Regio
Haagwijk
op unieke
wijze warm
Goede kaartenmaker sloopt stad
Zaterdag 20 april 1991
Redactie: 071-161400 Eindredactie: HANS SONDERS Vormgeving: RUTGER J HOOGERDUK
23
AGENDA
ZATERDAG 20 APRIL
Nationaal museum weekend, zater
dag en zondag
Concert La Lupa in LVC (Breestraat
66) aanvang 23 00 uur
Gitaardag op Streekmuz»ekv:riool
(Rapenburg 22) van 11 00 tot
17 00 uur
Bingo, buurthuis Op eigen wieken.
20 15 uur
Big band ball, met onder meer Big
Band Hans Dubbel aar, Antonius
Clubhuis (Lange Mare), aanvang
21 00 uur
Lisse
Poppenbeurs tevens expositie, van
10 30 tot 16 30 uur in 't Poelhuys.
Vrvaldistraa?
Keukenhof wandeltocht over diver
se afstanden, stad vanaf 10 00
uur bij de Glazenhai. Hobabo
Noordwijk
Kinder rommel markt, van 11 OOtOt
16 00 uur m het Gat van Palace
Optreden van Harmoniekapei Cre-
sendo, aanvang 14 30 uur m de
Hoofdstraat
Film Fury to Freedom'bi| Evan
gelisch Ontmoetingscentrum De
Ark. aanvang 20 00 uur
Noordwijkefttout
Drumfanfare- en majoretlencon-
cours van Muziekvereniging St Je
anne D Arc' van 13 OOtOt 22 00
uur in De Schelft.
Wassenaar
Wandeling IVN door Meren del otv
ervaren naluurgids. vedrek om
11 00 uur bij het Bezoekerscen
trum.
Zwammerdam
Klucht 'Kruik te Water' door Zwam-
merdamse Amateur Theater in
Nutszaa' Aanvang 20 00 uur, toe-
gang 7 gulden
Boskoop
Cd- en grammofoonplatenbeurs in
veilinghal Fiona aan de A van Ne
slaan Van 10 00 tot 1 7 00 uur
Toernooi koppelklaver tassen m ver
enigmgsgebouw aan de Voorkade
Inschrijven via tel 01727
17 798/13033 Aanvang 11 00
Alphen aan den Rijn
Midden Holland wandeltochten
Stadpunt is St Jozefzaal aan de
Paradifslaan vanaf 9 00 uur
Informatiedag mimcontamers voor
bewoners lage zijde in Stadskan
toor Van 10 OOtot 15 00 uur
Plassentocht voor wielrijders wrer
50. 80 of 130 kilometer Stad bij
clubhuis 'De Stad' aan de Westka
naaiweg Aanvang vanaf 8 00 uur
Optreden bluesband Magie Frankie
m jongerencentrum Het Kasteel
Aanvang 21 00 uur. toegang 8 gul
den
Leimuiden
Vanaf 10 00 uur openingsfeest
Dorpsstraat met onder meer fanfa
re. ballonnen oplaten, een creatie
ve markt 's Avonds bal na met de
groep December. 20 00 uur in de
feesttent, toegang 10gulden
RYNDUK STAAT de Rijn
dijk gespeld op de nieuwe
stadskaart De kaarten*
makers van Falkplan ma
ken opzettelijk fouten om
plagiaat te kunnen vast
stellen
Het bejaardentehuis Haagwijk in Leiden Zuid-West en de
bijbehorende aanleunwoningen krijgen hun warmte over
anderhalf jaar op een unieke manier aangeleverd. Haagwijk
gaat profiteren van de restwarmte van een kleine elektrici
teitscentrale die in deze wijk wordt gebouwd. Bovendien
worden er op het dak van het tehuis zonnecollectoren aan
gebracht. Daarmee kan Haagwijk een belangrijk deel zijn
tapwater verwarmen met zonlicht. Naar verwachting kan
het bejaardencentrum zijn energieverbruik met ongeveer
een kwart terugdringen.
LEIDEN WIM WEGMAN
Het idee om de warmtevoorzie
ning een totaal andere opzet te
geven, is geboren toen Haag
wijk met het regionale energie
bedrijf EWR ging praten over de
vervanging van zijn sterk verou
derde stookketels. Projectleider
E. van den Enden van Haagwijk:
"Het bleek dat zij juist een op
lossing zochten voor de rest
warmte van de kleine elektrici
teitscentrale. Het is natuurlijk
zonde om het koelwater de
sloot in te laten lopen. Later be
sloten we de zaak maar meteen
groot aan te pakken en het
energieverbruik zo ver mogelijk
terug te dringen. Zo kwamen we
ook op de zonnecollectoren".
De nieuwe wijze van verwar
men is volgens Van den Enden
uniek voor Zuid-Holland. "Er
zijn wel meer gebouwen die
Big Band op Bevrijdingsbal
LEIDEN GV
De Stichting Jazz on Sunday heeft voor het jaarlijkse Bevrijdingsbal
op zondag 5 mei in de Stadsgehoorzaal Bernard Berkhout and The
Swingmates en de Big Band van Frits Landesbergen uitgenodigd.
Op het bal zijn expositiepanelen ingericht. Er worden doorlopend
video-documentaires vertoond. Het Bevrijdingsbal gaat om 20.00
uur van start. De kaartverkoop begint aanstaande dinsdag op ver
schillende adressen, waaronder de VW. Telefonisch reserveren 071
-765317.
DE STEMMING
met met restwarmte van elektri
citeitscentrales of met zonne
collectoren worden verwarmd,
maar er is nog geen enkel ge
bouw waarin al deze zaken ver
enigd zijn". De voorzieningen
kosten in totaal zo'n zeven ton.
Een flink deel van dit bedrag is
opgebracht door de provincie
en door de EWR - dat Haagwijk
beschouwt als een proefproject
De omschakeling van de ver
warming gebeurt tegelijk met
een grondige renovatie en
nieuwbouw van aanleunwonin
gen - waarvoor gisteren officieel
de eerste paal is geslagen. Het is
de bedoeling dat het werk eind
1992 is voltooid. De kleine elek
triciteitscentrale wordt overi
gens niet alleen gebouwd voor
Haagwijk. Het is de bedoeling
dat de hele wijk hiervan gaat
prpfiteren.
Een geode kaartenmaker ziet de stad van bovenaf.
Nieuwe stadsplattegrond van Leiden in de maak
LEIDEN KAREI BERKHOUT
Als gevolg van een storing is dit verfiaal
dinsdag in een verminkte vorm in de krant
gekomen. Daarom plaatsen wij het vandaag
opnieuw
In Leiden zijn de straten breed
en wit. De grote wegen zijn geel
en autobussen rijden er over ro
de lijnen. De huizen hier zijn
oranje, de monumentale ge
bouwen rood en het stadhuis,
dat is blauw. Wie het niet ge
looft, pakt maar een plattegrond
van de stad waarop alle kleuren
naast elkaar liggen, als verfstre-
pen op een palet.
De kaartenmaker Falkplan
Suurkamp in Eindhoven maakt
sinds een kwart eeuw ieder jaar
een nieuwe plattegrond van de
stad Leiden. Ook dit jaar ver
schijnen 30.000 exemplaren van
de herziene plattegrond. In au
gustus, want dat is de maand
dat eerstejaarsstudenten hun
nieuwe woonplaats gaan ver
kennen en een derde van de he
le oplage kopen. Eenmaal
slechts heeft de cartograaf van
Falkplan in Leiden rondgelo
pen, maar de ligging van de
straten en gebouwen hebben
zich volmaakt in zijn hoofd
vastgezet.
Een goede kaartenmaker ziet
de stad van bovenaf, zelfs als hij
tussen de huizen doorloopt. De
cartograaf sloopt de stad en
maakt van het hoogste gebouw
een vlek. De Pieterskerk wordt
onder zijn hand een paarse ver-
fklodder, de derde dimensie
wordt een plat vlak. De goede
kaartlezer herbouwt de stad bij
het kijken op de plattegrond en
maakt van de blauwe inkt weer
water.
Zo wordt de stad weerspie
geld in de plattegrond die ech
ter wel een lachspiegel is. Als
Leiden wordt opgebouwd vol
gens de stadskaart, vertoont de
stad daarna een verrassende
aanblik. De Marekerk en de
Hartenbrugkerk zijn helemaal
verdwenen, terwijl de huizen
zijn gekrompen. De straten zijn
breder geworden, waarbij de
Breestraat zelfs de reusachtige
breedte van 30 meter heeft ge
kregen.
De cartografen van Falk noe
men dit verschijnsel 'generalise
ren', het opzettelijk vervormen
van de werkelijke situatie om de
kaart duidelijk te maken. Als al
le gebouwen worden afgebeeld,
staan op de kaart onontwarbare
kluwen van vlekken, strepen en
onleesbare straatnamen. Stra
ten op ware grootte zijn als
haardunne lijntjes niet meer te
zien. Falkplan bewerkt daarom
de kaarten van het Cartogra
fisch Instituut voor de stadsbe-
zoeker, die geen behoefte heeft
aan elke greppel.
Leiden ligt op die manier
vervormd opgeslagen bij
Falkplan in een grote archief
kast, verdeeld over een tiental
doorzichtige kunststof vellen
van elk ongeveer 2 vierkante
meter. Op één vel liggen alle
dingen die de dezelfde kleur
moeten krijgen op de stads
kaart. De huizenblokken liggen
op een vel broederlijk te wach
ten totdat zij samen op de druk
pers oranje zullen worden, de
sportvelden krijgen ook op de
kaart een groene kleur.
leder jaar stuurt de gemeente
Leiden een briefje naar Falkplan
met dingen die niet meer
kloppen op de plattegrond. Net
als de Rijksuniversiteit Leiden,
die veel verbouwt en daardoor
veel verandert. Dit jaar krijgt het
verkeersplein bij de stadhou-
derslaan in Zoeterwoude Rijn
dijk een oprit erbij, in een ande
re kleur. De universiteit klaagt
dat de Waag nu rood ten
onrechte dezelfde kleur heeft
als de faculteitsgebouwen.
De cartografen brengen de
redaktie Karei Berkhout en Janet van Dijk
veranderingen aan op de vellen,
die worden doorschenen op
grote lichtbakken. Vooral de
buslijnen zijn «OOI hm MB
ramp. want die veranderen
door het hele jaar heen. Als de
vellen ziin bijgetekend worden
zij op elkaar gelegd en samen
gesmeed tot één plaat die naar
de drukkerij gaat.
Soms maken de cartografen
opzettelijk fouten die als het
goed is niet worden opgemerkt.
Waar de fouten zitten, zeggen
de kaartenmakers niet. Het kan
zijn dat Rijndijk wordt gespeld
als Ryndijk, of dat op willekeuri
ge plaatsen betekenisloze num
mers worden neergezet. De ver
slaggever vond Aehthovepweg
in plaats van Achlhovencrweg.
Het zijn fouten zoals die alleen
door Falkplan worden gemaakt.
Iemand die de kaart kopieert
zonder toestemming, valt door
de mand en moet auteursrech
ten betalen. Want de stad Lei
den ziet er wel voor iedereen
hetzelfde uit, maar de wijze
waarop de stad wordt weerspie
geld is ontegenzeggelijk die van
Falkplan.
en alles met een cel heeft te ma
ken.
Wethouder Hans de la Mar
van Groen Links, die onlangs
samen met zijn vriendin en
kind werd opgepakt voor het
plakken van affiches, sloot deze
week een incident af. Wethou
der en politie kunnen weer 'sa
men door de deur', al blijft de
vraag of het een celdeur of een
badkamerdeur is. Van een bad-
cel waarschijnlijk, want het
zand dat De la Mar over de
kwestie wil gooien is 'schoon'.
Net als zijn vader en diens
vriendin werd echter ook de 8-
jarige Joeri opgesloten in een
niimte. die als 'badcel' door het
leven gaat. Vriendin Stella ter
Harmsel heeft daarover een
klacht heeft ingediend, waarop
een weck geleden een antwoord
binnenkwam. Plaatsvervangend
korpschef I. la Rivière biedt zijn
excuses aan voor het opsluiten
van moeder Ter Harmsel. al
kwam dat merkwaardig genoeg
door 'zo correct mogelijke af
doening van de zaak'.
Spijt van het opsluiten van
Jocn heeft de politie niet. In een
stijl die de lezer doet begrijpen
waar de term 'politie agenten
proza' vandaan komt. senrijft do
korpschef: "De mede-insluiting
van Joeri werd veroorzaakt
door de veronderstelling dat Uw
verblijf van korte duur zou
zijn" Hij vervolgt met: "Ook
vind ik het geboden alternatief
dat loeri op de gang mocht
wachten niet onredelijk".
De la Mars partij tobt intus
sen verder met het racisme,
blijkt uit het laatste nummer
van 'Zout in de Pap'. "Onder
tussen blijft voor Groen I inks
de vraag hoe de bindingen met
de kiezers in de wijken met vele
sociale problemen te verster
ken". Met als verrassende con
clusie: "Hiervoor zullen nog
antwoorden gevonden moeten
worden". Voor dat antwoord
kan Groen links misschien
even in een studeerkamer of
vergaderzaal worden opgeslo
ten. of in een badcel natuurlijk.
(KB)
MEDISCHE DIENSTEN
ARTSEN
Leiden
De weekenddienst begint zaterdag
om 8 uur en eindigt zondag om 24
Spreekuur van 12-12 30 uur (alleen
voor spoedeisende medische hulp).
Voor de patenten van de arisen
Groep 1 Baa's. Van der Meer. Tan.
Zwanenburg. Meijer. Van Leeuwen,
Verhage. Groeneveid. de Ruiter, Jans
sen. Maris en Van Schie
za 8 uur im zo 8 uur H J de Ruyter.
tel 125096, Rosmolen 2.
ZO 8 uur tol 24 uur M A van Schte.
tel; 177100. Rijnsburgerweg 96
Groep 2 Nering BOgei, Van Gent.
Tayleibaum. Van LuyV Kiaassen.
Rus. Kruis, Bergmeer, de Lange
za 8 uur tot zo 8 uur a vanLuyk. tel
122522. Wassiraal
zo 8 uur tot 24 uur GAE Nering
Bdgei.tei 124403
Groep 3 Boeis, Smit. Lety. W de
Bru.|ne, J de Bru-ine. Huibers. Juf
gens F ogelberg en Van den Muljsen
bergh
za 8 uur tot ZO 8 uur J de Bruyne.
tel 12524S Kernstraai 11
ZO 8 uur tot 24 uur w de Bruyne.
tel 134345. de Lt de Kanterstraat
32
Groep 4 van Wingerden. Lahr. Van
Ri|n. B*ni Nieuwenhuis. Horn. J G.
Zaa-jer en R E Zaa-jer. Paui'des. de
Kanter en Lodder
za 8 uur tot zo 8 uur AA van Ri|n,
tri 765400 Kennedyiaan 24.
zo 8 uur tot 24 uur j S de Kantar.
te' 311414 Inj B Bafcherp*in 3
Groep 5 Jasperse w-ervn*. Oui
Koo I'nan Dp Jong Pf net. Re.nderv
D Hammerste n en A Hammecstt.n
za 8 uur tot ZO8 uur m W«*vna. te<
318311 Haagweg 60.
zo 8 uur tot 24 uur H de jong. tel
123752. Noordeindepiein 4a
Waarnemmgveg* ng Momeopat-
sche arisen C JuWermans/D Titer,
Maagweg41.te' 315900 viadr*
terste»eioon 071 122222 Muw-
nemen welke arts d*nsl heeft
Leiderdorp
za M B Landsmeer tel 413913.
soreekuur Fl<jr.|n 10, tel 891000.
ZO L Middendorp tri 130189.
spreekuur Pepc* schans 1
spreekuur (udS u teno voer spoedge
vanen) van 12.30 tot 13 00 uu'
Oegstgeeit
Voorzaat. Boerhaavep*.n 19, te'
177461
Voorschoten
za C Mejer. J W Fnsotaan 13. M
613032 zr> A T'omp. leslveweg
328. te 762159
Warmond
Hvartsenprast Boema**. Pro
Aa bervr aa" 13. voorhout, tr
02522 11393
Wassenaar
za J Stuyfzand. te< 12460. Kerk
Sleutelburger
'Sleutelburger' klinkt als een
cryptogram-omschrijving van
een inwoner van Leiden. Het
gaat echter om 'een zelfbereid
product' van Lunchroom Be
geerte ('Cupido') in de Haar
lemmerstraat: een doodgewone
hamburger dus. De smaak is
niet typisch Leids en de ham
burger heeft geen Sleutel-keur
van bijvoorbeeld de Leidse Ver
eniging voor Slachters en
Koekebakkers.
CDA-wethouder Joop Walen
kamp (economische zaken) is
gelukkig niet kieskeurig en laat
zich het vleesbroodje gaarne in
de maag splitsen. Binnenkort
reikt hij Lunchroom Begeerte
een officiële onderscheiding uit
namens de gemeente Leiden.
De hamburger is namelijk ge
maakt in Leiden en dat 'verbe
tert de regiofunctie van de bin
nenstad'.
Daarmee lijkt de hek van de
dam voor 'sleutel'-produkten,
waarvan het persbericht broe
ken en brillen noemt. Er was al
een sleuteltaart van een Leid
se bakker en er bestonden al
sleutelkinderen, blijkbaar ook in
Leiden gemaakt. Nu is het
wachten nog op 'sleutelparfum'
met de typisch pridse geur van
niet verbrand huisvuil. Gedacht
kan ook worden aan de naam
'sleutelauto' voor een wagentje
waaraan nog een hoop valt te
reparen. Of voor de auto die on
danks wielklemmen en sleep-
wagens fout geparkeerd blijft
staan in de binnenstad.
De vraag is natuurlijk wat
Walenkamp moet met een
'sleutelparfum' als after-shave,
rijdend in een 'sleutelauto'. Hij
wil misschien als meest Leidse
wethouder de onderscheiding
'sleutel-wethouder'. Met een
sleutelpositie in de Leidse poli
tiek natuurlijk. (KB)
Creativiteit
Jaren geleden hield de toenma
lige wethouder Paul Bordewijk
een pleidooi om de kunstwer
ken in het stadhuis niet onder
De creativiteit van Paul Bordewijk op het schoolbord dat hij zelf met relativerende teksten en poppetjes volkraste: wie zijn de verworpenen der aar
de in een tijd dat ook arbeiders een auto hebben? Bordewijk kreeg zijn eigen schoolbord als afscheidcadeau. Overigens luidde vroeger de tekst
'Voorwaarts en niet vergeten de solidariteit' inplaats van 'Voorwaarts nog meer bezuinigen'. foto henk bouwman
te brengen bij de Kunstuitleen.
"Daar ben ik nu heel erg blij
om, want anders had ik deze
prachtige schilderijen niet mee
kunnen nemen", zei Bordewijk
afgelopen maandag bij zijn af
scheid als wethouder van finan
ciën. De gemeente Leiden gaf
Bordewijk als afscheidscadeau
de moderne schilderijen, die ja-
ren lang bij hem op de wethou
derskamer hingen.
Burgemeester Cees Goekoop
vond de met collage-technieken
vervaardigde platte kunstwer
ken wel passen bij de scheiden
de wethouder. "Paul", sprak hij
gemeenlijk, "Ie hebt jarenlang
jouw creativiteit in dienst ge
steld van de gemeente, nu kun
ga je die creativiteit voor je ei
gen activiteiten gebruiken".
Bordewijk schreef jarenlang
voor het college de moeilijke
brieven en het aanbicdingsbc-
richt van de begroting. Maar
wat zijn nu die nieuwe 'creatie
ve activiteiten' van Bordewijk?
Bordewijk heeft veel geschre
ven over politiek en de politieke
cultuur in alom gewaardeerde
en geestig geformuleerde verha
len. Behalve zijn geruchtma
kende en veel geciteerde artike
len in Binnenlandse Zaken (van
de VNG), schreef hij ook verha
len in zijn partijblad De Partij
genoot en in het literaire tijd
schrift Hollands Maandblad
Goekoop licht een tip van de
sluier op: "Paul Bordewijk gaat
een bqek schrijven". De vraag is
er politieke beschouwing of oen
literair werk in de maak is. "Ik
weet het niet. misschien wordt
het wel een roman. Het gaat in
elk geval over het leven'Bor
dewijk zelf kan het antwoord
voorlopig niet geven, want hij is
op vakantie. Misschien om
'nieuwe creativiteit' op te doen.
(KB)
Badcel
Misschien zijn sommige kinde
ren bang voor gedrochten in het
douchegordijn, maar gewoon
lijk stapt een kind onbevreesd
de badkamer of de douchecel
binnen. Heel anders is natuur
lijk met een 'badcel' in het poli
tieburau, die niets met een bad
