'Wantoestand rechtvaardigt onderzoek'
KLM en Northwest willen
de wereld in de tang nemen
Dominees botsen
over plaats joden
I REPORTAGE I
Professor wil kruistocht tegen Vergeten' oorlogsmisdaden in Golf
SNERT
I li
Na herverdeling minder
kiijgsmachtpredikanten
Bisschoppen
bezorgd over
'Mariënburg'
De oorlogsmisdaden in de Twee
de Wereldoorlog werden berecht
tijdens het bekende Neurenberg-
proces, de misstanden van de
Vietnam-oorlog werden in 1966-
67 aan de kaak gesteld tijdens het
door de filosofen Russel en Sartre
georganiseerde non-gouverne
mentele Stockholm-tribunaal.
Maar de Golfoorlog dreigt de ge
schiedenis in te gaan als een
'clean war', zonder dat er een on
derzoek wordt ingesteld naar
(eventuele) misdaden. De Maast
richtse prof. dr. Theo van Boven,
hoogleraar internationaal recht
aan de Rijksuniversiteit Lim
burg, hoopt dat evenwel te voor
komen. Hij zal deze zomer tijdens
de jaarvergadering van de sub
commissie voor de rechten van de
mens van de Verenigde Naties,
hijzelf lid is, voorstellen
internationale onderzoeks-
te stellen. Want dat
er geen wandaden zijn gepleegd
kan hij zich niet voorstellen. „Er
is buitenproportioneel veel ge
weld gebruikt. Je mag spreken
van een 'over-kill'. Daarom is een
internationaal onderzoek noodza
kelijk, om vast te stellen in welke
mate het oorlogsrecht is geschon
den", zegt Theo van Boven, die te
vens vindt dat de Verenigde Na
ties de laatste tijd een scheve
schaats rijden.
DEN HAAG "Deze oorlog is niet
uitgevochten onder de vlag van de
Verenigde Naties, maar bij
machtiging van de
volkerenorganisatie. Dat betekent
dus dat er geen 'blauwhelmen'
vochten, maar dat het commando
door de Verenigde Staten werd
gevoerd. Welnu, als de VN in het
geding zijn mag je verwachten dat
het internationaal recht strikt
nageleefd wordt".
Theo van Boven vreest dat de afge
lopen maanden in de Golfoorlog
een heleboel schanddaden in de
doofpot zijn verdwenen. De media
werden beknot in hun vrije nieuws
garing, waardoor het geallieerd ge
zag kans zag de berichtgeving 'te
zuiveren van onfrisse praktijken'.
"Niettemin zijn er voldoende
wantoestanden van beide zijden
aan het licht gekomen, die een on
derzoek rechtvaardigen. Het bom
barderen van duizenden vluchten
de Iraakse soldaten en burgers op
de autoweg van Basra naar Bagh
dad, het publiekelijk tonen van
(mishandelde) krijgsgevangenen,
de raketinslag in de schuilkelder.
Was het een 'ongelukje' of opzet van
de geallieerden of gebruikte Sad
dam Hussein burgers als menselijk
schild? Ik vermoed echter dat de
mensenrechten nog vaker zijn ge
schonden", aldus Van Boven.
Hij vervolgt: "Dat kan niet an
ders, want tienduizenden doden
aan Iraakse zijde en slechts tiental
len aan geallieerde is toch onlo
gisch. Maar goed, een onderzoek
kan uitwijzen of het zoals de geal
lieerden beweren incidenten zijn
geweest of dat het oorlogsrecht
structureel is geschonden. Het zou
voor de geallieerden zijn, zo'n on
derzoek. Dan kunnen eventueel on
terechte verdachtmakingen uit de
wereld worden geholpen".
De Maastrichtse hoogleraar be
treurt het dat de media gecensu
reerd werden. Hij verwijst naar de
Vietnam-oorlog. De oorlogscorres
pondenten konden toentertijd vrije
lijk hun beroep uitoefenen. "Het le
verde een redelijk goed beeld op
van de gebeurtenissen aan het
front. De VS hebben er weliswaar
een trauma aan overgehouden,
maar het zorgde wel voor een juiste
beeldvorming".
Preventief
Voor Van Boven bestaan er twee
dringende redenen om een onder
zoek na te streven. Er gaat volgens
hem een preventieve werking van
uit, want het schrikt mensen in de
toekomst af weer snel de toevlucht
te zoeken in wapengeweld. Voorts
kan de internationale gemeenschap
controleren of de beginselen van de
VN niet op het spel staan. "Ik vrees
dat mensen te lichtvaardig naar de
wapens gaan grijpen als misdaden
niet berecht worden".
De opzettelijk door Irak veroor
zaakte milieuramp in het Golfge-
bied kan volgens de professor even
dat
te
lichtvaardig
naar wapens
gaan grijpen als
misdaden niet
berecht wor
den". (foto GPD)
eens een doorslaggevende reden
zijn voor de internationale gemeen
schap om in te stemmen met het on
derzoek. "In het protocol 1976 van
oorlogsrecht staat al onder punt
drie dat oorlogshandelingen die het
milieu schaden verboden zijn. Dat
zal zeker in het eventuele onder
zoek aan de orde moeten komen.
Irak heeft een ecologisch drama
aangericht."
De organisatie van het onderzoek
is volgens de rechtsgeleerde geen
sinecure. Naar Van Bovens mening
is een zeer belangrijke voorwaarde
vooraf, dat de VN in een politiek be
sluit de bevoegdheden van de com
missie vaststelt. "En daar verwacht
ik eigenlijk direct de grootste pro
blemen. Amerikaanse militairen en
politici zien natuurlijk niet graag
dat er zwarte inkt over hun 'hel
denepos' gestrooid wordt".
Daarom heeft Van Boven al een
alternatieve 'strategie' in gedach
ten. Hij zal, als zijn vermoedens be
waarheid worden, voorstellen het
onderzoek te laten instellen door
een gezaghebbende internationale
organisatie als bijvoorbeeld het No-
bel-comité.
Cruciaal
De Verenigde Naties blijven in de
zienswijze van Van Boven een cru
ciale rol opeisen. Vanaf het begin
van de Golfcrisis, 2 augustus vorig
jaar, heeft de volkerenorganisatie
volgens hem een hoofdrol gespeeld;
eerst in postieve zin, later in nega
tieve. Hebben de VN hun geloof
waardigheid verloren?
"Nadat Irak Kuwayt was binnen
gevallen toonde iedereen zich ver
heugd over de maatregelen die de
Veiligheidsraad van de VN nam. Ik
ook. Maar in november, toen resolu
tie 678 werd aangenomen, ging het
de verkeerde kant op. Toen kreeg
Irak te horen dat het zich voor 15 ja
nuari moest terugtrekken uit Ku
wayt of anders zou de 'actie ter be
vrijding' van de oliestaat ingezet
worden. Op dat moment lieten de
VN zich voor de eerste maal gebrui
ken voor Amerikaans wapengeklet
ter".
Hoe groot is de schade die de Ver
enigde Naties als belangenbeharti
ger van het mensdom hebben opge
lopen? "Het uitgangspunt 'We, the
people' is toch heel wat anders dan
politieke belangenspellen tussen
regeringen. In de Golfoorlog zijn
mensen opgeofferd aan een macht-
spel. En de volkerenorganisatie is
juist voor het tegenovergestelde op
gericht. Ook dat maakt een onder
zoek noodzakelijk: hoe de grote mo
gendheden met het 'We, the people'
omgaan".
De VS en de VN leveren volgens
Theo van Boven momenteel met
het uitermate gereserveerde beleid
ten opzichte van de burgeroorlog in
Noord-Irak het overduidelijke be
wijs voor zijn bewering. "Nu de
Kurden massaal worden vermoord,
zegt Washington zich niet te willen
mengen in interne aangelegenhe
den. En de VN kijken slechts toe.
Moreel gezien is het buitengewoon
ernstig dat de geallieerden Saddam
nu ongestoord zijn gang laten
MINNEAPOLIS - Het klikt tussen
KLM en Northwest Airlines. Dat
komt voor een niet onbelangrijk
deel doordat 'wizzkid' Al Checchi,
de topman van Northwest en drs.
Pieter Bouw, president-directeur
van KLM, het goed met elkaar kun
nen vinden. De strategische allian
tie tussen de vierde luchtvaartmaat
schappij van de Verenigde Staten
en de vierde luchtvaartmaatschap
pij in de wereld wat internationaal
passagiersvervoer betreft, mag dan
in aanleg een kwestie van koele za
kelijke berekening zijn geweest, als
de leiders van twee zulke onderne
mingen totaal niet met elkaar kun
nen opschieten dan wordt het niets.
Al Checchi, het rusteloze finan
ciële genie dat een paar jaar gele
den, naar eigen zeggen, nog niets
van het luchtvaartbedrijf af wist en
Pieter Bouw, de bedachtzame ver-
voerseconoom met een lange staat
van dienst bij KLM, elkaar uiteinde
lijk hebben gevonden is mede te
danken aan een wederzijdse logeer
partij. Bouw ging een weekeindje
bij Checchi op bezoek in Minneapo
lis en omgekeerd kwam Chechi een
weekeindje over uit de States om bij
te praten met Bouw. Hij heeft er
veel van opgestoken, zegt hij. "We
hebben dankbaar op de expertise
van de KLM geleund".
Er is veel kritiek geweest op de
deelneming van KLM in North
west, ter grootte van 400 miljoen
gulden. Het belang in Northwest
heeft de KLM tot nu toe alleen maar
een hoop geld gekost. Maar on
danks het grote exploitatieverlies
van de KLM van 650 miljoen gulden
over het afgesloten boekjaar - waar
van 130 miljoen is toe te schrijven
aan de deelneming in Northwest -
heeft de KLM nog 1,7 miljard 'op de
plank liggen' die gebruikt kunnen
worden voor dergelijke strategische
deelnemingen. "Maar dat neemt
niet weg dat we onze balansverhou
ding scherp in de gaten zullen blij
ven houden", voegt Bouw er aan
toe.
Goede zet
Toch zou de deelneming in North
west wel eens een zeer goede zet
kunnen blijken te zijn. Natuurlijk
zijn andere luchtvaartmaatschap
pijen met soortgelijke constructies
bezig: Swissair participeert in Delta
De deelname in Northwest heeft de KLM tot dusver alleen maar geld gekost. Op termijn kan het echter e
goede zet blijken.
Airlines, maar Swissair komt niet
uit een EG-land, zoals de KLM.
Voor een luchtvaartalliantie is het
belangrijk een voet aan de grond te
hebben in wat straks het grootste
economische blok in de wereld zal
zijn.
De samenwerking tussen het
Scandinavische SAS en Continen
tal loopt gevaar omdat Continental
financieel diep in de put zit. Alhoe
wel, vindt Bouw, het strategische
concept heel goed is: "Scandinavië
ligt te excentrisch om een echte spil
te kunnen zijn in het toekomstige
routenet van SAS, dus wat is dan
beter dan aansluiting te zoeken met
een grote Amerikaanse maatschap
pij die wel zo'n knooppunt heeft".
Dan is er ook nog de samenwer
king tussen British Airways en Uni
ted Airlines, maar die wordt niet ge
schraagd door een aandelenpartici
patie van het ene bedrijf in het an
dere en is dan ook lang zo verstrek
kend niet als die tussen KLM en
Northwest.
Die samenwerking gaat verder
dan de aandelenparticipatie van
KLM in de Amerikaanse lucht
vaartmaatschappij. Het was voor
het eerst dat deze week twee grote
luchtvaartmaatschappijen geza
menlijk een transatlantische vlucht
uitvoerden. Een uniek feit gezien de
moordende concurrentie op de
transatlantische routes. Op vlucht
KL 655/NW 055 verkopen zowel
Northwest als KLM tickets. KLM
voert de vlucht uit. Beide bedrijven
hebben de laatste twaalf maanden
gewerkt aan wat zij noemen een
'blockspace agreement'. Die bevat
afspraken over het onderling te ver
delen aantal stoelen in de KLM-
jumbo van Amsterdam naar Minne
apolis. Met zo'n afspraak is het voor
Northwest te accepteren als KLM -
ondanks alles toch een concurrent -
een lijndienst zou beginnen tussen
Detroit en Amsterdam.
Als het aan Checchi ligt nemen
KLM en Northwest de wereld sa
men in de tang. De KLM vliegt de
luchtlijnen tussen de Verenigde
Staten en Europa die samenkomen
op Schiphol om vandaar in oostelij
ke richting weer over de wereld uit
te waaieren. Northwest richt zich
vanuit de Verenigde Staten west
waarts, tot over de Stille Oceaan. In
het Verre Oosten ontmoeten de lij-
nennetten van KLM en Northwest
elkaar weer. Checchi: "In de toe
komst zullen onze bedrijven in elk
geval steeds intensiever gaan sa
menwerken zodat we de IBM onder
de luchtvaartmaatschappijen wor
den".
Samenwerking betekent echter
niet dat de KLM-Northwest combi
natie onkwetsbaar wordt. Het ge
vaar blijft dat Sabena wordt overge
nomen door een Amerikaanse
maatschappij - American Airlines
zou een gegadigde zijn - die zo in
Brussel een prachtige Europese uit
valsbasis krügt, dicht bij Schiphol.
De KLM besloot eind vorig jaar met
British Airways de gezamenlijke
deelname in Sabena terug te trek
ken, waardoor het gevaar dat zich
op een steenworp afstand van
Schiphol een concurrent vestigt
weer volop aanwezig is.
Volgens Bouw werd die stap on
vermijdelijk toen bleek dat Sabena
zo diep in de financiële problemen
zat dat het niet langer in staat zou
zijn zonder de hulp van British Air
ways (BA) en KLM de interconti
nentale diensten te onderhouden.
Aangezien beide maatschappijen
op het intercontinentale vlak con
currenten zijn en willen blijven, was
samenwerking binnen Sabena uit
gesloten. BA en KLM participeer
den samen in Sabena om van Brus
sel een spil in een Europees net
werk te maken. Bouw denkt dat het
niet zo'n vaart loopt, mede omdat de
hele ontwikkeling van Zaventhem
een enorme achterstand heeft ten
opzichte van de ontwikkeling van
Schiphol.
De KLM is wel ongerust over het
feit dat de Belgische staat bezig is
miljarden guldens in Sabena te
pompen hetgeen in strijd zou zijn
met Europese concurrentieregels.
De protectionisten in de Europese
luchtvaart zullen echter mevrouw
Maij-Weggen, minister van Verkeer
en Waterstaat op hun weg vinden.
Zij is binnenkort voorzitter van de
conferentie van de ministers van
transport van de EG-landen, de zo
genoemde transportraad. In die
hoedanigheid heeft zij de Europees
Commissaris van Transportzaken,
Karei van Miert, alvast om ophelde
ring gevraagd over al of niet jgeoor-
loofde vormen van steun die Eu
ropese regeringen verstrekken aan
hun nationale luchtvaartmaat
schappijen.
Over onze buurman Ray zeggen we
altijd: "...maar hij is tenminste
eerlijk". En dat is een verdienste in
een land vol schijnheilen die achter
hun immer parelende glimlachjes,
hun eeuwige 'Great-To-See-You' en
'How-Are-You-Doing' vaker wel
dan niet een volledig gebrek aan
interesse en warmte verbergen.
Ray is anders. Hij zegt wat hij
denkt en hij denkt wat hij zegt. Dat
hebben we weer eens vastgesteld
toen we hem meenden te verrassen
met een bord originele erwtensoep.
"En Ray?", vroegen we, toen hij z'n
bord op had. Ray zweeg even. Hij
keek nog eens naar z'n lege bord.
toen naar ons en zei: "Laat ik het zo
formuleren. Als ik jullie was zou ik
in dit land geen keten erwtensoep
restaurants beginnen". Nadien
heeft hij er ons vaak mee gepest
"Ja Ray", zuchtten we dan. "We
weten het nou wel. Een keten
erwtensoep-restaurants heeft hier
geen kans." Die wetenschap is
inmiddels door de feiten
achterhaald. Want tot mijn
immense voldoening bestaat er wèl
een keten erwtensoep-restaurants
in Amerika en nog een succesvolle
ook. Ik ontdekte dat toen ik onlangs
door Zuid-Califomië reed en overal
borden zag met „Andersen, het
thuis van de erwtensoep".
Wat bleek? Een Deen is vele jaren
geleden in Californië begonnen met
een restaurant waar hij onder meer
erwtensoep verkocht, want ook'de
Denen doen daaraan. Dat
restaurant was een succes, en
daarom opende hij ook elders
vestigingen. Het resultaat dus: een
keten erwtensoep-restaurants!
In een daarvan heb ik de soep van
Andersen geprobeerd. Wel, laat ik
STANDPLAATS:
Washington
Henk Dam
het zo formuleren als ik u was zou
ik nooit naar Californië gaan om e:
de erwtensoep van Andersen te
eten. Voor alle zekerheid zou ik ook
Denemarken mijden.
Om te beginnen gaat het om
vegetarische erwtensoep. Er komen
met andere woorden geen
zuurkoolspek, hamschijf of
krabbetjes aan te pas. De soep die
je op je bord krijgt, bestaat uit een
gladde, groene smurrie, zichtbaar
het resultaat van een grondige
moordpartij in een foodprocessor.
Niks geen fijne klontjes spek of
brokjes vlees. Erwtenpap maakt die
Andersen, typisch Amerikaans
doodgenormaliseerd en risicoloos
En om het nog erger en
Amerikaanser) te maken, kun je er
'toppings' bij kopen, bakjes met
onder meer geraspte kaas, stukjes
uitgebakken bacon en ui die je over
je soep moet uitstrooien. 'Play with
your pea-soup' (Speel met je
erwtensoep), heet het op de
menukaart.
Uiteraard heb ik het verhaal aan
Ray verteld, en daarmee had ik een
kleine triomf. Vond ik zelf- Maar
Ray dacht daar anders over. „Jij
begrijpt ook niets van Amerika,
he?", zei hij, meewarig kijkend.
„Californië is Amerika niet. Dat is
een heel ander land. Om te
beginnen zijn alle Californiërs gek.
Geen wonder dat ze erwtensoep
eten".
WÖENSDAG 10 APRIL 1M1
'Dat heb ik er nog nooit in gelezen'
UTRECHT (ANP) - Er wordt
in de Nederlandse Hervorm
de Kerk volstrekt tegenge
steld gedacht over de vraag of
Gods trouw aan het joodse
volk ook betrekking heeft op
de huidige staat Israël. Dit
bleek tijdens de hervormde
predikantenvergadering te
Utrecht, waar een Domkerk
vol predikanten zich gisteren
met deze vraag bezig hield.
Voor de Amsterdamse theoloog
dr. R. Zuurmond is er "geen bij
bels-theologische grond voor de
opvatting dat het joodse volk een
goddelijk recht heeft om in het
land Israël te wonen". Land en
volk zijn volgens hem dé punten
waar de schrijvers van het Nieu
we Testament zich afzetten tegen
het jodendom.
De secretaris van de Hervorm
de Raad voor Kerk en Israël, dr.
H. Vreekamp, stelde daarentegen
onder verwijzing naar een uit
spraak van prof.dr. J. M. Hasse
laar, dat de kerk die zich niet met
het zionisme inlaat, niet in staat is
zichzelf te verstaan. Het christen
dom is ééndimensionaal: alleen
op Christus gericht, het joden
dom driemensionaal: verbonden
aan het Verbond, deel uitmakend
van het volk, en verbonden met
het land Israël.
Mevr. H L. van Stegeren-Kei-
zer, voorzitter van het gerefor
meerde deputaatschap voor Kerk
en Israel, verbaasde zich zeer over
Zuurmonds stelligheid inzake
het Nieuwe Testament. "Dat heb
ik er nog nooit in gelezen". Even
later werd Zuurmond, nota bene
kandidaat voor het hoogleraar
schap Nieuwe Testament aan de
Amsterdamse Universiteit, om
zijn bijbelkennis gecorrigeerd
door Vreekamp. "Toen U het over
Romeinen 15 had, begreep ik wel
dat U Efeze 2 bedoelde".
De kerk moet volgens Van Ste-
geren twee lessen leren uit haar
passiviteit inzake de systemati
sche moord op zes miljoen joden
die geen andere zonde hadden ge
pleegd dan dat ze als jood of jodin
waren geboren. Waar de kerk zich
in de plaats van Israël stelt, is er
op den duur geen plaats meer
voor het joodse volk: les één. En
les twee: de verbondenheid met
Israël heeft consequenties: het
joodse volk moet niet op een voet
stuk worden geplaatst en even
min is blinde solidariteit met dat
volk vereist, maar de kerk moet
wel meeleven en -denken met Is
raël.
De buitenproportionele kritiek
van christenen op Israël heeft vol
gens de gereformeerde predikant
dr. S. Schoon vaak het karakter
van een obsessie. Vanwaar die
overdreven aandacht voor het
Palestijnse vraagstuk, vroeg de
voorzitter van het Overlegorgaan
van Joden en Christenen in Ne
derland (OJEC) zich af.
De Raad van Kerken heeft wél
een speciale werkgroep voor Is
raël en de Palestijnen, maar niet
voor Irak en de Kurden en ook
niet voor Syrië en de Libanezen.
In de oorlog tussen Iran en Irak
zijn een miljoen mensen omgeko
men, maar kerkelijke woordvoer
ders blijven herhalen dat het
Palestijnse vraagstuk de kern
vormt van alle problemen in het
Midden-Oosten.
"Het lijkt gevaarlijk veel op de
antisemitische stelling uit de ja
ren dertig dat de joden de wortel
van alle kwaad zijn", meende
Schoon. Hij verwees naar de
Iraakse consul in Manilla die in
januari op de vraag waarom zijn
land Israël bij de oorlog wilde be
trekken, zei: "Omdat Israël overal
de schuld van is".
Toename humanistisch raadslieden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal
protestantse geestelijk verzorgers
in de krijgsmacht neemt af van
109 tot 99. De Rooms-Katholieke
Kerk zal het met een aalmoeze
nier minder moeten doen: 107 in
plaats van 108. Daarentegen stijgt
het aantal humanistische raads
lieden met 40 procent van 25 tot
36.
Dat is het gevolg van de herver
deling van de 242 formatieplaat
sen voor geestelijk verzorgers
waartoe staatssecretaris Van
Voorst tot Voorst van defensie
heeft besloten. De nieuwe forma
tiestructuur komt via natuurlijk
verloop tot stand, zo laat hij in een
brief aan de Tweede Kamer we
ten.
De joodse geestelijke verzor
ging behoudt twee formatieplaat
sen. Verder worden er voor een
periode van vijf jaar twee afzon
derlijke diensten geestelijke ver
zorging opgericht voor moslims
en hindoes met elk twee formatie
plaatsen. Dit gaat in, zodra duide
lijk is wie voor moslims en hin
does als 'zendende instanties'
kunnen worden aangemerkt.
De commissie-Hirsch Ballin,
die in maart 1988 advies uitbracht
over de criteria voor steunverle
ning van de overheid aan de kerk
genootschappen en andere ge
nootschappen op geestelijk
grondslag, adviseerde bij de ver
deling van de geestelijke verzor
ging uitsluitend te letten op de
behoeften van de militairen en
niet op de omvang van de (kerk
genootschappen. Het ministerie
van defensie heeft in overleg met
de kerken en het Humanistisch
Verbond echter gekozen voor een
mengvorm, de 'drie-pilaren-bena-
dering'.
Deze drie 'pilaren' zijn: de voor
keuren van de actief dienende mi
litairen (inclusief de dienstplich
tigen), de voorkeuren van de mili
tairen die b(j een mobilisatie wor
den opgeroepen, en de positie en
omvang van de (kerkgenoot
schappen in ons land. Bij de
laatste pilaar komt ook de eigen
bijdrage van de leden in de ex
ploitatierekening van hun kerk of
het Humanistisch Verbond aan
de orde.
Het Nijmeegs Instituut voor
Toegepaste Sociale Wetenschap
pen (ITS) heeft aan de hand van
de drie 'pilaren' een onderzoek in
gesteld. Voor de eerste twee 'pila
ren' is gebruik gemaakt van re
presentatieve steekproeven. De
laatste 'pilaar' berustte op admi
nistratieve gegevens die door de
kerken en het Humanistisch Ver
bond werden geleverd.
Van Voorst tot Voorst wil de
nieuwe verdeling over vijfjaar wil
evalueren. Hij heeft nog geen re
kening gehouden met de bezuini
gingen bg defensie, die ook de
geestelijke verzorging treffen.
Het Humanistisch Verbond is
teleurgesteld over het besluit van
de staatssecretaris. De toeneming
van het aantal raadslieden van 25
naar 36 komt onvoldoende tege
moet aan de vraag onder militai
ren. In feite betekent het besluit
dat de humanisten er 5 raadslie
den bijkrijgen, want in 1987 werd
Van Voorst tot Voorst, (foto anp>
in afwachting van een defintief
besluit het aantal al tot 31 uitge
breid.
Als het om de organisatiegraad
van de kerken en het Verbond
gaat, scoort het Verbond zeer laag
(0,2 procent). Het Verbond acht
het onrechtvaardig dat aan deze
'pilaar' zoveel waarde wordt toe
gekend, zowel tegenover buiten
kerkelijken die per definitie on
georganiseerd zijn, als tegenover
humanisten die zich juist wegens
hun levensbeschouwing zo min
mogelijk in groepsverbanden or
ganiseren.
MERSFOORT (ANP) - De Ne
derlandse rk bisschoppen komen
op afzienbare termijn met een
'verkondigende publikatie' waar
in zij de leer van de RK Kerk op
het gebied van de eucharistie en
het ambt uiteenzetten. Dat heb
ben zij gisteren besloten.
De publikatie is onder meer ge
richt tegen de gang van zaken in
sommige afdelingen van de pro-
gressief-katholieke Mariënburg-
vereniging, waar leken voorgaan
in eucharistievieringen. Voorzit
ter P. Jansen maakte daarvan
melding tijdens het vijfde con
gres van de vereniging vorige
maand in Tilburg. Naar zijn me
ning is het priesterambt een func
tie die in beginsel alle gelovigen
hebben.
De bisschoppen hebben zich
ook gestoten aan de notitie 'Hel-
merhoek en de mensenrechten in
de kerk' van de commissie men
senrechten van de Acht Mei Be
weging. Daarin wordt een aanval
gedaan op het besluit van kardi
naal Simonis eind 1989 om geza
menlijke eucharistie- en avond
maalvieringen van protestanten
en katholieken in de Enschedese
nieuwbouwwijk Heimerhoek te
verbieden.