Ik denk niet werkloos te worden'
'Moker zendt geen
kerkdiensten uit'
Wallet nieuwe secretaris van Raad voor 'Samen op Weg'
HOOGTIJ
PAGINA 14
GEESTELIJK LEVEN
Van onze redacteur Wim Schrijver
UTRECHT Hoe lang zal het nog duren voor het Samen-
op-Weg-proces van hervormden, gereformeerden en luther-
sen daadwerkelijk resulteert in een herenigde kerk? "Ik
ben nu 53 en ik kan, bij gezondheid, tot mijn 65ste door. Ik
verwacht niet werkloos te worden", glimlacht ds. Barend
Wallet, de nieuwe coördinator van het proces.
De reacties waren louter enthou
siast, toen bekend werd dat Wallet
de gereformeerde ds. B. J. Aalbers,
.die per april met de vut ging, zou op
volgen als secretaris van de Raad
voor deputaten (deskundigen) voor
Samen op Weg. Wallet, de afgelopen
drie jaar voorzitter van de hervorm
de synode, lijkt de juiste man op de
juiste plaats. Zijn kennis van de ker
kelijke structuren en verhoudingen
is bekend en zijn beminnelijke wij
ze van optreden geliefd.
Even karakteristiek als zijn pijp,
zijn voor de Utrechtse predikant de
genuanceerde uitspraken. Dat werd
door verslaggevers tijdens synode
zittingen weieens betreurd. Van de
vorige synodevoorzitter ds. H. Hu-
ting bijvoorbeeld, viel nog weieens
een krachtige zinssnede te noteren,
maar de uitlatingen van Wallet wa
ren zelfs op de spannendste mo
menten "wat onderkoeld", om zyn
eigen woorden te gebruiken.
De persoon van de voorzitter, zo
legt Wallet uit. gaat enigszins schuil
achter het geheel van de kerk. "Ik
vind dat een voorzitter zich niet te
veel moet profileren, maar de kerk
moet proberen samen te vatten". En
in de Nederlandse Hervormde
Kerk, ook wel schamper 'hotelkerk'
genoemd, moet met zoveel menin
gen rekening worden gehouden,
dat een synodevoorzitter aan han
den en voeten gebonden is.
Wallet, die ook drie jaar lang het
vice-voorzitterschap van de synode
bekleedde, heeft de synode zelf er
varen als 'de kerkeraad van het
land'. Goede contacten zijn erg be
langrijk, vindt hij. Zo werden met
nieuwe synodeafgevaardigden ken
nismakingsweekenden georgani
seerd. "Bij het begin van zo'n week
end trainde ik mij eerst drie kwar
tier in de namen. Namen zijn be
langrijk".
Diplomatiek
'Tijdens de synode weet je wie je
voor je hebt, wat de achtergrond
van zo'n persoon is. hoe authentiek
iemand zich opstelt". Wallet be
treurt het dat de geluiden op de sy
node, variërend van vrijzinnig tot
zeer behoudend, vaak niet op elkaar
aansluiten. "Ik vind het pijnlijk als
mensen niet in staat blijken te zijn
elkaar te verstaan". Is dat wel het
geval, dan beleeft Wallet "glorieuze
momenten".
De afgelopen jaren passeerden di
verse hekele onderwerpen de revu.
Bijvoorbeeld de discussies over
tuchtmaatregelen tegen homo
seksuelen of, heel recent, de unifor
me beheersregeling voor gemeen
tes. Ondanks grote tegenstellingen,
konden beide zaken toch worden
afgerond met een besluit dat met
een overtuigende meerderheid van
stemmen werd genomen. 'Her
vormde wondertjes', zoals wel
wordt gezegd, of een kwestie van
slimme diplomatiek?
Wallet: "Je moet een uiterste po
ging doen om recht te verschaffen
aan de verschillende inzichten die
er leven. Als diplomatiek inzicht je
daarbij verder kan helpen, dan is
dat mooi, maar het eerste vereiste
is: kun je een formule vinden om
mensen ruimte te geven? Ik voel er
niets voor om als moderamen zaken
op een diplomatieke manier door te
drukken. Ik ben altijd aan te spre
ken op mijn integriteit".
Stroop
In de afgelopen drie jaar zijn op
de hervormde synode "veel laden
opengegaan", zoals de nota over de
opstanding, de herstructurering
van de kerk, de jodenzending, de
opleiding voor predikanten. Bij het
sluiten van de synode van Emden in
1568 werd opgemerkt dat nog
twee zaken geregeld moesten wor
den: de ambtsopleiding en het be
heer. "Nu begint dat eindelijk vorm
te krijgen", aldus Wallet.
Hij ontkent dat het voor een belang
rijk deel aan hem te danken is dat de
synode zoveel gewichtige besluiten
nam. "Ik voel me wel de spin in het
web. maar ik sta op de schouders
van anderen". In feite, zegt hij, is de
voorzitter een "wat onbetekenende
figuur", juist omdat hij als 'gezicht'
van zo'n brede kerk gezien wordt.
"Je kunt uiteindelijk heel weinig, je
zwemt in stroop".
"Ik ben er zeker van dat alles mo
gelijk is voor wie gelooft, maar als je
voluit evangelisch wilt leven kun
nen de kerkelijke structuren wel
eens frustreren. Maar je moet niet
direct als een verpieterde peer van
de boom vallen". "Geen kaarten,
geen bloemen, geen toespraken",
zegt hij over zijn afscheid in mei.
"Ik wens niet na 12,5 jaar trouwe sy-
nodedienst zo gestraft te worden".
Wallet: "De
problemen op
bovenplaatse
lijk vlak zijn
niet te onder
schatten". (foto
LC)
Uit een recent gepubliceerde en
quête blijkt dat intussen zo'n zeven
tig procent van de hervormde ge
meenten in meer of mindere mate
Samen op Weg is met gereformeer
den (en de kleine Evangelisch-Lu-
therse Kerk). "Aalbers heeft de con
tacten op lokaal niveau krachtig ge
stimuleerd. Nu gaat het om de
structurele aanpak van de boven
plaatselijke verbanden. Daar zit de
bottleneck voor verdere plaatselijke
uitgroei", aldus Wallet.
Knelpunten
Samen op Weg. zo realiseert de pre
dikant zich, heeft een negatief
imago gekregen door de trage
voortgang van het landelijke pro
ces. "Landelijke structuren hebben
nu eenmaal het vermogen om te du
ren", weet hij. De verschillen in de
hervormde en gereformeerde orga
nisatie zijn bovendien enorm groot.
"We gaan ons nu vooral richten op
de problemen die op bovenplaatse
lijk vlak liggen. En die problemen
zijn niet te onderschatten".
Intussen spelen er ook allerlei
emotionele elementen een rol, be
seft hij. Tot op de dag van vandaag
bestaat er over en weer wantrou
wen. Wallet beseft: "Het is niet goed
om die factoren alsmaar latent te la
ten smeulen. Die moeten op tafel
komen". In de Hervormde Kerk
heeft een commissie dergelijke
knelpunten geïnventariseerd en zal
daar binnenkort op de synode ver
slag van doen. "Helaas kan ik die
vergadering dan niet voorzitten".
Wallet: "Misschien kunnen de ge
reformeerden die knelpunten ook
opsporen, maar ik weet niet of dat
nodig is. Ik heb de indruk dat Sa
men op Weg bij gereformeerden
dieper zit dan bij de hervormden,
hoewel het bij ons ook zeker leeft".
Iedereen weet dat Samen op Weg
onomkeerbaar is, maar er zijn nog
heel wat belemmerende factoren
die opgeruimd moeten worden. En
dat zal volgens hem nog jaren du
ren.
Wallet stapt op een gelukkig mo
ment in de Samen-op-Weg-trein.
Het proces liep de afgelopen jaren
uitermate stroef de gereformeer
de synodevoorzitter ds. E. Overeem
s^rak in 1988 van een 'midlife-crisis'
en vorig jaar leek de zaak op de
'combi-synode' zelfs muurvast te
zitten. Maar de partners hebben el
kaar een halfjaar geleden toch weer
gevonden: de gereformeerden heb
ben ingestemd met de komst van
een nieuwe kerkorde naar her
vormd model.
Het proces vertoont een zekere
taaiheid, maar, zegt Wallet, je kunt
beter een paar jaar langer over een
proces doen, dan dat je allerlei pro
blemen vooraf over het hoofd ziet.
"Tussendoor moet je ook op het
wonder blijven hopen, dat de Geest
het proces leidt. Zo'n proces ligt
open voor Gods aangezicht. We
hebben het wel over structuren,
maar er zit ook een geestelijke di
mensie in. Als dat niet gelijk opgaat,
is het al een verkalkt geheel voor je
er in gaat wonen".
RELIGIEUZE
In 'Hoogtij' zetten we een jaar
lang de schijnwerper op reli
gieuze feest- en gedenkdagen.
MARIA-BOODSCHAP,
8 APRIL
Als het feest van de geboorte van
Christus (Kerstmis) eind mei
herdacht wordt, dan zal de
aankondiging van de geboorte
door de engel ruim negen
maanden eerder moeten vallen,
zo heeft de Rooms-Katholieke
Kerk gedacht. Traditiegetrouw
herdenkt de kerk daarom op 25
maart dat de engel Gabriël de
maagd Maria kwam meedelen
dat zij zwanger zou worden van
de 'Zoon des Allerhoogsten'.
Dit jaar viel de 25e maart echter
in de Goede Week (de week voor
Pasen) en om de aankondiging
van Christus' geboorte en de
gedachtenis van zijn sterven niet
te laten samenvallen, is de
herdenking van het eerst
genoemde heilsfeit dit keer
verschoven naar maandag 8
april. Deze kerkelijke gedenkdag
staat bekend als Maria-
Boodschap of ook wel als de
'annuncatie'.
Volgens de evangelist Lucas
reageerde Maria op de
aankondiging van Gods
boodschapper met: "Hoe zal dat
gebeuren, want ik heb geen
KALENDER
omgang met een man?" (zij was
op dat moment nog ondertrouwd
met Jozef). De engel deelt haar
dan mee dat de Heilige Geest
haar "zal overschaduwen;
daarom zal ook het heilige dat
verwekt wordt Zoon Gods
genoemd worden".
In de liturgie van die dag wordt
de betreffende passage uit het
evangelie gelezen. Verder krijgt
deze gedenkdag relatief weinig
aandacht.
LAILAT-UL-QADAR,
11 APRIL
In de laatste tien maanden van
de verplichte vastenmaand
Ramadan, valt de nacht Lailat-
ul-Qadar (in het Turks Kadir
Gecesi) waarvan de moslims
geloven dat daarin de poorten
van de hemel geopend worden
en engelen als hemelse
boodschappers met bijzondere
genadegaven van God neerdalen.
Het is daarom zaak om die nacht
wakend door te brengen en in
gebed te vragen om de
bijzondere gunsten van God.
Over de exacte datum waarop
deze nacht valt zijn de
schriftgeleerden het niet eens.
Veel gelovigen blijven deze
laatste fase van de Ramadan
iedere nacht op. Sommigen
verblijven gedurende die tijd
zelfs dag en nacht in de moskee.
Kerkelijke omroep nu ook op zondag
vorige week woensdag ten voor
beeld neemt. Die aflevering stond
geheel in het licht van Goede Vrij
dag en daar kun je moeilijk nog op
eerste paasdag mee aankomen.
Ramadan
De opnames vinden plaats in de ei
gen studio, die sinds twee jaar is te
vinden in de 'Bakkerij', het eeuwen
oude kerkelijk centrum aan de
Oude Rijn in Leiden. "Niet de meest
geschikte plek", geeft Van der Bijl
toe. "Wij hebben geen dubbel glas,
dus het wil wel eens gebeuren dat
als iemand met een luid knallende
brommer voorbij gaat, we even op
nieuw moeten beginnen".
De wekelijkse uitzendingen wor
den gemaakt door zeven redacteu
ren, twee technici en de coördina
tor. Ook dit kerkewerk geschiedt
'pro deo' (voor de Heer), dus belan
geloos. De benodigde financiën
voor bijvoorbeeld de huur van
zendtijd en materiaal krijgt Moker
van in totaal ruim veertig hervorm
de. gereformeerde en rooms-katho-
lieke kerken in de regio.
"De betrokkenheid van de ker
ken is louter financieel", stelt Van
der Bijl vast. "De Mokerraad (waar
in alle deelnemers zijn vertegen
woordigd) krijgen we met moeite
een keer per jaar bij elkaar". Ook
krijgt de omroep vrijwel geen sug
gesties uit de achterban. "De ker
ken weten eigenlijk nog niet goed
raad met het medium", zegt de coör
dinator mild.
Intussen is de medewerking van
de kerken bij het maken van pro
gramma's "buitengewoon groot".
Zo is Moker al enige tijd bezig met
een rondgang langs de diverse
plaatselijke raden van kerken in het
Rijnland. "Een bijzonder aardige
serie, want zo hebben wij ook de
mogelijkheid om Moker nog eens
onder de aandacht van de kerken
zelf te brengen".
Moker wil geen propaganda-or-
gaan zijn van de deelnemende ker
ken. "Wij zien onze taak ruimer. Zo
hebben we onlangs bijvoorbeeld
een programma gemaakt over de
Ramadan". Daarnaast wil de om
roep geen puur evangelisatorische
programma's maken. "Wij zijn daar
over vaak in discussie: is het nu pre
sentatie van de kerken of getuige
nis? Ik denk dat het allebei is".
Taalgebruik
Van der Bijl vervolgt: "Ik denk dat
je evangeliseert als je vertelt wat er
in de kerken omgaat, dat het geen
wereldje op zichzelf is". Moker richt
zich op een zo'n breed mogelijk pu
bliek. "Dat betekent dat wij regel
matig aan de geïnterviewden moe
ten vragen: wat bedoelt u precies?
Want we zitten zo vol met ons eigen
taalgebruik".
Moker wordt met ervaren hand
gemaakt. "Wij hebben zeer goede
begeleiding van een projectleider
van de KRO", aldus Van der Bijl,
die met enige zorg opmerkt dat er
diverse lokale omroepen in de om
geving in oprichting zijn. "Ze den
ken er allemaal aan kerkdiensten
uit te zenden, maar die zijn er al ge
noeg in de ether".
"Bovendien hebben de mensen
die er belang bij hebben al 'kerkte
lefoon' (waardoor een kerkdienst
rechtstreeks valt te beluisteren). Wij
proberen daarom zo snel mogelijk
contact te leggen met de nieuwe lo
kale omroepen. Wij willen graag sa
menwerken, wij zijn geen concur
renten".
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk Mar. Pres.
za 7, zo 10.30; Petrus-B. za 7. zo 10.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem. (in chr geref
kerk) 10.30 en 7 ds vd Hoeven. Chr. Geref. K.
8.45 ds vd Meij, 2 ds Bouw.
RUNSBURG: Hen/. Gem. Laurentiuskerk 9.30
ds Smalmg Leiden. 5 zie Imm.kerk; Bethelkerk
9.30 en 5 ds Wagter. Geref. Kerk Petrakerk
9.30 ds Terpstra, 5 ds Ribberink; Immanuel-
kerk 9 en 10.30 ds Ribberink, 5 ds Verschoor;
Maranathakerk 9.30 ds Verschoor, 5 ds
Tersptra. Geref. Kerk Vrijg. 10 en 5.15. Chr.
Geref. K. 9.30 en 5 ds de Boer. Evang. Chns-
tengem. (aula mavo) 10 hr vd Ree Rijnsburg
ha, 7.30 lofprijs aanbidding. Rk Kerk za 7. zo
9.30 en (chr. tuinbouwschool) 11.
RIJPWETERING: Rk Kerk za 7, zo 9.
10. Kerk van Engeland (British school in The
Netherlands, J. v. Hooflaan 3) 10.15 angli
caanse dienst. Aula-basisgemeenschap (in
'Onderdak') geen opgave.
WADDINXVEEN: Herv. Gem. Brugk. 9.30 ds
vd Berg Noordwijk, 5 ds Boer Benthuizen;
Hoeksteen 9.30 ds Vergunst Ridderkerk, 6.30
ds Vermaat Maassluis; Bethelk. 9.30 ds Schi-
paanboord, 5 ds Zoutendijk Utrecht; Reho-
both-school 9.30 ds Meijers Zeist, 5 ds Maas
land, Imm.kerk 9.30 ds Tulp Driegergen, 7 ds
Roos Bilthoven. Geref. Kerk Kruisk. 10.15 ds
Fernhout Alphen, 5 ds Versluis Alphen; Ontm-
.kerk 9.30 ds de Moor. Geref. K. Vrijg. (Kruis
kerk) 8.30 ds Verwey Leeuwarden. 2.45 ds
Hidding Bunschoten. Chr. Afgesch. Gem. 9.30
en 5 ds vd Want. Oud-Gerei. Gem. (Mercurius-
weg 29) 10 en 6.30. Remonstr. Gem. 10 kand
Tromp.
WARMOND; Herv. Gem. 10 ds Mackaay Lei
den. Rk Kerk za 7, zo 9 en 10.30.
Van onze redacteur
Wim Schrijver
LEIDEN De kerkelijke regio
nale omroep Moker zendt nimmer
kerkdiensten uit. "Die kunnen de
mensen al genoeg horen", weet re
dactie-coördinator Koos van der
Bijl. Wat Moker wel doet is een
beeld geven van wat er in de kerken
in de regio omgaat en wat hun
plaats is in de samenleving. Want:
"Ik denk dat veel mensen een vol
strekt verouderd beeld hebben van
de kerk".
Sinds kort is de uitzendtijd van
Moker (om misverstanden te voor
komen: een afkorting voor stichting
Media Overleg van Kerken in Rijn
land) gewijzigd èn uitgebreid. De af
gelopen jaren was Moker via om
roep Rijnland op donderdagavond
van zeven tot half acht in de ether.
Sinds kort valt Moker op woensdag
middag (aanvang half vijf) en zon
dagavond (aanvang zeven uur) te
beluisteren.
Het was volgens Van der Bijl een
lang gekoesterde wens om op de
zondag uit te zenden, "omdat we
een kerkelijk programma zijn". Bo
vendien, zo volgt er, hebben de
mensen op die dag meer tijd om te
luisteren. Moker nam zonder pijn
afscheid van de donderdagavond,
waarop immers in Leiden en diver
se andere gemeenten de koopavond
valt.
In de regel zijn de uitzendingen
van zondagavond herhalingen van
het woensdagmiddagprogramma.
Dat kan niet altijd, aldus Van der
Bijl, terwijl hij de uitzending van
LEIDEN- Herv. Gern. Hoogi. kerk 10 ds Albfas.
11.45 oec studentendienst, 7 evensong ds Al-
blas mmv Leidse Cantorij; Marekerk 10 prof vd
Beek Valkenburg, 5 ds Abma Gouda; Mara-
nathak. (L Morsweg) lOds Rooze, Oecumeni
sche geloofsgemeenschap De Regenboog
(Merenwijk) 9.30 ds vd Bom. 11.15 ds vd Bom
en pastoor v Well; Bethlehemkerk (Drrftstr.
9.30 ds Schouten. Bevrijdingsk. (Montgomery-
str.) 10 en 5 ds Rietveld; Vredesk. (Burggra-
veni.) 10 vic Stam; Waalse kerk (Breestr.)
10.30 pasteur Ribs, 7 orgelconcert; 'Stevens
hof' (rk kerk Haagse Schouw) 11 kand Keu-
mng. Acad. Ziekenhuis 10 pastoor de Groot.
Dtakonessenhuis elke za 10.30 rk. dienst, en
10.30 hr v Straalen Oegstgeest. Endegeest zie
Oegstgeest. Geref. Kerk Vredeskerk zie herv.
gem.; Oude Vest geen dienst; Maranathak. zie
herv. gem.; Bevrijdingsk. zie herv. gem.; ver
zorgingstehuis Groenhoven 10 ds Verdoom
ha; Merenwijk zie her/, gemeente. Geref. K.
Vrijg. (Herengr.) 10 en 5 ds Arnold. Chr. Geref.
K (Steenschuur) 10, 7 ds v Atten Aalsmeer.
Geref. Gem. (zie onder Leiderdorp). Geref.
Gem. in Ned. (Bethlehemkerk Driftstr.) 11.30
en 5.30. Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.)
10.15 ds Maasdorp Den Haag. Doopsgez.-Re
monstr. Gem. (Lokhorstk. Pieterskerkstr.) 10
ds Vos-Wiegand. Baptistengemeente (aula
'Nieuweroord', Rijnsburgerweg 124) 10 ds Ag-
tereek. Evang. Gemeenschap (Middelstegr. 3)
9 ev Jansen. l0.30evSussenbach. Evangeiie-
centrum-Pmksterbew. (Bethlehemskerk Lam
mermarkt) 10 ev Zijlstra. woe 8 ds v Twillerl
Pmkstergem. (O. Vest 13) 10 ev Oostra. Leger
des Heiis (hoek Vestestr./Groenesteeg) 10 en
4.30. Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30 en
4, wo. 8. Zevendedag-adventisten ('De Ont
moeting', Noordhofland V.schoten)elke za 10
tot 11 bijbelstudie, 11 tot 12 predikatie Christe
lijke Wetenschap (Steensch, 6) 10.30. Kerk
van J. Chr. v.d. Heiligen der L Oagen
(Brahmsl.) 10, 11 en 12. Oud-Kath. K. (Zoe-
terw.singel) 10, behalve 2e weekeinde van de
maand: za 7. Rooms-Kath. K. Haagweg za 7,
zo 10.30; Herensingel za 7, zo 9.30 en 11Rijn
dijk (Stevenshof) za 7. zo 9.30; Steenschuur za
7, zo 8.30. 10, 11 30, 6 en 7 (lof); Boshuizerka-
de za 7. zo 10. Latpmenschansweg'za 7, 10;
Haarl.straatza7 zs i0.30en 12 15;Merenwi|k
zie her/ gem.; H. Rijndijk (zie Zoeterwoude).
ABBENES. Herv. Gem. 9.30 ds Kraan Nieuw-
Vennep.
AARLANDERVEEN Herv. Gem. 10 ds Panne-
koek Oegstgeest. 7 ds de Haan Zevenhoven.
Geref. Kerk 10 en 6.30 ds v Wijngaarden. Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 4.30. Rk Kerk za 7. zo
10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem. Ad-
ventskerk 10 ds Jonkman, 4.45 ds Wilschut;
Kruiskerk 10 ds 't Hooft; Opstandingskerk 10
ds Ommering, 6.30 zie Salv.kerk; G. Herder
kerk 10 ds Dubbeldam, 6.30 ds Nieuwenhuis;
De Bron 9 en 10.30 ds Huizebosch; Ashram
(Marsdiep) ds Nieuwenhuis; Oudshoomse
kerk 10 ds Drop met kinderpreek; Sionskerk
(Meteoorlaan) 9.30 ds Ouwendijk, 6.30 ds Ver-
ploeg Ermelo. Geref. Kerk M.ar.kerk 10 ds de
Lange Aalsmeer; Salv.kerk 10 ds Wilschut,
6.30 ds Jonkman. Geref. K. Vrijg. (school Bos-
park, Beatrixl. 4) 9.30 en 5 ds vd Haar. Ned.
Geref. Kerk (school Willemstr.) 9.3p en 4.30 ds
Janssens. Chr. Geref. Kerk (Grijpensteinstr.)
9.30, 4.30 ds vd Meij. Oud-Geref. Gem.
(Hooftstr. 240) 9.30 en 4. Bapt.gem. (Molen-
werfstr. 110 ds Boyd, 6.30 ds vd Zeeuw. Bapt
.gem. Noord (school Kalkovenw. 62) 10 hr vd
Hoff. Volle-evang.gem. ('De Ark', Pr. Hendrik-
str. 54) 10 hr vd Hoorn. Bapt.gem. Ichthus (au
la mavo H. Dunantweg 110 hr Hunink, 6.30 hr
Kits. Pinkstergem. 'Het Licht' (A. v. Burenlaan
15) 10. Christengemeente 'De Hoeksteen'
(geb. 'Bethel', hoek Emmalaan) 10 hr Pietersz
Winterswijk. Leger des H. (Zonneweg 3) 10 en
7 (laatste zondag van de maand 5 u.). Remon
str. Gem. (Van Mandersloostr. 36) geen dienst.
Rk Kerk: Bonifaciusk. za 7, zó 9.45 en 11.30;
Piusk. za 7, zo 9 en 10.30; De Bron za 7, zo
9.30 en 11.
BENTHUIZEN Herv. Gem. 9.30 ds Exalto, 6
ds Goossen Waddmxveen. Geref./Herv. Gem.
(geb. 'De Hoeksteen', Schweitzerstr.-Bem-
hardstr10 ds Rienstra. Geref. Gem. 9.30 en
6.
BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds
de Wilde Woest, 6.30 ds vd Scheur; Salv.kerk
10 ds Kunz. 5 ds Dubbeldam Zwammerdam;
Bethl.kerk (Nieuwerbrug) 10 prof Graafland.
6.30 ds den Butter Huizen. Geref. Kerk 10 en
6.30. Geref. K. Vrijg. (Ichthusk.) 11.15 en 5 ds
Wesseling. Geref. Gem. (Stationsweg 17) 10
en 6.30. Evang.-Luth. Gem. geen opgave.
BOSKOOP: Herv. Gem. Dorpskerk 9.30 ds
Jansen, 6.30 dr Haitsma; De Stek 9.30 ds
Tielkemeijer. Geref. Kerk 9.30 Sipk9 van der
Land, 5 ds Verdoom Waddinxveen. Chr. Ge
ref. Kerk 9.30 en 5 ds Leendertse Den Haag.
Geref. Gem. 9.30, 7 ds Boogaard. Volle
Evang.gemeente 'Bethel' (Burg. Colijnstr. 83)
geen opgave.
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. 10.30 ds Al-
blas. 6.30 ds v Eyk Gouda. Geref. Kerk 9 en 5
ds vd Woude Wassenaar jeugddienst. Rk
Kerk: dorp za 7, zo 10 en 11.30; Anker za 7, zo
11Rijndijk zo 9.30.
HILLEGOM: Herv. Gem. 10 en 7 ds Rothfusz.
Geref. Kerk ('Hoeksteen) zie herv kerk. Chr.
Geref. Kerk 10 ds v Roekei Nleuw-Vennep, 5
ds Jonkman Goes. Christen Gemeente (P.
Breughellaan 36) 10 hr Verbaan ha, 7 zang-
dienst. Rk Kerk: Mart. za 7, zo 9 en 11Jozefk.
za 7. zo 10.
HOOGMADE: Herv. Gem. 10 dr de Kuiper
Voorschoten. Rk Kerk za 7. zo 9.15.
DE KAAG Herv. Gem. 10 ds Sneller Haarlem.
Rk Kerk za 7, zo 9.30.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Herv. Gem.
Dorpsk 10 ds de Graaf. 6 ds Sloof; Ontm.kerk
10 ds Sloof. 6.30 ds de Graaf. Herv. Gem. 'De
Rank' (P. Groen-college) zie Katwijk aan Zee.
Geref. Kerk 9.30 en 5 ds v Breevoort ha. Rk
Kerk za 7, zo 9.30.
KATWIJK AAN ZEE Herv. Gem. N. Kerk 10 ds
Vroegindeweij, 6 ds Christ; O. Kerk 10 ds ten
Voorde. 6 ds Volk; Ichthusk. 10 ds Stam, 6 ds
Visser; Pmèlk. 9.30 ds Volk. 6 ds ten Voorde;
Maranathakerk (Rijnsoever) 1010 ds Bogaard,
6 ds Vroegindeweij. Overduin 2.15 ds de Graaf
Katwijk. Herv. Gem. 'De Rank' (Helmbergweg
10) ds Nieber Hilversum. Geref. Kerk Vr.kerk
10 en 5 ds vd Horst ha; Triumfatork. 10 en 5 ds
Mink ha. Geref. K. Vrijg. 9.30 en 5.30 ds Heida.
Ned. Geref. K. (aula Bestevaer-mavo) 11 ds
Brink, 7 ds Zwarts. Chr. Geref. K. 10 en 5 ds
Baars. Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal) 10 en 5
ds vd Beid. Geref. Gem. (Remisestr.) 10 en 5.
Geref. Gem. in Ned. (Louwestr.) 10 en 5. On-
afh. baptistengem. (Ambachtsweg 2) 10 hr
Houwink. Soefi (Zuidduinweg) elke 1e en 3e
zondag, 4.
KOUDEKERK AAN DEN RUN: Herv. Gem. 10
ds Lapré, 7 ds Hassefras Barchem. Geref.
Kerk 10 ds Hassefras. 7 zie herv kerk.
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref. Kerk
Dorpsk. 10 ds Brommet, 6.30 ds Doesburg;
Scheppingsk. 10 ds Doesburg, 10dovendienst
mw. Rip. Leylhenrode 10.30 pater Poelma.
Elis.-ziekenhuis 10 rector Vijftigschild. Geref.
Gemeente Leiden eo (kerkgeb. Hoofdstr. 73)
10 en 4.30. Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw.) 10 ds
Jut ha. Rk Kerk za 7, zo 10 en 11.30.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9.30 ds de Graafl
Nieuwveen. Geref. Kerk 9.30 en 7 ds vd Kooi
ha. Rk Kerk za 7. zo 9.30 en 11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds de Gel
der; Pauluskerk 10 ds de Gelder Lisse. Geref.
Kerk 10 en 7 ds v Midden. Geref. K. Vrijg. (Prin-
sessestr. 19 en 4.30 ds Geersing. Ned. Geref.
Kerk (Salvatori) 10 zie chr geref kerk, 5 ds vd
Berg Utrecht. Chr. Geref. Kerk 10 ds Smouter
Rijswijk, 7 ds v Roekei. Geref. Gem. 10 en 4 ds
Tanis. Evangeliegemeente (Heereweg 52a)
9.45 hr Brands. Rk Kerk: Agathakerk za 7, zo
10 en 11.30; Poelpolder za 7, zo 10.30; Maria-
kerk za 7, zo 9 en 10.15; Engelbew. za 7, zo
10.30.
NIEUWKOOP: Herv. Gem. 9.30 ds Hoogendijk
Alphen, 6.30 ds Quarlel Gouda. Geref. Kerk
9.30 dr Wgmans. Chr. Geref. Kerk 9.30 en
6 30 ds v Zonneveld. Remonstr. Gem. 10 drs
Went-vd Vring Bloemendaal. Evang. gem.
(ver.gebouw 'De Rank', Regthuysplein) 12
nam. Rk Kerk za 7, zo 9 en 10.45.
NIEUWVEEN: Herv. Gem. 9.30 ds Driebergen
Katwijk, 6.30 ds Heyting Oude Wetering. Ge
ref. Kerk 9.30 jeugddienst. Rk Kerk za 7, zo 9
en 11.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 ds Bou-
man Den Haag. 7 ds Cats Mijdrecht. Geref.
Kerk 9.30 ds Roodenborg Abbenes, 7 ds
Kraan. Chr. Geref. Kerk 9.30 ds Jonkman
Goes, 4.30 ds v Roekei. Rk Kerk za 7, zo 10.
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 ds Noordegraaf
Ede, 7 ds v Campen Woerden. Geref. Kerk (W.
Verlaat) 10 hr Schreuder, 7 ds den Heeten
Hoofddorp. Rk kerk za 7, zo 9 en 10.30.
NOORDWIJK: Hen/. Gem. Grote of St. Jer-
oensk. (Binnen) 10 ds vd Schoot, 5 ds v Zwet;
Hoofdstr. (Zee) 10 ds Mulders, 5 ds Smaling;
De Rank (Golfbaan) 10 ds vd End. Geref. Kerk
Buurtkerk (Hoofdstr.) 10 ds Elgersma; Vinkenl.
(Binnen) 10 ds Dekker, 7 ds Slofstra. Kapel W.
v.d. Bergh-stichting 11 ds Slofstra. 'Sole Mio' 9
ds Elgersma. Evang. centrum 'De Ark' (pic-
képl. 1) 10 en 7. Ned. Prot. Bond (aula
O.Zeew.) geen dienst. Rk Kerk Zee za 7, zo
10.30; Binnen za 7, zo 9.30 en 11.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk. 10 ds Christ
Katwijk jeugddienst; De Zilk geen dienst. Rk
Kerk Victork. za 7, zo 9.30 en 11Jozefk. za 7,
zo 9 en 10.30; De Zilk za 7. zo 10.30.
OEGSTGEEST: Herv. Gem. Groene of Will-
.kerk 10 ds Sierat, 7 songs of praise mmv Cap-
pella pro Cantibus; Pauluskerk 10 ds v 't Kruis;
Gemeentecentrum (Lijtw.) 10.30 ds de Vos
Naaldwijk. Geref. Kerk 10 drs Rozema. Geref.
Kerk Vrijg. (aula Dr. Schilderschool) 9.30 en
4.30 ds Visser Urk. Ned. Geref. Kerk (Gem-
.centrum) 8.45,4 ds Kranenburg Kampen. Van
Wijckerslooth 4 ds Rijksen. Endegeest 10 pas
ter Boshouwers. Volle-evangeliegem. (Gem-
.centrum) 4. Rk Kerk Will.kerk za 7, zo 9 en
10.30.
OUD-ADE: Rk Kerk za 7, zo 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING: Herv. Gem.
9.30 ds Heijtmg. Geref. K. 9.30 en 6.30 ds Zijl.
Remonstr. Gem. geen dienst. Rk Kerk za 7, zo
10 en 11.30.
SASSENHEIM: Herv. Gem. 9 en 10.30 (kin-
derdienst) ds Alma Baarn, 7 ds Vollebregt. Ge
ref. Kerk 9.30 ds Bras. 7 zie herv kerk. Chr. Ge
ref. K. 10 en 5 ds v Smeden. Ned. Prot. Bond
(Jul.laan 17) geen dienst. Rk Kerk za 7, zo 9.30
en 11.
TER AAR: Herv. Gem. 9.30 ds Rietveld Slied-
recht, 6.30 ds Stam Katwijk. Geref. Kerk 9.30
ds Padmos, 6.30. Rk Kerk Aardam za 7, zo 9
en 12; kerk Langeraar za 7. zo 9.30 en 11.30.
VALKENBURG: Herv. Gem. 10 ds Germans
Sassenheim, 6.30 ds v Niel Rijnsburg. Geref.
Kerk 9.30 ds de Reus, 6.30 ds Padmos. Geref.
K. Vrijg. 9.30, 4 ds Heida.
VOORHOUT: Herv./Geref. Kerkgemeenschap
9 en 10.30 ds de Jong. Rk Kerk za 7, zo 9.30 en
VOORSCHOTEN: Herv. Gem. Dorpskerk 10
ds Luttikhuis, 7 ds Schaap; De Ontmoeting
(Noordhofland) 10 ds Ledegang, 7 zie dorps
kerk; 'Rehoboth' (Van Leeuwenhoekkade)
9.30 drs Kaghelland Kamerik, 4.30 ds Kunz.
Hulp en Heil-kerk ('Schakenbos', Leidschen-
dam) 10 ds Honing zangdienst mmv cantori| de
Hoeksteen uit Hillegom. Geref. Kerk 10 ds
Schaap, 7 zie dorpskerk. Geref. K. Vrijg.
(Bachlaan) 10.45 ds Geersing, 4.30. Rk Kerk
Laur.kerk za 7, zo 11.30, M. Godskerk. za 7, zo
WASSENAAR: Herv. Gem. Dorpsk. 10 ds Vis
ser-Schroot, 4.30 ds v Dis; Kievietk. ('Samen
op weg') 10 ds Visser; Messiask. 10 ds Hellen-
doom; Dorpscentrum 9.30 ds de Rijter Sidde-
buren. Geref. Kerk Zijllaan 10 ds Zijlstraat Am
sterdam en drs Bras Sassenheim. Ned. Prot.
Bond (Kerkdam) 10.30 prof de Jonge Leiden.
RK Kerk Jozef za 7, zo 9.30 en 11Will, za 7, zo
9.30 en 11; GH za 6. zo 10.30.
ZOETERWOUDE: Herv. Gem. 10 ds Sturm-v
Dijk. Rk Kerk St. Jan zo 9.30; Chr. Dienaark. za
7. zo 10. Meerburgkerk H. Rijndijk za 7, zo 10
en 11.30.
ZWAMMERDAM: Herv. Gem. 10 hr Leenman
Dordrecht. 6.30 ds Dubbeldam. Geref. Kerk 10
ds de Jong Boskoop, 6.30 ds vd Wal Houten.
Remonstr. Gem. geen dienst.
WOUBRUGGE Herv. Gem. 9.30 ds Geluk
Rotterdam, 6.30 ds Geuze Noorden. Geref.
Kerk 9.30 hr Schoemaker Amstelveen, 6.30 ds
vd Waal Nieuwerkerk. Ned. Prot. Bond (De
Wijk, Schoclstr. 20) geen dienst. Rk Kerk zo
10.30.
ZEVENHOVEN: Herv. Gem. 9.30 ds de Haan.
Geref. Kerk 9.30 ds Cziria. 7 hr Schreuder.
Van der Bijl in de studio van Moker.