Droevig gesteld met werkomstandigheden bij bedrijven in regio 'We staan met de rug tegen de muur Draagbare computertjes in strijd tegen fraude met OV-jaarkaart WOENSDAG 20 MAART 1991 PAGINA 15 Van onze correspondent Theo Haerkens LEIDEN/DEN HAAG - De con ducteurs in de treinen ën contro leurs op bussen worden nog voor de zomer uitgerust met apparatuur om de nummers van openbaar ver- voers-kaarten voor studenten ra zendsnel te controleren. Zo wil de BV OV-Studentenkaart de fraude met de OV-jaarkaarten indammen, aldus prof. Pim Fortuyn, directeur van het bedrijf dat de kaarten pro duceert. Op dit moment zijn er naar schat ting zo'n 5000 jongeren die illegaal gebruik maken van de gratis open baar-vervoerskaart voor studenten en scholieren die gekoppeld is aan de studiebeurs. Uit onderzoek blijkt dat in een aantal steden aanzienlijk meer wordt gerommeld dan in andere. Als de ontwikkelingen van de afge lopen maanden zich voortzetten, betekent dat dat Amsterdam dit jaar de lijst aanvoert met een frau depercentage. Ook in Haarlem, Maastricht en Groningen wordt hoog gescoord. In Rotterdam zou de helft minder worden gefrau deerd dan in de hoofdstad. In Lei den zijn bij de politie 130 aangiftes van diefstal of verliezen gedaan. Of en zo ja hoeveel fraudegevallen hieronder zitten, weet de politie niet. AJs de trend zich doorzet, ver wacht Fortuyn hij dat er aan het eind van het eerste jaar zo'n 30.000 illegale kaarten circuleren. Nu beschikken conducteurs en controleurs over boekjes met de nummers van kaarten waarmee iets aan de hand is. Maar als het aantal oploopt, is dat met de hand niet meer doenlijk en moeten computer tjes uitkomst bieden. De appa raatjes waarmee illegale kaarten snel kunnen worden herkend, zijn volgens Fortuyn zo verkrijgbaar, maar "ze kosten wel een paar cen- apparaatjes niet hersenloos inzet- kenen dat we eraan komen", zegt ten, maar Amsterdam kan er op re- Fortuyn strijdlustig. De eerste frau- Fraude met OV-kaart verleidelijk en gemakkelijk LEIDEN - Moniek, 21, studeerde tot maart aan het hbo verpleeg kunde. Ze had inmiddels het der de jaar bereikt en zag al aanko men dat ze de studie niet zou af maken. Dat betekende ook: geen goedkoop openbaar vervoer meer, want de OV-studenten- kaart moest zij weer inleveren. Dat zou al snel een paar honderd 1 gulden in de maand aan reisgeld schelen. Moniek bedacht dat ze door een nieuw kaart aan te vragen, in elk geval tot het nieuwe studiejaar gratis kon 'treinen'. Na septem ber, bij het begin van haar nieuwe studie, zou ze dan weer een legale kaart hebben. In februari stapte Moniek, zoals voorgeschreven, naar het post kantoor en gaf de 'vermissing' op. Ze betaalde zestig gulden voor het aanvragen van een nieuwe kaart. Vervolgens haalde zij op het politiebureau een stempel op haar vermissingsformulier en ging weer terug naar het postkan toor om de papieren in te leveren. Half maart kreeg Moniek be richt dat haar nieuwe OV-jaar kaart was gearriveerd op het post kantoor. Aangezien zij inmiddels was gestopt met haar studie, en dat ook had gemeld aan de Infor matiseringsbank, die de studiefi nanciering regelt, haalde ze de kaart niet op. Maar de oude, zoge naamd vermiste kaart, had ze nog wel. En die doet het nog prima. "Maar ik ga nu wel een jongeren- kaart kopen, want het wordt me te link. Conducteurs gaan rond met boekjes waarin de nummers van de afgeschreven kaarten staan. Het is mij nog nooit over komen, maar ik zit wel altijd te zweten in de trein. Ik ga de kaart nu dan ook alleen nog maar ge bruiken voor de bus", zegt Mo niek. deurs zijn al betrapt, maar hoeveel wil de producent van de kaarten uit "strategische overwegingen" liever niet zeggen. De politie zou willen dat studenten officieel aangifte moeten doen. Wie namelijk een val se aangifte doet, loopt kans voor de rechter te worden gedaagd. De OV-jaarkaart vertegenwoor digt een grote waarde en is dus een begeerlijk artikel. Wie misbruik wil maken van de kaart, hoeft niet met schaar en lijmpot in de weer Dat zou onmiddellijk opvallen bg deze geplastificeerde kaarten. Het pro bleem is dat jonge mensen uiterlijk nogal sterk veranderen. Een pasfo to die niet zo goed lijkt is daardoor in de praktijk allerminst alarme rend. "Dat geldt vooral voor vrou wen". weet Fortuyn "en dat is niet discriminerend bedoeld, maar een ander kapsel of een andere bril en de pasfoto op de kaart is alweer ver ouderd". (puöilirutosi Honderd jaar geleden stond er in de krant: - Den 22sten Febr. zette zic/i te Katwijk aan Zee eene kip te broeden. In den nacht van den lOden Maart werden de eieren 2 meter onder de sneeuw bedolven en bleven daaronder tot 's na middags 4 uren toen men ze te rugvond. De kip zette zich op nieuw op het nest en bleef daar rustig zittentot den I5den Maart, toen 9 kuikens voor den dag kwamen. - Smakelijk eten.' - Te Berlijn is een slager tot 4 maanden gevan genisstraf en 300 M. boete ver oordeeld, omdat hij worst maak te van het vleesch van gestorven honden. - In de wachtkamer uan het Wit te-kruis-badhuis op het J.FD. Meijerplein, te Amsterdam, is het volgende biljet aangeplakt: „ieder heeft regt op een kaam- mer A 15 minuten en men mag het niet ontrijnigen nog den good dat ieder sig voor schande hoede en er mag met gezongen of gevloten worden per order." Deze mededeeling moge niet pleiten voor kennis der Neder- landsche taal, ze getuigt toch van het streven naar reinheid en orde. Vijfentwintig jaar geleden - Geheel anders dan men van hem gewend was, is zaterdag wereldkampioenCassius Clay ui Toronto gearriveerd, tien dagen voor zijn gevecht te gen de Canadees George Chuva- lo. Geen grote mond. geen ge ringschattende opmerkingen over zijn tegenstander, eerder ti mide beantwoordde hij de vra gen van de journalisten. „Ik droomde over mijn gevecht te gen Chuvalo en dat ik verloren had", zei hij en dat alles zou het gevolg zijn van de laatste ont wikkelingen. zoals zijn pogin gen om geen militaire dienst te doen en het niet doorgaan van het gevecht lussen hem en Ernie Terrell. Hi? heeft een blessure aan zijn .linkerhand, hetgeen hem belette voluit te trainen. „Ik ben slechts een mens en kan ook neergaan," aldus Clay. Privatisering studieleningen wordt ook in '92 niet gehaald DEN HAAG De privatisering van de studieleningen wordt ook 1 janu ari 1992 niet gehaald. Minister Rit- zen (onderwijs) loopt daardoor vol gend jaar een bezuiniging mis van 455 miljoen. Begin dit jaar maakte deze krant al bekend dat de verzelf standiging van de studieleningen voor 1991 van de baan was en dat Ritzen een tekort oplevert van 480 miljoen over 1991. Zoals bekend kampt Ritzen over 1991 met een tekort van 1 miljard. Andere grote tegenvallers zijn de stijgende leerlingaantallen (200 mil joen) en de nabetalingen die Ritzen moet doen aan basischolen (420 mil joen). Daarnaast moet Ritzen een bijdrage leveren aan de bezuini gingsoperatie Tussenbalans. De privatisering van de studiele ningen staat al jaren op de politieke agenda. De vorige minister van on derwijs, Deetman, wilde de lenin gen onderbrengen bij particuliere banken, maar dat mislukte. Ritzen wil een speciaal fonds oprichten waaruit de beurzen worden ver strekt. Dit is een boekhoudkundige truc om de begroting van O&W te ontlasten van de uitgaven voor stu diefinanciering. Thorbeekepeimiiig voor staatsraad v.d. Hoeven LEIDEN Er wordt weer een zilve- ren Thorbeckepenning uitgereikt. Vrijdag krijgt mr. J. van der Hoe ven, lid van de Raad van State, de penning. Het is voor de 13de keer in het 100-jarig bestaan van de Thor- becke-stichting dat de penning wordt uitgereikt. De laatste keer was in 1984 toen professor L. de Jong hem kreeg. Van der Hoeven krijgt de bijzondere penning voor zijn boek 'De drie dimensies van het bestuursrecht'. Eveneens vrijdag aanvaardt pro fessor W. Konijnenbelt voor de bij zondere Thorbeckeleerstoel aan de Leidse universiteit het ambt van hoogleraar in de leer van de ge meente als bestuurlijk, politiek en juridisch systeem. De leerstoel, die elke driejaar wordt gewisseld, is in gesteld door de Vereniging van Ne derlandse Gemeenten. Gemeenten lijden minder verlies op grondexploitatie DEN HAAG - De gemeenten in Zuid-Holland lijden steeds minder verlies op de aan- en verkoop van grond. Dat blijkt uit de inventarisa tie van de grondexploitatie van de laatste jaren. Bij de grondexploita tie voor stads- en dorpsvernieuwing werd het negatief resultaat dat in 1985 nog bijna twee miljard be droeg, in 1988 teruggebracht naar 131 miljoen gulden. Uit het onderzoek van de cijfers van 1985 bleek dat begin jaren '80 sprake was van teruglopende vraag naar grond voor nieuwbouwwonin gen en bedrijfsterreinen. Gevolg was dat ook de uitgifte van grond stagneerde en gemeenten met stuk ken grond bleven zitten. Vaak was de grond ook al bouwrijp gemaakt en werd hierop grote verliezen gele den. Uit het onderzoek blijkt dat dit in 1988 veel minder het geval is ge weest. Zo laten de cijfers voor uit breidingsgebieden voor woning bouw een verdubbeling van de op brengst zien, van 59 miljoen in 1985 naar 122 miljoen gulden in 1988. Bij bedrijfsterreinen steeg de op brengst van 166 in 1985 naar 254 mil joen in 1988. Volgens gedeputeerde Aalbers lijkt het erop dat de trend van ver beterde opbrengsten zich ook in de jaren '90 zal voortzetten. De oorzaak van verminderde verliezen wordt gezocht in de aangetrokken econo mie en de toegenomen investerirt- gen. MARATHON Drie sporters lopen de halve marathon van de City Pier City loop in Den Haag om geld in te zamelen voor het academisch zie kenhuis in Leiden, het AZL wil een speciale zuurstofmeter, bestemd voor zieke jonge kinderen aanschaf fen. Randstad Administratiekan toor betaalt de sporters om te lopen. De loop wordt op 23 maart gehou den. Leidse hoogleraar Van den Berg krijgt zetel Eerste Kamer LEIDEN/ALPHEN - De Leidse hoogleraar Nederlandse politiek en parlementaire geschiedenis, J.Th.J van den Berg, krijgt voor de PvdA een zetel in de 27 mei te verkiezen Eerste Kamer. De oud-directeur van de Wiardi Beckmanstichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA, is aangewezen door het gewest Zuid-Holland van zijn partij. Van den Berg woont in Alphen aan den Rijn. Van de nieuwe Eerste-Kamer- fractie is het merendeel zittend lid. De PvdA moet als gevolg van de voor haar desastreus verlopen sta tenverkiezingen een fiks aantal senatoren inleveren. Van de huidi ge 26 zetels houdt de partij er hoog uit 17 over. Oud-gedeputeerde van Zuid-Hol land en zittend Eerste Kamerlid J. Borgman is een van de slachtoffers van de slechte statenverkiezingen. De PvdA'er verliest na 27 mei zijn zetel. Huidig PvdA-senator Simons (Zuid-Holland) zit op de wip. Als de V&D-werknemers Alphen en Leiden gelaten onder inkomensoflers Van onze redacteuren Erna Straatsma en Caroline van Overbeeke ALPHEN AAN DEN RIJN Dje Alphense en Leidse werkne mers van Vroom en Dreesmann reageren gelaten op de finan ciële offers die zij moeten bren gen om het noodlijdende bedrijf te redden. "Het is pompen of verzuipen", zegt Anneke Paans van de klantenservice in het Al phense filiaal. De directie van V&D wil dat het personeel dertien van de 26 atv-dagen opgeeft en afziet van loonsverhoging. Verder zou het personeel ook nog 1 procent ziektepremie moeten betalen. In totaal zouden de werknemers 35 miljoen gulden moeten inle veren als bijdrage aan het her stel van het bedrijf. De waren huizen hebben het afgelopen boekjaar een verlies van 70 mil joen gulden geleden. Deze week hebben onderhan delaars van de dienstenbonden FNV en CNV een alternatief voorstel gedaan aan de leden: tijdelijk vier k vijf dagen inle veren en de helft van de perso- neelskorting van 15 procent bij aankopen in eigen warenhui zen. Het loon zou moeten wor den verhoogd met een prijscom pensatie van ongeveer 3 pro cent. Paans werkt 11 jaar bij V&D en is voorzitter van de Vestiging Overleg Commissie (VOC), een commisisie die maandelijks bijeenkomt om de problemen van de mensen op de werkvloer te bespreken. Ze weet wat er leeft bij de ongeveer 50 werkne mers van het Alphense filiaal. "We zijn er niet blij mee. Maar de cijfers hebben aangetoond dat we wel wat moeten. Veel oudere werknemers zijn er ge laten onder. Ze menen geen keus te hebben. Ze zijn bang dat ze op straat komen te staan. We hopen maar dat over twee jaar alles rechtgetrokken is. Maar garanties heben we niet. Voor het zelfde geld staan we straks toch op straat". Klanten "Jammer is wel dat klanten ver velend reageren", vervolgt ze. "Als iets niet naar hun zin is, zeggen ze meteen: 'Zie je wel, je kan zien dat het slecht gaat bij V &D'. En dat is natuurlijk niet leuk om te horen". Een 39-jarige collega op de af deling herenconfectie kan bin nenkort haar 12,5 jarig jubileum vieren maar vrolijk wordt ze er niet van. "Ik ga graag'naar mijn werk. Inleveren is niet leuk, maar ja, het kan blijkbaar niet anders. Ik wil wel mijn baan houden, want ik ben te oud om nog ergens anders aan de slag te kunnen. Maar ik vind wel dat ze in een veel eerder stadium het beleid hadden moeten verande ren, dan was dit allemaal niet gebeurd. Ik ben part-timer en ga er straks 5 procent in loon op achteruit". Volgens de verkoopster wordt de sfeer er in het filiaal ook niet beter op. "Er zijn dagen geweest dat ik dacht: iedereen draait door. Iedereen stond onder spanning door die dreigende maatregelen, het was gewoon sfeerverziekend. Maar ja, als we nu niet meewerken, dan is V&D binnen twee jaar failliet. Je hebt gewoon geen keus. Maar als het straks wel weer goed gaat met het bedrijf, ben ik bang dat er voor ons toch niks verbetert. Ze zullen ons dan wellicht toch geen dertiende maand of prijscompensatie wil len geven maar de winst gewoon verzwijgen. Wat dat betreft heb ik er weinig vertrouwen meer A. Rijnsburg (47) van de afde ling schrijfwaren werkt inmid dels al zo'n 27 jaar bij het be drijf. "In feite komen de maat regelen die de directie wil ne men, voor ons neer op het inle veren van een heel maandsala ris. Dat is erg veel. En de garan tie dat het straks beter gaat, is er niet. We staan met de rug te gen de muur. We hopen dat de vakbonden er nog iets voor ons kunnen uitslepen, anders is het slikken of stikken. Maar ik vind het schandalig dat ze zo laat zijn met deze maatregelen. Als de aandeelhouders eerder iets van hun dividend hadden ingele verd, had het nooit zo ver hoe ven komen. Deze inhaalma noeuvre wordt over ónze ruggen betaald". Slikken Een groot deel van de Leidse V &D-vestiging zou de directie- maatregelen met de nodige zuchten en steunen accepteren. Een verkoper van de meubclaf- deling meent dat er niet veel anders op zit: "Het is slikken of stikken, er valt niet veel te kie zen", aldus de verkoper, die anoniem wil blijven. "Er zijn hier natuurlijk ook wel wat mensen die protesteren tegen de plannen, maar die proteste ren altijd". "Ik heb het idee dat een groot deel van het Leidse personeel begrip heeft voor de maatrege len van de directie. Ze staan be slist niet te juichen, maar er zijn hier nogal wat oude mensen in dienst en die willen hun baan houden. Ik ook en daarom zal ik instemmen met het voorstel dat nu op tafel ligt". De meubelver koper heeft vertrouwen in de toezegging van de directie om de schade - als het tenminste beter gaat met het bedrijf - over twee jaar goed te maken. "We hebben geen garantie gekregen, maar ik heb er vertrouwen in dat dat wordt nagekomen". Bovendien wordt meer dan vroe ger de ondernemingsraad ingescha keld als waakhond voor fatsoenlij ke arbeidsomstandigheden. De arbeidsinspectie neemt sinds vorig jaar een hele bedrijfstak in een keer onder handen. In korte tijd worden bij voorbeeld alle bouwke ten bekeken. Ook die aanpak ver groot volgens Smid de kans op ver betering. "Ondernemers kunnen nu wèl verbeteringen aanbrengen zon der bang te hoeven zijn dat zij zich zelf hiermee uit de markt prijzen. Miserabel Alle ondernemers moeten immers de arbeidsomstandigheden verbe teren en zitten dus allemaal met een extra investering. De valse concur rentie is door deze aanpak wegge werkt". Bijna helft van bevolking last van vliegtuigen UTRECHT (GPD) - Veertig pro cent van de Nederlanders heeft last van lawaai dat wordt veroorzaakt door vliegtuigen. Vijftien procent ondervindt ernstige hinder van overvliegende toestellen. Tien jaar geleden lagen die aantallen nog veel lager, zo bleek vandaag tijdens een symposium over vliegtuiglawaai. De Nederlandse Stichting Geluid hinder pleitte voor sluiting van Schiphol in de nacht. Overigens heeft de NV Luchthaven Schiphol vandaag bekendgemaakt dat er steeds meer stille vliegtuigen de luchthaven aan doen. Tweederde van de vliegtuigen behoorde vorig jaar tot de zogenoemde Hoofdstuk 3-categorie, de stilste vliegtuigen. De afgelopen jaren zijn er tiental len kleine fotolaboratoria bij geko men. Het zijn veelal erg kleine be drijfjes. De arbeidsinspectie denkt dat de werknemers heel slecht we ten met welke gevaarlijke stoffen ze werken. Onjuist gebruik van de agressieve chemicaliën leidt op kor te termijn tot huidirritatie en hoofd pijn en schadelijke effecten op de lange termijn zijn zeker niet uit te sluiten. Alle bekende mim-labora- toria zullen worden geïnspecteerd. Ook de detailhandel ontkomt niet aan het wakend oog van de inspec teurs. Van de 8500 detailhandelbe- drijven worden dit jaar 150 grote en kleine levensmiddelenwinkels be zocht. Bij 90 bedrijven werd vorig jaar werk stilgelegd De Alphenaar Van den Berg wordt lid van de Eerste Kamer. ZOETERMEER/REGIO Het is droevig gesteld met de arbeidsomstandigheden bij de grote en kleine bedrijven in de regio. Bij driekwart van de bedrijven is wel iets mis op het gebied van de veiligheid, gezondheid of welzijn. Eenvijfde van de bedrijven blijken notoi re overtreders van de wet: zij brengen de verbeteringen niet aan. ondanks sommering van de arbeidsinspectie. onafhankelijke regionale partijen met een eigen kandidaat komen, valt hij buiten de boot. Slagen de re gionalen er niet in op een lijn te ko men, dan prolongeert Simons zijn lidmaatschap van de Eerste Kamer. Een en ander werd gistermiddag bekend gemaakt door districts hoofd W. Smid van het vijfde dis trict van de arbeidsinspectie. Dit district beslaat Zuid-Holland met uitzondering van het Rijnmondge bied en telt ongeveer 70.000 bedrij ven en instellingen. Vorig jaar legde de arbeidsinspectie 9100 keer een bedrijfsbezoek af en in 7300 geval len werd geconstateerd dat het mis was. Op bijna 90 bedrijven was de situatie zo gevaarlijk of zo ongezond dat het werk direct moest worden stilgelegd. Het aantal ongevallen waar de ar beidsinspectie bij geroepen is om naar de oorzaak onderzoek te doen, is de afgelopen jaren redelijk con stant en bedroeg vorig jaar 237 (vijf dodelijke ongelukken). Nog steeds komen veruit de meeste ongevallen (40 procent) in de bouw voor. Ook het aantal klachten van werkne mers, die daarom de arbeidsinspec tie inschakelen, ligt constant op iets meer dan 100. Smid constateert dat vrijwel alle bedrijven, groot en klein en indus trieel en ambachtelijk, zich aan overtreding van de arbowet (wet op de arbeidsomstandigheden) schul dig maken. Sinds vorig jaar heeft de arbeids inspectie een nieuw wapen in de strijd tegen slechte arbeidsomstan digheden: het zogeheten handha vingsbeleid. Na een eerste bedrijfs bezoek krijgt de werkgever een lijst van maatregelen die hij moet ne men. Kort daarop komt de inspec teur controleren en als het niet in or de is volgt proces-verbaal. Houdt de bedrijfsleiding zich dan nog niet aan de eisen, dan kunnen ingrijpen der maatregelen worden getroffen. "Wij verwachten dat dit strengere beleid op den duur vruchten zal af werpen", aldus Smid. Tegelijkertijd met de resultaten van het vorig jaar presenteerde de ar beidsinspectie de plannen voor dit jaar. De afgelopen decennia is de aandacht vooral uitgegaan naar de grotere bedrijven. In 1991 wordt de reeds ingezette lijn om ook de klein tjes onder de loep nemen, voortge zet. Het Zuidttollandse district doet mee met de landelijke campagnes, gericht op verbetering van de ar beidsomstandigheden in onder meer de baksteenindustrie, de me- taalproduktenindustrie en de wo ningbouw. Daarnaast is er een groot aantal regionale projecten. Zo wordt de horeca, en dan met name de restaurants, ijssalons. sei- zoens-horeca en buffetten in thea ters en hotels, kritisch onder de loep genomen. De komende zes maan den gaat de arbeidsinspectie bij 200 van de 2600 ondernemingen onver wacht op bezoek. Bloemververijen De bloemververijen in het district kunnen dit jaar opnieuw een be zoek van de arbeidinspectie ver wachten. Vorig jaar gingen de in specteurs bij 100 bedrijven te rade en ontdekten dat het miserabel is gesteld met de werkomstandighe den. De werknemers worden bloot gesteld aan hoge concentraties ace- ton. methanol en ethanol. De fysie ke belasting is hoog en het perso neel wordt onvoldoende voorge licht. Dit jaar controleert de ar beidsinspecties of de werkgevers de voorschriften wel hebben opge volgd. Ook het in 1990 begonnen on derzoek naar de arbeidsomstandig heden op de veilingen wordt dit jaar voortgezet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 15