag
over 1990. Gesprek met een directeur die als een 'kille sa
neerder' werd begroet en de zieltogende uitgeverij uit de
rode cijfers haalde.
schriftomslag doet denken aan
een computermagazine. Eén
tijdschrift over slangen en twee
verschillende omslagen, het
oude en het nieuwe. "Het nieu
we omslag ziet er natuurlijk wel
stuk aantrekkelijker uit",
Een slang kronkelt cirkelsgewijs
over een maïsgele achtergrond:
het tijdschriftomslag doet den
ken aan oude schoolboeken uit
de tijden van mulo, mms en
hbs. Geometrische en gekleurde vindt directeur F. Pruyt
figuren zweven als kometen
door een zwart heelal: het tijd-
Brill.
Een nieuw uiterlijk moet de
zwaar wetenschappelijke publi
caties van Brill toegankelijker
maken en lichter verteerbaar.
"Neem dit handboek van de is
lam. In de oude uitvoering ziet
het er zo verschrikkelijk saai uit,
terwijl het zo n interessant na
slagwerk is. Daarvoor hebben
wij Al je Olthof (vermaard gra
fisch vormgever en typograaf)
een nieuw omslag laten ma
ken", verklaart Pruyt.
Kompas
Jarenlang heeft Brill schitteren
de boeken uitgegeven, die soms
echter niet eens werden gelezen
door de wetenschappers voor
wie ze waren bestemd. "Het
economisch kompas is in het
verleden zoekgeraakt, maar dat
proberen wij weer terug te vin-
De originele L A. GEAR type
"Hot Shot High". Wit leder met
'mint. Maten 37 t/m 42.
Normale winkelprijs 139.95
Donkersteeg 13 - 15, Leiden
den". De lezer komt meer cen
traal te staan en dat betekent
niet alleen een aantrekkelijker
uiterlijk. "Voor wij een boek op
de markt brengen, vra
ons of er voldoende
voor zijn. Het gevolg is dat wij
soms tegen een auteur moeten
zeggen: begin maar niet aan dit
project".
Deze vrije-markt-filosofie van
Pruyt werd ooit door grootaan
deelhouder Van Traa bestem
peld als 'kille sanering' en 'af
braakpolitiek'. Pruyt heeft ge
werkt bij onder meer uitgeverij
Elsevier, dat bekend staat om
zijn niets ontziende jacht op
hoge rendementen. Twee jaar
geleden werd hij binnengehaald
om de zwaar verliesgevende (2
miljoen gulden in 1989) uitge
verij van de ondergang te red
den.
welke activiteit
winst oplevert en dat was de
uitgeverij. De drukkerij staat bij
een bedrijf als het onze te vaak
stil en moet eigenlijk voortdu
rend draaien om rendabel te
zijn", zegt Pruyt. De drukkerij
werd verkocht net zoals dat bij
andere uitgeverijen zoals Else
vier en Wolters Huwer is ge
beurd. De kunst van het uitge
ven zit hem in het zo min mo
gelijk hebben van papier (en
bijbehorende zaken zoals druk
ken) en het zoveel mogelijk
hebben van geestelijk eigendom
zoals informatie.
Opkopen collega's
In de uitgeverij zijn winstmar
ges van zo'n 30 procent per
drükwerk niet ongebruikelijk,
reden waarom uitgeverijen be
trekkelijk veel geld over hebben
voor het opkopen van collega's.
"Op wetenschappelijke, zeer
gespecialiseerde uitgaven als
die van ons moet eigenlijk een
winstmarge van 40 procent
worden gehaald", zegt Pniyt die
niet*precies wil aangeven hoe
veel nij nu verdient op zijn pu
blicaties.
Het strengere vrije-marktme
chanisme eist dat de winst van
Brill, die vorig jaar 323.000 gul
den was. omhoog gaat. "Ik ben
tevreden over de stijgende lijn,
maar niet tevreden over de
hoogte van de winst. Met een
geïnvesteerd vermogen van 6
miljoen gulden moet de winst
rond de 550.000 gulden zitten,
als je ervan uitgaat dat de
staatsleningen rond de 9 pro
cent rente opleveren".
Dat zijn geluiden die hard
echoën in de gangen van een
gebouw, waar taalkundigen en
andere wetenschappers in een
gewijde stilte gebogen zitten
over wetenschappelijke publi
caties. De eerbiedwaardige uit
gever van boeken in talen waar
van weinig stervelingen het be
staan vermoeden, moet een
echt bedrijf worden. "Al blijven
wij uitgever van zeer gespeciali
seerde boeken en zullen wij niet
in grote hoeveelheden verko
pen
De aandelen van 1000 gulden
(nominaal) staan genoteerd aan
de incourante beurs (waarin
weinig handel zit) en zitten vast
in handen van enkele beleggers.
Die aandelen worden gesplitst
in stukken van 20 gulden nomi
naal. zoals de aandeelhouders
al jaren willen. "We doen dat in
de eerste plaats om de zaak
overzichtelijk te maken, omdat
aan die aandelen allerlei onder
aandelen vastzittenzegt
Pruyt. Hij hoopt echter ook dat
door de kleinere coupures meer
zal worden gehandeld in aande
len Brill, waardóór de kans op
een hogere koers wordt ver
groot
De nieuwe bedrijfsvoering
maakt een drastische verande
ring van de publicaties nodig.
"Uit onderzoek blijkt dat als een
tijdschrift 600 pagina's dik is.
dat zelfs een wetenschapper het
voorlopig es-en weg legt Als het
100 pagina's dik is. dan wordt
het wel gelezen. In plaats van
één keer per jaar. verschijnt het
tijdschrijft Brill heeft er een
stuk of veertig dan 6 keer per
Hapklare brokken
Boeken die een schat aan infor-
omgewerkt tot hapklare brok
ken in de vorm van handboe
ken voor de minder gespeciali
seerde lezer. "Brill heeft bij
voorbeeld een viaggeschip in
een 30-delige encyclopedie over
de islam. Daarvan hebben wij
nu ook een handboek van de is
lam uitgegeven. Tijdens de
Golfoorlog had geen enkele
krant zoiets op de plank staan,
maar hoe graag zouden journa
listen dat niet hebben gehad?
Subsidies op uitgaven passen
ook niet meer bij het moderne
bedrijf dat Brill moet worden.
"In principe is het wetenschap
pelijk gehalte van onze boeken
zo hoog. dat wij overal subsidie
op zouden kunnen krijgen.
Maar dan ben je geen bedrijf
meer. Op 15 procent van onze
uitgaven zit nu overheidssteun,
maar dat moet niet meer wor
den".
matte bevallen, moetra worden „n rcht bedrijf worden
De eerbwdwai/dige uitgever vtr boeken In talen, w*
Publicaties van Brill toegankelijker en'lichter verteerbaar
