Verbijsterend
Herenigd Duitsland
grootste exportland
Looneis b ank-cao
vrijwel zeker hoger
Rust op wisselmarkten hard nodig
VS van toppositie verdrongen
FNV-ers KLM wijzen
reorganisatieplan af
ONS
GOEIE
GELD
DINSDAG 26 MAART 1991
GENEVE (Rtr/KRF) In het afgelopen jaar heeft het herenigde Duitsland de positie van
de Verenigde Staten als grootste exporteur overgenomen. Duitsland was goed voor een
uitvoer van 421 miljard dollar, 12,1 procent van de wereldexport. De VS exporteerden voor
394 miljard dollar en Japan voor 286 miljard dollar.
Japan behield zijn derde plaats op
de wereldexportranglijst, die door
de Duitsers wordt aangevoerd dank
zij de eenwording met de DDR. Dit
voegde 22,5 miljard dollar toe aan
de waarde van de Duitse export. Dit
staat in een rapport van de GATT
(Algemene Overenkomst inzake Ta
rieven en Handel), dat werd samen
gesteld aan de hand van gegevens
van begin maart. Het rapport bevat
voorlopige gegevens over de ont
wikkeling van de wereldhandel in
het afgelopen jaar. De GATT publi
ceert later in het jaar een rapport
met definitieve gevevens.
De groei van de wereldhandel zal
dit jaar vermoedelijk minder snel
gaan. Dat is dan voor het derde ach
tereenvolgende jaar. Een wereld
omspannende economische terug
gang zal zich echter niet voordoen.
De vooruitzichten voor dit jaar wor
den evenwel versomberd door een
groot aantal onzekerheden, die on
der meer verband houden met de
nasleep van de Golfoorlog.
De onzekerheden zijn er de oor
zaak van dat de GATT voor dit jaar
nog geen groeipercentages opgeeft.
In 1990 nam de omvang van de we
reldhandel toe met 5 procent. In
1989 was dat 7 procent en het jaar
daarvoor 8,5 procent. In geld geme
ten was er vorig jaar sprake van een
recordbedrag. Er werd over de hele
wereld voor 3,5 biljoen dollar ver
handeld, dertien procent meer dan
in 1989. Die groei was voor een
groot deel het gevolg van de daling
van de dollarkoers.
De tragere groei van vorig jaar
kan voor een deel worden geweten
aan de Golfcrisis. Een belangrijke
Economie kort
>rt
Directeur Newtron
Drs. J.S. Wiersma van het automati
seringsbedrijf Newtron heeft met
onmiddellijke ingang zijn werk
zaamheden als financieel en plaats
vervangend directeur beëindigd.
De beurshandel is gestaakt. Twee
toplieden van van Newtron pakten
al eerder hun biezen.
rol speelde die crisis nog niet in de
wereldeconomie. Het is al langer
duidelijk dat de bedrijfsinvesterin
gen in de ontwikkelingslanden wor
den teruggeschroefd en dat in enke
le van die landen de groei van de
consumentenbestedingen aan het
afnemen is, aldus de GATT.
De ontwikkelingslanden wisten
hun gezamenlijke export in het af
gelopen jaar te vergroten met der
tien procent. De olie-uitvoer van de
dertien landen van de OPEC (Orga
nisatie van Olie Exporterende Lan
den) vormde van die groei de be
langrijkste factor. De import van al
le ontwikkelingslanden bij elkaar
nam toe met 15 procent.
De landen van Oost-Europa de
den het slecht in vergelijking met
andere landen. Dat heeft volgens de
GATT alles te maken met de over
gang van een geleide naar een vrije
economie. De handel van Oost-Eu
ropa nam sterker af dan in 1989.
Groot-Brittannië heeft in februari
aanzienlijk meer geëxporteerd dan
in januari. Het tekort op de balans
van zijn goederenhandel nam af van
4,23 tot 2,29 miljard gulden. Dat is
een gunstig teken in een tijd dat de
Britse economie moeilijke tijden
doormaakt.
Nieuw dagblad
Spanje krijgt er op maandag 8 april
een dagblad bij. De 'Claro' krijgt
een voorlopige oplage van 615.000
exemplaren per dag. Daarmee
wordt de krant direct de grootste in
Spanje. Tot nu toe was El Pais, met
een oplage van rond de 390.000
exemplaren, de grootste krant op
het Iberisch Schiereiland.
Biercao
Een meerderheid van het personeel
bij de Dommelsche Bierbrouwerij
in Valkenswaard heeft het cao-bod
van de directie verworpen. Acties
zijn volgens hem nu niet meer uitge
sloten. Bij de brouwerij werken 425
UTRECHT (ANP) - De Diensten
bond FNV zal zijn looneis in het
cao-overleg voor bet bankbedrijf
(115.000 werknemers) vrijwel zeker
fors verhogen, omdat de werkge
vers niet bereid zijn te praten over
verdere arbeidstijdverkorting. De
onderhandelaar van de FNV-bond,
H. Noten, heeft dit gisteren meege
deeld na afloop van de eerste onder
handelingsronde.
Volgens Noten zijn de werkge
vers op het gebied van de werkgele
genheid tot niets bereid. De dien
stenbond heeft gefaseerde invoe
ring van de vierdaagse werkweek
hoog op de wensenlijst staan. Vol
gens Noten stuitte de vierdaagse
echter direct al op een 'onaanvaard
baar'. Aan scholing wil de Werkge
versvereniging voor het Bankbe
drijf niets extra's doen, aldus de on
derhandelaar.
De FNV-bond heeft zich bij de
presentatie van de cao-voorstellen
in januari bereid getoond genoegen
te nemen met een beperkte loonstij
ging (alleen prijscompensatie) als
de eerste stappen op weg naar de
vierdaagse in de komende cao zou
den worden gezet. De bond voegde
er destijds dreigend aan toe dat de
looneis omhoog zou gaan tot maxi
maal 6 procent, als de werkgevers
geen zaken willen doen op dat ge
bied.
Overigens staat de Dienstenbond
FNV alleen in zijn streven naar de
vierdaagse werkweek. De Diensten
bond CNV en de VHP Banken en
Verzekeringen (hoger personeel)
voelen er niets voor. Hun looneisen
zijn dan ook hoger dan die van de
FNV-bond: respectievelijk 4 en 4,5
procent.
Na bijna een vol etmaal onder
handelen hebben werkgevers en
vakbonden in de vleeswarenindus-
trie (ongeveer 10.000 werknemers)
vanochtend in principe
stemming bereikt over een
tweejarige cao.
Het principe-akkoord voorziet in
een jaarlijkse loonstijging van 1,5
procent bovenop de automatische
prijscompensatie. Een belangrijke
wens van de Voedingsbond FNV,
invoering van een vaste toeslag
voor de drieploegendienst, werd
niet gerealiseerd. Wel gaan de be
staande toeslagen voor werk op on
aangename uren met 5 procent om
hoog. Werkgevers en bonden zullen
het principe-akkoord met een posi
tief advies aan hun leden voorleg
gen.
'Uitgaven landbouw EG bevriezen'
BRUSSEL (GPD) De Nederlandse regering voelt, evenals de Britse, er
niets voor dat de EG de lid-staten meer geld vraagt om zo de sterk gestegen
landbouwuitgaven te kunnen blijven bekostigen. Er dreigt nu een botsing
met de andere tien EG-landen.
Dat bleek gisteren in Brussel waar de ministers van landbouw van de
twaalf zich bogen over de prijsvoorstellen van de Europese Commissie
voor het landbouwjaar 1991-1992. De landbouw kost de EG dit jaar 75 mil
jard gulden, 17 miljard gulden meer dan in 1990. De grens van het land
bouwbudget is daarmee bereikt.
De Nederlandse minister Bukman zal zich niet verzetten tegen het voor
stel van de Europese Commissie om de 'medeverantwoordelijkheidshef
fing' voor de Europese graanboeren van 3 op 6 procent te brengen. Voorts
mag de verlaging van de suikerprijs met 5 procent niet doorgaan.
Fraude bestreden
BRUSSEL (ANP) De inspan
ningen die de Europese Com
missie zich getroost om fraude
en onregelmatigheden met geld
van de Europese Gemeenschap
te bestrijden, beginnen vruch
ten af te werpen, zo blijkt uit het
jaarverslag 1990 over 'de strijd
tegen de fraude'.
Vorig jaar ging het in die sec
tor om 780 onderzoeken waar
mee bij elkaar bijna 320 miljoen
gulden was gemoeid. In Neder
land ging het om 133 zaken en
15,8 miljoen gulden. Bij de dou
ane werden 410 (Nederland: 24)
gevallen van fraude of onregel
matigheden bekend voor een
bedrag van 208 (10,7) miljoen
gulden. In de landbouw wordt
het meest gefraudeerd.
De toestand op de wisselmarkten
van de westerse wereld is onover
zichtelijk. De dollarkoers schiet
omhoog. De vaste stemming is
mede te danken aan het feit, dat
veel beleggers en speculanten
hun D-marken omzetten in dol
lars. Het vertrouwen in de Duitse
mark is sterk geslonken sinds
Karl Otto Pbhl, de president van
de Deutsche Bundesbank, de om
wisselingsoperatie bij de eenwor
ding van het land een ramp heeft
genoemd. Die omwisseling ge
schiedde op 1:1 basis.
Het is vervelend, dat de gulden
aan de D-mark is gekoppeld, zo
dat de Nederlandse economie
thans in hetzelfde schuitje zit als
de Duitse. Hierbij kan worden
aangetekend, dat de Amerikaan
se munt in Amsterdam thans cir
ca 1,88 gulden noteert, wat bijna
een kwartje hoger is dan op 11 fe
bruari toen de koers met een
stand van 1,6374 gulden een na
oorlogs dieptepunt bereikte.
De dollarkoers wil maar niet
zakken ondanks zware interven
tie-operaties van de Amerikaanse
Federal Reserve Board, het over
koepelend orgaan van de 12 cen
trale banken der VS. Ook de
Deutsche Bundesbank heeft ge
probeerd de stijgende dollar
koers af te remmen. Niets hielp
echter.
Rommelig
Gesteld kan dan ook worden, dat
op de wisselmarkten van de we
reld een bijzonder rommelige
sfeer heerst. Het enige goede
nieuws in dit geweld is een aan
kondiging, dat Frankrijk en
Duitsland overeenstemming heb
ben bereikt over de creatie van
een nieuwe centrale bank voor de
Europese Gemeenschap. De op
richting van deze bank kan in
1994 een feit zijn, terwijl zij pas in
1997 echt operationeel kan zijn.
Het doel van deze nieuwe bank
zal zijn onafhankelijk van de EG-
regeringen het monetaire beleid
en de wisselkoersen van Europa
te dirigeren.
Tegen deze achtergrond is de
lezing interessant, die dr. A.
Szasz, directeur van de Neder-
landsche Bank, dezer dagen heeft
uitgesproken met het Europese
valutabeleid als onderwerp. Zijns
inziens wordt de droom van één
enkele Europese valuta voor de
eerste maal in de geschiedenis
een realiteit.
Een van de vragen die hierbij
rijst is of de Ecu, de European
Currency Unit, dan de Europese
munteenheid wordt. Uiteraard is
daarover nog geen beslissing ge
nomen, maar het lijkt wel een
voor de hand liggende keuze. De
Ecu wordt namelijk al op grote
schaal gebruikt EG-begrotin-
gen, EG-aanbestedingen en wat
al niet meer worden al in Ecu's
uitgedrukt. Ecu-leningen, die op
grote schaal worden verhandeld
op de kapitaalmarkten van New
York en Londen, zijn populair,
omdat de Ecu een stabiele valuta
mag worden genoemd en omdat
de desbetreffende obligaties een
iets aantrekkelijker rentevergoe
ding kennen.
Stabiel
De koers van de Ecu is in vergelij
king met die van de meeste ande
re wereldvaluta's stabiel. Op het
ogenblik beweegt die koers zich
in Amsterdam op een niveau dat
zich iets boven de 2,31 gulden be
weegt. De Duitse mark neemt
thans 30,55 procent van het Ecu
mandje voor zijn rekening. Daar
op volgen de Franse frank en het
Britse pond met ieder een aan
deel van meer dan 10 procent. De
Nederlandse gulden komt na de
landen eerst maar eens verder sa
mengevoegd zou moeten worden.
Nederland heeft het idee van Pö-
hl echter niet direct van de hand
gewezen.
Voor het monetaire beleid in de
EG echter tot rust is gekomen, zal
nog heel wat water naar de zee
stromen. Het werelddeel kampt
met de opengebroken Oostflank,
waarin naar alle waarschijnlijk
heid nog vele miljarden staats
geld zullen moeten worden ge
pompt. Ook het bedrijfsleven zal
in de DDR en andere Oosteurope-
se landen nog veel moeten inves
teren. Daardoor wordt het waar
schijnlijk, dat de Duitse en
daarmee dus ook de Nederlandse
rentetarieven voorlopig aan de
hoge kant blijven. Dat is in een
onprettig vooruitzicht voor het
ministerie van financien, dat nu al
niet weet hoe de eindjes aan el
kaar te knopen. Wij allen worden
dan wel streng gemaand de staat
niet te zien als een bedrijf, maar
hoe het dan moet met de toene
mende vergrijzing en de groeien
de legioenen pensioentrekkers
weet eigenlijk niemand.
Vette kluif
Ik vrees, dat dat over een aantal
jaren een Europees probleem
wordt, waaraan de politici, de sta
tistici, de rekenmeesters en ande
re belanghebbenden een vette
kluif zullen hebben. In hoeverre
tegen die tijd de gigantische re
serves zullen moeten worden aan
gesproken, die de pensioenfond
sen en levensverzekeraars heb
ben opgebouwd, is een hoofdstuk
apart. Eenvoudig zal de oplossing
van dat probleem niet zgn, maar
de eventuele ellende zal de recht
streekse betrokkenen lichter ge
maakt worden door een even
wichtig en vooral rustig valutabe
leid.
LA JUNQUERA Bij de grens
post La Junquera aan de Spaans-
/Franse grens hebben Spaanse boe
ren gisteren uit protest een vracht
wagen met Franse melk uitgeladen.
De Spaanse boeren protesteerden
daarmee tegen de import van melk-
produkten uit Frankrijk, «foto epa»
SCHIPHOL (GPD) - De FNV gaat
niet akkoord met het reorganisatie
plan bij de KLM. Dit heeft de bond
gistermiddag besloten na raadple
ging van haar kaderleden die bij de
KLM werken. De kaderleden eisen
de toezegging dat er bij de maat
schappij geen gedwongen ontsla
gen vallen en willen dat de toene
mende werkdruk financieel wordt
gecompenseerd. De vakbonden en
de directie van de KLM bereikten
na langdurige besprekingen afgelo
pen weekeinde overeenstemming
over het plan, dat de onderneming
weer winstgevend moet maken.
Als enige partij liet de FNV na af
loop van de besprekingen weten
eerst haar achterban te raadplegen
alvorens zij het licht voor het plan
op groen zet. Zo'n twintig bij de
KLM werkzame kaderleden van de
bond wezen het voorlopige plan
resoluut naar de prullenbak. De ka
derleden vertegenwoordigden de in
totaal 3.000 FNV-ers die bij de KLM
in dienst zijn.
Volgens onderhandelaarster José
Smeets spitst de kritiek zich toe op
drie punten: de bond wil een garan
tie dat er geen gedwongen ontsla
gen vallen en ten aanzien van het af
stoten van bedrijfsonderdelen
meent de vakbond dat dit alleen
mag als wordt aangetoond dat ande
re bedrijven aanzienlijk goedkoper
zijn. De bond tilt tevens zwaar aan
de voorgenomen aanpassing van de
werktijden.
De FNV zal de directie van de
KLM morgen op de hoogte brengen
van de afwijzing door de kaderle
den. Onderhandelaarster Smeets
blijft hoopvol dat er die dag alsnog
een principe-akkoord wordt be
reikt.
Vrachtwagens
opgehouden aan
Italiaanse grens
TRIEST (AP) - Door een stipt
heidsactie van Italiaans douaneper
soneel zijn gisteren bij verschillen
de Italiaanse grensposten bgna
3 000 vrachtwagens vast komen te
zitten.
De douaniers weigerden over
uren te maken en vertraagden de af
handeling van transitpapieren uit
protest tegen het uitblijven van de
gewenste hervorming van de doua
nedienst
Als de regering niet tot een her
vorming besluit, dreigen de doua
niers nog tweemaal een dag te sta
ken, op 5 en 10 april.
Shell verhoogt prijs
benzine twee cent
ROTTERDAM (ANP) - Marktlei-
der Shell heeft vandaag de advies
prijzen voor alle benzines met twee
cent per liter verhoogd.
Aan de zelftankpompen komen
de advies-literprijzen daardoor op
171 cent voor super plus loodvrij,
167 cent voor Euro loodvrij en 174
cent voor gelode superbenzine.
Nog lagere quota
melkveehouders
BRUSSEL (GPD) - Er dreigt een
extra korting op de melkquota van
vijf of meer procent door een nieuw
arrest van het Europese Hof van
Justitie. Dit heeft namelijk bepaald
dat nabestaanden van zogeheten
Slom-boeren ook recht hebben op
een melkquotum.
Slomboeren zijn melkveehou
ders die in de jaren voor de invoe
ring van de melkquota en de super
heffing (in 1984) een meerjarencon-
tract met de EG hadden om tegen
een Slom-premie(slacht en omscha
keling) tijdelijk geen melk te produ
ceren. Dat waren er in de hele EG
zo'n 120.000, in Nederland om
streeks 9.000. Zij kregen in 1984
geen melkquotum.
Samen haalden deze Slomboeren
ruim 6,5 miljard liter melk uit de
markt, hoewel tegelijkertijd de
overgebleven melkveehouders 10
miljard liter meer produceerden.
Aantal vacatures
drie kwartalen na
elkaar gedaald
DEN HAAG (ANP) - Eind 1990
stonden er in Nederland 98.000 va
catures open, iets meer dan de
93.000 van eind 1989. Nadat het aan
tal openstaande vacatures eind
maart 1990 met 134.000 een histo
risch hoogtepunt bereikte sedert de
registratie van 1976 begon, is dat
aantal drie kwartalen achtereen af
genomen tot 125.000 eind juni,
105.000 eind september en 98.000
eind december.
Het aantal nieuwe vacatures dat
in de laatste drie kwartalen van 1990
ontstond beliep per kwartaal ge
middeld 148.000 waar 160.000 ver
vulde vacatures tegenover stonden.
In de laatste drie kwartalen van
1989 ontstonden er per kwartaal ge
middeld 183 000 vacatures en wer
den er evenveel vervuld
Eind 1990 stonden er 25.000 vaca
tures open in de industrie, 24 000 in
de handel, horeca en reparatie van
gebruiksgoederen en 17 000 bij de
andere dienstverlenende bedrgven,
zoals de gezondheidszorg.
U ontdekt elke keereen andere Bijenkorf,
de Bijenkorf [JM
s net n de Bjenfcort UVecft «ertnigtmr
door
Wim van der Meulen
Italiaanse lire op de vijfde plaats.
Hekkesluiter is de Griekse
drachme met 0,68 procent.
Terug nu naar Pohl. Zijn rede
veroorzaakte vrijwel onmiddel
lijk nieuwe verkoopdruk op de D-
mark, zodat de dollar verder kon
stijgen. De valutahandel vreest,
dat de regering in Bonn gedwon
gen kan worden nieuwe miljar
denhulp te verlenen om de pro
blemen van de ex-DDR-staten
goed in haar greep te krijgen.
Koel
Pohl heeft in zijn rede verklaard
eventueel wel een monetaire unie
met Nederland te willen aangaan.
Later zouden dan andere EG-sta-
ten zich bij die unie kunnen aan
sluiten. De Nederlandsche Bank
heeft koel op het idee van Pohl
gereageerd en gezegd, dat het
economische beleid van beide
BERBERS Handgeknoopte Marokkaanse Idns berbers van zurver scheerwol met woknert Zonder franje
In naturel en roomwt Keuze uit 8 maten Tot en met 6 april as of zolang de voorraad strekt voor de ver
bisterende prezen Ca 290*390 cm VAN 1899 - VOOR 1499.- Ca 240*340 cm VAN 1399.- VOOR 1099 -
Ca 235*235 cm en 190*290 cm VAN 949 - VOOR 749.- Ca 215*215 cm 215 cm o ITT^Pi
en 190 240 cm VAN 799 - VOOR (29- Ca 160 230 cm VAN (29.- VOOR 499 - VX thhH
