Buitenland
Kuwayti's even erg als Saddam
Rusland geeft stakende
mijnwerkers zelfbestuur
Albanees parlement
keurt grondwet af
Voor eind mei referendum
Shamir waarschuwt
tegen druk Baker
Gorbatsjov met lege
handen uit Japan
Twijfel over bestand Ulster na moord
ANC verwerpt plan
De Klerk over geweld
Vrijdag 19 april 1991
Redactie: 023-150225 RONALD FRJSART (chet) ONNO HA VERMANS HANS JACOBS JAN PREENEN
Uingen: MARGREET HESUNGA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving: CLARA KEMPER
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Reuter (Rtr). International Press Service (IPS) Associated Press (AP).
Deutsche Presse Agentur (DPA), Agence France Presse (AFP), United Press International (UPI), Agence France Presse (AFP). Independent-dienst
N5T7R 5
ISRAËLISCHE SOLDA
TEN hebben gisteren een
gewapende Arabier neer
geschoten die vanuit Jor
danië was geïnfiltreerd en
het vuur op hen opende
DE OUD-PRESIDENT
van Bangladesh. Hossam
Mohammad Ershad. die
onder huisarrest stond is
naar een gevangenis
overgebracht
NIEUWSLIJN
Moordenaar wandelt gevangenis uit
Een huurmoordenaar van het Medellin-cocaïnelcartel is gisteren
uit de gevangenis ontsnapt. De man, Dandeny Munoz, wandel
de rustig via de hoofingang van de gevangenis in de hoofdstad
Bogota naar buiten. Normaal gesproken wordt deze massief sta
len toegangspoort bewaakt door zes zwaar bewapende cipiers.
De nationale Colombiaanse dienst voor het gevangeniswezen
deelde mee dat Munoz tijdens zijn ontsnapping in gezelschap
was van een andere huurmoordenaar, lose Maria Rivera, die
echter geen banden zou hebben met de drugsmaffia.
Pijnloze dood voor varkens
Zwitserse onderzoekers hebben een methode ontwikkeld om
slachtvarkens op snelle en pijnloze wijze te doden. Daarbij
wordt gebruik gemaakt van een hogedruk waterstraal van 3500
bar. Volgens de onderzoekers, verbonden aan de universiteit var
Bern, lijden de dieren minder of helemaal niet als ze op deze
wijze worden gedood. De dood treedt namelijk onmiddellijk in,
zodat de varkens geen pijn voelen.
Olifant vertrapt Amerikaanse toeriste
Een 24-jarige Amerikaanse toeriste is in het noorden van Thai
land overleden aan de verwondingen die ze opliep toen ze door
een olifant werd vertrapt. Anne Harrison probeerde in een afge
legen dorp in de provincie Surin een olifant te fotograferen. Vol
gens de krant Bangkok Post viel het dier haar woedend aan na
dat het was geschrokken van het flitslicht. De echtgenoot van de
toeriste zei dat hij met zijn vrouw op een rivieroever stond te
wachten tot de olifant klaar was met baden om een ritje op de
rug van de dikhuid te maken.
Protest tegen roosteren giraf
Een plan van een Zuidafrikaanse gezelligheidsvereniging om op
een barbecue op 4 mei een 1300 kilo zware en 6 meter lange gi
raf te roosteren, is in het verkeerde keelgat geschoten van groe
pen die opkomen voor de rechten van het dier. Diverse dieren-
rechtengroepen noemden het plan wreed en barbaars. Volgens
een woordvoerster van de dierenbescherming is de barbecue
overigens niet onwettig, omdat giraffen niet voorkomen op de
lijst van bedreigde diersoorten.
Tirana Rtrwijziging is opgesteld door de
communistische regering. De
regerende Arbeiderspartij (PLA)
heeft in theorie een tweederde
meerderheid in het parlement,
hetgeen voldoende is voor een
grondwetswijziging.
Een aantal PLA-leden sloot
zich echter aan bij de oppositie
die meer tijd wil om het plan te
bestuderen. Pas vorige week
werd het ontwerp gepubliceerd.
Het debat wordt op 25 april her
vat. Ook worden de (verwachte)
benoeming van Fatos Nano als
premier en de formele benpe-
ming van het staatshoofd naar
volgende week doorgeschoven.
Hierover had aanvankelijk ook
gisteren moeten worden ge
stemd.
Het nieuwe Albanese parlement
heeft gisteren geweigerd de
nieuwe grondwet goed te keu
ren. Het parlement wil dat over
het grondwetsvoorstel eerst
diepgaand wordt gedebatteerd.
Dat wordt vanuit de Albanese
hoofdstad Tirana gemeld.
In het ontwerp wordt, zoals al
eerder in de overige landen in
Oost-Europa, het woord socia
listisch geschrapt uit de naam
van het land. Ook garandeert de
nieuwe constitutie een aantal
burgerlijke vrijheden. Maar ook
krijgt president Ramiz Alia en
kele vergaande bevoegdheden.
Het plan voor de grondwets-
Premier Shamir heeft de Ameri
kaanse minister Baker (buiten
landse zaken) gewaarschuwd
niet te proberen Israël vredesi
nitiatieven op te leggen. Pogin
gen om Israël onder druk te zet
ten zullen een averechts effect
sorteren, aldus Shamir op de Is
raëlische radio. De premier
sprak voor de aankomst van Ba
ker in Tel Aviv, waar hij
besprekingen voert met de
gering.
Voor zijn vertrek uit Washing
ton zei Baker dat mogelijk een
straffere hand nodig is om Is
raël, de Arabische landen en de
Palestijnen aan de onderhande
lingstafel te krijgen. Shamir zei
te hopen dat „we het niet gaan
hebben over druk uitoefenen,
want iedereen die Israël kent
weet dat druk geen invloed op
ons heeft. Het heeft juist het te
gengestelde effect."
Israël is met hét voorstel ge
komen om een eenmalige re
gionale conferentie te houden,
waarbij naast de joodse staat
ohrid dpa
Vijf van de zes Joegoslavische
republieken houden uiterlijk
eind mei een referendum over
de toekomst van het land. Dit
hebben de presidenten van de
zes republieken gisteren beslo
ten op een crisistop aan het
meer van Ohrid.
Bij de raadpleging moet de
Amnesty International roept emir op een einde te maken aan de martelingen
Kurden durven
niet terug
fSIKVERFN GPD-AP
Toen vertegenwoordigers van de Internationale Organi
satie voor Migratie vorige week een bezoek brachten aan
de trouwzaal van Jahra, net buiten Kuwayt-Stad, om een
voedselhulpprogramma te controleren, waren ze niet
voorbereid op wat ze zouden aantreffen. Op de vloer van
de belangrijkste receptieruimte lagen bebloede knuppels,
waterslangen, een speer en andere zelfgemaakte martel
instrumenten.
durende bezetting van Kuwayt.
Sinds de hulpverleners over dit
smerige, nachtelijke geheim zijn
gestruikeld, is het voedseldistri
butiecentrum verhuisd. De fol
teraars zijn gebleven.
Het zijn bandeloze dagen in
het vrije Kuwayt. De aantallen
verkrachtingen, diefstallen, wil
Veel
worde
wayti';
KUWAYT-STAD ROBERT BLOCK
THE INDEPENDENT
Volgens militaire bronnen in
Kuwayt wordt de hal 's nachts
als martelcentrum gebruikt om
Iraakse gevangenen tot beken
tenissen te dwingen van misda
den tijdens de zeven maanden
lekeurige arrestaties en mishan
delingen groeien volgens som
migen genoeg om te kunnen
met de ergste da-
de Iraakse bezetting.
deze daden zouden
uitgevoerd door Ku-
uniform.
temationale mensen
rechtenorganisatie Amnesty In
ternational riep de emir van Ku
wayt vandaag op persoonlijk in
te grijpen om een einde te ma
ken aan een golf van willekeuri
ge arrestaties, martelingen en
executies.
Ondanks druk van de Ameri
kaanse regering en verklaringen
van de regerende familie Sabah.
dat een halt moet worden toe
geroepen aan de schending van
mensenrechten en de rechts
staat de overhand moet krijgen,
duren de martelingen en de
wetteloosheid voort. Niemand
schijnt de leiding te hebben en
er worden onvoldoende beper
kingen opgelegd aan militairen
en de gewapende militie.
Door Amerika ontwikkelde
plannen om het enorme aantal
wapens dat sinds de invasie in
handen van Kuwayti's is geval
len, te verzamelen en te regi
streren, moeten nog worden
uitgevoerd. Ministeries werken
niet met elkaar samen en de ac
tiviteiten van de veiligheidstroe
pen en het leger worden niet
gKoönttnowd
Het meest misselijk makende
aspect van de ineenstorting van
de rechtsstaat is dat Kuwayti's
in uniform jacht maken op
tofartadie vrouwen om z<- te
dwingen tot seks. Op vrijdagen
en zondagen wachten ze de
vrouwen na afloop van de mis
op. Onder hel mom dat ze dc
immigratiepapieren moeten
controleren, proberen ze de
vrouwen in hun auto te krijgen.
Volgens een verpleegster wor
den bij haar ziekenhuis dage
lijks twintig gevallen van ver
krachting gemeld - meer dan
tijdens de Iraakse bezetting.
De Kurdische vluchtelingen in
Zuidoost-1 urkiie zi|n «Q^RH
medewerkers van Artsen zonder
Grenzen doodsbang terug te ke
ren naar het noorden van Irak.
waar westerse troepen zijn he
gonnen kampen voor hen in te
richten. De kurden vrezen dal
ze onvoldoende bescherming
knjgen en dat ze uiteindelijk
toch in handen zullen vallen
van de troepen van Saddam
Hussein.
Irak heeft gisteren een over
cenkomst met de VN getekend
over de hulpverlening aan de
bondsiddufaotkn Runbi he
vluchtelingen. In VN-knngen
heerst twijfel of de Amerikaanse
hulp voor de Kurden op Iraakse
bodem wel legaal is.
zelf de Arabische landen en de
Palestijnen uit de door Israel
bezette gebieden vertegenwoor
digd zouden zijn. Shamir sloot
gisteren in zijn toespraak ter.ge-
legenheid van Israëls onafhan
kelijkheidsdag een Europese
deelname niet uit. „We zullen
dat bekijken", zei hij, zonder
verder in detail te treden.
Ongeveer 1200 joodse activis
ten hebben gisteren een de
monstratieve wandeling ge
maakt om steun te betuigen
aan uitbreiding van het aantal
joodse nederzettingen in de
door Israël bezette gebieden. De
mars werd gehouden van de ne
derzetting Karnei Shomron naar
het acht kilometer verder gele
gen Maale Shomron, beide op
de Westelijke Jordaanoever.
Aanvankelijk was het de be
doeling dat de demonstranten
ook Revava zouden aandoen,
een nieuwe nederzetting die
maandag in het holst van de
nacht werd opgezet. Dat werd
door het leger verboden. Linkse
activisten hadden een tegende-
monstratie aangekondigd.
MOSKOU-TOKYO
De regering van de Sovjet-repu
bliek Rusland boekt succes met
haar plan om de mijnen waar
wordt gestaakt aan het gezag
van de federale regering in
Moskou te onttrekken en meer
zelfbestuur te geven. Er zijn
aanwijzingen dat de stakers hij
veel mijnen weer aan het werk
willen als zij de garantie krijgen
dat zij voortaan niets meer heb
ben te maken met de logge,
centrale bureaucratie.
De Russische premier Silajev
kondigde verleden maand aan
dat het beheer van de mijnen in
de rijke mijngebieden in Siberië
en dc Oeral een zaak van de
Russische en regionale overheid
moet worden. Na een gesprek
daarover met de stakers van de
Raspadskaja-mijn in het Kocz-
nets-bekken. de grootste kolen
mijn van de Sovjetunie, hoekte
Silajev woensdag zijn eerste
succes.
De stakers vonden zijn toe
zeggingen voldoende en kon
digden aan dat zij weer aan het
werk zouden gaan. „Op de
grootste kolenmijn van het land
wappert nu de Russische in
plaats van de Sovjet-vlag
meldde het onafhankelijke
persbureau Postfactum.
De Oekraïense mijnwerkers
en de autoriteiten in de Sovjet
republiek hebben gisteren een
begin sclakkoord getekend
waarhij de stakende mijnwer
kers het werk zullen hervatten
zodra aan hun economische ei
sen is voldaan. Dit heeft een
journalist van het Oekraiense
persburrau verklaard.
Het nieuwe Unieverdrag van
de Sovjetunie zal voorlopig ver
der worden uitgewerkt zonder
de zes Sovjet-republieken du
st reven naar onafhankelijkheid
Dat heeft president Gorbatsjov
vanmorgen in de lapanse
hoofdstad T okyo gezegd op een
persconferentie.
Alleen de negen rejniblieken
die hebben deelgenomen aan
hel onlangs gehouden referen
dum over het behoud van de
Unie zijn dinsdag aanwezig lij
dens een conferentie waarop
over de laatste details uit het
verdrag ov crecnstcmming mort
worden bereikt, zo zei Gor
hatsjov „We Allien het verdrag
laten ondertekenen door de re
jiublicken die daartoe bereid
zijn", aldus de president
TOKYO Independent*
Geduldig, en kennelijk met plezier in hun werk, wachten deze Letse spoorwegwerksters op een rangeerterrein
in de hoofdstad Riga op hun volgende karwei. foto bert verhoeff
De Sovjetunie en Japan zijn er
gisteren niet in geslaagd hun
geschil over de Koerillen-eilan-
den op te lossen. Er is 46 jaar na
het einde van de Tweede We
reldoorlog tussen beide landen
dan ook nog geen vredesover
eenkomst getekend. Wel erkent
de Sovjetunie dat er een territo-
naal geschil bestaat met lapan.
Tot dusver werd dat altijd ont
kend. In dc toekomst zullen bei
de landen er verder over praten.
japan deed geen toezeggin
gen over de door president Gor
batsjov gewenste uitgebreide
economische hulp Volgens de
lapanse media had Tokyo giste
ren de druk op Ciorbatsjov op
gevoerd door hem 2B miljard
dollar in het vooruitzicht te stel
len als de Sovjetunie de eilan
den zou teruggeven Gor
batsjov. die nog een aantal extra
Kesnrekkcn voerde met Kaifu.
aa echter duidelijk niet de vrij
heid belangrijke concessies te
doen,
Gorbatsjov heeft daardoor dc
hoog gespannen verwachtingen
van zijn Japanse gastheren niet
kunnen waarmaken Gorbatsjov
en de lapanse premier Kaifu
maakten gisteravond op een
jxrsconferentic in Tokyo
slechts een akkoord over een
vijftiental minder belangrijke
punten hekend. Zo is de Sov
jetunie bereid het aantal mili
tairen op de eilanden te ver
minderen en de visumplicht
voor japanners af te schaffen,
lapan geeft op zijn beurt medi
sche hulp aan de slachtoffers
van de kernramp in Tsjernoby I
Pink In pink' wuiven Sovjet-presi
dent Gorbatsjov en de Japanse
premier Kaifu (rechts) In Tokyo
naar kinderen uit de hele wereld
Gorbatsjov en Kaifu onderbraken
hun moeizaam verlopende ge
sprekken gistermiddag voor een
uitstapte naar het wereldkinder
festival Een ontmoeting met de
Japanse keizer werd afgelast voor
een extra gesprek, maar dat lever
de niet de gewenste resultaten op
FOTO Al e
BELFAST DAVID MCKITTRICK
THE INDEPENDENT
In Noord-lerland heerste giste
ren een mengeling van hoop en
angst. Hoop op minder geweld
en op politieke vooruitgang,
vermengd met angst dat in de
komende weken meer zal wor
den gemoord.
De loyalistische, pro-Britse,
protestante groeperingen hou
den vol dat ze vanaf maandag
29 april middernacht een
staakt-het-vuren in acht willen
nemen. Dat ondanks de moord
woensdagnacht op een katho
liek in Belfast. De moord heeft
het cynisme over de loyalisti
sche voornemens vergroot.
Het slachtoffer was een taxi
chauffeur, die willekeurig werd
neergeschoten. Volgens de Ul
ster Vrijheidsstrijders' zouden
de republikeinen (die voor aan
sluiting van Noord Ierland bij
de rest van Ierland zijn) taxi's
gebruiken als dekmantel bij
aanvallen op protestanten. Vol
gens de Noordierse politie is de
dode man een onschuldig
slachtoffer.
De aankondiging van een
staakt-het-vuren afgelopen
woensdag werd voorzichtig ver
welkomd door de Britse en Ierse
regeringen, politici en hoogge
plaatste geestelijken. Maar het
nieuws over de dood van de
taxichauffeur, een paar uur la
ter. lemjx'rde de meer optimis-
iim he vei ,H htingen.
Dc schietpartij heeft de vrees
opgewekt dat dc loyalistische
groeperingen voorafgaand aan
het staakt-het vuren een ople
ving van gewelddadige activitei
ten op touw zullen zetten I r
wordt ook gcsjreculeerd over
plannen van het Ierse Republi
keinse leger IRA. dat zijn gc-
weldscamjiagnc zal opvoeren in
een poging dc politieke bespre
kingen over de toekomst van
Ulster, die op 30 april moeten
beginnen, te ondermijnen
BERICHTEN
bevolking zich er over uitspre
ken of loegoslavië in de huidige
federatieve vorm bijeenblijft of
een confederatie wordt, een
bundeling van grotendeels zelf
standige staten.
Slovenië doet niet mee aan
het referendum omdat de be
volking van deze noordelijke re
publiek zich al in december uit
sprak voor een confederatie.
DE VOORTGANG VAN het pro
ces dat al ruim een maand loopt
tegen de Griekse socialistische
oud-premier Andreas Papan-
dreou en drie van zijn ministers,
is op losse schroeven komen te
staan. Gisteren overleed in een
Atheens ziekenhuis Agamem
non Coutsoyorgas, oud-vice-
premier en de belangrijkste ver
dachte in het bankschandaal
Koskotas.
HET TEKORT OP de Ameri
kaanse handelsbalans is ver
minderd van 7,16 miljard dollar
in januari tot 5,33 miljard dollar
in februari en kwam daarmee
op het laagste niveau sinds sep
tember 1983. Dit blijkt uit giste
ren gepubliceerde cijfers van
het Amerikaanse ministerie vrin
handel. Het negatieve saldo
over januari is iets hoger uitge
vallen dan de eerder opgegeven
7,0 miljard dollar
DE BRITSE REGERING heeft
gisteren ingestemd met een
plan voor vervanging van de
poll tax, die vorig jaar leidde tot
onlusten door het hele land en
tot ernstige ondermijning van
de steun voor de Conservatieve
regering. Het nieuwe plan voor
heffingen voor lokale diensten
is volgens regeringsfundiona
rissen voornamelijk gphaseerd
op de waarde van onroerend
goed met enige correctie voor
het aantal jiersonen dat in een
huis woont Bijzonderheden
zullen volgende week verschij
nen, zeiden zij.
DE STORM HEEFT de teer en
olie van de gezonken tanker
Haven voor de kurst van («cnua
gisteren weer richting zee ge
dreven. IX- westelijke stromin-
gen in de Ugurische Zee zullen
de olie- en tecrrcsten uiteinde
lijk waarschijnlijk toch weer
naar de Rivierakust terugspoc
len Burgemeesters van ver
schillende hadplaatsen hebben
om extra olievaten en andere
containers gevraagd om de olie
resten In op te slaan.
DE OFFICIER VAN justitie in
Hamburg heeft een gevangenis
straf van acht jaar geilst tegen
de als Krrmlinvtteger bekend
geworden Mathias Rust Dc
jarige staat terecht, omdat hij
twee jaar geleden een Iceriing
verpleegsteer met een mes le
vensgevaarlijk verwondde toen
zij niet op zijn avances wilde in
gaan
President wil tweedaagse conferentie
woensdag al een voorstel van
minister Mok van wet en orde
voor het houden van een conf«
ren tie over het geweld in /u l«l
Afnka. Mandela was Ixhis op
Mok. omdat die dinsdag hn
A\( best huldigde van geweid
dftdig optreden. Volgens bei
ANC. verschilt bet plan van Dr
Klerk met van dat van Mok
Begin deze maand eiste het
ANC het ontslag van Mok en
minister Malan van Justitie die
verantwoordelijk zijn voor de
ihtefi ham M point Hoi VNt
heeft de pnlitir er herhaaldelijk
van beschuldigd de strijd tussen
aanhangers en leden van
de Zulu beweging Ink at ha aan
te wakkeren ^inds 19B4 zijn bi|
die gevechten bijna ticndui/rori
doden gevallen.
Mandela is iflfusscn op wrg
naar lapan voor een bezoek van
vijf dagen l)c A\( leider zal er
bij de lapanse premier Kaifu op
aandringen de HTM Oes legen
Zuid Afrika nog niet op te hef
fen Len soortgelijk verzoek aan
de landen van dc Europaap t»e
meen schap haalde niet» uit I »r
EG hief maandag de laatste mi
normsche sancties op
Het ANC verzet zich legen een
conferentie over geweld in
Zuid-Afnka. President IX- Klerk
riep gisteren op tot het houden
van een bijeenkomst van rege
ring* en politieke leiders om
een einde te maken aan hei ge
weid in dc zwarte woonoorden
fX* Klerk kondigde aan dat hij
24 mei met dc besprekingen wil
beginnen Zowel jvidementaire
als buitenparlementaire groep»
ringen knjgen een uitnodiging
om aan dc twee dagen durende
conferentie deel te nemen.
Daarnaast moei een onder
zoekscommissie prolreTen de
geweldspiraal in Zuid Afrika te
doorbreken (X»k dat idee werd
door bet ANC" verworpen
De anti apartheidsbeweging
vindt dat IX- Klerk niet voldoet
aan haar eisen, fierder deze
maand dreigde liet AM bet
overleg met dc blanke minder
bcidsregering stop tc Alten al*
niet vóór 9 mei stappen worden
ondernomen om ren einde te
maken aan bel gevvrld
ANC. leider Mandela verwierp
