Leids duo 'Basterd'
wint S oimeveld-prij s
PODIUMBUK
Beeldje uit
rijksmuseum
ontvreemd
Saskia Viersen
'Ik kan niet dansen als 'n boom'
Kirov Ballet in Muziektheater
DINSDAG 2 APRIL 1991
PAGINA 29
Germaanse folklore
Alex d'Electrique speelt morgen
avond in het LVC aan de Bree-
straat Thomas Bemhards toneel
stuk Dramolette. In zeven korte
kluchten beschrijft hij het natio-
naal-socialisme als Germaanse
folklorewaarin een boerin, een
rechter of een politicus hun mond
niet kunnen opendoen zonder dat
er fascistische opmerkingen uit
rollen. De voorstelling begint om
21.30 uur.
Benauwende kledij
Vier vrouwen verblijven om
streeks 1900 in een kuuroord. Zij
zijn vastgesnoerd in hun corset-
ten en in de conventies van hun
tijd. Tijdens een 'Luchtbad' be
vrijden zij zich in de voorstelling
Mahlzeit van hun benauwende
kledij. Naakt in de natuur voelen
zij de vrijheid en gaan ze zich te
buiten aan amateuristische acts
en confessies. Woensdag 3 en don
derdag 4 april om 20.30 uur te
zien in het LAK-theater aan de
Cleveringaplaats in Leiden.
Een dikke kip
In Tripodia in Katwijk is op don
derdag 4 april om 14.00 uur het
poppentheater Een grote dikke
kip te zien van Camilla Koevoets,
voor kinderen van drie tot en met
vijf jaar. Twee konijntjes spelen
met een ei, totdat het opeens
breekt. Er komt een chocoladekui
kentje uit, dat een hele grote dikke
kip wil worden. Maar dat is wel
een beetje moeilijk als je van cho
cola bent.
Cordoba
De enige professionele solo-gita
rist van de Nederlandse flamen-
co-scene, Guy de Medano, geeft
donderdag 4 april een concert in
de Lexdse Schouwburg aan de
Oude Vest. Na zelfstudie perfec
tioneerde de in Leiden wonende
gitarist zijn stijl aan het conser
vatorium in Rotterdam en later in
het Spaanse Cordoba bij Paco Pe-
na. De Medaiïo speelt niet alleen
de oorspronkelijke negentiende
eeuwse flamenco op virtuoze wij
ze, maar weet ook weg met de rit
mische invloeden op de flamenco
uit Zuid-Amerika en uit de jazz.
Komische liedjes
Met haar eerste soloprogramma
'List Nu' manifesteerde Liesbeth
List zich al als all-round show
vrouw en in haar tweede pro
gramma, Solo II, diept zij de ver
schillendefacetten van haar werk
verder uit. Begeleid door Rob van
Dijk aan de vleugel brengt zij niet
alleen bestaande chansons, komi
sche liedjes en conférences, maar
ook nieuwe teksten van onder an
deren Freek de Jonge. Te zien op
vrijdag 5 april in de Leidse
Schouwburg aan de Oude Vest,
aanvang 20.15 uur.
Joodse Western
De Duits/Amerikaanse schrijver
en regisseur George Tabori heeft
het genre 'Joodse Western' be
dacht, Vorig jaar kwam Weis
man en Rotgesicbt uit, waarin
Tabori de strijd tussen de good
guys en de bad guys combineert
met de strijd tussen Goed en
Kwaad in de Bijbel. Hij behan
delt deze problematiek op eigen
wijze: humoristisch en vaak ab
surd. Theatergroep De Trust
speelt het stuk op vrijdag 5 en za
terdag 6 april om 20.30 uur in het
LAK-theater in Leiden.
Dario Fo
Toneelvereniging 'Louis Bouw
meester' voert op vrijdag 5 en za
terdag 6 april Dario Fo's stuk
Voor Engelen geen Automaten
op in De Kuip in Noordwijk. Aan
vang 20.00 uur.
Hersteld
Voor het eerst sinds jaren treden
de twee meesterviolisten Herman
Krebbers en Theo Olof weer sa
men op. Zij worden begeleid door
het Concertgebouw Kamerorkest
onder leiding van Charles de
Wolff Krebbers moest enkele ja
ren geleden na een ongeluk de
viool aan de wilgen hangen, maar
is inmiddels volledig hersteld.
Reeds 55 jaar geleden speelden
Krebbers en Olof al samen, zodat
de hereniging voor deze concer
tenreeks spectaculair genoemd
mag worden. Op zaterdag 6 april
worden werken van Marcello, J.S.
Bach, en A. Vivaldi ten gehore ge
bracht in de Leidse Schouwburg.
Aanvang 20.15 uur.
Het lichaam van Bart
Het Poppentheater van Hans
Schoen speelt op zaterdag 6 april
In 'Mahlzeit' bevrijden vrouwen zich van hun corsetten en van de be
nauwende moraal Omstreeks 1900. (foto Sonne Peper)
in de Muzenhof het kindertheater
De Buik van Bart. Bart is een
buikspreker die zijn goede hu
meur is kwijtgeraakt en dat is te
merken aan zijn gesprekken met
zijn buikspreekpop Evert. Een an
dere pop, Ernst, nodigt Evert uit
om een kijkje in de buik van Bart
te nemen. Een spannende speur
tocht door Ba ris lichaam brengt
uiteindelijk de oorzaak aan het
licht.
Onzichtbaar geweld
In Zwarte Kunst oefent een dic
tator, gespeeld door Helmert Wou
denberg, met behulp van onzicht
baar geweld de macht uit, zowel
over deze als gene wereld. Enkele
zwarte vrouwen weten uiteinde
lijk met grote moeite deze heerser,
die aan de Zwarte Zee woont, te
overwinnen. Woudenberg speelt
alle personages in zijn eentje,
overtuigd van zichzelf en van zijn
publiek in de Muzenhof in Leider
dorp. Te zien op zaterdag 6 april
om 20.15 uur.
Rode draad
Dansgroep KLIM (Kreatief, Le
vendig, Inspirerend, Markant)
brengt zondag 7 april om 15.00
uur een programma voor kinde
ren vanaf 7 jaar. Veranderlijk
heeft geen verhaal, maar wél een
rode draad. Spannende, enge,
leuke en rare dingen zorgen voor
een betoverende voorstelling,
waarin kinderen kennismaken
met allerlei aspecten van de dans,
zoals ritmes en tempi.
Hoogstandjes
Na een rustperiode van een klein
jaar, treedt Youp van 't Hek dins
dag 9 april op in de Leidse
Schouwburg met een geheel nieu
we theatershow. Steeds weer
vraag je je bij Van 't Hek af, waar
de grenzen van zijn verbale en as
sociatieve vermogens liggen. Als
je denkt dat dit toch wel zijn abso
lute top zal zijn, verbaast de caba
retier met een nieuw hoogstandje.
Van 't Hek maakt zijn opwach
ting om 20.15 uur.
Vuilnisemmers
In het Parktheater in Alphen aan
den Rijn is woensdag 3 april het
dans- en bewegingstheater Stich
ting U-Z te zien, dat voor kinde
ren vanaf acht jaar de ix>orstel-
ling Close-Vp zal brengen. Twee
danseressen, één drummer en vijf
tien stalen trui In is emmers zorgen
voor een zeer ritmisch en energiek
gebeuren, waar geen woord aan
te pas komt. Aanvang 14.30 uur.
AMSTERDAM (GPD) - In het
Rgksmuseum in Amsterdam is gis
termiddag een houten beeldje uit de
zeventiende eeuw gestolen. Het
beeldje, ongeveer 25 centimeter
hoog, zat als ornament op een zoge
naamde Parijse kast uit 1650.
Een bezoeker zag dat iemand het
ornament van de kast brak en waar
schuwde vervolgens een suppoost
Die schakelde op zgn beurt de be
veiligingsdienst in, waarna de in
gangen van het museum werden af
gesloten.
Volgens een woordvoerster van
de gemeentepolitie waren op het
moment van de diefstal zo'n 2200
mensen in het Rijksmuseum aan
wezig. Pas nadat de bezoekers ge
fouilleerd waren, mochten ze naar
buiten. Het hele museum werd
doorzocht maar het beeldje werd
niet gevonden. De waarde van het
ornament is niet bekend.
De gisteren in New York overleden Martha Graham wordt op deze archieffoto omringd door Elizabeth Taylor ~|\T aJ r% r>l
links) en Liza Minelli. «ot® anp> WlIlL 11 ftUOIlclcU.
Danseres en choreografe Martha Graham (96) overleden VioolconCOUTS
DEN HAAG (ANP) - Martha
Graham is gisteren op 96-jarige leef
tijd overleden. Zij heeft een rol van
grote betekenis gespeeld in de we
reld van de dans. De fragiele, legen
darische danseres, die zich ontwik
kelde tot een groot pedagoge, cho
reografe en vernieuwer, leefde
sinds 1970 teruggetrokken in New
York. Zij hield echter nog steeds
een sterke band met het naar haar
genoemde dansgezelschap, de
Martha Graham Centre of Contem
porary Dance. Zij was onbetwist
een van de grootsten in de dansge-
schiedenis, geniaal choreografe en
de grondlegster van de Graham-
techniek, het door haar ontworpen
bewegingssysteem dat even kJas-
siek is geworden als de academi
sche ballettechniek. Zij schiep een
indrukwekkende reeks van 161 bal
letten.
Martha Graham was een intens le
vende, bruisende persoonlijkheid
met een volkomen eigen visie op al
les wat met de dans heeft te maken.
Met de bus naar
'Maria Stuart'
LEIDEN - Het Nationale Toneel
speelt op zaterdag 6 april in de Ko
ninklijke Schouwburg in Den Haag
'Maria Stuart', het beroemde toneel
stuk van Friedrich Schiller. De
Leidse Volksuniversiteit-K&O ver
zorgt, speciaal voor deze voorstel
ling, voor de inwoners van Leiden
gratis busvervoer naar Den Haag en
terug.
In 'Maria Stuart' leveren twee En
gelse koninginnen, Elisabeth I (An-
ne-Wil Blankers) en Maria Stuart
(Will van Kralingen) een schokken
de strijd tussen gevoel en verstand.
Het toneelstuk, dat wordt geregis
seerd door Hans Croiset, gaat om de
vraag, of het beter is om te leven
met een belast geweten, of om te
sterven in geestelijke vrijheid.
"Om je in welke taal ook uit te druk
ken heb je een vocabulaire en enige
achtergrond nodig. Velen zijn te
genwoordig niet bereid dat te er
kennen. Zij gebruiken de dans als
ontsnappingsmogelijkheid. Dat is
de dans niet. het is een mogelijk
heid om jezelf te verwezenlijken",
verklaarde zij eens in een interview
met de New York Times.
Graham heeft hard moeten vech
ten voor de erkenning die later haar
deel werd. In de jaren dertig fron
sten critici de wenkbrauwen toen
zij kennis maakten met haar ver
nieuwingen. "Zij waren gewend
aan 'aardige' dansen", vertelde
Martha Graham toen. "Maar ik ben
geen boom en kan niet dansen als
een boom. Ik ben geen wolk en ik
kan niet dansen als een wolk".
In de stijl die Martha Graham ty
peerde ging haar dans samen met
toneeltechniek. In de jaren dertig
bestond er een scherp onderscheid
tussen de dansvormen van het to
neel en het ballet, dat voor het me
rendeel nog klassiek was georiën
teerd. Martha Graham was één van
de pioniers die hebben bijgedragen
tot het overbruggen van deze kloof.
Zij werkte samen met de Russische
choreograaf George Balanchine bij
de produktie van 'Episodes', een
ballet in twee delen op muziek van
Anton Webern.
Psychodrama
Martha trad naar voren toen Sig-
mund Freud een grote culturele
held was. Gedeeltelijk als resultaat
van zijn invloed ontwikkelde zij een
symboliek die in de plaats van de
traditionele balletverhaaltjes van
jongen-ontmoet-meisje en jongen-
gooit-meisje-in-de-lucht, een onein
dige reeks van gevoelens en erva
ringen stelde. Zij werd de pleitbe
zorgster van het gedanste psycho
drama, geïnspireerd door de freu
diaanse psychoanalyse.
Zelf omschreef zij haar methode
voor het creëren van dansen als
volgt: "Ik bouw de dans op uit be
wegingen die gebaseerd zijn op
ideeen en beelden, in het bijzonder
beelden uit de kindertijd. Ik pro
beer waar te nemen. Zoals kinderen
die spelen, intensief spelen".
Martha Grahams eerste choreo
grafieën waren soli, met het rouw
beklag 'Lamentation' (1930) als een
van de beroemdste. Haar eerste
groepsdans was 'Heretic' (1929)
toen zij haar eerste echte gezel
schap, 'Dance Group', formeerde.
De groep bleef in stand tot 1940.
Toen zij zich in 1970 terugtrok, zei
Martha Graham: "Het is hard voor
me dat ik niet meer dansen kan,
maar mijn lichaam gehoorzaamt
niet meer aan mijn wil".
AMSTERDAM (ANP) - Saskia Vier-
sen heeft zaterdagavond het der
tiende Nationaal Vioolconcours ge
wonnen dat gehouden werd m het
Concertgebouw te Amsterdam. Als
tweede eindigde Berent Korfker en
als derde Armand Goudcr de Beau
regard. Aan de prijzen zijn geldbe
dragen verbonden van respectieve
lijk 20.000. 12.000 en 8.000 gulden.
Viersen won de eerste prgs met
haar vertolking van Ravels „Tziga
ne" en Mozarts Vioolconcert in A
grote terts. KV 219. Saskia Viersen
werd in 1970 in Den Haag geboren
en studeert aan het Sweelinck Con
servatorium te Amsterdam.
Na afloop van het concours werd
aan Malik Schrab Uduman de Eu
ropese Optiebeurs-prgs 1991 uitge
reikt voor zgn winnende compostie
'Lines, Metamorphoses'.
AMSTERDAM (ANP) - Het Muziek
theater in Amsterdam heeft het we
reldberoemde Kirov Ballet uit Le
ningrad weten te contracteren voor
het seizoen 1991/1992. Het Russi
sche gezelschap zal twee klassieke
balletten presenteren: 'Het Zwa-
nenmeer' en Le Corsaire'. De voor
stellingen zgn op 6, 8. 9 en 11 mei
1992. Het is voor eerst in twintig jaar
dat het Kirov Ballet weer in Neder
land is te zien, aldus Het Muziekthe
ater.
Uit Japan komt de groep Sankaï
Juku. Het gezelschap geeft drie
maal de Butoh-voorstelhng
'Unetsu' uit 1986. Butoh breekt met
zowel de klassieke Japanse dans en
CHORUS LINE - In het Circus
theater in Scheveningen zal op vrg-
dag 12, zaterdag 13 en zondag 14
april de musical 'A Chorus Line'
van Michael Bennett te zien zgn.
Voor de voorstelling van vrgdag
12 april, die om 20.30 uur begint,
worden bij het K&O-Uitbureau aan
de Oude Vest 45 in Leiden tot 5 april
plaatsbewijzen verkocht Het Uit
bureau is dagelgks tgdens kantoor
uren te bereiken op tel. 141 141.
het theater als met de westerse klas
sieke vormen. De uitvoeringen zgn
op 13, 15 en 16 november.
Frankrijk is vertegenwoordigd
met twee groepen, de Compagnie
D.C.A. van choreograaf Philippe
Decauflé en de Compagnie Philip
pe Genty. Compagnie D C A.
brengt op 10 en 11 maart Triton',
een circusachtige voorstelling die
vorig jaar op het Festival van Avig
non in première ging. De theater-
produktie van Philippe Genty heeft
nog geen titel.
Uit de Verenigde Staten komt het
lichte absurdisme van The Parsons
Dance Company. Het gezelschap
geeft drie voorstellingen: op 13, 14
en 16 mei 1992. De Belgische cho
reografe Anne Teresa de Keersmae-
ker komt met 'Achterland'
Het Nederlands Dans Theater is
'natuurlijk' ook weer present. Het
gezelschap presenteert zeven ver
schillende programma's. Tenslotte
is Het Muziektheater de organisatie
toevertrouwd van het Balletgala
1991 van de Stichting Dansersfonds
'79. Dit tweejaarlijks balletevene
ment vindt plaats op 11 november.
AMSTERDAM - Het Leid-
se duo 'Basterd' heeft de
Wim Sonneveld-prijs ge
wonnen. Onno Innemee en
Bart Leijnse (samen het duo
'Basterd') kregen die officië
le erkenning ter afsluiting
van het concours tijdens het
Amsterdams Kleinkunstfes-
tival van de jury die dit jaar
bestond uit: Hetty Heijting,
Frans Kotterer, Kick van der
Veer en voorzitter Ruut
Weissman. Tevens ging de
publieksprijs naar dit duo
dat hiermee optimaal scoor
de.
De festivalervaring van jurist Leijn
se en automatiseringsdeskundige
Innemee is dan ook groot. In 1988
namen ze (in andere formatie) deel
aan het Camerettenfestival; wel een
finaleplaats toen, maar geen prijs.
Vorig jaar deden ze mee aan het
Leids Gabaret Festival; wederom
vielen ze buiten de prijzen. En nu is
het dus met jury- en publieksprijs
voor honderd procent raak.
Dat lijkt de nieuwe trend te wor
den: wie in het cabaretwereldje wil
opvallen en zo mogelijk een duurza
me plaats wil veroveren, zal tenmin
ste aan een paar festivals moeten
deelnemen. De festivals in onder
meer Rotterdam, Leiden, Amster
dam en Groningen zijn derhalve
niet meer eikaars concurrenten,
maar lijken veeleer te fungeren als
eikaars 'vooropleiding'.
Hoe het ook zij, 'Basterd' was tij
dens het concours om de Wim Sop-
neveld-prijs uitstekend op dreef.
Vorig jaar in Leiden hoorde het pro
gramma grotendeels nog thuis in de
categorie studentensociëteitshu
mor, en was meligheid nog heel
vaak troef. Met de timing zit het nu
vrijwel altijd goed, zodat de licht ab
surde en vaak ook morbide humor
van de beide heren goed aanslaat.
Zelfs de quasi-diepzinnigheid van
de openingszinnen ('Waar is de
grens/Wat is de schreef...?') wordt
meteen al goed opgepikt. Kleine
Onno als de raskomediant en grote
Bart in de rol van aangever voldoen
als duo aan bijna klassieke wetma
tigheden. Vooral Onno Innemee
heeft zijn onmiskenbaar komische
uitstraling ontwikkeld, en hij krijgt
daarbij van zijn collega op toneel al
le ruimte. De jury-woord voerder
sprak zelfs van 'weergaloos komi
sche momenten' en zal daarmee ze
ker ook gedoeld hebben op de wilde
slotact, waar beiden - natuurlijk met
de 'Bolero' als opzwepende achter
grondmuziek - met condooms, folie,
handschoenen, petten en heel veel
'vanillevlasperma' een absurde va
riant op veilig vrijen ten beste ge-
Voor het duo is het nu definitief
afgelopen met het festivalcircus, de
beide heren zullen moeten gaan
waarmaken dat de aanhouder uit
eindelijk terecht heeft gewonnen.
Ze zijn er nog lang niet. Hun succes
volle optreden duurde ruim dertig
minuten, waarbij ze bovendien re
gelmatig teruggrepen naar materi
aal dat ze vorig jaar ook al in Leiden
hebben laten zien. Er moet dus nog
het nodige nieuwe materiaal bij ko
men om een avondvullend pro
gramma te kunnen samenstellen.
De beide andere finalisten waren
solisten. Mare Linssen vertelt uitge
breid over de verdwijning van zijn
vriendin Linda, en Ron Boszhard
kruipt in de huid van fictieve fami
lieleden om de eenzaamheid ('want
eenzaamheid leidt tot waanzin') te
doorbreken. Beiden zetten min of
meer geloofwaardige typetjes neer
die in verhalen en/of liedjes tot ui
ting brengen dat ze geen of nauwe
lijks succes bij de vrouwen hebben.
Een beetje zelfspot, soms wat al te
gemakkelijke humor en een enkel
'mooi' kwetsbaar nummer levert
dat allemaal zeker op, maar al met al
niet voldoende om twee maal een
half uur echt overtuigend te vullen.
WIJNAND ZEILSTRA
PARIJS - Dansers van de Parijse Opera repeteren een scène uit 'Nijinska
Nijinski'. Het ballet is uit werken van Nijinski samengesteld door diens
zuster, terwijl het door zijn nicht wordt geregisseerd. Het programma is
van 3 tot en met 13 april in het Palais Garnier in Parijs te zien. (Foto ap>
Matthaus Passion
Dinsdagavond werd in de Stadsge
hoorzaal in Leiden door de Chr.
Oratoriumvereniging Ex Animo
met orkest, solisten en jongenskoor
de beroemde Matthaus Passion van
J.S. Bach uitgevoerd. Deze uitvoe
ring werd naar mijn mening in een
veel te hoog tempo afgejakkerd. De
Evangelist kreeg amper de tijd om
adem te halen. Het slotkoor 'Wir set
zen uns in Tranen nieder' leek wel
op een Ode an die Freude. Fortissi
mo en voor passiemuziek weinig
stichtelijk.
Het is alles weer gewoonte gewor
den en naaperij. Het publiek ging
wel bijzonder slecht gekleed en van
enige allure was nauwelijks sprake.
Aan de koffietafel waar ik zat, moest
ik gedogen dat door een bezoekster
en passant een sinaasappeltje werd
veroberd. Die dacht zeker aan Lei-
dens ontzet.
Mijn gezelschap eveneens ontzet.
Hoe vulgair...!
Kom Leidenaars! Bezoek eens
Wenen en dan zullen jullie tot de
ontdekking komen hoede gardero
be en het gedrag van concertbezoe
kers moeten zijn.
De Stadsgehoorzaal is van binnen
beslist aan een opknapbeurt toe.
Gezien de wanstaltige gebouwen
die overal in Leiden worden neerge
smeten, houd ik mijn hart vast
E. Hak, Oud Wassenaarseweg 14,
Wassenaar.
