Flexibel pensioen kan
de vut niet vervangen
'Angsthazen hangen in Kuwayt de held uit
Praagse bisschop
was glazenwasser
Bij ons Is
een
Keukenadvies
geen
Opgeklopt
verhaal.
Kerken voor
behoud van
zondagsrust
REPORTAGE I
DONDERDAG 28 MAART 191 DC
Van onze correspondent
Taco Slagter
KUWAYT-STAD - Kuwayt is al
drie weken bevrijd, maar nog elke
avond vieren de Kuwayters dat on
vergetelijke moment. In hun auto's,
bumper aan bumper, kruipen ze
over de boulevard van Kuwayt-
Stad. Vanwege de vastenmaand ra
madan pas na zonsondergang. Ze
schreeuwen, lachen, zwaaien met
vlaggetjes en delen cadeautjes uit
aan hun bevrijders. Iedereen met
een westers uiterlijk krijgt keer op
keer de met trots uitgesproken zin
te horen: "Ik was hier tijdens de be
zetting". Soms wordt dat gevolgd
door een uitnodiging een whisky te
komen drinken.
De Golfoorlog heeft iets wezen
lijks veranderd in het emiraat. Zelfs
tijdens ramadan is sterke drank
voor een aantal Kuwayters blijk
baar geen taboe meer. Maar nog an
ders is het als het verschil ter sprake
komt tussen de 'blijvers' en de 'weg
lopers'. De 'blyvers', van wie een
aantal zich bij verzetsgroepen aan
sloot, hekelen in Kuwayt-Stad
openlijk het laffe gedrag van de
'weglopers'. "Waar waren deze
angsthazen", zegt Nasser, een 24-ja-
rige ingenieur die net zoals veel Ku
wayters liever niet zijn achternaam
noemt. "Degenen die zijn terugge
keerd, hangen de held uit. Ze pre
tenderen dat zij het land hebben be
vrijd en denken weer als vroeger de
dienst kunnen uitmaken".
Emir
Zonder het expliciet te zeggen,
doelt Nasser ook op de Al Sabah's,
de koninklijke heersers van het
emiraat die als eersten in de nacht
van 2 op 3 augustus vorig jaar de be
nen namen. Gevolgd door zo'n
400.000 landgenoten tweederde
van de autochtone bevolking die
zich op kosten van de staatskas ze
ven maanden lieten fêteren in vijf
sterrenhotels of luxe appartemen
ten in Caïro, Riyad, Parijs of Lon
den.
"Het kostte de emir slechts twee
minuten bedenktijd om te vluch
ten, maar hij nam weken de tijd om
naar zijn land terug te keren", zegt
Jaffer, een verbitterde Kuwayter
die maandenlang ondergedoken zat
omdat de Irakezen hem voor ver
zetsdaden zochten. Nu staat hij elke
dag in de rij voor voedsel en loopt
met jerrycans water te zeulen om
dat na drie weken de water- en elek
triciteitsvoorziening nog niet is ge
repareerd. "Onder de Irakezen had
den we tenminste voldoende te
eten", zegt hij cynisch.
Twee zaken hierbij grieven Nas
ser, Jaffer en al die andere achterge
bleven Kuwayters aangeduid als
'Murabitun' (onverzettelijken, lot
genoten) op dit moment het
meest. Dat zijn de incompetentie
van de emir en zijn (inmiddels afge
treden) kabinet om het land snel
weer op te bouwen en de veel te va
ge beloften over herstel van de par
lementaire democratie.
Wat hen echter het meest krenkt,
is de doofpot waarin de ernstige na
latigheden van de ministers van
binnenlandse zaken en defensie
zijn verdwenen. Deze nazaten van
de al Sabah-clan verkwanselden in
de visie van de verzetsgroepen het
land door de waarschuwingen voor
een Iraakse invasie hooghartig te
negeren. Volgens Nasser had het
emiraat beter verdedigd kunnen
worden als het leger op tijd was ge
mobiliseerd en de bevolking door
de minister van binnenlandse za
ken was voor voorgelicht over de
voorbereidingen op een oorlog.
"Maar deze sheiks maakten ruzie
over centen en over hun gezagsposi
tie binnen de koninklijke familie",
zegt Nasser schamper.
Verzet
De Golfoorlog heeft zijn polarise
rende uitwerking op de Kuwayters
niet gemist. Dat maakt ook het poli
tieke landschap gecompliceerder.
Voor de invasie bestond in Kuwayt
geen coherente oppositie. Het spec
trum omvatte liberale democraten,
nasseristen, moslimbroeders en is
lamitische fundamentalisten. Maar
gedurende de bezetting smolten
deze uiteenlopende politieke en re
ligieuze stromingen samen tot een
verzetshaard die slechts voor ogen
had de Irakezen het leven zo zuur
mogelijk te maken. Waarbij het
meest opviel dat recalcitrante shi-
'iten (veertig procent van de Ku-
waytse bevolking) het ineens uitste
kend konden vinden met de domi
nerende sunnieten.
Maar hoe moet het nu verder? In
Kuwayt-Stad kan niemand daarop
een goed antwoord geven. Opposi
tieleiders als Abdullah Nubari bij
voorbeeld hebben geen enkel ver
trouwen meer in de Al Sabah's en
eisen een grondwetswijziging waar
binnen de emir nog slechts als con
stitutioneel staatshoofd kan func
tioneren. "De oorlog heeft ons één
ding geleerd, namelijk dat er in Ku
wayt geen plaats meer is voor auto
cratische bestuurders", zegt Nubari
vastberaden. "De oppositie wil al ja
ren een einde aan de oligarchie van
de zichzelf bevoordelende familie.
Kuwayt kan niet langer meer als
een privé-onderneming worden ge
rund. Ik denk dat het verzet ons
daarin gaat steunen".
Met dat toekomstbeeld voor ogen
is het begrijpelijk dat de emir en
zijn raadgevers binnen de clan er
van alles aan doen de macht alsnog
te behouden. Dat is echter een im
mense opgave. Want enerzijds moe
ten de Al Sabah's de politieke, soci
ale maar vooral de psychologische
tweedeling tussen de blijvers en
weglopers opheffen en anderzijds
kunnen ze niet zorgeloos voorbij
gaan aan de democratische verlan
gens van een groot deel van de be
volking. Nog afgezien van al die an
dere problemen, zoals de oliebran-
den en de wederopbouw die om een
doordacht beleid schreeuwen.
Behalve de oppositie eisen ook de
'blijvers' meer politieke zeggen
schap. Ze vinden dat ze recht heb
ben op een vertegenwoordiging in
het nieuw te vormen kabinet, ter
compensatie voor hun lijden onder
de Irakezen, maar bovenal voor hun
standvastigheid en loyaliteit aan
hun vaderland.
Op één politiek punt zijn de opposi
tie en de huidige heersers het eens.
Het aantal buitenlandse gastarbei
ders moet met een half miljoen wor
den verminderd, zodat de Kuway
ters weer een meerderheid vormen
in eigen land. Maar wat de sheik en
de oppositie zich daarbij vermoede
lijk nog niet voldoende hebben ge
realiseerd, is dat de Kuwayters weer
écht aan het werk moeten. Jaren
lang hadden ze goed betaalde part
time-baantjes op uitdijende minis
teries en andere overbezette over
heidsbedrijven. De grote vraag of
de Kuwayters wel willen aanpak
ken, de mentaliteit hebben om het
land zelf op te bouwen in plaats van
de Palestijnen, de Egyptenaren en
de Aziaten voor hen te laten ploete-
Hierin zit vermoedelijk toch een
onoverbrugbare tegenstelling tus
sen de aloude oppositie en de 'Mu
rabitun', de nieuwlichters die welis
waar van aanpakken wisten tegen
de Iraakse roofmoordenaars, maar
van wie een groot aantal hoogst-
waarschijnljk een natte rug krijgt
bij de gedachte dat in het zweet des
aanschijns het brood moet worden
verdiend (overigens spreekt de Ko
ran de Bijbel daarin niet tegen).
Voor de emir is dat echter een po
litiek breekijzer om de nieuwe loya
liteit van de afgelopen zeven maan
den uit elkaar te trekken. Als voor
proefje op dat eventuele resultaat
heeft Jaber al Sabah al een slimmig
heidje uitgehaald. Bij de introduc
tie van het nieuwe geld heeft hij op
de bankrekening van iedere 'blij
ver' een douceurtje van 500 nieuwe
Kuwaytse dinars (bijna 6000 gul
den) laten bijschrijven. De nabije
toekomst zal leren of de emir zijn
volk kan blijven omkopen.
ADVERTENTIE
DEN HAAG Flexibel pensioen.
De pleitbezorgers ervan zouden van
een koude kermis thuis komen als
het er ooit van zou komen. In pen-
sioenland verschillen de meningen
nauwelijks: flexibele pensionering
is absoluut geen alternatief voor de
vut. Als het al uitvoerbaar zou zijn,
zou hooguit de pensioenleeftijd er
door omlaag gaan. En goedkoper
wordt het allerminst.
Het begrip flexibel pensioen doet
alweer een tijdje de ronde. Werkne
mers zouden mogen kiezen of ze
met hun 63e al met pensioen willen
of pas met hun 67e, of ergens er tus
senin. Hier en daar worden de gren
zen nog verder verlegd en ligt de
keus tussen 60 en 70 jaar. Conse
quentie: een wat lager pensioen als
je er wat vroeger uit wilt stappen,
een wat hoger pensioen als je geble
ven bent. En meer mensen die lan
ger zouden blijven werken, vooral
degenen die door hun kennis en er
varing waardevol zijn op de plek die
ze innemen.
Het is vooral de politiek waar
'flexibel pensioen' opgeld is gaan
doen. Minister van binnenlandse
zaken Dales heeft het onderdeel ge
maakt van de cao-onderhandelin
gen met de ambtenarenorganisaties
in de verwachting dat ze zo van het
(dure) vut-systeem af zou kunnen
komen. En volgens vakbondsbe
stuurders kan dat ook niet anders
dan de achtergrond zijn geweest
van een pleidooi dat staatssecreta
ris van sociale zaken Ter Veld er on
langs voor hield. Weer een proefbal
lon om de vut aan te pakken, alleen
verpakt in een mooi ogend papier
tje.
Maar er spoelt een zee aan proble
men tussen plan en uitvoering. Een
zee zo groot dat Frans Vloemans, de
secretaris van de Stichting voor On
dernemingspensioenfondsen (de
fondsen van de grote concerns), de
ontstaanskansen van het flexibele
pensioen op nul schat. "Verreweg
de meeste mensen zullen ervoor
kiezen om op het vroegste tijdstip
dat hun als mogelijkheid wordt ge
boden, eruit te stappen. In feite be
tekent het dan een algemene verla
ging van de pensioenleeftijd. "Kijk
maar naar de vut. Hoe groot is daar
de belangstelling niet voor". Ruim
100.000 mensen maken er inmid
dels gebruik van.
Wie nu met pensioen gaat, is door
gaans 65 jaar. Voor ambtenaren ligt
die leeftijd zelfs in de wet vast. In
het bedrijfsleven is de 65 een gang
baar begrip. Daar zijn de pensioen
systemen ook grotendeels op geba
seerd. Wie op zijn 25e jaar pensioen
premie begint te betalen, mag op
zijn 65e op een volledig pensioen re
kenen. Wie later begint, krijgt aan
het eind van de rit ook minder, ten
zij er extra voor wordt betaald. Bij
elkaar kan nu 95 procent van alle
werknemers tussen de 25 en 65 jaar
te zijner tijd rekenen op een (aan
vullend) pensioen bovenop de aow.
Want zo zit het in het algemeen in
elkaar: de pensioenregelingen voor
zien vanaf de 65e verjaardag in een
maandelijkse uitkering die samen
met de aow uitkomt op een (bruto)
bedrag van 70 procent van het
laatstverdiende loon. Voorwaarde
is dat er 40 jaar lang premie is be
taald; mankeert daar wat aan, dan is
de uitkering lager.
De aow betekent ondertussen een
eerste probleem wanneer over flexi
bele pensionering wordt gespro
ken. De aow gaat pas in op de 65e
verjaardag. En volgens mevrouw
Ter Veld zou dat ook zo moeten blij
ven. Wie eerder met pensioen zou
gaan, zou het dus tot aan zijn 65e
zonder aow-uitkering moeten stel
len. Dat valt niet te doen en daarom
zal het pensioenfonds erin moeten
voorzien. Sommige pensioenfond
sen kennen trouwens regelingen
waarbij mensen met hun 60e wor
den gepensioneerd. Uit oogpunt
van personeelsbeleid is dat ooit zo
bij die bedrijven geregeld. Maar
daar wordt dan ook dik voor be
taald.
Niet alleen de aow-uitkering ont
breekt dan trouwens als basispen
sioen, er gaapt nog een gat: tot aan
het 65e levensjaar betaalt een werk
nemer naast belasting ook allerhan
de premies. Dat blijft voor een be
langrijk deel ook zo wanneer het
(bedrijfs)pensioen al eerder ingaat.
Hetzelfde systeem dat 65+'ers vrij
stelt van betaling van die premies,
leidt er na het bereiken van de 65 toe
dat een pensioen van bruto 70 pro
cent van het laatste (bruto) loon uit
komt op een nettobedrag dat heel
dicht in de buurt kan komen van
het laatste nettoloon. Dat zal men
toch ook zo willen bij pensionering
voor het 65e.
Er zijn al eens berekeningen ge
maakt van de kosten als de pen
sioenleeftijd tot 60 jaar zou worden
verlaagd. Daarbij werd ervan uitge
gaan dat er volledige pensioenen (70
procent van het laatste loon) uit zou
den komen. "De kosten zouden
dubbel zo hoog worden", aldus
Vloemans.
Overtollig
Het vut-systeem is flexibel. Ook al
door de andere financieringswijze
kun je er gemakkelijker verande
ring in brengen. Voor pensioen
spaart iedereen in beginsel voor
zichzelf (kapitaaldekking), een zaak
van lange termijn met aan het eind
van de rit juridisch afdwingbare
aanspraken. Aan de vut moet ieder
een, naar gelang van zijn of haar sa
laris, zo veel betalen dat er net zo
veel het vut-fonds inkomt als er aan
de andere kant uitgaat aan uitkerin
gen voor mensen die met vut zijn
gegaan (omslagstelsel).
Als arbeidsmarktmaatregel
werkt de vut nog steeds. Werd ze in
het begin vooral gebruikt om van
overtollig personeel af te komen, al
lengs blijken de openvallende
plaatsen steeds meer door nieuwen
te worden bezet. Op het ogenblik
komen twee jongeren aan de bak
waar drie ouderen met vut vertrek
ken.
De vakbonden willen de vut
graag zo houden. Niet alleen omdat
het leuk is voor de meeste mensen
die in de buurt van de 60 komen,
maar ook om werkloosheid te be
perken. De ondernemers beginnen
tegen de vut aan te hikken. Ze be
ginnen tekorten aan vakkrachten te
zien op de arbeidsmarkt; verhoging
van de vut-leeftijd zou vakbekwa
me krachten wat langer beschik
baar houden (waar de vakbeweging
trouwens een hoger ziekteverzuim
van verwacht) en de kosten zouden
beperkt worden.
In de metaalindustrie vormt de
kostenkant op het ogenblik zo'n
kernpunt in de cao-onderhandelin
gen. Afgezien van de knelpunten
die er al in de arbeidsmarkt ont
staan, zijn de werkgevers niet be
reid om nog meer aan de vut te beta
len. Dan zouden de werknemers ex
tra moeten bijdragen.
En daar duikt een ander ver
schijnsel op dat een bedreiging zou
kunnen gaan vormen: Er zijn nogal
wat vut'ers die in hun baaierd van
vrije tijd gaan (bij)klussen en bijver
dienen. Een vakbondsman: "Dat
ontgaat jongeren ook niet. Die zou
den om die reden wel eens nee kun
nen gaan zeggen tegen cao's waarin
dat niet goed is geregeld".
De vut ligt niet voor 40 jaar vast
zoals in principe het pensioen.;
Vloemans: "Je kunt ermee schui
ven, afhankelijk van de omstandig
heden de leeftijd verhogen of verla
gen; je houdt er de vinger mee aan
de pols. Pensioenbeleid is altijd een
afgeleide van het hele personeels
beleid in een onderneming, iets wat
je voor de lange termijn vastlegt.
Als aan mij de keus zou zijn: laat de
vut nou maar en gebruik hem naar
de stand van de ontwikkelingen. En
vergeet het flexibele pensioen. Dat
is geen alternatief'.
Het gaat om uiv manter van
koken, uw stijl van leven
en uw ideeën over wat mooi
en praktisch is.
Op die basis ontwerpen
wij uw SieMatic keuken.
In 14 prijsklassen.
Bezoek onze showroom j
U krijgt het dikke SieMatic\
keukenideeënboek gratis mee
naar huis.
SieMatic
't Liefst een SieMatic.
SieMatic Keukencenter Leiderdorp
Meubelplein 9, Leiderdorp, tel. 07M12615 0' etage Mijnders Meubelen)
Openingslijden mo t30(H7 30.di »/mvnj 93OT730.KJ1 totl7 00uur.daovondlioopovond
GEESTELIJK LEVEN
Vlk volgt 91-jarige Tomasek op
PRAAG/VATICAANSTAD
(DPA/CIC) Paus Johannes
Paulus II heeft gisteren bis
schop Miloslav Vlk benoemd
tot aartsbisschop van Praag.
Vlk wordt de opvolger van de
91-jarige kardinaal Tomasek.
Vlk (58) is sinds vorig jaar bis
schop van Ceske Budejovice. Hij
werd ten tijde van de Praagse
Lente (1968) priester gewijd en
werkte daarna in een parochie.
Van 1978 tot 1986 mocht hij van
de communistische overheid zijn
ambt niet uitoefenen; in die tijd
verdiende hij zijn geld als glazen
wasser en medewerker van het
staatsarchief.
Frantisek Tomasek gaf sinds
1977 leiding aan het aartsbisdom.
In die functie beleefde hij de
scherpste vervolging door de
overheid, was hij betrokken bij de
moeizame onderhandelingen
over de benoeming van bisschop
pen en kon hij een vooraanstaan
de rol spelen tijdens de vreedza
me omwenteling eind 1989.
Bij de viering van de 90e ver
jaardag van Tomasek eisten dui
zenden rooms-katholieken vrij
heid van godsdienst in Tsjechos-
lowakije. Nog geen jaar later kon
Tomasek de paus in Praag wel
kom heten. Mede aan Tomaseks
onverzettelijk verzet is het te dan
ken dat de situatie in Tsjechoslo-
wakije in zo korte tijd is veran
derd.
Tomasek werd in 1949, een jaar
na de machtsovername door de
communisten, benoemd tot hulp
bisschop van Olomouc in Mora-
vië. In hetzelfde jaar nam het regi
me de eerste maatregelen tegen
de Rooms-Katholieke Kerk. De
aartsbisschop van Praag, kardi-
Aartsbisschop Vlk. (foto epa>
AMERSFOORT - De Neder
landse kerken vinden dat de zon
dag een rustdag moet blijven.
"Dit grote goed mogen we ons
niet stukje bij beetje laten ontne
men, voor welk motief van winst
en gemak dan ook", zo staat te le
zen in 'Werken op zondag, een
brief over de zondagsarbeid' van
de Raad van Kerken in Neder
land.
"De vrije zondag, een rustdag,
is voor de hele samenleving een
weldaad. De mens is er niet voor
de produktie, maar de produktie
is er voor de mens", aldus de brief
naar aanleiding van vragen van
werknemers over de toename van
zondagsarbeid.
"Rusten vraagt rust om je heen
en dus het zoveel mogelijk terug
dringen van de commercie. Re
clame op radio en tv is daar een
stukje van", aldus de brief. Door
een gemeenschappelijke vrije
dag "kunnen mensen van allerlei
levensovertuigingen samen een
teken stellen dat er grenzen zijn
aan de overheersing door econo
mie en techniek".
Verwijzend naar de lange tradi
tie die bepalend is geweest voor
de Nederlandse cultuur, pleit de
brief voor de zondag als rustdag.
'Waarom de zondag? Minstens
kan men zeggen: waarom de zon
dag niet?" De keus voor elke an
dere dag zou "alleen maar kunst
matig" zijn.
Als kerken opkomen voor de
zondagsrust dan is dat niet alleen
omdat zij de mogelijkheden van
kerkdienst en kerkbezoek veilig
willen stellen, maar vooral omdat
zij van mening zijn dat de vrije
zondag voor de hele samenleving
een weldaad is. De kerken realise
ren zich echter dat de zondag niet
voor iedereen die meerwaarde
heeft die hij voor christenen
heeft.
Tegelijk vindt de Raad het van
wezenlijk belang dat joden, mos
lims, hindoes en anderen meer
dan tot nu toe gelegenheid krij
gen voor het vieren van hun reli
gieuze feesten. Moslims zouden
een of twee dagen betaald verlof
moeten krijgen voor het offer
feest Hindoes zouden voor het
Holi- en Divali-feest een vrije dag
moeten krijgen.
Kardinaal Tomasek. (foto dpa>
naai Joseph Beran, werd onder
huisarrest geplaatst en de aposto
lische nuntius moest het land ver
laten.
Tomasek zat van 1951 tot 1954
in een werkkamp en daarna stond
hij zes jaar onder huisarrest. In
1965 benoemde paus Paulus VI
hem tot apostolische administra
tor van Praag. Elf jaar later be
noemde dezelfde paus hem tot
kardinaal. Dat gebeurde in pec-
tore, dat wil zeggen dat zijn naam
niet werd bekendgemaakt
hem voor maatregelen van de
overheid te behoeden.
Nadat de troepen van het War
schaupact in 1968 een einde had
den gemaakt aan de Praagse Len
te, werd Tomasek een van de lei
ders in het verzet tegen de vervol
ging van de kerk in Tsjechoslowa-
kije. Aanvankelijk volgde hij, net
als het Vaticaan, de weg van de di
plomatie. Sommigen zagen hem
als een "voorzichtig tacticus",
maar anderen beschuldigden
hem van lafheid.
Onder invloed van paus Johan
nes Paulus II, die van confronta
tie met de communistische rege
ringen in Oost-Europa meer heil
verwachtte dan van de diploma
tie, verhardde Tomasek zijn hou
ding. Keer op keer riep hij de ge
lovigen op zich tegen het gebrek
aan godsdienstvrijheid en de ver
volging van de christenen in zijn
land te verzetten. "Echte christe
nen zouden geen lafheid en angst
moeten kennen", zei hij eens.
De meeste aandacht trok zijn
oproep aan de gelovigen om een
petitie aan de regering voor vrij
heid van godsdienst te tekenen.
Ruim 600.000 katholieken teken
den dit verzoekschrift. De rege
ring verweet de kardinaal steun te
geven aan "mensen die het
rooms-katholieke geloof willen
misbruiken voor politieke doel
einden tegen de staat".
Nog voor het einde van 1989
kwamen er nieuwe bisschoppen
in Tsjechoslowakije. De commu
nistische regering had jaren ver
hinderd dat er nieuwe bisschop
pen werden benoemd, wat ertoe
leidde dat in november 1989 ze
ven van de dertien bisdommen
onbezet waren. Tomasek kreeg
pas in 1988 na langdurig overleg
tussen de regering en het Vati
caan assistentie van twee hulp
bisschoppen. Nu alle bisdommen
weer bezet zijn, achtte hij de tijd
gekomen zijn functie neer te leg
gen.
Rk onderwijs. Rk scholen voor
voortgezet onderwijs moeten in
de komende driejarige basisvor
ming de positie van het vak gods
dienst/levensbeschouwing ver
sterken. Dit 'zwaarwegende ad
vies' geeft het college van bis
schoppelijke gedelegeerden voor
het onderwijs.
De gedelegeerden schrijven in
een brochure zeer bezorgd te zijn
over de positie van het vak. Sinds
de invoering van de Mammoet
wet is het aantal uren godsdienst
onderwijs op rk scholen voortdu
rend afgenomen. De katholieke
scholen zetten volgens de gedele
geerden zo hun eigen reden van
bestaan op het spel.
Vox Homana. Het Rijnlands
Chr. Mannenkoor Vox Humana
verleent vanavond medewerking
aan een eucharistieviering in het
Academisch Ziekenhuis Leiden.
Pater C. A M. van Haasteren zal
voorgaan in de dienst, die om half
acht begint en gehouden wordt
op het 'Leidse Plein' (gebouw 1).
Hooglandse kerk. In de Leidse
Hooglandse kerk wordt van
avond, in bijzondere dienst Witte
Donderdag gevierd. De dienst,
waarin het avondmaal wordt ge
vierd, zal worden bijgewoond
door de 'discipelen*... Voorganger
is ds. A Ablas, Joop Brons speelt
orgel en het kwintet Quintadena
zingt. Aanvang half acht.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Eer
beek L. de Ronde Kockange.
Geref. Kerken vrijgemaakt: beroe
pen te Kantens H. Offereins kand. As
sen. te Smilde i.c.m Dieverij, vanDü-
ken kand. Groningen.
Gereformeerde Gemeenten: aange
nomen naar Urk J. Koster Dirksland.
De Kuwayters die tijdens de oorlog in hun land bleven, maken zich steeds kwader
slagen de drinkwater- en voedelvoorziening op gang te brengen.
incompetentie van hun machthebbers, die