Bloedgeld? Nee hoor,
ik ben er erg blij mee'
'Veel hiaten nu opgevuld'
PODiUMBLIK
Vredige taferelen in Turkije
DINSDAG 9 APRIL 1991
PAGINA 19
Theatersolo
In de (reeds uitverkochte) Leidse
Schouwburg aan de Oude Vest is
van morgen tot en met zaterdag
nog de nieuwe theatersolo-show
van Youp van 't Hek te zien. Van 't
Hek heeft na zijn fenomenale ou
de jaarsconférence een jaartje
rust genomen, maar is nu terug
met een show die alom de hemel in
is geprezen. Aanvang 20.15 uur.
Grieks eiland
Als een voedselgigant een fami
liebedrijf opslokt, volgen ver
beten gevechten tussen de
broers Jack en Eddie. De direc
tie denkt, dat het een goed idee
is om de twee naar een Grieks
eiland te sturen, zodat ze tot
rust zullen komen. Maar in Vol
doende Koolhydraat, geschreven
door Dennis Potter (van The Sin-
ging Detective), ontaardt de va
kantie in een tragi-komische op
eenstapeling van ellende. Te zien
in het LAK-theater in Leiden op
woensdag 10 en donderdag 11
april. Aanvang 20.30 uur.
Nieuwe Dansen
De Nieuwe Dansgroep brengt
op vrijdag 12 en zaterdag 13
april in het LAK-theater drie
nieuwe dansen: Shifts, Jazz
Dogs Also en Slips and Streams.
De choreografieën zijn van Jac
queline Knoops en Donald Byrd.
Aanvang 20.30 uur.
Kleine bedrogjes
In Microtheater Imperium in
Leiden brengt de theatergroep
Imperium op vrijdag 12 en za
terdag 13 april Hugo Claus' to
neelstuk De dans van de reiger.
Op het terras van hun Spaanse
bungalow zitten Elena en
Edward. Elena houdt van kleine
bedrogjes, die het bestaan nét die
spanning geven waardoor alles
leuk blijft. Edward heeft daar
zo'n hekel aan, dat hij zichzelf met
parasols behangt. Een stuk over
leugens en oppervlakkigheden,
die de werkelijke betekenis van
het bestaan verbergen. Aanvang
20.30 uur.
Boeiend verhaal
In De wereld in een rugzak ver
telt Dolf de Vries een geestdriftig,
ontroerend en boeiend verhaal
over zijn reizen in Zuid-Amerika,
Oost- en West-Europa en Azië. De
Vries kan niet alleen putten uit
veel persoonlijke reiservaringen,
maar hij is ook acteur, regisseur,
cabaretier en schrijver. Al deze
talenten buit hij uit in zijn show,
die zaterdag 13 april om 20.15 uur
te zien is in De Muzenhof in Lei
derdorp.
Unieke dans
De Djazzex Dance Company is
uitgegroeid tot een vaste bespe
ler van de Nederlandse podia en
terecht: de unieke dansvorm
van de groep heeft internatio
nale bewondering gewekt. In
het Park Theater in Alphen aan
den Rijn brengt de groep op za
terdag 13 april om 20.30 uur Jazz
Special, met beproefde choreo
grafieën uit de vorige produktie
'Jazz Exchange', maar ook met
enkele nieuwe stukken.
Stekker
'Mijn naam is Jaap Aap, ik voel
me niet lekker, ik baal als een
stekker' is de beroemde uit
spraak van de creatie van André
van Duin. Deze aap is zondag 14
april om 14.00 uur te zien in the
ater VVarenar in Wassenaar in de
Jaap Aap Jeugdshow. Jaap Aap
wordt gespeeld door Peter Groon-
ey en geassisteerd door Tony
Wilson. De grappen in de show
zijn bedacht door André van
Duin zelf. Voor de pauze brengt
het duo jeugdvariété uit de show
'Lachen Geblazen'.
Klaarlichte dag
Dagdromen is een spannende
jeugddansvoorstelling van het
Arena Danstheater voor kinderen
vanaf acht jaar. Dagdromen ko
men op klaarlichte dag, maar nie
mand ziet ze, behalve jijzelf. In
deze voorstelling wordt een verle
gen meisje haantje-de-voorste en
iedereen doet wat ze zegt. Te zien
op zondag 14 april om 15.00 uur
in het LAK-theater.
Indrukwekkend
In het Parktheater in Alphen
aan den Rijn zijn zondag 14 april
om 20.30 uur de folkmuzikantcu
Keith Hancock en Lee Collison te
zien en te horen. Keith Hancock
speelt melodeon en wordt door ve
len gezien als één van de beste
songwriters in Groot-Brittanië.
Lee Collison is een virtuoze gita
rist met een indrukwekkende
stem.
Lissese Annelies Witjens (31) wint knnstwedstrijcl
DEN HAAG/LEIDEN -
Met 'drie close-ups van de
dood', zoals zij haar inzen
ding zelf noemt, won de Lis
sese Annelies Witjens (31)
gisteren de eerste prijs in
een door de Nederlandse
Ambachtelijke Slagersorga
nisatie (NAS) georganiseer
de kunstwedstrijd. In dit ar
tistieke treffen, ter gelegen
heid van het 100-jarig jubile
um van de NAS georgani
seerd voor studenten van de
Koninklijke Academie voor
Beeldende Kunsten in Den
Haag, brachten zo'n vijftig
studenten het slagersvak op
artistieke wijze in beeld. Wit
jens maakte een abstract
aandoend foto-drieluik. Be
schouwt zij de vijfentwintig
duizend gulden die zij won
als 'bloedgeld'? Witjens:
"Nee hoor, ik ben enorm blij
met die prijs. En dan te be
denken dat ik zelf bijna geen
vlees eet".
werk te maken over het slagersvak.
Alhoewel ze zich de laatste tijd
vooral bezig houdt met schilderen
en grafiek, zag ze het niet zitten om
een schilderij of een ets te maken
waarin de bloederige en 'griezelige'
aspecten van deze branche breed
werden uitgemeten. "Ik heb er lang
over nagedacht en raakte er steeds
meer van overtuigd dat ik moest
gaan fotograferen. Ik weet niet
waarom, maar het leek me de meest
geëigende manier om dit aan te pak
ken. Eerst heb ik me de tijd gegund
om aan het idee te wennen en daar
na ben ik naar een kleine slachterij
toe gestapt. Ik kreeg daar meteen al
le medewerking. Een jongen die het
rund dat ik wilde fotograferen aan
het slachten was, liet heel geduldig
weten waarmee hij bezig was. Het
eigenlijke doodmaken van het dier
heb ik niet gezien, maar het viel me
op met hoeveel liefde die jongen, of
die man, bezig was. Niks geen rauw-
dauw-gedoe, het had bijna iets ge
wijds".
"Ik heb verder wel alle fasen van
het slachten gefotografeerd. De
middelste foto van het drieluik laat
zien hoe er met een mes een inke
ping -in de huid wordt gemaakt
voordat die huid wordt afgestroopt.
Ik heb daar heel dicht op gestaan,
het grijzige vetlaagje in beeld ge
bracht, het bloed dat opwelde en
wegliep. De foto laat een gedeelte
van de dood zien, en dat heeft iets
moois en vervreemdends. Het is ei-»
genlijk een abstract werk gewor
den. Als je het niet wist, zou je niet
weten dat het foto's zijn van een
dood dier. Hoe dat lijf ineens onder
die huid tevoorschijn kwam! Het
dampte gewoon nog een beetje".
Annelies weet nog niet wat ze met
het geld gaat doen. "Ik denk wel dat
het iets in de sfeer van reizen zal
gaan worden. Ik wil graag dingen
gaan zien die voor mijn vak belang
rijk zijn".
Kritiek
Een groot aantal van de kunstwer
ken die voor de wedstrijd werden
gemaakt werd gisteren tentoonge
steld in het Haagse Congresge
bouw. Daaronder ook de inzendin
gen van de winnaars van de tweede
en de derde prijs. De tweede prijs,
een bedrag van 15.000 gulden, werd
gewonnen door S. Groothuis met
een object van staal en hout, voor
stellende een stierekop die weg
zinkt in een hakblok. De derde prijs
ging naar S.L. Fila, voor diens werk
'Stilleven', dat bestaat uit een appe
tijtelijk en artistiek gezien zeer inte
ressant schilderij waarop worstjes
en saucijsjes in felle kleuren van het
doek af spatteren.
Het werk van de jury, die bestond
uit Richard Smeets, galeriehoud
ster Ineke van Dijk en Wim de Jong,
kunstredacteur van De Volkskrant,
was gezien het hoge niveau van de
inzendingen niet gemakkelijk. Op
vallend is de kritische noot die bijna
alle inzenders verwerkten in hun
bijdragen.
Het meest tot de verbeelding
Annelies Witjens uit Lisse bij haar fotografisch werk in het Congresgebouw.
spreekt wat dit betreft wel de foto eeuwigde. Het is een van de meer van het slagersvak en bewijst dat er
van S.L. Fila, die op een leeg en re- droevige werken. Het werk van de poëzie zit in het uitbeenmes. Dat wil
genachtig emplacement een van de Leidse kunstenaresse Thea Koppe- zeggen: voor degene die er niet mee
romp gescheiden schapekop ver- naai verbeeldt de ambachtelijk kant wordt uitgebeend.
Wetenschapper Léon Hanssen over vondst brieven Ter Braak:
Gestolen
Stradivarius
na 4 jaar terug
TURIJN (AP) - De Italiaanse po
litie heeft gisteren in Piedmont,
noord-Italie, dezelfde Stradiva
riusviool heeft ontdéktdie daar
in 1987 werd gestolen.
De viool, die eigendom was
van de Franse musicus Pierre
Amoyal, heeft een geschatte
waarde van 4,9 miljoen gulden.
Het instrument, ooit het bezit
van Tsaar Nicolaas II van Rus
land, werd uit Amoyals auto ge
stolen in Saluzzo, bij Cuneo.
De politie deelde mee dat de
viool was gevonden in een auto
bij het treinstation van Saluzzo
en dat er vier personen zijn gear
resteerd.
Swingavond en
Concerten in LVC
LEIDEN - In Het Leids Vrijetijds
Centrum (LVC) aan de Breestraat
66 vinden in het weekeinde van vrij
dag 12 en zaterdag 13 april verschil
lende activiteiten plaats.
Vrijdag 12 april zal er in de Grote
Zaal van het LVC een swingavond
worden gehouden, waarbij de mu
ziekkeuze wordt bepaald door DJ
Pablo. Diezelfde avond treedt in het
zoldercafé de Leidse gitaarband
The Shining' op, die is geformeerd
rond Hans Brussee (bekend van
'Immortal' en 'Spasmodique'). Dè
aanvang van dit concert is 23.30 uur
en de entrée bedraagt fl. 3,-.
De Oscar Benton Bluesband, ma
ker van stevige en geoliede Rhythm
Blues, geeft zaterdag 13 april een
concert. Met de single Bentonhurst
Blues brak Oscar Benton in 1973
door in Nederland en sindsdien i
hij niet meer weg te denken uit de eert begint c
The Oscar Benton Blues Band.
Nederlandse blueswereld. Dit
Van onze redacteuren
Karei Berkhout en
Cees van Hoore
LEIDEN/ZUTPHEN - Literatuur
wetenschapper Hanssen kreeg on
langs uit handen van de erven van
T. Holleman dertig brieven en an
sichten die de correspondentie vor
men tussen Menno ter Braak en zijn
boezemvriend T. Holleman. Na veel
'detectivewerk' was hij er achter ge
komen dat er nog ergens een groot
aantal brieven moest zijn. De brie
ven zijn voor de brievenuitgave en
de biografie van Ter Braak, twee
projecten waarmee Hanssen bezig
is, van grote betekenis.
Hanssen: "Het mooie van deze
vondst is dat het gaat om de vroeg
ste brieven van Ter Braak. De verza
meling werpt een helder licht op
zijn gymnasiumperiode, een perio
de waarin voor mij nog veel hiaten
zaten. Aan de ene kant laten ze een
Menno ter Braak zien, die zich in ge
schrifte al bedient van een geheel ei
gen en volwassen stijl. Aan de ande
re kant getuigen de brieven van de
moeite die de schrijver, net als zo
veel jonge mensen, had om zich een
weg door het leven te banen".
Yvonne van den Broek fotografeerde in Turkije vooral de mensen.
Foto's van Yvonne van den Broek in Fotogale
rie De Kleine Klup, Nieuwe Rijn 1, Leiden. Tot
20 april.
Wanneer je op dit moment op weg
gaat naar een tentoonstelling met
foto's uit Turkije, dwalen je gedach
ten onvermijdelijk af naar het lot
van de Koerdische vluchtelingen,
die zich nu bij de Turkse grens be
vinden.
De tentoonstellingen in De Klei
ne Klup laat echter geen leed van de
Koerden zien. De fotoserie die
Yvonne van den Broek in 1990 op
haar reis door Turkije maakte, laat
juist vriendelijke en vredig alle
daagse taferelen zien. Van den
Broek fotografeerde in Turkije
vooral de mensen: tevreden hur
kend voor hun huis, lachend de ca
mera inkijkend, bezig met de was of
tussen de schapen op het land.
De foto's zijn helder van opbouw
en met de nadruk op vorm en kleur.
Van den Broek plaatste haar model
len voor pittoreske achtergronden,
veelal gehavende en afgebladderde
muren of onder een dramatisch
wolkenpak. Toch zijn de foto's niet
zo zoetsappig als wellicht doet ver
moeden. Door middel van een ster
ke kadering, het af en toe kantelen
van de camera, de toepassing van
een vreemd perspectief en de sug
gerering van beweging, stijgep de
foto's boven het gemiddelde uit.
Het werk op deze tentoonstelling
is eigenlijk in twee groepen te ver
delen: de volkomen 'verstilde' en
esthetische beelden, zoals die van
de man die zijn voeten wast, de
knielende mannen in de tempel en
de vrolijke rood, wit en blauwe was
bij een huis, én de foto's waarin be
weging een belangrijke rol speelt
Soms is dit geaccentueerd door on
scherpte, soms doordat mensen uit
het beeld verdwijnen of er juist in
stappen (één foto), of door dwars
door een bewegende voorgrond te
fotograferen. Het zijn deze ingrepen
die, naast het gevoel voor kleur, de
sterkste punten in dit zeer estheti
sche werk van Yvonne van den
Broek zijn.
Het doet je de foto's uit de kran
ten even vergeten.
NICOLE ROEPERS.
Ter Braak leerde Holleman ken
nen op het gymnasium in Tiel.
Hanssen: "Het was een beetje
vreemde instelling, dat gymnasium
daar. Er kwamen van allerlei grote
steden uit het hele land leerlingen
naar toe. Het scheen dat het daar in
Tiel wat makkelijker was om het di
ploma te halen dan in de grote ste
den. HOlieman bijvoorbeeld kwam
uit Groningen. Tussen hem en Ter
Braak ontwikkelde zich al snel een
romantisch aandoende vriend
schap. Uit de correspondentie blijkt
dat we te maken hebben met twee
gevoelige zielen die elkaar snel had
den gevonden. Als ze later met el
kaar beginnen te corresponderen,
komen er de meest hoogstaande on
derwerpen aan bod. Dat intellectua
listische is b(j Ter Braak dan al
pregnant aanwezig. Van alles wordt
door de twee jongens besproken:
Shakespeare, Goethe, noem maar
op. Ook op het geloof en de figuur
van Christus wordt uitgebreid inge
gaan. Er wordt onder meer gecor
respondeerd over boeken die zich
richtten tegen het Christendom".
Humor
"Er is ook enige humor aanwezig in
de correspondentie. Zo is er een
brief bij waarin Ter Braak zijn
vriend Holleman plechtig-deftig
aanspreekt. Zo in de trant van:
"Waarde vriend, wij hebben reeds
lang niets van u vernomen'. En die
toon houdt hij een brief lang vol. In
de verzameling bevindt zich ook
een foto waarop de beide jongens
keurig in driedelig grijs achter hun
bureau zitten, terwijl ze sjiek een si
garet roken. Holleman, en dat is
echt nieuw, moet erg belangrijk zijn
geweest voor Ter Braak. De vriend
schap was voor Ter Braak sowieso
erg belangrijk, maar dat Holleman
zo'n cruciale figuur is geweest, was
nog niet duidelijk".
"Aardig is ook het verhaal over de
rector van het gymnasium in Tiel.
Hij schijnt totaal onverstaanbaar les
te hebben gegeven in de eerste klas
van het gymnasium. Uit de brieven
komt naar voren dat zijn onderwijs
volkomen aan de leerlingen voorbij
is gegaan".
De vondst heeft Hanssen op het
spoor gezet van professor Vermijn,
die Holleman en Ter Braak heeft ge
kend. Deze Vermijn is nog in leven.
Hanssen heeft binnenkort een ge
sprek met hem, maar wat dat zal op
leveren is nog niet duidelijk.
De brieven kwamen boven water
na de dood van T. Holleman, die ja
renlang rechter was in Zutphen.
Biograaf Hazeu
'ontsteld' over
aanval van
Mieke Vestdijk
DEN HAAG (GPD) - Wim Hazeu,
schrijver van een biografie over de
dichter Gemt Achterberg, is 'ont
steld' over de beschuldiging van
mevrouw Mieke Vestdijk-Van der
Hoeven dat hij verantwoordelijk
zou zijn voor de dood van de wedu
we van Achterberg. Hazeu noemt
'de aantijging' in Boekblad 14 'las
terlijk'.
Mevrouw Vestdijk, de weduwe
van schrijver Simon Vestdijk, heeft
in een interview met het weekblad
HP/De Tijd gezegd dat het verschij
nen van de Achterberg-biografie in
1988 te veel was voor de weduwe
van de in 1962 overleden dichter die
in 1937 zijn hospita om het leven
bracht. Mieke Vestdijk: 'Ze was zó
teleurgesteld in die biografie van
Wim Hazeu, dat hebben familiele
den me tenminste verteld, dat ze
weigerde nog te eten en zich te ver
zorgen. Een half jaar later was ze
dood. Heel treurig'.
Tegenover Boekblad, nieuwsblad
voor de boekhandel, heeft Hazeu
verklaard gerechtelijke stappen te
gen mevrouw Vestdijk te overwe
gen. Volgens Hazeu kan een schrij
ver niet verantwoordelijk worden
gesteld voor de reactie van zijn le
zer. Hij wijst erop dat hij zich aan
zijn afspraak met Cathrien Achter
berg-Baak heeft gehouden om tien
jaar te wachten alvorens tot publi-
katie van de biografie over te gaan
en dat hij alle drukproeven met haar
heeft doorgenomen.
Martin Ros, hoofdredacteur van
De Arbeiderspers en uitgever van
de Achterberg-biografie (Open Do
mein), beschouwt Mieke Vestdijks
aanval als 'een schot voor de boeg'
op het binnenkort te verschijnen
deel uit Adriaan Venema's omstre
den reeks 'Schrijvers, uitgevers en
hun collaboratie' dat geheel gewijd
zal zijn aan Simon Vestdijk en diens
functioneren tijdens de bezettings
jaren. Ros in Boekblad: "Dit zijn lu
gubere perspectieven, op deze ma
nier werp je blokkades op voor al
lerlei literaire vormen. Nee, dit
zijn volstrekt oneigenlijke argu
menten die grenzen aan verdacht
making en laster. Ik kan begrijpen
dat Hazeu er kapot van is, want die
man heeft gewoon zijn werk goed
gedaan.
Op 25 april a s. spreekt Wim Ha
zeu tijdens een bijeenkomst van de
Stichting Literaire Aktiviteiten
Breda (SLAB) over Achterberg in
café-restaurant Oncle Jean.
Directeur Theater
Instituut legt
functie neer
AMSTERDAM (ANP) - Directeur
Annemiek Hagens van het Neder
lands Theater Instituut (Nthl) in
Amsterdam legt per 1 januari 1992
haar functie neer.
Hagens heeft hiertoe besloten
omdat zij vindt dat haar rol als inte
rim-directeur is beëindigd. "Ik heb
puin geruimd, de nodige reorgani
saties doorgevoerd en ervoor ge
zorgd dat het instituut weer naar
zijn oorspronkelijke doelstellingen,
collectie, presentatie en buitenland
promotie, is teruggekeerd", aldus
Hagens. Omdat zij zichzelf niet de
persoon vindt die het Nthl in de
buitenwereld moet vertegenwoor
digen, acht zij de tijd rijp voor een
opvolger. Wie dat wordt is nog niet
bekend.
Hagens trad twee en een half jaar
geleden aan nadat de toenmalige di
recteur Steve Austen het Nthl had
verlaten. Volgens Hagens heeft
Austen zijn beleid teveel op de bui
tenwereld gericht door teveel aan
dacht te besteden aan grote mani
festaties. Zo was hy by voorbeeld
medeorganisator van de manifesta
tie Amsterdam Culturele Hoofdstad
van Europa in 1987. "Hij pleegde
roofbouw op het instituut, waar
door de kennis van de eigen mensen
verdween", zo laat Hagens weten.
De belangrijkste reorganisatie die
Hagens doorvoerde is volgens haar
de invoering van een evenwichtiger
en consequenter programma. Er zal
sprake zijn van een consequente
stroom activiteiten in plaats van in
cidentele grote produkties. Nieuw
is de afdeling programma, waar ten
toonstellingen zullen worden geor
ganiseerd vergezeld van (weten
schappelijke) publikaties, lezingen
en seminars. Ook zal meer dan voor
heen worden ingespeeld op de actu
aliteit, zoals bij voorbeeld onlangs
met de presentatie van een boek
rond de zanger Drs. P.
Binnenkort presenteert het Nthl
een nieuw beleidsplan voor de pe
riode 1993-1997, waarin een grotere
samenwerking tussen de dans-, mi
me- en poppenspel-instituten prio
riteit krijgt.
Tate eerste dirigent
bij Rotterdams
Filharmonisch Orkest
LONDEN (AP) - Jeffrey Tate gaat
weg bu de Royal Opera in Londen
en wordt in juli dit jaar eerste diri
gent van het Rotterdams Filharmo
nisch Orkest.
De opvolger van Tate is nog niet
bekend, maar hij blijft eerste gastdi
ngent van de Royal Opera.
De 47-jarige Tate kwam in 1970 bij
de in het Londense Covent Garden
gevestigde Royal Opera en assis
teerde daar dirigenten als Sir Georg
Solti en Carlos Kleiber. Van 1978-80
dirigeerde hij de Gothenburg Opera
in Zweden. In 1979 debuteerde hij
bij de Metropolitan Opera in New
York. Eerste dirigent van de Royal
Opera werd hij in 1986. Sinds 1983
was hij bovendien eerste gastdin
gent van de Geneefse Opera.
