Verrassend grote
zege communisten
Rurden verdreven naar de bergen
Hoop op vrede El Salvador vervlogen ONGEKIÓÓÓFLIJK!
«9M4
Jeltsin grijpt opnieuw
naast presidentschap
Irak bezet nog deel van Kuwaytf
Georgië kiest
massaal voor
afscheiding
DINSDAG 2 APRIL 1991
Oppositie in Albanië ziet niets in samenwerking
TIRANA (GPD) De regerende Partij van de Arbeid (AAP) van president en partijleider
Ramiz Alia is de winnaar van de eerste 'vrije' democratische verkiezingen in Albanië sinds
meer dan zestig jaar. De ex-communisten hebben 66 procent van de stemmen behaald. De
Democratische Partij (DPA) behaalde 27 procent.
De leider van de Democratische
Partij, Sali Berisha, verklaarde al
vóór het bekend worden van de offi
ciële uitslag dat hij samenwerking
met de voormalige communisten
uitsluit. Berisha: "Op een Bolsje
wistisch lijf past geen democratisch
hoofd".
Eerder had Ramiz Alia zich uitge
sproken voor een "brede politieke
Centraal Comité, ex-president Had- den van de Nederlandse Tweede
zji Lleshi, thans lid van de presiden
tiële raad, ex-premier Adil en Carga-
ni, die een maand geleden moest
plaatsmaken voor Fatos Nano, en
Mandzjhar en Bino, de eerste partij
secretaris van Gjirokaster in zuid-
Albanië.
Alia, die zijn voorganger Enver
Kamer, hebben geen al te ernstige
onregelmatigheden ontdekt.
MOSKOU/PEKING (Rtr/DPA/U-
PI/GPD/AP) - Conservatieve af
gevaardigden hebben een nieuwe
poging om Boris Jeltsin direct tot
president van de republiek Rus
land te laten kiezen verijdeld.
Jeltsins wilde gisteren debatte
ren over het direct gekozen presi
dentschap, maar de conservatie
ven slaagden erin discussies hier
over tegen te houden.
Afgelopen vrijdag was door
toedoen van conservatieven een
eerdere poging om het direct ge
kozen presidentschap op te ne
men in de grondwet van de Russi
sche Federatie mislukt. Jeltsin
zou als gekozen president van de
grootste Sovjetrepubliek krachti
ger oppositie kunnen voeren te
gen president Gorbatsjov die zelf
nooit door het volk is gekozen.
De plannen van Jeltsin en zijn
medestanders lopen aanzienlijke
vertraging op. Sommige afge
vaardigden willen nu later dit
voorgaar een nieuw buitenge-
woon congres bijeenroepen om
het gekozen presidentschap als
nog in de Russische grondwet op
te nemen. Op 17 maart jongstle
den verklaarde meer dan 70 pro
cent van de Russische bevolking
zich voorstander van dit gekozen
presidentschap. Uit een peiling
onder 3000 personen in alle 15 re
publieken van de Sovjetunie
blijkt dat Jeltsin vijfmaal zoveel
steun geniet als president Mi
chael Gorbatsjov.
De stakende mijnwerkers in de
Sovjetunie hebben voor vandaag
een uitnodiging gekregen voor
een gesprek met president Mi
chael Gorbatsjov en premier Va
lentin Pavlov. Gorbatsjov wilde
aanvankelijk niet met de stakers
praten zolang zij hun werk niet
zouden hebben hervat. Maar vol
gens regeringskrant Izvestia is de
president van dat standpunt te
ruggekomen onder druk van
volksvertegenwoordigers die
hem duidelijk maakten dat de sta
king zich zal uitbreiden, als hij
een gesprek met de actievoerders
uit de weg blijft gaan.
De Chinese premier Li Peng
heeft de problemen in de Sovjetu
nie van voorbijgaande aard ge
noemd en gezegd te hopen dat er
spoedig weer een "situatie van
stabiliteit" in het land zal ont
staan. Dat is gemeld door de na
tionale radio en televisie van Chi-
Li Peng ontmoette gisteren de
Sovjet-minister van buitenlandse
zaken Alexander Bessmertnych
in de Chinese hoofdstad Peking.
Volgens Li Peng biedt economi
sche samenwerking tussen de
twee communistische staten
"grote mogelijkheden".
De opmerkingen van de Chine
se regeringsleider worden door
politieke waarnemers geïnterpre
teerd als een bevestiging van de
verbeterde relatie tussen China
en de Sovjetunie. De twee landen
toonden zich gedurende tiental
len jaren bittere ideologische vij
anden, maar met het bezoek in
mei 1989 van Sovjet-president
Gorbatsjov aan Peking klaarde
de lucht op.
coalitie, ongeacht de uitslag van de Hoxha in april 1985 is opgevolgd,
verkiezingen. Albanië is het meest staat bekend als een pragmaticus
gebaat bij een loyale samenwerking met oog voor de realiteit. Gecon-
op nationale basis". De president fronteerd met grote politieke onrust
zegt geen andere mogelijkheid te en de volledige ineenstorting van de
zien om de immense problemen in economie in zijn land. besloot hij
het land de baas te worden. het roer om te gooien en politieke
In de nu ontstane situatie bestaat en economische hervormingen
een verhoogde kans op polarisatie door te voeren,
en dreigt een hernieuwde periode De vrees bestaat dat in de huidige
van onrust en nog grotere instabili- situatie opnieuw tal van Albanezen
teit te worden ingeluid. ook academisch gevormden
uit wanhoop en frustratie zullen
In Tirana heeft de AAP een zware proberen het land te ontvluchten,
nederlaag geleden. Vermoedelijk Zij zijn Alia en het communistische
gaan daar 17 van de 18 zetels ineens bewind beu.
over naar de DPA. Onder de verlie- Bijna 96 procent van de 1,95 mil-
zers is het staatshoofd Alia. Datzelf- joen kiesgerechtigde Albanezen
de geldt voor de minister van bui- ging naar de stembus. 117 buiten-
tenlandse zaken, Muhammet landse waarnemers, onder wie 3 le-
Kapllani. Beiden werden op over
tuigende wijze door de opponenten
van de Democratische Partij versla
gen. De zittende premier, Fatos Na
no, moet zijn positie in een tweede
ronde zien veilig te stellen. Die
wordt komende zondag in vijftien
districten gehouden.
Gesprek Mandela/
Buthelezi zonder
tastbaar resultaat
De communisten danken hun
overwinning aan hun overwicht op
het platteland, waar 60 procent van
de bevolking leeft. De DPA heeft JOHANNESBURG (GPD/AP) In
hier nauwelijks campagne kunnen de township Alexandra en de pro-
voeren. Daartoe ontbraken haar vincie Natal in Zuid-Afrika zijn gis-
voldoende middelen. Bovendien teren en eergisteren 14 doden geval-
hebben de communisten van meet len nadat de zwarte leiders Nelson
af aan de controle over de radio en Mandela en Chief Mangosuthu But-
de televisie volledig onder hun be- helezi zaterdag bijeen waren geko-
heer gebracht. men om te praten over beëindiging
Opvallend is verder dat enkele van de gewelddadigheden tussen
bikkelharde orthodox-communisti- hun aanhangers. Mandela en But-
sche kopstukken zich hebben we- helezi bespraken in de havenstad
ten te handhaven. Onder hen zijn Durban op initiatief van de ANC-
Dzjelil Gjoni, secretaris van het leider de mogelijkheden om een
einde te maken aan de gevechten
tussen hun aanhangers. Daarbij zijn
de afgelopen vier jaar minstens
5.000 mensen om het leven geko
men.
Na hun zes uur durend overleg
zeiden beide leiders te overwegen
president Frederik De Klerk te be
trekken bij hun pogingen om de
rust in het land te herstellen. Maar
zij hadden ook ernstige kritiek op
de regering, die niet genoeg zou
doen om het geweld de kop in te
drukken.
Mandela verklaarde dat het ANC
na de laatste slachtingen, waarbij
vooral zijn aanhangers het slachtof
fer waren, overweegt om 'zelfverde-
digingscomité's' in de zwarte woon
oorden op te zetten. Buthelezi,
wiens aanhang meestal bewapend
is met 'culturele wapens', als knup
pels, speren etcetera, verzette zich
fel tegen het plan.
Beide leiders namen zich op
nieuw voor samen de zwaarst ge
troffen gebieden te bezoeken en ge
zamenlijke vredesmanifestaties toe
Koerilen
Als Sovjet-leider Michail Gor
batsjov binnenkort een bezoek
brengt aan Japan, zal ook serieus
gesproken worden over .een hard
nekkig territoriaal geschil tussen de
twee landen, heeft Sovjet-minister
van buitenlandse zaken Alexander
Bessmetnych zaterdag gezegd. "De
plaats van ome grens moet duide
lijk worden vastgesteld. We moeten
bespreken tussen welke eilanden
van de Koerilen de scheidslijn
loopt".(AP)
Cuba uit Congo
Het Cubaanse ministerie van defen
sie heeft zaterdag bekendgemaakt
dat alle Cubaanse militairen die in
Congo zijn gelegerd begin april
Kurdische families verlaten in allerijl per truck Abril in het noorden van Irak. De stad is inmiddels heroverd door het Iraakse leger.
DOHUK/LONDEN/BAGHDAD
(AP/DPA/Rtr/AFP) - De Kurdi
sche rebellen, die zich massaal uit
aan het verzet in Irak.
Troepen van Hussein hebben
r de controle over de steden Do
de voeten maken voor een offensief huk en Abril. Ook beweren zij Zak-
van het Iraakse leger, hebben giste- ho, de laatste grote stad in het noor-
ren gezegd vanuit de bergen langs den die in handen was van de Kur-
de Iraanse en Turkse grens verder den, weer te hebben veroverd,
te strijden tegen het regime van Kamal Fuad, een woordvoerder van
met Iraanse grenswachten met zwa- Irak de Verenigde Staten ervan pro-
re verliezen zijn teruggedreven, al- vocerende verkenningsvluchten uit
dus radio Teheran. De Iraanse mu- te voeren,
jahedin beweren een aanval te heb
ben afgeslagen van de Iraanse Re
volutionaire Garde in de buurt van
de Iraakse stad Jalula.
Saddam Hussein.
de Patriottische Unie van Kurdis-
Honderdduizenden Kurden zijn tan, ontkende echter dat de stad is
al gevlucht uit angst voor represail- gevallen. Volgens hem trokken de
Vijftien westerse journalisten die
gevechten in het noorden van Irak
tussen Kurden en het Iraakse rege
ringsleger versloegen zijn gisteren
De Iraakse regering heeft laten naar Turkije gevlucht. Het gaat om
weten documenten in handen te vier verslaggevers van het Ameri-
_HH|J hebben die de medeplichtigheid kaanse televisiestation ABC en
les° door het Iraakse regime. Veel regeringstroepen zich terug nadat van een of meer buitenlandse rege- journalisten van de Washington
vluchtelingen verwoordden
klachten van de rebellen dat de wes
terse landen niets ondernemen te
gen de artillerie- en helikopteraan-
vallen door het leger. "Waarom heb-
Post, the Guardian en the Observer.
Een journalist van CNN en een
ringen in de opstand zouden aanto
nen. Volgens de regeringskrant Al-
Joumhuriya zijn in de steden Erbril andere van Le Monde zijn over de
Volgens radio Teheran zijn Iraan- en Kirkuk "buitenlandse wapens, Hezil gezwommen naar Turkije. De
se rebellen vanuit Irak gisteren de uitrustingen en documenten gevon- twee zouden zijn overgestoken on
worden teruggeroepen.
Cuba besloo in 1977 een eenheid te spreken. Ook zouden commissies
militairen naai Congo te sturen, in
verband met ie "gevaren die de
Congolese revolutie bedreigden",
aldus het miniïterie.(IPS)
Rebellen gedood
Soldaten van de Westafrikaanse
staat Sierra Lecne zijn in het week
einde in het district Kailahun slaags
geraakt met Liberiaanse rebellen
die de grens tuisen de twee landen
waren overgestoken.
Volgens een militaire zegsman in
Sierra Leone verden minstens 19
volgelingen var de Liberiaanse re
bellenleider Chirles Taylor gedood;
aan Sierraleocnse zijde zouden
slechts enkele soldaten licht ge
wold zijn geraakt.(AP)
Sri Lanka
De regering vanSri Lanka heeft gis
teren in het door Tamils gedomi
neerde noordei en noordwesten
van het eiland voor onbepaalde tijd
een uitgaansverbod afgekondigd,
nadat de burgenorlog daar in de af
gelopen twee wiken weer is opge
laaid.
Aanslag mislukt
Terroristen heiben zondagavond
een mortiergraiaat afgeschoten
naar een luxe-h>tel in een buiten
wijk van Athent waar een Griekse
minister aan hetdiner zat. Het pro
jectiel raakte eei boom en ontplof
te, waardoor vai het hotel en een
nabijgelegen flatenkele ruiten wer
den vernield.
De politie vemoedt dat de aan
slag het werk ws van de linkse ter-
reurorganisatiel7 November.(AP)
Iran laat Erit vrij
De Britse zakennan Roger Cooper,
die sinds 1985 vegens vermeende
spionage in Irai gevangen zat, is
door de Iraanse lutoriteiten vrijge
laten. De BBC brichtte dat Cooper
(55) zich nu in Fnnkfurt bevindt en
in de loop van <b ochtend in Lon
den zou aankomn.
Cooper werd i. 1985 gearresteerd
omdat hij langeiin Iran was geble
ven dan zijn v»rblijfsvergunning
toeliet. Volgensde Iraanse autori
teiten is Cooperiadien in staat van
beschuldiging g6teld wegens spio
nage en daarvor door een recht
bank veroordeel.
bestaande uit ANC- en Inkatha-
functionarissen de naleving van de
wapenstilstand controleren die
Mandela en Buthelezi op 29 januari
in Durban hebben gesloten.
Dit akkoord hield nog geen dag vindt enigszins Tegemoet te komen
stand en sindsdien hebben naar aan toenemende kritiek, voorna-
schatting meer dan 300 mensen bij melijk uit de hoek van de media en
de machtstrijd tussen ANC en Inca- van wetenschappers, op de Ameri-
tha het leven verloren. kaanse weigering steun te verlenen
ben ze ons in de steek gelaten tegen grens met Iran overgestoken. De den". Namen van landen werden danks waarschuwingschoten van
Saddam?", was een vraag die veel mujahedin zouden na gevechten niet genoemd. Ook beschuldigde Turkse grenswachten,
westerse journalisten te horen kre
gen.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken deelde gisteren
mee dat deze week wordt gespro
ken met afgevaardigden van Kurdi
sche organisaties die in opstand zijn
gekomen. Een hoge functionaris zei
dat de gesprekken niet betekenen
dat een wijziging is gekomen in het
Amerikaanse standpunt.
Wel kan er uit worden opgemaakt
dat de regering-Bush het nodig
ABDALY (AP) - Irak houdt nog
steeds een stuk van Kuwayt be
zet. De Kuwaytse legerofficier
Nasser Al-Duwaila heeft deze be
schuldiging gisteren geuit.
Volgens de officier, die het be
vel voert over het zevende Ku
waytse Pantserbataljon, houdt
een groep van driehonderd Iraak
se militairen nog altijd een stukje
Kuwayts grondgebied ten zuiden
van de Iraakse havenstad Um
Qasr bezet. Hij zei dat hij de geal
lieerde strijdkrachten bij de be
ëindiging van de oorlogshande
lingen eind februari al had gewe
zen op het feit dat de Irakezen
niet uit dat gebied waren vertrok
ken. De geallieerde bevelhebbers
zouden hem te verstaan hebben
gegeven dat zij na het ingaan van
het staakt-het-vuren niet meer
aan nieuwe gevechten wilden be
ginnen.
De Kuwaytse officier heeft de
zaak aangekaart bij het geallieer
de opperbevel in Riyad en ver
trouwt erop dat die alsnog toe
stemming zal geven om de Irak
ezen uit het gebied te verdrijven.
"We zijn een klein landje en kun
nen niets van ons grondgebied
missen", aldus Al-Duwaila.
MOSKOU (GPD) In de Sovjetre
publiek Georgie heeft afgelopen
zondag de overgrote meerderheid
van de bevolking voor onafhanke
lijkheid gestemd. Volgens de eerste
schattingen haalden de voorstan
ders van onafhankelijkheid meer
dan 90 procent van de stemmen op
een referendum georganiseerd door
de Nationalistische Georgische re
gering.
De Georgische president Zviad
Gamsachoerdia wü nu. gesteund
door de referendumuitslag, met de
Sovjetleiding in Moskou gaan on
derhandelen over de onafhankelijk
heid van zijn republiek.
Ook de regio Abchazie waar Ge-
orgiers slechts 46 procent van be
volking uitmaken, stemde volgens
de eerste berichten in meerderheid
voor de Georgische onafhankelijk
heid. Die zal evenwel nog jaren op
zich kunnen laten wachten want
president Gorbatsjov wil proberen
om de eenheid van de Sovjetunie
zolang mogelijk te bewaren na het
voor hem gunstig verlopen Sovjet
referendum van 17 maart. Daaraan
heeft Georgie niet meegedaan, in
plaats daarvan organiseerde de Ge
orgische regering een eigen referen
dum.
Dit is niet zonder geweld verlo
pen. In de regio Zuid-Ossetie. waar
van de inwoners bij de Sovjetunie
willen blijven, vielen bij schietpar
tijen tussen nationalistische Geor-
giërs en Zuidossetiers minstens
vier doden en meerdere gewonden.
In de provincie-hoofdstad Sjinvalli
kon het referendum niet gehouden
worden. Elders liet de Georgische
militie het referendum toch door
gang vinden. Gisteravond werd in
de regio de uitzonderingstoestand
van kracht.
Topman gedood
van Pinochet
SANTIAGO (AFP/Rtr) - De Chi
leense senator Jaime Guzman Erra-
zuziz, een belangrijk medewerker
van oud-dictator generaal Augusto
Pinochet, is vandaag in een militair
ziekenhuis in Santiago overleden
aan de gevolgen van een aanslag die
gisteravond op hem is gepleegd.
Guzman werd door drie mannen
onder vuur genomen toen hij weg
reed van de katholieke universteit
waar hij een lezing had gegeven.
De 44-jarige senator was een be
langrijk ideoloog van de voormalige
militaire regering en een fanatiek
tegenstander van de socialistische
regering van Salvador Allende. Het
politieke optreden van Guzman
was omstreden mede omdat hij als
jurist een belangrijke rol heeft ge
speeld in het ontwerpen van de
grondwet van 1980 die was bedoeld
om generaal Pinochet aan de macht
te houden.
SAN SALVADOR - De afgelo
pen weken leek de vrede in het al
dik tien jaar door een burgeroorlog
verscheurde El Salvador dichterbij
te komen. Progressief links ver
overde voor het eerst een aantal ze
tels in het parlement. Binnen de
Verenigde Staten laaide de discus
sie over de hulpverlening aan het
Salvadoraanse leger opnieuw op.
En de guerrillabeweging FMLN
keerde zich publiekelijk af van het
marxisme en presenteerde een
reeks baanbrekende vredesvoor
stellen.
"De vrede is nog nooit zo dicht bij
geweest", zei vorige week minister
Oscar Santamaria. de leider van de
Salvadoraanse regeringsdelegatie
bij de moeizaam verlopende dia
loog met het FMLN. Ook Joaquin
Villalobos, de meest vooraanstaan
de guerrillaleider, toonde zich opti
mistisch over het bereiken van een
staakt-het-vuren.
Verschillen
Inmiddels is bijna alle hoop op een
vreedzame oplossing voor het Sal
vadoraanse conflict alweer vervlo
gen. In Mexico hebben beide partij
en de afgelopen dagen nog wel ge
praat, maar opnieuw is gebleken
dat de regering van president Alfre
do Cristiani en de rebellen op ver
schillende golflengten zitten.
Het voorstel van het FMLN
kwam erop neer dat er geen integra
le oplossing voor alle discussiepun
ten op tafel hoefde te liggen alvo- 'ZelflTlOOrd'
rens een staakt-het-vuren mogelijk
zou zijn. "Het enige dat we nu nog
eisen, zijn wijzigingen van de
Grondwet, hervorming binnen het
leger en een akkoord over het
staakt-het-vuren zelf', aldus Villa
lobos bij de presentatie van zijn
plannen in de Nicaraguaanse
hoofdstad Managua.
Volgens de Salvadoraanse
Grondwet kan deze alleen worden
gewijzigd indien twee opeenvolgen
de parlementen die amendementen
goedkeuren. Omdat het huidige
parlement nog tot eind april zitting
heeft, zou dit keer snel kunnen wor
den gehandeld. "Als we het eens
worden over de hervormingen kan
er vóór eind mei een staakt-het-vu-
ren zijn", aldus Villalobos.
worden gestuurd. Het leger gaan
dergelijke plannen veel te ver.
De discussie over een staakt-het-vu
ren is nóg moeilijker. "Wij willen
blijven in de gebieden waar we al
tijd zijn geweest", zei Villalobos vo-
Van de grondwethervormingen
zelf lijkt de regering-Cristiani niet
zo'n probleem te maken. Heel wat
delicater is de geeiste herstructure
ring van het Salvadoraanse leger.
Samen met de VN-bemiddelaars
heeft het FMLN een plan uitge
werkt om het doen en laten van ie
dere militair gedurende de afgelo
pen vijftien jaar te onderzoeken. Bij
de geringste twijfel over zijn respect
voor de mensenrechten, moet de
militair onmiddellijk met pensioen
rige week. Het inleveren van wa
pens, zoals de regering eist, noemt
hij "zelfmoord". "Onze wapens zijn
de enige garantie dat de door ons
geëiste hervormingen ook daadwer
kelijk worden uitgevoerd".
Villalobos stelt dat het FMLN be
reid is mee te doen aan bet politieke
spel, zodra alle garanties voor een
werkelijk democratisch verloop
daarvan aanwezig zijn. Maar bij de
parlementsverkiezingen van 10
maart hebben president Cristiani
en de zijnen opnieuw hun uiterste
best gedaan links te dwarsbomen.
Toen dat nog niet voldoende bleek,
werd ook nog fraude gepleegd bij
het tellen van de stemmen.
De officiële uitslagen hebben der
tien dagen op zich laten wachten.
De ultrarechtse Arena-partij is haar
absolute meerderheid kwijt, maar
tegelijkertijd krijgt de aan dezelfde
kant staande PCN-partij een zetel
meer in het parlement dan de linkse
Convergencia Democratica. Links
is op die manier van de derde plaats
afgehouden en komt daarom niet in
de Kiesraad. En dat maakt van de
organisatie van de presidentsver
kiezingen van 1994 weer een ultra
rechtse aangelegenheid.
Strijd
Die gang van zaken rechtvaardigt
de strijd van het FMLN. "Het is een
boodschap dat er voor progressief
links onder de huidige omstandig
heden geen ruimte is op het politie
ke toneel", aldus het commentaar
van Shafick Handal, de tweede man
achter Villalobos.
Voorlopig praten beide kampen
in El Salvador nog volkomen langs
elkaar heen. Ook de hoop dat wel
licht Washington de regering-Cris
tiani tot verdere concessies zou
dwingen, is inmiddels verdwenen.
Ondanks alle aanwijzingen van
fraude bij de laatste verkiezingen,
heeft president Bush besloten 75
miljoen gulden aan militaire hulp
vrij te maken. Dat bedrag was ge
blokkeerd vanwege alle schendin
gen van mensenrechten door het
Salvadoraanse leger.
Zoveel verschil
lende pullovers
in diverse des
sins cn tienlallen
kleuren
Normaal 89.95
