Albanese premier is voorstander coalitie GOEDHART ^^BOUWHUIS Kans op vrede in Noord- Ierland vrijwel uitgesloten Joegoslavische premier moet weg' Misschien hebben We een Nogal aparte Stijl van Adviseren. Onderzoek na bloedbad Zuid-Afrika Samenwerking beste oplossing voor het land' Kritiek op forse daling van prijzen in Suriname Tyminsld kruisigde medewerker SieMatic DONDERDAG 28 MAART 1991 JOHANNESBURG (AP) - Het hoofd van de Zuidafrikaanse poli tie, generaal Johan van der Merwe, heeft een onderzoek gelast naar een bloedbad in het zwarte woonoord Alexandra bij Johannesburg. Daar werd gistermorgen een groep men sen aangevallen die een wake hield bij een dode. Bij de overval door een met automatische geweren en mes sen gewapende bende vielen vijf tien doden en achttien gewonden. Het onderzoek wordt geleid door een commissie van vijf blanke en vijf zwarte officieren. Politiecom- mandanten zeiden dat de politie voor de overval was gewaarschuwd. Agenten waren naar het huis ge gaan waar de dodenwake werd ge houden, maar zij vertrokken weer nadat de aanwezigen hadden ge zegd dat bescherming niet nodig was. Kort daarna werd de overval De dodenwake werd gehouden bij het lijk van een lid van de stu dentenorganisatie Cosas. De stu dent kwam om in de sectarische strijd die al enkele weken in Alexandra woedt. Politie en oogge tuigen verklaarden dat plotseling een bestelauto verscheen, met zes zwarte mannen die eisten tot het huis te worden toegelaten. Toen de toegang werd geweigerd, begonnen zij met AK-47 machinegeweren en pistolen te schieten en met kapmes sen op de mensen in te slaan. Popo Molefe van het Afrikaans Nationaal Congres beschuldigde de politie ervan zich uit de omgeving van het huis te hebben teruggetrok ken om de overvallers vrij spel te geven. "Zij doen dit om ruimte te maken voor bloedbaden zoals nu". ANC-leider Nelson Mandela heeft naar aanleiding van het bloedbad een reis naar Lesotho, die hij van daag wilde maken, uitgesteld. De Anglicaanse aartsbisschop Des- mond Tutu riep op tot een einde aan het geweld en zei dat het er op lijkt alsof de zwarte gemeenschap alle respect voor het leven heeft verlo- Sommige aanwezigen bij de do denwake zeiden dat de overvallers Zulu spraken. Pinochet wijst rapport van hand SANTIAGO (AP) Oud-president Augusto Pinochet van Chili heeft gisteren een rapport over wijdver breide schending van mensenrech ten onder zijn bewind van de hand gewezen. Pinochet deed dat in zijn hoedanigheid van bevelhebber van het leger, een functie die hij heeft behouden toen hij een jaar geleden werd opgevolgd door Patricio Ayl- Ook de bevelhebber van de mari ne, Jorge Martinez, heeft het rap port afgewezen. Daarin staat onder meer dat 2115 mensen door "agen ten van de staat" zijn vermoord na dat het leger in 1973 op géwelddadi- ge wijze een einde had gemaakt aan het bewind van de gekozen presi dent Salvador Allende. "Het Chileense leger ziet zeker geen reden zich te verontschuldi gen", zei Pinochet. Evenals Marti nez merkte Pinochet op dat de com missie geen rekening had gehouden met de toestand die volgens hen in het land heerste op het moment van de staatsgreep. "Extremisten" heb ben in hun visie de militairen in een burgeroorlog gesleept. Kwik De regering van Spanje heeft onder valse voorwendselen en in strijd met Europese wetgeving 11.000 ton met kwik verontreinigd afval inge zameld en begraven op het terrein van een kwikertsmijn in het Spaan se Almadén. Het afval werd in de ja ren tachtig geleverd door 25 bedrij ven uit de hele wereld, waaronder twee bedrijven in Nederland. Dat staat in een vandaag gepubliceerd rapport van de Spaanse afdeling van de internationale milieu-organi satie Greenpeace.(GPD) Gijzelaars Enkele buitenlandse gijzelaars in Libanon zullen voor Pasen worden vrijgelaten, zo heeft de Libanese krant An-Nahar gisteren gemeld. Verleden week bracht de Ameri kaanse minister van buitenlandse zaken Baker een bezoek aan Syrië, de belangrijkste machtsfactor in Li banon, waardoor een nieuwe ge ruchtenstroom ontstond over de ophanden zijnde vrijlating van de 13 gijzelaars.!AP) Golf De Lybische leider Muammar al- Gaddafi heeft Washington vandaag gewaarschuwd voor meer geweld in de Golf als het Golfstaatje Bahrayn de Verenigde Staten toestemming geeft een permanente Amerikaanse vooruitgeschoven commandopost op te zetten. Dat heeft het Lybische persbureau JANA bericht. "Er zal geen veiligheid in deze regio komen en de regeringsleiders die hierin toestemmen zullen spijt krijgen van deze stap", aldus de Lybische lei- der.(Rtr) Drugsjacht In Puerto Rico zijn plaatselijke en federale autoriteiten gisteren voor de derde maal in twee weken in ac tie gekomen tegen handelaren in verdovende middelen. Bij een actie in het westelijk deel van het Carai- bische eiland werd 217 kilo in beslag genomen en werden gen personen gearresteerd. TIRANA (AFP) De Albanese premier Fatos Nano heeft gisteren tijdens een persconfe rentie in Tirana verklaard na de komende parlementsverkiezingen van zondag een coalitie te willen met de oppositie. "Dat zou de beste oplossing zijn", zei de premier. Hij is ervan overtuigd dat zeker één oppositiepartij toetreedt tot de regering als de communisten de verkiezingen winnen. Duidelijk op zijn gemak antwoord- waarvan er al 3500 zijn a Kruisiging als protest MANILA - Aanhangers van links op de Filipijnen de den gisteren de kruisiging van Christus na, in hun ogen verge lijkbaar met de behandeling van de armen door de Filipijn- se regering. On geveer 4000 er gisteren deel aan een protest demonstratie die in het bijzon der tot doel had het presidentiele decreet van de voormalige pre sident Ferdi nand Marcos op te heffen waarin staat dat kra ken een misdrijf iS. (foto EPA) de Nano in het Engels, Frans en Ita- wijl slechts 700 personen de partij liaans op het spervu van de journalisten. Hij weig€ een voorspelling te doen over he sultaat van de verkiezingen aanstaande zondag. hebben verlaten", aldus de i Het Joegoslavische persbureau Tanjug meldde gisteren dat de Al banese autoriteiten een verkie- ngsbijeenkomst van de Democra- Zij die president Ramiz Alia tlsche Partij, de belangrijkste oppo- Na overeenkomst Servië en Kroatië BELGRADO (AP) De Joegosla vische premier Ante Markovic, die met marktgerichte hervormingen getracht heeft de economie van zijn land weer op orde te brengen, zal het veld moeten ruimen. Althans, dat hebben de leiders van de twee rivaliserende republieken met elka- qar afgesproken. De in Belgrado verschijnende krant Borba heeft dat gisteren bericht. Volgens Borba heeft de Kroati sche president Franjo Tudjman toe gegeven aan de eis van zijn Servi sche tegenstrever Slobodan Milose vic dat Markovic vervangen moet worden. De krant vermeldde niet uit welke bron haar informatie stamde, maar Stipe Mesic, de Kroatische vertegenwoordiger in het collectieve presidentschap, be vestigde dat de positie van Marko vic onder druk stond. "Ik weet niet of hij het tot 15 mei zal volhouden". De communistische machtheb bers in Servië zijn tegen de op terse leest geschoeide economische hervormingen van Markovic, om dat zij bang zijn hun controle over de staatsondernemingen te verlie zen. Volgens Borba heeft Tudjman met het vertrek van Markovic inge stemd om de vrije hand te hebben tegen een rebellie van etnische Ser viërs in zijn republiek. Bovendien verzetten Kroatië en Slovenië zich tegen de pogingen van Markovic om Joegoslavië als een hechte fede ratie bijeen te houden; zij voelen veel meer voor een los verbond van soevereine staten of zelfs afschei ding van de rest van Joegoslavië. Burgeroorlog Het gevaar van een burgeroorlog in Joegoslavië lijkt inmiddels gewe ken. Vandaag komen de leiders van deelrepublieken bijeen >- Mesic, de Kroatische vertegenwoor- In het centrum v diger in het collectieve staatspresi- ben gisteren ongeve snel zien vertrekken, zullen moeten wachten", merkte Nano op. Hij wees daarbij op de procedure die moet worden gevolgd als de op positie wint. Eerst moet dan een nieuw parlement worden gevormd, vervolgens moet een nieuwe grond wet worden opgesteld. Pas daarna zal een nieuw staatshoofd kunnen worden gekozen. Nano sloot uit dat bij een zege voor de oppositie de mi litairen zullen ingrijpen om het soci alisme te verdedigen. De premier ontkende dat duizen den Albanezen onlangs hun par- tijkaarten hebben teruggegeven, ste levensbehoeften drast.sch v zoals oppositiekringen hebben ge meld. "De communistische partij _.likpr oniiö0iip pn heeft 130.000 leden. De afgelopen J drie maanden hebben we 5000 ver- schoonmaakmiddelen, worden der- zoeken tot lidmaatschap gekregen '°t vijftig procent goedkoper. De 5 regering heeft ook luxe levensmid- delen laten gedroogde bokking en zout vlees. Politici van het verdreven Front voor Democratie en Ontwikkeling hebben het interim-kabinet al van verspilling beschuldigd. VHP-voor- zitter Lachmon en vakbondsleider Derby wezen erop dat de rekening moet worden betaald door de vol gende regering, die hoogstwaar schijnlijk weer door het Front wordt gevormd. Vice-president Wijdenbosch zegt dat hij ondanks de spectaculaire sitiegroepering. hebben verboden. De partij wilde morgen een mani festatie in het centrum van Tirana houden. Volgens de politie zouden "plaats en datum" van de bijeen komst aanleiding kunnen zijn voor verstoring van de orde en rust die het democratisch proces in het land in het gevaar kan brengen. nenlandse zaken die een principe- akkoord hadden afgesloten dat de overheid minstens 100 miljoen per jaar zal kosten. Wijdenbosch zei on aangenaam verrast te zijn door de AnHrJftKf ambtelijke onderhandelaars, poimnnr vakbeweging is de laatste ja ren "over halve procenten" blijven onderhandelen, ondanks enorme prijsstijgingen van importgoede ren. Het kader was beducht voor vergroting van de inflatie en de daarbij behorende loomprgssp,- raai. Bij het aantreden van de Front- regering in '87 werd ook door de vakbonden veel verwacht van het effect dat de hervatting van de ont wikkelingshulp zou hebben op de Tsongas neemt het op tegen Bush - het aftreden koord op tafel hebben over de toe- nistische bewind in de Joegoslavi sche republiek Serv zetten van de partijcontrole reeks bijeenkom- media. "Servie wil geen bolsjewis me Servië wil democratie", zei op positieleider Vuk Draskovic tegen de betogers. De demonstratie, georganiseerd reedzaam gedemonstreerd uai ng onaanxs ae specwcuiaire - et aftreden van het commu- prijsverlagingen binnen de begro- WASHINGTON (DPA) - komstige staatkundige opzet het land. De basis daarv den gelegd sten, waarvan die in de Kroatische havenstad Split de eerste is. Mesic zei dat in Split slechts twee mogelijkheden ter discussie zullen door de belangrijkste verenigde op staan: een losser staatsverband of positiepartijen in Servië, viel ting blijft". Zijn regering heeft be- 'her stop- S«f"d dat de k.osten Tsongas stelt zich namens de De mocraten kandidaat voor de presi dentschap van de Verenigde Sta- regelmatige vensmiddelen hoopt markt te overspoelen", waardoor tende eten dat hij het bij de verkiezingen 1992 wil opnemen tegen de zit- president George Bush. volledige ontbinding van de huidi ge federatie. "Over de federale optie wordt niet meer gesproken", zei Mesic. De Servische leider Milosevic is ook bij het overleg aanwezig. Zijn positie lijkt door de crisis echter aanzienlijk te zijn verzwakt, nadat de legertop duidelijk maakte niet in met de vijftigste verjaardag van een terechtkomen spontane opstand van Serviërs na Volgens Wijdenbosch is de prijs de ondertekening van een akkoord verlaging geen verkiezingsstunt en dat Joegoslavië met nazi-Duitsland 's het mogelijk dit prijspeil ook na verbond. De betogers riepen leuzen de verkiezingen van 25 mei te hand- tegen de Servische president Slo- haven. Zijn regering wil de ambte- hamsterpraktijken uitblijven en de Tsongas kondigde gisteren in Bos goederen niet op de zwarte markt ton aan dat hij volgende maand zijn bodan Milosevic zijn Split overleg staatkundige crisis. Volgens Stipe de te willen gaan op zijn verzoek zoals "Slobo, Saddam" en "Rooie bende". In het stadscentrum wi dit keer weinig politie zichtbaar, i tegenstelling tot demonstraties ee der deze maand. regering narenbonden de wind uit de zeilen kandidatuur officieel zal bekend maken. Tsongas moest in 1985 zijn sena- torspost om gezondheidsredenen opgeven. De 50-jarige Democraat staat bekend om zijn liberale opvat tingen. Collegapolitici omschnjve De bonden staan op het Tsongas als een technocraat. Hij i genheid gebracht door topfunctio- jaar geleden i het ministerie van bin- derlaag tegen Bush. WARSCHAU (AP) - Stanislaw Tyminski, die vorig jaar decem ber de Poolse presidentsverkie zingen verloor van Lech Walesa, heeft zijn adviseur Roman Sam- sel gekruisigd om hem te zuive ren van het communisme. Dat zegt Samsel in zijn boek 'Alles over Stan Tyminski'. Het voorval had plaats op 1 mei 1990 op de boerderij van TVmins- ki bij Toronto waar Samsel met touwen aan een kruis werd ge bonden. Samsel zegt in zijn boek dat Tyminski hem uiteindelijk zelf heeft vastgebonden, nadat geen van de omstanders daartoe bereid bleek. De adviseur zei dat hij bang was geweest maar Tyminski niet had willen teleurstellen. Samsel wilde bevrijd worden om de gunst van Tyminski te winnen. Samsel zei dat hij vandaag de dag nog de heilzame werking van het ritueel ondervindt. van koken en uw stijlgevoel Ons eerste ge sprek gaat vooral over koken en stijl Want uw nieuwe keuken moet een handige werkplek zijn, a/gestemd op uw manier Hoorn 126a (t.o. Avifauna), Alphen a/d Rijn, tel, 01720-22100 Openingstijden 8 30-12,30,13.30-17 30, vrijdag tot 21.00 uur, zaterdag 10.00-16.00 uur SieMatic maakt keu kens m 14 prijsklassen Het 180 pagina 's dikke SieMatic keukenideeenboek krijgt u gratis 't Liefst een SieMatic. BELFAST 'Een kans op vrede', zo luidde het commentaar in The Ti mes. 'Een teken van hoop', meende een andere Britse krant. In het La gerhuis waren er felicitaties voor de minister die het wonder had vol bracht. Maar in Noord-Ierland zelf over heerst de scepsis. Deze week ver klaarden de protestantse partijen zich bereid met de katholieke SDLP en de Ierse regering de toe komst van hun 'Ulster' te bepraten. De kans dat de gesprekken ook tot een overeenkomst leiden, wordt ge ring geacht. Erger is nog dat zelfs zo n overeenkomst geen .eind kan maken aan het terrorisme. De Sinn Fein (de politieke partij van de IRA) neemt niet aan de onderhandelin gen deel. "Als het mislukt en het wordt burgeroorlog in Ulster, komen wij allemaal naar Nederland", zei dok ter Christopher MacGimpsey van de protestantse Ulster Unionist Party in een opwelling van pessi misme. Zijn partij is bereid aan de onderhandelingstafel aan te schui ven, maar met minder dan een knie val van de regering in Dublin zal zij geen genoegen nemen. "De Ierse Republiek zal zijn Grondwet moe ten veranderen", aldus MacGimp sey. "Anders zal er geen overeen komst mogelijk zijn". Ulster In de artikelen 2 en 3 van haar Grondwet eist de Ierse Republiek nog altijd het stukje land op dat in Londen 'de provincie Ulster' wordt genoemd. Tijdens de onderhande lingen zal de Britse regering, die ook aan de tafel zit. Dublin vragen deze artikelen te laten vallen. Maar, zo werd op het ministerie voor Noord-Ierland in het Stormont-kas- teel te Belfast toegegeven, de Brit ten hebben de Ieren eigenlijk niets te bieden in ruil voor: Hoewel de Britse regering de aan staande besprekingen als een door braak beschouwt, zou het zeer wel bu die besprekingen kunnen blij ven. "Wij denken dat er hooguit een kans van één op twee is dat de on derhandelingen ergens 'toe leiden", zei een hoge ambtenaar in het Stor- mont-kasteel. Noord-Ierland kreeg in 1922, een jaar na zijn ontstaan, een eigen par lement. Decennia lang was de pro vincie een vergeten uithoek van het Verenigd Koninkrijk, waar in alle rust de katholieke minderheid kon worden gediscrimineerd. Maar in de jaren '60 begonnen de katholieken zich te roeren. Er ont stond een beweging die gelijke rechten op werk. onderwijs en huis vesting eiste. Hun marsen werden gewelddadiger toen zij met hun ver langens vergeefs aanklopten bij het Stormont-kasteel. destijds de zetel van het Noordierse parlement. In 1969 moesten extra Britse troepen naar de provincie worden gestuurd om het geweld te smoren. Drie jaar later werd het Ierse parlement op geheven en werd de provincie on der rechtstreeks bestuur van Lon den geplaatst. IRA Anno 1991, bijna achttien jaar later. oefent de regering in Londen nog al tijd de voogdij uit over de roerige provincie. De IRA is springlevend en heeft de protestanten geïnspi reerd tot de vorming van een soort gelijke paramilitaire militie Lokale politici, van beider geloof, zijn ge- frustreerd omdat zij geen zeggen schap hebben over hun eigen pro vincie. Hun carrières eindigen ge woonlijk in de gemeenteraad. Het besef dat Noord-Ierland niet voor de eeuwigheid vanuit Londen kan worden bestuurd, als ware het Yorkshire, was ook tot de pro testanten doorgedrongen. Al wat nodig was om de politici aan de tafel te krijgen, was een man die het ver trouwen van alle partijen in Ulster genoot. Die man stond twee jaar ge leden op in de persoon van Peter Brooke, de minister voor Noord- Ierland. Brooke, alom geprezen.om zijn engelengeduld, slaagde erin bij de protestanten het ijs te breken. "Brooke is de eerste minister sinds vnfiu n jaar die ons vertrouwen heeft", zei dr. MacGimpsey van de Ulster Unionist Party, een groepe ring die zestig procent van de pro testanten vertegenwoordigt Voor M r riada 1975 zullen de twee protestantse partijen, die van Ja mes Molyneaux en die van Ian Pais ley, volgende maand met de lokale katholieken aan de tafel zitten. Maar door het ministerie voor Noord-Ierland werd gisteren tot voorzichtigheid gemaand. "We zijn nu even ver als in 1975", zei de amb tenaar. Onverzettelijk In het verleden zyn Britse pogingen om de partijen in de provincie tot el kaar te brengen, stukgelopen op de protestantse onverzettelijkheid. "Het staat voor ons vast dat de pro testanten een deel van hun macht moeten afstaan", aldus de topamb tenaar. "Als zij de macht niet willen delen, is een overeenkomst uitge sloten". Maar zelfs als de protestanten en katholieken tot een vergelijk ko men en de Ierse regering haar knie val maakt, blijft de toekomst van Noord-Ierland onzeker. De Sinn Fein, de politieke arm van de IRA die dertig procent van de katholie ken vertegenwoordigt, neemt met aan de onderhandelingen deel De Sinn Fein was ook niet uitgenodigd door minister Brooke. "We spreken niet met moordenaars", klonk het in Stormont Zonder de steun van de Sinn Fein zal Noord-Ierland echter zijn imago blijven behouden van een bolwerk vn IRA-t. rrori ten en protestantse militanten Een overeenkomst tus sen de politieke partijen zou de IRA zelfs tot een nieuwe golf van aansla gen kunnen inspireren. "In plaats van op Downing Street kunnen ze dan hun mortieren op het Stor mont-kasteel afschieten", aldus een sombere ambtenaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 7